Iniciacioni i Krishtere

[torrkerry]

SHKOLLA E KOMUNITETIT: KAPITULLI 14:
ENERGJIA E ARSYES: KA PRIRJE TË HYJË TEK E PANJOHURA.

4) Idhuj.

Është sugjestionimi i “mëkatit të rrjedhshëm”.
Nuk është e vërtetë se ka diçka që ti nuk mund (“ta hash”, në tekstin biblik) ta matësh;
veçse, po të vendosësh ta bësh këtë, po t’i hysh kësaj aventure, “do të njohësh të mirën dhe të keqen e do të jesh si Zoti”.
Njeriu, masë e të gjitha gjërave; faqja e parë e Bibklës është realisht shpjegimi më i qartë.

Bibla e quan me emër të caktuar të veçantën, me të cilën arsyeja identifikon kuptimin tërësor të të jetuarit të saj dhe të të ekzistuarit të gjërave.
Këtë të vëçantë, në të cilën arsyeja identifikon shpjegimin e gjithçkaje, Bibla e quan idhull. Diçka që duket se është Zoti, ka maskën si Zot, por nuk është Ai.

Gënjeshtra e idhullit përcaktohet nga shën Pali:

“Ndërsa hiqeshin të mendshëm, u bënë të çmendur dhe e këmbyen lavdinë e Zotit të pavdekshëm me shëmbëlltyrën dhe figurën e njeriut të vdekshëm:. të zogjve, të katërkëmbëshve dhe të zvarranikëve.
Prandaj Zoti i braktisi në fëlligështi sipas dëshirave të zemrave të tyre, që t’i çnderonin në mes tyre trupat e vet, sepse ata e këmbyen të vërtetën e Zotit me gënjeshtrën, dhe kanë nderuar e adhuruar krijesën në vend të krijuesit, që është i bekuar në shekuj. Amen.
Për këtë Zoti i ka braktisur në pasione të turpshme; gratë e tyre e kanë zvëndësuar marrëdhëniet e natyrshme me marrëdhënie kundër natyrës.
Po ashtu burrat, duke braktisur marrëdhënien e natyrshme me gruan, janë ndezur nga pasioni njëri për tjetrin, duke bërë veprime të turpshme burrë me burrë, duke merituar kështu për vete dënimin që i përshtatet çoroditjes së tyre.
Dhe, meqë kanë përbuzur njohjen e Zotit, Zoti i la në mëshirën e një mendjeje të shthurur, kështu që ata bëjnë punë të ulëta, duke qënë të mbushur plot me padrejtësi, ligësi, lakmi, keqdashje, plot me smirë, vrasje, armiqësi ndërmjet tyre, mashtrime, djallëzi; shpifës, pozhmues, armiq të Zotit, fyerës, mendjemëdenj, mburravecë, dinakë për të bërë keq, rebelë ndaj prindërve, pa mend në kokë, të pasinqertë, pa zemër, të pashpirë”

Shën Pali përshkruan jo vetëm gjenezën e idhullit, por edhe prishjen e së vërtetës njerëzore që e pason.
Sa më shumë përpjekje që bëhen për të shpjeguar çdo gjë me idhullin, aq më shumë kuptohet se ai nuk është i mjaftueshëm:

“Kanë sy, por nuk shohin, kanë veshë e nuk ndiejnë, kanë duar e nuk prekin”, thotë psalmi, domethënë: idhujt nuk i mbajnë premtimet e veta dhe pretendimet e tyre totalizuese.
Përkundrazi, misteri, në masën që njihet, ka prirje të përcaktojë jetën në mënyrë të atillë që lista e tmerrshme e shën Palit bie në heshtje, ajo listë boshatiset.
Në atë masë që idhujt ngrihen lart, njerëzorja humbet.
Të tërë fajin e ka struktura: idhulli i errëson horizontin e pamjes dhe e tjetërson formën e sendeve.
Atëherë, sikundër shkruante Eliot:

“Ata përpiqen kurdoherë të ikin
nga errësira e jashtme dhe e brendshme,
duke ëndërruar sisteme aq të përsosura
saqë askush nuk do ta ndiente më nevojën të jetë mirë.
Por njeriu që është do t’i bëjë hije
njeriut që pretendon të jetë”.

Torrkerry

[torrkerry]

SHKOLLA E KOMUNITETIT: KAPITULLI 14:
ENERGJIA E ARSYES: KA PRIRJE TË HYJË TEK E PANJOHURA.

6) Një pasojë.

Porse është edhe një korolar që lë mbresë të fortë.
Hitleri ka idhullin e vet, mbi të cilin ka ndër mend të ndërtojë jetën e botës për një njerëzim më të mirë.
Por, ky ndërtim i tij, që kërkon të përfshijë çdo gjë, në një farë pike i takon të ndeshet me dinamizmin e projektit të Leninit dhe Stalinit, e atëherë çfarë ndodh?
Ideologjia e ndërtuar mbi idhullin, nga vetë natyra e saj, është totalizuese (që kërkon të përfshijë çdo aspekt të jetës), përndryshe nuk mund të përpiqet të realizojë një politikë fitimtare.
Kur është fjala për dy ideologji totalizuese, do të lind patjetër një përplasje tërësore.
Kështu shpjegohet përse në Bibël, si zanafillë e dhunës, si sistem marrëdhëniesh, domethënë i luftës, është idhulli.

Është një përrallë e Ezopit shumë kuptimplote.
Kjo anë e veçantë e përvojës që përzgjidhet (seleksionohet), që zgjidhet ideologjikisht si vendi ku qëndron shpjegimi i së tërës, është si ajo bretkosa e Ezopit, që fryhet për t’u bërë sa një ka, deri sa pëlcet.
Ky është simboli i dhunës së luftës.

Torrkerry

[torrkerry]

SHKOLLA E KOMUNITETIT: KAPITULLI 14:
ENERGJIA E ARSYES: KA PRIRJE TË HYJË TEK E PANJOHURA.

7) Dinamikat e identifikimit të idhullit.

Është edhe një vërejtje e rëndësishme që duhet bërë.
Njeriu do ta realizojë identifikimin e Zotit me idhullin, duke zgjedhur diçka, siç e kemi parë, që është në gjendje ta kuptojë ai vetë: sepse këtu është mëkati i rrjedhshëm, pretendimi për të njëtësuar kuptimin tërësor me diçka që njeriu kupton.
Është sikur njeriu të thoshte: “Ajo që ekziston është e demonstrueshme nga njeriu, çka nuk është e demonstrueshme (që nuk mund të provohet) nga njeriu, nuk ekziston”.
Porse, është thënë, kalimin origjinal, atë më të rëndësishmin, t’i bëjë gjërat që të jenë, njeriu nuk mund ta bëjë; mund të manipulojë atë që është, por nuk mund t’i japë të qenët asgjëjë.

Në këtë dinamikë të identifikimit të idhullit, njeriu do të zgjedhë atë që çmon më shumë, ose më mirë të themi, atë që i bën përshtypje më shumë.
Do të mund të arrijë deri aty sa të identifikojë hyjnoren me parimin shoqëror; identifikimi i kuptimit të historisë me gjakun e racës gjermane, sipas mitit nazist, është një shembull i këtij stadi “barbar” mu në mes të shekullit të njëzetë!

Don Gnocchi, i sapokthyer nga një degë e lumit Don, i tregonte një grupi miqsh se një herë, gjatë tërheqjes, kishte hyrë në një barakë ku ishin strehuar disa oficerë të rinj gjermanë. Dhe ai mbante kryqin e zi të kapelanit ushtarak. E vunë në tallje e pastaj nisën të discutonin me tërbim.
Në një shenjë vendi, njëri prej tyre brofi me këmbë dhe, duke shtrirë krahun në drejtim të fotografisë së Hitlerit të varur në mur, tha:
“Ja, ky është Krishti ynë”.
Ishte e vërtetë, ai ishte Krishti i tyre.

Ashtu si marksistët konsekuente, që kanë si Krisht të tyre proletariatin, për dinamizmin e të cilit shprehja më e lartë është kreu i partisë.

Sepse njeriu nuk mund ta evitojë këtë alternativë: o është skllav i njerëzve ose është subjekt i varur nga Zoti.

Kjo është në të vërtetë trysnia barbare: dhuna e forcave shoqërore të identifikuarra si bartëse të kuptimit të fundit, është gjithmonë e drejtë, prandaj, po të vras në emër të tyre është punë e mirë (të shikohet tragjedia e Vietnamit dhe e Kamboxhias).
Kështu, ajo që bëjnë partnerët e tu është demokraci, kur e bëjnë të tjerët është krim.

Më në fund vërejmë: qëkur njeriu është njeri, e aq më tepër duke u pjekur gjatë historisë, ka prirje ta identifikojë Zotin, domethënë kuptimin e botës, në bazë të një lakimi a të një tjetri të unit të vet.

E kam theksuar tashmë se në shqetësimin tonë, tërë kjo lojë, loja e idhullit, zhvillohet në mes të kontradiktave që pqrsëritën njëqind herë në ditë.
Idhulli nuk përbën kurrë unitet dhe tërësi pa harruar ose pa mohuar diçka.

Torrkerry

[torrkerry]

SHKOLLA E KOMUNITETIT: KAPITULLI 14:
ENERGJIA E ARSYES: KA PRIRJE TË HYJË TEK E PANJOHURA.

Perfundimi.

Bota është një shenjë.
Realiteti fton për një realitet Tjetër.
Arsyeja, për t’i qëndruar besnike natyrës së vet dhe asaj thirrjeje, është e detyruar të praanojë ekzistencën e diçkaje tjetër që përmban gjithçka dhe që e shpjegon.

Por, nëse, falë natyrës së vet, njeriu e kap me anë të intuitës të Përtejmen, por nga një gjendje ekzistenciale nuk e pranon, atëherë intuita bie.
Intuita është si një vrull që bie.
Si e shtyrë nga një forcë graviteti e trishtuar dhe keqdashëse.
Uliksi dhe njerëzit e tij qenë të çmendur, jo sepse kaluan përtej shtyllave të Herkulit, por sepse pretenduan të identifikojnë kuptimin, domethënë të kalonin oqeanin, me po ato mjiete me të cilat lundronin në mes të brigjeve ‘të matshme” të Mare Nostrum-it.

Realiteti është shenjë dhe zgjon ndjenjën fetare.
Por është një sugjerim i keqinterpretuar: nga ana ekzistenciale njeriu është i shtyrë ta interpretojë keq: keq, domethënë në mënyrë të parakohshme, pa durim.
Intuita e marrëdhënies me misterin prishet, duke u kthyer në fodullëk.

Në lidhje me këtë, shën Toma i Akuinit, në fillim të veprës së vet Summa Theologiae thotë:
“E vërteta që arsyeja do të mund të arrinte në lidhje me Zotin, do të ishtë në fakt vetëm për një numër të vogël njerëzish, dhe pas shumë kohe e jo pa përzierje me gabime.
Nga ana tjetër, nga njohja e kësaj të vërtete varet tërë shpëtimi i qenies njerëzore, sepse ky shpëtim është në Zotin.
Për ta bërë këtë shpëtim më universal dhe më të sigurt, do të ishte pra e nevojshme t’u mësohej njerëzve e vërteta hyjnore me anë të një zbulese hyjnore”

Është përshkrimi më sintetik i gjendjes ekzistenciale të ndjenjës fetare të njerëzimit.

Atëherë, në sa mënyra gjeniu fetar njerëzor ka thirrur për mallin që ndien për t’u çliruar nga kjo robëri e përgjitshme e pafuqisë dhe e gabimit.
Ndoshta shprehja më e fuqishme është ajo që gjendet të Fedoni i Platonit:

“Më duket mua, o Sokrat, e ndoshta edhe ty, se e vërteta e sigurt me këto punë nuk arrihet dot në asnjë mënyrë në jetën e tanishme, ose, të paktën, arrihet me vështirësi shumë të mëdha.
Megjithatë, unë mendoj se është paburrëri të mos i studiosh nga çdo anë ato gjëra që janë thënë për këtë çështje, dhe të pushosh kërkimet para se të kesh shqyrtuar çdo mjet.
Sepse në këto punë, njëra nga të dyja: o t’i dalësh në krye si qëndrojnë; ose, po të mos arrish këtë, të kapesh pas argumentit më të mirë dhe më të sigurt dhe me këtë, si në një barkë, të përpiqesh të kalosh detin.
Veç po doli mundësia të bëhet kalimi me ndonjë mjet transporti më të besueshëm, domethënë me ndihmën e fjalës së zbuluar të një Perëndie”.

Torrkerry

[torrkerry]

SHKOLLA E KOMUNITETIT: KAPITULLI 15:
HIPOTEZA E ZBULESËS: KUSHTE TË PRANIMIT TË SAJ (pjesa e parë).


Natyra jonë është kërkesë për të vërtetën dhe për plotësimin, domethënë kërkesë për lumturi.
E terë lëvizja e njeriut, çdo gjë që të bëjë, diktohet nga kjo nevojë urgjente nga e cila përbëhet.
Porse ajo, si arrin në buzët e skajshme të përvojës së vet jetësore, nuk gjen ende atë që kërkonte; në kufirin e skajshëm të territorit të vet të jetuar, kjo urgjencë e jonë nuk ka gjetur gjë ende.
Dhe muri i dukshëm i vdekjes e sqaron (në origjinal codifika = kodifikon) me lehtësi realitetin e kësaj vërejtjeje.

Këtu lind problemi.
Sepse, për hir të natyrës së vet, për të mos e asgjësuar veten si natyrë, që në këtë pikë arsyeja jonë, humaniteti ynë, e hap me anë të intuitës përgjigjen e përfshirë në dinamizmin vetjak; një përgjigje që ekziston për vetë faktin se ekziston kjo kërkesë.
Do të duhej të pranoje një irracionalitet tërësor, një panatyrshmëri të plotë, për ta mbytur hovin me të cilin natyra jonë e kap me anë të intuitës që ky kuptim i fundit, që kjo varësi tërësore, ka një cak referimi –edhe pse ai cak është, lë ta përdorim fjalën dramatike, “dëshpërimisht” përtej, qëndron përtej, ( në latinisht trans), është trrashendent”, “absolut”, domethënë pa lidhje me kohën dhe hapësirën, dhe me asnjërën nga masat e arsyes, të fantazisë, ose të imagjinatës që ne do të mund të përdorim.

Ekzistenca e kësaj të panjohure supreme, nga e cila varet gjithçka në histori dhe në botë, është kulmi dhe pika marramendëse e arsyes.
Në të vërtetë kjo do të thotë se, në mënyrë ideale, njeriu, i cili e jeton aftësinë e nivelit të vet deri në këtë pikë, me tërë vullnetin e vet për jetën, me tërë lidhjen e fortë pas reales, duhej të ishte një njeri në mëshirën dhe i varur çast pas çasti tek ajo.
E Panjohur supreme, tek kjo e Panjohur absolute, e paarritshme, e padefinueshme, e pashpjegueshme.
E cila, si ia shfaq njeriut vullnetin e vet, si ia komunikon njeriut planin inteligjent që siguron kuptimin e gjithçkaje?
Komunikimi bëhet nëpërmjet rastësisë së dukshme të rrethanave, me kushtëzimet e rëndomta nga të cilat përcaktohet çdo çast i njeriut.

Çfarë paradoksi! Për të ndjekur dritën absolute të kuptimit,, do të nevojtej një dëgjesë çast pas çasti, si atij që lundron në mes të një mjegulle të plotë; çast pas çasti t’i bindesh asaj gjëje që në dukje është më irracionalja, domethënë rrethanat që era e kohës i bën të lëvizshme në mënyrë absurde.

Duhet një guxim i madh si ai i Jakobit, për të cilin kemi folur.
Tërë nata, domethënë koha e ekzistencës, e jetuar me tensionin e kësaj Pranie të pakapshme, të padeshifrueshme, fytyra e së cilës nuk njihet.
Njeriut i vjen marramendja, i vjen koha vërdallë.

Dhe kështu historia është si një film i madh i tërë kësaj rënjeje njerëzore, qoftë dhe brenda shtytjes ideale që e provokon.
Njeriu bie përsëri brenda caqeve të përvojës së vet, brenda horizontit të ekzistencës së vet.

Dhe, meqenëse dikush nuk mund të jetojë pesë minuta pa afirmuar në ndonjë mënyrë një quid të fundit, për të cilin ia vlen mundimi të jetosh, kërkesa dhe urgjenca e pamëshirshme e kuptimit, lind një farë ankthi, një frikë a një tmerr, dhe kur e zë tmerri, njeriu nuk di ç’bën.
Atëherë ai, sikur kërkon të kapet pas ekzistencialitetit të vet në mënyrë të tepruar – ashtu si i mbyturi që kapet në mënyrë histerike pas atij që i ndodhet më afër; dhe shtyhet të identifikojë absolutën, të sigurtën, me diçka të provuar gjatë ekzistencës së vet, të identifikojë atë për të cilën ia vlen mundimi, me ndonjë aspekt, me aspektin më të sigurt, sipas përvojës së vet.
Zoti bëhet idhull.

Do të doja të shtoj së këtë rënie e pëson edhe ai që e fikson misterin si mister, po pastaj ia cakton rrugën atij: të fiksosh rrugën, është njëlloj si të identifikosh cakun e fundit.

Me një fjalë, është e paevitueshme historikisht që njeriu, në një farë pike, ta identifikojë absolutën me imazhin e vet.

Kështu, histori e mendimit njerëzor është si një dokumentim i madh i kësaj rënieje të realizuar, në mënyrë të shtjelluar ose të pashtjelluar, të përcaktuar në një teori ose të jetuar në një çast, në një orë të veçantë.

Duke ecur në gjurmët e Biblës, kemi vënë në dukje edhe të gjitha pasojat: jetën si dhunë dhe prishje.
Në të vërtetë, marrëdhëniet përmes të cilave njeriu përpiqet të përfshijë këtë trup të tij të pafundmë që është gjithësia (universi), marrëdhëniet me të cilat njeriu në kërkim dhe në zotërim të “ti-së”, domethënë të tjerëve, të personave të tjerë, e tërë kjo përballohet nga një pikëpamje vetjake, sipas një mase vetjake, dhe jo sipas masës në përputhje me absoluten.

Kështu njeriu e gjymton vetveten, gjymton tjetrin, gjymton sendet; dhe krijon imazhe të stërmedha, me forma skizofrenike.
“I mjeri unë – do të thoshte shën Pali – kush do të më çlirojë nga kjo gjendje për vdekje?”

Torrkerry

[torrkerry]

SHKOLLA E KOMUNITETIT: KAPITULLI 15:
HIPOTEZA E ZBULESËS: KUSHTE TË PRANIMIT TË SAJ (pjesa e dytë).

Dëshira e zjarrtë për një “shëlbim, shpëtim”, për një siguri për të dal matanë detit të kuptimit, është shprehur me një thirrje profetike, katër shekuj para Krishtit, në Fedonin e Platonit.
Këtë e kemi parë.
A) Nevojtet një zbulesë.
Në skajin e fundmë të përvojës njerëzore, në pjesën më të skajshme të ndërgjegjes së vuajtur dhe të pasionuar të ekzistencës, njeriut i del, padashur ai vet, kjo thirrje e humanitetit më të vërtetë, si një lutje e fortë, një lypje; del në dritën hipoteza e madhe se a mund “të bëhet kalimi me ndonjë mjet transporti më të besueshëm, domethënë me ndihmën e fjalës së zbuluar të një perëndie”.

Me terma të saktë kjo quehet hipoteza e zbulesës.
Fjala zbulesë ka një kuptim të gjerë, më të gjerë dhe të përgjithshëm: bota është kjo zbulesë e Zotit, e misterit.
Realiteti është një shenjë, që, duke e interpretuar, ndërgjegja e njeriut kupton ekzistencën e misterit.
Në këtë vështrim, bota strukturalisht është zbulesa e Zotit: është interpretimi i strukturës dinamike të sendeve në marrëdhënie (raport) me njeriun, që e shpie njeriun të dëgjojë praninë e një “Të Përtejmeje”.

Por, në kuptim të mirrëfiltë “zbulesë” nuk është më termi i një interpretimi që njeriu bën mbi realitetin, mbi natyrën e njeriut në kërkim të kuptimit të vet: përkundrazi, është fjala për një fakt real të mundshëm, një ngjarje historike të mundshme (eventuale).
Një fakt, të cilin njeriu mund ta pranojë ose të mos e pranojë.
Juda nuk e ka pranuar, nuk e ka njohur, shumica e atyre që e kanë parë nuk e kanë pranuar.

Por, që Zoti, në njëfarë mënyrë, hyn në historinë e njeriut si një faktor i brendshëm i historisë, jo si bregu i fundit përtej gjërave të dukshme që njeriu duhet të kapërcejë, por si një prani brenda historisë që flet si një mik, një atë, një nënë, kjo është zbulesa të cilën dëshironte Fedoni i Platonit.

Kjo është hipoteza e jashtëzakonshme, kjo është zbulesa në kuptim të ngushtë: të zbuluarit e misterit nëpërmjet një faktori të historisë, me të cilin, në rastin e krishterimit, identifikohet.

“Kureshtja e njerëzve heton të shkuarën dhe të ardhmen
Dhe kapet pas asaj përmase, por të kuptosh
Pikën ku ndërpritet pa koha
Me kohën, është punë shenjtërish...
Dhe jo punë, por diçka që jepet
Dhe hiqet, në një asgjësim të tërë jetës në dashurinë,
Në zellin, altruizmin dhe përkushtimin”.

Një hipotezë e tillë pikësëpari është e mundur.
Marisë që pyeste: “Si është e mundur?”, ëngjëlli iu përgjigj:
“Për Zotin nuk ka gjëra të pamundura”.
Të mohosh mundësinë e kësaj hipoteze është forma e fundit më e skajshme e idhujtarisë, përpjekja e skajshme që bën arsyeja për t’i imponuar Zotit një imazh vetjak të Tij.
Sepse, po qe Zoti një mister, qysh mukd t’i diktosh çka të bëjë dhe çka nuk mund të bëjë?

Torrkerry

[torrkerry]

SHKOLLA E KOMUNITETIT: KAPITULLI 15:
HIPOTEZA E ZBULESËS: KUSHTE TË PRANIMIT TË SAJ (pjesa e tretë).

C) Hipotezë e përshtatshme.

Së dyti, kjo hipotezë është tejet e përshtatshme.
Është e përshtatshme një hipotezë që puqet me dëshirën e njeriut, që i përshtatet zemrës dhe natyrës së njeriut.
E përshtatshme në kulm është një përgjigjë që i jepet një pritjeje normalisht të pavetëdijshme.

Në një hipotezë të tillë, Zoti sigurisht që nuk e mbyt lirinë vepruese të njeriut, por e bën të mundur, sepse gabimi dhe lodhja, diçka karakteristike për njeriun, janë një cak, një kufi, për lirinë vepruese.

Një herë, kur isha fëmijë, kisha humbur në një pyll të madh dhe pasi vrapova një orë e gjysmë ose dy, e pashe veten të futur gjithnjë e më thellë mu në zemrën të shqoposhtës, pa mundur të gjëj ndonjë rrugëdalje.
Dhe ndërsa po binte dielli, mua më pushtonte tmerri, e atëherë nisa të thërres më zë të lartë.
Kushedi për sa kohë kisha thirrur, kur, papritur, në mes të errësirës që kishte rënë kudo, dëgjova një zë që më përgjigjej.
Më erdhi një ndjenjë çlirimi e patregueshme.
Unë e përdora tërë energjinë time si njeri, sipas qëllimit për të cilin ishte bërë në atë çast tragjik; dhe arrita të rindërtoj lirinë time vepruese, dhe këmbët e mia lëvizën drejt shpëtimit.
Nuk ishte një zëvendësim, nuk ishte një eliminim i vetes sime ai zë!

Është e tmerrshme që në raste të tilla të veçanta të këtij lloji, njeriut i ndodh sikur shumë herë pëlqen më mirë të bërtasë në mënyrë të tmerrshme, duke mos e pranuar mundësinë që një zë t’i vejë në ndihmë.
Është e vërtetë ajo që pohon Horkheimer-i: “Pa zbulesën e një perëndie, njeriu nuk arrin më ta kuptojë vetveten”.

Torrkerry.

[torrkerry]

SHKOLLA E KOMUNITETIT: KAPITULLI 15:
HIPOTEZA E ZBULESËS: KUSHTE TË PRANIMIT TË SAJ (pjesa e katert).

C) Dy kushte për një hipotezë të përshtatshme.
Së treti, janë dy kushte që kjo hipotezë duhet t’i respektojë: pa to nuk do të ishte një hipotezë e pranueshme.

a- Nëse duhet të jetë vërtet një zbulesë, si një fjalë më shumë se ajo që bota tashmë i thotë zemrës sonë të padenjë dhe zgjuarsisë (inteligjencës) tonë hetuese, duhet të jetë një fjalë e kuptueshme nga njeriu.
Prandaj zbulesa, në kuptim të ngushtë, për të qenë e tillë, për t’i shtuar diçka zbulesës enigmatike të botës, duhet të sqarohet me terma të kuptueshëm për ne.
Përndryshe, do të mbetej si një ultratingull: do të ishte sikur të mos ishte fare.

b- Porse Zoti i përkthyer me terma të kuptueshëm, a mos do të ishte vallë idhujtari?
Pavarësisht se është përkthyer me terma njerëzore, rezultati i zbulesës duhet të jetë thellimi i misterit si mister.
Rezultati i saj nuk duhet të jetë një reduktim (thjeshtëzim, pakësim) i misterit, sikur njeriu të mund të thotë: “E kuptova!”, por një thellim i misterit.
Kështu që njihet dhe njihet gjithnjë e më shumë si mister.

Për shembull: bota dhe jeta ime varen nga Zoti.
Dhe kjo është e vërtetë.
Por, sikur në vend të fjalës enigmatike “mister”, siç na e sugjeron realiteti, ti përdor fjalën ‘Atë’, siç të sugjeron zbulesa, atëherë kemi një term fare të kuptueshëm të përvojës sonë: është një atë që më jep jetën, që më ka bërë të marr pjesë në bukurinë e gjërave, që më ka paralajmëruar për rreziqet e mundshme.
Ja: Absolutja, Misteri është Atë, madje, po e përsëritim “tam pater nemo”, askush tjetër nuk është aq atë.
Kjo që Krishti na ka zbuluar nuk e pakëson Absoluten, në të vërtetë e thellon njohjen e misterit: “Ati ynë që je në qiell”, Ati ynë që je në thellësi, në rrënjë të unit tim, që më bën në këtë çast, që përfton rrugën time dhe më drejton tek fati im!
Nuk tërhiqesh dot më, pasi e ke dëgjuar këtë fjalë të Zotit, nuk mund të kthesh më prapa.
Por, në të njëjtën kohë, mbetet misteri, mbetet edhe më i thellë: Zoti është Atë, por është atë si askush tjetër që është atë.
Termi i zbuluar i shpie misterin më shumë brenda teje, më afër mishit tënd dhe kockave të tua dhe e ndien vërtet pjesë të familjes, si një bir.
Nuk ka njeri që të respektojë kuptimin e së vërtetës dhe të jetë i devotshëm ndaj të atit, si në rastin kur ati është vërtet një familjar i madh.

Pamundësia e një zbulese është dogma themelore e mendimit iluminist, tabuja e predikuar nga tërë filozofia liberale dhe trashgimtarët e saj materialistë.
Afirmimi i kësaj pamundësie është përpjekja e skajshme (ekstrme) që bën arsyeja për ta diktuar ajo vetë masën e reales, prandaj masën e asaj që është e mundur dhe asaj që është e pamundur në realitet.

Porse hipoteza e Zbulesës (Revelacionit) nuk mund të idhet poshtë nga asnjë paramendim dhe nga asnjë opsion.
Ajo shtron një çështje fakti, para së cilës natyra e zemrës është e hapur në mënyrë origjinale.
Për realizimin e jetës është e nevojshme që kjo hapje të mbetet përcaktuese.
Fati i “ndjenjës fetare” është tërësisht i lidhur me të.

Ky është caku, kufiri i dinjitetit njerëzor: “Edhe sikur të mos vijë shpëtimi, prapësëprapë unë dua të jem i denjë për të në çdo çast”.

Torrkerry.

[torrkerry]

SHKOLLA E KOMUNITETIT: VËLLIM I DYTË.
NË ZANAFILLË TË PRETENDIMIT TË KRISHTERË.
HYRJE.

Kur përballohet tema e hipotezës së një zbulese (rivelacioni) dhe e zbulesës së krishterë, nuk ka asgjë tjetër më të rëndësishme se pyetja për gjendjen reale të njeriut.
Nuk do të ishte e mundur të kuptohej mirë natyra e atij dinamizmi që e bën njeriun njeri.
Sepse Krishti del përpara si përgjigje para asaj çka jam “unë” dhe vetëm një ndërgjegjësim i vëmendshëm e njëkohësisht i pasionuar dhe i dhembshur për vetveten mund të më hap derën, të më përgatitë për të njohur, për të admiruar, për të falënderuar, për të jetuar Krishtin.
Pa këtë ndërgjegje, edhe ai i Jezus Krishtit bëhet thjesht një emër.

Torrkerry

[torrkerry]

SHKOLLA E KOMUNITETIT: VËLLIM I DYTË.
NË ZANAFILLË TË PRETENDIMIT TË KRISHTERË.
HYRJE.

1. Faktori fetar dhe jeta.

Të përballosh krishtërimi do të thotë të përballesh me një problem që ka të bëjë me dukurinë fetare.
Të mos e konsiderosh krishtërimin në një mënyrë dosido të thjeshtëzuar, varet nga fakti sesa dikush arrin ta kuptojë dhe sa e përcepton në mënyrë të plot faktin fetar si të tillë.

Prandaj, nëse qëllimi im është të përcaktohet emergjenca e krishtërimit, është punë me dobi të merrem parasysh disa aspekte vendimtare të ndjenjës fetare në përgjithësi.
Ku qëndron ndjenja fetare ose përmasa (dimensioni) fetare e ekzistencës?
Në se qëndron përmbajtja e përvojës fertare?

Ndjenja fetare nuk është gjë tjetër veçse ajo natyrë origjinale e njeriut me anë të së cilës ai e shpreh veten duke bërë pyetje “të fundit”, duke kërkuar përsenë e fundit të ekzistencës në të gjitha kthesat e jetës dhe në të gjitha implikimet e saj.
Prandaj, në ndjenjën fetare shprehet në mënyrë të përshtatshme (adekuate) ai nivel i natyrës në të cilin natyra bëhet ndërgjegjë e realës, në mënyrë tendenciale sipas tërësisë së faktorëve të saj; dhe është në këtë nivel që natyra mund të thotë “unë”, duke u pasqyruar në mënyrë potenciale në këtë fjalë i gjithë realiteti.

Shën Toma thoshte: anima est quodammodo omnia (shpirti në një farë mënyrë është gjithçka).
Në këtë vështrim përmasa (dimendioni) fetare përputhet me arsyen në aspektin e saj të fundit dhe të thellë.
Kardinali Montini (Papa Pal VI në vitet 1963-1978), në një letër kreshmësh, e përcaktoi ndjenjën fetare si “sintezën e shpirtit”.
Të gjitha hovet me të cilat shtyhet njeriu nga natyra e vet, prandaj të gjitha hapat e lëvizjes njerëzore – pra, lëvizje e ndërgjegjshme dhe e lirë –, të gjitha këta hapa, vrulli origjinal e të cilëve e shpie përpara njeriun, përcaktohen dhe realizohen për hir të atij impulsi tërësor dhe gjithpërfshirës që është ndjenja fetare.

Prandaj, ajo përputhet me urgjencën e një arritjeje tërësore dhe të një plotësie deri në fund dhe zë vend, e fshehtë po përcaktuese, brenda çdo dinamizmi, brenda çdo lëvizjeje të jetës njerëzore.
Prandaj kjo është rezultati i një projekti të zhvilluar nga ai vrulli tërësor (global), nga ndjenja fetare.

Torrkerry