Kontesti me Greqinë: rrezik për tensione ndëretnike

[RaPSouL]

Gruevski pranon presionet ndërkombëtare për zgjidhjen e emrit

Kryeministri Nikolla Gruevski ka pranuar se ka presione të faktorëve ndërkombëtarë për zgjidhjen e kontestit të emrit me Greqinë.

“Ka presione për të mbyllur çështjen e emrit, me qëllim që vendi sa më shpejt të anëtarësohet në NATO dhe Bashkimin Evropian”, ka theksuar kryeministri Gruevski pas takimit me partitë e koalicionit qeveritar, duke shtuar se nuk bëhet fjalë për afatizime për zgjidhjen e kësaj çështje. “Lidhur me emrin vazhdimisht kemi konsultime në kreun shtetëror dhe pritet përfundimi i zgjedhjeve evropiane në Greqi, si dhe hapi i mëtejshëm i ndërmjetësit Metju Nimic”, ka theksuar Gruevski.

Ai nuk ka përjashtuar mundësinë që cilado parti shqiptare që dëshiron të ndihmojë për kontestin e emrit të kyçet në këtë proces.

Gruevski lidhur me çështjen e liberalizimit të vizave ka nënvizuar se gjatë kohë Qeveria i ka plotësuar kriteret për heqjen e vizave dhe se sipas tij raporti i KE-së ka treguar se Qeveria me sukses ka kryer punët.

(INA)

[RaPSouL]

Riker: Është koha për zgjidhjen e kontestit të emrit

Ambasadori amerikan në Maqedoni, Filip Riker deklaroi sot se është koha që të zgjidhet çështja e kontestit të emrit.

Ai këto komente i bëri me rastin e hapjes së restorantit McDonalds sot në Tetovë.

“Është koha për kreativitet, përkushtim dhe lidership për të zgjidhur kontestin e emrit me palën greke. Ne duam sinqerisht që Maqedonia t'i bashkohet NATO-s, e tëra që duhet bërë është zgjidhja e çështjes së emrit dhe ju e dini pozicionin tonë për këtë. Tani ka mundesi të ndodhë kjo”, ka theksuar ambasadori amerikan Filip Riker.

(INA)

[RaPSouL]

Çështja e emrit, Nimitz takim me negociatorët

Ndërmjetësi i OKB-së, Matthew Nimitz më 20 qershor të këtij muaji, në Vjenë ose Gjenevë pritet të realizoj takim me negociatorët Zoran Jolevski dhe Vasilakisin.

Sipas burimeve diplomatike, në këtë takim mediatori i OKB dëshiron personalisht të dëgjoj nga palët nëse janë të gatshme për rifilluar negociatat të cilat për një kohë u ndërprenë, shkaku i zgjedhjeve në Maqedoni dhe Greqi.

Akoma nuk dihet nëse ndërmjetësi i OKB-së do të dal më një paket të re të ideve ose me një propozim konkret. Pas këtij takim pritet që diplomatik Nimitz ta vizitoj Shkupin dhe Athinën.

Ndërkohë, kreu shtetëror në Maqedoni është duke përgatitur terrenin për referendumin, për çështjen e emrit kushtetues të vendit.

Presidenti dhe kryeministri i Maqedonisë kanë theksuar se për kontestin e emrit, fjalën e fundit do ta japin qytetarët. Propozimi i cili më shumë deri më tani është përmendur në media është Maqedonia Veriore.

Lidhur me referendumin ka reaguar PDSH-ja e Menduh Thaçit, ndërsa nga BDI kanë theksuar se ende nuk kanë një qëndrim për këtë çështje.

Lideri i PDSH-së është shprehur kundër referendumit, me arsyetimin se shqiptarët nuk do të votojnë për identitetin maqedonas që do të identifikohet me identitetin shtetëror të këtij shteti. Thaçi deklaroi se shqiptarët nuk do të votojnë për robërinë e re të tyre.

"Referendumin që e thotë Gruevski duhet të ketë parasysh edhe ai, por edhe Akademia e shkencave maqedonase se përveç që ka këtu shqiptarë dinjitozë ka edhe shqiptarë të mençur që i kuptojnë qëllimet e tyre. As në ëndërr nuk do ta shohin që shqiptarët në mënyrë vullnetare të votojnë për robërinë e re të tyre”, ka nënvizuar kryetari i PDSH-së.

Shqiptarët nuk do të votojnë për identitetin Maqedonas që do të identifikohet me identitetin shtetëror të këtij shteti.

“Mund të bisedojmë për këtë çështje nëse ata do të pajtohen që të sjellin një ligj kushtetues lex specialis ku do të garantohet identiteti i shqiptarëve dhe gjuha e shqiptarëve me të gjitha të drejtat tjera", theksoi kryetar i PDSH-së, Menduh Thaçi.

(INA)

[RaPSouL]

Shtohen përpjekjet për zgjidhjen e çështjes së emrit

Ndërmjetësi mes Maqedonisë dhe Greqisë për çështjen e emrit Metju Nimic më 21 qershor në Gjenevë të Zvicrës ka ftuar në një takim të përbashkët negociatorët e Maqedonisë dhe Greqisë Zoran Jolevskin dhe Ademantios Vasilakis. Takimi në Gjenevë do të jetë parapërgatitje e vizitës së Nimicit në Athinë dhe Shkup, të cilët do ta realizojë nga 6 deri 8 korrik.
Analisti Mersel Bilalli, rifillimin e bisedimeve mes Greqisë dhe Maqedonisë e vlerëson të rëndësishëm, pasi sipas tij, kësaj radhe presioni i amerikanëve për të zgjidhur këtë problem do të jetë shumë më i madh.
“Unë mendoj se Maqedonia e ka situatën e fundit, momentin e fundit të zgjidh problemin, nëse nuk e zgjidh këtë problem edhe ashtu ka humbur 3 vite shumë të rëndësishme pra Maqedonia praktikisht shndërrohet në një zonë qorre përderisa shtetet fqinje përreth saj ndërtojnë korridore dhe Maqedonia mund ta paguajë shtrenjtë mospërgjegjësinë e vet lidhur me zgjidhjen e problemit të emrit”, deklaroi analisti Mersel Bilalli.
Para fillimit të bisedimeve në Gjenevë dhe vizitës së ndërmjetësit Nimic, të hënën në Kuvend në rend dite do të vendoset strategjia e përgatitur nga deputeti i Partisë Liberale Stojan Andov. Me këtë strategji Andov fton në unitet të gjitha subjektet politike lidhur me zgjidhjen e çështjes së emrit.
“Në këtë dokument thuhet se Maqedonia ka vendosur të bisedojë dhe në kohë sa më të shpejtë të gjejë zgjidhje së bashku me Greqinë në kuadër të Kombeve të Bashkuara për këtë kontest që të debllokohet kjo situatë dhe të hapen të gjitha mundësitë për eurointegrimin, zhvillimin dhe stabilitetin e vendit tonë”, tha Stojan Andov, deputet i PL-së.
Ndërkohë në një shkrim të gazetës greke ‘Elefteros Tipos’ thuhet se ka filluar numërimi deri në nismën e re për dalje nga qorrsokaku për kontestin e emrit midis Athinës dhe Shkupit, por kësaj radhe me vulë të Barak Obamës.
Sipas artikullit në fjalë, pritet që Nimici në takimin që do të zhvillohet në Gjenevë, do të njoftohet me qëllimet e të dyja palëve lidhur me negociatat për propozimin, i cili është shumë i ndryshëm nga ai i fundit, e i cili praktikisht nuk ishte shqyrtuar për shkak të zgjedhjeve të parakohshme në Maqedoni.
Nimici, sipas kësaj gazete, do t`u lërë pak kohë negociatorëve Adamantios Vasilakis dhe Zoran Jolevski për t`i njoftuar qeveritë e tyre me zhvillimin e ngjarjeve dhe më pas do ta vizitojë rajonin. Sipas ‘Elefteros Tipos’ autoritetet në Maqedoni presin trysni serioze nga vendi anëtar i BE-së dhe Uashingtoni për arritjen e kompromisit për emrin.

Alsat

[RaPSouL]

Kontesti i emrit me aminin e Obamës

Administrata e re amerikane e udhëhequr nga presidenti Barak Obama do të kyçet më intensivisht në procesin e zgjidhjes së kontestit të emrit midis Shkupit dhe Athinës

Në Parlamentin e Maqedonisë javën e ardhshme do të jetë në rend dite Rezoluta e deputetit veteran liberal Stojan Andov për çështjen e emrit dhe negociatat me Greqinë.

Kjo Rezolutë përfundimisht pritet të jetë edhe pjesë e një dokumenti strategjik që pritet të miratohet për çështjen e emrit. Rezoluta e deputetit të Partisë Liberale (PL), Stojan Andov përmban dy pikat kryesore se duhet të negociohet me palën greke vetëm për çështjen e emrit dhe nuk duhet të ndryshohet kushtetuta. ]ështja kryesore e Rezolutës do të jetë se në bisedimet me palën greke duhet të bisedohet për gjetjen e një zgjidhje për një emër, i cili do të zëvendësonte referencën e përkohshme IRJM, duke mos ndërhyrë në ndryshimin e kushtetutës.

Deri tani partitë shqiptare nuk kanë komentuar qëndrimet e tyre lidhur me këtë Rezolutë, duke paralajmëruar se qëndrimet e tyre do të shpalosen gjatë debatit parlamentar. Partitë shqiptare paraprakisht kanë kërkuar që sa më shpejt të arrihet një zgjidhje për emrin, për të zhbllokuar procesin e anëtarësimit në NATO dhe BE.

Mediat greke kanë komentuar zhvillimet e fundit në relacionin Shkup-Athinë. Sipas të përditshmes “Elefteros Tipos”, bisedimet e reja për çështjen e emrit ndërmjet Athinës dhe Shkupit kësaj radhe do të kenë edhe vulën e presidentit amerikan Barak Obama.

Ndërmjetësi i posaçëm i KB-së,Methju Nimic, në takimin me negociuesit Ademantis Vasilakis dhe Zoran Jolevski më 22 qershor në Gjenevë, do të njihet me pozicionet dhe qëllimet e Athinës dhe të Shkupit lidhur me propozimin e tij të fundit, i cili praktikisht nuk u shqyrtua për shkak të zgjedhjeve në Maqedoni dhe në Greqi. Nimic do t'u lërë pak kohë dy negocuesve që t'i informojnë qeveritë e veta, pas çka do t'i vizitojë Athinën dhe Shkupin. Gazeta "Ta nea" kumton se Nimic, përsëri në tryezë do ta vendosë propozimin "Republika veriore e Maqedonisë".

(INA)

[RaPSouL]

PLD: Qeveria fajtore për moszgjidhjen e çështjes së emrit

Kryetari i PLD-së, Jovan Manasievski tha se fajtor për moszgjidhjen e kontestit rreth emrit është qeveria aktuale, e cila gjatë këtyre tre viteve jo që nuk ka ofruar zgjidhje, por edhe më shumë e ka thelluar problemin. Manasievski tha në Ohër se bisedimet me Greqinë duhet të përqëndrohen vetëm në çështjen e emrit dhe asessi edhe për gjuhën apo identitetin nacionalë.
“Tre vite që nga ardhja në pushtet e VMRO-DPMNE-së, ne gjithnjë e më shumë po thellojmë problemin e emrit. Kjo parasegjithash për fat të keq ka të bëj me zgjedhjen e strategjisë së gabuar dhe të dëmshme për interesat nacionale dhe shtetërore të Maqedonisë. Nëse duam të arrijmë zgjidhje të problemit, ne duhet të kthehemi në çështjet bazë, pra bisedimet mos të përfshijnë edhe çështjet që nuk përmban rezoluta e Kombëve të Bashkuara për kontestin rreth emrit të Maqedonisë. Bisedimet kanë të bëjnë vetëm me çështjen e emrit, pra askush nuk guxon që në bisedime të përfshihë gjuhën dhe dentitetin kombëtar të maqedonsve", vlerëson Jovan Manasievski, lider i PLD-së.

Alsat

[RaPSouL]

Server: Emri, Grekët pozitë më të fuqishme negociuese

Daniel Server nga Instituti amerikan për paqe, i cili tashmë vite të gjata merret me Ballkanin, thotë se në negociatat për cështjen e emrit grekët janë në pozitë më të favorshme.

"Është fakt që grekët kanë pozitë të fuqishme negociuese për shkak se janë anëtarë të NATO-s dhe BE-së dhe maqedonasit duhet këtë ta kenë parasysh. Me të vërtetë mendoj se nuk është shumë e rëndësishme çka shkruan në ndonjë copë letër në KB. Me rëndësi është se si maqedonasit dëshirojnë të quhen dhe unë ashtu do t'i quaj", theksoi Server.Ai tha se SHBA-ja duhet të bëjë presion ndaj të dy palëve për marrëveshje të përbashkët të pranueshme.Në pyetjen "nëse Maqedonia Veriore është zgjidhje e mençur, duke e pasur parasysh gjuhën dhe identitetin maqedonas", Server tha se çdo zgjidhje në të cilën të dy palët mund të pajtohen është zgjidhje e drejtë."Siç thash, me të vërtetë nuk është e rëndësishme çka shkruan në një copë letër në KB. Do t'i quaj maqedonasit - maqedonas, derisa nuk kërkojnë të ndaloj", deklaroi Server në intervistë për Zërin e Amerikës në gjuhën maqedonase.

(INA)

[RaPSouL]

Karamanlis: Nuk do të kundërshtojmë zbritjen e avionit

Problemi mes Shkupit dhe Athinës nuk është në emrin e aeroplanit, por është në emrin e shtetit , deklaroi kryeministri grek Konstantin Karamanlis në kuadër të samitit të BE-së në Bruksel. Në deklaratën për mediumet, Karamanlis konfirmoi se qeveria e tij nuk ka ndërmend ta bllokoj arritjen e avionit të qeverisë maqedonase me shenjat MKD në konferencën e OSBE-së që do të mbahet në Korfus. Greqia deri më tash e bllokonte dhe fluturimin dhe zbritjen e avionëve maqedonas me shenja nacionale përmes teritorit të saj. Kryeministri grek vlerësoi se vendi i tij ka një pozitë të mirë që nuk dëshiron t'a prish duke krijuar probleme me zbritjen e avionit me të cilin në Korfus duhet të arrij shefi i diplomacisë Antonio Milloshoski.
‘Nuk do të kundërshtojmë zbritjen e avionit që mban shenjat e Maqedonisë, sepse në të kundërtën çka do të bëhet nga mesazhi që do t'ua dërgojmë të ftuarve të tjerë’, deklaroi Karamanlis duke shtuar se ky hap nuk prejudikon asgjë rreth kontestit pasi problemi nuk është emri i aeroplanit, por emri i shtetit.

Alsat

[RaPSouL]

Nesër fillojnë negociatat për emrin

Ndërmjetësi i OKB-së, Mattheë Nimitz të hënën në Gjenevë do të realizoj takim me negociatorët Zoran Jolevski dhe Adamantis Vasilakis.

Sipas burimeve diplomatike, në këtë takim mediatori i OKB dëshiron personalisht të dëgjoj nga palët nëse janë të gatshme për rifilluar negociatat të cilat për një kohë u ndërprenë, shkaku i zgjedhjeve në Maqedoni dhe Greqi.

Akoma nuk dihet nëse ndërmjetësi i OKB-së do të dal më një paket të re të ideve ose me një propozim konkret. Pas këtij takimi, në fillim të muajit korrik ndërmjetësi i OKB-së do ta vizitoj Shkupin dhe Athinën.

Kreu shtetëror maqedonas pas një takim deklaroi se është i përgatitur për raundin e ri të negociatave për emrin dhe do të angazhohet maksimalisht që të bëjë një hap përpara në dialogun me shtetin fqinj Greqinë, nën mbikëqyrjen e KB-së

Ndërkohë , qeveria e Maqedonisë është duke përgatitur referendum për çështjen e emrit. Kryeministri i Maqedonisë, Nikolla Gruevski disa herë ka përsë ritur se nëse arrihet kompromis për një propozim të ri për emrin, ai do të shkoj në referendum, për të cilin populli do ta thotë fjalën e fundit.

Ndërmjetësi i OKB-së, Mattheë Nimitz të hënën në Gjenevë do të realizoj takim me negociatorët Zoran Jolevski dhe Adamantis Vasilakis.

Sipas burimeve diplomatike, në këtë takim mediatori i OKB dëshiron personalisht të dëgjoj nga palët nëse janë të gatshme për rifilluar negociatat të cilat për një kohë u ndërprenë, shkaku i zgjedhjeve në Maqedoni dhe Greqi.

Akoma nuk dihet nëse ndërmjetësi i OKB-së do të dal më një paket të re të ideve ose me një propozim konkret. Pas këtij takimi, në fillim të muajit korrik ndërmjetësi i OKB-së do ta vizitoj Shkupin dhe Athinë n.

Kreu shtetëror maqedonas pas një takim deklaroi se është i përgatitur për raundin e ri të negociatave për emrin dhe do të angazhohet maksimalisht që të bëjë një hap përpara në dialogun me shtetin fqinj Greqinë, nën mbikëqyrjen e KB-së

Ndërkohë , qeveria e Maqedonisë është duke përgatitur referendum për çështjen e emrit. Kryeministri i Maqedonisë, Nikolla Gruevski disa herë ka përsë ritur se nëse arrihet kompromis për një propozim të ri për emrin, ai do të shkoj në referendum, për të cilin populli do ta thotë fjalën e fundit.

(INA)

[RaPSouL]

Latifi: Bisedimet e Gjenevës shansi i fundit për të gjetur zgjidhje për emrin

Kryetari i institutit për Demokraci dhe Zhvillim Veton Latifi, konsideron se negociatat e nesërme në Gjenevë janë shansi i fundit i Maqedonisë për të arritur një kompromis për kontestin rreth çështjes së emrit me cka do të zhbllokohej rruga e vendit drejt integrimit në strukturat euro-atlantike.
“Raundi i nesërm i negociatave është raundi shumë i rëndësishëm, kisha thënë shansi i fundit për Republikën e Maqedonisë që të zgjidhë çështjen e emrit dhe që të debllokoj procesin e integrimeve euroatlantike drejtë marrjes së një date dhe pastaj sidomos për integrimet në NATO. Përderisa nuk ka një strategji të qartë Republika e Maqedonisë për zgjidhjen e çështjes së emrit, vështirë se mund të arritën rezultate pozitive dhe hapi i dytë përderisa nuk bëhen përforcime reale dhe të nevojshme të kapaciteteve negociuse vështirë se Maqedonia mund të zgjidhë çështjen e emrit, kushedi se sa të jetë inkurajimi i madh i faktorit amerikan dhe i faktorit ndërkombëtarë", vlerëson Veton Latifi, kryetrarë i Institutit për Demokraci dhe Zhvillim.
Përfshirja e zëvendëskryeministrit Abdylaqim Ademi në takimet e kreut të shtetit reth çështjes së emrit, sipas kryetarit të Institutit për Demokraci dhe Zhvilim Veton Latifit nuk paraqet ndonjë ndryshim apo progres në bisedime, sipas tij krahas negociatorit Zoran Jolevski duhet të ketë edhe një përfaqësues shqiptarë.
“Nuk mund të konsiderohet se është bërë ndonjë ndryshim nëse është future një zëvendëskryeministër apo në përgjithësi një shqiptarë në takimet konsultative mes kreut shtetërorë sepse ajo është vetëm një përfaqësim simbolik dhe jo real në këto konsultime. Fatkeqësisht edhe mes dy raundeve nuk u lexua sinjali diplomatik se duhet të ketë një përfaqësues shqiptarë në ekipin negociatorë, përballë apo s’bashku me Zoran Jolevskin, dhe jo të ketë në takimet konsultative, të cilat i ngjajnë më tepër bisedave të çajtoreve sesa ndonjë takimi konsultativ për zgjidhjen e çështjes së emrit”, thekson Veton Latifi.
Ndërkohë sa i përket Raportit të Komisionit Evropian dhe marrjes së datës për fillimin e Negociatave për anëtarësim në BE, Latifi deklaron se Maqedonia ka arritur një progres lidhur me kriteret dhe kushtet e parashtruara nga BE-ja, por vështirë se do të përmbush të gjitha vërejtjet që dolën nga takimi i fundit në Komitetin për stabilizim dhe Asociim në Brueksel.
“Vështirë është që Maqedonia këtë vit të merë një datë për fillimin e negociatave, parasëgjithash periudha e mbetur tre mujorshe është shumë e shkurtër sepse Bashkimi Evropian nuk e sjellë vendimin dhe nuk përpilon raporte në moment të fundit, por tërë atë monitorim e bënë në mënyrë të vazhdueshme, në kontinuitet. Dhe përfundimisht një nga pengesat kryesore për progresin përballë Bashkimit Evropian është puna shumë e zbehtë e Ministrisë së Jashtme të Republikës së Maqedonisë. Është mirë që kryeministri të filloj t'i kërkoj përgjegjësi ministrit të jashtëm se çfarë gjatë gjithë këtyre viteve ai ka punuar drejtë progresit të Maqedonisë për integrimet evro-atlantike dhe integrimet në Bashkimin Evropian dhe për zgjidhjen e çështjes së emrit, sugjeron Latifi.
Sipas tij, maksimumi që Maqedonia do të mund të arrij gjatë këtij viti në drejtim të integrimit të vendit në BE dhe NATO është liberalizimi i vizave.

Alsat