Besimi dhe arsyeja

[torrkerry]

Kat.42

Zoti tejkalon çdo krijesë. Prandaj gjuha jonë duhet të spastrohet vazhdimisht nga çdo gjë që e ka të kufizuar, të përfytyruar, të papërsosur, për të mos e ngatërruar Zotin «e pashprehshëm, të pakuptueshëm, të padukshëm, të pakapshëm»16 me përfytyrimet tona njerëzore. Fjalët e gjuhës njerëzore mbesin kurdoherë këtej Misterit të Zotit.

Torrkerry

[torrkerry]

kat 43 Kështu, duke folur për Zotin, gjuha jonë sigurisht shprehet në mënyrë njerëzore, por e arrin realisht vetë Zotin, megjithëse nuk mund ta shprehë atë në thjeshtësinë e tij të pambarim. Në të vërtetë duhet të mos harrojmë që «nuk mund të nxirret çfarëdo ngjashmërie ndërmjet Krijuesit dhe krijesës pa vënë re në mes tyre një mosngjashmëri edhe më të madhe», dhe që «ne nuk mund të kuptojmë nga Zoti atë çka Ai është, por vetëm atë çka Ai nuk është, dhe ç’ vend zënë qeniet e tjera në lidhje me të».

Torrkerry

[torrkerry]

kat

Njeriu për nga natyra dhe për nga thirrja është një qenie fetare. Mbasi vjen nga Zoti dh shkon te Zoti, njeriu nuk jeton një jetë plotësisht njerëzore, po të mos jetojë lirisht marrëdhënien e vet me Zotin.
Njeriu është krijuar për të jetuar në bashkim me Zotin, në të cilin gjen lumturinë e vet: «Kur do të jem i bashkuar me ty me të gjithë veten time, nuk do të ekzistojë për mua dhimbje e mundim. Do të jetë e vërteta jeta ime, e gjitha për Ty»19.
Kur dëgjon porosinë e krijesave dhe zërin e ndërgjegjes së vet, njeriu mund te arrijë sigurinë se ekziston Zoti, shkaku dhe qëllimi i çdo gjëje.
Kisha mëson që Zoti i vetëm dhe i vërtetë, Krijuesi dhe Zotëria ynë, mund të njihet me siguri përmes veprave të tij, falë dritës natyrore të arsyjes njërozore.20
«Krijesa pa Krijuesin humbet»21 Ja përsë besimtarët e dinë që shtyhen nga dashuria për Krishtin t’ua çojnë dritën e Zotit të gjallë atyre që nuk e njohin ose nuk e pranojnë.

Torrkerry

[torrkerry]

Kat 50

Me anë të arsyes natyrore, njeriu mund ta njohë Zotin me siguri duke u nisur nga veprat e tija. Por ekziston edhe një rend tjetër njohjeje tek e cila njeriu nuk mund të arrijë kurrsesi me forcat e veta: është rendi i Zbulesës hyjnore . Për hir të një vendimi krejtësisht të lirë, Zoti i zbulohet dhe i dhurohet njeriut duke zbuluar Misterin e vet, planin e vet të dashamirësisë së paracaktuar që nga i gjithë amshimi në Krishtin, në dobi të të gjithë njerëzve. Ai e zbulon plotësisht planin e vet duke dërguar Birin e vet fort të dashur, Zotin tonë Jezu Krishtin dhe Shpirtin Shenjt.

Torrkerry

[torrkerry]

Kat 52

Zoti që «banon në dritën e paafrueshme» (1 Tim 6, 16) do t’ua komunikojë jetën e vet hyjnore njerëzve të krijuar lirisht nga ai, për t’i bijësuar në Birin e tij të vetëm . Duke zbuluar vetveten, Zoti do t’i bëjë njerëzit të aftë që t’i përgjigjen, ta njohin dhe ta duan shumë më tepër nga ç’do të mund ta bënin këtë nga vetja e tyre.

Torrkerry

[torrkerry]

Kat 153

III. Karakteristikat e fesë
FEJA ËSHTË NJË HIR.

Kur Shën Pjetri rrëfen se Jezusi është «Krishti, Biri i Hyjit të gjallë»,
Jezusi i thotë: «Këtë nuk ta zbuloi mishi e gjaku, por Ati im që është në qiell» (Mt 16, 17).
Feja është një dhuratë e Zotit, një virtyt i mbinatyrshëm i dhënë nga Ai.
« Për të besuar është i nevojshëm hiri i Zotit i cili na del përpara dhe na ndihmon, dhe ndihmat e brendshme të Shpirtit Shenjt, i cili nxit zemrën duke e kthyer kah Zoti, dhe hap sytë e mendjes duke ua dhënë «të gjithëve gëzimin e pranimit dhe të besimit të së vërtetës».

Torrkerry

[torrkerry]

kat 154

FEJA ËSHTË NJË VEPRIM NJERËZOR

Është e pamundur të besosh pa hirin dhe ndihmat e brendshme të Shpirtit Shenjt. Por po ashtu është e vërtetë se besimi është një akt i mirëfilltë njerëzor. Nuk është në kundërshtim as me lirinë, as me arsyen e njeriut, që të ketë besim në Zotin dhe të japë pëlqimin e plotë për të vërtetat e zbuluara prej Tij. Edhe në marrëdhëniet njerëzore nuk është diçka në kundërshtim me dinjitetin të besojmë ato që na thonë njerëz të tjerë për veten e tyre dhe për qëllimet e tyre, dhe t’u besojmë premtimeve të tyre (si, për shembull, kur martohet një burrë me një grua), për të hyrë kështu në një bashkim të ndërsjellë. Për pasojë, aq më pak është në kundërshtim me dinjitetin tonë «të japim, me fe, nënshtrimin e plotë të intelektit dhe të vullnetit tonë para Zotit kur na zbulohet» dhe të hyjmë kështu në një bashkim intim me të».

Torrkerry

[torrkerry]

kat 155

Në fe, intelekti dhe vullneti njerëzor bashkëpunojnë me hirin hyjnor: «Credere est actus intellectus assentientis veritati divinae ex imperio voluntatis a Deo motae per gratiam – Të besosh është një veprim i intelektit, që nën shtytjen e vullnetit, të vënë në lëvizje nga Zoti me anë të hirit, jep pëlqimin e vet për të vërtetën hyjnore» (Shën Toma nga Akuini).

Torrkerry

[torrkerry]

Shpesh ateizmi bazohet mbi një konceptim të gabuar të autonomisë njerëzore, të shtyrë deri në refuzimin e çdo varësie nga Zoti . Në realitet «njohja e Zotit nuk i kundërvihet në asnjë mënyrë dinjitetit të njeriut, meqenëse ky dinjitet ka pikërisht në Zotin themelin dhe përsosjen e vet».
Kisha e di «se mesazhi i saj është në harmoni me aspiratat më të fshehta «te zemrës së njeriut» .

Torrkerry

[torrkerry]

kat 1749.

Liria e bën njeriun subjekt moral. Kur vepron lirisht, njeriu është, si të thuash, ati i veprave të veta. Veprat njerëzore, domethënë veprat e zgjedhura me vullnet të lirë në bazë të një gjykimi të ndërgjegjes, janë moralisht të kualifikueshme. Ato janë të mira ose të këqija.

Torrkerry