Njeriu mė i rėndė nė historinė e mjekėsisė ishte Xhon Brouer Minoh nga rrethina e Uashingtonit i cili ishte i trashė qė nga fėmijėria.Nė mars tė vitit 1978 ai u dėrgua nė spitalin universitar tė Sietelit,pėr shkak tė problemeve tė mėdha tė frymėmarjes dhe tė zemrės.Sipas mjekut Dejvid Shvarc,nė momentin e pranimit ai peshonte mė se 635 kilogram.Pas dietės 16 mujore ai u lėshua nga spitali me peshė 216 kilogram.Nė momentin e vdekjes mė 10.09.1983 ai peshonte 362 kilogram.

Pjesėtarėt e fisit Tutsu ose Vatus , tė cilėt jetojnė nė Ruandė dhe Burundi nė Afrikėn Qendrore janė njerėzit mė tw gjatė nė botė.Gjatėsia mesatare e tyre ėshtė 184 centimetėr.

Guri nga tėmthi i rėndė mė se 6 kilogram u largua nga tėmthi i gruas 80 vjeēare nė Londėr ,Angli mė 29.12.1952.Operimin e kreu dr.Hemfri Artur nga spitali Ēering Kros.

"Little boy" (djaloshi i vogėl)quhet bomba e cila ėshtė hedhur nė Hiroshimė.Bomba ishte e gjatė 3.04 metėr dhe e rėndė 4.080 kilogram.

Njeriu me dhėmbė mė tė fortė ėshtė Gjon Masi nga Belgjika.Nė nėntor tė vitit 1978 me dhėmbė arriti tė tėrheq 2 vagona edhe atė tė rrėndė 126 ton.

Nė gusht tė vitit 1992 nė spitalin e qytqtit nė Ontario,Kanada ėshtė lajmėruar gruaja 42 vjeēare me "dhimbje tė lehta nė bark".Nga barku i saj janė larguar 2 533 sende prej tyre 947 gjilpėra tė cilat ajo i kishte gėlltitur me vite,



Nga barku i vajzės 20 vjeēare nga Devoni Jugor,Angli u nxor "topi" nga qimet e flokėve te saj tė cilat i kishte gėlltitur,i rėndė 2,5 kg.Operimi u realizua nė mars 1985.

-Qukapiku nė ditė han mesatarisht 3000 insekte.

-...zogu nuk ka shqisėn e tė nuhaturit dhe tė shijes.

-Luftėrat dhe statistikat:Nga 1618 mė 1905 janė bėrė 1044 luftėra tokėsore,122 betejadetare,490 rrethime,44 kapitullime.Lufta mė e gjatė llogaritet midis Venecas dhe Turqisė (55 vjet) nė vitet 1644-1699, kuse lufta mė e shkurtė ėshtė ajo midis Austrisė dhe Italisė e cila zgjati vetėm 6 orė.

-Pėr tė prodhuar 1 kg. mjaltė bletės i duhet tė thithė nektarin e 12 milion luleve duke bėrė rreth 300 000 kilometėr fluturim.

-Numri mė i madh i tė vdekurve nga uria ėshtė shėnuar nė periudhėn 1918-1943 nė tė cilėn vdiqėn gjithsejt 28 104 000 njerėz.

-Alfabeti mė e gjatė ėshtė i gjuhės kamboxhiane me gjithsejt 72 shkronja.

-Fusha mė e madhe e naftės nė botė ėshtė ajo e Ghavar-it (Arabia Saudite), e ngritur nga kompania a pėrpunimit tė naftės "Armako".Madhėsia e fushės ėshtė 241,5x35.42
km2.

-Braziliani Edson Donasimento Pele,konsiderohet si futbollisti mė i mirė i tė gjitha kohėrave.Nė 1254 ndeshje futbollisike ai shėnoi 1216 gola.

-Autobusi i prodhuar nė Moskė (Rusi) mė vitin 1955 ėshtė i gjatė 17 metra dhe nė tė mund tė vendosen 200 udhėtarė.

-Nė Britaninė e Madhe ėshtė kultivuar lakra mė e madhe.Pesha e saj ėshtė 51,80 kg.

-Me gjatėsinė e verifikuar zyrtarisht prej 8,8 cm turku Mehmet Ozjurek ėshtė shpallur para pak kohe fitues nė garat e dyta ndėrkombėtare tė hundėmėdhenjvetė nbajtur nė Stamboll.

-Nė janar tė vitit 1978 nė mishtoren "la Ron" nė Misuri tė SHBA-ve ėshtė prodhuar suxhuku me gjatėsi prej 5,7 metrash dhe peshonte 207,3 kg.

-Fėllėnza ėshtė nė gjendje qė 30 ditė tė jetojė pa ushqim.

-Shkencėtarėt britanez kanė llogaritur se macat , tė cilat ata i mbajnė nė shtėpi pėr 1 vit asgjėsojnė50 milion minjė dhe 20 milion zogj tė vegjėl.

Muhamed Jonuzi-Sllatinė muhamedte@yahoo.com

Nė 1750 nė botė jetonin rreth 800 milionė njerėz, nė1850 nje miliardė mė tepėr dhe nė njė 1950 edhe njėtjetėr miliard mė tepėr. Mastaj u deshėn vetėm 50 vjet pėr tu dyfishuar dmth. 6 miliardė.

-Gjysma e popullsisė sė botės fiton vetėm rreth 5%tė pasurisė nė botė.

-Megjithėse nė botė ka mė shumė se 600 milionėtelefona, gjysma e botės ende nuk ka bėrė asnjė telefonatė.

-Nė Ditėn e Nėnave nė SHBA bėhen mė tepėr telefonata personale se nė ēdo ditė tjetėr nė ēdo shtet tjetėr.

-Cdo 1 person nga10 persona nė botė jetojnė nė ishull.

-Nė 1870 nė Londėr jetonin mė shumė Irlandezė sesanė Dublin.

-Mundėsia pėr tė tė rėnė rrufeja ėshtė 1 nė 600,000.

-Rreth 27% e ushqimit nė vendet e zhvilluarapėrfundon nė koshat e plerave.


Peshqit e harrojnė ēdo gjė qė ndodhen vetėm pas 10
min.


---Njė njeri i rritur merr frymė afėrsisht 25 000 herė
nė ditė



---Kompjuterat modern janė ndėrtuar duke u bazuar nė
sistemin nervor, por edhe kompjuteri modern nuk i
afrohet as nivelit tė nje zvarritėsi.




---Mjalti mund tė qėndrojė pa u prishur 3000 vjet dhe
pėr kėtė arsye dylli i mjaltit pėrdoret pėr procesin e
mumjazimit.



---Njeriu mė i gjatė ėshtė 2.75 cm


---Milingonat e ndjejnė tėrmetin qė mė parė dhe dalin
menjėherė nga foletė.


---Nė fytyrėn e njė maceje ndodhen 146 muskuj.


---Peshkaqenėt nuk sėmuren.


---Breshka mund tė ecė me 10 km nė orė.


---Nėse do tė mund tė pėrdornim 13% tė trurit, do tė
mund tė shfaqeshim nga njė vend nė njė tjetėr.


---Strucat i kanė sytė mė tė mėdhenj se truri.


---Hyrja e folesė sė milingonės drejtohet pėrherė nga
Veriu.,



---Nėse damarėt e njeriut do tė vendoseshin njeri pas
tjetrit do tė mund tė pėrshkronin Ekuatorin 2 herė.


---Formuesi i Ēmimit Nobel, Alfred Nobel nė fakt ishte
nje fabrikator dinamiti.



---Ivani i IV. i cili erdhi nė pushtet nė vitin 1533
nė Rusi, vrau djalin e vet me pretendimin se synonte
ti merrte fronin.


---Njė njeriu i duhen 12 vjet pėr tė numėruar nga 1
deri nė 1 miliard. merrte fronin..


Rreth 27% e ushqimit nė vendet e zhvilluara pėrfundon
nė koshat e plerave.


---Gjysma e popullisė sė botės ėshtė nėn moshėn 25
vjeē.


---Nė Perėndim njerėzit ndėrrojnė shtepi mesatarisht 1
herė nė 7 vjet.


---Sherbimi Postar i SHBA dėrgon rreth 43% tė postės
botėrore, ndjekėsi mė i afėrt ėshtė Japonima me 6 %.



---Nė vendet e zhvilluara % e te rritureve qe martohen
ra nga 72% ne 1970 nė 60 % ne 1996. Mundėsia pėr
divorcim nė martesėn e parė u rrit nga 50% nė 67%.
Mundėsia pėr divorcim nė martesėn e dytė ėshtė rreth
10 % me e lartė se nė martesėn e parė.



---Mesatarisht nė botė shkohet nė shkollė 200 ditė, nė
SHBA 180 ditė, nė Suedi 170 ditė, nė Japoni 243 ditė.



---Qė nga viti 1972 janė prodhuar rreth 64 milionė
tonė kanoēe alumin(rreth 3 trilion kanoēe). Nėse kėto
do tė vendoseshin njėra pas tjetrės, mund tė arrinin
deri nė hėnė rreth 1000 herė. Kanoēet e alumint
pėrbėjnė 1% tė materialeve mbeturina.