KURJOZITETE NGA HAPSIRA
1.Oksigjen jashtdjellor
Ne atmosferen e Osiris, nje planet gjigant qe orbiton rreth yllit HD209458 ka oksigjen dhe karbon.Eshte hera e pare qe keto dy element gjenden ne nje planet jashtdjellor(ky eshte edhe planeti i pare per te cilin eshte zbuluar nje atmosfere).Kete zbulim e ka bere teleskopi Hubble i cili eshte i drejtuar nga yllezimi i Pegasusit,ku gjendet ky yll shume i ngjashem me djellin qe ndodhet 150 vjet drite(afersisht 1,5 milion miliarda km) larg tokes.Rreth ketij ylli prej nje distance prej 7 milion km orbiton Osiris ky planet gjigand shume i ngjashem me Jupiterin,por shume i nxehete per shkak te afersive me yllin.Temperatura ne siperfaqen e tij arrin edhe 1100°C.Vezhgimi i oksigjenit dhe karbonit nuk eshte i shoqerueshem me krijesa ne planet,i cili eshte absolutisht i pa banueshem,por kjo tregon mundesin e kerkimeve te ketij lloji!
2.Mikrogjallesat e Marsit
Syri i mikroskopit te Opportunity, nje nga dy robotat e Nasa qe punon ne Mars ha vezhguar formime geologjike te vecantaopa te dimensioneve te nje kokerre piperi qe u quajten me emrin "manaferra".Disa jave me pare ,nga orbitimi i saj rreth planetit te kuq,sonda europiane Mars Express vezhgoi polin e veriut te Marsit duke gjetur uj ne forme akulli me shumice.Kurse kerkimet e robotit europian Beagle 2 u nderprene, i cili qe kur hyri ne atmosfere nga 25 dhjetori nuk ka derguar me asnje sinjal!
3.Rosetta udhetim ne qender te kometes
Sonda euro piane Rosetta do te ulet per here te pare ne nje nga keta obiekte hapsinore te mistershem,arkiv te vertet te historis kozmike.Pasi sonda amerikane Stardust ka kapur nje komete prej bishti dhe po kthehet ne toke plot me informacione, nje sonde tjeter, kete here europiane eshte nisur per te kryer nje mision shume te veshtire: do te ulet pas nje udhetimi prej me shume se 10 vjetesh, ne berthamen e komete 67P/Churyumov-Gerasimenov.Sonda do vervitet ne hapsire duke shfrytezuar shtytjet e forces ngavitazionale te Marsit(me 2007) dhe te Tokes (me 2005,2007 dhe 2009).Pasi te arrije afer kometes dmth pas nje udhetimi prej 790 milion km kompiutri i sondes do te kerkoje nje vend te pershtatshem per uljen.Udhetimi i plote i sondes eshte kye 2007 sonda do te arrije Marsin dhe nga 200 km distance do kryeje disa vezhgime shkencore mbi planet, me pas ne nentor te 2009 sonda do kaloj ne rripin e asteroideve qe ndodhen midis Marsit dhe Jupiterit dhe kjo trajektore do te perseritet me korrik te 2011.Ne janar te 2014 sonda do ti afrohet kometes dhe do filloj te analizoje siperfaqen per leshimin e landerit qe do te ulet ne komete 11 muaj me pas.Qe nga nentor i 2014 deri me dhjetor te 2015 sonda do vazhdoje te or bitoje reth kometes.Misioni duron rreth 4000 dite!
4.26 vjet sfida,Protagonistet e udhetimeve kozmike
ICE(Nasa 1978)Hapi kohen e misioneve per studimin e kometave duke kaluar permes bishtit te kometes Giacobini-Zinner dhe studioj efektet e eres djellore!
GIOTTO(Esa 1985) Ka qene sonda e pare qe vizitoi dy kometaometen Halley te ciles iu fotografua berthama nga nje distance prej 596 km dhe 6 vjet me vone vizitoj kometen Grigg-Skjellerup.
DEEP SPACE 1(Nasa 1998)Pasi kaloi asteroidin Braille takoi kometen Borrelly duke marre foto shume te bukura te nje berthame te kometes.
DEEP IMPACT(Nasa 2004)Kjo sonde do niset ne dhjetor drejt Temple 1 te cilin do ta godas duke prodhuar nje krater per te analizuar strukturen qendrore te kometes!
Sonda SOHO mbi satelitin vullkanoz te Jupiterit!
Krijoni Kontakt