7 Prill 1939 - Italia pushton Shqiperinë

[D@mian]

Marre nga Peshkupauje:


7 prill 1939: italianët zbarkojnë në Shqipëri




Marco Innocenti i gazetës italiane “Sole 24 Ore” rikujton zbarkimin italian në Shqipëri në prag të Luftës së dytë Botërore.

nga Il Sole 24 Ore

Shqipëria e 1939-ës, një copëz e trishtë e Ballkanit, vendi më arkaik i Europës, një koncentrat mizerjeje, një territor i varfër që kishte që më parë statusin e një protektorati virtual të Italisë fashiste. Popullsia ishte një përzierje fshatarësh, çobanësh e peshkatarësh nën regjimin e Zogut të parë, një ish-bandit finok e të pabesë.

Konkurrenca Musolini-Hitler
Duçja ia vë gishtin Ballkanit, veprim që rrit konkurrencën me Hitlerin. “Shqipëria është Bohemia e Ballkanit”, thotë, “dhe jam i vendosur të shkojë në Tiranë me çdo kusht.” Më tej, “për çdo shuplakë gjermane, do të ketë një kundërpërgjigje nga ana jonë, që t’u themi gjermanëve se jemi edhe ne,” thonin në Romë.

A thua se Hitleri të ishte duke paraqitur probleme për italianët. E kështu, të verbuar nga një politikë e jashtme e drejtuar nga ndjenjat, kompleksi i inferioritetit të Musolinit u shfaq në rastin e operacionit Shqipëria, operacion që hapi konkurrencën fëminore ndaj aleatëve nazistë. Operacioni nuk zgjati më shumë se një javë, ishte një xhiro në bulevard. Por mbi të gjitha, një shkelm këmbëve të “kaporalit austriak”.

Një zbarkim për t’u harruar
Të premten e shenjtë, në orën 4 pasdite të 16 prillit, niset flota italiane. Në 4:30 të mëngjesit të datës 7, fillon zbarkimi në Durrës dhe Vlorë. Ekspedicioni është i improvizuar dhe konfuz. Komandantët janë neglizhentë, ushtarët të pamotivuar. Komandati i operacionit është Guzzoni, por në të vërtetë regjisori është konti Ciano, delfini i duçes. Zbarkimi, një operacion klasik al’italiana, thyen çdo rekord rrëmuje. Falë zotit, rezistenca është e dobët, shqiptarët zbrapsen, tanët përparojnë dhe mbreti Zog ia mbath për në Greqi: e gjithë meseleja është si të sulmosh Kryqin e Kuq. Në 8 prill, Tirana pushtohet. Siç thotë dhe vetë Ciano: “Sikur shqiptarët të kishin pasur vetëm një ekip zjarrëfikësish të trajnuar mirë, do na kishin hedhur të gjithëve në Adriatik.”

Një fitore pa dobi
Katër të shtëna, dhe operacioni Shqipëria arkivohet. Ishte një luftë pa luftë, por regjimi është në delir. “Bota duhet t’a dinte,” bërtet Mussolini nga ballkoni i tij i famshëm, “se ne kemi fuqinë të shtyjmë përpara.” (ital. “tireremo diritto”). Më 16 prill, Viktor Emanuali, disi i hutuar, pranon kurorën shqiptare. Shtypi i regjimit flet për “sukses pa precedent”, por fitimet politike janë zero. Shqipëria ishte një nga aventurat më të këqija të fashizmit. Operacioni nuk arriti të ndalte avancimin gjerman drejt Ballkanit dhe iu tregon demokracive të rajonit se Italia nuk ka qëllime paqësore. Roma beson se do të kontrollojë aleatët nazistë, por ky ishte një iluzion i madh. Gjashtë javë pas zbarkimit në Shqipëri, Mussolini do të firmos Paktin e Hekurt dhe tre muaj më vonë, Gjermania do t’u deklarojë italianëve fillimin e luftës botërore. Mbreti Zog dhe barinjtë e tij janë kthehen në një kujtim të parëndësishëm.

[malo666]

Problemi eshte se Hitleri nuk e kundershtoje pushtimin e Shqiperise sepse nuk donte influencen italiane ne rajon, por sepse e dinte qe italia nuk do e mbante dote. Ducja ishte aleate me katastrofik per te, ju desh te merrte afriken e veriut, bashke me jugosllavine e gerqine per hri te ketij hajvani.

[Hero i Popullit]

Sot kjo dite, si gjithe ditet e tjera te shenuara te shtetit modern shqiptar lihet ne harrese. Nuk e kuptoj perse? Per shkak te levantizmit qe na karakterizon si shtet dhe popull per te mos prishur gjoja marredheniet me shtetin italian? Per shkak te mohimit te luftes Nacional Clirimtare dhe antifashiste qe me vone identifikohet me regjimin diktatorial te Hoxhes? Per shkak te harreses kolektive te historise tone kombetare?

Se kuptoj sesi mund te harrojme kete dite te zeze te Kombit tone qe shenoi ne te njejten kohe dhe fillimin e luftes antifashiste, qe na vuri ne nje krah me te gjithe popujt dhe shtetet perparimtare te botes ne luften globale kunder fashizmit.

Kjo dite mbase e telendisur dhe e bere carcaf nga historiografia komuniste, nuk mund te simbolizoj ate sistem. Ajo simbolizon diten e cenimit territorial te nje shteti, shtypjen e nje populli, dhe perdhosjen e simboleve kombetare. Nga kjo dite fillon dhe lufta e shqiptareve pa dallime politike. Por tashme shqiptareve kjo dite u vret syte si simbol i se keqes. Ata duan ta harrojne sepse mendojne se kjo dite duhet te vazhdonte ende.

[Dragut]

Sot kjo dite, si gjithe ditet e tjera te shenuara te shtetit modern shqiptar lihet ne harrese. Nuk e kuptoj perse? Per shkak te levantizmit qe na karakterizon si shtet dhe popull per te mos prishur gjoja marredheniet me shtetin italian? Per shkak te mohimit te luftes Nacional Clirimtare dhe antifashiste qe me vone identifikohet me regjimin diktatorial te Hoxhes? Per shkak te harreses kolektive te historise tone kombetare?

Plako e ke gabim.. e ka lon historografia komuniste në harresë... se më 1943 parlamenti shqiptar në seancën e parë të tij dënon pushtimin fashist...dhe shpall dëshmor me vendim, Mujo Ulqinakun...

...asnjë nuk do ta kujtojë tani se të gjithë janë pjellë e nënës parti

[Bizantin]

Shqipëria e 1939-ës, një copëz e trishtë e Ballkanit, vendi më arkaik i Europës, një koncentrat mizerjeje, një territor i varfër që kishte që më parë statusin e një protektorati virtual të Italisë fashiste. Popullsia ishte një përzierje fshatarësh, çobanësh e peshkatarësh nën regjimin e Zogut të parë, një ish-bandit finok e të pabesë.

Bo, bo! Në dy rrjeshta e gjysëm ka përdorur 11 epitete zbukuruese ky Markoja i Pafajshëm (4,4 epitete për rrjesht). Sa krenar që ndihem tani...



P.S. Pse nuk tha që Italia pati rreth 700 të vdekur (400 vetëm në Durrës) gjatë luftimeve nga këta ''fshatarët, çobanët e peshkatarët''?

[D@mian]

P.S. Pse nuk tha që Italia pati rreth 700 të vdekur (400 vetëm në Durrës) gjatë luftimeve nga këta ''fshatarët, çobanët e peshkatarët''?

A ke nje burim per kete info?

[Hero i Popullit]

Plako e ke gabim.. e ka lon historografia komuniste në harresë... se më 1943 parlamenti shqiptar në seancën e parë të tij dënon pushtimin fashist...dhe shpall dëshmor me vendim, Mujo Ulqinakun...

...asnjë nuk do ta kujtojë tani se të gjithë janë pjellë e nënës parti

Daku une nuk po flas per kohen e xhaxhit! Jemi ne 2008-en, kemi 18 vjet qe e kemi hedhur pas shpatullave ate regjim qe edhe pse me zor se harrojme. Po te shohesh ne kete forum behen llogje kavaje duke u marre me Big Brother, thashetheme dhe me nderrimin e nje mbiemri. Ndersa po ti pyesesh per kete date shumica ta siguroj qe nuk e di. Ketu ne Forum ose jane indiferent ose bejne si te jashtem se ska mundesi tjeter. I njejti indiferentizem ndodh dhe ne institucionet arsimore, shkencore dhe shteterore. Perse keta historiane me koken e qenve te terbacit nuk flasin per kete dite por merren me vjetersirat mozaikale te tiranes. Perse shteti nuk kujton kete dite por merren me krijim shoqatash hajduto-rome.

[Dragut]

Daku une nuk po flas per kohen e xhaxhit! Jemi ne 2008-en, kemi 18 vjet qe e kemi hedhur pas shpatullave ate regjim qe edhe pse me zor se harrojme. Po te shohesh ne kete forum behen llogje kavaje duke u marre me Big Brother, thashetheme dhe me nderrimin e nje mbiemri. Ndersa po ti pyesesh per kete date shumica ta siguroj qe nuk e di. Ketu ne Forum ose jane indiferent ose bejne si te jashtem se ska mundesi tjeter. I njejti indiferentizem ndodh dhe ne institucionet arsimore, shkencore dhe shteterore. Perse keta historiane me koken e qenve te terbacit nuk flasin per kete dite por merren me vjetersirat mozaikale te tiranes. Perse shteti nuk kujton kete dite por merren me krijim shoqatash hajduto-rome.

po kush tha që ka hik koha xhaxhit... po nëna parti ka ngel akoma.. a nuk e ndjen në ajrin që thith

[D@mian]

Pushtimi fashist, si “nisi” me një bakshish për ministrin e Zogut...
Die, 06 Pri 2008 10:33:00
Nga Dr.Arben Puto



Pushtimi ivendit ngaItalia fashiste silltesi pasojëdaljen në sipërfaqe të një “klase” të re në shoqërinë shqiptare, “klasën ebashkëpunëtorëve të okupatorit”. Mepërjashtim të një numrifunksionarësh “besnikë” që i shkuan pas Zogut, gati gjithëburokracia e tij, e zhveshurnga çdo ndjenjëkombëtare, u vu nëshërbim të okupatorit. Mjaft domethënës në këtë drejtim është rasti igjen. Z.Sereqit, i besuar i Zogut dhe i emëruar ministër fuqiplotë në Romë. Gjatëditëve të nxehta të krizës ai ishtevazhdimisht në kontakt me Çianon. Më1 prill ai ishte dakord me ultimatumin që iuparaqit Zogut dhe u shpreh i gatshëmtë shkontenë Tiranë bashkëme Jakomonin, ministri i Italisë në Tiranë, që do të bëhet mëkëmbësi i Viktor Emanuelit, për ta bindurZogun që të pranonte. Por atypër atytha se nuk kishtepatur kohë përkëmbimin e valutës dhe moriprej Jakomonitbakshishin e parë prej 15.000 lirash Sereqi dhadorëheqjennga postidhe më 7 prill u kthyenë Shqipëribashkë me suitën e Çianos, pasimoripremtiminse do të zintenjë post të lartë. Një shembulltjetër i dezertimitishte ai i prefektittë Durrësit, M. Kodheli, i cili shkoinë Bari prej nga transmetoi në radio“mallkimet” për Zogundhe “mirëseardhjen” për Italinë. Por ky është vetëm një fillim. Tablloja e kthesëssë turpshmedo tëdalë e plotënë ditëtnë vijim, pas agresionit.

***

Çiano do ta marrëvetë në dorëoperacionin për rekrutimin e rrethit të ngushtë të mbretit të ikur, si hap i parë drejt “legalizimit” të regjimit të okupacionit. E kishte vendosurme kohë planin: duhejgjeturnjë formulë që të mbulonte faktin e okupimit dhe tëkrijontepërshtypjense nuk ishteprishje e pavarësisë së Shqipërisë. Pikërishtkështu u shpreh Çiano me t’u kthyer në Romë në një bisedëme ambasadorinamerikan Ëilliam Philips. Ai tha se “Italianukkishte ndërmend të prishtepavarësinëe Shqipërisë”. Ambasadori do të shkruante: “Më çuditi... me atëgënjeshtër të tepërtdhe të trashë”. Po cilado të ishte formula? Çianoka lënë një ditar, që filloi ta shkruante që kur emërua ministër i jashtëm nga Mussolini në 1936 dhe që e vazhdoi deri në shkarkimin e tij në vitin 1943 (Diario, 1936-1943). Ai është një dokument me vlerë, veçanërisht për sa u përket përgatitjeve të agresionit të 7 prillit dhe vendosjes së regjimit të okupacionit. Në këtë ditar Çiano tregon se fillimisht Duçjaparaqiti një projekt përvendosjen e një regjence. Çianonuk e quantetë mjaftueshme. Sipas tijduhej mbledhur një “Konstituente”, e cilado të vendosteunionin personal, d.m.th. një bashkim të thjeshtë kurorash,midis dyvendeve, duke i dhënëmbretit të Italisë Viktor-Emanuelit III kurorën e Shqipërisë. Kjo formulë, - sipastij, - “do të shpëtonteaparencatduke nadhënënë dorëShqipërinë. Nuk pritej ndonjë kundërshtimas nga Jugosllavia, as nga Greqia”.

***

Në të vërtetë, kështu edhe u veprua, sipas skemës së Çianos. Një ditëpas hyrjes sëtrupave në Tiranë, më 9 prill u formuanjë “Komitet i përkohshëm administrativ” me funksione ekzekutive nën kryesinë eXhafer Ypit. Në përbërje të Komitetit ishin sekretarët e përgjithshëmtë ministrive të ndryshme.

Xh.Ypi kishteqenë njënga eksponentët e lartë të regjimit zogist. Madje, me Zogunai kishtevendosurnjë lidhje të veçantëqë kur u caktuasi kryeministërnë dhjetor 1921. Në qeverinëe tij Zogumorri postin e ministrit tëBrendshëm, një post ky që i dha dorëpër forcimin e pushtetit të tij personal.Xh. Ypi ka qenë disa herë ministërsi në kohën e Republikës, ashtu edhe në atë të Monarkisë.

Me urdhër të drejtpërdrejtëtë MussolinitLegata italianenë Tiranëkërkoi që “Komiteti”të merrtemenjëherëmasa për thirrjen e një asamblejekushtetuese për zbatimin e formulës së “bashkimit personal” që do t’ijepte kurorën e ShqipërisëViktor Emanuelit III. Asamblejau mblodhmë 12 prill nën kryesinëpo të Xh.Ypit. Morën pjesë 159vetë të zgjedhur kryesisht nga radhëte parisë së vendit, ngarrethi i ngushtëi regjimit zogist. Ndër ta ishin: 68ishin bejlerë e çifligarë, 25 bajraktarë, 20 klerikë, të tjerëtfunksionarë ushtarakë, një grushtintelektualësh të lidhurme fashizmin. Shumë“asamblistë” u sollënnë Tiranëme urgjencë nga rrethet e ndryshmeme aeroplanë italianë. Në të dy rastet Xh.Ypi përshëndet okupacionin italian. Në të parin, më 10 prill ai i drejtohet me një mesazh popullit shqiptar. Në të dytinai mbanfjalënhyrësenë Asamble më 12 prill.

***

Në këtë pikëdo të hapimnjëparantezë që do të tregojësjelljen e shtypit të afërtme qeverinë. Përtë siguruartekstet e dy ndërhyrjeve të Xh.Ypitnuk ka patur burim tjetërveç gazetavetëkëtyreditëve. Zgjodhëm gazetën më të afërt me regjimin, “Drita”, me drejtorepronarDr. Zoi Xoxa.Kemishfletuarnumrat e ditëve të fundittë marsitdhe fillimit të prillit. Gazetandjekrregullishtngjarjetnë Itali, u bën jehonë tëgjitha lëvizjeve të Mussolinit, i bën vend të posaçëm fjalimit të tij në “20-vjetorin ethemelimittëFashjove” më 23 mars. Përgjithësisht, gazeta është e orientuar në linjën e Boshtit Romë-Berlin. Në anën tjetër pasqyrohensi gjithnjë ngjarjet që lidheshin me Oborrin Mbretëror.

Më 4prill gazeta boton përgënjeshtrimin zyrtar për“lajmet tendencioze mbi marrëdhënietmidis Shqipërisë e Italisë”. Ditën e nesërme më 5 prill, boton deklaratën e ATSHse “Shqipëria nuk do të pranojë kurrënjëcënimtë indipendencës dhe integritetittë saj”.

Më 6 prill “Drita” hapetme dyfotografimadhështoretë Mbretit Zog dhe të MbretëreshësGeraldinë me titujkubikëqë mbulojnëgjithëfaqen e parë. Ështëlajmi i madh i lindjes sëTrashëgimtarit të Fronit, që shënohet me “21të shtënatopidhe manifestime të zjarrtanëpër Oborrin e Pallatitduke brohoritur frenetikishtMbretinShpëtimtar, MbretëreshëndheFamiljen mbretnore”.

Më tej, siç mund tëpritej, ka njëkapërximnga 6 prilli deri më 8 dhe 10 prill. Një kapërcimjo vetëm datash. Numri i 8 prillithapetme lajmin e hyrjes “triumfale”, të trupave italiane në Tiranë. Më 10 prill gazeta hapet me fotografi po aq madhështore, por kësaj radhetë “Duçes së Madh”, të “Mbretitimperator, ushtria e të cilit çliroi Shqipërinë”dhe “Kontit Çiano që pasqyron punë, paqe e drejtësi”.

Pomë 10 prillbotohet“mesazhi” i Xhafer Ypit. Duhetdhënëintegralishtpër të parëshkallën e degradimittë qeveritarëve që kanëlënë një post dherendin të zenënjë të ri në sferat e larta të regjimit të okupacionit fashist.

Lexojmë: “Populli shqiptar më njehdhejam i sigurtëse edhe populli italian ka për të më kuptuar. Fjalët e mijajanë të sinqerta dhe dalin nga zemra. Prej 26 vjetëshkemiindipendencën e Shqipërisë. Ndër këto vjet nuk i kemitreguarbotës së qytetnueme – na që gjindeminë zemër të Evropës – me qenëtë zotët me uadministrue. Kjo administratëe keqei ka dhanë bindje botës, por edheneve vetë se jemiduke u drejtuardrejtnjë rreziku: n’atëtë copëtimit të Shqipnis.

Shpresa e vetme e jona,- thotë Xh. Ypi-, ishtepersona gjeniale e dashtun e Duçes, që ka basakrificamorale emateriale për neve. Ai e ka shpëtuarShqipërinë prejrreziqvet që kjondjekte.Ushtrijaqë vjen sotështëushtrija e komanduemeprej Duçes. Vjensi mikeshë e jo si anmike. Janëdishidentët (pasardhësit) e italianëve që luftuanme Skënderbeun. Janëdishidentët e Kombit të madh me të cilinSkënderbeu ka luftuar në njëmij rreziqee për këtëduhetme qenëtë qetë dhe me e pritëkëtë ushtri, e cilai kapërgjegjunpushkvettë disaveme aktebujarie”.

Në mbylljemesazhii drejtohejvetëDuçes: “Duçe i dashtun,ke bashumësakrificapër neve. Na keshpëtuarprej shumërreziqvet, jeni në zemrëne popullit shqiptar, përveçnji pakicësshumë tëvogël që nuktë kupton. GjithëShqipnijatë mban në zemër... JuveDuçe jukërkojmëme e shpëtuepopullin shqiptar”. Do të vihet re se në tekstin e letrës së Xh. Ypit ka një përzierje dialektesh, gjë që tregon se në të ka hyrë edhe një dorë e dytë.

***

Eshtë përsëri Xh.Ypi që hap mbledhjen e “Asamblesë”më12prill. Parasë gjithashaidënonqeveritarët “që iknë e që lanëvendet e tyre, qënukmendonin për përparimine Kombit, por vetëmevetëm si t’imbushninarkat e tyreme të hollat publike”

“Por ishteDuçeja [asnjëherë Ypi nuke quanme emër Mussolinin]që po vëzhgonteme syrin e tijtejshikonjës dhe e pase përkundra sakrificaveqë bëntepërneve, vendiynë po shkontenë greminë, edëgjoizërin e populit tonë dhe i dhaurdhërushtrisëitaliane tëvinte e të shpëtonte Shqipërinë. Popullishqiptar, me gjithëushtrinëdhe gjindarmërinë e vogëlqë kishte, e pativendosurmekohë që të pristeme krahëhapur ushtrinë e Duçes, prandajpërveçdisa kusarëve, askush nukbëriasnjëkundërshtim...”.

Ypi është lajkatar i fortë, e ngre Duçen në lartësinë e komandantëve më të mëdhenj të historisë. “Kamshpresë, - thotë ai në mbyllje, -nëmirëvajtjen e nëpërparimin e kombittonë se Duçejai Madh, i cili ka treguarnjë zotësimë të madhese Annibali (i Kartagjenës sh.IV para erës së re)dhe Qezari (iRomës, njëshekull para e. r.), i Cili [me c të madhe] di tëfitojë e të përfitojë e që ka një karakter Burri [me b të madhe] tëfjalës e tëbesës, nuk do ta lejë të humbasë kombi ynë i vogël, por shumë ivjetër. Ç’presim ngaDuçeja, -pyet ai, - as mëpak e as mëshumë: “lirinëkombëtare, gjuhën tonë (sic!), Paqendhe Drejtësinë”. Prandaj, “umblodhënnë Asamble që t’iparashtrojmë Duçesvendimintonë”.

Xh. Ypi nuk do të jetë i vetmi. Eksponentë të tjerë të regjimit [Shefqet Vërlaci, etj] do të zënë poste të larta në qeveri dhe në Partinë e shpikur fashiste të Shqipërisë, me në kyre ish diplomatin e Zogut T. Mborja. Megjithatë, është një fakt domethënës që vetë Çiano e shënën në Ditarin e tij. Pasi ka ardhur në Tiranë si triumfator, shpreh kënaqësi kur sheh se “Tirana është zgjuar me flamurin tringjyrësh”, por midis turmës shquan edhe një zonë të ftohtë, sidomos te nxënësit e shkollave të mesme që nuk duan të ngrenë dorën “per saluto romano” [përshëndetje fashiste]. Nxënësit e japin që tani mesazhin për rezistencë.

http://www.shekulli.com.al/news/52/ARTICLE/23400/2008-04-06.html

[pryll]

shume pergjithesime feminore ka ky shkrim, si me qene tu fol ne kafene komuniste.

i permledh dot pikat kryesore damiano? se mu po me veshtireso ai bashkimi origjinal i fjaleve