Informacione te nevojshme rreth shendetit

[RaPSouL]

Trashja zvogëlon kapacitet reproduktiv të meshkujve

Mbipesha kufizon mundësinë për t’u bërë baba, madje edhe te meshkujt e shëndoshë.

Të dhënat e grumbulluara nga 87 meshkuj të moshave ndërmjet 19 dhe 48 vjeç, kanë sugjeruar se participantët e trashë i kanë pasur mundësitë e kufizuar për të pasur fëmijë.

Te këta pjesëmarrës është vërejtur ndryshim hormonal i cili mund të shkaktojë reduktimin e kapacitet reproduktiv.

Autorët e studimit mendojnë se kjo ndodh si pasojë e vështirësimit të lidhjes sinjalizuese ndërmjet hipotallamusit dhe testiseve, që vjen deri te zvogëlimi i nivelit të hormonit testosteron dhe disa hormoneve tjera në gjakun e meshkujve të trashë, dhe nga ana tjetër vjen deri te ngritja e nivelit të estrogjenit.

[RaPSouL]

Më mirë thjerrëzat se operacioni me laser

Thjerrëzat e kontaktit do të ketë përparësi në të ardhmen në korrektimin e shikimit, pavarësisht operacioneve të syrit me laser, pohojnë shkencëtarët britanikë.

Dallimi ndërmjet operacionit me laser dhe thjerrëzave të kontaktit është për faktin, se thjerrëzat mund të shfrytëzohen te të gjithë njerëzit, ndërsa kirurgjia me laser është e kufizuar vetëm në disa çrregullime të cilat mund t’i përmirësojë.

Terapia laserike nuk është e përshtatshme për të gjithë. Ajo paraqet një ndërhyrje kirurgjike e cila bart në vete të gjitha pasojat e ndërhyrjeve tjera kirurgjike, siç është p.sh. infeksioni.

[RaPSouL]

Rrushi i zi lufton sulmet nё zemër

Nga rrushi i zi nuk bёhen vetëm verërat, por ky fryt edhe nёse konsumohet edhe i freskёt ёshtё njё bar i çuditshёm kundër sulmeve nё zemër, ka treguar njё studim i fundit shkencor.

Shkencёtarёt nga Unitersiteti i Madridit, kanё bёrё njё analizё tё atyre pjesëve tё rrushit tё cilat janë mё tё pasur me proteina. Ështё nxjerrë njё ekstrakt i cili përmban proteina dhe antioksidues, pёr ndryshim prej pemëve tjera tё cilat kanё pak proteina dhe vetëm antioksidues.

Shkencёtarёt me ekstraktin e rrushit kanё bёrё njё varg hulumtimesh, nga tё cilat kanё nxjerrё përfundimin se konsumimi i saj e ka ulur presionin e gjakut pёr 5% , kolesterolin pёr 14%, veçanërisht kolesterolin e keq (i njohur si LDL).

Shkencёtarёt kёshillojnё se nёse rrushi përfshihet nё ushqimin e pёrditshёm, mund ta zvogëlojё rrezikun pёr sulme nё zemër deri nё 50%. Ekstrakti i rrushit mund tё ndihmojё veçanërisht njerёzit tё cilёt vuajnë nga presioni i lartё i gjakut si dhe niveli i rritur i kolesterolit.

[RaPSouL]

Boronica mbron eshtrat

Osteoporoza pas menopauzës është shkaktari më i shpeshtë i humbjes së masës eshtërore të cilin e përcjell procesi normal i plakjes.

Studimet e mëparshme kanë treguar se pemët dhe perimet kanë ndikim mbrojtës tek eshtrat dhe kjo si meritë e substancave fitokimike të pranishme në to.

Boronica përmban substanca fitokimike të cilat mbrojnë nga sëmundjet e zemrës, ndërsa studimet e fundit tregojnë se boronicat përveç ndikimit pozitiv në zemër (ku ndikojnë pozitivisht edhe kumbullat e thata), janë shumë të dobishme për parandalimit e zhvillimit të osteoporozës, gjegjësisht pengojnë zhvillimin e sëmundjeve të eshtrave.

[RaPSouL]

Vitamina D dhe skleroza multiple

Fëmijët të cilët kanë mungesë të madhe të nivelit të vitaminës D, janë të rrezikuar për ta zhvilluat sklerozën multiple, njoftojnë shkencëtarët kanadezë.

Rezultatet e studimit të realizuar në Universitetin e Torontos bazohen nga të dhënat e grumbulluara prej 125 fëmijëve.

Këto të dhëna kanë treguar se një vit para diagnostikimit me sklerozë multiple, 68% e fëmijëve kanë nivel të ulët të vitaminës D.

Llogaritet se afër 2.5 milionë njerëz vuajnë nga skleroza multiple, e cila është nj sëmundje autoimune ku sistemi imun sulmon sistemin nervor qendror duke shkaktuar demielinizim.

[RaPSouL]

Antidepresivёt tё dёmshme pёr spermën

Pёrdorimi i shpeshtё i antidepresivёve mund tё jetё i dёmshёm pёr AND-nё e spermatozoideve, gjё qё mund ta zvogëlojё aftёsinё fekonduese tё meshkujve, thonё studimet e fundit.

Hulumtimi i bёrё nё 35 meshkuj tё cilёt kanё marrё paroxetine, ka treguar se numri i spermatozoideve me ADN tё dëmtuar nga 13.8 para trajtimit, ёshtё rritur nё 30.3 % pas vetëm katёr javësh.

Rezultatet e hulumtimit tё spermatozoideve me ADN tё dëmtuar, kanё treguar se kjo ёshtё njё prej problemeve mё tё shpeshta pёr krijimin e familjes, veçanërisht pёr çiftet qё përpiqen tё jenё prindër.

Antidepresivёt janë barnat mё sё shpeshti tё pёrshkrueshme pёr problemet me depresionin.

[RaPSouL]

Vitamina C ul shtypjen e gjakut

Disa studime tё reja italiane kanё zbuluar se dhënia e vitaminës C nё mёnyrё intravenoze mund ta zvogëlojё presionin e gjakut.

Nё kёto studime kanё marrё pjesё 12 tё studiuar me presion tё rritur tё gjakut. Tё gjithё tё hulumtuarve u ёshtё dhёnё 3 gram vitaminё C. Rezultatet kanё treguar se ka pasur ulje tё presionit prej 7%, 5 minuta pas marrjes sё vitaminёs C.

Shkencёtarёt mendojnë se vitamina C ul aktivitetin e tepruar tё sistemit nervor qendror, duke e zvogëluar nё kёtё mёnyrё presionin e rritur tё gjakut.

[RaPSouL]

Fëstëku ndihmon në uljen e kolesterolit të keq

Frytet arrore (me lëvore të fortë), ulin rrezikun e prekjes nga sëmundjet e zemrës. A vlen kjo edhe për fëstëkun?

Shkencëtarët kanë hulumtuar doza të ndryshme të këtyre fryteve brejtëse (10% dhe 20% të energjisë ditore) dhe rezultatet kanë treguar se edhe fëstëku, si edhe frytet e tjera nga ky grup, ka ndikim pozitiv në shëndet.

Pas konsumimit të këtij fryti ka ardhur deri tek zvogëlimi i LDL kolesterolit (të keq), ndërsa doza më e madhe është treguar me efekt edhe më të madh.

Hulumtuesit kanë vërtetuar se frytet arrore përmbajnë antioksiduesin e quajtur luteinë. Por fëstëku përmban nivele të larta të fitosterolit, një substancë tjetër që mund të ulë nivelin e kolesterolit dhe të reduktojë rrezikun e kancerit.

[RaPSouL]

Për të mos u sëmurur nga kanceri i gjirit

Faktorët që ju rrezikojnë; Si ta shmangni; Duke u vetëdiagnostikuar; Dhe duke bërë kontrolle të herëpashershme.

Pavarësisht se nuk bën pjesë në tumoret me shkallë rrezikshmërie të lartë, tumori i gjirit është një sëmundje që prek kryesisht femrat, sidomos pas moshës 35 vjeç. Sipas statistikave, në 100 mijë femra 44 prej tyre rrezikojnë të preken nga tumori në gji.

Por duket se me kapjen e shpejtë dhe diagnostikimin në kohë, kanceri i gjirit mund të kurohet dhe pas shërimit të plotë, mundësia për të vazhduar një jetë normale është e sigurt, pa harruar konsultimet e herëpashershme me mjekun. Dhe nuk është aspak e vështirë.

Përveç konsultave dhe vizitave tek mjeku specialist, edhe ju vetë mund të vetëdiagnostikoheni dhe të drejtoheni tek mjeku në rast se vëreni diçka të dyshimtë që ju shqetëson.

Vetëdiagnostikimi, ka të bëjë me shikimin dhe prekjen. Një femër që i ka kaluar të 20 vjetët duhet të mësojë që një herë në muaj të bëjë një kontroll të imtësishëm të gjirit. Për ta bërë këtë, duhet të zhvisheni nga mesi e lart, të dilni para pasqyrës dhe të shikoni me vëmendje nëse të dy gjokset kanë madhësi të barabartë (duke marrë parasysh që disa femra e kanë vetë një gji më të madh se tjetri), nëse qëndrojnë të dy në të njëjtin nivel.

Nëse vini re se njëri prej gjinjve është më i rënë apo më i vogël, duhet të drejtoheni menjëherë tek specialisti.

Pa harruar të shikoni me vëmendje edhe kokrrat, të cilat duhet të kini parasysh që gjithmonë duhet të jenë në qendër të gjoksit. Pastaj ngrini duart lart dhe shikoni nëse vini re ndonjë tërheqje të lëkurës apo nëse njëri nga gjinjtë ngrihet më lart se tjetri. Më pas filloni të bëni një kontroll të imtësishëm me dorë. Me gishtat e dorës filloni të bëni lëvizje nga poshtë lart mbi sipërfaqen e gjirit si në figurë, dhe pastaj lëvizje në formë rrezesh në qendër të gjirit. Nëse gjatë prekjes dora ju kap ndonjë kokërr apo diçka tjetër të dyshimtë, tregon se ju nevojitet një vizitë tek mjeku specialist.

Në formimin e kancerit në gji ndikojnë disa faktorë dhe më kryesori prej tyre është seksi. Femrat janë gjithmonë më të predispozuara për të pasur kancer gjiri. Por kjo nuk do të thotë se meshkujt përjashtohen. Rrallë, por ndodh që edhe një burrë të ketë tumor në gji. Megjithatë përqindja është shumë e vogël, rreth 1,4 për qind.

Faktor tjetër risku është mosha. Me rritjen e moshës rritet edhe mundësia për t’u prekur. Kryesisht kufiri fillon nga 35 vjeç e lart. Pa lënë mënjanë edhe trashëgiminë. Në shumë raste kanceri i gjirit mund të jetë i trashëgueshëm nga nëna tek vajza apo nga njëra motër tek tjetra.

Qëndron gjithmonë i pranishëm rreziku kur njëri prej gjinjve ka pasur tumor, mundësitë janë dhjetë herë më të larta që tumori të prekë edhe gjirin tjetër. Kështu që ato femra që janë kuruar më parë nga një tumor në gji, duhet që herë pas herë të bëjnë vizita dhe konsulta tek specialisti për të mbrojtur gjirin e shëndoshë.

Edhe rrezet jonizuese janë të rrezikshme. Bëhet fjalë për rreze të shkaktuara p.sh. nga aparatet e radioskopisë, por pas moshës 40 vjeç ky rrezatim është i papërfillshëm. Ndër faktorët kryesorë bëjnë pjesë edhe ata endokrinë dhe riprodhues.

Si për shembull mosha e ardhjes së menstruacioneve. Risku është më i madh kur menstruacionet kanë ardhur rreth moshës 12 vjeç dhe më i vogël pas moshës 16 vjeç.

Gjithashtu edhe menopauza përbën një faktor rreziku që shtohet me lënien e hershme të menstruacioneve. Pa harruar këtu edhe lindshmërinë. Duket se lindja para moshës 20 vjeç dhe e sa më shumë fëmijëve, kthehet në mburojë mbrojtëse për kancerin në gji.

Por edhe kontracepsioni duhet marrë parasysh si faktor, kur vazhdohet gjatë dhe fillohet në moshë shumë të re. Ndoshta nuk e dinit, por edhe dieta luan rol shumë të rëndësishëm në mbrojtjen ndaj tumorit të gjirit.

Dieta hiperkalorike dhe e pasur me yndyra shtazore duhet të zëvendësohet me ushqime të lehta me bazë frutash dhe perimesh, për të qenë më të sigurta. Gjithashtu obeziteti përbën një nga shkaktarët e prekjes së tumorit në gji. Gratë mbi peshë duken më të rrezikuara nga tumori në gji.

Simptomat

Cilat janë disa nga simptomat e prekjes së mundshme nga tumori në gji? Ndër simptomat më kryesore bën pjesë ndryshimi i gjirit, i madhësisë ose i formës, tërheqja e lëkurës ose plagë të ndryshme, spostim apo sekrecione nga kokrra e gjirit si dhe gjëndra të dukshme në zonën e sqetullave.

Diagnostikimi

Ndër metodat e diagnostikimit të kancerit në gji e para është ekzaminimi klinik, që ka të bëjë me vetëdiagnostikimin me anë të shikimit dhe prekjes, që duhet të fillojë pas moshës 20 vjeç.

Kurse sa i përket diagnostikimit nga mjeku specialist, një metodë shumë e përdorshme është mamografia, që ka të bëjë me këqyrjen e gjirit në një aparaturë të specializuar.

Shkalla e saktësisë së mamografisë është 85-90 për qind. Diagnostikimi me metodën e mamografisë nuk këshillohet para moshës 35 vjeç dhe në periudhën e shtatzënisë.

Ekografia është një metodë shumë e përdorshme për të rënë në gjurmë të kancerit në gji dhe citologjia, që ka të bëjë me ekzaminimin e materialit të shkëputur nga zona dyshuese. Diagnostikimi me metodën dhe citologjisë jep 90-95 për qind siguri.

Është e këshillueshme që vetëdiagnostikimi të bëhet një herë në muaj, vizita klinike tek specialisti një herë në gjashtë muaj, kurse mamografia çdo dy vjet.

Mjekimi

Pas rënies në gjurmët e tumorit në gji janë disa mënyra mjekimi. E para është kirurgjia që ka të bëjë me heqjen e tumorit dhe nyejve limfatike duke ruajtur gjirin. Kimioterapia e cila aplikohet pas operacionit, por edhe para tij, gjithashtu edhe hormonoterapia dhe terapia radioaktive.

Megjithatë gjithmonë duhet të mbani parasysh se kanceri i gjirit në pjesën më të madhe të rasteve është i shërueshëm dhe mundësia e vazhdimit të një jete normale është më se e sigurt.

[RaPSouL]

Me ushtrime fizike për ta lënë duhanin

Një hulumtim i realizuar te femrat shtatzëna sugjeron se aktiviteti fizik ndihmon në suksesin e lënies së duhanit.

Rezultatet e shkencëtarëve nga Universiteti londinez St. George, pohojnë se ushtrimet trupore kanë ndikim të ngjashëm me flasterët nikotinikë në ndërprerjen e duhanpirjes.

Nikotina mund të sjellë deri te zvogëlimi i masës trupore të të porsalindurit, rrit rrezikun për vdekjen e foshnjës në muajt e parë të lindjes, mund të krijojë vështirësi në mësim dhe komplikime në fazën e mëvonshme të fëmijërisë.

Të dhënat në SHBA dhe Britani të Madhe kanë treguar se nga 17% deri në 20% e femrave vazhdojnë pirjen e duhanit edhe gjatë shtatzënisë.