A ka filluar me te vertete Decentralizimi ne Kosove

[Llapi]

ZGJEDHJA E PILOT-KOMUNAVE PËR DECENTRALIZIM KUNDËRSHTOHET NGA PDK-JA



Zijadin Gashi, Prishtinë


Qeveria e Kosovës së shpejti do të shpallë vendimin për pilot-komunat, me të cilat gjatë 18 muajve të ardhshëm, do të testohet zbatimi i decentralizimit. Këto do të jenë pilot-komuna të reja, që sipas zëdhënësit të qeverisë Arben Qirezi, do të marrin mbi vete të njëjtat kompetenca që kanë dhe komunat egzistuese. Në anën tjetër, subjekti më i madh opozitar, Partia Demokratike e Kosovës, e ka konsideruar këtë vendim të qeverisë, si jo në harmoni me draftin – kornizë për decentralizimin, duke e parë atë si mundësi reale për ndarjen e Kosovës në vija etnike. Sidoqoftë, zëdhënësi Qirezi tha se vendimi pritet të shpallet shpejt ku do të testohet zbatimi i këtij procesi në Kosovë:
“Pilot-komunat janë projekte që do të zgjasin 18 muaj, kohë, gjatë së cilës do të testohet funksionimi i pushtetit lokal nëpër komunitete të ndryshme të Kosovës”, tha zëdhënësi Qirezi.
Ndërkaq shefi i Grupit Parlamentar të PDK-së, Jakup Krasniqi, tha se partia e tij e ka shtruar tashmë kërkesën që Kuvendi i Kosovës ta shqyrtojë vendimin e qeverisë, pasi sipas tij, ai bie ndesh me parimet e draftit-kornizë dhe lë mundësi të mëdha për shtimin e komunave etnike, që do të mund të shndërrohen në enklava të reja:
“Komunat etnike, sidomos me shumicë serbe, nuk janë integruar në asnjë formë në jetën institucionale në Kosovë dhe krijimi i komunave të reja mbi baza etnike, vetëm do ta shtonte enklavizimin e Kosovës, por nuk do ta ndihmonte integrimin e komunitetit serb në institucionet e Kosovës”.
Zoti Krasniqi tha po ashtu, se drafti–kornizë parasheh që testimi i reformës, apo decentralizimit, të bëhet në kuadër të komunave egzistuese, duke shpërndarë kompetenca dhe përgjegjësi në disa njësi nënkomunale, që do duheshin krijuar dhe jo në komuna të reja. Sipas tij, Kosova nuk ka nevojë për komuna të reja etnike, si dhe nuk ka buxhet për infrastrukturën dhe administratën e domosdoshme në rast të formimit të komunave të reja në Kosovë. Mbi të gjitha, shton Krasniqi, ndryshimi i kufinjve të komunave bie ndesh dhe me Kornizën Kushtetuese:
“Nëse bëhet fjalë për ndryshimin e territorit të komunës, kjo është çështje politike dhe me këtë çështje nuk mund të merren grupet teknike të punës, por me këtë çështje duhet të merret parlamenti. Prandaj ne kërkojmë që parlamenti ta formojë një grup për decentralizimin dhe parlamenti ta marë përgjegjësinë, nëse është nevoja, edhe për krijimin e komunave të reja. Por, mendoj që krijimi i komunave të reja bie ndesh edhe me rekomandimet e Këshillit të Evropës, që janë dhënë lidhur me reformimin e pushtetit lokal në Kosovë”, theksoi Krasniqi.
Në anën tjetër, zëdhënësi i qeverisë Arben Qirezi, tha se vendimi mbi kriteret për pilot-komunat do të merret në nivele politike dhe në bashkëpunim me administratën ndërkombëtare:
“Sa i përket përzgjedhjes së lokaliteteve ku do të fillojë projekti i pilot – komunave, këto do të merren në nivel politik, do të jenë vendime politike të marra nga ana e qeverisë së Kosovës dhe UNMIK-ut”, tha Qirezi.
Ndërkohë, njëri nga liderët e serbëve të Kosovës, Oliver Ivanoviç, thotë se decentralizimi duhet të përfshijë krijimin e më tepër se 40 komunave të reja në Kosovë:
“Disa komuna duhet të formohen në territore ku serbët përbëjnë shumicën”, tha Ivanoviç, duke shtuar se kjo nuk nënkupton se të gjitha komunat e reja duhet të jenë një-etnike, por gjithashtu edhe komuna shumë-etnike.
Kuvendi i Kosovës do të mblidhet më 26 janar, kur do të shqyrtohet nëse edhe ky institucion do të përfshihet në procesin e decentralizimit siç e kërkon opozita.

[Llapi]

CILËN KOSOVË PO E DECENTRALIZOJNË ?



Shkruan : Xhevat Bislimi

Njëra prej fjalëve të përdorura dendur në Kosovë është edhe fjala «decentralizim». Nuk ka gazetë ditore, nuk ka emision lajmesh në radio apo televizion që të mos e lakojë këtë fjalë. Ne që marrim pak vesh, por edhe sipas fjalorëve shpjeguesë, me fjalën decentralizim kuptojmë shpërqëndrimin e pushtetit qendror, duke ua kaluar disa funksione dhe kompetenca organeve drejtuese vendore, pushtetit vendor, e të tjera. Mirëpo, në Kosovën tonë, edhe çështja e decentralizimit ideohet, konceptohet, inicohet, dhe ka përpjekje që të realizohet për qëllime të afërta dhe të largëta segmentuese në dëm të Kosovës dhe të popullit të saj shqiptar. Si shumë çështje që lidhen me Kosovën dhe të ardhmen e saj edhe çështja e decentralizimit është filluar pa rend e pa vend. Pothuajse për çdo njeri normal (përveç për politikanët e Kosovës) është e qartë se ne ende nuk e dimë se çka do të jetë Kosova nesër: a do të jetë shtet më vete?, a do t’i bashkohet shtetit të saj, Shqipërisë?, a do të jetë pjesë përbërse e Unionit Serbi-Mali i Zi?, a do të jetë një rajon i Bashkimit Evropian?, a do të jetë unike (me këta kufij të trashëguar nga copëtimi i saj) apo do të ricopëtohet?, a do të jetë… ? Vetëm kur ta dimë se çka do të jetë Kosova mund të mendojmë për rregullimin e saj administrativ e territorial dhe për decentralizimin e pushtetit qendror. A thua e dinë politikanët dhe drejtuesit e institucioneve kukulla të Kosovës se pushtet qendror në Kosovë, për fajin tonë, ende është UNMIK-u? Shtrohet pyetja: a pranon UNMIK-u decentralizimin e pushtetit të tij absolutist e diktatorial? Deri në përmbushjen e misionit të tij sigurisht se jo. Po cili është misioni i tij? Sipas asaj që kemi parë, lexuar e dëgjuar deri më sot, UNMIK-u ka për mision thelbësor pacifikimin dhe nënshtrimin ekonomik e politik të Kosovës deri në atë shkallë sa populli i saj të heq dorë nga kërkesa e tij «ekstremiste» për jetë të lirë, të pavarur dhe vetëvendosje. Për këto pesë vjet të sundimit me dorë të hekurt, UNMIK-u, si instrument i Fuqive të Mëdha, ia ka dalë, ku me dhunë psikologjike e fizike, me arrestime, burgosje e dënime drakonike dhe ku me joshje (me karrotë) e forma të tjera të korruptimit moral, politikë e material, ta thyej unitetin dhe ta përçajë klasën politike atdhetare që përfaqësonte vullnetin politik dhe kombëtar të popullit shqiptar në Kosovë. Ky është një fakt i dhimbshëm, por i vërtetë…

E kemi fjalën që gjithë kjo politikë që po ndiqet nga UNMIK-u dhe qeveri e qarqe të tjera ndërkombëtare në Kosovë dhe ndaj saj është në funksion të pengimit të proceseve progresive dhe demokratike të vendit tonë të çliruar me aq përpjekje, gjak e sakrifica. Decentralizimi i Kosovës ka për qëllim legalizimin e enklavave serbe dhe të strukturave të tyre, madje, nëse mund t’ia dalin, edhe legalizimin e ndarjes së Kosovës. A thua klasa politike e Kosovës (veçmas pjesa që nuk kolaboroi me pushtuesin) nuk e dinë se Kosova veriore de fakto është e ndarë dhe se qeveriset nga Serbia? Nëse e dinë, atëherë pse nuk këmbëngul që së pari të bëhet bashkimi i Kosovës, të shpërbëhen strukturat paralele serbe, që drejtohen nga Beogradi (me ndihmën ose mirëkuptimin e UNMIK-ut), të ndahet Kosova edhe de jure nga Serbia, e pastaj të mendohet për «decentralizimin» e famshëm. Por, me sa duket, qofsha unë i gabuar, te politikanët tanë ka zënë vend mendimi i dëmshëm: «hajt bre, se mos është Kosova veç e imja»? E vërtetë. Kosova është e të gjithëve, por jo të gjithë kanë kërkuar besimin dhe votën e popullit. Nëse vazhdohet me këtë mendim dhe me këtë sjellje ka shumë mundësi të përsëritet ajo që jemi mësuar ta shohim shumëherë në Kosovë: populli të derdhet rrugëve, shesheve e madje edhe maleve, të burgoset e të vritet për të drejtat dhe liritë e tij, për çlirimin dhe mbrojtjen e Kosovës, ndërsa të zgjedhurit e tij të rrinë në shtëpitë e tyre luksoze (ndonjëri edhe gju më gju e gojë më gojë me pushtuesit kriminelë)!

Klasa politike dhe «institucionale» e Kosovës e pranoi (pa ndonjë shtrëngim) edhe politikën e krijimit të një Kosove multietnike! Këtu i ka rrënjët edhe decentralizimi i sotëm. Si mund të jetë një vend me mbi 90% të popullsisë shqiptare multietnik? Kosova për nga popullsia bënë pjesë në vendet me popullsi kompakte. Letonia ka vetëm 54% letonezë dhe 33% rusë. Edhe Estonia ka 65% estonezë dhe 28% rusë. Megjithatë Rusia nuk e ngriti as çështjen e multietnicitetit, as nuk kërkoi copëtimin e këtyre vendeve dhe as decentralizimin sipas shijes dhe interesave të saj. Nëse Rusia nuk mundi t’i pengojë këto ish-republika të Bashkimit Sovjetik të mëvetësohen dhe të krijojnë shtetet e tyre si paska mundësi Serbia ta mbaj peng lirinë dhe të drejtën e Kosovës për vetëvendosje? Apo Serbia ka edhe përkrahjen e disa fuqive dhe qarqeve ndërkombëtare? Përveç kësaj, Serbia e ka më lehtë sepse, Kosova ka një popull liridashës dhe të vendosur për lirinë e tij, por ka një klasë politike të mjerë, servile dhe të gatshme për kolaborim!

Pavarësisht nga ky realitet, pavarësisht pse klasa politike e Kosovës është e gatshme të kolaborojë, Bashkësia Ndërkombëtare (Fuqitë e Mëdha) duhet të jenë të kujdesshme dhe të arsyeshme në çështjen e Kosovës dhe në çështjen shqiptare përgjithësisht. Ricopëtimi i Kosovës, sipas planit të Koshtunicës (Beogradit) dhe mohimi i të drejtës së Kosovës për vetëvendosje do të ketë pasoja të paparashikueshme për Ballkanin dhe më gjerë. Politika që po ndiqet në Kosovë dhe ndaj saj nuk mund të prodhojë liri të lëvizjes për qytetarët (shqiptarët ende nuk mund të kthehen në shtëpitë e tyre në Veri të Kosovës), nuk mund të garantojë kthim të atyre që duan të kthehen dhe nuk mund të prodhojë siguri dhe stabilitet afatgjatë. Pastaj, bota dhe para së gjithash klasa politike shqiptare e Tiranës, e Prishtinës dhe e Shkupit nuk guxojnë ta harrojnë çështjen e Luginës së Preshevës…

Në fund kam menduar ta ngrisë një çështje që për kah rëndësia do të duhej të ishte në krye të shkrimit: rolin e Tiranës zyrtare. Klasa politike e Kosovës ka dëshmuar një prirje të çuditshme dhe absurde pas Luftës Çlirimtare në marrëdhëniet e saj me Tiranën. Kjo klasë me deklaratat, me veprimet dhe sjelljet e saj është munduar që shtetin shqiptar ta mbajë larg Kosovës dhe çështjes së saj. Të krijohej përshtypja se Kosova është pronë e kësaj klase politike dhe e Serbisë. Po e them këtë, sepse klasa politike e Kosovës ishte dhe është e gatshme edhe sot të bisedojë (dialogojë) me Beogradin zyrtar për çështjen e Kosovës në çdo kohë, por jo edhe me pronaren e ligjshme, Tiranën zyrtare! Me politikën e tyre, natyrisht të diktuar nga qarqe të caktuara ndërkombëtare, kjo klasë politike faktikisht e ka bërë Beogradin partner në «zgjidhjen» e çështjes së Kosovës! E dëgjuat përgjigjen flakë për flakë që Rugova i dha Tiranës zyrtare pas komenteve të saj për bisedimet me Kryeministrin maqedon? “Kosova ka zot, tha ai, Kosova ka UNMIK-un, KFOR-in dhe institucionet e saj”. Midis atyre që Rugova quanë zot të Kosovës është edhe Beogradi, por këtë nuk e ka guximin ta thotë. Porosia për Tiranën zyrtare ishte e qartë... Por, populli i Kosovës e dinë se ky zot i Kosovës (Rugova) gjatë kohës kur Kosova luftonte për jetë a vdekje ruhej nga forcat serbe dhe shkonte bisedonte e zgërdhihej me kryekasapin e shqiptarëve. Populli i Kosovës e dinë se ndihma dhe mbështetja e shtetit shqiptar dhe e asaj pjese të popullit tonë ishte vendimtare për dëbimin e forcave serbe nga Kosova. Po të ishte për Rugovën pushtimi serb do të përjetësohej në Kosovë...

Nuk është pa faj edhe Tirana zyrtare. Ajo do të duhej të ishte më aktive, madje më «agresive» në çështjen e Kosovës. Tirana do të duhej dhe duhet t’ia bëjë me dije klasës politike dhe «institucionale» të Kosovës se Kosova nuk është pronë e tyre, por është çështja më e madhe dhe më e ndishme shqiptare, se në Kosovë zhvillohet beteja më e rëndësishme për kombin shqiptar, për paqen dhe stabilitetin në rajon e më gjerë. Prandaj kjo çështje nuk mund t’i lihet në dorë një klase politike naive, të papërgjegjshme dhe kolaboruese, sepse do të ndodhë ajo që ka ndodhur shumëherë në historinë tonë tragjike…

[Harudi]

Në fund kam menduar ta ngrisë një çështje që për kah rëndësia do të duhej të ishte në krye të shkrimit: rolin e Tiranës zyrtare. Klasa politike e Kosovës ka dëshmuar një prirje të çuditshme dhe absurde pas Luftës Çlirimtare në marrëdhëniet e saj me Tiranën. Kjo klasë me deklaratat, me veprimet dhe sjelljet e saj është munduar që shtetin shqiptar ta mbajë larg Kosovës dhe çështjes së saj.

Edhe pse mendoj se shkrimi i lartëshënuar,nuk ka të bëjë me Decentralizimin në Kosovë,sepse nuk ofron shembuj dhe alternativa,por qëllimi i shkrimit është të sulmohet (e jo të kritikohet) klasa politike e Kosovës duke e paraqitur si pronare private të Kosovës dhe gjithnjë duke "harruar" se këtë pronësi e fitoi me votat e pronarëve të tokave të Kosovës!


04 Dhjetor 2002

Shoqata e Bashkive të Shqipërisë dhe Asociacioni i Komunave të Kosovës nënshkruajnë në Tiranë një deklaratë bashkëpunimi

Tiranë, 4 dhjetor - Nënshkrimi i Deklaratës për bashkëpunim reciprok ndërmjet Bashkive të Shqipërisë dhe Asociacionit të Komunave të Kosovës, do të zhvillojë e fuqizojë edhe më tutje marrëdhëniet dhe bashkëpunimin e dobishëm ndërmjet Kosovës dhe Shqipërisë, edhe në nivelin lokal të qeverisjes.
Këtë Deklaratë bashkëpunimi e kanë nënshkruar kryetarët Lutfi Haziri (AKK) dhe Edi Rama (SHBSH).
Delegacioni i Asociacionit të Komunave të Kosovës është takuar edhe me minsitrin për Pushtet Lokal dhe Decentralizim, Ben Blushi, me të cilën janë biseduar çështjet e bashkëpunimit dhe të shkëmbimit të ndërsjellë të përvojave, ndërsa kanë vizituar edhe
Bashkitë e Tiranës, Vlorës, Beratit, Kuçovës dhe të Rreshenit.
Duke qenë të vetëdijshëm në rolin që mund të luajnë autoritetet vendore dhe shoqatat e tyre në zhvillimin e proceseve demokratike dhe stabilitetin në rajon, në zhvillimin dhe forcimin e decentralizimit dhe demokratizimit të vërtetë të rajonit, në frymën e Kartës Evropiane për vetëqeverisjen vendore dhe duke e ditur se roli thelbësor i Shoqatës së Bashkive të Shqipërisë dhe të Asociacionit të Komunave të Kosovës, bazuar në principet e demokracisë dhe decentralizmit - përfaqësuesit e SHBSH dhe AKK-së kanë nënshkruar Deklaratën për bashkëpunim reciprok dhe janë pajtuar për organizimin e takimeve të përbashkëta të anëtarëve të Komitetit, në çdo gjashtë muaj, organizimin e seminareve të përbashkëta me kryetarë bashkish, këshilltarë apo personel të stafit, nga fusha të njëjta specifike, pastaj nxitjen e kooperimit kufitar ndërmjet njësive të qeverisjes vendore si dhe formave tjera të bashkëpunimit, siç janë binjakëzimi ndërmjet Bashkive të Shqipërisë dhe Kosovës, hartimin dhe zhvillimin e projekteve të përbashkëta si dhe krijimin e një linje bashkëpunimi midis të gjitha Njësive të Qeverisjes Vendore që përfshin rruga Durrës-Prishtinë, për të përshpejtuar përmirësimin sa më të shpejtë të kësaj rruge.
Shoqatat do të planifikojnë në të ardhmen edhe objektiva tjera të përbashkëta.

[Llapi]

PRISHTINË
Decentralizimi i pushtetit do të bëhet brenda 12-24 muajve, ka thënë shefi i UNMIK-ut Soren Jessen-Petersen, duke i hedhur poshtë pohimet e Ministrit të Pushtetit Lokal Lutfi Haziri, se faza e tanishme është vetëm testuese dhe se decentralizimi i mirëfilltë do të bëhet në vitin 2008.
Gjatë një vizite në Dardanë, ish Kamenicë, Jessen-Petersen tha se në grupin punues për decentralizim duhet të marrë pjesë edhe opozita, pasi për këtë proces nevojitet konsenzus i plotë.
Jessen-Petersen ka shtuar se opozita i përkrah të arriturat e deritanishme të grupit punues për decentralizim, por dëshiron që të jetë pjesë e vërtetë e bisedimeve.
europaelire.

-------------------------

KAN-i do të kallë sërish shkronjat e emrit “Decentralizim”


Prishtinë, 4 shkurt (Kosovapress) Time: 13 : 40

Të premten, në qendër të Dardanës, në organizim të Rrjetit të Aksionit për Kosovën-KAN, do të mbahet protesta paqësore “Do ta kallim”, me ç’rast shkronjat e fjalës "Decentralizimi", të punuara nga druri, do të digjen publikisht.

[Llapi]

Decentralizimi si gogol dhe subsidiaritet - Shkruan : Sadri RAMABAJA


Nga info@besiana.de Më 14 Feb. 2005 18:27

Analizë

Kosova trajtohet si objekt dhe fushë eksperimentale


Decentralizimi si gogol dhe subsidiaritet

Insistimi në improvizime nuk shkon as në dobi të reformave të pushtetit lokal
dhe të decentralizimit real. Koha e improvizimeve tashmë ka kaluar. Shqiptarët përfundimisht, edhe në këtë rrafsh të organizimit politik, duhet të trajtohen si subjekt i respektueshëm, që reflekton dhe garanton siguri për të ardhmen e rajonit.

Shkruan : Sadri RAMABAJA*

Aktualisht në rrafshin evropian ka dy nivele të zhvillimit dhe reformimit të pushtetit lokal: në njërin, që ky proces lëviz drejt decentralizimit dhe tjetri, që ngulmon në ruajtjen e pushtetit të përqëndruar- centralist.
Shtetet që kanë përjetuar diktaturat ushtarake (Spanja, Greqia etj.), që edhe sot e kësaj dite nuk janë çliruar nga ai sindrom, i rezistojne në masë të ndjeshme çfardo tendenceje për bartje të pushtetit nga qendra në regjione; pastaj vije lagjia tjetër e atyre shteteve që kanë jetuar centralizmin socialist dhe që tashmë janë antarësuar në UE, por edhe vendet tjera që pretendojnë të antarësohen, që nuk duan dhe vështirë e kuptojnë tendencën e një lagjeje teknokratësh të Brukselit, që t’i nënshtrohen sërish një tipi të ri të centralizmit. Kjo është arsyeja përse këto të fundit krahas reformës që shpije drejt decentralizimit real, pledojnë për atë që principet e subsidiaritetit të respektohen me rigorozitet të theksuar.
Të drejtat e kombeve, shteteve, regjioneve do të duhej t’i nënshtroheshin ndërlidhjes institucionale të qartë, që do të rezultonte me mënjanim të çfardo paqartësie lidhur me gjakimin e popujve për ruajtjen dhe selitjen e identitetit të tyre.

Në këtë trend zhvillimesh Beogradi furnizon me “ide” dhe i mban mirë ison një lagjeje të politikanëve të Evropës, të cilët pledojnë dhe mëtojnë që në emër të luftës për lirinë dhe dinjitetin njerëzor, parasëgjithash këtu në Kosovë, të bëjnë eksperimentin e lloit të vet - decentralizimin e skajshëm të pushtetit, duke e veshur këtë tendencë me veladonin e regjionalizimit dhe afrimit të politikës me qytetarin. Ndërkaq konstitucionalistët dogmat, në emër të respektimit të sovranitetit të shtetit, si subjekt i vetëm i të drejtës ndërkombëtare, por edhe mëtimit për ruajtjen e pushtetit apsolut, insistojnë në rujatjen e strukturës arkaike të shtetit.
Beogradi varësisht nga rrethanat, në këtë kuadër luan në që të dy kartat. Kryeministri dhe ekipi i tij, si konstitucionalist dogmat, thirret në të drejtën kushtetuese për ruajtjen e tërësisë territoriale të Serbisë, duke insistuar në mbetjen e Kosovës brenda Serbisë, ndërkaq presidenti serb dhe të tjerët të ashtuquajtur politikan modern me moral të dyfisht, luajnë në kartën tjetër, thirren në decentralizim të skajshëm të Kosovës, pa bërë as edhe një hap më të vogël për fillimin e këtij procesi brenda Serbisë, qoftë edhe të asaj natyre që njihet dhe aplikohet gjetkë.
Ndërkaq rryma e tretë që përfaqësohet nga ministri i jashtëm serb, si plotësim i filozofisë së Tadiqit me kompani, jo pa sukses trumpeton trinitetin e 3 E-ve, si zgjidhje të mesit.

Evropa e popujve të lirë, me të drejta të garantuara të njerëzve, me pluralizëm real politik, administrim që mbështetet në parimet e shtetit të së drejtës, gjyqësi të pavarur, sistem ekonomik të ngritur mbi parimet e ekonomisë së tregut dhe barazisë për garë lojale, që merr për bazë vlerat dhe cilesinë e mallrave dhe të shërbimeve, me produktivitet të lartë ekonomik si dhe standard të lart jete, duke ruajtur të pa cenuar vlerat sociale dhe ambientale, do të ishte Evropa që ka gjetur dhe do të gjejë mbështetje të plotë jo vetëm në sferat e qeverisjes, por edhe te populli shqiptar në tërësi dhe ai i Kosovës në veçanti.

Procesi i decentralizimit të pushtetit në Kosovë, duke filluar kështu si proces i imponueshëm, në kohën kur mbi 25% e territorit të saj është nën kontrollin e drejtpërdrejt të Beogradit, kur pjesa veriore e Kosovës dhe enklava të shumta serbe nuk njohin fare pushtetin qendror, por vazhdojnë të luajnë vallen e Çaçakut sipas muzikës së Koshtunicës dhe Tadiqit me kompani, nuk ka se si të mos reflektojë frikë dhe pasiguri te pjesa dërmuese e qytetarëve të Kosovës për fatin e vendit.
Këtë frikë administrata e UNMIK-ut as që ka denjuar ta zvoglojë, apo ta shuajë! Përkundrazi, përmes këmbnguljes në formulën e shpikur për arsye tashmë të qarta - standardet para statusit, përmes lëshimeve që i bënë herë pas herë Beogradit, duke testuar durimin e shqiptarëve, kjo administratë është shndrruar në gogol!

Decentralizimi i Kosovës duke u mbështetur mbi parimet e subsidiaritetit do të krijonte siguri tek pakica serbe për ruajtjen e identitetit të tyre kulturor, ndërkaq te popullsia shumicë – te shqiptarët, duke ua njohur të drejtën për vetvendosje të plotë, do t’ ju kthente besimin tashmë të davaritur tek Brukseli.
Subsidiariteti është sferë e filozofisë sociale që shenjon rend të posaçëm dhe raporte poashtu të veçanta të shtetit dhe shoqërisë. Kjo shprehje rrjedh nga fjala latine “subsidium ferre” (=gadishmëri për kryerje të shërbimeve), që gjeti shpjegim sociopolitik së pari nga Papa Piu XI, më 1931, në Enciklikën sociale “Rerum Novarum”.
Subsidiariteti rezulton si rend i ngritur si organizim strukturor në një shtet të së drejtës, ku qytetarët kanë realizuar tashmë lirinë politike. Ky rend i mbështetur mbi këto parime obligon shtetin për aktivitet në dobi të qytetarëve, por edhe për vetkontroll.
Respektimi i parimeve që zumë në gojë më lart nga PSSP-ja dhe Qendrat e vendosjes politike, do të prodhonte gjithësesi efekte politike pozitive, si për popullsinë shumicë, ashtu edhe për minoritetin serb. Vetëm atëherë në këtë pjesë të Ballkanit do të mud të fillonte afrimi i politikës reale me qytetarin. Që të arrihet të kryhet ky proces në baza të shëndosha, shi për këtë është koha të thuhet më zëshëm: Kosova duhet ta përmbyllë procesin e filluar të shndrrimit të saj në entitet politik.
Shih për këtë Kosova dhe procesi tashmë i filluar i decentralizimit të improvizuar, ka nevojë për ndërhyrje të ekspertëve të pavarur, që do të respektonin vullnetin e shumicës, si parim bazë i vlerave evropiane, duke insistuar edhe në krijimin e mekanizmave që garantojnë ruajtjen e identitetit kulturor të pakicës serbe.
Insistimi në improvizime të lloit të Unionit Serbi dhe mali i Zi, nuk shkojnë as në dobi të thellimit të reformave që pritet t’i nënshtrohet UE-ja, e aq më pak procesit të decentralizimit real. Koha e improvizimeve tashmë ka kaluar. Shqiptarët përfundimisht edhe në këtë rrafsh të organizimit politik, duhet të trajtohen si subjekt i respektueshëm, që reflekton dhe garanton siguri për të ardhmen e rajonit.
_____________________

* Zyrtar i lartë për çështje politike në Zyrën e kryeministrit të Kosovës