Me shume mbi historine apo kuriozitete per terrmetet do shkruaj ne ditet qe vijne ... jam me shume kurioze te lexoj nga vizitoret informacione mbi keto dukuri tokesore...
Terrmeti me i afert me Shqiperine, sot ka tronditur Turqine.
Dita dhe koha 2002 08 18 11:52:27 UTC
Zona : 40.72N 42.49E
Thellesia 10.0 kilometers
Fuqia : 4.2 Magnitude
Vendodhja : Turqi
510 milje (825 km) ne lindje te Ankarase, Turqi.
aman mi zemer aman se nga termetet na vene 8 me 2
Une si kam qejf termetet dhe me mbahen mend nja 2 te lehta kur isha e vogel, tundej dollapi. S'jam shkenctare kur te lexoj ndonje artikull do ta shkruaj
Ceshte e verteta mua me ka ikur pak frika nga termetet, ngaqe kam me ka rastisur te jem ne nje vend qe kane rene 2 termete te fuqishem 5.4 njeri dhe 5.9 tjetri. Nga ky i dyti kam shpetuar per qime ngaqe me ra nje cope xhami ne kembe por nuk pesova gje ngaqe nuk me ra me cep por me ra si pllake. Neser do ju them se si ndodhin dhe pse ndodhin termetet se tani qe po e shkruaj une kete eshte ore 1:48 e nates dhe vdiqa per gjume.
Firma juaj u pezullua pasi perben shkelje te rregullave te ketij forumi
Pak histori mbi Termetet
Nje nga fenomenet me te frikshme dhe me shkaterruese ne natyre, eshte nje termet i forte dhe efektet e tij. Termeti eshte nje levizje e papritur e Tokes, shkaktuar nga levizja e pllakave te demtuara, te cilat duket sikur kane zene vend gjate kohes. Per miliona vjet, forcat e pllakave tektonike i kane dhene forme Tokes. Kjo ndodh atehere kur pllakat te cilat ndodhen ne brendesi te Tokes levizin ne siperfaqe apo mundohen ti zene vendin njera tjetres. Shpesh kjo levizje eshte graduale dhe nuk shkakton shkarkime te energjise se tyre, por kur energjia eshte e madhe gjate ketyre levizjeve shkaktohen termete.
Sot studiuesit jo vetem jane en gjendje te parashikojne termetet por dhe ne te njejten kohe jane marre masa qe nq se ndodh qe keto terrmete te ndodhin ne zona te banuara, ndertesat te mund te perballojne tronditjet.
Gjithsesi, te paret tane kane besuar se terrmetet shkaktoheshin nga levizja e zvarranikeve apo merimangave te medha nen Toke. Aristoteli ishte nder te paret i cili u mundua te shpjegonte termetet duke u bazuar ne fenomenet natyrale. Nje nga shpjegimet e tij kishte te bente me shpejtesine e ererave dhe menyren si ato godisnin Token. Pas vdekjes se tij, njerzit thjesht u bazuan ne keto studime te paperfunduara dhe asnjehere nuk vazhduan te kerkonin me shume. Kjo deri ne vitin 1750 kur Anglia u trondit nga 5 terrmete te forta. Keto terrmete u pasuan me terrmetin e te dieles ne 1 Nentor, 1755 ne Lisbone, Portugali, terrmet i cili vrau 70000 njerez. Kjo ndodhi shkaktoi fillimin e nje periudhe te re ne boten e "sismiologjise" dhe kerkimeve mbi te.
Studimet e para u drejtuan nga John Michell ne Angli dhe Elie Bertrand ne Zvicer. Keto studime u bene akoma me intensive pas termetit te vitit 1783 ne Kalabri te Italise, termet i cili vrau 35,000 njerez.
Gjate zhvillimit te komunikimit midis pjeseve te ndryshme te botes, dhe studimet e termeteve u bene me te sakta, pasi ne kete menyre studiuesit kishin mundesi te ndanin me njeri tjetrin ecurite e zbulimeve te tyre. Keshtu gjate termetit te madh te vitit 1822 ne Kili, Maria Graham raportoi ndryshime te medha sismike te cilat shkaktuan ngritjen e vijez bregdetare te Kilit. Ky studim u mbeshtet me vone gjate termetit te vitit 1835 ne Kili, nga Robert FitzRoy. Gjate kesaj kohe Charles Darwin ishte duke studiuar gjeologjine e Andeve.
Gjate viteve 1850, 60' dhe 70', tre studiues Europiane krijuan disi bazat e studimeve sismologjike. Robert Mallet, inxhinier i lindur ne Dublin, projektoi urrat e Londres duke matur shpejtesine e valeve sismike ne Toke me ndihmen e shperthimeve eksplozive. Kjo menyre studimi perdoret akoma dhe sot ne rast minimesh ne tokat me vaj. Robert Mallet ishte gjithashtu i pari i cili perafersoi thellesine e termeteve nen toke. Ne te njejten kohe kur Mallet shperthente tokat e Anglise me eksplozive, Alexis Perrey, ne France po krijonte analiza kuantitive per termetet. Ai i dha me shume rendesi periudhave te termeteve te lidhura keto me stinet dhe rrotullimet e Henes. Ne Itali, Luigi Palmieri krijoi sismografin elektromagnetik, nje prej te cileve u instalua prane Malit te Vesuvit dhe nje tjeter ne Universitetin e Napolit. Keta sismografe ishin instrumentet e para te cilat mund te dallonin levizjet sismike te cilat nuk dalloheshin nga njeriu.
Ne fund te viteve 1800 dhe fillimin e 1900, tre profesore angleze te cilet punonin ne Universitetin Mbreteror ne Tokyo, Japoni; John Milne, James Ewing dhe Thomas Gray krijuan instrumentet e para sismike te cilat mund te perdoreshin per studimet shkencore te termeteve.
Ne SHBA, Grove Karl Gilber, pasi studioi shkaqet e termeteve te cilat tronditen Fushen e Owens ne Californi, 1872 doli ne perfundimin se tronditjet nuk shkaktoheshin nga shperthimet nen toke por ato ishin tipar i levizjeve sizmike.
Seikei Sekiya, shkencetar Japonez ishte njeriu i pare i cili u quajt profesor i sismologjise. Nje tjeter Japonez i njohur gjate fillimit te viteve 1900 ishte Fusakichi Omori, i cili midis studimeve te tjera, zgjidhi zvogelimin e shpejtesise se aktiviteteve sizmike pas tronditjeve. Ekuacionet e tij perdoren akoma edhe sot.
Pjesa me e madhe e ketij artikulli eshte marre nga studimi i Chalres Davison titulluar Krijuesit e Sismologjise.
Harta e pllakave tektonike
Termeti i fundit me epiqender ne Shqiperi ka ndodhur ne 15 gusht, ky termet u ndje vetem ne zonene e epiqendres (Tropoje)
Data: 15 Gusht 2003
Ora: 22.34.21, ora e Shqiperise
Thellesia: 16.3 Km
Kordinatat: 41° 9' V, 20°.6' L
Fuqia: 3.5 M
p.s. Kur te kem kohe do te postoj historine e termeteve te Vlores dhe te pllakes se Dhermiut
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Asteroid : 27-08-2003 mė 12:59
Reality is wrong, dream is for real
Kam rastisur zgjuar dhe i ulur kur ra nje termet i fuqishem ne Tirane. Pervec faktit qe u zhvendosa nga divani ku isha ulur sikur te me kishte shtyre njeri, nuk do ta harroj kurre zhurmen e vecante qe u krijua nga levizja e mureve te shtepise. Muret levizen dhe shkuan ne vend njelloj sikur te ishin prej kartoni.
Qe atehere fle ne natyre ......
Cilat jane zonat me pak sizmike ne bote dhe pse??
Megjithse nuk jam specialist i sizmikes, jam 100% i sigurt se askush ne bot nuk ka arritur te parashikoj termete. Esht krejtesisht e pamundshme te parashikosh diten dhe vendin se ku do te bjer termeti. Megjithate sizmiologet kan arritur te ndertojn nje hart qe tregon nje linj ne te cilen bien 99% e termeteve te fuqishem ne toke. Kjo linj ka nje emer qe po me shpeton ne moment, por di se shtrihet nga japonia ne kore, ne indi ne azin e vogel, ne turqi, e me tej. Sigurisht shqiperia esht nje zon sizmike sepse ndodhet ne kete linj termetesh.
Nuk e di kete po ku jetoj une ka disa termete.Postuar mė parė nga mary-anne
Disa fakte interesante per kete teme:
-----------------
aparatin e pare sizmologjik qe mat termetet ne ne Richter Scale u krijuan nga Nikola Tesla ne vitin 1899. Richter Scale u vendos me mbrapa si njesi.
Termetet mund te krijohen artificialisht. Termetin e pare <> te trondise cerekun e New Yorkut u be nga Nikola Tesla me duket ne 1899 ne mos gaboj, me medyshje e kam kete date.
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Alket123 : 18-06-2004 mė 22:39
Te besh termet artificial per New Yorkun qe eshte Shkemb Graniti me duket pak e cuditshme. nesje
"The true history of mankind will be written only when Albanians participate in it's writing." -ML
Regullat e Postimit
Pėrgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt