Shen Athanasi i Aleksandrise - 18 Janar

[Matrix]

Ai u lind ne Aleksandri ne vitin 298 nga prinder pagane dhe perqafoi Krishterimin. Papa i Aleksandrise, Shen Aleksandri, profetizoi se ai do kishte nje pozicion te larte ne Orthodhoksi.

Para se te arrinte moshen 20 vjecare, shkroi nje traktat "Mbi misherimin" ku konfirmonte se Jezu Krishti ishte Perendi dhe Njeri. Ne vitin 319, kur Athanasi ishte ende dhjakon, nje prift me emrin Arios filloi te predikonte se ka qene nje kohe kur Jezui nuk ka ekzistuar, pra nuk ishte lindur ende prej Atit.
Athanasi ju pergjigj se lindja e Birit prej Atit, sikurse dhe shqiptimi i Fjales, eshte nje marredhenie e perjeteshme midis Tyre dhe jo nje ngjarje ne kohe. Keshtu pra filloi lufta e Krishterimit Katoliko - Orthodhoks kunder herezise se Ariosit.

Athanasi luftoi kunder arianizmit gjate gjithe jetes se vet. Si nje dhjak ai e shoqeroi Aleksandrin e Aleksandrise ne Keshillin e Pare Ekumenik qe u mbajt ne Nikea ne vitin 325. Ne kete Keshill u shpall Besorja e Nikeas dhe u anathemua Ariosi dhe pasuesit e tij. Sipas kishes Kopte, Athanasi ishte autori kryesor i formulimit te Besores, ndaj i eshte dhene dhe titulli: Mbrojtes i Besimit!

Ne 9 Maj 328, ai u be peshkop i Aleksandrise pas Aleksandrit, duke u bere keshtu patriarku i 20-te i Kishes se Aleksandrise. Ne kete pozicion qendroi per 45 vjet, nga te cilat 16 i kaloi ne mergim. Meqenese Arianizmi kishte uljet ose ngritjet e veta, Athanasi u debua nga Aleksandria te pakten 5 here, duke u rikthyer serisht me vone. Kjo coi dhe ne shprehjen e famshme: "Athanasius contra mundum", dmth "Athanasi kunder botes". Vitet e tij te mergimit, te cilat armiqte e besimit i mendonin per ta shkaterruar, Perendia Triadik ja ktheu ne vite bekimi, sepse gjate ketyre viteve ai jetoi ne periferite e Egjiptit dhe njohu shume eter te shkretetires. Ai shkroi dhe jeten e Shen Andonit te Madh, qe sherbeu si frymezim per jeten murgjerore ne Lindje dhe Perendim.

Athanasi ishte po ashtu i pari qe identifikoi 27 librat e Testamentit te Ri, sepse ne ate kohe qarkullonin disa lista te ndryshme, por lista e Athanasit ishte ajo qe u njoh me vone ne menyre universale si bashkesia e librave te Testamentit te Ri, nga nje seri sinodesh.

Ai fjeti ne Zotin ne 2 Maj 373. Varri i tij, kur ruhen reliket e tij, eshte nen katedralen e Shen Markut ne Kajro. Shenjtori u varros fillimisht ne Aleksandri por trupi i tij i shenjte u transferua me vone ne Itali. Papa Shenuda III i riktheu reliket e Shen Athanasit ne Egjipt ne 15 Maj 1973, pas vizites se tij historike ne Vatikan dhe takimit me Papen Pali VI.

Me poshte eshte himni i kushtuar ketij shenjtori:

O at i shenjte Athanas,
si nje shtylle e Orthodhoksise
e refuzove marrezine heretike te Ariosit
duke insistuar qe Ati dhe Biri jane te njejte ne esence,
O at i nderuar, lutju Krishtit Perendi te shpetoje shpirtrat tane.

Varri i shenjtorit ku ruhen reliket e tij, ne Katedralen e Shen Markut ne Kajro

[Matrix]

Leximet e dites nga Apostujt:

Letra e 1 e Pjetrit 2:21-3:9

21 Për këtë jeni thirrur, sepse edhe Krishti vuajti për ju, duke ju lënë një shembull që të ecni pas gjurmëve të Tij.
22 Ai nuk bëri mëkat, as nuk u gjet mashtrim në gojën e Tij.
23 Kur e fyenin, nuk ua kthente me fyerje; kur vuante, nuk bënte kërcënime, por ia besonte veten Atij që gjykon në mënyrë të drejtë.
24 Ai Vetë i barti mëkatet tona në trupin e Vet në drurin e kryqit, që ne të vdisnim ndaj mëkateve, dhe të jetonim për drejtësinë; prej plagëve të Tij u shëruat ju.
25 Sepse ju ishit si dele që kanë humbur, por tani jeni kthyer te Bariu dhe Ruajtësi i shpirtrave tuaj.
1 Po ashtu edhe ju gra, nënshtrojuni burrave tuaj, që edhe sikur ndonjë prej tyre të mos i binden fjalës, të fitohen pa fjalë nëpërmjet sjelljes së grave të tyre,
2 kur të shohin se ju jetoni me pastërti dhe me frikë ndaj Perëndisë.
3 Stolia juaj të mos jetë vetëm e jashtme, si flokët të thurur gërsheta, stolitë me ar apo veshjet të bukura,
4 por të jetë në brendësi të zemrës suaj, të jetë stoli e pavenitshme e një shpirti të butë e të qetë, që është shumë e vyer përpara Perëndisë.
5 Sepse kështu e stolisnin dikur veten e tyre edhe gratë e shenjta, që shpresonin në Perëndinë, duke iu nënshtruar burrave të tyre.
6 Po kështu iu bind edhe Sara Abrahamit, duke e quajtur atë zot. Ju bëheni bijat e saj, po të bëni atë që është e drejtë dhe po të mos i trembeni asnjë kërcënimi.
7 Edhe ju burra, po ashtu, jetoni së bashku me gratë tuaja me mirëkuptim dhe nderojini si një enë më e dobët, meqë është femër, dhe si bashkëtrashëgimtare e hirit të jetës, që lutjet tuaja të mos pengohen nga asgjë.
8 Dhe së fundi, të gjithë të jeni në një mendje, të dhembshur, vëlladashës, plot me keqardhje e të përvuajtur.
9 Mos e ktheni të keqen me të keqe, ose fyerjen me fyerje, por përkundrazi bekoni, sepse për këtë jeni thirrur, që të trashëgoni bekimin.



Leximi nga Ungjilli:

Marku 12:13-17

13 I dërguan disa prej farizenjve dhe herodianëve, që ta zinin me fjalë.
14 Me të ardhur, ata i thanë: "Mjeshtër, e dimë që je i çiltër dhe nuk do t’ia dish se kush është, sepse nuk i mban anën njeriu, por u mëson njerëzve udhën e Perëndisë me vërtetësi. A është e drejtë t’i paguajmë tatimin Cezarit? Të japim apo të mos japim?"
15 Ai, duke ditur hipokrizinë e tyre, u tha: "Përse më vini në provë? Më sillni një denar që ta shoh."
16 Ata ia sollën. Ai u tha: "E kujt është kjo fytyrë dhe ky mbishkrim?" Ata i thanë: "Janë të Cezarit."
17 Jezusi u tha: "Jepini Cezarit çka është e Cezarit dhe Perëndisë çka është e Perëndisë." Ata mbetën të mrekulluar prej Tij.