Fiset "aborigene" te Lumes

[Brari]

nga Shekulli



--------------

Apel njerëzor nga fshati i skëterrës

Nga Prof.Dr. Mevlan Kabo

Para shumë vitesh, në ekranet e kryeqytetit pata rastin të shikoja një film me temë sociale tejet tronditëse. Filmi quhej " Rio Eskondito- qyteti i skëterrës", ai ishte, në mos gaboj, film meksikan dhe rolin kryesor në të e luante artistja me famë botërore, Maria Feliks. Filmi trajtonte jetën e banorëve të një qyteti të humbur meksikan. Të braktisur në një qoshe të shkretëtirave meksikane, të terrorizuar nga pushteti shtetëror dhe shfrytëzuesit e pangopur, të goditur nga forcat e verbra të natyrës dhe, më në fund, të mposhtur nga varfëria e tejskajshme dhe sëmundjet vdekjeprurëse, banorët e Rios ishin katandisur në kufoma të gjalla që jetonin midis jetës e vdekjes. Skenat e tmerrshme të këtij filmi m’u ringjallën me një forcë edhe më tronditëse (sepse bëhet fjalë për bashkëqytetarët e mi), ndërsa bashkë me kolegët e mi të Institutit të Gjeografisë të Akademisë së Shkencave, po vrojtonim situatën e krijuar ditët e fundit në fshatin Nimçë të zonën së Lumës, rrethi i Kukësit lidhur me disa procese natyrore të ndodhura në të. Shkas për këtë ekspeditë u bë një artikull botuar në gazetën "Shekulli", më datë 25 nëntor të këtij viti.
Duke parë në vend, jo aq dhe jo vetëm rrëshqitjet, sesa mjedisin gjeografik në tërësi dhe jetën e banorëve të Nimçës, kushtet shumë të vështira natyrore dhe varfërinë e rëndë, sidomos gjendjen shëndetësore, për aq sa mund të konstatohet nga pamja e jashme dhe të dhënat e banorëve të fshatit, m’u kujtuan menjëherë skenat e Rios. Paraleli midis Rios dhe Nimçës (i pari një përgjithësim artistik i realitetit dhe si i tillë me ekzagjerimet e veta, kurse i dyti një fotografim i realitetit) është bërë si nën efektin e ngjashmërisë së situatave, ashtu edhe nën efektin emocional që na shkaktuan ato që pamë e dëgjuam në Nimçë.
Fshati Nimçë shtrihet në një zonë tejet malore me lartësi mbi 1000 m, me një natyrë shumë të egër dhe kushte po aq të vështira për jetën e njeriut. Të ndërtuar shekuj më parë në vendet më të thella malore, larg rrugëve të komunikacionit, për t’u mbrojtur nga lloj-lloj armiqsh, këta fshatra sot kanë mbetur po aq të izoluara e të braktisura sa edhe më parë.
Sikur të mos mjaftonte kjo, një rrezik tjetër natyror, jashtëzakonisht i rrezikshëm për Nimçën e fshatrat përreth, janë rrëshqitjet e mëdha të truallit, të vjetra e të reja. Si rrjedhim i proceseve natyrore, fshati Nimçë sot është gjendur në sektorin më të rrezikshëm të një rrëshqitjeje, në trupin e rrëshqitjes, kështu që ekziston rreziku i madh që tërë fshati të rrëshqasë e të zbresë poshtë në lumë. Ngjitja për në fshat, bëhet nëpërmjet një monopati të ngushtë si rrugë dhish me zigzage të panumërta, ku pakujdesia më e vogël të çon në greminë 300-600m të thellë. Këtë monopat, banorët e fshatit, pleq, fëmijë, gra, shpesh të ngarkuar me dru e sende të tjera duhet ta bëjnë çdo ditë për të siguruar mbijetesën. Aq i pjerrët është terreni, saqë në Nimçë është e pamundur të ndërtosh shtëpi të reja.
Por më tronditëse se kushtet e rënda natyrore ishin njoftimet që morëm nga banorët e fshatit dhe kryetari i komunës për gjendjen e rëndë shëndetësore dhe arsimore të banorëve, Pas viteve ‘70-‘80, kanw vdekur një numër i madh banorësh, përfshirë shumë fëmijë, nga sëmundje të pakuptueshme për ta. Sic vrehej edhe ne artikullin e “Shekulli”-t, vetëm nga fisi Hoda, brenda kësaj periudhe kanë vdekur 9 veta të moshës 50-60 vjeç, ka familje që u kanë vdekur 5-6 fëmijë, pa mbushur moshën 15 vjeç, kurse në një familje kanë vdekur 10 fëmijë. Shumë banorë të tjerë vuajnë nga një sëmundje e pazakontë në vendin tonë, që karakterizohet nga një dobësim i përgjithshëm i trupit deri në gjendje agonie. Shumica e fëmijëve që pamë ishin të pazhvilluar nga ana fizike, që vjen edhe nga ushqimi i keq. Sipas banorëve dhe autoriteteve vendore, shkaku i kësaj gjendjeje të popullatës së Nimçës është hapja në vitet ‘70-‘80 e disa galerive aty pranë për kërkimin e mineralit të uraniumit. Ato tashmë janë të braktisura, por galeritë janë ende të hapura, madje në sipërfaqe ka ende minerale të shumta të grumbulluara nga ajo kohë, të cilat siaps tyre rrezatojnë radioaktivitet vdekjeprurës për shëndetin e njerëzve. U informuam se kjo situatë nuk është e panjohur për qeverinë e pushtetin vendor. Grupi ynë nuk ishte në gjendje të jepte një mendim të saktë për këtë gjendje, sepse kjo kërkon specialistë përkatës dhe analiza laboratorike. Por kur u kthyem në Tiranë kontaktuam me disa gjeologë që kishin punuar në galeritë e Nimçës. Ata na thanë se është e vërtetë që këtu janë hapur disa galeri për kërkimin e uraniumit, por ato u mbyllën shpejt sepse përmbajtja e këtij minerali ishte e papërfillshme. Në mineralet e nxjerra doli se ato kishin përmbajtje më të lartë plumbi se uraniumi, por dhe helmet e plumbit janë po aq të rrezikshme sa dhe rrezatimi radioaktiv.
Banorët e fshatit na thanë se këto shpime ishin mbajtur tepër sekret nga regjimi i kaluar, askush nuk duhet të bisedonte për këtë çështje. Por asnjë masë mbrojtëse për minatorët e banorët e fshatit nuk ishte marrë, megjithëse rrezikshmëria e këtyre mineraleve dihej shumë mirë nga qeveritarët e asaj kohe.
Edhe shkolla e femijve ka dalë jashtë përdorimit për shkak të rrëshqitjeve të tokës, kurse mësimi bëhet në një shtëpi private që nuk ka asnjë kusht pune. Mësimet zhvillohen në klasa kolektive. Vetëm rreth 60% e fëmijëve vazhdojnë shkollën. Kurrfarë kujdesi nuk është treguar nga organet përgjegjëse vendore e qendrore për gjendjen. Kuptohet që braktisja e arsimit lidhet me gjendjen e rëndë ekonomike e shëndetësore të banorëve të fshatit. Mbi bazën e atyre që u thanë më sipër është e nevojshme të bëhen disa përfundime e rekomandime për ata që kanë në dorë të ndërhyjnë për të rregulluar gjendjen në Nimçë.
Së pari, është tepër urgjente të analizohet mbi baza shkencore gjendja mjedisore ekologjike e Nimçës dhe fshatrave përreth. Kjo duhet të bëhet nga pushteti vendor, qendror dhe organizmat e tjerë të shtetit. Nuk duhet të lihen të braktisur e të pasigurt për jetën e tyre këta banorë të mrekullueshëm. Së dyti, duhet menjëherë të shkojnë në këtë zonë specialistë për të analizuar shkallën e ndotjes së mjedisit nga rrezatimi radioaktiv ose nga burime të tjera ndotëse. E vërteta duhet të bëhet publike. Ministria e Shëndetësisë e ka për detyrë ta hetojë në hollësi këtë çështje.
Së treti, në zonën e ish-uzinës së përpunimit të bakrit në Gjegjan të Kukësit, ka disa qindra apo mijëra ton skorjesh të mbetura që nga koha e mëparshme, që janë shumë të rrezikshme për mjedisin e njeriun, pasi ato merren nga ujërat e lumit të Lumës dhe derdhen në liqenin e Fierzës duke ndotur ujërat e këtij liqeni dhe viseve përreth. Edhe kjo është një çështje që duhet të analizohet nga organet përkatëse që të zbulohet rrezikshmëria e këtyre mbeturinave ndotëse.
Së katërti, është tepër urgjente që fshati Nimçë me rreth 50 shtëpi, të shpërngulet në mënyrë të organizuar nga shteti, pasi terreni është krejtësisht i rrezikuar nga rrëshqitjet. Nuk duhet pritur derisa ndonjë ditë i gjithë fshati të ndodhet poshtë në lumë, gjë që do të sillte viktima të panumërta. Së pesti, për vendosjen e fshatit të ri të Nimçës mund të përdoren disa qyteza minerale të braktisura, pasi të analizohet gjendja mjedisore e tyre. Një qytezë e tillë mund të ishte ajo e Kalimashit, ku ka disa godina shumëkatëshe e mjedise të tjera të cilat pas rikonstruksionit mund të shërbenin për strehimin e banorëve. Por kjo varet në radhë të parë nga dëshira e vetë banorëve. Ky mendim është vetëm një propozim sa për të hapur debatin për zgjidhjen e këtij problemi të ngutshëm. Së gjashti, Instituti i Gjeografisë i Akademisë së Shkencave, por dhe institucione të tjera, sidomos Ministria e Pushtetit Lokal, Ministria e Mjedisit dhe ajo e Turizmit dhe e Rregullimit të Territorit, duhet të merren në mënyrë më të organizuar me problemet që shkaktojnë te njerëzit rreziqet e mëdha natyrore (tërmetet, përmbytjet, rrëshqitjet e truallit etj), të evidentohen zonat dhe fshatrat më të rrezikuar, të klasifikohen ato sipas shkallës së rrezikshmërisë dhe mbi këtë bazë të përcaktohen masat që duhet të merren. Komuniteti e shteti nuk duhet të zihen në befasi taktike nga rreziqet natyrore.
U larguam nga Nimça me një gjendje ankthi e dëshpërimi. Kishim lënë atje një pjesë të mendjes e ndjenjave tona. Ishim të pafuqishëm për t'i ndihmuar sadopak banorët e saj në përballimin e gjendjes së mjeruar e pa rrugëdalje ku janë. Zbritëm poshtë rrëpirës për në rrugën automobilistike, ku na priste makina, më shumë duke u zvarritur, sesa duke ecur, nga frika se mos përfundonim në honet e thella të përroit të Topojanit. Rrugës për në Kukës, gjatë darkës e natës, gjatë kthimit të nesërmen në Tiranë, por edhe gjatë këtyre ditëve që jemi kthyer, në biseda me shokë e miq, tema e bisedës ka qenë Nimça e banorët e saj të mrekullueshëm, por shumë të përvuajtur..



---------------------------



Tashme kur mblidhen lideret socialiste nuk e therrasin me njeri jatrin me emra..psh o Caco o Nazmi o Gramoz o Limontoz etj..
por thirren nga sektori qe drejtojne ose thene shqip...nga Trafiku qe zoterojne..
Tashme ata jane o ti i Naftes..o ti i Miellit..o ti i kafese..o ti i Plehut..o ti i cimentos o ti i cigareve..o ti Birres..

Shqiperia me shpejtesi u kthye ne vend tipik kapitalist barbar..ku pasuria eshte ne Dore te nji grushti mafiozesh..

Prandaj dhe ska vend me per fukarenjte..ne Atdheun tone..
Atyre u eshte dhene i vetmi shanc..nga qeverite KUQ_BLU_KUQE.. Shkoni ne te semes.. ngordhni ne dac maj malesh.. ne dac ne baltra te Bathores ..ne dac me fotoksine..




.....

[BenAlbani]

Me vjen shume keq qe keto tema "snobohen" ne pjesen me te madhe te rasteve nga debatuesit e ketij forumi. E pra realitetit therres qe ato na sjellin para syve eshte qindra here me i rendesishem sesa tematikat boshe me ne qender teori te zgjebosura pseudo socio-politiko-ekonomike e me the e te thashe.

Ne Shqiperi, nga njera ane ka vuajtje e skamje te llojit "Nimce", nga ana tjeter, sic thoshte nje miku im i kthyer pak kohe me pare nga nje vizite ne vendlindje : "... atje nuk flitet per qindra ( Euro e Dollare ), si c'flasim ne, po vetem per transaksione mijerash!!"

Ne Shqiperi po aplikohet sot kapitalizmi eksperimental i diktuar nga FMN-ja. As qeverite e majta e as te djathtat nuk e kane idene ( ose nuk DUAN t'ja kene!! ) se cdo te thote politike Welfare-i, apo homegjenitet social ( natyrisht jo ai i tipit socialist ). Kapitalizmi shfaqet me fytyren e tij me te eger, ate te luftes per para pa rregulla e pa "levizje te papranueshme".

Per mendimin tim koha e diskutimit ka perenduar qekuri. Duhet gjetur sa me pare nje menyre per te nderhyre energjkisht e me vepra, JO me fjale, secili sipas mundesive, ne ate fushe te madhe, ku hallet jane mbledhur kapice, qe eshte PROBLEMATIKA SHQIPTARE.

BA

[Reiart]

PROBLEMATIKA SHQIPTARE.
Mund ta krahasoj me nje kenete qe ne siperfaqe ka lule dhe zogj te bukur por po u perpoqe te hysh ne brendesi te perpin dhe perfundon nuk dihet se ku.
Ky nuk eshte kapitalizem por nje shartim i socializmit qe ndertuam per 50 vjet.

[ganoid]

ky nuk eshte as kapitalizem e as socializem se te dyja ndryshojne shume nga gjendja ku ndodhet sot shqiperia.
nuk na i kane fajin as nano as berisha e as gjinushi e te tjere po jemi ne qe i perkrahim ata plehra qe nga une i pari e deri tek me p. somja qe e mban veten per te moderuar.

[Brari]

Edhe nji here per NIMCEN..kte Cernobil-bilush tonin.

Kur vura titullin.."fiset aborigene"..nuk eshte se dua te tallem me Lumjanet por kur degjon se zona te ndryshme te vendit jane krejt jasht kujdesit e zhvillimeve athere te kujtohen ca fise ne Australi ose Amazone ku ora eshte akoma mesjete.

Megjithate roli i shtypit eshte i madh..
Deri diku shpresoj se dicka do levize..

Ja sot c'thote Shekulli
---------------------------------






..Specialistët e Ndërmarrjes Gjeofizike të Tiranës.

Rrezatimi tej normave të lejuara

Nimçë: Hyrjet e galerive duhet të mbyllen me beton

KUKËS- Pas 15-vjet braktisjeje, në fshatin Nimçë janë dukur së fundi të njëjtët specialistë të Ndërmarrjes Gjeofizike të Tiranës të cilët kishin drejtuar për vite me radhë kërkimet gjeologjike në këtë fshat.
Një grup specialistësh të kësaj ndërmarrjeje, me në krye inxhinierin Safet Dogjani, kanë inspektuar këto ditë galeritë e nëntokës në fshatin Nimçë. Sipas njërit prej banorëve të këtij fshati, që ka shoqëruar grupin e specialistëve bëhet e ditur se specialistët kanë kryer matjet e rrezatimeve që përhapen nga galeritë.
Pas realizimit të këtyre matjeve, konkluzioni i specialistëve të Gjeofizikës ka qenë se rrezatimi radioaktiv në këtë fshat është tej normave të lejuara. Prandaj ata kanë rekomanduar që hyrjet e galerive të bllokohen me beton. Vizita e ekspertëve të Ndërmarrjes së Gjeofizikës, pason atë të specialistëve të Akademisë së Shkencave. Një grup gjeografësh të kësaj Akademie vizituan para tre javësh këtë fshat ku arritën në konkluzionin se zona ku ishte vendosur fshati Nimçë ka zhvendosje tektonike, prandaj, sipas gjeografëve, është e domosdoshme zhvendosja e banorëve të këtij fshati. Punimet e kërkimit në galerinë e fshatit Nimçë kanë filluar në
vitin 1970 për t’u ndërprerë pas 17-vjetësh. Në këto galeri janë kryer kërkime për mineralin e rrallë të
uraniumit, por edhe të kobaltit radioaktiv.
Fillimisht kërkimet janë drejtuar nga Shërbimi Gjeologjik i
rrethit të Kukësit me një grup specialistësh kinezë.
Pas vitit 1973 punimet janë drejtuar nga ndërmarrja
Gjeofizike e Tiranës me të cilën specialistët nga Kina kanë bashkëpunuar deri në vitin 1980. Që nga ajo
periudhë deri në vitin 1987-të, ndërmarrja Gjeofizike e Tiranës dhe specialistët shqiptarë të kësaj ndërmarrjeje kanë qenë të vetmit në kërkimin e uraniumit në galeri të Nimçës. Në vitin 1987-të, sektori i kërkimeve është mbyllur, ku ish-punëtorët e këtij sektori deklarojnë se arsyeja e mbylljes ishte se në Shqipëri nuk kishte teknologji për përpunimin e mineralit që nxirrej në Nimçë.

Puna në galeri të Nimçes ka lënë pasoja të rënda shëndetësore tek vetë punëtorët, por edhe tek pasardhësit e tyre.
Mbi 90% e personave që kanë punuar në galeritë e Nimçes nuk kanë jetuar më shumë se 48-52 vjet. Ndërkohë që shumë prej punëtorëve të këtyre galerive u kanë vdekur 3-10 fëmijë të cilët nuk kanë jetuar më shumë se një vit.

Bashkim Shala


------------

Foshnjat qëndrojnë në dhomë në temperaturën 17 gradë celcius, ndërsa ajo duhet të jetë 28 gradë

Të porsalindurit rrezikojnë bronkopneumoninë

BERAT- Foshnjet e sapolindura në maternitetin e Beratit rrezikojnë të sëmuren me bronkopneumoni, po ashtu dhe nënat e tyre, pasi në këtë spital mungon ngrohja. Në maternitetin e Beratit mungon ngrohja
Materniteti në krizë për ngrohje.
Edhe pse kaldaja është rikonstruktuar 3 herë ajo nuk funksionon normalisht, pohojnë për gazetën infermieret e maternitetit. Nuk dimë nëse ka solar, por dimë se materniteti punon në kushte të vështira, thotë një nga punonjëset e cila nuk do të identifikohet. Mjeku i rojes, Kozma Brisku, thotë se sipas ligjit ngrohja duhet të kishte filluar në 15 tetor. Sipas Briskut, foshnjat e porsalindura qëndrojnë në dhomën e lindjes në temperaturën 17 gradë celcius ndërsa ngrohja specifike duhej të ishte 28 gradë. Temperatura aktuale duhet të rritet urgjentisht sepse rrezikon shëndetin e foshnjave dhe të nënave që lëvizin nga dhoma në dhomë për të ushqyer fëmijët, shton mjeku. Ky është i vetmi spital obstetrik- gjinekologjik rajonal për rrethet Skrapar, Kuçovë, Berat ndaj thonë mjekët duhen marrë masa urgjente për normalizimin e ngrohjes. Materniteti i Beratit aktualisht me 70 shtretër e 2 salla operacioni, ka mungesë pajisjesh dhe aparaturash të reja, ndërkohë që aty lindin çdo vit jo më pak se 1200 foshnja.
Prej dy ditësh një elektromotor i kaldajës ka dalë jashtë përdorimit dhe po pritet riparimi, thonë mjekët e turnit të natës që e kalojnë natën me batanije mbi supe. Drejtori i maternitetit, Dhimo Bojaxhiu, thotë se ngrohja ka filluar në kohë dhe po marrim masa për ruajtjen e temperaturës normale në çdo mjedis të spitalit, i cili është në kushte të mira teknike.

S.Gozhita.

[BenAlbani]

Krahasimi i Nimces me "tribute" e Australise nuk eshte i mjaftueshem. Nimca eshte shume me teper. Ajo eshte e denje te klasifikohet ne te njejtin rang me fshatra si ai i themeluar nga Buendiat e imagjinates pjellore te Markezit ne "100 vjet vetmi".

Lexova kete shkrimin e dyte te "Shekullit". Pas grupit te Akademikeve Gjeologe qe u shpreh: "Ikni se po ju rreshket toka nen kembe o te zes!" mbiu ne Nimce grupi i dyte, ai "uritheve radioaktive". Shpalles gjemash edhe keta : "te mbyllen galerite me beton" etj etj.

Po te isha une Kadareja, sapo te lexoja keto shkrime do shperngulesha me gjithe makine shkrimi ( apo laptop ) nga Tirana direkt ne Lume.

Nimca e vdekjes mban era Pavdekesi!

BA

[Brari]

shekulli

------------------


Vizitë në fshatin ngjitur me uzinën e naftës së Ballshit, ku njerëzve u vjen era naftë dhe thithin avujt e hidrokarbureve

Lavdan, aty ku sëmundjet shkaktohen nga ndotja

Banorët vuajnë nga dhimbja e kokës, debulesa si dhe tumoret e ndryshme. Pemët nuk prodhojnë kokrra prej vitesh

Nga të dërguarit tanë

Aleksandra Bogdani
Vladimir Muçaj

BALLSH- Avujt e naftës dhe gazeve të hidrokarbureve përhapen si një re e zezë, mbi uzinën e Ballshit dhe zonat e banuara përreth saj.
Era e padurueshme të shoqëron përgjatë gjithë rrugës që të çon në fshatin Lavdan .
Ky fshat, i ndërtuar vetëm 1 kilometër larg uzinës së Ballshit, vuan pasojat më të rënda të ndotjes së mjedisit. Nuk ka shtëpi në Lavdan që të mos ketë njerëz të sëmurë, që vuajnë nga sëmundjet në mushkëri, nga debulesa apo tumoret në organe të ndryshme të trupit. Të moshuarit dhe fëmijët janë mësuar të jetojnë mes tymrave të helmëta dhe zhurmës që shkakton uzina në ditët e saj të punës. Ndërsa pjesa më e madhe e të rinjve janë larguar nga fshati, për të punuar jashtë shtetit. Në njërën prej rrugicave të gurta takojmë Lavdimin, një djalë 23- vjeçar i cili sapo është kthyer nga Greqia. “Nuk po mësohem dot me ajrin e ndotur dhe me erën e naftës, megjithëse kam disa ditë që kam ardhur në shtëpi”,-thotë ai për “Shekullin”.
Emigranti na tregon se është e pamundur jetesa në këtë fshat, ku pjesa më e madhe e banorëve janë të sëmurë nga helmet në gjak.

Ndotja

“Kur zgjohemi në mëngjes, oborri është i mbuluar nga një shtresë e zezë pluhuri”,-thotë djali 23 vjeçar, i cili po pret ditën për t’u nisur përsëri në Greqi. Ai shton se ndotja vihet re edhe nga rrobat e nderura për t’u tharë, të cilat nxihen në tel. Ndërsa pemët e ullirit, kanë vite që nuk prodhojnë më kokrra.
Banorët tregojnë se kanë vite të tëra që nuk marrin prodhime nga pemët apo edhe nga bimët e kultivuara në arë, të cilat thahen pa u rritur ende. Ndërsa bagëtitë mbahen në këmbë me ilaçe të shumta, për të mos ngordhur. “Këtu nuk ka shtëpi ku njerëzit të mos ankohen për sëmundje të ndryshme, të cilat shkaktohen nga ndotjet e uzinës”,-na thotë Lavdimi, i cili shton se kur uzina është në punë, jeta është e papërballueshme në fshatin e tij të lindjes.
Varfëria
Ecim disa metra më tutje dhe ndalojmë përpara një porte të shkatërruar, ku është duke punuar një burrë rreth të 50-tave. Ibrahim Bajrami , një tjetër banor i Lavdanit na fton në banesën e tij. Gjendja e mjerueshme ekonomike të bie në sy sapo shkel në pragun e kësaj shtëpie, ku jetojnë tre fëmijët e Ibrahimit dhe bashkëshortja e tij, Liljana. Kur i pyesim për shëndetin, burrë e grua na thonë se pamja e jashtme nuk tregon saktësisht vuajtjet e tyre. “Fëmijët tanë janë të verdhë në fytyrë dhe të dobët. Ata kanë kaluar disa herë gripin, gjatë këtij viti pa ilaçe”,-thotë Liljana Bajrami. Ajo tregon se nuk kanë bërë vizita dhe kontrolle në spital, pasi nuk kanë para. Megjithatë, gruaja e shtëpisë thotë se në këtë fshat është e vështirë jetesa. Toka nuk prodhon pothuajse asgjë ndërsa pemët janë duke u tharë, për shkak të helmeve që shpërndahen nga uzina e Naftës. Bashkëshorti i saj, Ibrahimi shton se shenjat e sëmundjes së shkaktuar nga fenoli në gjak, janë më të dukshme tek vëllai i tij, i cili ka punuar për disa kohë në uzinën e Naftës së Ballshit.
Sëmundjet
Në familjen e Ibrahim Bajramit mësojmë se pjesa më e madhe e banorëve vuajnë nga sëmundje të shkaktuara nga ndotja e mjedisit. Ata ankohen nga dhimbja e vazhdueshme e kokës, nga veshkat, nuk janë të fuqishëm për të punuar si dhe probleme të tjera, të cilat shkaktohen nga trashja e gjakut. Ndërsa në këtë familje mësojmë se në këtë fshat janë shtuar rastet e tumoreve në organe të ndryshme të trupit. Të gjitha këto shqetësime, banorët e fshatit Lavdan i lidhin me tymnajën e zezë, që ngrihet fillimisht mbi uzinë dhe shpërndahet në Ballsh dhe në fshatrat përreth. Një pjesë e banorëve të fshatit Lavdan kanë kartelat e tyre mjekësore në spitalin e Ballshit, ku kryejnë vizita për gjendjen e tyre shëndetësore. Megjithatë mësojmë se ka familje të tëra në këtë fshat, të cilët nuk i “bien nga pas” shëndetit, pasi nuk kanë të ardhura të mjaftueshme. Disa nga burrat që kanë mbetur në fshat punojnë në Uzinën e Naftës ndërsa pjesa tjetër mundohen të mbijetojnë me punët në bujqësi. Fshati më i afërt me qytetin e Ballshit popullohet vetëm nga fëmijët dhe pleqtë. Të paktë janë burrat që kanë mbetur në shtëpitë e tyre. Ndërsa pjesa më e madhe e të rinjve i ka kthyer sytë nga emigracioni. Banorët tregojnë se në këtë fshat nuk ka asnjë shpresë për të jetuar. Uzina , dikur shpresë për Ballshin dhe rrethinat e tij, tashmë është kthyer në një gjigant që prodhon sëmundje pa fund për banorët. Ndërsa puna në bujqësi është një mundim i kotë për këta banorë, pasi asnjë bimë nuk i mbijeton dot tharjes. Për të rinjtë ka mbetur vetëm një rrugë, emigracioni. Të moshuarve, që lëngojnë nga sëmundje pa fund nuk u mbetet asnjë rrugë tjetër përveçse të jetojnë mes gazeve të helmëta të uzinës së naftës.


shekulli


----------


Nje Zgjidhje nga une...per keta katundaret me partishmeri te larte ne PS dhe ndotshmeri te larte ne ajrin qe thithin cdo dite..

Keta duhen trannsferuar si Fshat.

Ku ti coje Qeveria keta...

Me qe keta e japin Voten KAC ISlamit me si Mbillur..athere nje nga Gratacielat qe kane ndertuar Shoket e Kac Islamit tu a japin ketyre fukarenjve..

se dhe Naften qe ka nxjerre mallakastra tash 50 vjet e kane perdorur bijte me benza qe ka pasur Mallakastra e Illi Bufit dhe Kac kafke thyersit.

Sa te urte jane.. nuku ja prishin qetesine shokve lart..

[Orku]

Vuajtja nuk njeh kufi...... per mua kjo eshte nje nga tema me rrenqethese qe kam hasur ne kete forum. Dhe akoma me te rende e ben situaten fakti qe nje drame e tille, kalon pa asnje lloj reflektimi ne mjedisin politik...ketu nuk i referohem penalizimit, por debatit per ti dhene nje zgjidhje sa me te shpejte dhe radikale problemit. Nese sa eshte shkruar me siper per punetoret apo banoret e fshatit ne fjale eshte e vertete.....shteti duhet te shkunde xhepat vullnetarisht apo i detyruar nga gjykata per t'iu dhene shtepi jo ne Kalibash por ne Tirane....si dhe t'iu siguroje cdo lloj lehtesie tjeter jetese. Nese kjo histori do te kish nodhur ne pjesen derrmuese te vendeve ku ne emigrojme ne rastin me te mire kur asnje pergjgjes nuk do te perfundonte ne burg...shteti do te kish qene i detyruar te derdhte miliona dollare demshperblime per ata te cileve me mizorine apo indiferncen e vet iu ka marre jeten...................... Per mua banoret e zones duhet te fillojne menjehere nje proces gjyqesor kunder shtetit.

[alvi]

Vertet, c'eshte bere per te permiresuar kushtet e jeteses te ketyre Shqiptareve qe nga 92 e deri me sot?

[Orku]

Alvi me shtet nuk nenkuptoj qeverine por shoqerine.

[alvi]

As une Orku, nuk ta kisha me te futme per zotin.
Zgjodha 92 pasi para saj dihet si ishin punet.
Shteti te kishte "ne patronazh" ta hudhte i cop buk, pas 92 kane ndryshu gjonat.
Flmnd per mirekuptimin!

[altin55]

Aty Ballshi eshte peribret te zotit

Per mendimin time si PD dhe PS te dyja katran me boje
nga 92 qyteti i ballshit te qelbon era gas kurse ai fshati duhet te jete lemeri. Zoti ti ruaj keta fshatar te mjere se dhe toka nuk ju dheka prodhim gjynah

Dikush thote qe qeveria ashtu dhe qeveria keshtu
Injifni politbismenat tane ku duan tja dine ata per ate fshat
un them se fshataret kane frik te ankohen se i pushojn nga puna
keshu qe lumanet nuk behet llaf ta shqepin gojen
politbismenat shqiptare jane ujqer te heqin kafken e kokes per $$$$ kame qene shpesh here ne Ballesh si ne kohen e merhumit dhe tani ne kohen e ujqerve
ambienti ka qene mire po tani keto 10-12 vjete sa vin dhe behet me i renduar kush e di c'fare lendesh djegse perdorin UJQRIT
bile bile politikanet tane po ta lexojne kete teme do thone pir-dhni ju se liroheni mjere populli i shkret