Mbi tė gjitha, ne po vazhdojmė vallen tonė nė galaktikėn e enigmatikės- gjėzėtarisė, duke shtuar pėrditė nga disa yje tė bukura e tė shėndritshme tė cilkėt do tė shėndrisin deri nė pambarim.
Do tė marshojmė sigurt e drejtė postimit tė dymijtė dhe faqes sė njėqindė.
Ja njė etnike - adresė enigmatike:
ALBIN RISE,
Ka fat thanė;
Mbase lindi e jeton -
N'kėtė qytet gjerman!
Zgjidhja?.....................
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Dhuro shumė...e prit pak!
LOJĖ ASOCIACIONI
Nga vet nocioni, emėrtimi i kėsaj enigme, do tė thotė bashkim dhe vėrtetė nėse analizohet kjo enigmė, nga vetė rrėnja e fjalės, ėshtė e qėlluar nė emėrtim, nga se zgjidhjen e secilės kolonė dhe zgjidhje definitive, duhet kėrkuar nė lidhjen biologjike tė katėr shtyllave, me zgjidhjen definitive.
Kjo lloj engime, nė enigmatikėn kosovare dhe nga enigmatėt, nė njėrėn anė e nė anėn tjetėr, nga zgjedhėsit, ėshtė pėrvetėsuar mjaft vonė, nė krahasim me enigmatėt e shteteve tė tjera, e tek ne, ėshtė pėrvetėsuar qė nga fillimi i botimit tė revistave engimatike “Horizonti” dhe “Filizat”.
Nė vijim, do tė pėrpiqemi t’i definojmė rregullat e kėsaj enigme, nė mėnyrė qė tė pėrvetėsohet, sė pari nga enigmatėt e pastaj nėnkutpohet, se do tė pranohet edhe nga lexuesit, respektivisht telespektatorėt.
Asociacioni ėshtė enigmė qė nga vetė struktura e saj do tė ishte e grupėzur nė grupin e plotėsoreve dhe si e tillė ėshtė pėrkufizuar me katėr shtylla vertikalisht dhe katėr numra horizontalisht, duke kėrkuar nė secilėn shtyllė katėr nocione pėr tė ardhur deri tek zgjidhja e secilės shtyllė dhe nė fund nga zgjidhja e katėr shtyllave, kėrkohet zgjidhja definitive.
Nocionet e tė katėr shtyllave, janė nė lidhje biologjike, (bashkim), tė cilat tash asociojnė zgjidhjen definitive dhe e kundėrta, zgjidhja definitive, biologjikisht ėshtė e lidhur me katėr zgjidhjet e shtyllave dhe me tė gjitha nocionet e zgjidhura nė secilėn shtyllė.
Tek asociacioniet, nuk ka pėrkufizime si te pasiansi – pra, mund tė pėrdoren nocionet –fjalėt si nė emrat e veēantė ashtu edhe nė emrat tė pėrgjithshėm, sipas praktikės sė deritashme tė pėrpiluesve tė kėsaj enigme, e vetmja ndalesė do tė ishte se nocioni –fjalėt duhet tė pėrdoren nė njėjės.
Mė sa dihet (rezultati jo i zyrtarizuar), kėtė enigmė i pari e ka botuar mjeshtri i enigmatikės - Agim Metbala nga Rahoveci, nė revistėn “Horizonti” nė vitin 1987.
Kohėve tė fundit, kjo enigmė ėshtė popullarizuar dhe pranuar nga lexuesit dhe teleshikuesit nė Kosovė, falė emisionit tė RTK-sė dhe mjeshtrit tė enigmatikės - Xhelal Abrashit nga Gjakova.
Unė u pėrpoqa ta improvizojė, e vizatova drejtėpėrsėdrejti, pėrndryshe dp ta skenoj njė asociacion e do ta dėrgojė sėrish me pyetje pa zgjidhje tė kolonave e pa zgjidhje definitive, duke ua lėnė detyrėn Juve.
_____________ ________________ _______________ ________________
e hapur ............ tango...................... pikaloshe.............. epike
_____________ ________________ _______________ ________________
teatri................. i lirė........................ kandrra................ letrare
_____________ ________________ _______________ ________________
trishtuese.......... ēifti......................... lule...................... skenike
_____________ ________________ _______________ _______________
idilike................. loja.......................... nektari................ komike
_____________ ________________ _______________ _______________
_____________ ________________ ________________ ______________
sakena................. vallėzimi.................. flutura...................... vepra
_____________ ________________ ________________ ______________
....................................... _______________________
BALETI
...................................... _______________________
Ta analizpjmė bashkarisht kėtė asociacion.
Shjtylla e parė - vertikalisht - e hapur, teatri, trishtuese dhe idilike, a nuk ju asociojnė nė diēka? E tė gjitha kėto, ēka pra? Pa dilema se ju dėrgojnė drejtė e nė SKENA. Analizoni vet edhe njė herė.
Kalojmė nė kolonėn e dytė (vazhdimisht vertikalisht) - tango, i lirė, ēifti, loja - kėto terma, nocione a nuk ju qojnė e drejtė nė vallėzim?
Nė tė njėjtim sistem, termat - nocionet e shtyllės sė tretė, tė shtyllės sė katėrtė...
E tash t'i analizojmė zgjidhjet e katėr shtyllave:skena, vallėzimi, flutura, vepėr - a janė tė lidhur kėto katėr trerma - nocione mes vete? Sigurisht qė po! E tash kėto katėr nocione a janė tė lidhur me zgjidhjen definitive BALETI? gjithėsesi po.
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Agim Metbala : 09-09-2008 mė 14:37
Po shoh se Ēaushi me padurim pret ndonjė anagram, paska mbetur duarthatė:
1.
E, LIRI GJONI!
Bėrtiti nė shenjė ngadhnjimi;
I lirė ėshtė mė tani -
Kudo nė Botė besimi!
Zgjidhja?...............................
2.
SERENA SAN,
Veten e ka bind;
Nė kėtė kaos urban -
Duhet tė rilind!
Zgjidhja?.................................
1.
E, LIRI GJONI!
Bėrtiti nė shenjė ngadhnjimi;
I lirė ėshtė mė tani -
Kudo nė Botė besimi!
Zgjidhja?...............................RELIGJIONI !
2.
SERENA SAN,
Veten e ka bind;
Nė kėtė kaos urban -
Duhet tė rilind!
Zgjidhja?...........................RENESANSA!
Dhuro shumė...e prit pak!
Z. Ēaush, edhe nėse kisha sajuar vetėm anagrame pa asnjė punė tjetėr, nuk do tė kisha mundur tė ri ball ball vetėm me Ju, e lėre mė me tė gjithė kėta anagramistė, tė cilėt u shumėzuan nė rrėnjė katrore.
Ja njė anagram dhe njė etnike:
Anagrami, eh ... do ta ėndrrosh....
AKORD - ETA,
Mė tha Ana me ngrohje;
E meriton Ēaushi -
Tė marrė mirėnjohje!
Zgjidhja?........................
NASI I. LORKA,
Si duket kėshtu thanė;
Jeton plotė dashuri -
N'kėtė qytet amerikan!
Zgjidhja?.........................
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Agim Metbala : 09-09-2008 mė 14:27
AKORD - ETA,
Mė tha Ana me ngrohje;
E meriton Ēaushi -
Tė marrė mirėnjohje!
Zgjidhja?........................DEKORATA!
NASI I. LORKA,
Si duket kėshtu thanė;
Jeton plotė dashuri -
N'kėtė qytet amerikan!
Zgjidhja?.........................KALIFORNASI!-------- nje "F" mangu apo jam gabim ne zgjidhje une!?
Dhuro shumė...e prit pak!
Krijoni Kontakt