A duhet shqiptaret te konvertohen ne fene monoteiste te te pareve?!

[arbereshi_niko]

Te gjithe ne kete teme flasin per "fene e te pareve" por shume pak e njohin ate, ca me pak e praktikojne ate. Por kjo nuk i pengon diskutantet e shumte te kesaj teme qe te abuzojne me kete togfjalesh duke shpalosur me mjeshteri injorancen e tyre mbi ate qe "feja e te pareve" perfaqeson.

Cfare eshte "feja e te pareve"?

Arvanitasit ne Greqi dhe Arbereshet ne Itali nuk kane atdhe por kane ate te shenjten: fene e te pareve. Per ta feja eshte e shenjte pasi amaneti i te pareve te tyre ishte pikerisht: te mbani e ruani fene e te pareve. Lexoni amanetin e Gjon Muzakes per femijet e tij ne Itali. Mesazhi i tij eshte universal dhe hyjnor: Humbet lirine, nje dite do ta fitoni perseri. U larguat nga tokat e te pareve, nje dite do te ktheheni perseri atje. Humbet besimin ne Zot(fene e te pareve), keni humbur gjithcka!


Albo

Ke shume te drejte Albo, pikerisht ish Besa qe mbajti gjalle edhe mbijetesen e arberesheve te Italise…, ku edhe sot vazhdojne me pak ndyshime te jene endè…, por mbaj parasysh shekuj dhe shtrengime te gjithfare sojesh, nga ana e klerit vendas ( duhet theksuar, atij lokal dhe asnjehere kreut te Kishes Katholike, Vatikanit qe arbereshet duhet vetem ti jene mirenjohes per vazhdimesine e ritit dhe ne nje fare menyre vete mbijeteses se orthodokseve edhe sot ), sot kane mbetur shume pak ne numer orthodoks. Por nje gje te bie ne sy shpejt, kur fillon dhe informohesh per arbereshet, pothuaj te gjitha komunitetet qe humben ritin bizantin, humben gradualisht pastaj gjuhen, zakonet dhe sot vetem dokumentet e kohes provojne qe ata me preardhje jane arbereshe…, ndryshe memoria vete i ka harruar.
Pra konservimi i ritit fetar, u be faktori kryesor i mbijeteses se fares arberore. Identiteti shqiptar eshte shume i formuar ( do te thoja pa ngurrim edhe me shume se vet shqiptaret moderne, neve) pikerisht aty ku edhe mbijeton besimi orthodoks.
Shpirti i shqiptarit vazhdon te gjallerohet kur traditat vijne dhe kultivohen pa nderprerje, ketu perfshi edhe besimin fetar, ku nder arbereshe u be faktor kryesor dhe identifikues per ruajtjen e rrezikut te amalgamimit me popullaten vendase.
Ja ç’me shkruan nje prift orthodoks arbereshe, nje here…

Shqiptà: Skanderbeu luftoj turqit pse populli kish mbani lirin. Neve arbresh eroi jon shum i madh Skanderbeu na la: Lirin, besin e flamurin. Populli Shqiptarë kish t’ish një popullë orthodhoks, po moti e ndërrrojë e misilmanrat i ndërruan besin, pstaj Komunistrat e shulartin më shum. Besa jon ësht vet një: Besa orthodhoks. Kit Besë edhe na arbresh kirkuam te mbajim, po katollikrat na shulartin shpirtin e mendjen e populli arbresh ësht gjith katollik. Na orthodhoks mbami Besin e Tin Zoti pse ësht besa e virtet.
Prifti Janji

Nuk pritej me shume prej nje kleriku orthodoks arbereshe, por çeshtjet qe ti shtjellon me lart, jane pershkruar me simbolet e tyre si, liria dhe flamuri – pra toka e memedheu, por do te shtoja qe edhe pse lirine e kemi edhe atdheun, s’kemi ruajtur Besen e te pareve ( duke patur Liri + Atdhe ).

[Zëu_s]

Gjergj Kastrioti ishte besimtar i madh ne Zot dhe bashkekohesit e tij, qofshin keta luftetaret shqiptare qe kishte ne krah, apo ata spektatoret matane Adriatikut, apo trupat e Sulltanit, te gjithe besonin se Gjergj Kastrioti po bente nje lufte te shenjte, dhe Zoti ishte ne krahun e tij: si mund te shpjegohej ndryshe fakti qe nje njeri i vetem me nje grusht shqiptaresh do te mund te ndalnin perandorine me te madhe dhe me te tmerrshme te kohes, Perandorine Otomane?

Po pra, per ate arsye simbolet e tije jan te sterrmbushura me kryqe dhe simbole te tjera ortodokse e jo me simbole pagane, apo jo. Kryqa ne flamur te tije, kryqa ne perkrenaren e tije etj. etj. gjithkund kryqa dhe vetem kryqa. E vertete qe Skenderbeu ka qene nje besimtar i madh kristian sikur i ati i tije, qe ka lindur, ka jetuar dhe ka vdekur si nje ortodoks fanatik i cili kurre nuk e ka ndryshuar besimin e vet nga katolik ne musliman, nga musliman ne ortodoks, nga ortodoks perseri ne katolik etj.

Padyshim qe Gjergj Kastrioti Skenderbeu ka bere nje lufte te shenjet kombetare, por jo fetare. Dhe fakti qe nje grusht burra e kan bere pyke nje superfuqi, spjegohet se pari qe ata grusht burrash ishin shqiptar (nuk ka qene kjo as hera e pare e as hera e fundit qe ai qe i bashkon shqiptaret bene mrekullira me ta) dhe se dyti qe atyre grusht burrash iu ka ndihmuar Zoti per arsye qe kan luftuar per liri te femijeve te vet e jo per ndonje religjion (religjion = politike).

Per Gjergj Kastriotin mund te themi qe ka qene gjithçka, perveq besimtar i madh kristian.

[YlliRiaN]

Per zotin qa eshte ky sen cdo dite persitet e njeta teme adohet shqipetaret te konvertohen ne fene e te parve po leni bre keto sene kush do te praktikoj nje fe zgjedhe vete askush nuk ka te drejte qe ndokujt ti inponoj ndonje gje e lere me besimin se thene shkurt njeriu nuk mund te jetoj pa besim ne dicka pa marre parasysh ne cka beson ai, nuk eshte vetem ne fe njeriu mund te besoj ne cdo gje qe ju duket atij me mire dhe me praktike per te eshte bere me palidhje ne cdo muaj te hapet kjo teme

[Rina_87]

Gjeja me interesante kur flitet per fene e te pareve eshte kur u referohet arbersheve ne Itali dhe arvanitasve(?), kur dihet qe ne rrethanat me te veshtira paria shqiptare zbarkoi ne Itali tu e lene popullin e thjeshte nen meshiren e turqeve. A thua Skenderbeu "atleti i krishterizmit" do ta kishte bere kete - ta linte popullin e thjeshte nen meshiren e pushtuesit me te eger te kohes, atij otoman?

S'e besoj!

[chino]

Gjeja me interesante kur flitet per fene e te pareve eshte kur u referohet arbersheve ne Itali dhe arvanitasve(?), kur dihet qe ne rrethanat me te veshtira paria shqiptare zbarkoi ne Itali tu e lene popullin e thjeshte nen meshiren e turqeve. A thua Skenderbeu "atleti i krishterizmit" do ta kishte bere kete - ta linte popullin e thjeshte nen meshiren e pushtuesit me te eger te kohes, atij otoman?

S'e besoj!

Kujt mendon duhet t´i referohemi, Rina, qe te fitojme te drejten per te folur per fene e te pareve?

[Rina_87]

Kujt mendon duhet t´i referohemi, Rina, qe te fitojme te drejten per te folur per fene e te pareve?

Po per shembull kur flasim per fene ortodokse duhet t'i referohemi Nolit e per fene katolike p.sh. Gjergj Fishtes etj.

Ndersa Skenderbeut kur ti referohemi nuk duhet ta prekim ceshtjen fetare se ai ka qene shqiptar (pa as me te pakten infektim me fe - po thjesht nje shqiptar i madh, njeri i popullit dhe atdheut te tij). Keshtu!

Une kam respekt te vecante per arbereshet ne Itali, mirepo rrethanat ne te cilet ata kane jetuar ne Itali kane qene me te lehta sesa per popullin e thjesht qe e kane lene mbrapa - qe i eshte dashur te kaloje tmerrin shumeshekullor nen thundren turke dhe armiqte tjere fqinj. Prandaj, nuk jane pike e duhur referimi. Shume here populli shqiptare gjate historise eshte zhgenjyer nga paria e vet. diqysh e kemi si tradite.

[chino]

Po per shembull kur flasim per fene ortodokse duhet t'i referohemi Nolit e per fene katolike p.sh. Gjergj Fishtes etj.
...
Une kam respekt te vecante per arbereshet ne Itali, mirepo rrethanat ne te cilet ata kane jetuar ne Itali kane qene me te lehta sesa per popullin e thjesht qe e kane lene mbrapa - qe i eshte dashur te kaloje tmerrin shumeshekullor nen thundren turke dhe armiqte tjere fqinj. Prandaj, nuk jane pike e duhur referimi. Shume here populli shqiptare gjate historise eshte zhgenjyer nga paria e vet. diqysh e kemi si tradite.

Tash t´kuptova. Se ne fillim mendova qe thua se "te paret tane" dhe feja e jone e pare nuk duhet te kerkohen tek arbereshet, por me thelle ne te kaluaren p.sh. tek iliret, sic bejne disa (muslimane) per te larguar idene se feja e te pareve tone ishte Kishterimi. Pra ti nuk e sheh t´gabueshme te flitet per fene e te pareve (ate monoteiste), e cila eshte Krishterimi, por referimin ne arberesh ne lidhje me kete ceshtje.

Tani qe rimendova, me erdhi nje pyetje tjeter ne koke: A varion pergjigja ime ne pyetjen e temes nese i referohem Nolit dhe Fishtes ne krahasim me pergjegjen nese u referohem arberesheve? Me duket jo. Sepse per mua perkatesia religjioze eshte dicka subjektive. Ajo duhet te pasqyroj nga jasht ate cfare une ndjej brenda. Keshtu qe per mua referimi ne dikend tjeter eshte faktor i vogel. Ne kete teme s´luan rol a i referohem arberesheve, Kastriotit apo Nolit e tjereve. Me rendesi me duket te kem informacione te sakta qe paraardhesit e mi kane qene te krishtere. Si dhe informacione se keta kaluan ne Islam si pasoje e okupimit turk. Keto informacione jane te vetmet informacione te jashtme qe me nevojiten. Dhe keto i marr nga secila pike qe i referohem: nga arbereshet e deri tek Noli. Informacionet tjera qe me nevojiten per te pergjegjur pyetjen i marr nga vetvetja (vlerat e brendshme) dhe nga feja per te cilen behet fjale per te u rikonvertuar ne te: pra Krishterimi. Kjo fe duhet te me ofroj mua kongruencen me vlerat qi i ndjej brenda, qe ta ndjej keshtu veten e realizuar ne te. Duhet te jete e pershtatshme me botekuptimet e mia si p.sh. lirite personale per te gjithe, mbjellja e mirekuptimit per bashkekombasit me fe tjeter, pershtatja me vlera e interesa kombetare, pershtatja me vlera demokratike, me nje fajle: ta ushqej shpresen time per nje jete te mire te shoqerise time. Po s´i gjeta une keto vlera ne Krishterim, une s´rikonvertohem kurre vullnetarisht. Perkunder faktit te Nolit, Fishtes e tjereve.

Nga kjo del se une referimit i jap nje kuptim tjeter, nje domethenie te vogel. Referimin ne te paret e mi e kuptoj vetem si burim informacioni. Jo si nje burim kopjimi per mua. Pra nuk referohem ne arbereshet e Fishten per te vepruar si arbereshet apo si Fishta. Sepse tek e fundit, sic thua edhe ti per arbereshet (iken, s´ngelen nen thundren turke sikur pjesa tjeter e kombit), as arbereshet, as Fishta e askush tjeter nuk eshte saktesisht ne situaten time.

[Rina_87]

Tash t´kuptova. Se ne fillim mendova qe thua se "te paret tane" dhe feja e jone e pare nuk duhet te kerkohen tek arbereshet, por me thelle ne te kaluaren p.sh. tek iliret, sic bejne disa (muslimane) per te larguar idene se feja e te pareve tone ishte Kishterimi. Pra ti nuk e sheh t´gabueshme te flitet per fene e te pareve (ate monoteiste), e cila eshte Krishterimi, por referimin ne arberesh ne lidhje me kete ceshtje.

Ne fakt feja per mua nuk ka asnje rendesi dhe realisht nuk e shoh veten si pasuese te ndonje feje dhe feja eshte nje nocion jashte logjikes per mua. Une nuk i identifikoj shqiptaret sipas fese te ciles i takojne- shqiptaret i shoh vetem si shqiptare, mirepo per here te pare ne kete forum kam pa se shqiptaret fene e shohin si nje vije ekstreme mes tyre dhe e shoh si rrezik, prandaj mendoj se do te ishte mire qe shqiptaret te kishin nje fe te vetme.

Nderkaq, nese flas personalisht per vete, une nuk mund te konvertohem ne asnje fe, sepse edhe nuk e ndjej ne brendi se mund te jem ndonje praktikuese e ndonje feje, meqe kuptimin e jetes e shoh me teper te gjerat e prekshme dhe te arritshme - e jo ne gjera iluzionare apo imagjinare. Dhe, nuk e di pse perzihem shume ne keto fare temash fetare, ndoshta pse me befasojne disa menyra te te menduarit. Tung