Identiteti Shqiptar (bis)

[brooklyn2007]

Shkrim interesant


Nga Ardian Vehbiu (aka Xha xhai)
June 25, 2008




Për një përkufizim të identitetit shqiptar

Për të formuluar një përkufizim të përdorshëm të identitetit shqiptar, them se në fillim duhet dalluar midis identitetit sinkronik ose horizontal, ose vetëdijes së pandërmjetme, intuitive, që kemi të gjithë se jemi “shqiptarë”; dhe identitetit diakronik ose vertikal, i cili përcillet brez pas brezi, në histori.

Identiteti horizontal komunikohet, identiteti vertikal transmetohet.

Natyrisht, edhe transmetimi një lloj komunikimi është, por megjithatë mirë është të trajtohen ndarazi. Jo vetëm sepse transmetimi është komunikim në kohë ose vertikal, por edhe për nga mënyra e shkëmbimit të informacionit. P.sh., kur dikush flet me mua, më komunikon edhe faktin që po flet shqip (të njëjtën gjuhë me mua), çka ma përforcon identitetin si shqiptar; kur lexoj kujtimet e Eqrem Bej Vlorës ose kur dëgjoj një histori të gjyshes për Ali Pashain, informacioni identitar më transmetohet. Kur e mësojmë gjuhën e nënës si fëmijë, kjo na transmetohet; por pastaj gjithë jetën e mësojmë dhe e konfirmojmë sërish nëpërmjet komunikimit me të tjerët.

Pas kësaj, duhet dalluar midis identitetit natyror të shqiptarit dhe identitetit artificial ose imagjinar, të imponuar nga kultura e elitave, shteti, shkolla, mass mediat dhe gjuha standarde ose e njësuar. Shkolla kombëtare publike, p.sh. ka më pak se 100 vjet që ekziston si institucion; ndërsa identiteti shqiptar është shumë më i vjetër se kaq. Edhe rrëfimet për historinë e përbashkët të shqiptarëve, Skënderbeun, ilirët, Pirron, pellazgët e kështu me radhë janë përpunuar kryesisht brenda ideologjisë kombëtare, pa qarkulluar ndonjëherë si të tilla para Rilindjes, madje edhe po të kenë ekzistuar.

Them edhe se janë për t’u përjashtuar nga përkufizimi i identitetit vlerat morale si besa, liridashja e mikpritja, sepse më duken shumë vetëshërbyese (self-serving); feja, meqë shqiptarët s’i identifikon dot nëpërmjet fesë; shkronja (ose librat), sepse shqipja është shkruar relativisht vonë dhe është lexuar edhe më vonë akoma. Në këtë aspekt, bëhet pak problematik klasifikimi i brezave të tretë e të katërt të emigrantëve, të cilët i përkushtohen çështjes shqiptare edhe pse nuk e flasin dot shqipen. Si duhet interpretuar identiteti i tyre? Ta marrësh përkushtimin ndaj shqiptarisë si kriter për të përkufizuar identitetin është kundërprodhuese, sepse ky kriter fut një element vlerësues në përkufizim që, i kthyer përmbys, do të bënte që të pastaj të përjashtonim nga identiteti shqiptar të gjithë ata që e kanë shqipen gjuhë amtare, por që nuk bëjnë absolutisht asgjë për Shqipërinë e për shqiptarinë. Me fjalë të tjera, kriteri do ta shndërronte, dashur pa dashur, identitetin në diplomë, ose titull për t’u merituar.

Më në fund, faktori biologjik – “gjaku” ose më keq akoma, “raca shqiptare” – do trajtuar si më imagjinar edhe se mitet, madje edhe sikur studimet gjenetike të nxjerrin në dritë ndonjë specifikë të spikatur genesh për shqiptarët, që t’i dallojë këta nga grekët dhe italianët e Jugut më një anë, nga dinarikët dalmatë nga ana tjetër. Çfarë quajmë “gjak” shqiptari, nuk është veçse produkt i historisë së veçantë të kësaj ose të asaj krahine të Shqipërisë.

Mbi këto premisa, mund të nxjerr përfundimin se thelbi i identitetit shqiptar do kërkuar te gjuha e folur shqipe, si gjuhë amtare – them gjuha e folur, për ta dalluar nga standardi ose letrarishtja, kjo gjuhë artificiale që i shërben unitetit kombëtar dhe homogjenizimit kulturor. Shqiptari mund të jetë tosk ose gegë, qytetar ose fshatar, fusharak ose malësor, i krishterë ose mysliman, i shkolluar ose analfabet – por mbetet shqiptar, sa kohë që flet shqip.

Shqipja, si mjet komunikimi dhe si kusht për ekzistencën e shoqërisë shqiptare; por edhe si mjet për ruajtjen dhe përcjelljen e informacionit brez pas brezi, përfaqëson edhe rrethprerjen (interseksionin) e identitetit horizontal dhe identitetit vertikal të shqiptarit.

Duke qenë shqipja në themel të identitetit shqiptar, shpjegohet edhe pse elitat shqiptare më prodhimtare, në çdo pikëpamje, kanë qenë ato që janë pozicionuar në sipërfaqen e kontaktit, ose në interface të shqiptarëve me të huajt; sepse edhe identiteti shqiptar, në mungesë traditash të shkruara dhe historie të përbashkët, është përftuar si vetëdije e të qenit ndryshe nga të tjerët, ose vetëdije e të folurit shqip.

Gjuha shërben kështu si kriter themelor (por jo unik) i identitetit; themelor sepse të gjitha kriteret e tjera që vlejnë për përcaktimin e identitetit përcillen nëpërmjet gjuhës; individi, si të thuash, socializohet nëpërmjet gjuhës, ose duke komunikuar me të tjerë e duke përthithur informacionin që i transmetohet si trashëgimi kulturore. Është gjuha që ia jep instrumentet, jo vetëm formale por edhe nocionale, për ta përvetësuar këtë informacion, dhe kjo ndodh vetëm një herë në jetë.

Shqiptarë dhe kosovarë

Nëse është kështu, nuk ka baza objektive për të folur për një identitet kosovar si të dallueshëm nga identiteti shqiptar; edhe pse shteti, shkolla, mediat dhe sidomos adoptimi në Prishtinë i një shqipeje zyrtare të ndryshme nga ajo e Tiranës mund të ndikojnë për ta krijuar identitetin kosovar shkallë-shkallë në mënyrë artificiale. Po të ishte e fortë Tirana, nga pikëpamja e prestigjit kulturor, kjo nuk do të ndodhte dot.

Unë nuk e di nëse ndryshimet midis identitetit të shqiptarëve të Shqipërisë dhe identitetit të shqiptarëve të Kosovës janë të tilla që të çojnë në një riformulim të identiteteve në të dy anët e kufirit Shqipëri-Kosovë. Di, megjithatë, se ka njerëz në Kosovë që mendojnë ashtu; sikurse di që ekzistenca e dy shteteve shqiptare në Ballkan do t’u japë herët a vonë të drejtë këtyre njerëzve, të cilët e njohin realitetin e atjeshëm më mirë se unë dhe si zor të paguhen të gjithë prej serbëve.

Nga ana tjetër, kushtet e sotme janë shumë të favorshme për ta njësuar komunikimin kulturor midis shqiptarëve në Ballkan: në programet shkollore, në mediat (TV), në artet, në tregun kulturor në përgjithësi. Kjo do të mund t’u kundërvihej prirjeve centrifugale në Kosovë dhe në Shqipëri. Mirëpo komunikimi kulturor kërkon kujdes të madh për mirëmbajtjen e instrumentit kryesor të komunikimit, që është gjuha shqipe; sepse gjuha gjithnjë do t’i përcjellë ato vlera të përbashkëta mes shqiptarëve më mirë se flamuri kuqezi, legjendat e Mujit, bustet e Skënderbeut dhe balerinat e Top Channel-it.

Pa harruar pastaj që gjuha është mediumi nëpërmjet të cilit shqiptarët ndajnë mes tyre edhe Ismail Kadarenë vetë.

Sot në Kosovë dhe në Shqipëri ka shumë jingoism, dhe shumë rrahje gjoksi; por brezat e rinj janë rritur në një vakuum kulturor, aq sa deri edhe autorët modernë si Kadareja e kanë më të lehtë t’i përmendin në muhabete, sesa t’i lexojnë e t’i shijojnë. Në intervistën e cila u bë shkas për debatin e tanishëm, Kadareja ideolog mbyll sytë përpara realiteteve dhe vështirësive; dhe del në publik veç për të përsëritur disa formula bajate, të cilat nuk bindin. Në Tiranë sot kanë deri edhe frikë të bëjnë një regjistrim të popullsisë, pse u druhen rezultateve që do t’u dalin në Jug; në Kosovë është krijuar një shtet i ri me flamur e me himn e ndoshta nesër edhe me versionin e vet të shqipes zyrtare; të jesh shqiptar sot për shumëkënd është më shumë diçka inerciale ose megalomaniake, sesa program ose dëshirë për shërbim publik ndaj kombit dhe sidomos shtetit tënd; por të gjithë këta faktorë që e hollojnë (dilute) identitetin, Kadareja i kundërshton me një vizion simplist, romantik, mistik të identitetit “të pandryshuar”, “të pamodifikueshëm” etj. i cili nuk bind.

Shqiptarët: produkte, apo mbijetoja të Ballkanit osman?

Të kërkosh shkaqe për këto gjëra është gjithnjë punë me rrezik; por mua më duket se shkaku kryesor është leximi që i bën Kadareja periudhës osmane në historinë e shqiptarëve; ose pamundësisë madje refuzimit të tij për të besuar se shqiptarët e sotëm janë njëkohësisht produkt edhe i shekullit të Skënderbeut, edhe i shekujve që pasuan: të sulltanëve, pashallarëve, kadilerëve, fermaneve, timareve dhe mileteve.

Kjo duket, ndër të tjera, nga dallimet themelore në identitet që ekzistojnë midis shqiptarëve të Ballkanit dhe arbëreshëve në Itali e arbërorëve në Greqi, të cilat njihen mirë dhe i kemi diskutuar gjërë e gjatë gjetiu. Edhe sikur të mjaftohemi vetëm me elementin shqiptar në Greqi, dallimet midis arbërorëve/arvanitëve dhe çamëve janë dallime midis elementit shqiptar para-osman, dhe elementit shqiptar pas pushtimit osman të Ballkanit; dhe këtë e them pa iu referuar fare Islamit dhe islamizimit.

Nuk ka asgjë tepër të veçantë në këto dallime kulturore brendashqiptare; të gjitha kombet i kanë – çështja është nëse rrethanat shoqërore dhe historike janë të tilla që këto dallime të çojnë drejt identiteteve të reja apo jo. Për shembull, Italia dhe Spanja kanë mbetur shtete unike me gjithë prirjet centrifugale shumë të forta brenda tyre; ndërsa Çekosllovakia, përkundrazi, u nda më dysh. Katalanishtja nuk është më larg spanjishtes se ç’është dialekti i Napolit nga italishtja standard, por Napoli s’ka pretenduar kurrë tani së voni ndonjë farë autonomie, edhe pse historia ia jep të drejtën me pashë. Kam përshtypjen edhe se dallimet midis çekishtes dhe sllovakishtes nuk janë më të mëdha midis shqipes që shkruan Mustafa Nanoja dhe shqipes që shkruan Migjen Kelmendi… Specialistët tanë, ata që merren me hartimin e strategjive kombëtare afatgjata, bëjnë mirë të studiojnë se pse, bie fjala, disa kombe ndahen dhe disa të tjera jo; në mënyrë që ta parandalojnë këtë për shqiptarët, ose të paktën të jenë të përgatitur kur të ndodhë, nëse nuk mund të shmanget.

Mua më duket e gabuar pikëpamja e Kadaresë se pesë shekuj osmanllëk nuk e kanë ndryshuar identitetin e shqiptarëve. Për mendimin tim, pesë shekuj osmanllëk madje e kanë prodhuar identitetin shqiptar, në ato trajta që ai ka sot.

Vetë emri Ismail Kadare, është emër i përftuar brenda një kulture lindore, orientale, po të duam edhe osmane. Vetë qyteti i lindjes së shkrimtarit, Gjirokastra, ia detyron vitalitetin ballafaqimit midis kulturës imperiale dhe kulturës ortodokse lokale. Vetë personaliteti kulturor i Kadaresë e ka një komponente të fortë orientale, e cila mbetet aty edhe kur ai, si shkrimtar, i kundërvihet dhe e dekonstrukton.

Tani askush nuk e zgjedh vetë emrin që ia vënë kur lind, as familjen e qytetin ku rritet; por kjo s’është arsye për t’i minimizuar këto rrethana si të parëndësishme, meqë njeriu është gjithnjë edhe produkt i tyre. Edhe pse Kadareja sot tingëllon si më Perëndimori ndër shqiptarët, e vërteta është se ai e mori kontaktin me Perëndimin relativisht vonë, pasi personaliteti dhe botëkuptimi i tij ishin formuar; përsëri për faj të rrethanave.

Në një shkrim të mëparshëm, përmenda fjalë të një fushe tematike specifike (kultura materiale e banesës), të tilla si kullë, tavan, dysheme, taban, tullë, allçi, suva, dyshek, odë, dollap, jorgan, çarçaf, jastëk, sofër, kolltuk, divan, minder, batanije, këllëf, dollap, kanat, perde, qepen, çati, beden, kat, raft, parvaz, baule, kuti, sëndyk, penxhere (dritare është neologjizëm), tenxhere, kazan, tigan, çanak, gjyveç, tavë, tabaka, sini, sahan etj. të cilat shqipja i ka huazuar këto fjalë nga turqishtja (osmanishtja), për arsye që ende nuk janë ndriçuar krejt. Disa mund të supozojnë se osmanët u mësuan shqiptarëve edhe një mënyrë të caktuar të përdorimit të “teknologjisë” së banesës; të tjerë mund të mendojnë se emri i këtyre objekteve u huazua nëpërmjet tregut. Mund të pyetet edhe nëse shqiptarët që i huazuan këto fjalë përdornin apo nuk përdornin dysheqe, çarçafë, batanije, perde, tepsi e kështu me radhë para se të vinin turqit osmanë në Ballkan; pyetja është legjitime, por përgjigjja nuk është e lehtë të jepet. Por në qoftë se kultura osmane ka ndikuar kaq thellë edhe në një fushë të tillë elementare si banesa, atëherë nuk mund të shpërfillet si “kulturë e pushtuesit” ose dukuri kontakti anësor.

Shqiptarët si europianë

Kadareja gjithnjë i referohet identitetit shqiptar paraosman, si identitet europian; çka nuk është doemos e lidhur ngushtë me krishterimin e shqiptarëve të asaj periudhe. Mirëpo ky identitet nuk ekzistonte në boshllëk, as kishte ndonjë ekzistencë të pavarur përtej shoqërisë shqiptare (arbërore) të asaj kohe. Tani, po ta shohim atë shoqëri esëll, nuk mund të mos e vëmë re se vetëdija “arbërore” ishte më e shprehur në qytetet sesa në fshatrat, në klasat e mësuara sesa në klasat e pamësuara, në të pasurit sesa në të varfrit, në fushë sesa në mal, e kështu me radhë.

Ky identitet “europian” i shqiptarëve në periudhën paraturke (që mishërohej kryesisht në trajta të identitetit të krishterë) kërkonte një klasë të ngeshme, për t’u përftuar e kultivuar – me shkolla, me udhëtime, me tregti, me priftërinj, me murgj e manastire, me martesa politike. E kam fjalën që, kur u vendos pushteti osman në Shqipëri, shumë nga këto elita gjithfarësh ikën drejt Italisë – ca në veri (Venezia, Marche) e ca në Jug, ku pasardhësit e tyre jetojnë edhe sot e kësaj dite. Ekzistojnë të dhëna që osmanët popullsinë e qyteteve të tilla si Kruja e Shkodra e shfarosën krejt, ose e shpërndanë. E njëjta gjë do të ketë ndodhur me Vlorën, me Beratin, me Lezhën e me Durrësin. Vërtet trojet shqiptare më pas u ripopulluan, por ky ripopullim u bë nga zona ku identiteti kombëtar ishte shumë i dobët, ose të paktën shumë më i dobët se në Krujën dhe në Shkodrën e Skënderbeut. Kjo shpjegon deri diku edhe pse kujtimi i Skënderbeut në folklorin shqiptar nuk është aq i fortë sa ç’duhej të kish qenë. E kam fjalën që ne, shqiptarët e sotëm, jemi pasardhës të asaj pjese të popullsisë arbërore të shek. XV që nuk u përzie shumë në luftrat e Skënderbeut kundër osmanëve, sepse jetonte në majë të malit, ose në zona të izoluara nga zhvillimet historike të kohës.

Jo të gjithë shqiptarët arbërorë u prekën njëlloj nga kriza e luftrave me turqit; mendja ta do që disa zona mbetën larg turbullirave dhe mbijetuan mirë. Këto kishin kulturën e tyre, aq të pasur sa ç’u nevojitej e sa ç’e kishin trashëguar prej të parëve të tyre; por kur zbritën nga mali u ballafaquan me një kulturë tjetër, më dinamike e më të përshtatshme. Ky ballafaqim kulturash u bë më parë në zonat urbane; meqë ndikimi osman në kulturën shqiptare ka qenë para së gjithash i natyrës urbane.

Për më tepër, pas pushtimit të trojeve shqiptare nga osmanët, pati edhe lëvizje të mëdha të brendshme të popullsisë. Ka të dhëna gjuhësore (mbeturina të hundorëzimit), por edhe gojëdhëna popullore, që mbështetin origjinën veriore (gege) të një pjesë të banorëve të Labërisë, duke përfshirë edhe bregdetin e Himarës. Vetë banorët vendës e ndërruan emrin e tyre dhe filluan të quhen “shqiptarë”, për arsye që nuk janë ndriçuar mirë deri më sot. Të gjitha këto të bëjnë të mendosh për një riformulim të identitetit etnik të shqiptarëve, në krahasim me ç’ishte në kohë të Skënderbeut, madje edhe pa e marrë fare islamizimin në vështrim.

Tani mund t’i kthehem edhe pyetjes që bëra më sipër, nëse shqiptarët paraosmanë mbuloheshin apo jo me batanije dhe e vinin kokën në jastëk kur flinin. Një përgjigje e pranueshme do të ishte: PO, por ata që përdornin batanije dhe jastëkë, u larguan, kur ia behën turqit osmanë; ndërsa ata të tjerët, ata që zbritën nga malet për t’ua zënë vendin, ndoshta JO. Kjo pajtohet edhe me një vështrim të historisë së shqiptarëve, sipas të cilit ne jemi qytetëruar disa herë gjatë historisë, por të qytetëruarit nuk kanë mbijetuar dot si shqiptarë. Çështje më vete, për t’u diskutuar kur të flasë ndonjëherë prapë Kadareja.

Sa për “identitetin europian” të shqiptarëve sot, që e përsiat gjithashtu Ismail Kadareja, unë nuk besoj se ky lloj identiteti është i të njëjtit nivel me identitetin etnik ose kombëtar; sikurse nuk besoj se kriteri gjuhësor vlen shumë në përcaktimin e identitetit europian; meqë së paku për ne shqiptarët Europa është më shumë projekt sesa trashëgimi. Megjithatë, autorë që i kanë studiuar gjuhët europiane madhore (romane dhe gjermanike) nga pikëpamja tipologjike kanë arritur në përfundimin se këto, për nga forma e brendshme ose raporti që vendosin midis mendimit dhe realitetin, janë njëjtësuar tashmë; në kuptimin që e shprehin njëlloj konceptin e kohës dhe të hapësirës, ose raportet e subjektit, objektit dhe predikatit të veprimit. Në këtë rast, identiteti europian do të ishte edhe përqafimi i atij sistemi konceptual të përbashkët për gjuhët perëndimore, çka përthyhet pastaj vetvetiu edhe në të menduarit.

http://xhaxhai.wordpress.com/2008/06.../#comment-2911

[bledikorcari]

interesant me te vertet!!

[Julius]

Aaaaaaaap! Vehbiun mos e shaj!
Pavarësisht se bi apo jo dakort me të, në çdo gjë që shkruan të bën të mendosh. Dhe shif psh ça del prej artikullit:
- Gjuha shqipe është pjesa më e fortë dhe identifikuese (madje ndoshta e vetmja) për identitetin tonë. Dmth sa më mirë të ruhet dhe të kultivohet, aq më të siguruar dhe të fortë do e kemi identitetin
- Ka një rrezik aktual që Shqipëri-Kosovë të ndahen prej identitetit të përbashkët. Ndoshta siç e shkruan Vehbiu, ky proces është i pandalshëm. Çka do bënte ta ruanim identitetin e përbashkët me vëllezërit kosovarë? Cilët do ishin stimujt dhe qendra bashkuese mes nesh?


Për përftimin e identitetit, unë nuk bie dakort me xha xhain (duke e quajtur produkt osman) sepse nëse shikon vazhdimësinë historike të kombit shqiptar deri më sot, identiteti ynë është i cunguar. Osmanët kanë ndikuar në këtë cungim. Dallimi psh bëhet në diçka të thjeshtë: Nëse flasim për komunizmin, xha xhai prapë thotë se e ka cunguar identitetin nëpërmjet moslejimit të pronës. Po përsëri, nëpërmjet ndalimit të gjuhës perandoria osmane ushtroi frenim drejt këtij identiteti.

Përsa i përket Kadaresë (kapelen mjeshtrit), përsëri, ky identitetin e shikon si synim të caktuar drejt të cilit duhet të arrijmë, madje e konsideron në një farë mënyre natyral - shqiptarllëkun.

Në këtë kontekst, ofron dhe rrugën, apo mjetet e duhura që duhet të përdorim drejt përftimit të një identiteti stabël, të pa gërryeshëm në kohë dhe mbijetues. Nën këtë prizëm bazohet gjithë puna e Kadaresë në përqasjet identitare nëse kemi parasysh essenë "Identiteti evropian i shqiptarëve".

[land]

O vebi,
ça identiteti na kane nderruar turqit mer ...?

[Julius]

Moderatorë, së pari do ju lutesha që shkrime si ky më lart të mos i linit në temë, se do katandiset leckë. (Edhe nga vetë niveli i analizës që parashtron, nuk e meriton një gjë të tillë)

Së dyti zenith; që kanë ndikuar këtë asnjë nuk e vë në dyshim; hudh një sy ndaj talibanëve forumistë për tu bindur.

Edhe në mënyrën si duhet të trajtohet, do duhet parë si të minimizohet ndikimi që kanë lënë edhe sot e kësaj dite, për të gjetur rrugëdaljen më të mirë të mundshme ndaj këtij ndikimi.

[land]

Moderatorë, së pari do ju lutesha që shkrime si ky më lart të mos i linit në temë, se do katandiset leckë. (Edhe nga vetë niveli i analizës që parashtron, nuk e meriton një gjë të tillë)

Së dyti zenith; që kanë ndikuar këtë asnjë nuk e vë në dyshim; hudh një sy ndaj talibanëve forumistë për tu bindur.

Edhe në mënyrën si duhet të trajtohet, do duhet parë si të minimizohet ndikimi që kanë lënë edhe sot e kësaj dite, për të gjetur rrugëdaljen më të mirë të mundshme ndaj këtij ndikimi.

pse re 10 talebane mjekerpalare qe i pagun arabi,i barazon me identitetin shqiptar????


turku a gja tjeter SHQIPO a gja tjeter.

[Hyj-Njeriu]

Julius mos me thuaj qe e merr Vehbiun seriozisht ?!

Pavarësisht se bi apo jo dakort me të, në çdo gjë që shkruan të bën të mendosh. Dhe shif psh ça del prej artikullit:
- Gjuha shqipe është pjesa më e fortë dhe identifikuese (madje ndoshta e vetmja) për identitetin tonë. Dmth sa më mirë të ruhet dhe të kultivohet, aq më të siguruar dhe të fortë do e kemi identitetin
- Ka një rrezik aktual që Shqipëri-Kosovë të ndahen prej identitetit të përbashkët. Ndoshta siç e shkruan Vehbiu, ky proces është i pandalshëm. Çka do bënte ta ruanim identitetin e përbashkët me vëllezërit kosovarë? Cilët do ishin stimujt dhe qendra bashkuese mes nesh?

A e ka menduar ndonjehere Vehbiu se populli shqiptar historikisht me lehte ka huazuar fjale sesa ka bere perzierje racore?
Kur vjen puna tek gjuha populli shqiptar fut huazime me thase ama kur ka ardhur puna tek zakonet baze e tek RACA nuk ka bere kurrfare tolerimi.
Shiko pak zonen e Kanunit. 100 here me e lehte ka qene hyrja e fjaleve turke sesa degjenerimi i races apo zakoneve.

Kjo tregon qarte qe nese duam nje element si me te forte historikisht ate e gjejme tek raca e tradita perkatese,pasi gjuha ne ndryshim nga raca ka pesuar ndryshime .
Sipas teje e logjikes normale ,kur nje gje peson ndryshime nga nderhyrja e huaj e tjetra jo, kush eshte me e qendrueshmja ?
Sipas Vehbiu na qenka ajo qe peson ndryshime !

Kjo nuk do te thote qe gjuha nuk ka rendesi paresore e qe eshte e domosdoshme, biles nuk mund te imagjinohet shqiptari pa shqipen, por ama akoma me paresore historikisht ka qene raca, ideja e races se njejte.
Kete e perforcon qarte Kanuni, kur rreshtohen elementet identifikues te kombesise. Aty vihet Gjaku i njejte perpara gjuhes se njejte.

Rreziku i nje identiteti tjeter ne kosove eshte rrezik qe mund te behej real vetem neqoftese ne kosove do propogandohej perkatesia e tyre ne nje race tjeter nga raca shqiptare dhe sigurisht gjuha.
Ne shqiperi pak here ke degjuar nga ata qe si duan kosovaret se, kosovaret jane race tjeter nuk jane raca jone ? Ky element perdorej shume me teper sesa ,fakti qe ata flasin gjuhe tjeter . Pse? Pikerisht sepse elementi racor ne ndergjegjen shqiptare eshte shume i forte e perjashtimi i nje grupimi nga kombesia do vinte i menjehershem ne rast se njihet ndryshyeshmeria e Races.

Persa kohe ne Kosove do flitet per nje race shqiptare e nje gjuhe shqiptare nuk ka Zot te krijoje nje identitet kosovar,pasi do u duhej nje race e nje gjuhe tjeter.

Vehbiu eshte nje i gjore qe hap librat mbi identitetet kombetare ne Europe e perpiqet ti vere ne zbatim mbi shqiptaret.
Te gjore si ky ka sa te duash, qe nuk arrijne te dallojne as per se largu origjinalitetin shqiptar ,keshtu qe nuk jane te gjendje te bejne nje analize specifike por ngaterrohen me terma e me ide qe i perkasin te pergjithshmes.

Ka aq shume gjera ai shkrim qe nuk qendrojne as ne qiell e as ne toke sa nuk ja vlen te harxhosh kohen me i komentu, in primis debati adoleshencial me kadarene, kur ky i fundit eshte njohesi me i mire i identitetit shqiptar qe ekziston sot per sot.

[Julius]

Julius mos me thuaj qe e merr Vehbiun seriozisht ?!

Sigurisht, është një nga analistët që vlerësoj më shumë.

A e ka menduar ndonjehere Vehbiu se populli shqiptar historikisht me lehte ka huazuar fjale sesa ka bere perzierje racore?
Kur vjen puna tek gjuha populli shqiptar fut huazime me thase ama kur ka ardhur puna tek zakonet baze e tek RACA nuk ka bere kurrfare tolerimi.
Shiko pak zonen e Kanunit. 100 here me e lehte ka qene hyrja e fjaleve turke sesa degjenerimi i races apo zakoneve.

Nëse e marrim si të dhën lidhjen që jep ti mes gjuhës dhe rracës, a e ka bërë për nevojë, apo ka qënë zgjidhje e lirë? (kujdes se çfarë thua, se gjatë shumicës së kohës kemi qënë të pushtuar)

Nëse në kohën e sotme huazohen zakone nga jashtë, kjo ka të bëjë me një lloj superioriteti kulturor të jashtëm. Dhe për çdo popull që kërkon më shumë se mbijetesa e vet, i duhet të krijojë marrëdhënie të ndërsjellta kulturore por të përshtatura në orgjinë. (kjo është esenca kadarjane me të cilën unë bie dakort me çka shkruan ti në fund).

Problemi që më intereson mua më shumë se gjithçka është pikërisht orientimi i duhur me shembuj nga jashtë. Lëvrimi informativ dhe ideor me jashtë. Komunikimi dhe zgjedhja e burimeve të jashtme, ato që duhen marrë si pikë referimi.

Kjo tregon qarte qe nese duam nje element si me te forte historikisht ate e gjejme tek raca e tradita perkatese,pasi gjuha ne ndryshim nga raca ka pesuar ndryshime .
Sipas teje e logjikes normale ,kur nje gje peson ndryshime nga nderhyrja e huaj e tjetra jo, kush eshte me e qendrueshmja ?
Sipas Vehbiu na qenka ajo qe peson ndryshime !

A është raca faktor mbizotërues superior? Në lidhje me çfarë? Nuk mundet rraca të të japë merita. Psh meqë je shqiptar, nuk të ofron kush katedër universiteti vetëm se je i tillë. identiteti është i bazuar në shumë karakteristika. Problemi është në stimulimin e tyre, mirëpo nga ana tjetër nuk mund të marrë parasysh kush të emërtojë rracën si "shqiptare" madje të kërkojë pastërti në të. Pastërti të çfarë niveli? 70-80-90%?
A është rraca identifikuese, psh themi se jemi dinarikë shumica, dhe të tjerët alpinë. Por dinarikë janë dhe kroatët, alpinë apo mesdhetarë janë dhe grekët. Identifikimi si rracë shqiptare nuk bëhet dot.
Ndërsa identifikimi i gjuhës është i tillë, që pikërisht të bën shqiptar.
Kjo që thua më poshtë:

Kjo nuk do te thote qe gjuha nuk ka rendesi paresore e qe eshte e domosdoshme, biles nuk mund te imagjinohet shqiptari pa shqipen, por ama akoma me paresore historikisht ka qene raca, ideja e races se njejte.

Për kanunin nuk po bie dakort sepse: Nuk është aplikuar gjerësisht, dhe që nga koha e aplikimit rraca ka pësuar ndryshime. Sidomos në mjediset qytetare.

Rreziku i nje identiteti tjeter ne kosove eshte rrezik qe mund te behej real vetem neqoftese ne kosove do propogandohej perkatesia e tyre ne nje race tjeter nga raca shqiptare dhe sigurisht gjuha.
Ne shqiperi pak here ke degjuar nga ata qe si duan kosovaret se, kosovaret jane race tjeter nuk jane raca jone ? Ky element perdorej shume me teper sesa ,fakti qe ata flasin gjuhe tjeter . Pse? Pikerisht sepse elementi racor ne ndergjegjen shqiptare eshte shume i forte e perjashtimi i nje grupimi nga kombesia do vinte i menjehershem ne rast se njihet ndryshyeshmeria e Races.

Rracë të njëjtë me ne kanë dhe arvanitët po ata e kanë hedhur poshtë.
Nëse ti mendon se rraca është faktor mbizotërues për shqiptarët, ky ngelet mendimi yt, po nuk është e thënë të ndahet prej shumicës së shqiptarëve. Madje pikërisht, për këtë arsye do na duhet të stimulojmë elementët e bashkimit midis nesh dhe kosovarëve. Të thuash rraca e gjuha, nuk ke thënë gjë kur dihet që shiitë dhe suni po vriten për farefisnë e Muhametit. Kur boshnjakë dhe serbë vriten për fenë që mbajnë. Gjysma e sllavëve po vriten me njeri tjetrin për ktë punë pak a shumë.
Le ta vendosim identitetin e përbashkët mbi një themel të qëndrueshëm dhe të patundur. Thjesht rraca e gjuha nuk janë të mjaftueshme kur ndodh të zihemi veri-jug për Ramë dhe Berishë. Ku klanet ushtrojnë politikë diferencializuese raciste ndërmjet tyre, ku korrupsioni është i tillë që i bën njerëzit të mos i besojnë njeri tjetrit, etj etj

Vehbiu eshte nje i gjore qe hap librat mbi identitetet kombetare ne Europe e perpiqet ti vere ne zbatim mbi shqiptaret.
Te gjore si ky ka sa te duash, qe nuk arrijne te dallojne as per se largu origjinalitetin shqiptar ,keshtu qe nuk jane te gjendje te bejne nje analize specifike por ngaterrohen me terma e me ide qe i perkasin te pergjithshmes.

Është e kotë të mos përdorësh pika referimi. Se këtë gjë ti e bën pa vetëdije. Rraca psh nuk është një koncept i shpikur prej shqiptarëve. As kombi, as vetëdija kombëtare, as shkronjat e përdorura akoma.
Nuk jemi të veçantë deri në këtë pikë, le të mos na rrahë mendja kot.

Problemi me zotin që thu më lart, unë atij i druhem, sinqerisht.
Po të mos ishte ai në mes, do të ushtrohej një trysni kombdashëse e paparë për të mbushur nevojat shpirtërore dhe aspiratat mbarëshqiptare.

Mgjse dhe mungesa e zotit edhe dashuria për kombin arrihet veç nëpërmjet rrugës së vështirë të edukimit kombëtar.

[Hyj-Njeriu]

Nëse e marrim si të dhën lidhjen që jep ti mes gjuhës dhe rracës, a e ka bërë për nevojë, apo ka qënë zgjidhje e lirë? (kujdes se çfarë thua, se gjatë shumicës së kohës kemi qënë të pushtuar)

Sigurisht qe eshte bere nga nevoja e mbijeteses. Jemi i vetmi komb natyror qe ka ruajtur racen e kjo eshte nje merite e padiskutueshme e lidereve popullore apo pleqve te urte.
Cdo grup fillimisht,ne origjine ka pasur te njejten race ,por me kalimin e kohes gjate levizjeve u perzien. Ne nuk u perziem e kjo eshte nje pike shume e rendesishme.

A është raca faktor mbizotërues superior? Në lidhje me çfarë? Nuk mundet rraca të të japë merita. Psh meqë je shqiptar, nuk të ofron kush katedër universiteti vetëm se je i tillë
Ketu lale me fal po ja ke futur si kau peles. Po thoja qe eshte ne identitetin kombetar faktor mbizoterues e jo se te jep merita te ndonjelloji.

identiteti është i bazuar në shumë karakteristika. Problemi është në stimulimin e tyre, mirëpo nga ana tjetër nuk mund të marrë parasysh kush të emërtojë rracën si "shqiptare" madje të kërkojë pastërti në të. Pastërti të çfarë niveli? 70-80-90%?

Sigurisht ne shume karakteristika e duhet bere edhe stimulimi i tyre, ketu jemi dakort.
Nuk ka asnje rendesi e cfare niveli eshte pastertia. Rendesi ka Ideja ne vetvete i cili pasqyrohet ne realitet tek shumica derrmuese e shqiptareve. Kjo ide eshte pare vazhdimisht si shume e dobishme per mbijetesen e kombit dhe me te drejte.

është rraca identifikuese, psh themi se jemi dinarikë shumica, dhe të tjerët alpinë. Por dinarikë janë dhe kroatët, alpinë apo mesdhetarë janë dhe grekët. Identifikimi si rracë shqiptare nuk bëhet dot.

C'rendesi ka kush jane dinarike, rendesi ka qe ka nje 'fytyre' shqiptare qe eshte produkt i races dinarike. Kjo krijon vecorine racore ne kohen e sotme. Pa llogaritur faktin se nuk eshte vetem raca percaktuese, po nuk me paske lexuar mire, por raca eshte elementi me i rendesishem ne ndergjegjen kombetare. Kjo nuk do te thote qe shqiptare jane te gjithe keta apo te gjithe ata te nje race.

Për kanunin nuk po bie dakort sepse: Nuk është aplikuar gjerësisht, dhe që nga koha e aplikimit rraca ka pësuar ndryshime. Sidomos në mjediset qytetare.

Kanuni ka qene mbareshqiptar para se turku te sillte sheriatin ne shumicen e popullsise, por shumica e zakoneve te kanunit jane kudo ku ka shqiptare, keshtu qe Kanuni merret si prova me e mire e me e vjeter e zakoneve shqiptare.
Qytetaret jane pasardhes te fshatareve keshtu qe cfare race ka ne fshat ka edhe ne qytet,se nuk ndryshon raca pse vajte nga fshati ne qytet, maksimumi ndryshon krehja e flokeve.

Rracë të njëjtë me ne kanë dhe arvanitët po ata e kanë hedhur poshtë.
Arvaniteve u mungon atdheu e po ashtu edhe arberesheve. Po ta kishe fiksuar nenin e kanunit do e kuptoje pse jane shkombetarizuar arvanitet dhe arbereshet. Po e sjell te plote sepse eshte pasuri kombetare e mund te shikohen te gjitha hallkat qe nga periudha e epokes se gurit e deri tek kombi,pra gjithcka ne baze te eksperiences popullore shqiptare.
Te kujtoj se kete nuk e kane marre nga librat e studiesve te identitetit, por nga eksperienca.

§. 19. Pjestarët e Familjes.
Familjen e perbajn gjindja e shpis; si të shtohen këta, dahen në vllazni, vllaznija në gjini, gjinija në fise, fiset në flamur e të gjith zbashku permblidhen në nji Familje ma të hapët, e cila quhet Kom, e kan nji atme, nji gjak, nji gjuhë, e doke.

Nëse ti mendon se rraca është faktor mbizotërues për shqiptarët, ky ngelet mendimi yt, po nuk është e thënë të ndahet prej shumicës së shqiptarëve

Une nuk mendoj se eshte , por kam provat e qarta nga tradita shqiptare te cilen e njoh me mire se mesatarja , qe ka qene.

Të thuash rraca e gjuha, nuk ke thënë gjë kur dihet që shiitë dhe suni po vriten për farefisnë e Muhametit. Kur boshnjakë dhe serbë vriten për fenë që mbajnë. Gjysma e sllavëve po vriten me njeri tjetrin për ktë punë pak a shumë.

Kam thene edhe shume biles, kam dhene 2 nga 4 elementet e identitetit shqiptar.

Le ta vendosim identitetin e përbashkët mbi një themel të qëndrueshëm dhe të patundur. Thjesht rraca e gjuha nuk janë të mjaftueshme kur ndodh të zihemi veri-jug për Ramë dhe Berishë. Ku klanet ushtrojnë politikë diferencializuese raciste ndërmjet tyre, ku korrupsioni është i tillë që i bën njerëzit të mos i besojnë njeri tjetrit, etj etj

Nuk ka rendesi pse zihemi, kjo nuk vjen ngaqe identiteti si shqiptar eshte i dobet, kjo vjen nga forca e madhe qe ka Fisi/krahina ne mentalitetin shqiptar. Domethene identiteti fisnor ka qene me i forte sesa ai kombetar.

Është e kotë të mos përdorësh pika referimi. Se këtë gjë ti e bën pa vetëdije. Rraca psh nuk është një koncept i shpikur prej shqiptarëve. As kombi, as vetëdija kombëtare, as shkronjat e përdorura akoma.
Nuk jemi të veçantë deri në këtë pikë, le të mos na rrahë mendja kot.

Perkundrazi jam plotesisht i bindur qe raca eshte konceptuar origjinalisht prej shqiptareve shume para se te dilte koncepti ne Europe. Ka ekzistuar nen emrin gjaku i njejte. Pastaj nuk ka qene asnjehere gjitheperfshires per shkak te pushtimit, por deri aty ku arrinte bota e nje banori te nje krahine behej dallimi i gjakut e qe cke me te.

Ne qe kemi huazuar terma plot cuditerisht ndersa gjithe europa perdor terma te prejardhura nga Nacione,Nacionalita ne perdorim nje term te paster shqiptar KOMB, te cilin e gjejme qe ne kohen e Leke Dukagjinit si minimum.
Kombi i konceptuar ne Kanun eshte i njejti me Nacionin e konceptuar ne Perendim.

Persa i perket Zotit une jam i bindur qe Zakone te njejta nenkupton edhe Fe te njejte, pasi fe te ndryshme kane zakone te ndryshme. Duke qene se zakonet e njejta qe ka Neni i Kanunit nenkupton zakonet shqiptare qe jane shumica te ndryshme si nga ato kristiane ashtu edhe nga ato islamike, duket se keto zakone i perkasin periudhes pagane ne te cile kane lindur e zhvilluar per tu percjelle si 'afetare' deri ne kohen e sotme, kur po zhduken per ato me prejardhje fetare, islamike apo kristiano- perendimore.

P.S Lale me Vehbiun e ke ndritur, une me shkrimet e vehbiut nuk shkoj as ne banje. Ai myftaraj coc e godet ndonjehere se eshte i pergatitur, po ky vehbiu eshte 'katunar' ne gjerat qe i perkasin shtetit,kombit,politikes etj

[Julius]

Sigurisht qe eshte bere nga nevoja e mbijeteses. Jemi i vetmi komb natyror qe ka ruajtur racen e kjo eshte nje merite e padiskutueshme e lidereve popullore apo pleqve te urte.
Cdo grup fillimisht,ne origjine ka pasur te njejten race ,por me kalimin e kohes gjate levizjeve u perzien. Ne nuk u perziem e kjo eshte nje pike shume e rendesishme.

Po vërtet, veç konteksti i asaj çka thosha unë ishte kryesisht antiracist. Sepse nuk nxjerr gjë me rracën. Ja një gjë të thjeshtë më thuaj: si do e ndash racën prej klanit?

Ketu lale me fal po ja ke futur si kau peles. Po thoja qe eshte ne identitetin kombetar faktor mbizoterues e jo se te jep merita te ndonjelloji.

Për mua e ke gabim vetëm që e merr në konsideratë si faktor. Sepse përsëri në lidhje me kombet e tjera rrotull nuk ka qënë faktor mbizotërues.

Sigurisht ne shume karakteristika e duhet bere edhe stimulimi i tyre, ketu jemi dakort.
Nuk ka asnje rendesi e cfare niveli eshte pastertia. Rendesi ka Ideja ne vetvete i cili pasqyrohet ne realitet tek shumica derrmuese e shqiptareve. Kjo ide eshte pare vazhdimisht si shume e dobishme per mbijetesen e kombit dhe me te drejte.

Po sa racionale dhe e aplikueshme është kjo ide në realitet?

C'rendesi ka kush jane dinarike, rendesi ka qe ka nje 'fytyre' shqiptare qe eshte produkt i races dinarike. Kjo krijon vecorine racore ne kohen e sotme. Pa llogaritur faktin se nuk eshte vetem raca percaktuese, po nuk me paske lexuar mire, por raca eshte elementi me i rendesishem ne ndergjegjen kombetare. Kjo nuk do te thote qe shqiptare jane te gjithe keta apo te gjithe ata te nje race.

Po përsëri pra, mungesa e racës "shqiptare" nuk krijon një boshllëk në këtë teori?
Raca është dinarike (përgjithësisht) Për ecjen më tej, ndarja prej racës do të sjellë dhe përzjerjen e saj midis nesh më së pari. Nuk ke pse i druhesh ndonjë gjëje këtu. Mentaliteti konservativ e mbron vetë racën dhe ideja e prezervimit nacional ushqehet vetë prej faktit që jemi komb i vogël. Puna është të ndërtosh gjithë sistemin e vlerave që të mbështetin shqiptarllëkun. Një lloj plani kombëtar në lidhje me këtë gjë duhet.

Kanuni ka qene mbareshqiptar para se turku te sillte sheriatin ne shumicen e popullsise, por shumica e zakoneve te kanunit jane kudo ku ka shqiptare, keshtu qe Kanuni merret si prova me e mire e me e vjeter e zakoneve shqiptare.
Qytetaret jane pasardhes te fshatareve keshtu qe cfare race ka ne fshat ka edhe ne qytet,se nuk ndryshon raca pse vajte nga fshati ne qytet, maksimumi ndryshon krehja e flokeve.

Mos ia fut kot ti tashi...ata që jetojnë në Amerikë a nuk i gjen të ndryshëm prej atyre që jetojnë në Evropë etj? Edhe për më shumë të gjithë shqiptarë janë. Le më pastaj me ata që jetojnë në Shqipëri akoma.
Dashur pa dashur po i thur lavde injorancës me këtë ide.

Arvaniteve u mungon atdheu e po ashtu edhe arberesheve. Po ta kishe fiksuar nenin e kanunit do e kuptoje pse jane shkombetarizuar arvanitet dhe arbereshet. Po e sjell te plote sepse eshte pasuri kombetare e mund te shikohen te gjitha hallkat qe nga periudha e epokes se gurit e deri tek kombi,pra gjithcka ne baze te eksperiences popullore shqiptare.
Te kujtoj se kete nuk e kane marre nga librat e studiesve te identitetit, por nga eksperienca.

§. 19. Pjestarët e Familjes.
Familjen e perbajn gjindja e shpis; si të shtohen këta, dahen në vllazni, vllaznija në gjini, gjinija në fise, fiset në flamur e të gjith zbashku permblidhen në nji Familje ma të hapët, e cila quhet Kom, e kan nji atme, nji gjak, nji gjuhë, e doke.

Unë do thosha që u ka munguar komunikimi lidhës midis njerit komunitet dhe tjetrit. Për tu shkëputur përsëri nga racizmi, si ka mundësi që arbëreshët qëndruan shqiptarë në një kulturë tjetër? Përsëri e prezervuan identitetin e tyre, zakonet, doket etj.
Kanunin nga faqja e Xha xhait e more?
Po atë aty unë e kam postuar. Për të vërtetuar se identiteti kombëtar ishte ekzistues, veç në formë primitive. Ajo formë primitive sot për sot nuk është më e aplikueshme. Shqiptarit më së pari do duhet t'i sigurosh dinjitet qytetar dhe respekt për kombin, qeverinë, organet drejtuese, bashkëkombasit etj. Këtë nuk e siguron dot nëpërmjet rracës.

Une nuk mendoj se eshte , por kam provat e qarta nga tradita shqiptare te cilen e njoh me mire se mesatarja , qe ka qene.

Mbase biem dakort, po ngelet e nivelit teorik me një dozë të madhe dyshimi prej meje. (nisur nga çpo shoh vërdallë. Ti hidhesh me kokë fesë psh, tregon mangësi të theksuar njohurish, apo shqiptarizmi. Si i bëhet me këta merhumët që e kanë një ide të tillë?

Kam thene edhe shume biles, kam dhene 2 nga 4 elementet e identitetit shqiptar.

Duhet më shumë bre. psh si do i stimulosh ti këto të dhëna?

Nuk ka rendesi pse zihemi, kjo nuk vjen ngaqe identiteti si shqiptar eshte i dobet, kjo vjen nga forca e madhe qe ka Fisi/krahina ne mentalitetin shqiptar. Domethene identiteti fisnor ka qene me i forte sesa ai kombetar.

Përkundrazi, vjen pikërisht se identiteti është i dobët.
Shiko një fakt prej Xha xhait: Ai thotë se gjatë komunizmit identiteti shqiptar është zhvlerësuar me humbjen e pronës private. Dhe ti e di që ne kemi qënë të lidhur shumë pas tokës. Madje prej kanunit e ke këtë vlerë.
Sot identiteti është i ndryshueshëm dhe nuk mund ta shmangësh prej konkurrencës. Mund të ndryshohet me akte formale burokratike - tip ndërrim emri apo pashaporte. Është mirë të hapim sytë dhe ti themi gjërat si janë. Klanizimi e dëmton jashtë mase identitetin kombëtar i cili është i dobët.

Perkundrazi jam plotesisht i bindur qe raca eshte konceptuar origjinalisht prej shqiptareve shume para se te dilte koncepti ne Europe. Ka ekzistuar nen emrin gjaku i njejte. Pastaj nuk ka qene asnjehere gjitheperfshires per shkak te pushtimit, por deri aty ku arrinte bota e nje banori te nje krahine behej dallimi i gjakut e qe cke me te.

Ne qe kemi huazuar terma plot cuditerisht ndersa gjithe europa perdor terma te prejardhura nga Nacione,Nacionalita ne perdorim nje term te paster shqiptar KOMB, te cilin e gjejme qe ne kohen e Leke Dukagjinit si minimum.
Kombi i konceptuar ne Kanun eshte i njejti me Nacionin e konceptuar ne Perendim.

Përkufizimi dhe aplikimi i kombit kanë ekzistuar por në formë primitive. Dhe kanë ngelur në formë primitive. Është mirë me bo update.

Persa i perket Zotit une jam i bindur qe Zakone te njejta nenkupton edhe Fe te njejte, pasi fe te ndryshme kane zakone te ndryshme. Duke qene se zakonet e njejta qe ka Neni i Kanunit nenkupton zakonet shqiptare qe jane shumica te ndryshme si nga ato kristiane ashtu edhe nga ato islamike, duket se keto zakone i perkasin periudhes pagane ne te cile kane lindur e zhvilluar per tu percjelle si 'afetare' deri ne kohen e sotme, kur po zhduken per ato me prejardhje fetare, islamike apo kristiano- perendimore.

Të ka vajt ndonjëherë në mendje sesi do ishte kristianizmi shqiptar? Po myslymanizmi shqiptar?
Krejt i ndryshëm prej atij arabo-judaik. Kështu që aplikimi i fesë është antikombëtar dhe kjo nuk do shumë për tu marrë me mend. Kthimi në primitivizëm nuk është zgjidhje. Ecet përpara, mundësitë i kemi, duhet vënë veç themeli i kontaktit me perëndimin për të thithur çka është më e mira.

P.S Lale me Vehbiun e ke ndritur, une me shkrimet e vehbiut nuk shkoj as ne banje. Ai myftaraj coc e godet ndonjehere se eshte i pergatitur, po ky vehbiu eshte 'katunar' ne gjerat qe i perkasin shtetit,kombit,politikes etj

Me xha xhain mos u bëj kaq dogmatik mer ti...se ka botkuptim mbi të gjitha. dhe këndvështrime origjinale. Nuk është si Kaçi që i teket me shkrujt për masonët edhe ia këput me top si lunatik.
Po në fund të fundit gusto janë këto...

[Hyj-Njeriu]

Po vërtet, veç konteksti i asaj çka thosha unë ishte kryesisht antiracist. Sepse nuk nxjerr gjë me rracën. Ja një gjë të thjeshtë më thuaj: si do e ndash racën prej klanit?

Faktikisht ti si gati te gjithe kur flitet per race ju eshte ngulitur koncepti hitlerian i races e nuk shihni me tej. Raca per shqiptaret kishte efekte mbrojtese e jo agresore. Kur thuhet gjaku i njejte(qe do te thote race e njejte) nenkuptohet nje element kohezioni i pare i nevojshem per mbijetesen e grupit socio- politik. Pra nuk eshte konceptim agresor ku pse ke kete perkatesi racore ke superioritet fizik inteligjence a ku ta di une cfare .

Për mua e ke gabim vetëm që e merr në konsideratë si faktor. Sepse përsëri në lidhje me kombet e tjera rrotull nuk ka qënë faktor mbizotërues.

Ka qene e qe cke me te lale. Te kujtohet kenga kur halili donte te merrte per nuse gocen e kralit . Ja aty Halili ishte duke lajthitur pasi do perzihej me sllave(pavaresisht se ajo pershkruhej me tipare ilirike) e kjo nuk i pelqeu aspak te vjeterve. Por e solla kete si me antikja qe kemi ne dispozicion e sigurisht qe ky mentalitet ishte me i vjeter sesa koha e kreshnikeve pasi na jepet si i ngulitur thelle ne ndergjegjen e grupit.

Po sa racionale dhe e aplikueshme është kjo ide në realitet?

Ne boten e sotme eshte bere e pamundur per shkak te lajthitjes se pergjithshme.

Mos ia fut kot ti tashi...ata që jetojnë në Amerikë a nuk i gjen të ndryshëm prej atyre që jetojnë në Evropë etj? Edhe për më shumë të gjithë shqiptarë janë. Le më pastaj me ata që jetojnë në Shqipëri akoma.
Dashur pa dashur po i thur lavde injorancës me këtë ide.

Spo te kuptoj? Je duke thene qe banimi ne qytet te ben te ndryshosh racialisht ?!!!!!!

Unë do thosha që u ka munguar komunikimi lidhës midis njerit komunitet dhe tjetrit. Për tu shkëputur përsëri nga racizmi, si ka mundësi që arbëreshët qëndruan shqiptarë në një kulturë tjetër? Përsëri e prezervuan identitetin e tyre, zakonet, doket etj.
Kanunin nga faqja e Xha xhait e more?
Po atë aty unë e kam postuar. Për të vërtetuar se identiteti kombëtar ishte ekzistues, veç në formë primitive. Ajo formë primitive sot për sot nuk është më e aplikueshme. Shqiptarit më së pari do duhet t'i sigurosh dinjitet qytetar dhe respekt për kombin, qeverinë, organet drejtuese, bashkëkombasit etj. Këtë nuk e siguron dot nëpërmjet rracës.

Arbereshet jane aq shqiptare saqe asnjeri nuk do kthehej te jetonte ne shqiperi. Sidoqofte ata praktikuan gjeresisht kanunin e me sa munden ruajten identitetin arberor, biles 2 studies franceze kane bere nje liber interesant mbi ndikimin e madh te kanunit shqiptar ,sipas tyre, mbi shoqerine siciliane. Kuptohet jo per te mburrur shqiptaret por per ti degjeneruar,sidoqofte ka elemente kanunore ne shoqerine siciliane e kjo eshte mese e vertete.

Raca nuk sherben per te garantuar nje shtetas te mire,por nje shqiptar te mire. Duhet bere dallim ne kete pike, midis shqiptarit si percaktim shteteror dhe shqiptarit si percaktim kombetar.
Sot po sundon teoria qe shqiptari duhet te jete percaktim shteteror,qe sjell edhe ; shqiptar i mire eshte shtetasi i mire,pavaresisht se ky se rruan fare per kombesine. Spas kesaj teorie famekeqe(edhe ti po me dukesh ne fillimet e tua si percues ) nje zezak mund te quhet fare mire shqiptar nese ploteson kriteret shteterore.

Prandaj sherben Raca, qe te kemi nje shqiptar te mire, ku shqiptar eshte percaktim kombetar e jo shteteror. Raca nuk futet brenda konceptimit shteteror por fare mire brenda atij kombetar,sepse shteti nuk eshte grupim social si kombi, pra ka kritere te tjera nga kombi per te identifikuar dike.

Mbase biem dakort, po ngelet e nivelit teorik me një dozë të madhe dyshimi prej meje. (nisur nga çpo shoh vërdallë. Ti hidhesh me kokë fesë psh, tregon mangësi të theksuar njohurish, apo shqiptarizmi. Si i bëhet me këta merhumët që e kanë një ide të tillë?

Feja nuk ka vdekur sepse e vendosen as 1 miliard njerez ne planet. Perendimori eshte qenie ekonomike keshtu qe konceptet shpirterore nuk i kupton me si te vlefshme,si fene dhe kombin.
Ti qe merresh me socialen duhet ta kesh studiuar kete gje me patjeter. Nje perballje mes njeriut ekonomik dhe atij shpirteror sjell disfaten e njeriut ekonomik, per shkak te mungeses se lidhjes shpirterore te nevojshme per grupin social. Ti e di c'mendoj, nje fe kombetare forcon identitetin kombetar te nje grupimi social.

Duhet më shumë bre. psh si do i stimulosh ti këto të dhëna?
Behet me ane te shoqatave, grupeve te cilat te mundesojne perdorimin e vazhdueshem te medias. Sigurisht qe shteti te ofron me shume mundesi, po per nja 30 vjet sbehet gje,pas 30 vjeteve kur te plase kriza e vertete ekonomike, nga nafta apo plakja etj nacionalistet do marrin fuqine.

Ai thotë se gjatë komunizmit identiteti shqiptar është zhvlerësuar me humbjen e pronës private. Dhe ti e di që ne kemi qënë të lidhur shumë pas tokës. Madje prej kanunit e ke këtë vlerë.
Sot identiteti është i ndryshueshëm dhe nuk mund ta shmangësh prej konkurrencës. Mund të ndryshohet me akte formale burokratike - tip ndërrim emri apo pashaporte. Është mirë të hapim sytë dhe ti themi gjërat si janë. Klanizimi e dëmton jashtë mase identitetin kombëtar i cili është i dobët.

Komunizmi solli shume deme,nje prej te cileve prona, por privatizimi nuk solli ndonje ndryshim pozitiv e as ka gjasa te sjelle,keshtu qe ndikimi i prones eshte i ekzagjeruar.
Krahinizmi sigurisht qe eshte i demshem per identitetin kombetar, por ne boten e sotme kur Kombi komandohet nga Pushtetaret me mire qe eshte keshtu, te pakten sdo jete e gjithe shqiperia si Tirana, qyteti me antikombetar qe ekziston.

Përkufizimi dhe aplikimi i kombit kanë ekzistuar por në formë primitive. Dhe kanë ngelur në formë primitive. Është mirë me bo update.

Gabim. Ne mesjete ne europe ekzistonte ideja e kristianizmit jo e kombit, Kur ra kristianizmi u ngrit kombi e keta apgrejtesit nuk kane bere gje tjeter vecse kane shfletosur shkrimet e antikeve per te gjetur perkufizimet e kombit. Greqia e lashte eshte shembulli baze qe kane marre, se Barbaret ishin te huajt,pasi nuk flisnin greqisht, keshtu edhe europa perendimore e bazon kombesine tek gjuha e njejte. Nuk jane kaq te mencur keta perendimoret sa thone e duken. Ka aq shume greqi te lashte tek teoricenet e shekujve 15-19 sa ty sta merr mendja.

Të ka vajt ndonjëherë në mendje sesi do ishte kristianizmi shqiptar? Po myslymanizmi shqiptar?
Krejt i ndryshëm prej atij arabo-judaik. Kështu që aplikimi i fesë është antikombëtar dhe kjo nuk do shumë për tu marrë me mend. Kthimi në primitivizëm nuk është zgjidhje. Ecet përpara, mundësitë i kemi, duhet vënë veç themeli i kontaktit me perëndimin për të thithur çka është më e mira.

Sic e kam thene diku me lart nje fe kombetare eshte pozitive. Mjaft te marresh Izraelin, jane perfekt. Ne ngaterrohemi ne diskutime kristianizem-islamizem prandaj eshte e demshme por te kishim nje tonen sdo e rruanim as per islamizem e as per kristianizem. Nje fe kombetare prodhon me shume te mira sesa deme per kombin, mjaft te mos jete dogmatike ne perkufizimin e zotit dhe botes por te merret me gjerat morale. Do ulej kurveria dhe korrupsioni menjehere.


Me xha xhain mos u bëj kaq dogmatik mer ti...se ka botkuptim mbi të gjitha. dhe këndvështrime origjinale. Nuk është si Kaçi që i teket me shkrujt për masonët edhe ia këput me top si lunatik.
Po në fund të fundit gusto janë këto...
Cdogmatik me lale, per mua ai svlen nje grosh. Ne asnje shkrim nuk kam pare te thote nje gje te mencur, por vetem papagallime te gjerave qe lexon nga keta perendimoret. Origjinalitet tek ai nuk shoh asgjekundi. Ne forum ka njerez qe dine te shkruajne gjera shume me te qena sesa halucinacionet e vehbiut.

Kaci me masonet ka treguar qe ne shqiperi eshte i vetmi qe di kush jane masonet. Ka shume gjera mbi masonet lale qe jane te verteta edhe nga ato qe ka shkruar. Lexo ne internet se cka ndodhur ne Itali me P2(lozhe masone), do llaftarisesh e po te mos kishte dale ne shesh nga policia nuk do e besoje kurre.

[Julius]

Faktikisht ti si gati te gjithe kur flitet per race ju eshte ngulitur koncepti hitlerian i races e nuk shihni me tej. Raca per shqiptaret kishte efekte mbrojtese e jo agresore. Kur thuhet gjaku i njejte(qe do te thote race e njejte) nenkuptohet nje element kohezioni i pare i nevojshem per mbijetesen e grupit socio- politik. Pra nuk eshte konceptim agresor ku pse ke kete perkatesi racore ke superioritet fizik inteligjence a ku ta di une cfare .

Unë spo e lidh me konceptin hitlerian, aspak. Po është koncept izolues më shumë sesa duhet. Dhe unë e lidha me klanizimin për të cilin ti spo më jep përgjgje. Ndaje pra klanizimin nga raca. Thuaju kemi një racë shqiptare - Duke e prishur klanizimin.
E kupton kundërshtinë mes dy koncepteve?

Ka qene e qe cke me te lale. Te kujtohet kenga kur halili donte te merrte per nuse gocen e kralit . Ja aty Halili ishte duke lajthitur pasi do perzihej me sllave(pavaresisht se ajo pershkruhej me tipare ilirike) e kjo nuk i pelqeu aspak te vjeterve. Por e solla kete si me antikja qe kemi ne dispozicion e sigurisht qe ky mentalitet ishte me i vjeter sesa koha e kreshnikeve pasi na jepet si i ngulitur thelle ne ndergjegjen e grupit.

Po kësaj nuk i duhet dhënë më shumë rëndësi sesa duhet. Sepse si të shpejgova më sipër, rraca ka qënë ruajtur (deri në një farë niveli se nuk ka "të pastër") për shkak nevoje. Ti tani, dmth ne, jemi jashtë asaj nevoje, se spo na sulmon kush. Tani jemi brenda nevojës për edukim.
Që ne kemi ruajtur rracën, nuk na ka shpëtuar të humbim gjysmën e kombit jashtë trojeve, të fitojmë pavarësinë vonë relativisht, të dërgohen shqiptarët si turq jashtë prej sllavëve etj etj etj.
Dmth nxirre konceptin nga primitivizmi i nevojës dhe përshtate me sot.

Ne boten e sotme eshte bere e pamundur per shkak te lajthitjes se pergjithshme.

Hajt tashi banu ma serioz...Ne jena ma t'bukrit e katunit, veç tjerët kanë lajthit.
Unë këtë po them, nuk është e aplikueshme.

Spo te kuptoj? Je duke thene qe banimi ne qytet te ben te ndryshosh racialisht ?!!!!!!

Jo bre jo, kulturalisht të ndryshëm. Pikërisht ky investim i ndryshëm në kulturë, merret si tipar evolucioni dhe i bën njerëzit të ndryshëm nga njeri tjetri prej botkuptimeve të tyre.
Dmth vetëm se unë di greqisht e zëmë...edhe ti nuk di, vetëm ky tipar mund të na bëjë ne të ndryshëm si nata me ditën.
Këtë ndryshim kultural, merre në konsideratë për të investuar rreth tij që ta bësh shqiptarin, të ndjehet mjaftueshëm...shqiptar. Edhe kosovarin vëlla me të.
Nga kjo pikë nuk u nisëm ne?

Arbereshet jane aq shqiptare saqe asnjeri nuk do kthehej te jetonte ne shqiperi. Sidoqofte ata praktikuan gjeresisht kanunin e me sa munden ruajten identitetin arberor, biles 2 studies franceze kane bere nje liber interesant mbi ndikimin e madh te kanunit shqiptar ,sipas tyre, mbi shoqerine siciliane. Kuptohet jo per te mburrur shqiptaret por per ti degjeneruar,sidoqofte ka elemente kanunore ne shoqerine siciliane e kjo eshte mese e vertete.

Raca nuk sherben per te garantuar nje shtetas te mire,por nje shqiptar te mire. Duhet bere dallim ne kete pike, midis shqiptarit si percaktim shteteror dhe shqiptarit si percaktim kombetar.
Sot po sundon teoria qe shqiptari duhet te jete percaktim shteteror,qe sjell edhe ; shqiptar i mire eshte shtetasi i mire,pavaresisht se ky se rruan fare per kombesine. Spas kesaj teorie famekeqe(edhe ti po me dukesh ne fillimet e tua si percues ) nje zezak mund te quhet fare mire shqiptar nese ploteson kriteret shteterore.

Prandaj sherben Raca, qe te kemi nje shqiptar te mire, ku shqiptar eshte percaktim kombetar e jo shteteror. Raca nuk futet brenda konceptimit shteteror por fare mire brenda atij kombetar,sepse shteti nuk eshte grupim social si kombi, pra ka kritere te tjera nga kombi per te identifikuar dike.

Shqiptar është përsa kohë punon në të mirë të Shqipërisë. Se nuk kthehet ai, ça të kthehet, të lërë shpi e katandi për tu tërheq për hunde nga një Sali? Jo mer lal se nuk o budallajo ai.
Problemi është i tillë; ti së pari duhet të krijosh një sistem funksional, urë lidhëse midis atyre që ke jashtë, me ata që janë brenda. Kjo bëhet me aktivitete kulturore, lobingje, festa, investim në albanologji psh, etj etj etj. Me këtë ngushtësi përkatësie të shqiptarllëkut, do mund të krijohet një komb që gjithnjë rrjedh jashtë. Rrjedh e rrjedh. Më e keqja është se më merhumët do ngelen brenda. (sepse nuk d munden të dalin dot) Pamjaftueshmëria që sjell nëpërmjet rracës, nuk të jep as bukë as ujë as drita (dhe mendo që nuk i kemi kto)

Konservatorizmi i lindur shqiptar, nevojtar, i stimuluar prej shumë vjet robërie, e bën të pamundur që zezaku të marrë kombësinë shqiptare. Ti shiko sa shqipe janë kundër Obamës. Nuk gjen dot një shtet tjetër me kaq konservatorizëm të theksuar.
Kjo, nuk ka pse të investohet më tej, është tipar i lindur. Ti prish tribalizmin. Kaq duhet për mendimin tim.

Feja nuk ka vdekur sepse e vendosen as 1 miliard njerez ne planet. Perendimori eshte qenie ekonomike keshtu qe konceptet shpirterore nuk i kupton me si te vlefshme,si fene dhe kombin.
Ti qe merresh me socialen duhet ta kesh studiuar kete gje me patjeter. Nje perballje mes njeriut ekonomik dhe atij shpirteror sjell disfaten e njeriut ekonomik, per shkak te mungeses se lidhjes shpirterore te nevojshme per grupin social. Ti e di c'mendoj, nje fe kombetare forcon identitetin kombetar te nje grupimi social.

Feja nuk është mbartëse eksluzive e moralit, apo spiritualitetit. Në të kundërt, është kthyer në strehën e palaçove. Prapë në të kundërt, ateizmi i sotëm nuk është prej mungesës së gjendjes shpirtërore. Është një metastazë spiritualiteti. Ateizmi gjithëpërfshirës do stimulojë jashtë mase gjendjen mendore dhe filozofinë, duke i çuar këto në nivele krahasuese me epokën e Greqisë së lashtë. Ndërsa feja është e lidhur me injorancën. Dil njëherë nga “shpia” ime dhe shiko lidhjen midis metafizikes dhe injorancës gjatë mesjetës (por jo vetëm).

Behet me ane te shoqatave, grupeve te cilat te mundesojne perdorimin e vazhdueshem te medias. Sigurisht qe shteti te ofron me shume mundesi, po per nja 30 vjet sbehet gje,pas 30 vjeteve kur te plase kriza e vertete ekonomike, nga nafta apo plakja etj nacionalistet do marrin fuqine.

==
Bëhet me edukim mor vlla, nëse i nxjerr nga injoranca shqiptarët e ke bërë gjysmën e punës gati.

==

Komunizmi solli shume deme,nje prej te cileve prona, por privatizimi nuk solli ndonje ndryshim pozitiv e as ka gjasa te sjelle,keshtu qe ndikimi i prones eshte i ekzagjeruar.
Krahinizmi sigurisht qe eshte i demshem per identitetin kombetar, por ne boten e sotme kur Kombi komandohet nga Pushtetaret me mire qe eshte keshtu, te pakten sdo jete e gjithe shqiperia si Tirana, qyteti me antikombetar qe ekziston.
==

Demokracia u lidh me varfërinë dhe pushtllëkun, këto e dobësuan akoma më shumë identitetin.
==

Gabim. Ne mesjete ne europe ekzistonte ideja e kristianizmit jo e kombit, Kur ra kristianizmi u ngrit kombi e keta apgrejtesit nuk kane bere gje tjeter vecse kane shfletosur shkrimet e antikeve per te gjetur perkufizimet e kombit. Greqia e lashte eshte shembulli baze qe kane marre, se Barbaret ishin te huajt,pasi nuk flisnin greqisht, keshtu edhe europa perendimore e bazon kombesine tek gjuha e njejte. Nuk jane kaq te mencur keta perendimoret sa thone e duken. Ka aq shume greqi te lashte tek teoricenet e shekujve 15-19 sa ty sta merr mendja.

==
Store e gjatë kjo plako...secili shtet ka patur formën dhe natyrën e vet origjinale të formimit. Gjermanët kanë patur një mit kombëtar, francezët njësoj me grekët, “kontratën” shtetërore (prandaj si njohin minoritetet), turqit dhe italianët “nevojën” për mbijetesë. Ne, mitin e Skënderbeut, gjuhën dhe nevojën se do na kishin shfaros ndryshe
==

Sic e kam thene diku me lart nje fe kombetare eshte pozitive. Mjaft te marresh Izraelin, jane perfekt. Ne ngaterrohemi ne diskutime kristianizem-islamizem prandaj eshte e demshme por te kishim nje tonen sdo e rruanim as per islamizem e as per kristianizem. Nje fe kombetare prodhon me shume te mira sesa deme per kombin, mjaft te mos jete dogmatike ne perkufizimin e zotit dhe botes por te merret me gjerat morale. Do ulej kurveria dhe korrupsioni menjehere.

==
Ti ngatërrohesh kot me primitivizma...
Fe kombëtare nuk je në gjendje të ngresh dot. Madje në kohën e sotme ku morali humanist i kalon caqet e përfytyrimit të fesë që kërkon. Ndonjë lëvizje pederastlliqesh do kishte më shumë sukses sesa një fe.
Ja veç një fakt të parashtroj: Kur e kanë shpikur zotin më të fundit? Në cilin vit?
Kët mendje hiqe njëherë e mirë, po do mendimin tim. I bindur deri në fund se cili nga kombet e ballkanit kthehet në ateist më shpejt dhe më bindshëm se të tjerët, ai do përparojë më shumë. Ja këtu do jemi, të rrojmë e të shomë, tha.
Ndërsa të tjerët, grekë e serbë po budallallepsen poshtë e lart nga feja, këtë veç kombit tim nuk ia dua. Të parët psh nderojnë “flakën e shenjtë” me nderime burri të shtetit. Gjysmën e klerit e kanë kthy në pede. Ndërsa serbet mes budallëkut, po mbushin manastiret e Kosovës me murgj të rinj sterilë (se sdo martohen ata).
Unë i ngacmoj nëpër forume; u them hajdeni bohuni të gjithë murgj në Kosovë dhe lijeni Beogradin të lirë, bashkë me femrat. Kështu do plotësoni dy mite: Do merrni Kosovën si shumicë që do jeni dhe madje do vdisni në këtë tokë të shenjtë. Kështu do marshojmë ne shqiptarët drejt Beogradit me pallën (atë të qejfit) në dorë. Siç e don historia tamam edhe firma jote.
Rruga jonë drejt zhvillimit kalon përmes edukimit kombëtar. Madje shif dhe faktet, nuk del kot që shumica nga ne (nominalisht) mbajnë akoma fenë më të trashë që ka shpik ndojëherë njeriu...Me një rritje të nivelit të edukimit ne pastrohena njëherë e mirë se nuk kemi investu aty. Madje, po të shikosh me kujdes, nuk gjen njerëz më nacionalistë se shqipot ateista. Edhe budalliku i islamizmit (që është feja më pa-kombësi) është kthy nacionaliste, në disa raste se shumica janë allaharabizu. Mos harro se ne nuk kemi traditë as për filozofi, as për teologji. Mos iu ndaj shpirtit mentalitetit. Kush përdor pallën nuk filozofon dot si pede. Osht kundër natyrës.


--

Cdogmatik me lale, per mua ai svlen nje grosh. Ne asnje shkrim nuk kam pare te thote nje gje te mencur, por vetem papagallime te gjerave qe lexon nga keta perendimoret. Origjinalitet tek ai nuk shoh asgjekundi. Ne forum ka njerez qe dine te shkruajne gjera shume me te qena sesa halucinacionet e vehbiut.

Xha xhai di të përshtatë realitetin që jeton aty me atë në Shqipëri shumë bukur madje. Lexoji një shkrim në lidhje me aplikimin e ligjit të martesës mes gjinisë së njëjtjë në Kosovë... Apo një tjetër me titull “shqipëri e madhe, shqiptarë të vegjël”

Kaci me masonet ka treguar qe ne shqiperi eshte i vetmi qe di kush jane masonet. Ka shume gjera mbi masonet lale qe jane te verteta edhe nga ato qe ka shkruar. Lexo ne internet se cka ndodhur ne Itali me P2(lozhe masone), do llaftarisesh e po te mos kishte dale ne shesh nga policia nuk do e besoje kurre.

--
Kaçi nji copë lunatiku. Apo e mbron se e ke nga fshati mer balo? (shkurt për tribal )

[Hyj-Njeriu]

Do te jap replike te gjere njehere tjeter se skam kohe tani, po te them vec 2 fjale per Vehbiun dhe Kacin.
Vehbiu eshte halucinant e halucinogjen, shkrimet e te cilit ne fushen historike,gjuhesore e kombetare cojne drejtperdrejt uje ne mullirin e serbo-grekeve dhe kane per qellim demoralizimin e studimeve shqiptare prej shqiptareve. Shqiptaret te mos merren me keto pune se kemi te huajt qe merren.
Eshte nje cope injoranti apo superamatori ne keto fusha e duket qarte jo vetem tek shkrimet por edhe tek ca replika po tek ajo faqja.
Kaq di une per te te, per mua holle-holle nuk dallon nga kungulli.

Kaci mer lale eshte histori tjeter. Nuk ka asnje shkrim ku te mos tejcoje te pakten thellesi mendimi e sigurisht qe i ndodh te gaboje, por ama eshte i zoti, i pergatitur.

Vehbiu eshte per publikun e gjere( publikun amator) kurse Kaci eshte per publikun e ngushte(ate qe arrin ta ndjeke), ky eshte dallimi per mendimin tim.

[Hyj-Njeriu]

Po ti mer hajvan me ke publicizu busullen tek vehbiu prandaj e mbroke Je krahperkrah me Tanhauzer-Bizantinin e forumit.

[artful dodger]

interesante kjo tema.

Ky Julius paska ardhur ne vete. Jam dakord ne pergjithsi me kto qe thot, vecse per kete punen e klanit nuk jam i sigurte. Nuk e shoh nga aspekti i dinamizmit politik qe krijon ky fenomen brenda per brenda vendit, por e shoh si nje fortese te fundit kundra individualizmit atomik te perendimit, gje qe mendoj se eshte faza e fundit e kthimit te njeriut ne nje cope mishi me stomak. Kshtu qe mendoj se klani eshte prej dukurive e traditave me fisnike te shqiptarit. Biles jam shume i sigurte per kete.

[Julius]

Po ti mer hajvan me ke publicizu busullen tek vehbiu prandaj e mbroke Je krahperkrah me Tanhauzer-Bizantinin e forumit.

Nuk është Bizantini ktushëm ai ore, është Foti Cici. Shife mirë. (tanhauser është poshtë fare), unë jom poshtë bletës, gati sa smë ka picku.

Lidhjet i shtojnë të gjithë vetë nëpër blogje. Sipas dëshirës. Kam kohë që e lexoj Vehbiun e më ka pëlqy gjithnjë. Edhe nga neti shtoja tema të Xha xhait. Kur se kisha hap akoma kët blogun tem.

[Julius]

Ky Julius paska ardhur ne vete. Jam dakord ne pergjithsi me kto qe thot, vecse per kete punen e klanit nuk jam i sigurte. Nuk e shoh nga aspekti i dinamizmit politik qe krijon ky fenomen brenda per brenda vendit, por e shoh si nje fortese te fundit kundra individualizmit atomik te perendimit, gje qe mendoj se eshte faza e fundit e kthimit te njeriut ne nje cope mishi me stomak. Kshtu qe mendoj se klani eshte prej dukurive e traditave me fisnike te shqiptarit. Biles jam shume i sigurte per kete.

Çështja e klanit është e rrezikshme si ide primitive. Dhe se nuk lidhet me kombin domosdoshmërisht. Psh fisi Kuçi me origjinë dhe gjak shqiptari, pas kalimit nën juridiksionin e kishës serbe të mitropolisë së Pejës, u kthyen nga katolikë në ortodoksë, të gjithë si fis. Duke e humbur në këtë mënyrë shqiptarllëkun.

Është e rrezikshme nga ana tjetër se është teori shumë, shumë raciste. Dmth me pak fjalë, ka gjasa që X prej Tropoje të shikojë si njeri më të ulët Y prej Korçe.

Një shembull tjetër me krahinat e Himarës dhe Mirditës, kur u miratua pavarësia e shtetit të ri shqiptar, këto krahina nuk deshën të ishin pjesë e tij. Sepse gjatë osmanllikut, ishin autonome. Mezi ua mbushën mendjen të përfshiheshin në shtetin shqiptar.

Ilaçi i gjendet me dy mënyra: Ose me decentralizim të fuqishëm, duke hequr dorë njëherë e mirë çdo politikan nga menaxhimi tribal, por i gjithë shqiptarëve. (ndarje sipas kantoneve në Zvicër psh)
Ose shtimi i tendencave miksuese nëpërmjet fuqizimit të qendrave metropolitane.

Në të dyja rastet gjithsesi, duhet një hallkë e fortë lidhëse. I vetmi institucion që shikoj unë të plotësojë kushtet për të qënë hallkë e tillë, është ushtria e fortë.

[Hyj-Njeriu]

Unë spo e lidh me konceptin hitlerian, aspak. Po është koncept izolues më shumë sesa duhet. Dhe unë e lidha me klanizimin për të cilin ti spo më jep përgjgje. Ndaje pra klanizimin nga raca. Thuaju kemi një racë shqiptare - Duke e prishur klanizimin.
E kupton kundërshtinë mes dy koncepteve?

Me konceptin hitlerian e lidh lale se ska tjeter, o ka koncept hitlerian o koncept shqiptar ne europe persa i perket races. Koncepti hitlerian(arian me sakte) eshte agresiv ai shqiptar mbrojtes.

Per klanin e racen skam cfare them me shume se neni i Kanunit. Aty nuk paraqet kurrfare kundershtie, biles njihet Kombi si organizimi me superior i bashkesise, pra nuk njihet klani(fisi apo flamuri). Vecantia po aty ne krahasim me konceptin europian te Nacionit eshte se Kombi percaktohet si FAMILJE, pra dicka shume me e afert sesa koncepti i pergjithshem i grupit apo bashkesise se individeve qe permban koncepti i Nacionit europian.

Po kësaj nuk i duhet dhënë më shumë rëndësi sesa duhet. Sepse si të shpejgova më sipër, rraca ka qënë ruajtur (deri në një farë niveli se nuk ka "të pastër") për shkak nevoje. Ti tani, dmth ne, jemi jashtë asaj nevoje, se spo na sulmon kush. Tani jemi brenda nevojës për edukim.
Që ne kemi ruajtur rracën, nuk na ka shpëtuar të humbim gjysmën e kombit jashtë trojeve, të fitojmë pavarësinë vonë relativisht, të dërgohen shqiptarët si turq jashtë prej sllavëve etj etj etj.
Dmth nxirre konceptin nga primitivizmi i nevojës dhe përshtate me sot.

Si nuk po na sulmon kush ? A nuk ishte vec para 10 vjetesh qe plasi genocidi e pastrimi etnik ne Kosove ? A eshte zgjidhur ceshtja Kombetare ?
Edukimi merret ne cdo cast nuk, ka nje kohe per edukim e nje kohe per 'gjera te tjera'.
Ne qe kemi rujt racen jemi i vetmi komb i vjeter i europes romake qe kemi mbijetuar ndersa te tjeret vduqen. Kjo nuk eshte pak. Pastaj gjerat e tjera skane lidhje fare, kane qene nje seri ndodhish historike superiore ndaj nesh.
Nuk quhet pershtatje zhdukja e nje 1 prej 4 elementeve kryesore te identitetit , por quhet Asgjesim. Jo falemnderit.

Pikërisht ky investim i ndryshëm në kulturë, merret si tipar evolucioni dhe i bën njerëzit të ndryshëm nga njeri tjetri prej botkuptimeve të tyre.
Kjo sigurisht, por nje shoqeri ne nje territor te caktuar ben te mundur njefare njesueshmerie kulturore te individeve e ai shembulli i greqishtes eshte i parendesishem ne vetvete po te mos shoqerohet me jetesen disavjecare ne greqi. Nuk eshte fakti qe di greqisht por fakti qe ke jetuar ne greqi.

Shqiptar është përsa kohë punon në të mirë të Shqipërisë. Se nuk kthehet ai, ça të kthehet, të lërë shpi e katandi për tu tërheq për hunde nga një Sali? Jo mer lal se nuk o budallajo ai.
Problemi është i tillë; ti së pari duhet të krijosh një sistem funksional, urë lidhëse midis atyre që ke jashtë, me ata që janë brenda. Kjo bëhet me aktivitete kulturore, lobingje, festa, investim në albanologji psh, etj etj etj. Me këtë ngushtësi përkatësie të shqiptarllëkut, do mund të krijohet një komb që gjithnjë rrjedh jashtë. Rrjedh e rrjedh. Më e keqja është se më merhumët do ngelen brenda. (sepse nuk d munden të dalin dot) Pamjaftueshmëria që sjell nëpërmjet rracës, nuk të jep as bukë as ujë as drita (dhe mendo që nuk i kemi kto)

E shikon lale qe paskam pasur te drejte. Per ty koncepti shqiptar eshte me pare percaktim shteteror sesa kombetar e qe ketu rrjedhin gjithe te tjerat. Ti nuk ndjen detyrim, pergjegjesi per te shpetuar kombin nga Sala apo Nano apo Thaci apo Sejdini a ku ta di une,por menjanohesh jashte shtetit e kombit e kenaq interesat e tua vetjake.

Brenda nuk ngelin merhumet jo, brenda ngelin te fortet,pasi i forte ne aspektin kombetar nuk do te thote i civilizuar qe do uje e drita 24 ore, i forte do te thote vazhdues i kombit, nuk ka rendesi nese je brenda se sje i zoti te dalesh apo rri brenda sepse do te rrish brenda.
Nuk ta ka fajin ngjizja e identitetit nepermjet races pse ske uje e drita, mos fol si pasneser se ste ka hije.

Feja nuk është mbartëse eksluzive e moralit, apo spiritualitetit.
Lere lale , kur te merresh me fene ashtu sic duhet duke e studiuar qe nga origjina e duke studiuar impaktin e saj ne civilizimin e humanizimin e njeriut atehere flasim. Keto muhabetet pergjithesuese : feja opium per popullin si kam me qef me diskutu.

Bëhet me edukim mor vlla, nëse i nxjerr nga injoranca shqiptarët e ke bërë gjysmën e punës gati.

Lere edukimin lale se po i shohim te edukuarit si ja kane mbathe jashte pergjithmone. Shqiperia nuk behet me emigrantet lale, shqiperia behet me shqiptaret ne shqiperi.

Fe kombëtare nuk je në gjendje të ngresh dot. Madje në kohën e sotme ku morali humanist i kalon caqet e përfytyrimit të fesë që kërkon. Ndonjë lëvizje pederastlliqesh do kishte më shumë sukses sesa një fe.
Ja veç një fakt të parashtroj: Kur e kanë shpikur zotin më të fundit? Në cilin vit?

Shih pak neopaganizmin cfare perparimi ka bere ne shoqeri te ndryshme. Pastaj Fene Kombetare ne e kemi, mungojne vec ritet te cilat sherbejne per te shenjteruar.
Zotin me te fundit e shpiken Masonet diku rreth shek 17 e sot masonet jane 5 milione ne Perendim.(Berluskoni e Bushi qe i njeh me siguri)

P.S Artfullo ty spo te marr vesh une lale, je apo sje me idete e civilizimit perendimor ?

[Julius]

Me konceptin hitlerian e lidh lale se ska tjeter, o ka koncept hitlerian o koncept shqiptar ne europe persa i perket races. Koncepti hitlerian(arian me sakte) eshte agresiv ai shqiptar mbrojtes.

Per klanin e racen skam cfare them me shume se neni i Kanunit. Aty nuk paraqet kurrfare kundershtie, biles njihet Kombi si organizimi me superior i bashkesise, pra nuk njihet klani(fisi apo flamuri). Vecantia po aty ne krahasim me konceptin europian te Nacionit eshte se Kombi percaktohet si FAMILJE, pra dicka shume me e afert sesa koncepti i pergjithshem i grupit apo bashkesise se individeve qe permban koncepti i Nacionit europian.

Shif e komento për çka i kam shkrujt Artfulit; tani megjithë mend ti nuk shikon kontraditë mes kombit dhe klanit? Kur vetë klani ka për borxh të mohojë kombin? (për interesat e veta të ngushta)

Si nuk po na sulmon kush ? A nuk ishte vec para 10 vjetesh qe plasi genocidi e pastrimi etnik ne Kosove ? A eshte zgjidhur ceshtja Kombetare ?
Edukimi merret ne cdo cast nuk, ka nje kohe per edukim e nje kohe per 'gjera te tjera'.
Ne qe kemi rujt racen jemi i vetmi komb i vjeter i europes romake qe kemi mbijetuar ndersa te tjeret vduqen. Kjo nuk eshte pak. Pastaj gjerat e tjera skane lidhje fare, kane qene nje seri ndodhish historike superiore ndaj nesh.
Nuk quhet pershtatje zhdukja e nje 1 prej 4 elementeve kryesore te identitetit , por quhet Asgjesim. Jo falemnderit.

Po pikërisht këto ndodhitë superiore mund të përsëriten mbi kurriz.
Meqë more shembuj hebrenjtë (që dhe unë i mbaj për shembullin më të mirë të mundshëm)
- hebrenjtë kanë asimiluar njerëz të tjerë duke i futur brenda kombit të tyre.
- Hebrenjtë asnjëherë nuk kanë qëndruar jashtë proceseve të evolucionit ekonomik-kulturor-social. Përkundrazi, i kanë stimuluar dhe kanë qënë flamurtarë të tyre.

Tani ti nuk do ta pranosh, po unë e marr përsipër ta them: Identiteti ynë nuk është aq i fortë sa ai i hebrenjve për të realizuar një gjë të ngjashme. Sna pëlqen, nuk duam të jetë kshu, po ja që kshu është.
Në vazhdim do e shohim pse...

Kjo sigurisht, por nje shoqeri ne nje territor te caktuar ben te mundur njefare njesueshmerie kulturore te individeve e ai shembulli i greqishtes eshte i parendesishem ne vetvete po te mos shoqerohet me jetesen disavjecare ne greqi. Nuk eshte fakti qe di greqisht por fakti qe ke jetuar ne greqi.

Po normal. Përsëri, do jesh i destinuar të asimilohesh, nëse nuk i përgjigjesh një kulture të njehsuar të lartë. Nëse je inferior kulturalisht, atëherë do kërkosh strehë tjetër.
Ndërsa për gjuhën, mos ji kaq i sigurt; gjuha e huaj të ndryshon karakterin.
Kishte "diku" një artikull të tillë, do shikoj mos e gjej.

E shikon lale qe paskam pasur te drejte. Per ty koncepti shqiptar eshte me pare percaktim shteteror sesa kombetar e qe ketu rrjedhin gjithe te tjerat. Ti nuk ndjen detyrim, pergjegjesi per te shpetuar kombin nga Sala apo Nano apo Thaci apo Sejdini a ku ta di une,por menjanohesh jashte shtetit e kombit e kenaq interesat e tua vetjake.

Brenda nuk ngelin merhumet jo, brenda ngelin te fortet,pasi i forte ne aspektin kombetar nuk do te thote i civilizuar qe do uje e drita 24 ore, i forte do te thote vazhdues i kombit, nuk ka rendesi nese je brenda se sje i zoti te dalesh apo rri brenda sepse do te rrish brenda.
Nuk ta ka fajin ngjizja e identitetit nepermjet races pse ske uje e drita, mos fol si pasneser se ste ka hije.

Po ai është koncepti i të fortit që i jep ti ore. Nuk është e thënë që të bien dakort shumica. Të fortët do i thithë perëndimi, me anën e "thithjes së trurit". Do bëjmë mirë këtë proces ta ndalojmë sa nuk është vonë.
Madje nëse dole nga shpia, nuk do na lënë budallenjtë të ndryshojmë situatën. Stë le ai... E mban peng si kuçedër burimin. Ça do bosh ti? Veç me qënë tuaf i bindesh dhe rri akoma.
Përsëri psh, për çështjen e pazgjidhur të pronave, ec e binde një shqiptar që të dojë kombin, atdheun që "ia ka marrë tokën e të parëve". Si do e bësh këtë punë?

Unë nuk them që ka rraca faj, unë po them që nuk është e mjaftueshme. Ti duhet të gjesh sistem vlerash ku të mbështetesh, jo tek një e dhënë e vetme.

Lere lale , kur te merresh me fene ashtu sic duhet duke e studiuar qe nga origjina e duke studiuar impaktin e saj ne civilizimin e humanizimin e njeriut atehere flasim. Keto muhabetet pergjithesuese : feja opium per popullin si kam me qef me diskutu.

lol Po o fusha ime feja mër! Se jam marrë më shumë sesa ta pret mendja. Veç përtoj me i bi gjatë...
Ça halli ke me fenë e ta shpjegon lala ty. Mi parashtro pikat.

Lere edukimin lale se po i shohim te edukuarit si ja kane mbathe jashte pergjithmone. Shqiperia nuk behet me emigrantet lale, shqiperia behet me shqiptaret ne shqiperi.

Po kjo duhet të të shqetësojë, se po ikin. Dhe po ikin më të zgjutit. Ky është fakt. Dhe po e bëjnë hasha, edhe ky fakt.
Nuk i akuzon dot pse ikin. Akuzat aty lart, ke qiviriu. Pa u shkul fekalet e mbetura komuniste, ti sbo dot çap. + ke dhe tribalizmin prapë në mes. ÇAHET tropojani më dysh veç me mbrojt bacë Salën (edhe anasjellta po të dush)

Fe kombëtare nuk je në gjendje të ngresh dot. Madje në kohën e sotme ku morali humanist i kalon caqet e përfytyrimit të fesë që kërkon. Ndonjë lëvizje pederastlliqesh do kishte më shumë sukses sesa një fe.
Ja veç një fakt të parashtroj: Kur e kanë shpikur zotin më të fundit? Në cilin vit?

Shih pak neopaganizmin cfare perparimi ka bere ne shoqeri te ndryshme. Pastaj Fene Kombetare ne e kemi, mungojne vec ritet te cilat sherbejne per te shenjteruar.
Zotin me te fundit e shpiken Masonet diku rreth shek 17 e sot masonet jane 5 milione ne Perendim.(Berluskoni e Bushi qe i njeh me siguri)

Neopaganizmi është ringjallje e një zoti të vdekur.
Unë po them Zot i ri fringo; ndonjë Zeus, ndonjë Thot etj.
Pa atë punën e neopaganizmit e di, Islanda është shembull i mirë, meqë ra fjala. Po shikoi njëherë fjalorët e islandezëve, shikoi si mundën të përparonin ekonomikisht, janë evropianët më të lumtur etj etj. Mos u kap pas fesë vetëm.

Masonët, janë prej kryqëzatave në lojë...Po ata janë shoqëri e fshehtë. Stë duhet fe për konspiracion.
Mendjeve haluçinante të Kaçëve su besoj dot se kam këtu 100 kaça që më çajnë t-rrapin çdo ditë me dër vëre.
Ti....ke një tendencë të pakuptueshme drejt iracionales dhe abstraktes.
Shikoji dhe njëherë, se ne shqipot jena natyrë praktike. NUk na përshtaten.
Më thuj një teolog, apo filozof me famë shqiptar. Po gjete, hallall.

[Hyj-Njeriu]

Shif e komento për çka i kam shkrujt Artfulit; tani megjithë mend ti nuk shikon kontraditë mes kombit dhe klanit? Kur vetë klani ka për borxh të mohojë kombin? (për interesat e veta të ngushta)

Pyetja fillestare ishte per klanin e racen, por sidoqofte po ta fusim kombin ne loje, di te them se perderisa Kombi eshte njohur si Familja e Madhe , pra si organizmi me i madh i shqiptarit, atehere kontradikta klan-komb e cila ka qene mese reale vjen si pasoje e interesave qe te huajte kane pasur ne shqiperi, pra korruptimit te atyre qe ishin ne krye te klanit te cilet i japin edhe drejtimin vete klanit. Dua te them qe ne vetvete nuk ka kundershti flamuri/fisi me kombin
por si pasoje e nderhyrjeve percarese nga jashte eshte pare nje kundershti e tille.

Ka nje zhvillim natyror shoqeria shqiptare qe ty te shpeton. Ne baze te ketij zhvillimi natyror, vendin e familjes e ze vllaznia, pastaj gjinia, pastaj fisi, pastaj flamuri e pastaj kombi.
Pra nuk arrihet tek kombi sepse ashtu do nje rryme mendimi apo shteti, por sepse eshte nevoje natyrore.
Kjo eshte edhe arsyeja qe sado e fuqishme ka qene percarja fisnore apo krahinore serisht shqiptaret arriten te krijonin edhe pse mes 4 feve e ndikimeve te panumerta te jashtme ,nje ndergjegje kombetare e cila eshte shprehja e identitetit.
Kjo vjen si Pasoje e vete konceptit te kombit qe mbart shqipoja.
Asnje popull tjeter ne Europe nuk do kishte krijuar nje ndergjegje kombetare ne vendin tone, per kete te jesh 1000% i sigurte.

Tani ti nuk do ta pranosh, po unë e marr përsipër ta them: Identiteti ynë nuk është aq i fortë sa ai i hebrenjve për të realizuar një gjë të ngjashme. Sna pëlqen, nuk duam të jetë kshu, po ja që kshu është.
Hebrejte kane ndergjegje kombetare fetare prandaj jane te avantazhuar persa kohe ekziston feja e tyre. Jane 2 tipologji te ndryshme identitetesh. Deri tani hebrejte jane rivalet e vetem te shqipove ne mesdhe persa i perket jetegjatesise.

Përsëri, do jesh i destinuar të asimilohesh, nëse nuk i përgjigjesh një kulture të njehsuar të lartë. Nëse je inferior kulturalisht, atëherë do kërkosh strehë tjetër.
Ndërsa për gjuhën, mos ji kaq i sigurt; gjuha e huaj të ndryshon karakterin.

Nuk jam aspak dakort per perdorimin e kesaj teorie tek shqiptaret. Shqiptaret mund te themi kane qene me pak te civilizuar se greqia e shek 5 apo roma apo bizanti por se kush eshte i asimiluar qdmth i zhdukur, kete nuk eshte e veshtire ta kuptosh.
Karakterin nje gjuhe ? E di qe gjuha percon nje kulture e ka ndikim po te ndryshoje karakterin eshte e ekzagjeruar. Karakteri i nje individi formohet gjate edukimit e ndryshimi i ketij karakteri vjen vetem prej tronditjeve, nuk me duket studimi i nje gjuhe faktor kaq madhor sa te ndryshoje karakterin.

Po ai është koncepti i të fortit që i jep ti ore. Nuk është e thënë që të bien dakort shumica. Të fortët do i thithë perëndimi, me anën e "thithjes së trurit". Do bëjmë mirë këtë proces ta ndalojmë sa nuk është vonë.

Ky eshte koncepti i te fortit brenda kombesise. I forte quhet ai qe garanton vazhdueshmerine e kombit. Ci forte eshte psh arvanitasi ? Ai nuk garanton asnje lloj vazhdueshmerie kombetare. Mund te jete individ me kulture te gjere, fizikisht i fuqishem me kuocient te larte inteligjence e me xhepat plot, po sa rendesi ka kjo ne aspektin kombetar kur ky se rruan per kombin ? Ky perben forcat qenderikese,pra forcat e dobeta qe largohen prej kombit,prej qendres.
Nese ky eshte i forte, eshte njeri i forte e jo shqiptar i forte. Per mua ka rendesi shqiptari i forte, nuk di cmund te bej me individin e forte me origjine shqiptare qe shkombetarizohet.
Sot njeriu i zgjedhur eshte fshatari - shkruan Nice- e ai duhet te marre pushtetin e jo keta plebejt qe sundojne sot, te pispillosur e te 'ditur'. Dicka arrinte te shquante edhe Nicja nuk ishte i fundit mes filozofeve.

Unë nuk them që ka rraca faj, unë po them që nuk është e mjaftueshme. Ti duhet të gjesh sistem vlerash ku të mbështetesh, jo tek një e dhënë e vetme.

Po ate po thoshe pak a shume, te tipit, cme duhet mua Skenderbeu, sikur me jep uje e drita Skenderbeu. Sistemi i vlerave eshte shume i qarte ,por ne po diskutonim per racen. Per mua ka rendesi qe per ty nga e demshme, raca u kthye ne te pamjaftueshme,pasi sigurisht qe eshte e pamjaftushme ,jo me kot ka elemente te tjera identiteti shqiptar.


Persa i perket masonerise, akoma se ke lexuar P2 me duket, lexoje dhe rilexo kacin se po si dhe te drejte te me peshtysh mua ne surrat.
Masonet kane shpikur Zotin e Fundit ne qarkullim se pastaj e fshehte e pafshehte ai eshte muhabet tjeter.

Ne shqipot jemi natyre praktike por jo edhe aq lale. Shqipoja eshte me romantik se cdo popull i Europes ky romanticizem baritor nga njera ane te ngre ne qiell nga ana tjeter te ul perdhe. Te ishim aq praktike sa thua ti, sdo ishim ne kete cast historik ne kete pike.
Jemi aq praktike sa i vetmi paganizem real europian ekziston ne shqiperi nen petkun e islamit , e kam fjalen per bektashijte. Kaq praktike sa nuk mjaftuan 2 mije vjet monoteizem per ti shkulur
bestytnite pagane e zakonet pagane.
Jo lale kemi ende ne forca shpirterore, nuk jemi katandisur ende si europianet. Nuk ben per ne racionalizmi ekonomik, i jemi futur me nocke por po thyejme nockat.

S'eshte e thene te kesh nje teolog apo filozof per te treguar qasjen tende ndaj problemeve shpirterore e filozofike. Kemi kultin e plakut te urte e kjo tregon qe udheheqja filozofike nuk mungonte e njekohesisht ai ka qene edhe lideri shpirteror, nje lloj prifti pagan i kamufluar si dijetar.