Ndryshimet Kushtetuese

[antikonformisti]

Dua ta filloj hyrjen në këtë bisedë, që në momentin e kuorumit të krijuar për amendimet kushtetuese, 115 deputetë të Kuvendit votuan pro. Një shumicë shumë e rëndësishme për kushtetutën tone, shumicë më shumë se e cilësuar. E theksoj kte sepse dua të bëj një kthim në koh. Në çastin kur u miratua Kushtetuta, në vitin 1998, me një referendum të kontestuar nga opozita kryesore e kohës, kontestim që i hiqte kësaj kushtetute karakterin gjithpërfshirës dhe kontraktual, kuntratë sociale ku të paraqiteshin dhe të bashkoheshin të paktën vullnetet e kundërta të dy forcave kryesore politike në Shqipëri. Ky fakt e shëndroi Kushtetutën në një akt juridiko-politik të një anshëm. Fakt i pranuar edhe nga zoti Meta, që e ka konsideruar kushtetutën e 1998 si arritjen më të madhe të së majtës shqiptare në periudhën pluraliste. Ndryshimet e fundit që ishin pothuajse gjithpërfshirëse dhe që nuk u pranuan nga disa aktor parlamentar që nuk kanë valenc politike ose kan fare pak valenc politike i japin kësaj kushtetute një karakter më shumë gjithpërfishirës, në ndryshim me atë që kishte në 1998, 115 vota janë më shumë se gjithpërfshirëse.
Kalojmë tek forma e zgjedhjes së presidentit dhe në amendimet e bëra. Në kushtetutën e mëparshme zgjedhja e presidentit kërkonte një shumicë të cilësuar dhe mosaritja e kësaj shumice rrezikonte ta çonte vëndin në zgjedhje të parakoshme. Fakt që qëndroj në krye të axhendës politike si të opozitës dhe të maxhorancës nga korriku 2005 deri në zgjedhjen e z Topi si president. Një republik parlamentar, ashtu siç është republika jonë nuk mund të jetë peng e zgjedhjes së presidentit. Mbase forma më e mir do të ishte ajo e zgjedhjes së presidentit nga populli, por duke e pare se si zhvillohen fushatat politike në shqipëri, gjat fushatës kandidatët për president do të ishin më shumë kandidat të ardhshëm si ministra të punëve publike, për shka të kërkesave që do të kishin për ndërtimin e rrugëve, kanaleve, ujsjellsave apo urave nga zgjedhësit në krahina të ndryshme të Shqipërisë. Premtime këto që do ti diskretitonin para këtyre votuesve, në çastin që kandidati i votuar prej tyre do të zgjidhej president dhe nuk do ti mbante premtimet, pasi realisht ato premtime nuk janë prerogativ e presidentit. Dhe e dyta, gjat zhvillimit të fushatës presidenciale presidenti do të polarizohej akoma më shumë politikisht. Zgjedhja e bërë që pas pesë votimeve me shumicë të cilësuar presidenti të zgjidhet me një shumic të thjeshtë është zgjedhja më e mirë. E para ky president do kishte një identitetet politik dhe një karierer të gjat politike, faktor ky që do ta bënte më të përgjegjshëm në zgjedhjet që bën, dhe do ishte më i ekuilibruar politikisht në qëndrimet institucionale që mban pasi të gjith njerëzit ja njohi bindjet politike dhe ai vet e din këtë fakt. Z Topi ka mbajtur poste të larta në Partinë Demokratike dhe, ka një grupacion të tijin të fort depotetësh, megjithatë zgjedhjet që ai ka bërë për emrimet në Gjykatën Kushtetuese dhe në Gjykatën e Lartë janë lavdëruar nga të gjith. Edhe zgjedhja që kreu i shtetit bëri për prokuroren e përgithshme, që në një faze të parë u kritikua nga opozita, po shikohet që me procedimet e fundit penale që ka filluar dhe me kërkesat për procedim penal që ka paraqitur në kuvend nuk ka mbajtur kahun politk të kreut të shtetit që e ka emruar.
Përsa i përket prerogatives që i është shtuar kryeministrit, ajo e shpërndarjes së parlamentit në raste të një mocioni mosbesimi. Kjo do ta stabilizonte akoma më shumë rolin e kryeministrit për të cilin shqiptarët kan votuar bashk me maxhorancën. Kjo kompetenc do ta mbronte kryeministrin nga pretendimet që ngrejnë partite e vogla, pretendime, kërcënime dhe vërejtje të cilat nuk ngrihen mbi baza konceptuale në lidhje me politikat dhe drejtimin e vendit, por ngrihen për të marr dy-tre drejtori në nivele ministrie apo rrethi. Kjo prerogativ parandalon gjitashtu që kryeministri që vjen në pushtet si pasojë e mocionit të mkosbesimit të jetë një kryeministër i përkrahur nga segmentete të majta dhe të djathta në parlament, faktor që do bënte që qytetarët të humbisnin besimin tek politika dhe tek të zgjedhurit e tyre.
Përsa i përket ndryshimeve në sistemin zgjedhor. Sistemi proporcional rajonal. Ky system e ka burimin e tij tek Spanja, një shtet që ka brenda tij ndarje të thella krahinore, gjuhësore, kulturore dhe kombëtare, si p.sh basket, katalonja etj, që janë rajone administrative me autonomi të madhe kushtuese. Të njëjtin system ka edhe Maqedonia, që është një shtet multi etnik. Ky system edhe pse prish sistemin e dushkut dhe ndalon hyrjen e partive fiktive në parlament, fakt që do ta ndimonte demokracinë në vend. Mund të thelloj ndarjet krahinorev që ka Shqipëria. Krahina që flasin dialekte të ndryshme, dikush ka aritur të artikuloj sot mendimin se shqiptarët flasin dy gjuh të ndryshme. Dhe përqasjet e ndryshme që krainat e shqipëris kanë me historinë e përbashkët të para 20 viteve apo 50 viteve më pare. Shpresojmë që këto ndryshime elektorale të mos e sulmojnë në mënyrë të tërthortë pikën 2 të nenit 1 të kushtetutës ku thuhet se Republika e Shqipërisë është shtet unitar dhe i pandashëm. Pasi edhe Brenda vet kushtetutës ka një hierarki të brendshme nenesh.