Serbia kontrollon hekurudhat në veri

[Sabriu]

03.03.2008

Serbia kontrollon hekurudhat në veri

by Albana Isufi
Hekurudhat në pjesën veriore të Kosovës, nga mëngjesi i sotëm nuk janë duke u kontrolluar nga Hekurudhat e Kosovës, por nga ato të Serbisë. Kjo pohohet nga vetë drejtori i Hekurudhave të Kosovës, Xhevat Ramosaj, si dhe zyratrët serbë. UNMIK-u mohon.

Hekurudhave të Kosovës që nga mëngjesi i sotëm u është ndaluar qasja në hekurudhat në veri të Kosovës dhe, sipas zyrtarëve të Qeverisë së Serbisë, ato tashmë kontrollohen nga qeveria e tyre.

Ndalimin e qasjes në veri e ka pohuar edhe vetë drejtori i Hekurudhave të Kosovës, Xhevat Ramosaj.

“Për fat të keq, hekurudhat në veri nuk janë duke u kontrolluar nga Hekurudhat e Kosovës dhe ne presim veprime të mëtutjeshme të UNMIK-ut, në mënyrë që këto hekurudha të kontrollohen prapë nga Hekurudhat e Kosovës dhe të shikojmë se si të veprojmë me operime të trenave”, i tha Radios Evropa e Lirë, Xhevat Ramosaj.

E tëra ka ndodhur pas protestës së ish-punonjësve serbë të hekurudhave, të cilët në Zveçan kanë ndaluar trenin, i cili po qarkullonte në drejtimin Fushë Kosovë-Leshak dhe me këtë edhe kanë ndaluar qasjen e Hekurudhave të Kosovës në veri.

Në veri të Mitrovicës, kreu i Bordit Ekzekutiv të Hekurudhave të Serbisë, Branislav Ristivojeviq, ka deklaruar se është marrë kontrolli mbi infrastrukturën hekurudhore, përkatësisht linjën Leshak-Leposaviq-Sllatinë e Ibrit-Zveçan.

“Sot, ndërmarrja publike Hekurudhat e Serbisë e ka marrë kontrollin mbi infrastrukturën në veri të Kosovës, pas nëntë vjetësh. Në ditët e ardhshme, presim të sjellim kualitet më të mirë të qarkullimit hekurudhor, pasi që për nëntë vjet nuk kemi pasur kontroll mbi hekurudhat tona dhe ato janë në gjendje të keqe”, ka thënë Ristivojeviq.

Pas kësaj, rreth 40 punëtorë serbë të hekurudhave nuk kanë përfillur urdhrat e drejtorisë së Hekurudhave të Kosovës dhe, sipas drejtorit Xhevat Ramosaj, kanë deklaruar se do të braktisin punën.

“Gati të gjithë punonjësit serbë që kanë punuar për hekurudhat e Kosovës, në mënyrë jozyrtare, na kanë informuar se nuk do të punojnë më për Hekurudhat e Kosovës, sepse që nga sot ata do të jenë punonjës të Hekurudhave të Serbisë. Unë, në mënyrë të menjëhershme, i kam informuar autoritetet e UNMIK-ut, duke kërkuar nga ata që të kërkojnë nga KFOR-i, SHPK-ja dhe Policia e UNMIK-ut që të intervenojnë dhe t’i marrin nën mbrojtje stacionet hekurudhore, që ndodhen nga Mitrovica deri në Leshak”, tha Ramosaj.

Por, zyrtarët e UNMIK-ut mohojnë se kontrollin mbi hekurudhat në veri të Kosovës janë duke e ushtruar Hekurudhat e Serbisë.

“Situata është e tillë, që këtë mëngjes treni i lëvizjes së lirë nuk është lejuar që të shkojë në Zveçan, meqë protestuesi serbë kanë bllokuar hekurudhën dhe për shkak të sigurisë, treni i pasdites është anuluar. Sa i përket të ardhmes, Shtylla e Katërt dhe Hekurudhat e Kosovës do të vendosin nëse do të jetë e sigurt që trenat të qarkullojnë në linjën e zakonshme Fushë Kosovë-Leshak. Unë nuk e di nëse treni që vjen nga Serbia ka kaluar stacionin në Leshak, kështu që UNMIK-u dhe Hekurudhat e Kosovës ende kanë kontroll në hekurudhat në veri”, thotë zëdhënësja e Shtyllës së Katërt të UNMIK-ut, Mehtild Henneke.

Por, treni serb, sipas Ramosajt, ka kaluar stacionin e Leshakut, edhe pse këtë gjë e kishte të ndaluar.

“Unë kam kërkuar nga stacioni hekurudhor i Leshakut që të mos i lejohet hyrja në Leshak trenit që vjen nga Serbia. (Në bazë të orarit të trenave, kemi trenin që çdo ditë vjen nga Serbia deri në stacionin e Leshakut dhe në stacionin e Leshakut shkon treni ynë nga Kosova dhe aty bëhet transferimi i udhëtarëve nga njëri në trenin tjetër). Por, për fat të keq, përkundër kësaj kërkese, treni nga Serbia ka hyrë në Leshak, ndërsa treni ynë, që do të duhej të shkonte deri në stacionin hekurudhor të Leshakut, nuk është lejuar që të qarkullojë atje”, tha Ramosaj.

Ndryshe, Zoran Bogavac, koordinator për kryqëzimin e hekurudhave në Fushë Kosovë, ka thënë se aksioni i sotëm ka synim që t’i kthejë në punë 460 serbë, që nuk punojnë në hekurudhë që nga viti 1999.

“Në perspektivë mendojmë që të fusim trena më të shpejtë, në relacionet Mitrovicë-Beograd, në mënyrë që qarkullimi të jetë më i shpejtë dhe më i mirë”, thotë Bogavac.

Marrja e hekurudhave në kontroll në veri të Kosovës është një ndër veprimet e shumta që serbët e Kosovës po i bëjnë në bashkëpunim me Qeverinë serbe, që pas shpalljes së pavarësisë.

Qeveria e Serbisë me vizitat e përditshme të ministrave të saj në Kosovë është duke synuar që t’i forcojë strukturat e saj paralele në pjesët e banuara me shumicë serbe.


Radio Evropa e Lirë © 2008 RFE/RL, Inc. Të gjitha të drejtat e rezervuara.

[Llapi]

SIGURIA PAS SHPALLJES SË PAVARËSISË - Shkruan: Faton Mehmetaj





Analizë

SIGURIA PAS SHPALLJES SË PAVARËSISË


Shkruan: Faton Mehmetaj


Aksionet e ndërmarra në mënyrë zinxhirore nga ana e strukturave serbe, të menaxhuara nga qarqet më të larta të shërbimeve sekrete serbe, të ndërlidhura me BIA-n dhe VBA-në, kinse për ta shprehur pakënaqësinë e tyre kundër shpalljes së pavarësisë së Kosovës, janë veprime të pritura, por mbase jo me këtë intensitet dhe në këto dimensione.

Organizimi i protestave në Serbi por edhe në shtete të ndryshme evropiane e më gjerë, u përcollën me incidente të rënda. Paralelisht, në një mënyrë, këto protesta që eskaluan në dhunë, kishin për synim kërcënimin e shteteve që e kanë njohur pavarësinë e Kosovës. Kjo ka bërë që situata të merr dimensione serioze sa i përket përkeqësimit të gjendjes së sigurisë në rajon.

Deri më tani kjo gjendje është e menaxhueshme dhe nën kontroll por kërkesat dhe procesimet, sa i përket stabilitetit, janë të eskalueshme në rast se nuk i kushtohet kujdes më i madh dhe nuk trajtohen më seriozisht.

Një pjesë e protestuesve, siç është parë, faktikisht janë rezervistë të policisë dhe të ushtrisë serbe, disa të tjerë janë nga strukturat paralele në Mitrovicë e qendra tjera, ku kanë ekzistuar këto struktura si dhe tifozë të partive ultranacionaliste serbe. Që nga shpallja e pavarësisë së Kosovës, më 17 shkurt, kanë sulmuar pikat kufitare mes Kosovës dhe Serbisë, madje duke shkatërruar disa prej tyre, për të treguar se Kosova qenka pjesë e Serbisë.

Për jetësimin e këtyre veprimeve, serbët vendosën kontejnerë në dy magjistralet e veriut për nevoja të policisë me qëllim të jetësimit të ndarjes së veriut të Kosovës. Me vendosjen e kontejnerëve në pika të caktuara menjëherë në to u vendosën serbë, të cilët u takojnë strukturave paralele që veprojnë tash sa kohë atje.

Që nga shpallja e pavarësisë e gjer më sot qarkullojnë informacione të dorës së parë, se policët serbë të SHPK-së, në tri komunat e veriut të Kosovës nuk po marrin urdhra nga Prishtina. Ata u përgjigjen majorëve serbë dhe shefit të policisë serbe në Mitrovicë, i cili pastaj i koordinon aktivitetet me Policinë e Kombeve të Bashkuara (UNMIK) dhe forcat paqeruajtëse të NATO-s. Madje komandant i këtyre policëve serbë të SHPK-së në veri është vetëshpallur Goran Stojanoviq, i cili qysh disa ditë para shpalljes së pararësisë nuk është paraqitur në vendin e tij të punës si komandant i Drejtorisë së Trafikut të SHPK-së në Shtabin Kryesor në Prishtinë.

Në anën tjetër, në veri të Kosovës, siç është bërë e ditur, nuk ka më asnjë polic shqiptar.
Disa ditë para shpalljes së Kosovës shtet i pavarur dhe sovran nga analistë të çështjeve të sigurisë është trajtuar në mediet ndërkombëtare dhe vendore rreziku i mundshëm i shpërbërjes së SHPK-së në veriun e Kosovës, ku shumica e pjesëtarëve të SHPK-së janë të kombësisë serbe.

Qeveria e Serbisë pa kurrfarë hezitimi po vazhdon me provokime ndaj Kosovës duke ngritur tensione të vazhdueshme si brenda territorit të saj ashtu edhe jashtë saj.
Me tendenca të konfirmimit të kësaj situate para opinionit serb, u bë edhe vizita e të ashtuquajturit ministër serb për Kosovën, Sllobodan Samarxhiq, në Kosovë, pa ndonjë paralajmërim protokollar apo ngjashëm, duke e konsideruar Kosovën si territor të Serbisë. Gjatë vizitës së tij në Kosovë, Samarxhiq, e arsyetoi haptazi dhunën e përdorur nga serbët e veriut të Kosovës, të cilët pos që i shkatërruan disa pika doganore, dogjën vetura e objekte tjera. Akterët e këtyre akteve vandale, ngjashëm si kryeministri serb Koshtunica, edhe Samarxhiq i quajti “heronj serbë” ndonëse brutaliteti i tyre dhe përdorimi i dhunës bëri që të lëndohen dhjetëra policë të SHPK-së, disa gazetarë dhe zyrtarë tjerë të cilët ishin në detyrë. Samarxhiq, të gjitha këto i cilësoi si “veprime legjitime”. Pos kësaj kërkoi njohjen dhe legjitimimin edhe të disa vendeve tjera të banuara me serbë në Kosovë.

Shikuar realisht, veprimet e fundit të palës serbe, të cilat janë në kontinuitet me veprimet që kanë ndodhur para dhe pas luftës së fundit në Kosovë, paraqesin vazhdimësinë e veprimeve të Serbisë me qëllim të ndikimit negativ për ta dekompozuar progresin e Kosovës pas pavarësimit, duke tentuar të krijojnë konfuzion në opinionin e brendshëm dhe atë të jashtëm.

Për shkaqe të sigurisë janë larguar edhe punëtorët shqiptarë të gjykatës, gardianët e të burgosurit shqiptarë nga burgu i Mitrovicës dhe të gjitha strukturat tjera zyrtare që vepronin atje.

PARALAJMËRIMI I STATUS QUO-SË AFATGJATË

Krahas problemeve tjera, ndodhi edhe tërheqja e misionit të Bashkimit Evropian nga veriu i Mitrovicës, gjë që është cilësuar si shenjë shqetësuese nga përfaqësuesit vendorë dhe institucionet e sigurisë. Vlen të theksohet se bojkotimin e këtij misioni, komuniteti serb e ka paralajmëruar qysh në fillim, duke thënë se do ta trajtojë si “okupator”. Duke parë zhvillimet e deritashme, shihet qartë se situata atje do të merr përmasat e një status quo-je në aspektin kohor më afatgjatë se sa në fakt po paraqitet nga komentues të ndryshëm të situatës së atjeshme, sikurse ndodhi gjatë vitit 1999, ku autoritetet e Kosovës nuk kanë pasë qasje.

Në vazhdën e implementimit të situatave konfliktuoze sipas kutit të Serbisë ka dalë edhe kërkesa e disa liderëve serbë për krijimin e një “Republika Srpska” në veri të Kosovës, tendencë kjo që shtron dilema të mëdha në shumë aspekte. Situata në veriun e Kosovës dhe rrethanat e krijuara lënë të kuptohet ndërtimi i një strategjie nga ana e Serbisë për ndarjen e veriut të Kosovës përmes lumit Ibër. Edhe pse veriu i Kosovës gati se ka ekzistuar si i tillë, lidershipi kosovar asnjëherë nuk e ka pranuar gjendjen reale, duke krijuar gjer më tani alibi të rreme rreth situatës së atjeshme.

ORGANIZATAT EKSTREME

Brenda kufijve të Kosovës ka tendenca të përgatitjes së strukturave paralele dhe forcave tjera, të dedikuara posaçërisht për operacione speciale, me qëllim që këto struktura ta bëjnë legjitimimin e tyre edhe në pjesë tjera të Kosovës, sipas modelit të veriut të Kosovës. Implikimet e deritashme lidhur me situatat që kanë ndodhur në Kosovë dhe përreth saj nga ana e protestuesve serbë dhe zhvillimet politike që kanë të bëjnë me neglizhimin e situatave pas pavarësimit të Kosovës, kanë qenë në koordinim të drejtpërdrejtë me shërbimet sekrete serbe dhe strukturat më të larta të Qeverisë Koshtunica.

Mekanizmat e lartcekur që në fillim kanë aktivizuar disa organizata ekstreme serbe, siç është organizata e ashtuquajtur “Mllada Bosna” (e cila si e tillë në fillim të shekullit të kaluar ishte degë e organizatës terroriste serbe “Crna Ruka” (Dora e Zezë) e kontrolluar direkt nga shteti serb) e cila ka marrë përsipër përgjegjësinë për bombat që kanë shpërthyer para qendrës tregtare sllovene “Merkator” në Beograd dhe para selisë së misionit evropian në veri të Mitrovicës. Ndërsa përgjegjësinë për djegien e punktit kufitar në Runicë (mes Kosovës dhe Serbisë) e ka marrë e ashtuquajtura “Garda e Car Llazarit”.
Këto organizata, sipas njoftimeve dhe paraqitjeve të tyre, grumbullojnë rininë ultranacionaliste serbe nga tërë bota. Ato kanë tërhequr vërejtjen se pas shpalljes së pavarësisë ekziston rreziku i vërtetë që të vije deri tek përballja dhe konflikti i qytetarëve mes veti.

Që nga e kaluara e gjer më sot shqiptarët kanë përvojë të hidhur nga organizatat e tilla terroriste, të cilat ishin të kontrolluara, të financuara e të drejtuara direkt nga qarqet më të larta shtetërore serbe. Struktura të tilla, përfshirë edhe televizionin shtetëror rus, kanë bërë thirrje edhe për vrasjen Tadiqit, të cilin e krahasojnë me Zoran Gjingjiqin, i cili, sipas tyre, “e kishte shkatërruar ushtrinë legjendare serbe, dhe shërbimet e sigurimit si dhe e kishte dorëzuar Millosheviqin në Hagë në këmbim të ndihmës abstrakte ekonomike”.

Ekziston droja se strukturat e lartcekura, me qëllim të thellimit të konfliktit të mëtutjeshëm ndëretnik, mund të krijojnë edhe organizata ekstreme shqiptare, duke instaluar në to elementë të rrjetit të tyre, me qëllim të krijimit të një arene në të cilën do të krijoheshin kriza të menaxhuara për llogari të zbatimit të politikave serbe për t’i bërë presion Kosovës në zhvillimet e saj pas pavarësisë.

Harmonizimi i situatave të Rusisë për nxitjen e situatave ekcesive dhe inkurajimin e Serbisë për pengimin me çdo kusht të zhvillimit normal të Kosovës është mjaft kompleks. Ky është një tjetër sinjal se Serbia më shumë është e interesuar në akumulimin e fuqisë sesa në ushtrimin e lidershipit.

Implikimin e strukturave të shërbimit sekret serb në trazirat pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës e tregon edhe fakti se policia serbe e kishte lënë të pambrojtur objektin e Ambasadës Amerikane në Beograd, duke u dhënë hapësirë të lirë turmave për ta sulmuar dhe djegur atë dhe disa ambasada të shteteve tjera të akredituara në Beograd, të cilat e përkrahën dhe e njohën shtetin e pavarur të Kosovës. Në kuadër të kësaj, ministri i jashtëm i Serbisë, Jeremiq, ka urdhëruar tërheqjen e ambasadorëve të Serbisë nga vendet që e njohin pavarësinë e Kosovës.

Në kuptimin e presionit ndaj vendeve që e njohin pavarësinë e Kosovës, situata ka shkuar aq larg sa që i deleguari i Rusisë në NATO tërhoqi vërejtjen se për shkak të Kosovës, Moska do të mund të përdorë forcën e plotë ushtarake nëse aleanca e zgjeron forcën paqeruajtëse në Kosovë. Ndonëse ka ndodhur që lidhur me rastin e Kosovës rusët të kërcënojnë paradite dhe ti tërheqin kërcënimet pasdite.

PLANI SERB NË VEPRIM

Beogradi zyrtar ka bërë dhe po bën thirrje institucionale për dhunë. Një gjë e tillë është tregues i qartë se liderët serbë pa marrë parasysh të cilës parti janë, sa i përket Kosovës dhe vlerësimeve rreth Kosovës, nuk janë shkëputur fare nga e kaluara.
Dhuna që shpërtheu brenda në Kosovë dhe jashtë saj është e dirigjuar nga Beogradi, me përkrahjen edhe të Rusisë. Serbët pos protestave të vazhdueshme kundër pavarësimit të Kosovës kanë filluar t’i bojkotojnë institucionet e Kosovës. Dy ministrat serbë të Qeverisë së Kosovës por edhe zyrtarët tjerë që nga ajo ditë nuk janë paraqitur në punë. Policët serbë të SHPK-së pos në veriun e Kosovës, e kanë bojkotuar punën edhe në rajonin e Anamoravës, siç ka ndodhur edhe në Graçanicë. Në rajonin e Gjilanit policët serbë e kanë lëshuar punën demonstrativisht dhe janë mbledhur në fshatin Kufcë (afër Gjilanit) duke shprehur revoltë kundër institucioneve të Kosovës me pretekst se dëshirojnë të punojnë sipas Rezolutës 1244 e cila e njeh sovranitetin e Serbisë mbi Kosovën. Situata e krijuar në policinë e SHPK-së në rajonin e Anamoravës paraqet konfuzitet në administratën e re të Kosovës dhe një tendencë të haptë që me vete bartë pasoja për të krijuar territore të reja krize sikurse në veri nëpër vendet e banuara me serbë në Kosovë, me qëllim të shkëputjes nga administrata qendrore dhe institucionet e Kosovës, dhe legjitimimit të institucioneve paralele serbe në Kosovë. Këto bojkotime kanë ndodhur pas vizitës së Samarxhiqit në Kosovë. Sipas burimeve zyrtare serbe, bojkotimi i organizuar i policëve serbë të SHPK-së, është në përputhje të plotë me porositë e planit sekret “Aksioni” të Qeverisë së Serbisë. Ministri për Infrastrukturë i Qeverisë së Serbisë, Velimir Iliq, u ka deklaruar medieve serbe se “ne do të kemi policinë tonë lokale në hapësirat serbe dhe se veprimi i policëve serbë është pjesë e planit aksionar”.

Duhet kujtuar se edhe në të kaluarën e afërt kishte provokime të vazhdueshme por edhe paraqitje të ndryshme të organizatave ushtarake dhe policore serbe, siç ishte e ashtuquajtura Lëvizja Çlirimtare Antiterroriste Serbe (SOAP), si komandant i të cilës është paraqitur Mikan Velinoviqi, cili bashkë me disa pjesëtarë të kësaj organizate (SOAP), i kishin mbajtur të rrethuar nën bllokadë të plotë fshatrat shqiptare Firajë dhe Brod, ku kishin ndodhur një varg problemesh. Sipas deklarimeve mediale organizata në fjalë (SOAP) numëronte t’i kishte 7500 pjesëtarë me veprim në Kosovë. Një organizatë tjetër e quajtur Garda Vullnetare Serbe - “Tigrat”, (e cila sipas komunikatës vepron me moton: “Për Kosovë – bashkim ose vdekje” (‘Za Kosovo – ujedinjenje ili smrt’), moto kjo e njohur e organizatës terroriste serbe “Crna Ruka” (“Dora e Zezë”), gjatë gjithë shekullit XX), e kishte marrë përgjegjësinë për plagosjen e Dejan Jankoviqit, ish-komandant i SHPK-së në regjionin e Gjilanit. Sipas kësaj organizate terroriste serbe plagosja e Jankoviqit ishte bërë për t’ua tërhequr vërejtjen serbëve që të mos bashkëpunojnë me institucionet e Kosovës.

Duhet vënë në dukje se në Shtërpcë disa herë janë shpërndarë afishe në emër të të ashtuquajturës “Srpska Garda”, e cila u bënte thirrje serbëve që të mos shiheshin duke kontaktuar apo bashkëpunuar me shqiptarët.

Me këtë dua të them se, pos tjerash, që nga largimi i forcave serbe nga Kosova e gjer më sot është përgatitur një mendësi e tillë e mosnjohjes dhe mosrespektimit të bashkëjetesës dhe fqinjësisë me shqiptarët. Sigurisht, përpjekjet e Serbisë për ta destabilizuar Kosovën do të dështojnë me kalimin e kohës, por në një mënyrë pasojat janë të dukshme dhe nuk do të evitohen lehtë. Sidoqoftë shqiptarët besojnë se pjesëtarët e pakicës pesëpërqindëshe serbe herët a vonë do ta kuptojnë realitetin, do të lënë anash manipulimet dhe instrumentalizimet e tmerrshme që po u bën Beogradi për nevoja të vetat dhe do të integrohen në shtetin e ri të Kosovës.

(Autori është drejtor i OJQ HNH ANATEMA me seli në Prishtinë)

[Fittox]

Punen qe po e bejkan, kur Kosova te kete dobi prej kesaj
do ti largoj serbet le te punojne ne menyre vullnetare atje.




_______

[gjilan55]

si duket shkijet po e perseritin rambujen kur bota i ndeshkoi me bombardime.vetem le te vazhdojne me izolimin qe po e fitojn qdo dite e me teper nga bota demokratike.te dobet jane qe ta kundershtojne Ameriken,e kosova si duket eshte interes amerikan sepse ketu perballet me rusin dhe politiken ruse qe po e bene serbia.