Kuriozitete mjekësore!

[DI_ANA]

Zemra jonë është pompa më e përpikte në botë.

Për çdo 23 sekonda nëpër zemër kalojnë 5 litra gjak.

Për një ditë zemra shtie në qarkullim 19 mijë litra gjak.

Për 60 vjet qarkullojnë 480 milionë litra gjak.

Kjo pompë tejet e përsosur me vetëlëvizës speciale peshon mesatarisht 230 gramë te femrat, ndërsa 280 gramë te meshkujt.

Gjaku qarkullon nëpër enët e gjakut 100 mijë kilometra për 23 sekonda. Kjo shpejtësi e qarkullimit të gjakut është 215 herë më e madhe se shpejtësia e anijeve në gjithësi.

Për 11 sekonda, 25 miliardë kamionë mbartës të ngarkuar me oksigjen dhe materie ushqyese të domos-doshme (rruzat e kuqe të gjakut) shkarkojnë barrën e tyre nëpër qeliza të uritura të kapilarëve të gjakut.

Jeta e rruzave të kuqe zgjat 42 ditë, ndonëse ato me përballim mund të jetojnë deri në 127 ditë. Kjo do të thotë se gjaku ynë ripërtëriet për çdo 2 muaj, pra 200 miliardë rruza të kuqe të gjakut lindin dhe vdesin për çdo ditë.

Gjatë ecurisë së frymëmarrjes mbushen me oksigjen 400 milionë zgavra në mushkëritë tona. Sipërfaqja e zgavrave (kanaleve) është 150 m².

Diafragma, muskuli që ndan zgavrën e kraharorit nga ajo e barkut, është organi muskulor më veprues gjatë jetës së njeriut. Ky organ nuk pushon asnjëherë. Ky muskul tkurret (kontrahon) 11 mijë herë në orë, afro 264 mijë herë gjatë ditës apo 670 milionë herë për 70 vjet jetë.

Truri ynë është kompjuteri më i përsosur në botë. Ai përbëhet prej 100 miliardë qelizash të përhimta, e barabartë me një fuqi të mbi 10 mijë programeve komjuterike në veprim të përhershëm.
Sipërfaqja e këtyre komjuterëve është 250 mijë km² (sa gjysma e sipërfaqes së Francës). Të shtojmë edhe diçka: nevojiten pak dashuri dhe intimitet për të lindur krijesën e re, njeriun. Këtë nuk mund ta realizojë kurrë asnjë kompjuter.

Për çdo ditë shkenca zbulon gjëra të reja te njeriu. P.sh në kohë të fundit biologët e Universitetit të Miçigenit zbuluan në lëkurë dhe në flokë të njeriut metale, siç janë: argjendi, plumbi, kallaji, zinku, hekuri, bakri dhe alumini.

Ciklonet dhe anticiklonet rrallëherë kalojnë shpejtësinë 130 deri 140 km në orë, kurse shpejtësia e ajrit që del prej mushkërive nëpër kordhat zanore gjatë teshtitjes arrin shpjetësinë 390 km në orë.

"Shkenca dhe jeta"

Sillni dhe ju faktet qe tregojnë që organizmi i njeriut eshte "makineria më perfekte" dhe më e pazëvendësueshmja!

[DI_ANA]

Nga momenti i shuarjes së cigares së fundit

Që në 20 minutat e para të ndërprerjes së pirjes së duhanit, organizmi i njeriut fillon t’i kthehet gjendjes normale. Zemra është më mirë që në 24 orët e para, mbaresat nervore pas 48 orësh, ndërsa mushkëritë pas disa muajsh.

Pas 20 minutash: Shtypja e gjakut dhe pulsi bien në vlera normale, temperatura e duarve dhe këmbëve ngrihet në vlerat normale.

Pas 8 orësh: Përqendrimi i monoksidit të karbonit në gjak bie dhe i afrohet normales, përqendrimi i oksigjenit në gjak rritet deri në vlerën e duhur.

Pas 24 orësh: Zvogëlohet rreziku nga infarkti i zemrës.

Pas 48 orësh: Mbaresat nervore fillojnë të ripërtërihen, përmirësohet ndjenja e nuhatjes dhe shijes, të ecurit është më i lehtë.

Pas 2 javësh deri në 3 muaj: përmirësohet qarkullimi i gjakut, rritet kapaciteti i mushkërive deri në 30%.

Pas një deri në nëntë muaj: Zvogëlohet numri i kollitjeve, tendosja e sinuseve, lodhja dhe frymëmarrja e shpejtuar, rigjenerohen qelizat e mushkërive.

Pas një viti: Rreziku nga sëmundjet koronare kardiovaskulare është 50% më e ulët sesa te duhanpirësit.

"Spekter"

[DI_ANA]

Ende arsye pse duhet të pini më shumë ujë

Shkencëtarët gjermanë kanë zbuluar se si brenda një ore pas konsumimit të ujit të pastër, harxhimi metabolik i energjisë rritet për 24%, ndërsa kjo nuk ndodh nëse pihet sasi e njëjtë e tretësirës fiziologjike.

Sipas një teorie, mendohet se organizmi harxhon energji për ta bërë temperaturën e ujit të pirë të ngjashme me temperaturën trupore.

Megjithatë edhe pas eksperimenteve me ujë të ngrohur në temperaturë 37°C (sa është edhe temperatura trupore), janë arritur rezultate të ngjashme në harxhimin e energjisë. Kështu që mendohet se flitet për ndonjë proces të komplikuar fiziologjik.

Studimet kanë treguar se rritja e harxhimit energjik pas konsumimit të ujit, te meshkujt pasohet me harxhimin e yndyrave, ndërsa organizmi i femrave i shfrytëzon më shumë karbohidratet.

"Spekter"

[DI_ANA]

Cannabis sattiva ilac popullor

Canabis Sattiva ndihmon në kurimin e sklerozës multiple.Kurat me bazë Canabisi mund të kenë rezultate më afatgjata për pacientët me sklerozë multiple,- deklaruan shkencëtarët.

Rezultatet e një studimi të shkurtër 15 javor, të kryer te pacientët me sklerozë multiple, ishin të paplota, sepse megjithëse pacientët deklaruan se kishin pasur lehtësime në çlirimin e muskujve të kontraktuar, ngurtësinë dhe lëvizshmërinë, zbulimet nuk mund të konfirmoheshin nga fizioterapistët.

Por mjeku John Zajicek, pranë shkollës mjekësore "Peninsula Medicak School" në universitetin "Exeter" dhe "Plymouth", në jugperëndim të Anglisë, i cili drejtoi studimin, deklaroi gjatë një konference se rezultatet tregonin se personat që e vazhdonin kurën për një periudhë njëvjeçare kishin më shumë shanse për përmirësim.

"Spekter"

[DI_ANA]

Drunjtë parandalojnë astmën.

Një studim i realizuar së fundmi nga shkencëtarët amerikanë, ka treguar se fëmijët të cilët jetojnë në vende ku ka drunj do të sëmuren më pak nga astma.

Shkencëtarët nga Universiteti Columbia në New York, kanë llogaritur se nëse në një sipërfaqe prej një kilometër katrorë ka 343 drunj, atëherë rreziku i fëmijëve (të moshave ndërmjet katër dhe pesë vjet) për të fituar astmën, është më i vogël për 25%.

Sipas këtij mendimi, drunjtë ndikojnë pozitivisht në kualitetin e ajrit dhe njëkohësisht i nxisin fëmijët për aktivitet fizik.

Vetëm në SHBA, ndërmjet viteve 1980 dhe 2000, numri i fëmijëve me astmë është dyfishuar, sidomos në vendet urbane. Ndërsa në New York astma është shkaktari kryesor i shtrirjes së fëmijëve nën moshën 15-vjeçare në spital. Astma te fëmijët njujorkezë është e përfaqësuar me 3% të numrit të përgjithshëm të tyre.

Në bazë të këtij studimi të publikuar në revistën, Journal of Epidemiology and Community Health, shkencëtarët u kanë rekomanduar autoriteteve që deri në vitin 2017 të mbjellin miliona drunj në New York.

"Spekter"

[DI_ANA]

Ecja ul shtypjen e gjakut


Shkencëtarët koreanë kanë llogaritur ndikimin e të ecurit prej 40 minutash në shtypjen e gjakut, në një studim në të cilin kanë marrë pjesë 23 meshkuj me shtypje të rritur të gjakut.

Rezultatet kanë treguar se shtypja e gjakut është zvogëluar si rezultat i ecjes, ndërsa nga ky ndikim pozitiv i ecjes është rekomanduar që të ecet së paku një orë brenda ditës.

Ky zbulim mund t’u ndihmojë në veçanti personave të cilët për shkak të llojit të punës nuk mund të ushtrojnë, por vazhdimisht nguten për të arritur nga një takim në tjetrin.

"Spekter"

[DI_ANA]

Dashuria kuron sëmundjet

thuhet në një studim të kohës së fundit.

Disa psikologë amerikanë në Pensilvani kanë zbuluar se njerëzit që bëjnë dashuri të paktën dy herë në javë përmirësojnë sistemin imunitar.

"Të bësh dashuri një herë ose dy herë në javë, do të thotë të sfidosh gripin," kështu thonë ekspertët amerikanë, duke theksuar se gjithçka duhet berë pa e tepruar. Studimi tregon se të bërit dashuri i bën mirë trupit dhe mendjes. Studimet tregojnë se erosi ka një ndikim pozitiv mbi shëndetin. Madje, ai mund të jetë aq pozitiv sa mund të parandalojë edhe gripin. Disa psikologë amerikanë në Pensilvani kanë zbuluar se njerëzit që bëjnë dashuri të paktën dy herë në javë përmirësojnë sistemin imunitar. Shkencëtarët kanë vënë re se seksi ndikon mjaft pozitivisht për mbajtjen në nivele të pranueshme të imunoglobinës, një antigjen që ndodhet në koracën e mukozës, i vendosur ne linjën e parë, që ka për qëllim mbrojtjen ndaj te ftohtit dhe gripit. Për të zbuluar efektet që ka seksi në nivelin e imunoglobinës, Karl Çarnetski nga Universiteti "Wilkes", si dhe kolegu i tij Frank Brenan kanë testuar jetën seksuale të 111 studentëve të grupmoshave 16-23 yjeç, duke monitoruar nivelin në rritje të imunoglobinës. Rezultatet e studimit, të publikuara në revistën e njohur "New Scientist", kanë treguar se studentët që kishin new jetë seksuale më të varfër në javë, kishin një rënie të nivelit të imunoglobinës, krahasuar me studentët që kryenin marrëdhënie seksuale të paktën dy herë në javë.

Duke iu referuar këtyre të dhënave, Kliford Lovell, imunilog i Universitetit të Kalifornisë, shpjegon se personat që kanë një jetë aktive seksuale mund të jenë më pak të ekspozuar ndaj infeksioneve. "Sistemi imunitar nxit në mënyrë natyrale prodhimin e cilësinë e imunoglobinës në rast se një person kryen marrëdhënie të shpeshta seksuale", thekson Lovell. Mbi të gjitha, studimi tregon se në rast se marrëdhëniet seksuale janë të tepruara gjatë periudhës dimërore, ato mund te bëhen shkak për probleme anësore shëndetësore dhe kjo vjen për shkak të rrirjes së paparashikueshme të nivelit të imunoglobinës, moment ky ende i pashpjeguar. Sipas Karl Çarnetskit, studentët që kryejnë më shumë marredhënie seksuale mund të gjenden përballë problemeve psikologjike siç janë ankthi dhe stresi, faktorë që ndikojnë ne uljen e nivelit të imunoglobinës.



marrë nga agimi.com

[DI_ANA]

Zbulohet hormoni që shkakton ankthin

Zbulimi është bërë nga një studim italian

Ankth, frikë dhe kriza të papritura paniku: çelësi i këtyre gjendjeve mendore të ankthshme që trishton shumë persona qëndron te një hormon i quajtur Aldosteron. Zbulimi është bërë nga një grup kërkuesish italianë, të cilët studiuan një grup pacientësh që vuanin nga një sëmundje, e cila karakterizohej nga prania e tepërt e kësaj substance.



Nicoletta Sonino e Universitetit të Padovas ka shpjeguar se zbulimi, i cili është publikuar në revistën "Psychotherapy and Psychosomatics", mund të çojë në një përmirësim të mekanizmave biologjikë, ku bazohen këto shqetësime të humorit me pasoja të rëndësishme për cilësinë e jetesës tek ata që vuajnë. Ankthi i tepërt, krizat e papritura të panikut, krizat e frikës së pajustifikuar mund ta bëjnë shumë të vështirë jetën e personave dhe të krijojnë vështirësi të mëdha në administrimin e situatave normale në jetën e përditshme. Ekzistenca e një lidhjeje mes ankthit dhe familjes së hormoneve Kortikosteroidë, së cilës i përket si hormoni i stresit (Kortizoli), edhe vetë Aldosteroni, ishte vënë re nga shkencëtarët përmes eksperimenteve të kryera me kafshët në laborator. Në veçanti, Aldosteroni prodhohet nga gjëndrat mbiveshkore dhe luan një rol të rëndësishëm në rregullimin e presionit të gjakut. Në studimin pilot të kryer me pacientë që prodhonin Aldosterionë më tepër nga ç'duhej, Nicoletta Sonino zbuloi lidhjen mes molekulës dhe shqetësimeve si ankthi dhe paniku. Gjithashtu, shkencëtarët italianë përdorën edhe disa teste që përdoreshin në psikiatri për shqetësimet e humorit dhe u pa se këta pacientë, që prodhonin Aldosteronë më shumë nga ç'duhej, vuanin nga shqetësimet e humorit. Rezultatet nuk lanë asnjë hije dyshimi: subjektet që u analizuan, vuanin nga ankthi shumë herë më tepër sesa popullsia në përgjithësi dhe në shumë raste u vunë re çrregullime të rënda të humorit, demoralizim dhe pesimizëm. Megjithëse përfundimet duhet akoma të konfirmohen, sipas Soninit, nga të dhënat e para rezulton se Aldosteroni është hormoni kryesor që shkakton ankth dhe frikë.

Gazeta Shqip

[DI_ANA]

Stresi emocional, shkaktar i belbëzimit tek femijët

Një raport i kohëve të fundit tregon se fëmijëve që e kanë më të vështirë të përballojnë stresin emocional, shpesh u mbahet goja. Ndërsa shkencëtarët thonë se 50 deri në 80 për qind të këtyre fëmijëve e kalojnë këtë fazë deri në moshën pesë vjeç, nuk ka ndonjë kurë për belbëzimin nëse vazhdon përtej kësaj moshe.

Nuk ka shërim për mbajtjen e gojës dhe askush nuk e di nga se shkaktohet, megjithëse besohet se trashëgimia dhe tani temperamenti luajnë një rol. Fondacioni ndërkombëtar për belbëzimin vlerëson se deri në 60 milionë vetë në gjithë botën e kanë këtë problem.

Paaftësia për të komunkuar siç duhet sjell dëshpërim dhe zemërim dhe ndonjëherë edhe tërheqje, thotë profesor Edward Conture i Universitetit Vanderbilt në Nashville të Tenesisë: “Nuk mund të komunikosh kur të duash, apo atë që do të thuash dhe si të duash. Dhe gjithkush mund ta kuptojë sesa pa shpresë të bën të ndihesh një gjë e tillë”.

Doktor Conture ndoqi 111 fëmijë nga mosha dy në 5 vjeç. Është grupmosha kur bëhet më e qartë që dikujt i mbahet goja. Megjithëse studimi është bërë në Shtetet e Bashkuara, fëmijët ndjekin të njëjtën rutinë loje, mësimi dhe përpjekjesh në gjithë botën. Djemtë janë 3 herë më shumë të prirur sesa vajzat që të belbëzojnë.

Megjithëse ka një lidhje gjenetike familjare, doktor Conture arriti gjithashtu në përfundimin se shumë nga këta fëmijë bëhen më shumë emocionalë gjatë këmbimeve të një situate normale loje. Në përgjithësi iu desh më shumë kohë që të qetësoheshin pasi ishin nervozuar. Reagimet emocionale shkaktonin pastaj belbëzimin.

Doktor Conture thotë se prindërit dhe mësuesit mund të ndihmojnë duke krijuar një ambjent më qetësues, që i jep fëmijës kohë të mjaftueshme për t’u shprehur. Ata duhet gjithashtu të mos kritikojnë apo të zëmërohen kur fëmija nuk i nxjerr dot fjalët dhe të kërkojnë ndihmën e një terapisti të të folurit që të punojë me fëmijën. Me këto masa ka shpresa që fëmija ta kalojë këtë problem.

"Revista Jeta"

[DI_ANA]

Sjellja ndaj fëmijëve

Për të ditur se çfarë t’u thuash fëmijëve dhe si t’ua thuash atë është një sfidë e përherëshme prindërore. Fatkeqësisht, disa fjalë qoftë edhe nga mënyra sesi thuhen mund të shkaktojnë dhimbje emocionale që lënë gjurmë gjatë gjithë jetës.

Studimi i ri tregon se komentet negative rreth peshës trupore, pamjes së jashtme ose ndaj mënyrës së të ngrënit që bëhen nga prindërit apo pjestarë të familjes mund të prekin rëndë vetbesimin e një fëmije. Kjo dukuri vihet re më shumë tek vajzat sesa tek djemtë, thuhet në studim.

Autorët e studimit intervistuan 450 vajza që kishin probleme me pamjen e jashtme, pra ishin pak të shëndosha apo hanin ose flisnin shumë. Rezultatet treguan se 80 përqind e tyre thane se kur kishin qënë të vogla, ato ishin përballur me komente negative rreth pamjes së jashtme, ose kishin provuar fjalë fyese si dembele, e shëmtuar apo budallaqe. Ekspertët thonë se komente të tilla janë tepër të dëmshme dhe i bëjnë fëmijët të ndjehen të keqtrajtuar emocionalisht, dhe krijojnë çrregullime në oreksin e tyre.

Studimi arriti në përfundimin se ndikimi i kritikave, veçanërisht ndaj mbipeshës apo pamjes së jashtëme të fëmijës ishte akoma më i keq kur komentet bëheshin nga nëna më shumë sesa nga pjestarët e tjerë të familjes.

Ndjenja e vetbesimit është një karakteristikë që krijohet me vështirësi, thuhet në studim, prandaj një koment apo kritikë pa takt, një fjalë fyese pa qëllim, sjellin pasoja afatgjate në jetën e fëmijëve.

"Revista Jeta"