E kemi humbur Kosoven?

[snaiperist]

Z. moderator: Kjo teme as nuk ka te beje me pavaresine e Kosoves, as nuk permendet pavaresia e Kosoves. Te lutem lejoje si teme te re sepse nuk ka lidhje aspak me temen e pavaresise Do te keqkuptohet nga bashkeshkruesit ne temen "Kush e varros pavaresine e Kosoves?" sepse nuk ka te beje aspak me te.
Faleminderit.


E kemi humbur Kosoven?

Ndoshta kjo teme eshte rrahur ne menyre jo te drejtperdrejte, megjithate une mendoj se jemi ne PRAG te humbjes se Kosoves si toke shqiptare. Arsyet jane te shumta, por une po permend disa:

1. Vetedija e ulet kombetare e popullsise shqiptare brenda territorit te Republikes se Shqiperise dhe qendrimi pergjithesisht indiferent i shtetit shqiptar per te permbushur detyra morale ndaj shqiptareve ne Ballkan. Dashurise dhe mallit te popullit shqiptar te Kosoves ne iu pergjigjem pa dashje negativisht pas vitit 1990. Mosdija e theksuar per shqiptaret nga Kosova, te cilet i kemi quajtur Kosovare dhe njefare zilie per gjendjen e tyre te mire ekonomike kane ndikuar ne nje fryme jo pozitive te krijuar dhe nxitur nga zoti e di se kush. Kur do te ndalohet ne Shqiperi qe ndjenjat tona kombetare te mos bien pre e politikes dhe interesave tona te ngushta personale? A na vjen turp qe dikur thoshim "vellezerit kineze e miqte kosovare" apo do ta kalojme ne heshtje, si shume gjera te tjera?

2. Identiteti i ri Kosovar qe po farketohet nga te huajt ne Kosove dhe qe po perqafohet nga gjithmone e me shume ithtare, sidomos nga brezi i ri. Ate qe nuk e bene bajonetat dhe cetniket serbe/shki, po e realizon pa buje dhe ngadale, si qen qe kafshon fshehur, administrata e huaj e kombeve te bashkuara. Kjo, nga njera ane provon se shume njerez kane patur patriotizem fallco kur cirreshin ne komunizem se sa shume e duan Shqiperine. Kur u mor vesh qe Shqiperia nuk ishte shteti i forte qe do te mbronte dhe begatonte Kosoven, por qe ndoshta kishte nevoje per Kosoven, i kthyen krahet dhe filluan te bertasin "rebelet, rebelet" . Edhe per sa kohe shqiptaret do te vetequhen shqiptaret ne Kosove?

3. Politikane/personalitete te artit e kultures ne te dyja anet e kufirit i largohen sa me shume cdo ideje bashkimi, te pakten shpirteror dhe ekonomik duke pasur frike se do te duhet te ndajne pushtetin ose reputacionin "me ata te anes tjeter". Ketu peshen me te madhe e kane disa zoterinj ne Tirane, te cilet diku i ngulin nje thike pas shpine Kosoves ne politike, diku tjeter u pergjigjen me arrogance te pashoqe shume duarve te cilat vazhdojne te shtrihen cilter drejt memes Shqiperi. Kur do te vije momenti te konsiderojme ceshtjet kombetare si te dores se pare dhe te ushtrojme presion si opinion publik ne lidhje me to mbi politikanet tane?

4. Nje nivel i gjuhes shqipe dhe arsimimi i dobet ne dhimbje ne Kosove. 95% e shqiptareve nga Kosova/kosovareve (akuze e rende?) nuk dine te flasin e te shkruajne shqip dhe perdorin me shume struktura gramatikore serbe sesa shqiptare, shpesh here duke i quajtur me injorance deshperuese keto 'gegnisht'. Duke mos qene te zote te flasin mire shqip, shfaqet nje kompleks inferioriteti i paevitueshem ndaj shqiptareve nga Shqiperia dhe theksohet tendenca e largimit nga gjuha e njesuar shqipe. Njohesit e shqipes ne Kosove, te cilet numerohen me gishta, nuk kane fuqi as t'u mesojne te pakten femijeve te tyre gjuhen shqipe. Edhe per sa kohe do te vazhdoje te quhet shqipja gjuhe amtare ne Kosove?

Prej zemres s'plast,

Albsniper

[AsgjëSikurDielli]

Albsnaip, me te gjitha pajtohem vetem me piken nr. 4 Jo. Nese kerkon shpjegime te metutjeshme, une jam i lire edhe ta argumentoj mendimin tim.

Kosova nuk eshte e humbur. Kosova eshte e fituar. Kosoven e fituan ata qe jetojne aty.

[Shën Albani]

Ne shume vende ke te drejte´. Une ne ribashkim nuk besoj qyshkur dilet me flamur te ri dhe himin e ri. Ne rastin ideal futemi si dy shtete ne Evrope...edhe nga kjo jemi shume larg.....Sa i perket gjuhes ke plotesisht te drjete, ne jemi treguar shume te zellshem t´i mesojme shume gjuhe te huaja, por jo tonen...madje bejme rezistence me kokerfortesi!!!

[snaiperist]

Postuar më parë nga AsgjëSikurDielli
Albsnaip, me te gjitha pajtohem vetem me piken nr. 4 Jo. Nese kerkon shpjegime te metutjeshme, une jam i lire edhe ta argumentoj mendimin tim.

Kosova nuk eshte e humbur. Kosova eshte e fituar. Kosoven e fituan ata qe jetojne aty.

Une desha te korigjoj dicka ne lidhje me piken kater te mesazhit tim te meparshem. Kur them 95% e kam fjalen per shqiptaret ne Kosove nen 30 vjec. Ne fakt, brezi i prinderve te 30 vjecareve e flet dhe e shkruan gjuhen shqipe mire, por te rinjte ...
Ti po pate per te shkruajtur dicka shkruaje, nuk ke nevoje te pyesesh nese une kerkoj shpjegime.

Tung shoki,

Albsniper

[Tal Aga]

Tungjatë albsniper,
tri pikave tua të para s'kam ç't'u heq e as t'u shtoj, ke bërë një analizë mjaft të qëlluar, të lumtë.
Kurse, për pikën 4 kam vërejtje. Ai 95%-shi është i stërmadhuar, nuk përket me realitetin. Edhe ata nën 30 vjeçarët shqip flasin, por është çështje tjetër se sa prej tyre zotrojnë gjuhën e njësuar letrare të '72-shit (mund të shtrohej këtu jë pyetje, se sa përqind të njerëzve në RSH flasin në shtëpi dhe gjatë kohës së lirë gjuhën letrare?). Është plotësisht e vërtetë që stili i të folurit në Kosovë dallon nga ai në RSH por, gjithashtu edhe brenda Kosovës ka të folme të ndryshme si psh. Peja me rrethinë, Gjakova, Prizreni, Opoja me Gorën, Rahoveci, Ferizaj me gjithë Kaqanik, Gjilani me Anamoravë, Fusha e Kosovës, Llapi me Gollak.
Por, a nuk është edhe në RSH e njëjta gjë, në Shkodër, Korçë e Sarandë a nuk janë të folmet të ndryshme?

Zotërimi relativisht i dobët i gjuhës letrare të '72-shit nga një pjesë e rinisë në Kosovë (gjithsesi jo 95%) është edhe pasojë e mosfunksionimit të rregullt të shkollave shqipe në Kosovë që nga 1990 e këndej, sidomos shkollat e mesme kanë qenë të goditura!

Sa i përket pastërtisë së gjuhës, duhet të jemi mjaft të brengosur për shkak të futjes së fjalëve të huaja në fjalorin tonë të përditshëm. Unë për këtë fajësoj shtypin, radion dhe televizionin sepse janë duke e shëmtuar gjuhën tonë duke futur fjalë "moderne", dhe pastaj për fat të keq këto edhe përhapen shumë shpejt në përdorim të gjerë. Këtu fajësia e Tiranës është poaq e madhe sa edhe e Prishtinës (psh. surprizë, eveniment e shumë, shumë të tjera).

Prania e turqizmave dhe serbizmave në Kosovë e në IRJM është ende tepër e madhe, mirëpo vazhdimisht vërehet dukuria që këto janë duke u pakësuar, kuptohet që, duke pasur parasyshë pozitën e serbishtes si gjuhë zyrtare në ish-jugosllavi edhe mund të arsyetohej një prani e tillë e serbizmave në shqip (sidomos në teknikë, teknologji, komunikacion etj.) por atyre në RSH kush ua imponoi (komshi, burazer etj.)?

Se, mos ndoshta kjo temë do të duhej të shtjellohej te forumi "Gjuha shqipe"?!

[snaiperist]

Pershendetje Tal Aga e te tjere,

Ne fakt tema ka me shume te beje me identitetin shqiptar te shqiptareve ne Kosove dhe gjuhen shqipe si pjese e ketij identiteti.

Ajo qe desha te transmetoj une eshte nje mesazh. Mesazhi se identiteti shqiptar ne Kosove po humb dhe gjuha eshte pjese kyce e ketij identiteti. Nuk behet fjale per fjale te huaja sepse ato i kemi edhe ne ne Shqiperi. As per dialekte sepse edhe ato ekzistojne ne Shqiperi. Behet fjale per sintakse dhe gramatike te shqipes te cilat jane te gjymtuara ne shkrimet e shumices derrmuese te te rinjve. Ata ne krahasim me prinderit e tyre jane si nata me diten. Ata mendoj une do te jene te paret te cilet duke mos qene ne gjendje te flasin e shkruajne mire shqip do te thone le te kemi nje gjuhe tonen ne Kosove. Jane shume afer kesaj.

Gjithe te mirat,

Albsniper

[ILovePejaa]

Kosova nuk eshte e humbur. Kosova eshte e fituar. Kosoven e fituan ata qe jetojne aty

Ka mundesi te shtjelloni me shume mendimin tend.
Se Kosova eshte e fituar apo jo? Ne cka bazoheni, disa fakte qofshin fakte ekonomike, politike, shoqerore etj etj.

Nje hap perpara dhe 2 mbrapa, kjo formule eshte shume e rrezikshme sidomos per nje popull i sapo dalur nga nje lufte me permasa shkatruese.


Kosova eshte gjaku ime qe nuk falet

[D'artist]

Albsniper, në përgjithësi konstatoj se ke të drejtë. Por më drejtë se kudo tjetër, ke tek pika e fundit fare.

Megjithatë unë mendoj se nuk e kemi humbur Kosovën. Natyrisht që konteksti i temës për të cilin pyet kërkon ILovePeja është shumë i qartë.

[Dita]

Per tre pikat e para snaiperist jam dhe une e te njejtes mendje.
I ke permbledhur shume mire dhe i ke renditur sic do ta beja edhe une.


Po ndalem tek pika e katert, duke menduar se mund te behet dicka, qe do te jepte nje rezultat edhe me te shpejte sesa permiresimi i tre pikave te para.

4. Nje nivel i gjuhes shqipe dhe arsimimi i dobet ne dhimbje ne Kosove. 95% e shqiptareve nga Kosova/kosovareve (akuze e rende?) nuk dine te flasin e te shkruajne shqip dhe perdorin me shume struktura gramatikore serbe sesa shqiptare, shpesh here duke i quajtur me injorance deshperuese keto 'gegnisht'. Duke mos qene te zote te flasin mire shqip, shfaqet nje kompleks inferioriteti i paevitueshem ndaj shqiptareve nga Shqiperia dhe theksohet tendenca e largimit nga gjuha e njesuar shqipe. Njohesit e shqipes ne Kosove, te cilet numerohen me gishta, nuk kane fuqi as t'u mesojne te pakten femijeve te tyre gjuhen shqipe. Edhe per sa kohe do te vazhdoje te quhet shqipja gjuhe amtare ne Kosove?

Per kete mendoj se duhet vendosmeri e deshire per pune nga ana e mesuesve te gjuhes shqipe ne Kosove. Shqipja eshte dhe duhet te mbetet gjuhe amtare ne Kosove. E per kete gje snaiperist nuk mendoj se vendosin ata qe drejtojne shtetet, por vendosin njerezit vete dhe deshira e tyre.
Vendosin gjuhetaret, levruesit e gjuhes shqipe ne Kosove, deshira dhe vendosmeria e tyre per ta mbajtur gjuhen e njehsuar.
Eshte e rendesishme qe te luftohet per mbajtjen e permiresimin e gjuhes se njehsuar shqipe, ashtu sic behet edhe me gjermanet, austriaket e zviceranet. Gjuha gjermane, ajo e larta Hochdeutsch eshte nje. Fjaloret e gjuhes gjermane mbi te ndertohen dhe zhvillohen, po keshtu mesimi ne shkollat tetevjecare, te mesme e ato te larta, ne drejtimin e perkthimit dhe ate te gjermanisitikes.
Pra gjuhetaret ne Kosove duhet te bashkepunojne ngushte me gjuhetaret e Shqiperise.
Ajo qe mendoj se duhet pranuar eshte gabimi qe eshte bere ne Kongresin e vitit 1972, duke menjanuar gegnishten e duke u mbeshtetur vetem tek toskerishtja.



Me konkretisht me brezin e ri te nxenesve qe mesojne shqip.

Duhet pune e prinderve qe duhet te ulen me femijet e tyre qe kur ata shkojne ne klasen e pare fillore, e duhet puna e mesuesve qe te kene durim per t'ia mesuar femijve.

Kam degjuar se ne Kosove klasat e shkollave jane te mbipopuluara me nxenes, deri ne 40 femije ne cdo klase. Dhe numri i mesuesve eshte i kufizuar. Ky ndoshta eshte nje problem i madh. Duhen me shume mesues, nderkohe qe lenda e gjuhes shqipe besoj se edhe ne Prishtine ashtu sikurse ne fakultetin e gjuhes ne Tirane nuk eshte e para qe kerkohet, sepse tani eshte koha e degeve te tjera, e informatikes, ekonomise etj.
Pra gjuha shqipe quhet si dicka pa bereqet.

Pra si mase e pare besoj se do te ishte nxitja e atyre qe mbarojne shkollen e mesme qe te zgjedhin rrugen e mesuesise e sidomos ne drejtimin e gjuhes shqipe.

Nje mase tjeter do te ishte te coheshin mesues te gjuhes shqipe nga Shqiperia ne Kosove, te nxiteshin per te shkuar atje duke i krijuar kushte te pershtatshme.



Edhe une kam degjuar per ate, per te cilen ke shkruar Snaiperist, ndjenjen e inferioritetit per arsye se nuk e flasin e shkruajne shqipen rrjedhshem.

Snaiperist, mendoj se ketu eshte nje gabim ne sjellje edhe nga ana e shqiptareve te Shqiperise.
Duhet cuar pikerisht parasysh se shqiptaret ne Kosove 9 vjet kane mesuar shqip te kerrusur e te ulur ne dysheme, nuk kane pasur as ambiente shkollore e asnje kusht te pershtatshem. Pse atehere duhet te pretendojme se te rinjte e sotshem te dine shqip perfekt??????
Duke ditur gjendjen e arsimit ne Kosove ne 10 vitet e fundit, keto jane gjera qe duhen marre parasysh, ndaj duhen lene menjane paragjykimet.



Per futjen ne perdorim te fjaleve te huaja ne gjuhen shqipe jane fajtore shume faktore e ne nje mase te madhe kjo futje behet nga njerezit e shkolluar qe duke bere sikur dine gjuhe te huaja harrojne gjuhen e vet e i lene fjalet pa perkthyer kur shkruajne artikuj, libra, kur ligjerojne ne universitete apo kur flasin ne radio apo televizion. Keta jane ata qe bejne gabimin me te madh karshi gjuhes sone.

[Shën Albani]

Tragjedia jone gjuhesore nuk ka nisur ne kohen e re. Kur degjon profesoret, dhe arsimatret pergjithesisht te duket se po degjon Gjon Buzukun!!!!
Kjo eshet moskujdesi dhe mungese e arsimimit te vertete...

Te ne kur flet dikush mire e pasterte injornatet e perqeshin dhe i thojne se po flitka me gramatike ( thuase mund nje gjuhe, qofte edhe dialekt, te flitet pa ndonje rregull gramatikore )...

Mesimi zellshem i gjuheve te huaja ne mesine e tyre edhe te gjuheve sllave- deshmon ose papjekurine tone , ose koprracine!!!

Si e para si e dyte jane demtuese per ne!