A ekziston Triniteti?

[mesues]

ftoj ne diskutim besimtaret e krishtere ne lidhje me kete ceshtje shume te perfolur

[Shpresmiri]

Sa për fillim disa fjalë rreth të vërtetës së fesë mbi Trinitetin e Zotit në përgjithësi.

Rrëfimi qendror i fesë së krishterë është: “Ne besojmë në një Zot të vetëm”. Ka rëndësi themelore të shquash unicitetin e Zotit në Kristianizëm, sepse çdo shpjegim ose teologji e natyrës trinore të Zotit, që do të tentonte të mohojë unicitetin e Tij, nuk mund të merret parasysh, si një shprehje e vërtetë e fesë së krishtere.
Në historinë e Krishtërimit, disa vetë ose grupe kanë mbajtur një qëndrim që e mohon unicitetin e Zotit dhe kanë mbritur deri tek pohimi i tre zotave. Në çdo rast këto mendime janë kritikuar nga kishat e krishtera si të papranueshme me mësimin e vërtetë të krishterë.
Në gjuhën e popullit, disa shprehje të të krishterëve, të bëjnë të mendosh për “triteizmin praktik”. Ka raste, personash të krishterë, që kur flasin ose shkruajnë, të japin përshtypjen se të krishterët adhurojnë tre zota. Sidoqoftë, këto shprehje janë kundërshtuar gjithmonë prej krerëve të kishës së krishtere dhe teologëve, si të gabuara.
Megjithëse në kohën e Muhametit, kishte shumë të krishterë në Arabinë e Madhe, në krahinën e Mekes (Hijaz) ishin të paktë. Meka, duke qenë faltorja e besimit pagan, në kohën e Jahiliyya-s, kundërshtoi përhapjen e mendimeve të Krishtërimit. Të krishterët dhe paganët që ndodheshin në Hijaz, duket se nuk kishin marrë mësime të rregullta për fenë e krishterë.
Në atë kohë s’kishte “shkolla” ose institute për mësimin e fesë së krishterë dhe Shkrimet e krishtera ende s’ishin përkthyer në arabisht. Kështu njohja e vërtetë e mësimit të krishterë, duket se ishte vetëm në hapat e para.
S’do të ishte keq të përmendim edhe një gjë. Megjithëse fiset e ndryshme arabe u jepnin emra të ndryshëm hyjnive të veta pagane, ata njësuan Allah-un, Zotin e Madh, me Atin, Marinë si Nëna e madhe dhe Krishtin si Zotin, bir i lindur fizikisht, prej Allahut dhe Marisë. (Duket se ky pranim për të vërtetën gojëdhanore pagane, u pranua me lehtësi prej Arabëve të krishterë të kthyer, që ishin mësuar, mos më keq, në fenë e krishtere). Ky është një shtrembërim i fesë së krishtere, dhe teologët e krishterë më me autoritet e dënuan. Edhe Kurani e dënon këtë besim, si të padenjë për natyrën hyjnore. Të krishterët janë dakort me mësimin e Kuranit, se Zoti qëndron shumë më lart se fakti që të lindë një djalë, apo Maria e Jezusi janë zota që i shtohen Allahut, ose Allahu është njëri prej tre zotave. Kurani, pra, e dënonte mësimin pagan, gjysëm të kristianizuar, që gjëndej atëherë në Hijaz, një besim që as kishat e krishtera nuk e pranojnë.

Zoti ju ndriçoftë mendjen e zemrën!

[Danieli]

Shpresemir, doja te te beja nje verejtje, kur thoni se ne Hixhaz kishte te krishter porse keta ishin te paket. Ne fakt edhe fjala e "e paket" nuk mjafton, pasi ta te cilet ndodheshin ne Mekke dhe vetquheshin si krishter nuk beheshin as sa gishtat e njeres dore, per me teper qe thuhet se kur Muhammedi u shpall profet, ata kishin vdekur te tere.

[Anton]

Mesues ,

a te pyes per dicka?

Si e mendon ti se do te mund te provohej triniteti?

[fisnik2002]

shpresmir

ju falenderoj per mundimin.
Do te nderhyja ne disa gjera.
Kur ka ardhur Muhammedi si Profet te krishteret nuk figuronin.Njerezit ne ate kohe nuk adhuronin Isain,nen e tij,por adhuronin idhujt,te cilat i kishin perpunuar ata vet.Ata kishin nje gje qe sot te krishteret eshte e dyshimt.Ata e pranonin All-llahun si Krijus,Zot i gjitheshkaje,e cila, te krishteret eshte shume e dyshimt,ku ka shume per tu diskutuar.

Une e kuptoj ate qe ju doni te thoni,por ju duhet te shpreheni edhe me konkret,duhet te perdorni autoritetin e vertet te njeriut para Krijusit te tij.Duhet ti jepni hakun ketij Krijusi edhe me shume.Ku dihet ju te krishteret keni ber shume gafa ne kete drejtim.
Triniteti te tekrishteret eshte verbimi me i madh ne te gjithe shoqerin kristiane.Ajo ka ren viktim e viruseve çifute.Kjo nuk mbaron ketu per te krishteret .

shpresmire
ju duhet te kuptoni ne ate qe thoni,nuk do deshiroja qe ajo,thenia juaj,te jet thjesht nje moment.Do doja qe ajo te ishte nje ndryshim i plot per te e verteta.Ju e keni kete zgjuarsi,keni mundesi qe ta kryeni,te shkeputeni nga ajo qe ju e mohoni.
Adhurimi i nje Zoti te vetem eshte detyra e çdo krijese,e cila mendon e llogjikon.
I lutem All-llahut qe ta hapi zemren per te kjo e vertet e ti japish Atij,All-llahut hakun ne adhurim.

Nuk ka zot tjeter veç All-llahut dhese All-llahu eshte nje e i pa shok.Ai meritn qe te adhurohet.
Me kete ka ardhur Muhamedi dhe te gjithe profetet e tjere para tij.
Drejtimi eshte nje.
Adhurimi eshte nje.
Feja eshte nje.

faleminderit

[Shpresmiri]

Bibla nuk përdor asnjëherë fjalën “trini”. Përdorimi i parë që mbahet mënd në fenë e krishterë, vjen prej Teofilit të Antiokisë, në vitin 180. Sidoqoftë, themelin për kuptimin e Trinisë, mund ta gjejmë në Testamentin e Ri, ku shprehja më e qartë është formula e pagëzimit e Ungjillit të Mateut: “Pagëzoni në emër të Atit, e të Birit e të Shpirtit Shenjtë”.
Përsa i përket Zotit, Testamenti i Ri përdor fjalën greke "ho theos" (Zoti). Kjo fjalë tregon Zotin e përjetshëm, krijuesin që e mban gjallë jetën, Zotnija më i lartë. "Ho theos" tregon gjithmonë Zotin e Abramit, të Isakut, të Jakobit, Zoti i Moisiut dhe Profetëve. Në Bibël, as Krishti, as Shpirti Shenjtë s’janë thirrur "ho theos".
Autorët biblikë e thërrasin Zotin “At”, fjalë kjo që është e trashëguar prej Judaizmit. Siç u tha më sipër, Jezusi i mësoi dishepjut të luten “Ati ynë që je në qiell”, duke i dhënë kësaj fjale një tingull të afërm, familjar (Abba). Jezusi j’u thotë se po kthehem te “Ati im, te Ati juaj, pranë Zotit tuaj.”
Megjithatë, letrat e Testamentit të Ri, pohojnë një lidhje të veçantë midis Jezusit dhe Zotit, Atit. Siç e kemi parë, Gjoni flet për Fjalën e amshuar të Zotit, që mishërohet dhe qëndron mes nesh, në personin e Jezusit (Gjn 1,1). Pali përdor të tillë shprehje: “Zoti ishte në Krishtin.” Në një vend tjetër Pali thotë se “Mirësia e Zotit dhe dashuria e tij për njerëzit u zbuluan tek Jezusi” (Titi 3,4).
Në Ungjillin e Gjonit, Jezusi thotë: “Unë e Ati jemi një gjë e vetme”. Mendimi është për bashkim dashurie e veprimi të ngushtë e të veçantë. Jezusi kryen pikë për pikë vullnetin e Atit. Çdo gjë që Jezusi njeh dhe që mëson “më është dhënë prej atit tim”. Dhe shton: “Ati është më i madh se unë”.
Për të kuptuar natyrën e lidhjes midis Jezusit dhe Zotit, mund të na ndihmojnë mendimet e hulu-it (shkretëtirë) dhe të ittihad-es (bashkimi) për të cilin flasin shkrimtarët Sufi. Megjithëse pjesa më e madhe e Myslimanëve nuk i pranojnë këto mendime si autentike të traditës Islamike, janë këto fjalë që autorët arabo-të krishterë të Mesjetës, i përdornin për të përshkruar lidhjen midis Jezusit dhe Atit.
Prej këtyre lidhjeve të veçanta me Zotin, Jezusi thirret “Biri i Zotit”. Ky titull s’është përdorur kurrë në kuptimin e një breznie fizike. Mendimi se Zoti mundet të bëjë fëmijë, është e neveritshme si për të krishterin si për myslimanin. Në një vepër biblike, të përhapur shumë në të krishterët, J. McKenzie thotë: Titulli “Biri i Zotit” është një mjet për kishën më të hershme për të shprehur besimin e vet për karakterin plotësisht të veçantë të Jezusit. Prej kësaj lidhje të posaçme, të krishterët besojnë se Zoti lidhet me njerëzimin nëpërmjet Jezusit. Jezusi është Shërbëtori i Tij, lajmëtari i Tij. Ka marrë prej Atit njohjen dhe forcën për të gjykuar dhe dhuruar jetën. Ai është i vetmi ndërmjetës midis Zotit e njerëzve, dhe veprimet e tij kanë një fuqi shpëtuese të posaçme.
Librat e Testamentit të Ri, përmendin shpesh Shpirtin Shenjtë si Shpirtin e Zotit. Mendimi i krishterë për Shpirtin Shenjtë ndryshon prej atij të Islamizmit. Në Shkrimet e Shenjta dhe në traditën e krishterë, Shpirti Shenjtë nuk njësohet me Engjëllin Gabriel. Shpirti nuk është një qënie e krijueshme dhe e ndryshme prej Zotit, por Zoti vetë si Ai jeton e vepron në zemrat e njerëzve dhe në krijimin e përbotshëm. Shpirti është pranie e fuqishme e Zotit, që buron e zhvillohet brenda vetes e që vepron në botë. Jezusi u përftua prej fuqisë së Shpirtit dhe u çua prej Shpirtit në shkretëtirë. Ungjijtë na tregojnë se si në fillim të punës së tij profetike Shpirti zbriti mbi Krishtin në formën e një pëllumbi.
Shpirti i prin dhe e mëson bashkësinë e krishtere. Ai zbulon misteret e Zotit dhe frymëzon Shkrimet. Në librat e Testamentit të Ri, thirret Ngushëlluesi, Shpirti i Urtisë, i fesë, i guximit, i dashurisë, i gëzimit.

[mesues]

Tashme eshte e qarte dhe nga shpjegimi i mesiperm qe nuk ka tre zota por vetem nje te vetem .
Termi trinitet eshte thjeshte nje shpikje njerezore qe ka ndodhur ne shekullin e dyte te eres sone,dhe nuk ka asnje baze biblike.
Ne koncept triniteti ka kuptimin ''nje substance e nje lloji te vetem qe perben tre persona''.Megjithate ,ky koncept eshte shume i gabuar sepse ne radhe te pare nuk ka snje prove biblike qe ta provoje.
Madje ,bibla provon qe ATI eshte me i madh se BIRI .Kur u pyet nga dishepujt e tij se kur do te vinte dita e harmagedonit, Jezui u pergjigj se ate ''nuk e di as une as engjejt e qiellit ,por vetem ATI''. Mjafton vetem ky pohim per te kuptuar qe perendia nuk eshte trinitet,por eshte nje i vetem. Cdo njeri qe mundohet te provoje te kunderten ,nuk ben gje tjeter vecse humb kohen,nje kohe te vlefshme qe nderkohe mund t'ja kushtonte kerkimit te se vertetes ne lidhje me te ardhmen qe pret njerezimin

[berat96]

Fjala trinitet pershkruan nje koncept. Pavaresisht se fjala trinitet nuk ndodhet ne Bibel, kjo nuk do te thote qe koncepti qe pershkruhet nga kjo fjale nuk gjendet ne Bibel.

Ati, Biri dhe Fryma e Shenjte jane NJE.

Kjo nuk eshte doktrine njerezore, e shpikur nga dikush per qellime te caktuara, por gjendet fare qarte ne Bibel. Kushdo qe lexon Biblen me kujdes do ta kuptoje nje gje te tille.
Per ata besimtare te "krishtere" qe nuk adhurojne Jezusin, por e quajne ate njeri, engjell, kryengjell, apo dicka tjeter qe Ai nuk eshte do t'ju inkurajoja qe t'i luteshit Zotit per te kuptuar te verteten.

Per te pare disa vargje Biblike per Jezusin dhe se kush Ai eshte ne te vertete, ju lutem lexoni temen Ati, Biri dhe Fryma e Shenjte.

Se fundi, per mesuesin dhe "besimtare" te tjere si puna e tij:
Me duket se jeni Deshmitare te Jehovahit. Do t'ju lutesha qe te tregonit besimin tuaj - besimi nuk duhet mbajtur i fshehte, apo personal.

Per te gjithe te tjeret, Deshmitaret e Jehovahit nuk jane aspak te krishtere, dhe aspak deshmitare te Zotit. Jane nje kult i krijuar nga Russell e Rutherford ne vitet 1900 e ca.

Dhe njehere: Ati, Biri dhe Fryma e Shenjte jane NJE. Per disa vargje ne lidhje me Jezusin, lexoni tek Ati, Biri dhe Fryma e Shenjte. Se shpejti do perpiqem te shkruaj ne lidhje me Frymen e Shenjte.

[Shpresmiri]

Po, berat96, ashtu është!

Testamenti i Ri, megjithëse nuk e përdor fjalën “trini”, flet për Zotin i quajtur “Ati”, për lajmin e Zotit që bëhet mish e qëndron tek Jezusi, për praninë e Zotit të fuqishëm e veprues brenda vetes, i quajtur “Shpirti”. Breznitë e njëpasnjëshme të të krishterëve, kanë menduar mbi atë që na mësojnë Shkrimet dhe kanë përdorur fjalët e kategoritë e veta, për të arritur një kuptim më të mirë për atë që është mësuar në Bibël.
Gjatë historisë së Kishave të krishtera, të krishterët e kanë parë natyrën treshe të Zotit si një mister, që prek brendinë e vërtetë, natyrën e Zotit. Duke qenë kështu, ajo nuk mund të shprehet në asnjë formulë njerëzore. Shkrimtarë të krishterë, teologë, mistikë, prijësa, janë përpjekur që t’i përdorin të dhënat e Testamentit të Ri për t’u afruar në një kuptim të përafërt me natyrën e Zotit. Megjithatë, edhe pasi veprojnë kështu, kuptojnë se përpjekjet e tyre kanë qenë të pamjaftueshme.
Në çdo epokë, mendimtarët e krishterë, kanë bërë të pamundurën që të merren me mendimet e sistemet filozofike të kohës së tyre, me qëllim që të shprehin misterin e Zotit të vetëm, por në tre persona. Koncilet e Kishës së Papës, na kanë mësuar se disa formulime të veçanta, janë të gabuara, pa i vënë kufi formulimeve të mësimit të krishterë autentik, me deklaratat e tyre.
Pasi të krishterët besojnë se kisha udhëhiqet gjithmonë prej Shpirtit Shenjtë të Zotit, ne besojmë se kuptimi jonë për misterin e Trinisë rritet vazhdimisht e zhvillohet me Papët, Koncilet, teologët e mistikët duke dhënë të gjithë ndihmën e tyre me vëzhgime të reja. Koncilet e para të krerëve të Kishës (Nicea, Efezi, Kalcedoni e Konstantinopoli) përcaktuan një Zot të vetëm në tre hipostaze. Fjala greke “hipostaz” mund të përkthehet si “një mënyrë qëndrese”. Tri hipostazet e Zotit janë kështu tri rrugë ose tri mënyra qënjeje e veprimi të Zotit.
Fjala “hipostaz”, u përkthye në arabisht nga shkrimtarët arabo-të krishterë në sifah (karakteristikë, paraqitje) ose ugnum (e marrë nga fjala greke gnome që dmth. formë). Po e njëjta fjalë u kthye në latinisht, si person që do të thotë “maskë”, ose “mënyrë të qeni”. Sidoqoftë, në gjuhët moderne, “person” nuk ka marrë kuptimin e një mënyre të qëni, veprimi, por na çon tek një individ i dalluar, autonom dhe një qënie e pavarur, që ka intelektin e vet të veçantë, me një vullnet të vetin dhe me përgjegjësinë e vet morale.
Kështu sot, kur të krishterët flasin për “Një Zot të vetëm në tre persona”, mund të kuptohet gabimisht se të krishterët besojnë në një Zot që përbëhet prej “tre vetësh” apo “tre personash”, një lloj komuniteti tresh. Nuk është ky mësimi i drejtë krishterë, nuk është ky qëndrimi i Koncileve të para të Kishës.

[mesues]

I