Sistemi zgjedhor-Kodi i Ri për zgjedhjet

[Shpat Berisha]

Në zhurmen e madhe të ngritur pas ndryshimeve kushtetuese të 21 prillit nga Kuvendi i Shqipërisë,sikur mbeti nën hija një nga ndryshimet më rrënjësore që kanë ndodhur në sitemin politik të Shqipërisë post-komuniste-ndryshimi i sistemit zgjedhor -nga mazhoritar i kombinuar në proporcional të pastërt me lista të mbyllura.Ky ndryshim i sistemit,këto ditë është temë qendrore e Komisionit për hartimin e Kodit të ri elektoral të Republikës së Shqipërisë,me të cilin sankcionohet edhe ndryshimi i Kushtetutes i bërë me 21 prill.
Do të ishte me interes për të gjithë, që të diskutojmë rreth të mirave dhe dobësive të këtij sistemi(proporcionalit të pastërt me lista të mbyllura),duke pasur parasysh edhe përvojën e vëndeve tjera në Rajon dhe më gjërë.
Pyetje e të gjitha pyetjeve është : Sa do ta bëjë më transparnte politikën dhe vendimmarrjen ky sistem? ,a do të ndikojë sistemi i ri në rritjen e përgjegjësisë së deputetëve karshi zgjedhësve?,a do të ndikoj pozitivisht apo negativisht sistemi i ri
në demokratizimin e brëndshëm të partive politike?, sa do të prodhojë qendrueshmëri institucionale mungesa partive të vogla në Kuvend dhe a do të kemi prurje të reja në kandidaturat për Kuvend (mendoj nga bota shkencore-akdemike), apo do të forcohet elementi militant dhe servil i liderëve?
E hap këtë temë,sepse kam përshtypjen dhe përvojen e Kosovës,se sistemi i ri nuk është zgjidhja e duhur për problemet e funksionimit të sistemit politik,juridik dhe kushtetues të Shqipërisë.Proporcionali i listave të mbyllta (nuk bënë përjashtim as ai me lista të hapura),prodhon shumë uniformitet,kumtesa për media,zhdukë debatin dhe individualitetin e bartësëve të politikës dhe largon edhe më tej kontaktin e drejtëpërdrejtë të zgjedhësit dhe të zgjedhurit dhe forcon kultin e të parit të piramidës partiake.