Gjykata Kushtetuese rrëzon kërkesën e pronarëve, mbështet ligjin e qeverisë

[BOKE]

Pronarët në kryqin e korrupsionit

Andrea Stefani

Mbi të gjitha interesat, revoltat, pasionet, triumfon epshi i korrupsionit. Ky është kodi i fshehtë, që me dhunën e pakontrolluar të një ligji natyror po drejton të gjitha punët në Shqipëri. Një provë tjetër e këtij fataliteti, i cili po nënshtron jo vetëm qytetarët, por edhe institucionet mbrojtëse të tyre, është ligji për “kthimin dhe kompensimin e pronave”, që do të miratohet sot në Kuvend...

E quajnë ligj për kthimin dhe kompensimin e pronave të ish-pronarëve, por me krasitjet që i janë bërë, është shndërruar në një ligj që synon të pakësojë sa më shumë përfitimet e pronarëve nga e drejta e tyre historike, si dhe të mbajë hapur të gjitha shtigjet “ligjore” për grabitje më totale të trojeve publike nga grupe financiare të fuqishme apo njerëz me pushtet të lidhur me ta. Nga ligj për rivendosje së një të drejte të dhunuar nga komunizmi, ai po shndërrohet në një vegël për dhunimin e dytë të kësaj të drejte, si dhe në një gjenerator të grabitjes korruptive të trojeve publike. Pas gjithë kësaj, nuk mund të mos pyesësh: I kujt është shteti, i popullit apo i Mafias?

Deformimin më të madh ligji e ka pësuar me të ashtuquajturën “metodikë” të hartuar nga komisioni shtetëror për kthimin dhe kompensimin e trojeve dhe që pretendon të llogarisë në mënyrë “shkencore” vlerën e trojeve, që duhet të kompensohen. Pyetja e parë që të vjen ndër mend kur dëgjon për këtë metodikë është: Po tregu; a nuk thotë pikërisht ligji në fjalë që pronat, nëse nuk kompensohen dot fizikisht, do t´u kompensohen pronarëve fianciarisht me vlerën e tregut? Përse ligji nuk i drejtohet tregut të trojeve, por krijon një lloj “metodike”, duke dhunuar krejt logjikën e tregut dhe të ligjit. Dikush mund të thotë se tregu i trojeve është ende i pazhvilluar, se nëpër zyrat e regjistirimit të pasurive është e vështirë të zbulosh vlerën reale të pasurive të paluajtshme, pra, dhe të trojeve, për shkak të fshehjes korruptive të vlerës reale e të tjera alibi si këto. Por, realiteti flet jo me një metodë tjetër. Dihet që në Shqipëri ekziston prej disa vitesh tregu i shit-blerjes së trojeve dhe çmimet e këtij tregu mund të studiohen për t´u marrë për bazë të një kompensimi të mundshëm. Nëse qeverisësit e këtij vendi nuk i njohin këto çmime, injoranca nuk është argument për t´i injoruar ato. Nga ana tjetër, nëse zyrat e regjistrimit të pasurive janë të korruptuara, ky nuk është argument që t´i japë të drejtën një institucioni të bëjë llogaritje në erë, duke nxjerrë një vlerë qesharake për trojet aq të lakmuara në zonat turisitike apo në bregdet.

Por, mesa duket, shqetësimi i metodikës “shkencore” qeveritare nuk ka qenë rivendosja e së drejtës për ish-pronarët, por mbrojtja e interesave krejt të tjera dha antipublike. Ndryshe, nuk mund të shpjegohet që “metodika” e cakton çmimin minimum për trojet në bregdet, 3 000 lekë, dhe atë maksimum, 7 000 lekë. Pra, nëse pronari nuk e merr truallin ku mund të investojë për turizmin, duke krijuar një biznes që mund t´i sillte miliona, do të jetë i detyruar të marrë një grusht lekësh, që s´kanë të krahasuar me mundësinë për biznesin, që ai humb. Dhe e gjitha kjo poshtërsi e grabitje quhet, publikisht, pra dhe paturpësisht, drejtësi dhe saktësi. Në fakt, është dhunë, është grabitje që dhunon rregullat më elementare të kërkesë-ofertës në treg. Eshtë një fakt i njohur që pak muaj më parë, Komiteti i Zhvillimit të Turizimit, i drejtuar nga ministri i Turizmit, Bashkim Fino, ka aprovuar ndërtimin e fshatrave turistike në mbi 1 milion metër katror troje turistiko-bregdetare. Janë caktuar edhe kompanitë (persona të stimuluar), që do të bëhen investitorë dhe pronarë të këtyre mrekullive turistike. Ky vendim pret vetëm të ratifikohet në Këshillin e Rregullimit të Territorit të Republikës, që drejtohet nga Fatos Nano. A është në logjikën e tregut që troje, për të cilat ka një kërkesë kaq të lartë për t´i blerë dhe investuar (përsërisim mbi 1 milion metër katror!), të çmohen nga “metodistët” me vlera qesharake? A është në logjikën e tregut që troje, jo thjesht të kërkuara, por të lakmuara, pushtimi i plazheve nga ndërtimet pa leje është tregues i vlerës së tyre reale dhe kërkesës së çmendur për to, të çmohen sa për një copë bukë? A është në logjikën e tregut të vendosësh çmime minimale për një pasuri të rrallë dhe të shterueshme si trojet, në kohën e një kërkese mjaft të lartë për to? Adam Smithi do të rrotullohej në varr. Na duket se jo pak nga ajo që ka ndodhur deri më sot në grupet e punës të Kuvendit, nuk është në logjikën e tregut, por është në logjikën e korrupsionit. Sepse përflitet që edhe në Kuvend ka deputetë që kanë pushtuar troje në zona turistike, që ligji do t´i detyrojë të paguajnë dhe prandaj po kujdesen që, në kurriz të pronarëve, të paguajën sa më pak për këto troje të grabitura. Gjithashtu, përflitet se në Parlament ka deputetë që kanë bërë plane të blejnë edhe nesër troje në zona bregdetare dhe turisitike dhe ndaj po bëjnë kujdes që t´i blejnë sa më lirë? Gazeta e partisë në pushtet ka kohë që shkruan për “Mafien e Trojeve” në qarqe e komuna por, mos vallë metastazat e saj kanë pushtuar edhe tempullin e demokracië? Dyshimet forcohen kur shikon që metodika e propaganduar, përkëdhel këto interesa të fshehta të disa prej përfaqësuesve të popullit, që nuk janë aspak interesa të popullit; nuk ka pasur për qëllim të vlerësojë realisht trojet në bregdet e zona turisitike, duke u bazuar te tregu, por t´i zhvlerësojë sa më shumë ato. Në komunizëm pronat u grabitën me shtetëzim; në “demokraci” po grabiten me zhvlerësim. Dhe për këtë krim të dytë, duan të bëjnë fajtor tregun. A nuk është e gjitha kjo korrupsion, pushtim i Kuvendit nga interesa korruptive, që rrënojnë jo vetëm interesat e drejta të pronarëve, por edhe interesin publik? Po a hyn këtu interesi publik? Natyrisht që po, dhe jo thjesht në kuptimin që edhe një padrejtësi e vetme infekton natyrën e shtetit. Ministri i Financave, Malaj, i shqetësuar për shpenzimet e buxhetit në zbatim të këtij ligji, u shpreh se duhet pasur parasysh edhe kostoja publike. Natyrisht, Malaj e ka parë problemin vetëm nga ana e shpenzimeve të buxhetit, atij si kërcet shumë për pronarët, dhe jo nga ajo e të ardhurave. Caktimi i çmimeve të ulta për trojet në bregdet, duke dhunuar të drejtën e ish-pronarëve, duke i grabitur ata për së dyti, vërtet do ta bënte më të lehtë barrën e buxhetit publik, por do të rrezikonte një kosto politiko-sociale për shtetin. Por jo vetëm kaq. Këto çmime të ulta do të merren për bazë edhe për shitjen e trojeve publike “personave të stimuliuar” afër pushteteve, duke bërë që buxheti të mbledhë miliona më pak nga këto shitje. Këtë anë të interesit publik, shumë deputetë nuk e shohin, sepse interesat e tyre janë të ndryshme nga ato të publikut. Të vetmet interesa që janë realisht në harmoni me ato të publikut, janë ato të ish-pronarëve që kërkojnë rivendosjen e drejtësisë. Vetëm nëse pronari do të marrë atë që është e pronarit, edhe Cezari (shteti, publiku) do të marrë atë që është e Cezarit. Por për këtë duhet vullnet politik, për të luftuar korrupsionin edhe sot në Kuvend. A do ta shfaqin deputetët këtë vullnet? Sepse vërtet ky vullnet është i padukshëm ose, sikundër i deklaroi kryeministri Nano gazetës “Financial Times”, as këndon dhe as kërcen, por janë shumë të dukshme bëmat e korrupsionit. Dhe kur korrupsioni arrin që edhe ligjet t´i hartojë në kundërshtim me interesat publike, atëhere mund të thuash se vullneti antikorrupsion në qeverisje nuk ekziston, dhe si i tillë nuk mund, tamam sikundër edhe thotë kryeministri, as të këndojë dhe as të kërcejë.

Gazeta Panorama

[Albo]

PS-PD, KOMPROMIS PER PRONAT

Oli Xhilaga

Seanca e djeshme parlamentare miratoi ne parim me 93 vota pro projektligjin per kthimin dhe kompensimin e pronave. Ne kete seance u diskutua dhe u debatua lidhur me variantin per problemin e pronave propozuar nga PS/OSBE. Punimet per kete ceshtje zgjaten per ore te tera dhe kjo pasi pati mendime dhe kundershtime nga forca te ndryshme politike, lidhur me disa shtesa dhe ndryshime ne nenet e ketij projektligji. Duke u kushtuar rendesi shqyrtimeve te ketyre neneve, kryetari i Kuvendit, Servet Pellumbi, vendosi qe votimi i projektligjit per kthimin dhe kompensimin e pronave te votohej ne seancen e dites se hene. Partia Socialiste, e cila nepermjet eksperteve te saj dhe atyre te OSBE-se beri te mundur hartimin ketij projektligji, kishte dhene me kohe voten e saj pro. Duhet theksuar se varianti i propozuar nga PS-ja ishte nje propozim i bere me pare nga qeveria aktuale, por per arsye se ky propozim pas diskutimit ne komisione u rikthye per te bere disa ndryshime mbi te. Keshtu, gjate seances se djeshme ishte vete zv/kryeministri Namik Dokle, i cili e cilesoi kete projektligj si me te gjeturin per zgjidhjen e ketij problemi. "7501 eshte nje ligj qe ka thelb demokratik dhe perben zgjidhjen perfundimtare te problemit te pronave, i cili eshte dhe nje nga prioritetet e qeverise", theksoi Dokle, lidhur me kete ceshtje, duke vene ne dukje ne kete menyre se qeveria dhe partia qe kryeson ate jane pro ketij projektligji. Por problemi qendron ne faktin se nga ana e opozites dite me pare eshte kerkuar qe PS-ja te heqe nga ky ligj nenin per tatimin e jashtezakonshem. Kete kerkese shefi i opozites, Sali Berisha, e parashtroi dhe dje gjate seances, duke e cilesuar si nje kusht per sa i takon miratimit te projektligjit per kthimin dhe kompensimin e pronave. Diskutimi mbi kete ceshtje zgjati dhe pati mjaft kontestime nga ana e mazhorances, e cila nuk pranonte ta hiqte kete nen nga ligji i pronave. Ne kohen e shqyrtimit te ketij neni Kuvendi votoi per mosfutjen e tij ne ligj, por nga ana tjeter u la ne fuqi vendimi i Gjykates Kushtetuese. Kjo do te thote qe ligji per tatimin e jashtezakonshem mbetet ne fuqi. Namik Dokle e argumentoi heqjen e ketij neni si nje gabim qe do te jete fatal persa i takon fatures financiare qe duhet te paguaje qeveria. "Nese heqim kete nen, qeveria duhet te paguaje nje shume prej 3.5 miliarde dollaresh ndaj latifondisteve dhe kolaboracionisteve", u shpreh Dokle, duke theksuar faktin se heqja e ketij neni eshte i pamundur. Por shqetesimin qe ka ngritur opozita qe ne fillim te diskutimit te ketij projektligji kishte te bente me faktin se kundrejt ketij problemi mjaft te rendesishem po tregohet nje indiferendizem nga ana e deputeteve te mazhorances, te cilet ishin te pakte ne kete seance. "Qendrimi i pseudoshumices deshmon, qarte konceptin e tyre lidhur me kete projektligj. Kerkoj nga kryetari i Kuvendit qe te lajmeroje kryeministrin dhe kabinetin e tij qe te marre pjese ne kete ceshtje te rend-_hme, si dhe te vijne ato deputete te cilet nuk jane te pranishem", u shpreh kreu demokrat Berisha, duke e cilesuar kete ceshtje qe kerkon nje vemendje te vecante. Por kundrejt ketij propozimi zv/kryeministri Dokle theksoi faktin se kryeministri dhe ministrat e tjere jane te angazhuar me detyra te tjera dhe ne kete menyre nuk eshte e mundur qe ata te jene te pranishem.

[Albo]

Rrëzohet neni për Tatimin e Jashtëzakonshëm, ndërsa pritet të hënën shqyrtimi nen për nen

Kuvendi, miratohet në parim ligji i pronave

Kuvendi miratoi dje në parim ligjin për "Kthimin dhe Kompensimin e Pronave" pas shumë debatesh dhe diskutimesh. Me 93 vota pro, 12 kundër dhe 2 abstenime deputetët kanë rënë dakord në parim për këtë projektligj dhe kanë kaluar në diskutimin e projektligjit nen për nen. Ata kanë diskutuar deri në nenin tetë të tij, për të vazhduar me nenet e tjera në seancën e ditës së hënë. Ndërkohë me shumicë votash është hequr nga projektligji dhe neni për "Tatimet e Jashtëzakonshme", i kundërshtuar ashpër nga demokratët, të cilët kishin vendosur si kusht për të arritur një konsensus për këtë ligj. Deputetët të cilët kanë votuar kundër këtij ligji, kanë qenë deputetët e Partisë Republikane, Ballit Kombëtar dhe të Partisë Lëvizja e Legalitetit. Deputeti socialist Spartak Braho u shpreh kundër heqjes së ligjit për "Tatimet e Jashtëzakonshme". Ai tha se ai duhej të ishte pjesë e ligjit, pasi në të kundërt sipas Brahos një ligj i tillë do të ishte i mangët. Kryetari i socialdemokratëve, Skënder Gjinushi tha se heqja e këtij ligji nuk është problem, pasi vendimi i Gjykatës Kushtetuese është në fuqi. Gjatë shqyrtimit nen për nen të ligjit tjetër është kërkuar që shteti të ndërpresë dhënien me qira ose tjetërsimin e pronave. Përsa u përket pronave të luajtshme ato do të zgjidhen me një ligj të veçantë në të ardhmen. Gjatë seancës së paradites deputetët e Partisë Republikane dhe të Ballit Kombëtar kanë kërkuar dhe shfuqizimin e ligjit 7501 të vitit 1991. Një gjë e tillë është kundërshtuar nga të dyja partitë e mëdha si nga Partia Demokratike ashtu dhe nga Partia Socialiste. Deputeti socialist Spratak Braho në lidhje me këtë çështje është shprehur se nëse abrogohet ligji 7501, atëherë i bie që të shpronësohen mijëra pronarë të rinj dhe sipas tij asnjëri deri më sot nuk ka pohuar se një ligj i tillë bie në kundërshtim me kushtetutën. Ndërsa kryetari demokrat dhe të tjerë deputetë të kësaj partie kanë theksuar se kërkesa për shfuqizimin e këtij ligji është tejet e vonuar. "Unë i qëndroj tërësisht mendimit dhe shprehem se jam plotësisht dhe me bindje kundër këtij ligji," tha Berisha. Sipas tij shfuqizimi i këtij ligji, më shumë se zgjidh probleme, i hap probleme shoqërore vendit, pasi sipas tij janë rreth 160 mijë familje, të cilët përfitojnë nga ky ligj dhe se e vetmja mundësi jetese është toka e përfituar nga ky ligj. Gjatë seancës së ditës së hënë deputetët do të vazhdojnë me shqyrtimin e neneve të tjera të këtij ligji, ku do të paraqiten dhe propozimet dhe vërejtjet e secilës palë përsa i përket projektligjit.

[Albo]

Mediu: Varianti i qeverisë bie ndesh me Kushtetutën

Kryetari i Partisë Republikane, Fatmir Mediu ka theksuar sërish dje gjatë seancës plenare se projektligji për kthimin dhe kompensimin e pronave, i propozuar nga qeveria, nuk do ta zgjidhë çështjen e pronës. Gjithashtu ai i ka bërë thirrje Presidentit të Republikës Alfred Moisiu që të mos dekretojë një ligj të tillë, nëse ai miratohet në Kuvend. "Varianti i qeverisë i ligjit për Kthimin dhe kompensimin e pronave nuk e zgjidh çështjen e pronave. I bëj thirrje Presidentit të Republikës që të mos dekretojë një ligj të tillë," u shpreh Mediu. Sipas tij varianti i qeverisë jo vetëm që nuk e zgjidh çështjen e pronave, por ai bie dhe në kundërshtim me nenin 41 të kushtetutës. Mediu u ka bërë thirrje dhe pronarëve dhe qytetarëve të tjerë që të kundërshtojnë me të gjitha mënyrat një ligj të tillë. "Gjithashtu u bëj thirrje të gjithë pronarëve që të mos pranojnë një ligj të tillë dhe ta kundërshtojnë atë me të gjitha mënyrat e mundshme," përfundoi Mediu.



Cako: Projektligji i PS nuk e zgjidh problemin e pronave

Një nga nismëtarët e projektligjit të parë, i cili u rrëzua para një jave në parlament, deputeti i Ballit Kombëtar Demokrat, Alfred Çako u shpreh dje se varianti i paraqitur nga qeveria është në kundërshtim me nenin 41 të kushtetutës. Duke theksuar një fakt të tillë, sipas Çakos një projektligj i tillë jo vetëm që nuk e zgjidh siç duhet çështjen e pronave. "Çështja e pronave është një çështje shumë e rëndësishme që nuk mund të marrë një zgjidhje me anë të këtij projektligji. Është një projektligj i ngritur mbi paradokse dhe nuk mund ta zgjidhë çështjen e pronës. Duke patur parasysh projektligjin mund të them se ai bie dhe në kundështim me nenin 41 të Kushtetutës," tha Çako. Duke kundërshtuar një gjë të tillë Çako shtoi se projektligji i propozuar nga ai dhe Mediu, i jep një zgjidhje më të mirë çështjes së pronave. Sipas tij në projektligjin Mediu-Çako kthimi dhe kompensimi i pronave është e ulur në maksimum fatura e kompensimit të pronarëve.



Bode: Kërkesa për abrogimin e nenit 7501, tepër e vonuar

Sekretari i përgjithshëm i Partisë Demokratike Ritvan Bode tha dje se çështja e kthimit dhe kompensimit të pronave duhet të ishte zgjidhur prej shumë kohësh. "Duhet të ndalohet abuzimi me pronat nga klanet të strukturuar në nivele më të larta qeverisëse. Prej kohësh u zgjat në mënyrë të qëllimshme dhe kur kanë kaluar rreth tetë vjet nga ardhja në pushtet e socialistëve dhe nuk është marrë përsipër zgjidhja e kësaj çështjeje. Kjo dëshmon hezitimin dhe dyshimin për të njohur një të drejtë dhe që kanë patur për qëllim gllabërimin e sa më shumë pronave," theksoi Bode. Sipas tij kërkesa për abrogimin e ligjit 7501 është tepër e vonuar. "Kërkesa për abrogimin e ligjit 7501 është tepër e vonë. Dhe sot kjo përbën një propagandë elektorale. Besoj se sot një pjesë e mirë e atyre që kërkojnë një gjë të tillë, synojnë përfitime elektorale," shtoi Bode. Ai tha se një gjë e tillë do të thoshte një kthim prapa në kohë dhe do të sillte pasoja negative në ekonominë e vendit.

[Albo]

Me mirëkuptimin e dy grupeve parlamentare kryesore, u miratua heqja e Tatimit të Jashtëzakonshëm

PD-PS, konsensus për pronat

Parlamenti miraton 8 nenet e para të ligjit për kthim dhe kompensim

Shekulli

TIRANE - Parlamenti gjen konsensusin për heqjen nga ligji “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish -pronarëve” të kufizimit për moskthimin e pronave mbi të cilat ka vepruar ligji “Për tatimin e jashtëzakonshëm”. Me mirëkuptimin e dy grupeve parlamentare kryesore, u miratua nga Kuvendi mospërfshirja e këtij kufizimi në ligjin përfundimtar, gjatë votimit nen për nen të draftit. Kjo çështje ishte kushti kryesor që grupi parlamentar i PD-së kishte vendosur për të mbështetur votimin në tërësi të draftit në fjalë. I vetmi që shprehu rezerva për heqjen e kësaj pike nga ligji i ri për pronat, ishte kryetari i komisionit të Ligjeve Spartak Braho, duke pohuar se ishte detyrim ligjor dhe kushtetues që Tatimi i Jashtëzakonshëm të ngelej në ligj, pasi ligji do të ishte i mangët. Por nga ana tjetër kreu i PSD-së Skënder Gjinushi, tha se heqja e kësaj pike nuk e cënonte ligjin dhe nuk përjashtonte detyrimet që rridhnin prej saj. Sipas tij, kjo nuk do të thotë që kategoria e prekur nga ky ligj, pas kësaj do të marrë pronat, por në çdo rast do të ketë punë me Gjykatën Kushtetuese. Në seancën e gjatë të zhvilluar dje për shqyrtimin e këtij projektligji, u miratuan vetëm 8 nenet e para, duke iu bashkangjitur neneve bazë disa amendime të rëndësishme të hartuara nga komisioni parlamentar i Ligjeve dhe ai i Ekonomisë. Në parim projektligji u mbështet nga 93 deputetë, ndërsa 12 votuan kundër dhe 2 abstenuan. Votat kundër ishin përkatësisht të tre grupeve parlamentare të opozitës PR, PLL dhe PBK, procesi i votimit në disa raste u shoqërua me konfuzion, pasi për të njëjtin nen ishin disa amendime.
Ndërkohë ndryshimet kryesore iu bashkëngjitën projektligjit në nenin 8, për trojet. Përfaqësuesit e opozitës kundërshtuan amendamentin e hartuar nga komisioni i Ekonomisë, përkatësisht pika 4, sipas të cilit, për tokat e dhëna me koncesione ose me qira të gjatë sipas ligjit, qiratë i përfiton shteti deri në përfundim të kontratës, duke kërkuar që paratë e qirasë t’i përfitonte pronari i tokës. Për shkak të debateve të shumta, kjo pikë do të ridiskutohet pasi të përfundojë edhe një herë në seancën e së hënës kur do të vazhdojë miratimi i neneve të tjera. Ndryshime u bënë edhe në nenin 6 ku u përcaktuan, se u njihet e drejta e pronës subjekteve të shpronësuar, pronat e të cilëve janë përmbytur nga ndërtimi i hidrocentraleve, në ato raste kur nuk kanë përfituar nga ndonjë ligj tjetër. Po kështu në këtë nen u përfshi si pikë më vete, amendamenti i grupit të PS-së për të kompensuar tokën bujqësore deri në 100 ha. Në nenin 8 u përcaktua moslejimi i tjetërsimit të tokave, deri në përfundim të procesit të kthimit dhe kompensimit. Ndërsa për nenin 9, për banesat, u debatua gjatë lidhur me faktin nëse duhet ta paguajë shteti pas dy vjetësh qiranë, ashtu siç është përcaktuar në draft, pikë kjo që e mbështeti edhe opozita. Disa deputetë kërkuan që të përcaktohet në ligj afati se kur duhet të lirohen nga qiraxhinjtë banesat e ish -pronarëve. Berisha nga ana tjetër propozoi që në këtë nen të shtohet si pikë me vete klauzola, kur banorët e ndërtesave të ngritura nga shteti janë ish -pronarë, ata përfitojnë truallin e banesës si kompensim. Por për shkak të konfuzionit asnjë nga çështjet e përmbledhura dhe amendamentet e këtij drafti nuk u miratuan.

Debatet dhe qëndrimet

Maxhoranca dhe opozita nuk u tërhoqën nga qëndrimet e mbajtura publikisht lidhur me projektligjin “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish -pronarëve”. Diskutimi në parim i draftit të shqyrtuar në komisionet parlamentare, u ndal kryesisht tek çështjet kryesore për të cilat dy partitë kryesore parlamentare, nuk kanë gjetur konsensusin para se projektligji të kalonte për miratim në seancë plenare. Ndërkaq opozita u shfaq edhe në këtë seancë e përçarë, duke dalë me dy qëndrime të ndryshme, pro dhe kundër projektligjit. Grupi parlamentar i PD-së ripërsëriti kushtet për të votuar projektligjin e “Për kthimin dhe kompensimin e pronave” duke e vënë theksin tek heqja e kufizimit që nuk lejonte të përfitonin ish -pronarët e prekur nga ligji i 1945-ës “Për tatimin e jashtëzakonshëm”. Ndërsa PR, PBK, u shprehën kundër miratimit të draftit duke e cilësuar atë si goditjen përfundimtare që u bëhej pronarëve legjitimë dhe si ligjin që u vinte kapak të gjitha veprimeve abuzive me tokat të realizuara gjatë 13 viteve të fundit. PD kërkoi që kryetari i Komitetit Shtetëror të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, duhet të caktohej me emërimin e presidentit Moisiu dhe jo nga qeveria.
Ajo që u duk qartë gjatë diskutimeve të djeshme në Parlament, ishte vendosmëria e dy partive kryesore për të mos abroguar ligjin 7501 “Për ndarjen e tokës bujqësore”. Kreu demokrat Sali Berisha tha se ishte kundër abrogimit të këtij ligji, edhe pse kjo mund të ishte zgjidhja ideale e problemeve të ndërlikuara me pronat, sepse do të kishte efekte të rënda. Sipas tij lëvizjet e mëdha demokrafike në vend, të diktuara nga bllokimi që i bëri lëvizjes së lirë regjimi komunist, bënë të pamundur që në Shqipëri të realizohej një ndarje tjetër. “Kompensimi fizik për ish -pronarët duhet të realizohet në zonat e lira që janë në bregdet, sepse aty ka mundësi reale për ta bërë këtë gjë”, -tha Berisha. Ndërkaq deputeti Ridvan Bode kritikoi ligjin për faktin se ai ishte i pashoqëruar nga një faturë financiare, për të realizuar kompensimin në lekë për ish -pronarët që nuk mund të kompensoheshin në natyrë. Nga ana tjetër ministri i Financave Arben Malaj tha dje se realizimi i kompensimit, duke iu referuar çmimeve të tregut dhe kërkesave të disa deputetëve, ishte i pamundur. Ai shtoi se afati i mbylljes së këtij procesi mund të vazhdonte deri në 20 vjet. Malaj vërejti, se asnjë nga detyrimet e papaguara nga aktivitete të tjera për ndonjë ish -pronar, nuk do të faleshin për efekt të kompensimit. Ndërsa zv/kryeministri Dokle tha se ligji nuk njihte kufizime për pronën. Ai shtoi se kompensimi 100 për qind i pronarëve të mëdhenj ishte i pamundur sepse, vetëm 20 prej tyre zotëronin 35 mijë ha tokë, që do të thoshte me vlerën e tregut disa milionë dollarë.

[Albo]

Me mirëkuptimin e dy grupeve parlamentare kryesore, u miratua heqja e Tatimit të Jashtëzakonshëm

PD-PS, konsensus për pronat

Parlamenti miraton 8 nenet e para të ligjit për kthim dhe kompensim

Shekulli

TIRANE - Parlamenti gjen konsensusin për heqjen nga ligji “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish -pronarëve” të kufizimit për moskthimin e pronave mbi të cilat ka vepruar ligji “Për tatimin e jashtëzakonshëm”. Me mirëkuptimin e dy grupeve parlamentare kryesore, u miratua nga Kuvendi mospërfshirja e këtij kufizimi në ligjin përfundimtar, gjatë votimit nen për nen të draftit. Kjo çështje ishte kushti kryesor që grupi parlamentar i PD-së kishte vendosur për të mbështetur votimin në tërësi të draftit në fjalë. I vetmi që shprehu rezerva për heqjen e kësaj pike nga ligji i ri për pronat, ishte kryetari i komisionit të Ligjeve Spartak Braho, duke pohuar se ishte detyrim ligjor dhe kushtetues që Tatimi i Jashtëzakonshëm të ngelej në ligj, pasi ligji do të ishte i mangët. Por nga ana tjetër kreu i PSD-së Skënder Gjinushi, tha se heqja e kësaj pike nuk e cënonte ligjin dhe nuk përjashtonte detyrimet që rridhnin prej saj. Sipas tij, kjo nuk do të thotë që kategoria e prekur nga ky ligj, pas kësaj do të marrë pronat, por në çdo rast do të ketë punë me Gjykatën Kushtetuese. Në seancën e gjatë të zhvilluar dje për shqyrtimin e këtij projektligji, u miratuan vetëm 8 nenet e para, duke iu bashkangjitur neneve bazë disa amendime të rëndësishme të hartuara nga komisioni parlamentar i Ligjeve dhe ai i Ekonomisë. Në parim projektligji u mbështet nga 93 deputetë, ndërsa 12 votuan kundër dhe 2 abstenuan. Votat kundër ishin përkatësisht të tre grupeve parlamentare të opozitës PR, PLL dhe PBK, procesi i votimit në disa raste u shoqërua me konfuzion, pasi për të njëjtin nen ishin disa amendime.
Ndërkohë ndryshimet kryesore iu bashkëngjitën projektligjit në nenin 8, për trojet. Përfaqësuesit e opozitës kundërshtuan amendamentin e hartuar nga komisioni i Ekonomisë, përkatësisht pika 4, sipas të cilit, për tokat e dhëna me koncesione ose me qira të gjatë sipas ligjit, qiratë i përfiton shteti deri në përfundim të kontratës, duke kërkuar që paratë e qirasë t’i përfitonte pronari i tokës. Për shkak të debateve të shumta, kjo pikë do të ridiskutohet pasi të përfundojë edhe një herë në seancën e së hënës kur do të vazhdojë miratimi i neneve të tjera. Ndryshime u bënë edhe në nenin 6 ku u përcaktuan, se u njihet e drejta e pronës subjekteve të shpronësuar, pronat e të cilëve janë përmbytur nga ndërtimi i hidrocentraleve, në ato raste kur nuk kanë përfituar nga ndonjë ligj tjetër. Po kështu në këtë nen u përfshi si pikë më vete, amendamenti i grupit të PS-së për të kompensuar tokën bujqësore deri në 100 ha. Në nenin 8 u përcaktua moslejimi i tjetërsimit të tokave, deri në përfundim të procesit të kthimit dhe kompensimit. Ndërsa për nenin 9, për banesat, u debatua gjatë lidhur me faktin nëse duhet ta paguajë shteti pas dy vjetësh qiranë, ashtu siç është përcaktuar në draft, pikë kjo që e mbështeti edhe opozita. Disa deputetë kërkuan që të përcaktohet në ligj afati se kur duhet të lirohen nga qiraxhinjtë banesat e ish -pronarëve. Berisha nga ana tjetër propozoi që në këtë nen të shtohet si pikë me vete klauzola, kur banorët e ndërtesave të ngritura nga shteti janë ish -pronarë, ata përfitojnë truallin e banesës si kompensim. Por për shkak të konfuzionit asnjë nga çështjet e përmbledhura dhe amendamentet e këtij drafti nuk u miratuan.

Debatet dhe qëndrimet

Maxhoranca dhe opozita nuk u tërhoqën nga qëndrimet e mbajtura publikisht lidhur me projektligjin “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish -pronarëve”. Diskutimi në parim i draftit të shqyrtuar në komisionet parlamentare, u ndal kryesisht tek çështjet kryesore për të cilat dy partitë kryesore parlamentare, nuk kanë gjetur konsensusin para se projektligji të kalonte për miratim në seancë plenare. Ndërkaq opozita u shfaq edhe në këtë seancë e përçarë, duke dalë me dy qëndrime të ndryshme, pro dhe kundër projektligjit. Grupi parlamentar i PD-së ripërsëriti kushtet për të votuar projektligjin e “Për kthimin dhe kompensimin e pronave” duke e vënë theksin tek heqja e kufizimit që nuk lejonte të përfitonin ish -pronarët e prekur nga ligji i 1945-ës “Për tatimin e jashtëzakonshëm”. Ndërsa PR, PBK, u shprehën kundër miratimit të draftit duke e cilësuar atë si goditjen përfundimtare që u bëhej pronarëve legjitimë dhe si ligjin që u vinte kapak të gjitha veprimeve abuzive me tokat të realizuara gjatë 13 viteve të fundit. PD kërkoi që kryetari i Komitetit Shtetëror të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, duhet të caktohej me emërimin e presidentit Moisiu dhe jo nga qeveria.
Ajo që u duk qartë gjatë diskutimeve të djeshme në Parlament, ishte vendosmëria e dy partive kryesore për të mos abroguar ligjin 7501 “Për ndarjen e tokës bujqësore”. Kreu demokrat Sali Berisha tha se ishte kundër abrogimit të këtij ligji, edhe pse kjo mund të ishte zgjidhja ideale e problemeve të ndërlikuara me pronat, sepse do të kishte efekte të rënda. Sipas tij lëvizjet e mëdha demokrafike në vend, të diktuara nga bllokimi që i bëri lëvizjes së lirë regjimi komunist, bënë të pamundur që në Shqipëri të realizohej një ndarje tjetër. “Kompensimi fizik për ish -pronarët duhet të realizohet në zonat e lira që janë në bregdet, sepse aty ka mundësi reale për ta bërë këtë gjë”, -tha Berisha. Ndërkaq deputeti Ridvan Bode kritikoi ligjin për faktin se ai ishte i pashoqëruar nga një faturë financiare, për të realizuar kompensimin në lekë për ish -pronarët që nuk mund të kompensoheshin në natyrë. Nga ana tjetër ministri i Financave Arben Malaj tha dje se realizimi i kompensimit, duke iu referuar çmimeve të tregut dhe kërkesave të disa deputetëve, ishte i pamundur. Ai shtoi se afati i mbylljes së këtij procesi mund të vazhdonte deri në 20 vjet. Malaj vërejti, se asnjë nga detyrimet e papaguara nga aktivitete të tjera për ndonjë ish -pronar, nuk do të faleshin për efekt të kompensimit. Ndërsa zv/kryeministri Dokle tha se ligji nuk njihte kufizime për pronën. Ai shtoi se kompensimi 100 për qind i pronarëve të mëdhenj ishte i pamundur sepse, vetëm 20 prej tyre zotëronin 35 mijë ha tokë, që do të thoshte me vlerën e tregut disa milionë dollarë.

[zeus]

--------------------------------------------------------------------

Është miratuar sot pasdite në seancën e kuvendit, projektligji për pronat. Sipas News24, me 64 vota pro dhe 5 kundër i është dhënë okey, projektligjit më të diskutuar në seancat e kuvendit shqiptar. Nga deputetët socialistë në sallë, kanë abstenuar 4 prej tyre. Në seancën e pasdites ishte i pranishëm dhe shefi i misionit të OSBE-së në Tiranë, Osmo Liponen. Pas mbylljes së seancës, Liponen ka deklaruar se shprehte keqardhje për mospjesmarrjen në votim dhe largim të opozitës në mes të seancës. Nga opozita deputetë të PD, PLL, PR nuk kanë marrë pjesë në votim. Shumë diskutime e debate nga më të ndryshmet, janë zhvilluar mes pozitës dhe opozitës, ku nga njëra anë mazhoranca mbështet projektligjin sipas propozimit të OSBE-së, dhe opozita e ndarë në dy qëndrime. Në seancat e mëparshme u arrit pakti PS-PD i cili vendosi të mbështeste projektligjin sipas skemës së OSBE-së por me një kusht që të hiqej neni "mbi tatimin e jashtëzakonshëm" i cili nuk lejon kthimin e pronave të konfiskuara në 1945. Por ky pakt u shoqërua me reagime negative nga deputetë të së djathtës sidomos atyre republikanë, të cilët e kundërshtuan me forcë këtë pakt. Seanca e sotme e pasdites i ka dhënë fund njëherë e përgjithmonë debateve rreth këtij projektligji, duke vendosur të kompensojë ish pronarët e tokave të cilët kanë vite që presin të shpërblehen për pronat e trashëguara nga baballarët e tyre.

--------------------------------------------------------------------

[Albo]

“Do të kthehen deri në 60 ha tokë dhe pronarët e fshatrave turistikë do të blejnë tokën tek ish-pronarët”

PS miraton ligjin e pronave pa PD

PD bojkot seancës. PS me 67 vota pro, 4 kundër dhe 5 abstenime kalon tre nenet e fundit

Darina Tanushi

TIRANË – Deputetët socialistë kanë miratuar dje, pa praninë e opozitës ligjin “Për kthimin e kompensimin e pronave” . Me 67 vota pro, 4 abstenim dhe 5 vota kundër, Parlamenti ka mbyllur kështu historinë e miratimit të një prej ligjeve më të rëndësishme, por edhe tepër të debatueshme. Megjithë pakënaqësitë e deputetëve republikanë dhe shoqatave të ish-pronarëve, deputetët socialistë kanë kaluar mbrëmë tre nga nenet e prapambetura, për të cilat ishin bërë edhe propozime. Kështu, përfundimisht është vendosur që tavani për kthimin fizik të tokës bujqësore të jetë deri në 60 ha, megjithëse ishte propozuar që kjo të shkonte deri në 100 ha. Kjo është vendosur edhe në mbledhjen e paradites të grupit parlamentar socialist dhe është përkrahur nga shumica e deputetëve. Deputetët kanë miratuar edhe një ndryshim në pikën 4 të nenit 8, i cili përcaktonte se “në rastet e ndërtimeve të ligjshme të bëra në truallin e dhënë nga shteti me qira ose koncesion, pronari i ndërtesës pas mbarimit të kontratës me shtetin mund të paguajë vlerën e truallit mbi të cilin është bërë ndërtesa sipas çmimeve të tregut. Ndërsa tani fjala është vetëm për “rastet e ndërtimeve të ligjshme të bëra në truallin e dhënë nga shteti me koncesion, për të cilat ligji i miratuar dje i jep mundësinë pronarit të ri (fshatrat turistikë) të blejë truallin tek ish-pronari me çmimet e tregut, nëse ky i fundit vendos për shitjen. Pronarit të vjetër i njihen të gjitha të drejtat e pronësisë që deri para hyrjes në fuqi të ligjit i gëzonte shteti”. Kryetari i komisionit parlamentar të Ekonomisë Ylli Bufi ka shpjeguar se bëhet fjalë për kontrata afatgjata të shtetit me ndërtuesit e fshatrave turistike dhe kjo është arsyeja pse mbështeten, tha ai. Por ka ardhur kundërshtimi i deputetit socialist Mustafa Muçi. Ai është shprehur se “ajo që ka thënë Bufi është nonsens juridik, pasi ligji mbi koncesionet nuk lejon marrëdhënie me tokën. Këto, sipas tij, janë marrëdhënie të tjera. Deputeti Ligoraq Karamelo ka kërkuar më pas mosmiratimin e ligjit, pa praninë e opozitës, por edhe pa praninë e kryeministrit Nano, sepse sipas tij, ky është një ligj i rëndësishëm dhe duhet të ketë vëmendje më të madhe. “Në bregdet janë të lidhura interesat e pushtetarëve. Nëse do ta miratoni këtë ligj, tha Karamelo, ky do të kthehet në një ligj interesash dhe që po fundos ish-pronarët”.
Më pas diskutimet kanë vijuar për pak kohë edhe me debate mes vetë socialistëve siç ka qenë ai midis deputetit Zyhdi Pepa dhe kryetarit të grupit Gramoz Ruçi. në këto debate e sipër zv/kryeministri Namik Dokle është shprehur se “nëse opozita po bën bojkot, disa këtu bëjnë kot”. Deputeti republikan Maksim Begeja, ndërsa ka kundërshtuar disa herë miratimin e ligjit, është shprehur se kështu i hapet rruga korrupsionit dhe pastrimit të parave të pista, që zoti Bufi po mundohet t’i mbyllë në komisionin e Ekonomisë, u shpreh Begeja. Begeja është shprehur edhe në mbyllje të seancës, pas përfundimit të votimit se “pronarët nuk e marrin atë ç’ka është e tyre”. Ai ka kritikuar edhe pozicionin e PD-së, e cila nuk ishte e pranishme në këtë seancë, por edhe për mirëkuptimin, që sipas Begesë ajo ka arritur me PS-së pikërisht për kthimin deri në 60 ha të tokës. Deputetët Zyhdi Pepa, Limoz Dizdari, Mustafa Muçi dhe Vangjel Dule kanë abstenuar, ndërsa 5 deputetët e tjerë, Maksim Begeja, Nard Ndoka, Bahri Kollçaku, Sadedin Balla dhe Qazim Tepshi kanë votuar kundër ligjit për kthimin dhe kompensimin e pronave.

Neni 6

Tavani për kthimin fizik të tokës bujqësore ish-pronarëve të jetë deri 60 ha

Neni 8 Trualli
Pika 4
"Në rastet e ndërtimeve të ligjshme të bëra në truallin e dhënë nga shteti me (qira ose- hiqet fjala qira) koncesion, subjektit të shpronësuar i rinjihet pronësia dhe i kalojnë të gjitha të drejtat pronësore që deri me hyrjen në fuqi të këtij ligji i gëzon shteti, me kusht që ai të respektojë kontratën e nënshkruar. Në përputhje me Kodin Civil, pas përfundimit të kontratës, subjekti i shpronësuar vendos vetë për marrëdhëniet e mëtejshme me të tretët. Subjektet e shpronësuara kanë të drejtë të heqin dorë nga prona e tyre kundrejt kompensimit, sipas nenit 11 të këtij ligji".


Neni 17/ Komisionet Vendore për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave

1. Komisionet Vendore për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave krijohen dhe ushtrojnë veprimtarinë aty ku funksionojnë qarqet. Kompetencat tokësore për secilin komision shtrihen në të gjithë territorin e mbuluar nga qarku. (KL: anëtarët e opozitës propozojnë që: fjala "prefekti" të bëhet "Këshilli i qarkut" dhe të shtohet fjalia "Të paktën dy kandidatë përzgjidhen nga propozimet e pakicës në këshillin e qarkut")
2. Komisionet Vendore për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave të Paluajtshme përbëhen nga 5 anëtarë të cilët propozohen nga prefekti dhe emërohen në detyrë nga Komiteti Shtetëror i Kthimit dhe Kompensimit të Pronave.
3. Anëtar i Komisioneve Vendore për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave mund të emërohet shtetasi shqiptar i cili: a) ka mbaruar shkollën e lartë për jurist, ekonomist, agronom, pedagog ose në fushat inxhinierike që kanë lidhje me procesin e kthimit dhe kompensimit të pronave; b) nuk është dënuar me vendim gjyqësor të formës së prerë për kryerjen e një krimi; c) ka jo më pak se 5 vjet përvojë pune në profesion; d) nuk është marrë masë disiplinore e shkarkimit nga puna; nëse ka punuar në administratën publike; (hiqen KL) e) ka zotësi të plotë për të vepruar; f) nuk është në konflikt interesash me detyrën e anëtarit të Komisionit Vendor.
4. Anëtarësia në Komisionin Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave është e papajtueshme me çdo veprimtari tjetër shtetërore ose politike.

[ALBA]

Shefat e zyrës së OSBE-së, BE-së dhe ambasadës së SHBA-së, kritika formës së votimit të ligjit

Liponen: Mazhoranca gaboi me pronat

“Ligji i jep Komitetit të Kthimit të Pronave kompetenca të zgjeruara”


Nikolin Todolli

KE, OSBE dhe ambasada amerikane e kanë vlerësuar gati të dështuar ligjin për pronat miratuar nga Kuvendi.

Diplomacia ndërkombëtare është vënë në lëvizje vetëm një ditë pasi 64 votat e deputetëve të majtë miratuan ligjin e ri “Për kthimin dhe kompensimin e pronave”. Ambasadori i KE-së për Shqipërinë, Lutz Salzman, kreu i Prezencës së OSBE-së, Osmo Liponen, dhe përfaqësues të ambasadës amerikane janë mbledhur në një takim disa orësh në selinë e OSBE-së në Tiranë, ku kanë diskutuar edhe lidhur me qëndrimin e këtyre selive lidhur me votën në Kuvend. Menjëherë pas këtij takimi, ambasadori i OSBE-së ka dalë me një komunikatë për shtyp, në të cilën ka nënvizuar defektet që përmban ligji i sapomiratuar. “Eshtë për të ardhur keq që fryma e konsensusit u prish në orët e fundit të shqyrtimit të projektligjit, gjë që çoi në miratimin e nxituar të neneve të fundit, pa debat të plotë e të hapur”, tha Liponen. Megjithëse ai ka vlerësuar punën e bërë nga kryetarët e komisioneve, Braho, Gjana dhe Bufi, kreu i OSBE-së kë qenë kritik në vlerësimin që i ka bërë ligjit për pronat. Sipas tij, ndryshimet në projektligj janë sjellë tepër vonë në Parlament, pa u shpjeguar ose diskutuar plotësisht para votimit.

Liponeni kritikoi gjithashtu numrin e madh të kompetencave që ligj i jep kështu Komitetit Shtetëror për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave, pasi kjo mund të rrisë mundësinë për abuzime dhe të krijojë konflikte të reja pronësie, në rast se nuk saktësohen kufizimet përkatëse për kompetencat e Komitetit. “Gjithashtu, neni që kufizon kthimin dhe kompensimin e tokës bujqësore në 60 hektarë u paraqit për t’u votuar në fund të seancës plenare, pasi kishte përfunduar shqyrtimi i të gjitha neneve të tjera”, ishte një tjetër vërejtje e Liponenit. Ndërkohë, pozita dhe opozita nuk kanë respektuar disa parime bazë, të cilat në fillim u zotuan se do t’i zbatojnë. “Kjo mund të vërë në rrezik besimin te zbatimi i ligjit”, tha Liponen. Vërejtjet e OSBE-së duket se janë mbështetur edhe nga ambasadori i Komisionit Evropian, Salzman, gjatë takimit që zhvilloi dje në zyrat e OSBE-së.

Rekomandimet e KE
Përballë qëndrimit të Qeverisë shqiptare dhe votimit të Kuvendit, Komisioni Evropian ka sinjalizuar kohët e fundit se, nëse nuk zgjidhet siç duhet problemi i pronave, atëherë investimet e huaja priten të bllokohen. Aktualisht, firmat e huaja nuk investojnë në tregun shqiptar të shit-blerjes së pronave dhe kjo për shkak të ligjeve jo të mira që janë në fuqi. “Italianët kanë preferuar të investojnë në tregun rumun dhe bullgar të shit-blerjes së tokës, sesa të investojnë në Shqipëri”, thekson një përfaqësues i shoqatave të ish pronarëve.

Letra dhe protestë
Ish-pronarët po ndjekin dy rrugë për të fituar të drejtat e tyre. Shoqata “Bregdeti” ka paralajmruar se do të ngrejë në protesta të gjithë ish-pronarët e zonave turistike. Ndërsa drejtuesit e shoqatës tjetër “Pronësi me Drejtësi” theksojnë se do të ndjekin rrugën institucionale për të kthyer mbrapsht në Parlament ligjin e sapomiratuar. Dje, drejtuesit e kësaj shoqate i kanë drejtuar një letër Salzmanit, Liponenit dhe përfaqësuesve të tjerë të diplomacisë së huaj. Një letër tjetër ata i kanë drejtuar edhe kryenegociatorit të KE-së, Reinhard Priebes, ku i kanë shprehur shqetësimin për “ligjin e keq” që po përgatitej nga Kuvendi. Sipas tyre, Priebe do të kthejë shumë shpejt një përgjigje, e cila pritet të jetë negative.



Ambasadorët mblidhen në selinë e OSBE-së

Takimi i tre përfaqësuesve të zyrave më të rëndësishme diplomatike ndërkombëtare në Shqipëri është zhvilluar dje tek selia e kreut të Prezencës së OSBE-së në Tiranë, Osmo Liponen. Takimi është zhvilluar në orët e mesditës me dyer të mbyllura dhe pa praninë e gazetarëve.



Flet nënkryetari i shoqatës “Pronësi me Drejtësi”
Sulstarova: Gjykata Kushtetuese ta kthejë ligjin

“Ligji për pronat është në dorë të Presidentit, i cili na ka premtuar se do të respektojë Kushtetutën”, shprehet nënkryetari i shoqatës “Pronësi me Drejtësi”, Ahmet Sulstarova, duke shpresuar se Moisiu nuk do të lejojë kalimin e këtij ligji antikushtetues. “Por edhe nëse ai e kalon, në do i drejtohemi Gykatës Kushtetuese”, thotë Sulstarova.

Si e komentoni votimin në parlament të ligjit për pronat?
Ky ligj nuk e zgjidh problemin e pronësisë dhe e kalon atë në kalendat greke. Deputetët treguan një mosseriozitet në votim. Ata madje nuk kishin as njohuritë themelore për këtë projektligj. Nga ana e saj, PD-ja mbajti një qëndrim të hapur. Nuk e prisnim largimin e saj. Ndërkohë, vlerësojmë qëndrimin e PR-së dhe së fundi të PDR-së, por sidomos të Pepës, i cili ka qenë kundërshtari ynë më i fortë.

Çfarë pasoja sjell ky ligj?
Ligji i përmban në vetevete pasojat, duke qenë kontradiktor dhe shkel nenet 41 dhe 181 të Kushtetutës si dhe konventat ndërkombëtare. Ky ligj del i pazbatueshëm ndërkohë, pasi nuk parashikon një studim të plotë për kthimin dhe kompensimin e pronave. Gjithashtu, me anën e këtij ligji, ligjërohen të gjitha abuzimet, korrupsioni dhe allishverishet që janë kryer me pronat në kurriz të ish-pronarëve si dhe mbron aferat e disa deputetëve në zonat turistike.

Cila do të jetë lëvizja tuaj e mëtejshme?
Ne do të vazhdojmë luftën institucionale. Ligji do të kalojë tek Presidenti dhe nga bisedat që kemi bërë me të, ai na ka premtuar se do të mbrojë Kushtetutën. Këtë e lemë në vullnetin e tij. Pastaj do t’i drejtohemi Gjykatës Kushtetuese, e cila në mbrojtje të Kushtetutës ka për detyrë të rrëzojë ato nene që janë antikushtetuese. Por, ne kemi informuar gjatë kësaj kohe edhe institucionet ndërkombëtare.

Ç’mendoni për kompensimin deri në 60 ha?
Kjo është gjëja më qesharake. Ligji në formën fillestare të tij kishte përcaktuar kthim dhe kompensim pa kufizim të pronës. Por, Parlamenti luan lojën e kungulleshkave. Ky kufizim nuk është veçse një absurditet tjetër i ligjit.



“Ligji i ri na lë në vëllavrasje”

“Mos na fusni në vëllavrasje!”. 161 familje ish-pronarësh nga Bregu i Matës të Lezhës i kanë drejtuar një telegram kryetarit të Kuvendit, Servet Pëllumbi, si dhe krerëve të PD-së, Berisha e Topi, përmes të cilit i kërkojnë të shmangin me të gjitha mënyrat një ligj që do tí dërgonte banorët e kësaj zone në vëllavrasje. “Na jepni pronat tona”, “shfuqizoni ligjin 7501” dhe “Mos na fusni në vëllavrasje”, kanë disa nga kërkesat që 161 familjet lezhiane u kanë drejtuar eksponentëve kryesorë të Kuvendit dhe disa drejtuesve politikë. Madje, në këtë letër, banorët shprehen se nuk kanë më ndërmend t´ua japin votën partisë që mbështesin, e konkretisht PD-së për të cilën kanë votuar gjatë zgjedhjeve të kaluara. Ndërkohë, 161 familjet shpresojnë se ka ende instanca që mund ta ndalojnë këtë ligj, i cili mund t´ua lërë tragjedinë sërish në mes, duke i vënë në vëllavrasje dhe gjakmarrje. Ndërkohë, shenja protestash ndaj këtij ligji kanë kanë shfaqur edhe ish-pronarët e “Bregdetit”, menjëherë sapo kanë mësuar se ligji i ri u jep të drejtën pronarëve të rinj që të paguajnë truallin ku kanë bërë ndërtimin në zonat turistike. “Ndodhi ajo që prisnim, që politika do të legjitimitonte fitimet e veta me tokat tona në bregdet. Kjo është shakaja më e rëndë”, janë shprehur ish-pronarët e zonave bregdetare.



Ish-pronarët, letra drejtuar politikanëve

Pas miratimit të ligjit për pronat, dhjetëra ish pronarë dhe familje të shqetësuara për pronat e tyre kanë dërgur letra tek deputetët dhe politikanët. Ata shprehin shqetësimin se ligji i sapomiratuar është i paqartë dhe nuk shpjegon se si do të kthehet apo kompensohet prona e tyre.

Panorama

[Genti^Itali]

Malaj: Nuk kemi parashikuar fonde për ta dhe ish-të përndjekurit në buxhet

Malaj: Ish-pronarët nuk kompensohen para vitit 2006

A.Rama

TIRANE - Kompensimi financiar i ish-pronarëve do të parashikohet si zë më vete në buxhet, vetëm pas dy vjetësh. Ministri i Financave Arben Malaj deklaroi dje në komisionin e Ekonomisë gjatë paraqitjes së ndryshimeve në buxhetin e qeverisë të vitit 2004, se ish -pronarët dhe të përndjekurit politikë nuk do të përfitojnë asnjë lekë nga privatizimi i Bankës së Kursimeve. Deklarimi i ministrit Malaj për të shtyrë në vitin 2006 fillimin e procesit të kompensimit financiar për pronarët, që nuk do të kompensohen fizikisht, bie në kundërshtim me ligjin “Për kthimin dhe kompensimin e tokave” i miratuar vetëm dy ditë më parë nga Parlamenti. Në ligj është përcaktuar se kompensimi financiar do të përcaktohet si zë më vete në buxhetin e vitit 2005, dhe do të mbarojë pas 10 vjetësh, pra në 2015. Ndërsa në projektbuxhetin suplementar që do të zbatohet për gjashtë muajt në vazhdim, parashikohet një zë i veçantë në të cilin përfshihen shpenzimet e nevojshme për funksionimin e Komitetit Shtetëror të Kthimit dhe Kompensimit të Pronës si dhe shpenzimet për funksionimin e komisioneve vendore. Kryefinancieri Malaj nuk dha një përgjigje të saktë duke u shprehur skeptik se si do të veprohet për kompensimin e ish -të përndjekurve, pasi është deklaruar nga zv/kryeministri Namik Dokle se projektligji do të miratohet në Parlament brenda këtij muaji. Ministri Malaj, tha se nuk është përcaktuar kompensimi i kësaj shtrese në buxhetin shtesë, pasi ligji që përcakton edhe skemën e financimit të kësaj shtrese të shoqërisë nuk është miratuar ende në Parlament. “Në hartimin e këtij ligji duhet që të merret parasysh shmangia sa më shumë që të jetë e mundur e barrës fiskale. Në këtë mënyrë zbatimi i këtij ligji nuk do të bëhet pengesë për mbajtjen nën kontroll të treguesve bazë të ekonomisë së një vendi”, -tha Malaj. Ai bëri edhe prezantimin e detajuar për të gjitha ndryshimet që janë parashikuar për t’u bërë në buxhet, i bazuar nga lekët e përfituara nga shitja e Bankës së Kursimeve, ku 50 % e shumës totale do të kalojnë për uljen e huamarrjes së brendshme në 6 500 milionë lekë dhe pjesa tjetër për investime. Deputetët e komisionit kërkuan që të shihej më mirë shpërndarja e fondeve për investime dhe të garantohej zbatimi i tyre deri në përfundim të vitit. Deputetja Valentina Leskaj, kërkoi që në këto përmirësime t’i vihej përparësi investimet në turizëm, pasi shëndoshja e këtij sektori ndikon në mënyrë të tërthortë në uljen e varfërisë.



10/06/2004