Kryengritja e pambaruar e shqiptarėve duhet tė pėrfundojė!
Fragment nga libri Kryengritje e pambaruar i Koco Danajt
· Ne Populli i Shqipėrisė......me aspiratėn shekullore tė popullit shqiptar pėr identitetin dhe bashkimin kombėtar.....; ėshtė kėrkesa kryesore e Kryengritjes shqiptare.
· Projekti Politik Adem Jashari, i cili pėrmbante nėpėrmjet betimit ushtarakė, idenė e pėrfundimit tė Kryengritjes shqiptare, ėshtė i freskėt, i njohur pėr tė gjithė, qytetarė dhe politikanė. Shprehja: Bacė, u kry, mė shumė se sa realitet, ėshtė njė mbulesė e dobėt e pafuqisė pėr tė pėrfunduar Kryengritjen. Thelbi i Projektit Politik Adem Jashari ėshtė bashkimi i trojeve shqiptare.
Kryengritja duhet tė pėrfundojė
Por a duhet tė pėrfundojė kryengritja e pambaruar e shqiptarėve? Kjo ėshtė e nevojshme, e domosdoshme pėr stabilitetin e Maqedonisė, pėr zgjidhjen e problemit shqiptar, pėr stabilitetin e Ballkanit.
Pėrfundimi i saj ėshtė njė detyrim i madh kombėtar pėrpara elitės politike, civile dhe sociale shqiptare. Bashkimi Europian ėshtė njė bashkim kombesh, jo thjesht shtetesh. Elita e kombit shqiptar, nuk mund tė ndjehet e qetė nė mjedisin europeist teksa kombi, tė cilit i pėrket i ka punėt tė pambaruara. Kėsisoj, pėrfundimi i Kryengritjes, pėrbėn njė detyrim tė madh kombėtar.
Pėrfundimi i «Kryengritjes» nga elita politike shqiptare nė trekėndėshin Tiranė-Prishtinė-Tetovė ka njė taban tė fortė mbėshtetės historik, por ėshtė edhe nocion europeist.
Cili ėshtė tabani historik mbėshtetės?
Pėrgjatė afėr njė shekulli, shqiptarėt festojnė si Ditė tė Pavarsisė sė tyre, 28 Nėntorin e vitit 1912. Ndėrkaq, kufijtė administrativė u pėrcaktuan mė vonė nė Konferencėn e Londrės, nė korrik 1913, e cila me vendimet e saj, e la pėrgjysėm Kryengritjen e shqiptarėve. Brėnda ndėrgjegjes apo nėnndėrgjegjes, si njė mjet ngushėllimi apo si njė mjet mos harrimi, si njė manevėr e mėnēur politike apo thjesht si njė instikt nacional, nuk ka rėndėsi se kush ėshtė nė krye. Ajo qė ka rėndėsi, ėshtė se brezit tė sotėm tė elitės intelektuale dhe politike shqiptare i ofrohet jo vetėm mospajtimi me ata qė nuk lejuan mbarimin e Kryengritjes shqiptare, por edhe bazamenti politik dhe historik pėr ta pėrfunduar atė. Pavarsisht se bashkėsia ndėrkombėtare nuk e njohu 29 nėntorin 1912 dhe kufijtė e Shqipėrisė i caktoi nė 29 korrik 1913, shqiptarėt kanė festuar dhe vazhdojnė tė festojnė vetėm 1912. Eshtė njė mospranim nė heshtje, por gjithsesi ėshtė i tillė.
Konferenca e Bujanit e fundvitit 1943 dhe fillimvitit 1944 artikuloi tė drejtėn e shqiptarėve pėr bashkim kombėtar, pra tė drejtėn e tyre pėr ta pėrfunduar Kryengritjen. Kjo Konferencė dhe Platforma e saj Nacionale, nuk u hodh poshtė nga shqiptarėt, ajo u hodh poshtė nga ata qė nuk donin tė pėrfundonte Kryengritja e tyre. Ky dokument madhor i rrugės se si pėrfundon Kryengritja, pėrsėri ėshtė nė duart e elitės politike dhe intelektuale tė kombit shqiptar si njė ndihmesė e rėndėsishme drejt pėrfundimit tė Kryengritjes.
Projekti Politik Adem Jashari, i cili pėrmbante nėpėrmjet betimit ushtarakė, idenė e pėrfundimit tė Kryengritjes shqiptare, ėshtė i freskėt, i njohur pėr tė gjithė, qytetarė dhe politikanė. Shprehja: Bacė, u kry, mė shumė se sa realitet, ėshtė njė mbulesė e dobėt e pafuqisė pėr tė pėrfunduar Kryengritjen. Thelbi i Projektit Politik Adem Jashari ėshtė bashkimi i trojeve shqiptare.
Pavarsisht ngjyrimeve politike apo nivelit intelektual, pavarsisht dukurive frenuese, elita politike dhe intelektuale shqiptare e ka pasur brerjen mė tė madhe tė ndėrgjegjes, mospėrfundimin e Kryengritjes shqiptare. Ajo qė nė fjalorin sociologjik konsiderohet Ndėrgjegja e Vrarė, nė momente tė caktuara tė jetės sė njė kombi, mund tė lindė edhe gurė rubini. Kėshtu ka ndodhur edhe me elitėn politike dhe intelektuale shqiptare tė periudhės sė pas viteve 90-tė tė shekullit tė shkuar. Nė kulmin e garės pėr internacionalizėm apo globalizėm apo integrim, ajo formulon Kushtetutėn e re tė Shqipėrisė Pluraliste. Dhe nė kėtė Kushtetutė, tė miratuar me Referendum nė vitin 1998, formulohet, fraza rilindase si mė poshtė: Ne, Populli i Shqipėrisė......me aspiratėn shekullore tė popullit shqiptar pėr identitetin dhe bashkimin kombėtar..... Ėshtė produkti 100 vjeēar i Ndėrgjegjes sė Vrarė. Ėshtė njė rikthim nė Kuvėndin e Vlorės, tė Lezhės, tė Bujanit, tė Prizrenit, ėshtė njė talisman vizionar qė pret vetėm misionarė pėr tu realizuar. Sanksionimi nė Kushtetutėn e Shqipėrisė i tė drejtės pėr bashkim kombėtar, miratimi i kėsaj tė drejte me Referendum Popullor, pranimi i saj edhe nga ekspertėt ndėrkombėtarė tė Komisionit tė Venecies, pėrbėn themelin mbi tė cilin mund dhe ka nevojė tė ndėrtohet arkitektura e pėrfundimit tė Kryengritjes sė shqiptarėve.
Dialog me kėdo, dialog pėr gjithshka
Por me ēfarė mjetesh duhet tė pėrfundojė Kryengritja?
Mė duhet tė bėj njė sqarim tė domosdoshėm pėr lexuesin. Nė trajtesė, nocioni Kryengritje, nuk ka tė bėjė me pėrdorimin e dhunės, me pėrdorimin e armėve. Nuk ka tė bėjė me kuptimin klasik tė saj. Por me vetė thelbin e fjalės dhe jo me historikun e saj. Njė komb i pabėrė ka tė drejtė tė ngrejė krye. Ndėrsa njė komb qė nuk ngrė krye (Krye-ngritje), ai komb duhet tė iki, ėshtė i vdekur dhe i vdekuri nuk mund tė qėndrojė me tė gjallėt. Pėr mė tepėr kur kemi tė bėjmė me kombin shqiptar i cili ėshtė i pa bėrė, jo vetėm pėr shkak tė pafuqisė sė elitave tė tij, por edhe pėr shkak tė mosmarrėveshjeve tė tė tjerėve. Sentenca shekullore e vendosur nė ballė tė Kushtetutės se: Ne Populli i Shqipėrisė......me aspiratėn shekullore tė popullit shqiptar pėr identitetin dhe bashkimin kombėtar.....; ėshtė kėrkesa kryesore e Kryengritjes shqiptare.
Arma kryesore e saj ėshtė dialogu. Dialog me kėdo, dialog pėr gjithshka, edhe pėr thelbin e vetė Kryengritjes, pa vendosur fillimisht pėr asgjė. Sot shqiptarėt nuk kanė mė nevojė pėr Kallashnikovė. Ata e kanė Vizionin nė Kushtetutė. Prandaj kanė nevojė pėr mision dhe misionarė.
Dhe duhet ti kenė ata. Dhe do ti kenė ata.
Paraqet,Sabri Selmani
Krijoni Kontakt