Enigmat

[Agim Metbala]

Për adhuruesit e anagramit - ndërrimorit, në vijim po i parashtrojmë edhe disa angrame - ndërrimoret dhe disa kartëvizitat, në mënyrë që të ecim përpara me enigma të tjerë që bëjnë pjesë në familjen e anagramit - ndërrimorit.

BRAVO LINA, ROL...
Me rëndësi loze n'histori;
Për kauzën kombëtare -
Luftove me trimëri!

Zgjidhja?

BARITON - HIT LA,
Ky këngëtar;
Tok me greta Koçin -
Në një festival!

Zgjidhja?

E LABI, QE TENORI!
Ana bërtiti me të madhe;
Ndëgjo çfarë zëri ka -
Kjo këngëtare!

Zgjidhja?

[Agim Metbala]

Në vijim, po i parashtrojmë edhe disa kartëvizita, por pa zgjidhje, duke kërkuar që këtë ta bëni ju.

ELSA N. TIPI,
Ngjitjen s’e ndali;
Derisa arijti –
Në maje mali!

Zgjidhja?

[Agim Metbala]

Në vijim, po i parashtrojmë edhe disa kartëvizita, por pa zgjidhje, duke kërkuar që këtë ta bëni ju.

ELSA N. TIPI,
Ngjitjen s’e ndali;
Derisa arijti –
Në maje mali!

Zgjidhja?


ELA B. NARI
Sa me ëndje ushtron;
Vallen e bukur –
Në skenë vallëzon!

Zgjidhja?


FIKRETA D. GOLA,
Me punë prin;
Të gjitha materialet –
I shtyp me makinë!

Zgjidhja?

[Agim Metbala]

Po vazhdojmë lojën së bashku, duke kaluar në dy enigma - gjëza të tjera nga familja e Anagramit - ndërrimorit, e këta janë - etnike apo ndryshe e emërtuar edhe si adresë enigmatike, dhe etnike e rrejshme, apo adresë enigmatike e rrejshme. Këto dy enigma, kështu janë emrëtuar në shtetet që kanë enigmatikën -gjëzëtarinë shumë në nivel (Kroacia, Sllovenia, Bosna...) e me këto terma, i kemi emërtuar dhe përdorur edhe enigmatët e Kosovës.


ETNIKE - ADRESAT ENIGMATIKE

Edhe kjo enigmë, bënë pjesë në grupin e familjes së anagramit, sepse zgjidhet në mënyrë të njejtë, duke u ndërruar vendin shkronjave nga emri dhe mbieri i parashtruar si pyetje (shkronjat e mëdha), për të ardhur deri te zgjidhja e kërkuar.
Nga vetë emërtimi i kësaj enigme – etnike apo adresë enigmatike, nënkuptohet se nga emri dhe mbiemri i parashtruar i personit të imagjinuar, duhet ta gjejmë prejardhjen, vendbanimin apo vendqëndrimin e tij (adresën e tij ).

Si ilustrim, po ua prezentojmë dy shembuj të kësaj enigme.

INIS P. SHATRI,
Hapin e parë ka hedhur;
Këtë qytet t’Kosovës –
Për t’jetuar ka zgjedhur!

Zgjidhjarishtinasi

PREN S. ZARI,
Jeton e punon me mall;
Në qytetin tonë
Të vjetër, monumental!

Zgjidhjarizrenasi

INA S. TARE,
Jeton me vrrullin e rinisë;
Tok me familjen –
Në kryeqytetin e Shqipërisë!

Zgjidhjairanase

DON K. SHIRA,
Me plot dashuri;
Jeton e krijon –
Në një qytet n’shqipëri!

Zgjidhja:shkodrani

[Agim Metbala]

ETNIKE - ADRESA E RREJSHME

Nga vetë emërtimi i kësaj enigme, e cila zgjidhet poashtu me anagramin – ndërrimin e vendit të shkronjave nga emri, mbiemri dhe qyteti apo vendi i shkruar, nënkuptojmë se adresa e personit të imagjinuar e dhënë, është e rrejshme e ne duhet ta gjejmë adresën e tij të vërtetë.
Për ilustrim, po japim një shembull të kësaj enigme.

GJON TASI – TRIR
Jeton me dashuri;
Tok me familjen –
Në një qytet nÇShqipëri!

Zgjidhjajirokastrit


ANTON N. GASHI – VIS

Antoni nuk jeton në Vis thanë,
Por në një qytet amerikan!

Zgjidhja:Vashingtonas

[Agim Metbala]

FJALËKRYQI AMERIKAN

Fjalëkryqi amerikan, nga vetë emërtimi i kësaj enigme – fjalëkryqi, vetvetiu nënkuptohet se kjo enigmë – fjalëkryq, ka filluar të përpilohet nga enigmatët amerikanë, i cili më vonë është përhapur në shtetet e tjera, edhe tek ne në Kosovë, prandaj edhe quhet fjalëkryqi amerikan.

Ky fjalëkryq, ka mjaft rregulla të njëjta si me fjalëkryqin klasik - rrjeti i këtij fjalëkryqi ndahet në mënyrë simetrike.

Veçoritë kryesore të këtij fjalëkryqi janë:

1. Ky fjalëkryq, plotësohet vetëm horizontalisht,
2. Veçori tjetër që këtë fjalëkryq e veçon nga të tjerët, është se në secilën kolonë vertikalisht, janë shkronjat e njëjta.


Në vijim, po ju parashtrojmë një fjalëkryq amerikan për ilustrim enë fund, edhe zgjidhjen, që ta kuptoni më lehtë edhe këtë fjylëkryq


1.Shpend shtëpiak (sh.shq.) - sisor i madh deti.
2.Pond - babai - emnake e Alenit.
3.P.e - qytet në Mauritani - lumë në Francë.
4.P.e.j - futbollisti Igli - emër femre
5.Qyteti ynë - perëndi e luftës te grekët e vjetër - natrium
6.Banor i Pejës - smira - alt
7.Këngëtari Bedri-e cila me radhë.

ZGJIDHJA:1. Patat - balena,
2.P - tata - Alena,
3.Pe - atar - Lena,
4.Pej - Tare - ena,
5. Peja - Ares - na,
6.Pejan - resa - a,
7.Pejani - e sata

[Agim Metbala]

Për adhuruesit e anagrameve - ndërrimoreve, po i parashtrojmë edhe disa anagrame - ndërrimoret të sajuar këto ditë.

Mundohuni t'i zgjidhni vet, nëse këtë nuk arini, në fund i keni zgjidhjet e anagrameve - ndërrimoreve.


Anagrami i dyfisht:

1.ANTENA, VALA RI,
ANTENA A RIVAL,
Ka kjo këngëtare?
- Të dyjat i ka –
nëpër festivale!

Zgjidhja?

2.ALI T. GERI,
Pse kishte mjeshtri;
Ky futbollist –
Vajti në Itali!

Zgjidhja?

3.LILA LATA,
Vazhdimisht ushtron;
Me voje të majt –
Sa bukur shuton!

Zgjidhja?

4.E LABI, QE TENOR!
Ana bërtiti me të madhe;
Ndëgjo çfarë zërika -
Kjo këngëtare!

Zgjidhja?

5.SELI – KANAL, RITMI,
Ka me të madhe;
Në televizionet tona –
Kjo këngëtare!

Zgjidhja?Kaltrina Selimi



Zgjidhja:1. Valentina Rama, 2. Igli Tare, 3.Altin Lala, 4.Bleona Qereti, 5.Kaltrina Selimi

[Agim Metbala]

Në vijim, po i parashtroj edhe tre anagrame - ndërrimore, kushtuar poetëve të forumit.
Me pak angazhim, besoj se do t'i zbuloni se cilët poetë janë, nëse këtë nuk e bëni Ju, me anagrame të tjera që do t'u kushtoj miqëve të Forumit, do t'i zbulojmë zgjidhjet.

1.
DRITA, ESE, NOLI...
Thot me vargun e brisht;
Ky poet i Forumit -
Vërtetë shkruan intimisht!


Zgjidhja?


ZINI, SA SUAZA
Të gjëra ka kjo poete;
Lexoni vargjet e sajë -
Kënaqësia s'ka ku ju vete!

Zgjidhja?


SHI, MALL, NDER, DOVA...
Ai vazhdimisht vargje vargon;
Me urtësi e tolerancë -
Poetë të Forumit i nderon!

Zgjidhja?

[Agim Metbala]

Në vijim, po i parashtroj edhe tre anagrame - ndërrimore, kushtuar poetëve të forumit.
Me pak angazhim, besoj se do t'i zbuloni se cilët poetë janë, nëse këtë nuk e bëni Ju, me anagrame të tjera që do t'u kushtoj miqëve të Forumit, do t'i zbulojmë zgjidhjet.

1.
DRITA, ESE, NOLI...
Thot me vargun e brisht;
Ky poet i Forumit -
Vërtetë shkruan intimisht!


Zgjidhja?


ZINI, SA SUAZA
Të gjëra ka kjo poete;
Lexoni vargjet e sajë -
Kënaqësia s'ka ku ju vete!

Zgjidhja?


SHI, MALL, NDER, DOVA...
Ai vazhdimisht vargje vargon;
Me urtësi e tolerancë -
Poetë të Forumit i nderon!

Zgjidhja?

Meqenëse kurkush nga forumistët nuk u paraqit me zgjidhjet e anagrameve - ndërrimoreve të postuar, po i zbuloj unë atëherë.

Zgjidhja e anagramit - ndërrimorrit të parë: Leonard Seiti; i të dytit, Suzana Zisi dhe i të tretit, Edmond Shallvari

[Agim Metbala]

Në vijim, po ju parashtroj edhe një anagram, kushtuar poetës të palodhshme të forumit.

PLAN A DIJE, A KA
Kjo poete e urtë?
Po, po pa dyshim -
Ka vargun e butë!

Edhe pse më herët kam dhënë sqarime të mjaftueshme për anagramin, edhe një përsëritje e shkurtër, nuk do të jetë e tepërt.
Zgjidhja kërkohet nga shkronjat e mëdha , mirëpo me anagramim (duke ua ndërruar vëndin shkronjave) ndërsa vargjet në vijim, ju lehtësojnë që që orientoheni ngjidhjen e kërkuar