Romani i Ben Blushit: Te jetosh ne ishull

[white-knight]

white-knight, une e lexova romanin brenda nje dite, dhe me thene te drejten nuk m'u duk i gjate apo i lodhshem. Mos te harrojme qe ne fund te fundit eshte liber "fiktiv", megjithese gershetohet mjaft mire, per mendimin tim dhe me fakte historike.

Lodhje mendore.Autori e ka shkruar me nje stil aq te vecante dhe lexuesi e ndjen veten ne fushe beteje dhe bashke me personazhin ne aventurat e tij.Kur po lexoja historine e Arianit Komnenit ne Stamboll qe po i fliste Ali Tepelenes,ai po i tregonte ngjarjet ne nje fryme dhe kur mbaroi kapitulli u ndjeva i raskapitur sikur isha edhe une me Arianitin dhe desha ta lija leximin ate dite por kurioziteti me coi te lexoja rreshtat e para te kapitullit te ri ku thuhej: Arianit komneni mori fryme thelle por jo nga lodhja gje qe e bera edhe une pas leximit te historise se tij dhe me kapi e qeshura

[white-knight]

Sidoqofte, jam shume kurioz te dij cfare jane kto faktet qe mund t'qenkan jashtzakonisht te vlefshme per historianet shqiptare?
(se si e dika ky rrushi ma mire se historianet, kush e din!)

Po ne rradhe te pare flet per dinastine perandorake shqiptare te Arianit-Komneneve qe historia shqiptare zyrtare nuk i permend fare si shqiptare.Kjo dinasti ka pasur 3 perandore ne Bizant.
Ne rradhe te dyte i ka bere nje super analize historise se Voskopojes te ngritur nga krishteret dhe djegur nga Kasunet qe historia shqiptare per hir te tolerances fetare dhe nga censura e Xhaxhi Enverit nuk e permend fare lulezimin dhe djegjen e Voskopojes nje super qytet ne ato kohe,edhe ky shqiptar dhe jo vlleho-grek sic thote profeti Jazexhi.a.s.

[arbereshi_niko]

Libri eshte i rralle jo per vlerat artistike, pasi le te flasin vete kritiket letrar, por per temen qe shtjellon per mendimin tim, per here te pare flitet per nje teme qe vazhdon te jete tabu per ne.
Eshte i pari liber qe kam lexuar qe, flet me nje gjuhe popullore dhe jo me dy kuptime, ku faktorin e konvertuar e ve ne pozite te barabarte me ate qe endè kerkon te mbijetoje, te krishteret.
Nuk ka fare urrejtje, eshte nje kronike e hidhur, mvaret nga pikepamjet, por eshte nje zhvillim i plote i ngjarjeve dhe shume realist. Ne fund mbyllet me ironi, pershtatje historike te atyre koheve dhe me shume besnikeri ndaj ngjarjeve. Autori e mbyll tregimin me “ perfundimin llogjik te ngjarjeve”, pra nuk merr pjese duke dashur te devijoje, pasi historikisht e dime te gjithe si rrodhen ngjarjet. Prisja me teper persa i perket pershkrimit te mjediseve dhe ne menyre fotografike te paraqiste ato pak vende qe ka zene ne goje. Fakti qe permenden emra reale dhe qe 75% e ngjarjeve zhvillohen ne vendin tone, tregon qe Blushi ka mundur te shqyrtoje disi nga historia, pra pikerisht kjo me beri te isha me shume kurioz per pershkrimin me te plote te qyteteve ne ze.
Me habit shume fakti qe, pak kohe me pare ky liber shume u sulmua nga personazhe pak a shume te rendesishem dhe jo vetem perfaqesues fetare. Per medimin tim, pa te drejte.

[bklyn_kid]

Ja dhe Ben Blushi e shpjegon vete.

[Syte_e_Tigrit]

i lexova pak a shume te gjitha cka shkruheshin mbi librin e B Blushit,dikush ne forum donte nje citim ose zberthim mbi kete roman,per mua personalisht komenti me i gjetur ishte ai i K Myftarajt le ta lexojme.......

Nga Kastriot MYFTARAJ - Romani i Ben Blushit, “Të jetosh në ishull”, i cili është botuar këto ditë, është një libër i koduar, ku me anë të personazheve dhe ngjarjeve të shekujve të kaluar, paraqiten persona dhe ngjarje të politikës së sotme shqiptare, dhe të së ardhmes siç e parashikon Ben Blushi. Në qendër të romanit të Blushit është shkatërrimi i Voskopojës në shekullin XVIII. Nuk është e vështirë të kuptohet se për Blushin, Voskopoja simbolizon Shqipërinë e kohës së sotme dhe dy forcat që ndeshen në Voskopojë për të marrë pushtetin, simbolizojnë PS dhe PD, që përfaqësojnë të krishterët ortodoksë dhe myslimanët.Kjo kuptohet nga emrat e prijësve të dy krahëve dhe tiparet, që u jepen atyre dhe lëvizjeve të tyre. Kështu, prijësi i të krishterëve ortodoksë, Marin Kurila, përshkruhet nga Blushi si më pishtë: «Kur vendosi të zgjidhej në Këshill, Marin Kurila i shkurtoi flokët e zinj, mbathi një palë pantallona shajaku me rrip të trashë, qëndisi dy pisqolla të arta, që kryqëzoheshin në këmishën e tij, vari një kryq të bardhë në kyçin e dorës së majtë, lidhi një shall të kuq në qafë dhe shkoi derë më derë të takonte njerëzit». (Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 214). Kryqi ortodoks dhe shalli i kuq, si simbole të Voskopojës. Pse, Ben Blushi i bën të krishterët ortodoksë të Voskopojës me shami të kuqe, kjo merret vesh. Ai kërkon të paraqesë me anë të tyre PS-në, e sotme. Kryqi ortodoks dhe shamia e kuqe në fakt janë shndërruar në dy simbolet e PS. PS, që nga viti 1991 kur doli nga PPSH ka pasur vetëm ortodoksë në krye të saj, dhe bën gjithçka që të vetparaqitet si mbrojtëse e fesë ortodokse në Shqipëri. Ndërsa, shalli i kuq simbolizon traditën partizane të Luftës së Dytë Botërore, të cilën PS e sheh si vlerën tjetër ekskluzive të saj. Në Voskopojë Marin Kurila, që kërkon dëbimin e myslimanëve, kandidon për postin e kryetarit të këshillit të qytetit (bashkisë). Kurilën e vrasin e fillon konflikti me myslimanët, disa prej të cilëve arrestohen. Pas vdekjes së Marin Kurilës, vendin e tij e zë një i quajtur Isak. Ky në fakt nuk duket si emër i krishterë ortodoks, por si emër çifut. Blushi nuk e ka vënë rastësisht këtë emër. Me Isakun, Blushi paraqet Edi Ramën, i cili zuri vendin e Marin Kurilës (Fatos Nanos), në krye të lëvizjes me kryq e shami të kuqe. Këtu, Blushi bën aluzion për atë se Edi Rama është kriptoçifut. Kjo potencohet dhe nga fakti se, në roman flitet gjerësisht edhe për Sabatai Zevin, një rabin çifut të shekullit XVII, i cili u shpall profet dhe që më pas ktheu fenë, duke u bërë mysliman. Blushi shkruan në roman: “Lajmi se Sabatai Zevi u bë mysliman i tronditi pasuesit e tij në gjithë botën. Shumë prej tyre e mohuan dhe rabinët që e kishin luftuar në Jerusalem, në Selanik dhe Izmir thanë se kjo provoi që Sabatai ishte një mashtrues. Mirëpo Sabatai nuk hoqi dorë, Ai tha se kishte marrë një porosi hyjnore për të ndërruar identitetin e tij dhe se tani ai do të vazhdonte misionin duke vepruar në zemrën e armikut. Sabatai Zevi, megjithëse mysliman vazhdonte të shkonte nëpër sinagoga, ku ai ndiqte ritet e tij fetare, siç kishte bërë gjithmonë. Shumë çifutë, që jetonin nën Perandorinë Turke e besuan dhe ndoqën shembullin e tij… Shumë shpejt lindi një sekt i ri çifutësh të konvertuar, të cilët u quajtën Donme, që në shqip do të thotë, ata që u kthyen. Për shumë vjet, Sabatai Zevi udhëtoi me çallmë në kokë duke vizituar bashkësitë çifute në shumë qytete të Perandorisë. Ai hiqej si mysliman, por zhvillonte një aktivitet prej çifuti heretik». (Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 184-185). Ajo, që Blushi nuk e thotë është se atë herë në Perandorinë osmane, të tjerë çifutë u konvertuan në të krishterë ortodoksë, në mënyrë që të bënin më lehtë tregti në Turqinë Evropiane, që ishte kryesisht ortodokse. Këta çifutë, të konvertuar ndiqnin fshehtas ritet hebraike, duke mbetur kriptoçifutë. Ndër këta ishin dhe paraardhësit e Edi Ramës, që në roman del me emrin Isak. Sabatai Zevi u vendos në Berat, ku edhe vdiq në 1676, pasi kishte bërë edhe në Shqipëri shumë ithtarë mes çifutëve sefarditë, të ardhur këtu pas dëbimit nga Spanja. Pas rënies së komunizmit në Shqipëri erdhi miliarderi çifut Soros për t’i gjetur këta kriptoçifutë dhe për t’i ndihmuar të bënin karrierë në të gjitha fushat, duke përfshirë sidomos politikën. Të tillë janë; Alfred Mosiu, Edi Rama, Erion Veliaj, Piro Misha etj. Do të ishin çifutët e konvertuar në ortodoksë ata, që bënë mrekullinë ekonomike të Voskopojës në shekullin XVIII. Vetëm ata mund të siguronin gjithë ato lidhje të Voskopojës me metropolet evropiane, ku kishte shumë tregtarë dhe bankierë çifutë. Ndërsa e ashtuquajtura Akademia e Voskopojës dhe shkollat e tjera atje, duke përfshirë dhe kishat dhe manastiret ortodokse, duket se kanë qenë shkolla çifute dhe sinagoga të kamufluara. Pikërisht kjo gjë bëri që kriptoçifutët të armiqësohen me kishën ortodokse, që duket se ka organizuar fushatat kundër Voskopojës, duke përdorur si mercenarë edhe fshatarë myslimanë, veç kristianëve. Në romanin e Blushit paraqitet dhe marrëveshja e fshehtë mes Edi Ramës dhe Sali Berishës, si dhe paralajmërohen pasojat, që do të ketë ajo sipas Blushit. Në roman, Isaku dhe propozon marrëveshje me myslimanët, prijësi i të cilëve është… Sali Benishi! Nuk duhen shumë mend për të kuptuar se me këtë personazh paraqitet Sali Berisha. Kjo kuptohet edhe nga tiparet, që i jep autori këtij personazhi: “Në krye të tyre qëndronte një burrë i gjatë me flokë të verdhë të ndara në mes, i cili kur doli jashtë, zbathi këpucët, përveshi pantallonat, u ul në gjunjë dhe filloi të falej. Pas tij u falën edhe burrat e tjerë. Ndërkohë që ata faleshin, disa nga shokët e Isakut kthyen kurrizin për të mos i parë, por ai i bëri shenjë dhe ata u kthyen prapë duke dëgjuar në heshtje fjalët arabisht, që nuk i kuptonin. Isaku priti sa mbaruan dhe kur burri i gjatë u ngrit duke pastruar gjunjët, ai e pyeti si quhej. Unë jam Sali Benishi, tha burri pa e parë Isakun në sy. Je i lirë të shkosh në shtëpi, tha Isaku. Mund t’i dërgosh fëmijët në shkollë dhe të punosh për të fituar bukën tënde. Askush nuk do të të burgosë, nëse nuk vjedh dhe nuk vret. Thuaji të gjithëve se në Voskopojë asnjëri nuk burgoset se është mysliman. Burri ngriti kokën, por çehrja e tij e verdhë nuk ndryshoi Të krishterët na burgosën, por Allahu na shpëtoi, tha Sali Benishi. Unë i falem vetëm atij. Falu, por mos harro të punosh. Në Voskopojë ka vend edhe për Zotin tënd, tha Isaku dhe u largua. Sali Benishi mbeti në këmbë dhe Isaku ndjeu mbi kurriz sytë e tij të ftohtë, që iu ngulën si thikë. U kthye dhe tha: “Do të takohemi prapë Sali Benishi”. (Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 233-234). Sali Benishi, i gjatë, biond, me flokët e ndara në mes, mysliman, nuk është kush tjetër veç Sali Berishës. Isaku është Edi Rama, që bën pakt me Sali Benishin. Më tutje, në roman thuhet: “Isakun e zgjuan në të gdhirë dhe i thanë se, muret e qytetit ishin mbushur me disa vizatime të profetit Muhamed». (Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 238). Dhe këtu shfaqet Sali Benishi: “Kur rruga mbeti bosh, një zhurmë hapash të rëndë u ngrit mbi lagje dhe tridhjetë burra të armatosur, në krye të të cilëve qëndronte Sali Benishi, mbushën rrugicat e ngushta». (Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 240). Sali Benishi i mbledh krerët e myslimanëve të Voskopojës në shtëpi për të diskutuar se ç’duhet të bëjnë: “Ata rrinin këmbëkryq në dhomën e madhe të shtëpisë së tij, por Sali Benishi heshtte. Flokët e ndara në mes i kishin rënë mbi ballë dhe buzët e holla lëviznin vazhdimisht, sikur flisnin pa zë. Dikur ai ngriti kokën dhe tha: “Nuk mjafton të vrasësh, duhet të dish pse”. Burrat e tjerë nuk folën dhe ai thirri dy prej tyre dhe i tha të niseshin për në Korçë për të takuar një hoxhë. Kur ata dolën, Sali Benishi mbeti vetëm». (Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 241). Duket se Blushi kërkon ta bëjë të qartë se me Sali Benishin ka paraqitur Sali Berishën, derisa e përshkruan si një njeri me flokët e ndara në mes të rëna mbi ballë, dhe me buzët e holla. Në roman Blushi e tregon Sali Benishin si nxitësin e një lufte fetare në Voskopojë. Pasi vjen hoxha, Sali Benishi i mbledh përsëri të vetët: “Kur u mblodhën të gjithë dhe asnjëri nuk pritej më të vinte, Sali Benishi u ngrit në këmbë dhe tha: ‘Myslimanë, të nderuar të Voskopojës. Ora jonë ka ardhur. Jemi mbledhur për të vendosur fatin tonë. Në këtë qytet deri më sot na kanë trajtuar si të huaj. Të krishterët nuk na dhanë tokë për shtëpi, na i dëbuan fëmijët nga shkollat, na burgosën dhe na vranë. Ata kanë gjithçka në Voskopojë; kanë shtëpi, kanë dyqane, kanë shkolla, kanë kisha, kanë shtypshkronjë, kanë libra, kanë armë, kanë burgje dhe kanë Këshillin. Ata kanë pasurinë e Voskopojës, ndërsa ne kemi varfërinë’”. (Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 264). Në roman, hoxha i ftuar nga Sali Benishi thotë: “Voskopoja ka vetëm një fat: të bëhet Medinë. Voskopoja ka vetëm një poezi: Kuranin. Voskopoja ka vetëm një prijës: Muhamedin. Voskopoja ka vetëm një fe: Islamin. Myslimanët kanë vetëm një zgjedhje: të luftojnë. Të pafetë kanë vetëm një rrugë: të ikin. Ju keni vetëm një qytet: Voskopojën”. (Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 276). Pra, Ben Blushi thotë se Berisha synon ta bëjë Shqipërinë njëfetare, islamike dhe për këtë kërkon të bëjë genocid ndaj të krishterëve. Në romanin e Blushit, myslimanët e prirë nga Sali Benishi fillojnë luftën fetare kundër të krishterëve ortodoksë: “Në mes të natës Voskopoja u zgjua nga krismat e armëve. Flakët u ngritën nga lagjja e të huajve dhe pastaj u shpërndanë nëpër gjithë qytetin. Shokët e Isakut, që dilnin të përgjumur nga shtëpitë vriteshin dhe kufomat e tyre, që mbetën për disa ditë mbi kalldrëme, askush nuk i mori për t’i varrosur… Po atë ditë, një grup burrash të armatosur me Sali Benishin në krye shkuan në shtëpinë e Isakut, shqyen derën dhe u futën brenda… Kam lënë një vend bosh për ty, tha Sali Benishi duke mos e parë Isakun në sy. Akuzohesh për vrasjen e 14 myslimanëve natën që vdiq Marin Kurila si dhe për trazirat, vjedhjet, vizatimet, dëbimet e fëmijëve myslimanë nga shkolla dhe fyerje të profetit Muhamed”. (Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 276- 277). Isaku paguan kështu tolerancën, që tregoi ndaj myslimanëve. Pushtetin në Voskopojë e mori Sali Benishi. Blushi shkruan se pas kësaj: «Për gati dy muaj, shumica e tregtarëve të qytetit ngarkuan karvanët me para dhe plaçka dhe ikën. Duke mbyllur dyert e shtëpive gratë qanin dhe fëmijët mbanin poshtë bluzave shalle të kuq, që të mos u dukeshin».(Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 278). Blushi thotë kështu se kur në pushtet është Sali Berisha të krishterët nuk kanë zgjidhje tjetër veç të ikin nga vendi. Dhe Blushi nuk arrin të nxjerrë përsëri shallet e kuq! Është interesante se në romanin e Blushit, që hyri në procesin e botimit që para 15 marsit të këtij viti, kur ndodhi shpërthimi në Gërdec, dhe që doli në qarkullim dy javë më pas tregohet dhe diçka që të krijon përshtypjen se paralajmërohet shpërthimi i Gërdecit: «Pas disa ditësh, një zjarr i madh u ngrit në lagjen e armëtarëve. Shtëpitë digjeshin një nga një dhe trarët e mëdhenj qindravjeçarë binin duke rënkuar. Ky zjarr zgjati disa ditë dhe një erë, që fryu nga jugu nisi ta shtynte në drejtim të lagjeve të tjera». (Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 278). Në fund të ngjarjes, kur të krishterët janë larguar nga Voskopoja, Sali Benishi e përmbledh kështu atë që kishte ndodhur: «Isak Komneni u arratis, i tha Sali Benishi shokëve. Na rrethuan me zjarr dhe e shpërthyen burgun kur ne po shuanim flakët. Të krishterët ikën siç parashikoi hoxha dhe ne na mbeti Medina. E djegur, por e jona, shtoi Sali Benishi dhe mbylli derën e burgut mbi të cilën ishte varur një shall i kuq». (Ben Blushi: “Të jetosh në ishull”, Shtëpia botuese “Toena”, Tiranë 2008, f. 279). Sipas Blushit, toleranca fetare nuk është zgjidhje, por shfrytëzohet si pikë e dobët. Sali Benishi shfrytëzoi këtë dobësi të Isak Komnenit për t’i dëbuar të krishterët ortodoksë nga Voskopoja, e cila mbeti në duart e myslimanëve. Pra, Shqipëria do të jetë ose e krishterë ortodokse, ose myslimane, rrugë të mesme nuk ka. Myslimanët e kanë prijësin e tyre Sali Benishin (Berishën), ndërsa ortodoksët nuk e kanë atë që duhet, por kanë një “Isak” (Edi Ramën), një kriptoçifut. Por, duhet të gjejnë një si Marin Kurila, pra një luftëtar me kryq dhe shami të kuqe. E pse jo atë, që krijoi Marin Kurilën!
!!

--------------------------------------------------------------------------------

[arbereshi_niko]

Kastriot Myftaraj eshte si pune e Don Kishotit, sheh ate qe nuk e shohin te tjeret…
Po si mund te jete i gjithe “kodi” i librit i permbledhur vetem ne pak faqe, e te tjerat faqe ( 95% ) mos te kene fare interes ose te sherbejne per te maskuar ato 5%...?
Fakti qe ka nje emer “fantastik” dhe thjesht koiçidenc, nuk te ben te besosh ate qe thote Myftaraj, pasi sipas tij, do te mund te deshifronim edhe te ardhmen e afert te fqinjeve, pasi edhe keta permenden …, ndoshta edhe me shume se 5% ne liber!

[Conquistador]

Kastrioti zakonisht i bie ne "t" gjerave. Ndoshta ka dhe te drejte. Kushedi se çi vjen nder mend Ben Blushit.

[☆Angie☆]

Eh e lexova edhe une me ne fund ate liber te shumeperfolur.Jam shume dakort me komentin dhe analizen qe i kishte bere ai Altin Goxhaj vepres,e paraqitur nga Julius.
Nje liber te cilin e merr ne dore dhe nuk e leshon deri sa ta kesh mbaruar te gjithin,eshte nje veper e arrire,sidomos artistikisht.
Eshte nje alegori dhe simbolike e bukur qe me beri te mendoj se ne shqiptaret vertet jetojme ne ishull;kjo eshte menyra e jeteses qe kemi zgjedh vete prej kohesh.Per ne mbijetesa dhe jetesa ne vazhdimesi ne ishull ka kerkuar pershtatje.Shume vlera shqiptare kane ndryshuar me rrjedhen e kohes,por toleranca fetare ka mbet e paprekur.Ndoshta sepse per ne idealet fetare nuk kane ekzistuar kurre,duke u pare gjithnje si oqeani i jashtem qe duhet per te te lidh me boten.

Per mua ky eshte nje nder te paktet libra te arrire te koheve te fundit.

[Drini_i_Zi]

Ktu e keni emisionin ku merr pjes Ben Blushi ne Top channel tek Alban Dudushi. Ky person ka urrejtje ndaj Islamit , sa qe ndoshta gjumi se merr cdo nat, mjer ky qe e ka marr nqaf veten , po cka ju desht te fut urrejtje ne shpirtin e tija.


http://www.mesazhi.com/news_detail.php?id=4154

[Rina_87]

Goxha moti nuk kam lexuar liber qe nuk ka asnje vlere as artistike, as letrare as kombetare. Tamam sikur kur ulesh e i tregon nje femije perralla hesapi. Pihh te fyeje heronjte kombetare pa asnje mbeshtetje faktike, ky jo qe nuk ish normal po kish fillu edhe mu bo qesharak.