A duhet te votojne emigrantet?

[chino]

Po studentet? A nuk po vendos dikush tjeter per studentet qe studiojne jasht vendit dhe do te kthehen ne Shqiperi ne perfundim te studimeve te tyre?

Studentet njihen per revolucione, puce (apo ndoshta puqe?) e keso gjerash, ata assesi s´ben te perziehen ne rendin e etabluar udheheqes!
:P :P pak shaka..

Po si mendon per studentet qe studiojne jashte dhe dikush tjeter vendos per ta? Nuk e kuptoj saktesisht mesazhin..

Sa per sqarim: une me larte u shpreha pro votes per megimtaret, mirepo vetem ne parim. Pra ne parim po, por njekohesisht duke krijuar (ligjdhenesi) krierie, ne baze te cilave ai le anash ato grupe mergimtaresh, per te cilet e drejta e votimit nuk do te ishte ne perputhje me parime te rendesishme te sistemit kushtetutor.

P.sh. ne Kushtetute thuhet (perafersisht) se bartes i suverenitetit shteteror eshte populli. Kjo nenkupton se te tri shtyllat shteterote (legjislativi, ekzekutivi, judikativi) burojne nga vllneti i (shumices se) tij. Keshtu qe ie pyetja: Kush eshte "populli" ne kuptim te Kushtetutes? A eshte edhe nje femije i prinderve shqiptar qe eshte i lindur ne Alaska "popull"? Apo vetem ata qe jane te prekur direkt nga tri shtyllat e shtetit? Apo dicka ne mes? Ku eshte kufiri? E tjera..

Ky shembull pra tregon se vota e mergimtareve nderlidhet edhe me principe kushtetutore. Keshtu qe mund te kete vetem nje zgjidhje diferencuese ne mes te interesit te mergimtareve, atij te qytetareve vendore dhe ne fund sigurisht edhe atij te shtetit.

Per te u kthyer tek shembulli yt me studentet, personalisht besoj se vetem atributi student nuk eshte kriter i detyrueshem per pranim te te drejtes per votim nga jashte vendit. Ngase edhe nje student mund te kete nenshtetesi joshqiptare, mund te jete i kufizuar ne informacione qenesore mbi shoqerine vendore, e tjera.

[OO7]

A nuk po vendosin votuesit ne Shqiperi edhe per studentet qe studiojne jashte vendit te cileve nuk ju krijohet mundesia e te drejtes se votes? Perse mos te japin edhe ata voten e tyre per kryeministrin e ardhshem kushdo qofte ai?

[Blue_sky]

Ky shembull pra tregon se vota e mergimtareve nderlidhet edhe me principe kushtetutore.

Keto jane ceshtje qe duhet t'i vendosin qytetaret e Shqiperise, sidoqofte, meqe permende interpretime kushtetute, le te kalojme ne ca pyetje:

1.cfare parashikon kushteta per njerezit me nen-shtetesi shqipetare qe kane migruar ne vende te tjera ne fushen e vote-dhenies? Aq me teper kur dihet qe ne shume vende te botes emigrantet nuk kane te drejte vote. Dmth keto njerez jane pa shtet dhe pa asnje te drejte vote, askund? Keto njerez s'kane te drejta te shprehin preferencat e tyre politike nepermjet votes? Pra i bie qe keto njerez te mos kene te drejta te barabarta mirepo...nese s'gabohem principi kryesor kushtetor eshte barazia.

2.cfare permban saktesisht nen-shtetesia e nje vendi nese hiqet e drejta e votimit? Cfare ngele?

3.ne ca niveli u deshka bere ndryshimi mes studenteve dhe rezidenteve permanent? Fundja, mundesia eshte e njejte qe nje dite do rikthehet si studenti, si banori rezident.

4. cfare i diferencon njerezit e fshaterave te thella me emigrantet ne fushen e informimit per ceshtjet politike apo sociale? Madje emigrantet kane me teper mundesi informative nepermjet internet, gazeta, etj. Ne cfare fushe jane keto njerez me te afte per te dhene nje opinion elektoral sesa emigrantet?

Me keto principe jo vetem qe s'e meriton te hyje ne BE ne 2015 (ne rastin me te mire) por as ne 2030, nje shtet qe s'kujdeset per qytetaret e tije brenda ose jashte vendit s'meriton privilegje te tilla.

[chino]

A nuk po vendosin votuesit ne Shqiperi edhe per studentet qe studiojne jashte vendit te cileve nuk ju krijohet mundesia e te drejtes se votes? Perse mos te japin edhe ata voten e tyre per kryeministrin e ardhshem kushdo qofte ai?

Ok kuptova, flm per sqarim.

Mendimi im eshte ky:
Pyetjen mbi nje te drejte votimi per mergimtaret e shoh si nje pyetje shume komplekse: ne aspektin juridik, social, politik, kulturor e ku ta di une cilin tjeter. Persa i perket aspektit juridik, pergjegja e pyetjes ne fjale kerkon ballafaqimin me vlerat kushetutore dh eligjet te dalura nga to. Qe nga postimi i pare i temes shihet qarte se sa vlera demokratike preken nga kjo pyetje, dhe numri i postimeve tregon se sa me shume qe mendohet mbi kete pyetje, aq me shume interese legjitime, principe, te drejta dhe obligime kushtetutore gjinden qe kryqezohen mes veti dhe "debojne" apo kufizojne njera tjetren, pra jane ne konflikt. Cka une mundohem tere kohen te them, eshte se ne keso raste, kur parimet e larta juridike (ato kushtetutore) perpiqen njeri me tjetrin, juristi ben ate cka ne gjuhen juridike quhet gjetja e nje "konkordance praktike" ne mes te vlerave kushtetutore qe kryqezohen. Shprehur ndryshe: juristi hulumton ne metodat skolastike te shkences se jurisprudences se cili parim ne rastin konkret dhe sipas teresise se sistemit kushtetutor duhet te derrogohet (debohet) ne favor te tjetrit, por, dhe kjo eshte shume me rendesi, gjithemone pa debuar ndonje parim kushtetutor me teper se eshte e domosdoshme per te ruajtur keshtu sistemin kushtetutor ne teresi ("skeletin" e kushtetutes). Keso praktikash jo vetem tek ne, por edhe ne vende tjera demokratike kane ekzistuar dhe ekzistojne aktualisht.

Nisur nga fakti se une ne rastin konkret (voten per mergimtaret) shoh nje konflikt te tille te pricipeve kushtetutore, kerkoj zgjidhjen sa me harmonike ne mes te principeve konkuruese (pra kerkoj konkordancen praktike). Kete e bej edhe kur pergjegj pyetjen tende te lartecituar, dhe vij tek kjo pergjegje:

Fakti eshte qe studentet jane jasht vendit dhe nuk kane mundesi per pjesemarrje ne procesin e qeverisjes shoqerore me ane te votes. Ky fakt, te pakten ne shikim te pare, bie ndesh me keto principe kushtetutore:

- suvereniteti del nga populli (studenti mund te thote se edhe une jam "popull", sepse populli duhet te definohet sipas nenshtetesise/kombit/prejardhjes/kohezgjatjes te qendrimit jasht vendit si dhe faktore tjere privilegjues qe studenti mund t´ju referohet per te arritur interesin e tij)
- barazi para ligjit (mund te thote se edhe per mua vlen e drejta ligjore per votim)
- shteti kujdesohet per qytetaret jashte vendit (kujdesimi nenkupton poashtu voten)
- e tjera..

Pra te gjitha keto principe shperfillen kur qytetari (p.sh. studenti) jasht vendit nuk merr pjese ne votim. Ka edhe tjera, por po e thjeshtojme.

Mirepo ne rast se qytetari jasht vendit voton, kjo perseri sjell, poashtu ne shikim te pare, shperfilljen e ketyre principeve kushtetutore:

- suvereniteti i popullit (vendoret mund te thone se studentet nuk jane "popull", sepse populli ne kuptim te Kushtetutes eshte vetem ai qe i nenshtrohet fizikisht dhe ne perdtshmerine e tij jurisdiksionit, administrates dhe obligimeve te shtetit shqiptar)
- barazia e ligjit (barazia vlen vetem per ata qe jetojne brenda kufirit te suverenitetit apo jurisdiksionit shqiptar)
- shteti kujdesohet per qytetaret jashte vendit (kjo nenkupton vetem hapjen dhe mirevajtjen e ambasadave dhe ceshtjeve te njohura deri sot, si p.sh. vazhdimi i pasaportave te skaduara kohesisht)
- suvereniteti shteteror (studentet jashte vendit kontribojne kryesisht ne shtetet ku jetojne, vota e tyre mund te keqperdoret apo te pakten influencohet - ideologjikisht apo botekuptimisht - nga instanca shteterore joshqiptare, kjo do te ishte nje lloj influencim i politikes dhe qeverisjes vendore nga jashte)
- shpenzim te budgetit ne menyre te pa parapare nga Kushtetuta (shteti shpenzon jasht vendit)
- e tjera, e tjera..

Cka tregon kjo?
Tregon se pari se i njejti princip kushtetutor mund te jete dykahesh, sepse perdoret si referim edhe i vendoreve por edhe i qytetareve jasht vendit (studenteve). Dhe se dyti se ne kete rast ka principe kushtetutore qe biejne ne konflikt me njera tjetren. Kjo e dyta poashtu nenkupton se nuk ka zgjedhje te problemit pa anashkaluar njerin princip apo grup principesh. Dhe nga kjo del nevoja per ekspertet juridike, te cilet duke njohur teresine e sistemit te vlerave kushtetutore mund te gjejne me se miri konkordancen praktike (zgjedhjen sa me harmonike me skeletin kushtetutor), pergjegjin pyetjet se cka saktesisht eshte "populli" ne kuptim te Kushtetutes, cili eshte definimi i sakte i principit te barazise para ligjit e tjera..

[chino]

...nese s'gabohem principi kryesor kushtetor eshte barazia.

Une kisha thene se nuk ka pricip te vetem kushtetutor qe mund te vendoset mbi te gjithe tjeret. Ka nje princip (apo nje te drejte themelore) e cila ceket qe ne fillim te Kushtetutes, dhe ai eshte principi se dinjiteti i njeriut eshte i paprekshem dhe se i tere pushteti ne tere sjelljen e tij eshte i obliguar te siguroj kete te drejte.

Perndryshe principi me kryesor ne syte e mi eshte ruajtja e teresise se vlerave kushtetutore. Kjo vlen sidomos per Shqiperine, Kushtetuta e se ciles eshte fare e re dhe si e tille duhet te etablohet sa me shpejt ne mbare shoqerine, cka sigurisht se nuk do te arritej, nese nuk pranohet qe tani se paku nje berthame apo skelet i saj si dicka e pandryshueshme dhe e perjetshme..

Duhet te kesh parasysh se principet kushtetutore jane nocione qe duhen mbushur me jete. P.sh. tipikja me e madhe e principit te cekur nga ti (barazia para ligjit), eshte ndalesa e trajtimit ne menyre te barabarte te dy gjerave te cilat ne qenien e tyre jane te pakrahasueshme. Kjo eshte arsyeja p.sh. perse une dhe ti ne Shqiperi nuk do te kemi te drejte votimi, nese do ishim te mitur. Ne kete rast nuk do te mund te thirreshim ne barazine para ligjit. Sepse te miturit dhe jo te miturit jane botera tjera dhe barazimi i tyre (paisja e ty dy grupeve me te drejte vote) do te ishte shperfillje kushtetutore.

Cka konkretisht parasheh principi i barazise para ligjit eshte ndalesa e trajtimit ne menyre te jobarabarte te dy gjerave qe jane qenesisht te barabarta. E se a mund te thuhet se qytetaret jashte vendit persa i perket te drejtes per votim jane qenesisht te barabarte me vendoret, te jesh i/e bindur se kjo eshte nje teme, per te cilen jane shkruar dhjetera disertacione me rezultate edhe aso edhe keso..

[Qyfyre]

KREU III LIRITË DHE TË DREJTAT POLITIKE
Neni 45
1. Çdo shtetas që ka mbushur tetëmbëdhjetë vjeç, qoftë edhe ditën e zgjedhjeve, ka të drejtën të zgjedhë dhe të zgjidhet.
2. Përjashtohen nga e drejta e zgjedhjes shtetasit e deklaruar me vendim gjyqësor të formës së prerë si të paaftë mendërisht.
3. Të dënuarit që janë duke vuajtur dënimin me heqje të lirisë, kanë vetëm të drejtën për të zgjedhur.
4. Vota është vetjake, e barabartë, e lirë dhe e fshehtë.

Vendbanimi mesa duket nuk ka rëndësi. Çdo emigrant që nuk ka hequr dorë nga nënshtetësia shqiptare dhe që është mbi 18 vjeç mund të votojë.

Neni 8
2. Republika e Shqipërisë mbron të drejtat e shtetasve shqiptarë me banim të përkohshëm ose të përhershëm jashtë kufijve të vet.
3. Republika e Shqipërisë u siguron ndihmë shtetasve shqiptarë që jetojnë e punojnë jashtë shtetit për të ruajtur e për të zhvilluar lidhjet me trashëgiminë kulturore kombëtare.

Në bazë të ketij neni pastaj besoj se duhet tu krijojë dhe mundësinë e votimit.


P.S. Nuk jam jurist kshuqë mos më besoni 100%

[JestersWorld]

Bravo Qyfyre

Vetem sepse detyrimi i shtetit per krijimin e mundesise se votimit nuk del nga Neni:8 por nga vete Neni: 45.

[landi45]

po te votonin do sillnin ndryshimin e duhur ne shqiperi

[GeoF]

Absolutisht PO!
Duhet te votojne !
A nuk jane ata qe shohin Shqiperine permes nje xhami tjeter me paanshem se ne qe jetojme perdite ketu ?
A nuk jane ata qe mund te bejne krahasimin e vizionit politik te nje grupimi apo morali politik me nje grupim apo kulture tjeter poliutike ?
Mendoj se kane te drejte te votojne edhe per te gjitha arsyet ligjore qe parashkruesit kane thene me siper.

[Pushi]

Perderisa shumica jane larguar per te gjetur nje jete me te mire, dmth qe kane qene te pakenaqur me kushtet ekonomike/politike ne vend. Atehere si qytetare Shqiptare qe heret a vone duan te kthehen ne vendin e tyre, emigranteve duhet patjeter ti jepet e drejta e votimin. Fundja nje emigrant (jo te gjithe ama) mund te zhvilloje dhe nje pikeveshtrin tjeter per politiken ne vend, duke mos ndjekur me "Sale" apo "Nano" sic bejne shumica ne Shqiperi, por duke zgjedhur dhe nje te trete qe ndoshta i pershtatet me shume nevojave te vendit apo emigranteve.