Lajmi më i fundit nga Kosova në ditën e shpalljes së pavarësisë

[Capkenja]

Une ju shkruaj nga Zvicra dhe mund t'ju them qe mu hoq nje gur i madh nga trupi se deri dje isha e shqetesuar. Ketu tek ne si ne gjithe boten shqiptaret jo vetem ata te kosoves por edhe te shqiperise dolen shesheve per te festuar kete dite te madhe. Rrofte pavarsia. Me vjen keq qe Presidenti Me i Madh qe ka pasur kosova IBRAHIM RUGOVA qe luftoi gjithe jeten e tij per kete dite nuk mund te jete me ne fizikisht ama jam shume e sigurte qe ai eshte me ne gjithmone e do na mbroje nga lart. Zoti i madh i degjoi lutjet tona dhe i dhuroi popullit kosovar ate qe meritonin prej shume kohesh. Une jam me origjine mirditore dhe me kushurinj ne kosove. qofte i paharrushem kujtimi i atyre qe dhane jeten e tyre per kete dite te madhe. tani duhet ti tregojme atyre vendeve te botes qe kane besim tek ne qe ne do te dime te hecim shume shpejt me kembet tona dhe t'u tregojme atyre qe na duan te keqen dhe nuk duan qe kosova te jete e pavarur qe gabohen dhe qe populli kosovar me te drejte ja arriti kesaj dite. U KRY.....


RROFTE PAVARSIA

[BARAT]

[BARAT]

[BARAT]

[BARAT]

[Davius]

Lind shteti i ri i Kosovës

Parlamenti miraton deklaratën e pavarësisë: Kosova, Republikë e lirë dhe sovrane

Ylli Pata

Prishtinë, 17 shkurt 2008. Ora 15:49. Deputetë prezentë në sallën e Kuvendit: 109. Votojnë pro 109 deputetë, kundër 0. Më pas, të gjithë deputetët nisin të përqafojnë njëri-tjetrin. Kalojnë vetëm pak momente dhe parlamentarët e Kosovës "imitojnë" Kuvendin e Vlorës së vitit 1912, ku firmosin në një kartë të madhe, e cila përbën dokumentin historik të lindjes së shtetit më të ri në botë: "Republikës së Kosovës". Pas nënshkrimit, takimi me treshen drejtuese të shtetit të ri: Presidentin Fatmir Sejdiu, Kryetarin e Kuvendit, Jakup Krasniqi dhe Kryeministrin Hashim Thaçi. Nënkryetari i Parlamentit, Xhavit Haliti, lexon një nga një emrat e të gjithë pjesëtarëve të legjislativit, të cilët duken mjaft koshientë për privilegjin që fati u ka dhënë, duke mbetur në histori si bashkëthemeluesit e Kosovës së pavarur, Republikës, e cila me lindjen e saj ka ndryshuar hartën e kontinentit evropian, hartën e Ballkanit, i cili që prej ditës së djeshme funksionon në bazë të ekuilibrave të rinj juridikë dhe gjeopolitikë, ekuilibra që janë një shans i paparë deri më sot në historinë e shqiptarëve: Dy shtete "binjake" në një rajon, dy njësi juridike që kanë rrënjët në një terren të fortë dhe të lashtë: kombin shqiptar. Shifrat e shpalljes së shtetit të Kosovës patën padyshim një konkluzion të rëndësishëm: Asnjë deputet i popullsisë serbe nuk e firmosi deklaratën e pavarësisë, duke u përjashtuar që në themel jo vetëm nga një besëlidhje, por edhe nga një proces që dje pasdite pati vetëm fillimin. Nuk ndodhi kështu me minoritetet e tjera të Kosovës. Të 10 parlamentarët që u përkasin kombësive: boshnjake, turke, ashkalinjve dhe egjiptianëve, kanë votuar pro pavarësisë dhe vunë firmat e tyre në dokumentin historik të proklamimit të pavarësisë.

Rrjedha

Kronika zyrtare e shpalljes së pavarësisë dhe lindjes së Republikës së Kosovës, shtet i pavarur dhe sovran, nisi që në orët e para të mëngjesit, ku Kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi, kërkoi mbledhjen e seancës së jashtëzakonshme të Kuvendit të Kosovës, për të miratuar deklaratën e pavarësisë. Në orën 12:00 kryesia e legjislativit të Kosovës, bashkë me krerët e grupeve parlamentare, vendosi thirrjen e seancës. Në orën 15:00 salla e Kuvendit ishte plot e përplot. Në lozha qëndronin diplomatët e të gjithë botës, që janë akredituar në Prishtinë, mungonte vetëm përfaqësuesi i Rusisë. Më sipër, në vende të rezervuara posaçërisht ndodheshin dy familjet simbol për Kosovën: familja Jashari nga Prekazi i Drenicës dhe familja e Presidentit të ndjerë: Ibrahim Rugova.

I pari flet Kryekuvendari, Jakup Krasniqi, i cili deklaron se erdhi më në fund dhe momenti për Kosovën, koha ku e drejta e një populli të vuajtur dhe të dëshiruar për liri të vihet në vend. Me një ton patetik dhe atdhetar, ish-zëdhënësi i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, 57-vjeçari Jakup Krasniqi, rendit arsyet dhe evenimentet që e sollën ditën e 17 të shkurtit të vitit 2008. Më pas kreu i parlamentit thërret deputetët të miratojnë rendin e ditës, i cili ka vetëm dy pika: miratimin e deklaratës së pavarësisë së Kosovës, si dhe të simboleve të shtetit të ri të Kosovës. Pas votimit (natyrisht vetëm me ngritjen e dorës), fton Kryeministrin e Kosovës, Hashim Thaçi, të mbajë fjalën e rastit.

Kreu 40-vjeçar i Ekzekutivit, i cili e nisi karrierën e tij politike si përfaqësuesi politik i lëvizjes së armatosur të shqiptarëve e jetësuar në Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës, është mjaft i emocionuar. "Këtë ditë e kemi pritur gjatë. Shumë njerëz kanë dhënë kaq shumë për ta bërë realitet këtë ditë të pavarësisë. Sot, ne nderojmë ata që na kanë nderuar ne me sakrificën e tyre. Ne i mbajmë mend emrat e tyre, ndërsa kujtimin për ta do ta ruajmë përgjithmonë në zemrat tona". Më pas, Thaçi jep tri zotimet e tij solemne: "I pari, garantimi i fuqishëm dhe i pakthyeshëm me ligj i të drejtave të barabarta të të gjithë pjesëtarëve të komuniteteve në Kosovë; i dyti, krijimi i mekanizmave të përhershëm për të garantuar që komunitetet të luajnë një rol të plotë dhe aktiv në të ardhmen e vendit dhe i treti, përgjegjësia për të marrë masa efektive dhe të menjëhershme për të siguruar që zotimet tona të rezultojnë në ndryshime pozitive për të gjithë ata që jetojnë në Kosovë, e në veçanti për pjesëtarët e komuniteteve". Më pas Thaçi flet serbisht, duket qartë që e zotëron shumë dobët, por megjithatë u drejtohet serbëve në gjuhën e tyre, duke u bërë thirrje sërish që t‘i bashkohen shtetit më të ri të Kosovës. Më pas flet Presidenti Sejdiu, i cili pasi bën homazh për paraardhësin e tij, të ndjerin Ibrahim Rugova, të cilin e cilëson si themeltarin e shtetit të ri. Edhe Sejdiu u drejtohen serbëve në gjuhën e tyre:

Kosova është shtëpia dhe atdheu juaj. Dëshirojmë marrëdhënie të fqinjësisë së mirë me Serbinë". Më pas në podium ngjitet sërish Kryeministri Thaçi, i cili lexon deklaratën e shpalljes së pavarësisë. Të gjithë ngrihen më këmbë, duartrokasin gjatë...

Pas firmosjes së aktit të pavarësisë, Kuvendi i Kosovës kalon në pikën e dytë të rendit të ditës: miratimin e simboleve të Kosovës: Të gjithë ngrenë duart për miratim. Një djalë i ri afron pranë Kryeparlamentarit Krasniqi flamurin e kaltër me një hartë të Kosovës në mes dhe gjashtë yje ngjitur me të. Duartrokitje. Krasniqi u drejtohet deputetëve: "Ky është flamuri i Kosovës, seancën e deklaroj të mbyllur, e gëzofshim pavarësinë e Kosovës"!

Bie sipari, Kosova hodhi fjalët e faqes së parë të librit të shtetit të ri, i cili vetëm sa ka nisur të shkruhet… Dje ishte akti i parë, ku u vendos vetëm guri i themelit.

[Davius]

Kosova e pavarur, një lajm i jashtëzakonshëm

INTERVISTA/ Shkrimtari i njohur, Ismail Kadare: Shteti i dytë shqiptar në Ballkan do ta ndryshojë rrënjësisht kombin shqiptar

Ismail Kadare

Shkrimtari i njohur shqiptar, Ismail Kadare, e ka konsideruar një lajm të madh e të jashtëzakonshëm lajmin për shpalljen e pavarësisë së Kosovës. Gjatë një interviste dhënë gazetës shqiptaro-amerikane "Illiria" në Nju Jork, Kadare ka theksuar se "shteti i dytë shqiptar në Ballkan do ta ndryshojë rrënjësisht dhe për mirë gjithë kombin shqiptar.

"Ora e pagëzimit" erdhi. Kosova shpalli pavarësinë. Si e vlerësoni këtë akt të Parlamentit të Kosovës?

Lajmi është i madh e i jashtëzakonshëm. Aq i madh, sa na kapërcen të gjithëve. Çka do që të themi ne, do të ngjajë e zbehtë në krahasim me të. Kjo vjen ngaqë gjuha zakonisht nuk është e përgatitur për dukuri që ndodhin një herë në disa shekuj. Madje më rrallë.

Vitet e fundit, sidomos pas rënies së komunizmit, shumë shtete të reja kanë lindur në Evropë e rrotull saj. Por asnjë prej tyre nuk ka krijuar një atmosferë të veçantë si shteti shqiptar i Kosovës. Një atmosferë si prej të kremteje, një farë ankthi, por i këndshëm, një kureshtje që kapërcen interesin politik, shkurt, një përmasë planetare, që të kujton disi mbarimin e vitit dhe fillimin e vitit të ri.

Në shumicën e emisioneve të lajmeve lindja e shtetit të ri zë vendin e parë. Parmbrëmë, Presidenti i Francës, si t‘i përshtatej kësaj atmosfere, kështu e shpalli, para një grupi vocërrakësh francezë, shprehu vendosmërinë e Francës për të njohur menjëherë shtetin e ri. Sytë e kthjellët të fëmijëve ndiqnin me habi Presidentin e vendit, që po u shpjegonte para hartës: "Nesër ju do të nisni të mësoheni me një ndryshim në hartën e Evropës. Një shtet i ri po lind: Kosova".

Shteti i dytë shqiptar në Ballkan do ta ndryshojë rrënjësisht dhe për mirë gjithë kombin shqiptar. Ndryshimi do të jetë trupërisht dhe psikikisht. Bota shqiptare, me një cen të rëndë në themelet, do të punojë, më në fund, normalisht. Si një qenie që merr frymë jo me një, por me dy mushkëritë. Një popull në liri ka tjetër ndërgjegje e tjetër fytyrë, se sa në robëri. Bota shqiptare ka qenë e tillë, jo e natyrshme: gjysmë e lirë, gjysmë jo. Ajo do të bëhet këndej e tutje jo vetëm më e fuqishme, por më e qytetëruar, e çliruar nga shumë helme që sjell gjendja jo normale e gjërave. Si e tillë ajo do të jetë më tolerante, më harmonioze, jo vetëm për veten, por për krejt gadishullin.

Cilat janë sfidat e ardhshme të Kosovës? Si duhet të veprojnë shqiptarët në një Kosovë të pavarur?

Sfidat janë të mëdha padyshim. Por mendoj se sfida të tilla, përpara se të jenë shqetësuese, janë të gëzueshme. Sfidat, në këtë rast, lidhen me një zbërthim të madh energjish. Çdo popull ka të tilla rezerva, të cilat, ngjarjet si kjo i zbërthejnë gjerësisht.

Jeta në pavarësi nuk është aspak shesh me lule. Problemet janë të shumta, të ngutshme. Por cili vend është zhvilluar pa to? Në fund të fundit "zhvillim" do të thotë zgjidhje e pafund problemesh. Të trembesh nga problemet, do të thotë të trembesh nga jeta. Liri do të thotë, veç të tjerash, jetë me një ritëm të lartë. Një sfidë të parë, jo të parëndësishme, shqiptarët e kanë fituar ndërkaq. Është problemi më delikat, ai i pakicës serbe. Përpara kamerave të gjithë Evropës, ka një shpalosje të mendësisë të të dy palëve: shqiptare dhe serbe. Njerëz të thjeshtë të ndalur rastësisht në rrugë, të pamësuar nga askush, u përgjigjen gazetarëve. Në mënyrë të qartë dëshmohen dy vizione të botës, për të mos përdorur fjalët e mëdha "dy qytetërime". Në mënyrë të admirueshme mendimi shqiptar është tolerant, i fisëm, njerëzor: Serbët le të rrinë në Kosovë, askush nuk do t‘i ngacmojë.

Kamerat televizive evropiane ndalen mbi vëllanë e Adem Jasharit. Vështirë të gjendet një familje tjetër, në historinë e Evropës, veç te hebrenjtë, që të ketë aq shumë të masakruar: gra, vajza, fëmijë, sidomos fëmijë. Përpara kamerave është një nga familjarët e mbetur gjallë. Hijerëndë, me mustaqet e verdha proverbiale, jashtëzakonisht të gjata, ngjan si portreti i hakmarrësit shqiptar të përjetshëm, ashtu siç përfytyrohet nga mediat. Fjalët e tij janë të papritura, sfiduese: Le të rrinë serbët në Kosovë, le të vijnë edhe në shtëpinë time, me përjashtim të atyre që kryen masakra. Te pala tjetër, për fat të keq, asnjë reflektim. Asnjë vullnet për të kuptuar çka ndodhur. Përkundrazi, mania për t‘u hequr si viktima!

Historia e shqiptarëve të Kosovës për shekuj ka qenë jo e favorshme për ta. Ç‘mësime duhet të nxjerrin ata nga kjo histori e kaluar?

Historia e shqiptarëve të Kosovës është historia e dy robërive që, për fat të keq, nuk e kanë ditën midis. Robëritë e gjata lënë pas tyre gjurmë që nuk shlyhen lehtë. Ato u ngjajnë mbetjeve radioaktive. Një nga qëllimet e robërisë së gjatë është pikërisht ndërhyrja e thellë në gjenet e një kombi. Ajo përpiqet të shkatërrojë imunitetin e tij e pas kësaj të zvetënojë natyrën e tij, atë ndërthurje faktorësh që përbëjnë identitetin. Kulmi i suksesit të një robërie të gjatë është kur ajo plazmohet mbi identitetin e kombit, për ta gjymtuar atë, e për të krijuar kështu një surrogat të tij, atë që quhet "identitet i robërisë". Kështu ka ndodhur me sundimin osman. Rilindja kombëtare shqiptare në shekullin XIX, në kohën e duhur ngriti një stuhi kundërshtuese ndaj kësaj vdekjeje të ngadaltë. Pa këtë rilindje, nuk do të kishte pavarësi të Shqipërisë.

Jugosllavia u përpoq të bënte të njëjtën gjë me shqiptarët e Kosovës. Por, meqenëse kohën e kishte më të shkurtër dhe, veç kësaj, përbri Kosovës ishte Shqipëria historike, në ndihmë të metodave të ngadalta osmane, Jugosllavia përdori dhunën e shpejtuar, terrorin, masakrat dhe shpërnguljet. E gjithë kjo përvojë e hidhur nuk duhet të harrohet. Synimi i shqiptarëve të Kosovës, ashtu si i gjithë shqiptarëve drejt Bashkimit Evropian, kushtëzon ndarjen e shpejtë me mbeturinat e një bote që s‘ka asnjë lidhje me të.

Si i mendoni marrëdhëniet mes Shqipërisë dhe Kosovës tani që kjo e fundit shpalli pavarësinë?

Shteti më i ri i Evropës ka disa veçanti. Lindja e tij ka qenë pas një buje të madhe, pas një lufte të armatosur të shqiptarëve, pas një bombardimi ndëshkues të aleatëve, pas një trazimi botëror, i cili pothuajse e ndau planetin në dy qëndrime të kundërta. Shteti i ri shqiptar pati një veçanti tjetër, ai nuk ishte jetim si Shqipëria historike e vitit 1912, por kishte në shpinë të tij pikërisht këtë Shqipëri të vjetër.

Shqipëria, ajo që është bërë zakon të quhet "shteti amë", është dhe do të mbetet vendi më i afërt i Kosovës - shtet, vendi që, sido që të vijnë punët, nuk do ta lejë kurrë në baltë tjetrin. Shqiptarët, në të dy anët e kufirit, në altar të idealit evropian hoqën dorë nga bashkimi shtetëror mes tyre, por kjo nuk do të thotë kurrsesi se ata (më saktë, njëra gjysmë e tyre) do të heqë dorë nga të qenit shqiptar, sepse kështu mund t‘i pëlqejë dikujt. Kombi shqiptar ka qenë dhe mbetet një. Një komb në dy shtete, një dukuri që bota e njeh.

Ky komb, ashtu si më parë, gjithçka e ka të njëjtë: gjuhën, doket, ngrehën shpirtërore, kujtimet historike e të gjitha shenjat e tjera identifikuese. Përpjekjet që bëhen aty-këtu, duke nisur nga ndarja e gjuhës, për të përfunduar në ndarje të gjithçkaje, në një identitet të ri, nuk mund të jenë veç me qëllime të mbrapshta. Është pak a shumë ideja e "Shqipërisë së madhe" në kah të kundërt. "Shqipëria e madhe" si spikamë, transferohet në kuptimin e saj mohues, te kombi shqiptar. Me fjalë të tjera, ashtu siç është quajtur "Shqipëria e madhe" e dëmshme dhe bezdisëse, ashtu bëhet tani me tërësinë e kombit shqiptar. Ky komb, ashtu siç është, natyral dhe i plotë, quhet i dëmshëm dhe i bezdisës. Për ta bërë të pranueshëm, duhet ta ndajmë më dysh. Kështu fillojmë nga gjuha, e më tutje është gjithmonë më lehtë.

Një grup rimohuesish në Prishtinë dhe në Tiranë kanë kohë që u bien borive të tilla. Mendoj se marrëdhëniet e Shqipërisë me Kosovën, sidomos tani që të dyja kanë përpara fjalën "shtet", duhet të jenë model i marrëdhënieve të shkëlqyera. Mbi këtë harmoni duhet të vigjilojnë të gjithë.

Keni paralajmëruar prej kohësh se dy shtete shqiptare do ta qetësojnë rajonin. Tani që ky është fakt i kryer, si e shihni Ballkanin me dy shtete shqiptare?

Dy shtete shqiptare në Ballkan... kjo ka filluar të acarojë nervat e atyre që mezi e presin rastin për t‘iu sulur Shqipërisë. Në një gazetë ruse, një farë ideologu jepte kushtrimin, duke u përpjekur të tmerrojë botën se së shpejti shqiptarët, si grykësa që janë, mund të kërkojnë pesë Shqipëri (mesa duket, e sipas tij, një në Maqedoni, një në Mal të Zi e një në Greqi, - Çamëria, ndoshta). Gjithmonë sipas këtij ideologu, këto "pesë Shqipëri", që drejtohen nga Al Qaeda dhe islamistët, do të përpiqen së shpejti t‘i bëjnë gropën Evropës. Gjithmonë sipas rusit, aleatja kryesore e "pesë Shqipërive", SHBA, e përkrah këtë "tufë Shqipërish", gjithmonë me të njëjtin qëllim, prishjen e Evropës.

Që t‘i kthehemi seriozisht çështjes, mendoj se dy shtete shqiptare do të rritin ndjeshëm faktorizimin shqiptar në Ballkan. Bashkë me këtë, përgjegjësia shqiptare për punët në gadishull do të rritet gjithashtu. Përveç kësaj, mendoj se kjo "dyshe shtetërore" do të ketë ndikim pozitiv të brendshëm në seriozitetin dhe moralin e shoqërisë, e sidomos të politikës shqiptare. Ajo do të zgjerojë vizionin për botën, kurse patriotizmin natyral tradicional, atë për të cilin ka aq shumë diskutime çoroditëse sot, do ta shoqërojë me një përmasë të re, atë që cilësohet "patriotizëm institucional", brenda modelit të sotëm evropian.

Beogradi e Rusia janë pozicionuar fort në mosnjohjen e kësaj pavarësie. A do të zbutet ky qëndrim në të ardhme?

Qëndrimi i Serbisë pritej. Me Kostunicat e tipat si ai, të cilët nuk ndahen dot nga martirologjia folklorike e betejës së Kosovës, e "djepit" dhe e fabulave të tjera, nuk shkohet larg. Është në interes të të gjithëve që dy shtetet shqiptare të kenë marrëdhënie normale si me Serbinë, si me Rusinë, por marrëdhëniet, siç e tregon vetë fjala, nuk mund të jenë veç të dyanshme.

Qëndrimi i Rusisë ka qenë tejet zhgënjyes. Asnjë shteti nuk mund t‘i lejohet një mllef e një revan i tillë kundër pavarësisë së një populli, siç ndodhi me qëndrimin rus kundër Kosovës. E dehur nga hapësira, Rusia vazhdon të bëjë gabimet e vjetra kur ajo vetë fabrikonte urrejtje, që ktheheshin pastaj kundër saj. Kështu i ka ndodhur me popujt e Baltikut, me disa nga popujt e Kaukazit, e me të tjerët që dihen. Përpara dalldisë kundër lirisë së shqiptarëve të Kosovës, që, me sa duket, sipas saj, nuk e meritojnë lirinë ngaqë nuk janë sllavë, Rusia do të bënte mirë që, në vend të dëgjonte demagogë të tillë, si ai i pesë Shqipërive, të dëgjonte mesazhin që i la shkrimtari që përfaqësonte ndërgjegjen e saj, Leon Tolstoi, në librin e tij të fundit "Haxhi Murati".

Në këtë vepër, të vetmen që iu censurua plotësisht ose përgjysmë në të tre regjimet, carist, komunist dhe postkomunist (dhe kjo është e kuptimplotë), ai e paralajmëroi Rusinë kundër dalldive të tilla. Si çdo shkrimtar i madh, duke e bërë këtë paralajmërim, lidhur me një popull të Kaukazit, ai e ka bërë njëkohësisht për të gjithë popujt. Ai e ka bërë atë edhe për Kosovën.

Pavarësia e Kosovës nuk do të arrihej pa ndihmën e Amerikës. Në çfarë mënyre duhet ta tregojnë mirënjohjen e tyre shqiptarët ndaj këtij shteti të madh?

Kjo që thoni ju është jashtë çdo dyshimi. Mirënjohja shqiptare për SHBA-në dhe aleatët e tjerë evropianë është një detyrim moral, për të cilin gjithë shqiptarët janë plotësisht të ndërgjegjshëm.

Dihet se kjo miqësi dhe simpati e shprehur pa asnjë rezervë e në stilin shqiptar prej shqiptarëve, ka shkaktuar një farë nënqeshje ironike në rrethe të caktuara evropiane, për të mos përmendur rrethet që jo vetëm bezdisen prej saj, por do të bëjnë çmos të intrigojnë kundër saj.

Mendoj se askush në Shqipëri dhe në Kosovë nuk duhet ta marrë seriozisht këtë ironi e bezdisje. Populli shqiptar ka arsyet e veta, të njohura botërisht për këtë mirënjohje. Në fillim të shekullit XX me diplomacinë e vet, në mbarim të shekullit me armët e veta, në fillim të shekullit XXI me vendosmërinë e vet të admirueshme, SHBA-të e ndihmuan si askush këtë komb të qëndrojë në këmbë. Ç‘arsye tjetër mund të kërkojë një popull për të qenë mirënjohës?

Zonjushat ironizuese është mirë të shqetësohen për valën e antiamerikanizmit, që mendjelehtësish është bërë e modës sot në shumë vende. Shumë shpejt është harruar se antiamerikanizmi ka qenë shtylla kryesore ku mbështetej stalinizmi rus, kinez dhe botëror.

Diaspora shqiptare e Amerikës ka bërë shumë për pavarësinë e Kosovës. Ju keni pasur dhe keni kontakte të vazhdueshme me këtë diasporë. Cili është pozicioni që duhet të marrë tani ajo për Kosovën?

Është një nga të vërtetat e pranuara nga të gjithë, se diaspora shqiptare, kjo "Shqipëri e tretë", siç mund të thoshim ne - për rusin do të ishte e gjashta - ka qenë e pranishme në të gjitha çastet, të mëdha e të përditshme të Shqipërisë.

Vizioni i saj, ai vizion që largësia zakonisht e bën më të kthjellët e të paanshëm, në rastin e çështjeve madhore kombëtare, si çështja e Kosovës, ka qenë jashtëzakonisht pozitiv dhe i domosdoshëm. Në kushtet e dy shteteve shqiptare, ky "vizion diasporial", nëse mund të përdoret një shprehje e tillë, si asnjë herë tjetër bëhet i domosdoshëm. Ai bëhet i tillë sidomos për një nga çështjet themelore të së ardhmes: harmonisë midis dy shteteve shqiptare, të vjetrit dhe të riut.

© Gazeta Shqip

[Davius]

Pavarësia, "Top Channel" mbush sheshin "Skënderbej"

Tirana në festë: Gëzuar pavarësinë Kosovë!

Kokteje fishekzjarresh kanë përndezur qiellin e kryeqytetit shqiptar gjatë mbrëmjes së djeshme, duke i dhënë tone akoma më entuziaste festës që nisi paraditen e 17 shkurtit. Shkëlqimi i tyre ka vazhduar gjatë, sikundër edhe gëzimi shqiptar për Kosovën, tashmë një shtet të pavarur demokratik.

GËZUAR PAVARËSINË KOSOVË!

Ky urim është shtruar plot emocione gjatë gjithë ditës së djeshme nga të gjithë kryeqytetasit të mëdhenj e të vegjël, që kanë sfiduar edhe temperaturat e ulëta nën zero gradë Celsius. Ata kanë mbushur bulevardin "Dëshmorët e Kombit", diku me flamuj mbuluar supeve, të tjerë me shalle të kuq rrethuar ballit a hedhur qafës. E kuqja kombëtare ka triumfuar bindshëm në atë që është quajtur shëtitorja e lirisë në Tiranë. Festa jonë ka zgjatuar gëzimin kosovar nga njëri kryeqytet në tjetrin, nga njëri shtet në tjetrin. Shqiptarë e kosovarë së bashku kanë përshkruar shëtitjen e lirisë dhe pavarësisë, mes solidaritetit njerëzor dhe ëndrrës tashmë të përmbushur.

Banda e qytetit ka çelur siparin e festës, ku Himni i Flamurit ka ndezur ndjenjat kombëtare dhe ka shtuar emocionin në këtë ditë të veçantë, që çdo shqiptar brenda dhe jashtë Shqipërisë, brenda dhe jashtë Kosovës e përjeton vetëm një herë në jetë. Më tej notat muzikore, koncertet e grupeve dhe ansambleve të muzikës popullore dhe asaj të lehtë në kënde të ndryshme kanë mbledhur dëgjues të shumtë. Fëmijët kanë lodruar në sheshin ku qarkullimi i zakonshëm i makinave ka munguar, duke u shndërruar në një hapësirë të mbuluar nga atmosfera festive e pavarësisë. Të tjerë fëmijë, ata më të guximshmit, kanë kryer ritin e kahershëm të ngjitjes në monumentin e Heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastriot Skënderbeu, duke shijuar prej andej momentet festive.

Monitorë të mëdhenj të fiksuar përgjatë bulevardit kanë transmetuar gjatë gjithë ditës ngjarjet direkte të ndodhura në Prishtinë e anembanë Kosovës. Deklarata e Pavarësisë, e lexuar nga Kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi, është brohoritur nga kryeqytetasit në Tiranë me të njëjtin intensitet e emocion, sikundër edhe në Prishtinë.

Mjaft të frekuentuara kanë qenë edhe tezgat e vogla të improvizuara ku shiteshin flamuj apo shalle me simbolet kombëtare. E pavarësisht çmimeve, diku edhe të kripura, sërish qytetarët e shumtë kanë preferuar të mos mbeten duarbosh, pa përflakjen kuq e zi. Po kështu, në të gjithë institucionet shtetërore numri i flamujve është shtuar dhe valëvitja e tyre ka shoqëruar ecjen fisnike të shqiptarëve që kanë qenë pranë popullit kosovar. "Kemi dalë pas ftesës që na bëri Bashkia e Tiranës. Duam të shprehim gëzimin për pavarësinë e Kosovës. Duhet të kalonin 100 vjet që ta shijonim këtë ditë". Janë këto fjalët e një të moshuari, që edhe pse në këtë mot të ftohtë gjendet mes një grupi të madh miqsh në bulevard.

Ndërsa Ibrahimi, një mesoburrë, shtatlartë e me një dekor mustaqesh nga ato të qëmotit, thotë se tani nuk kërkon asgjë më shumë. "Edhe me dek jam i qetë, andrra e babës për pavarësi asht plotësu", shprehet ai me dialektin gjakovar, që nuk e ka ndryshuar aspak, edhe pse që prej më shumë se 20 vitesh banon në kryeqytet. Janë të shumtë kosovarët që jetojnë prej vitesh në Tiranë. Një pjesë e madhe e tyre janë nisur drejt Kosovës për të festuar ditën e madhe të lirisë dhe mëvetësisë. Të shumtë janë edhe ata shqiptarë, që kanë marrë rrugën drejt shtetit më të ri në botë, Kosovës.

Mbrëmja ka shkëlqyer si rrallëherë në kryeqytetin e Shqipërisë. Një koncert madhështor në qendër të Tiranës, në sheshin "Skënderbej", organizuar nga "Top Channel" ka manifestuar vlerat më të mira të muzikës popullore shqiptare, asaj të lehtë dhe moderne. Tingujt muzikorë dhe motivet kombëtare kanë rritur temperaturën në sheshin e mbushur nga mijëra qytetarë, që kanë brohoritur së bashku me thirrjet e artistëve për pavarësinë e Kosovës. Këngëtarët e spektakleve të shumta të televizionit "Top Channel", si dhe emrat më të shquar të muzikës shqiptare kanë ngjyrosur me interpretime të shkëlqyera atmosferën e festës. Nuk kanë munguar as përshëndetjet e ngrohta drejtuar të gjithë popullit kosovar për pavarësinë e merituar. Një flamur gjigant kuq e zi ka mbushur dekorin e festës në koncertin që ka shoqëruar deri në fund 17 shkurtin. Me qindra flamuj të tjerë kanë plotësuar përgjatë gjithë mbrëmjes këtë ceremoni, që artistikisht është shndërruar në një memorial përshëndetjesh dhe ovacionesh gëzimi të pamasë.

Jehona e "Valsit të dashurisë" ka qenë kënga me mesazhin final për një jetë të re, për shtetin më të ri në botë, Kosovën.

GAZETA SHQIP

[Davius]

"Nji andërr e paimagjinueshme"

REPORTAZH/ Prishtina sfidon të ftohtin dhe gdhin e zbardhur 17 shkurtin, në pritje të pavarësisë

Prishtina gdhin e zbardhur të dielën e 17 shkurtit, në ditën që pret Pavarësinë, ëndrrën e saj të madhe. Festa ka nisur që në orët e para të pasdites së të shtunës. Makinat, njerëzit, flamujt kanë sfiduar të ftohtin e acartë, stuhinë e dëborës, thëllimin dhe kanë vazhduar festën deri në të gdhirë. Temperatura shumë shpejt do të arrijë -11 gradë Celsius, por hareja e njerëzve, që kanë pritur më shumë se njëqind vjet ta shohin këtë ditë, nuk njeh acar. Acari, ai i vërteti, ai që shkaktonte dhunë, dhjetëra mijëra viktima, përbuzje dhe pabarazi, ai po, ai tashmë për ta ka kaluar. E tash është thjesht realizimi i një ëndrre që shumëkush gati-gati ende nuk e beson.

Dalim që herët në rrugët e mbuluara nga një tis i hollë dëbore. Krejt dyqanet janë të mbyllura. Flamujt kombëtarë duken edhe më të kuq para çative të zbardhura. Ndonjë kalimtar i rrallë vetëm na përshëndet: "Gëzuar e me fat". Heshtja e orëve të para të mëngjesit na duket si e çuditshme në këtë prag të festës së madhe. Por ja se kur, aty nga ora 7.30, nisin të dëgjohen boritë e para. Djem të rinj, që mbase kanë 24 orë pa fjetur, kanë nisur sërish të bëjnë turin e tyre me flamujt kuq e zi të ngritur lart. Duket sikur nuk u vjen mirë që qyteti i tyre nuk është ngritur ende nga gjumi. "Zgjohuni ore gjumashë", duket sikur thonë boritë e tyre që mbërrijnë nga makinat e veshura me tullumbace kuq e zi. Bën shumë ftohtë dhe ne, të mësuar me dimrin e butë të Tiranës, e shtyjmë edhe ca orën e kafesë së mëngjesit, duke hezituar të dalim në thëllimin e rrugëve të Prishtinës. Një mik i yni na bën shoqëri, ndërsa presim që dielli të vendosë ta ngrohë sadopak këtë ambient krejt të bardhë. "Sa mirë bani bora që ra. Pavarësia kështu shkon. Bora u ngjan krejt plisave të të parëve tanë. E qysh po mujkemi me e shpallë pa pasë plis mbi krye". "Plisat" janë qeleshet e njohura të malësorëve të Veriut. Miku ynë, Xhafer Begolli, ka ardhur nga Gjermania për të përjetuar atë që ai e quan "dita më e madhe e krejt jetës teme". "Asht nji ditë që edhe vetë nuk e po e besoj, a din - na thotë - e kujt ia priste mendja këtë ngjarje vite ma parë. Jam krejt si në andërr. Më duket krejt ‘unmoeglich‘ (e pabesueshme)".

Xhafa na bën të ndryshojmë mendim për dëborën dhe për akullin dhe, me të vërtetë, çatitë e Prishtinës, të zbardhura nga dëbora, nisin të na ngjajnë me plisat e malësorëve. Bashkë shfletojmë shtypin kosovar, i cili porsa është shpërndarë. Gazetat, që e mbajnë ende atë erën e athët të bojës së tipografisë, brohorasin sipas mënyrës së tyre. "Shteti u bë", është titulli kryesor i njërës prej tyre. Në mbrëmjen e një nate më parë na kishin bërë përshtypje disa "malica" (bluza) të shpërndara anë e kënd Prishtinës, mbi të cilat poshtë portretit të Adem Jasharit, heroit legjendar, ishte shkruar thjesht: "Bacë, u kry". Pak orë më vonë, edhe Kryeministri, edhe Presidenti i Kosovës do t‘i drejtoheshin me respekt pasardhësve të familjes së martirizuar të "Bacës". Ca ngaqë dielli ka nisur të ngrohë me ndrojtje, ca ngaqë Xhafa na i kishte ndryshuar disi pikëpamjet tona mbi akullin dhe të ftohtin dhe, më në fund, ca ngaqë ashtu na e do puna dhe kërshëria, mbështillemi mirë e mirë e dalim në rrugët e zbukuruara me flamujt kuq e zi.

Të parët që takojmë janë dy policë kosovarë që janë ndalur në anë të një semafori. Nuk janë aq të mardhur sa ne. Edhe për ata është një ditë e madhe. Na përshëndesin me edukatë, njësoj sikur të kenë njohur ndonjë të njohur të vjetër, dhe na pyesin nëse kemi pasur ndonjë telash gjatë këtyre ditëve. U përgjigjemi se nuk kemi pasur asnjë problem, me përjashtim të të ftohtit. Shakasë sonë dashamirëse polici i përgjigjet me një urim: "Gëzuar nji herë, pa të ftohtin e kalojmë shpejt"!

Një copë herë bëjmë një shëtitje ndër rrugicat e Prishtinës. Në një lagje duket se janë të specializuar për tregtim sendesh prej ari apo argjendi. Ndër vitrina kanë mbetur vetëm flamujt dhe mbajtëset bosh. Sot Prishtina ka gjëra më me vlerë për të treguar. Mbajtëset duken si piedestale të vogla, që kanë marrë vetëm sot kuptim. Në rrugën me dëborë tashmë të shkrirë, boritë e makinave me flamurë vazhdojnë t‘u bëjnë thirrje njerëzve që të dalin të festojnë.

Ndërsa ecim rrugëve na afrohet zhurma e një daulleje, njësoj si ato që bien për festa nga anët tona, pastaj dëgjojmë tingullin e mprehtë të cyrleve dhe pas një kthese na shfaqet një varg i tërë dasmorësh me veshje popullore. Krushqit kishin kohë që kishin vendosur për fatin e çiftit, vetëm se datën e dasmës e kishin prerë vetëm atëherë kur të shpallej Pavarësia dhe ja ku jemi mu në mes të dasmës së parë të Kosovës së Pavarur. Neve, të çmësuar me këto pamje, na duket vetja sikur jemi bash e në Festivalin Folklorik të Gjirokastrës.

Tre burra, të kërrusur nga të ftohtët dhe era që fryn nga Veriu, mezi presin të shohin ndonjë këmbësor si puna jonë. Që më parë e dinim se ky ishte vendi i zakonshëm ku mblidhen të papunët e Prishtinës. Janë nga ata që marrin përsipër të bëjnë çfarëdo pune, muratorin, karpentierin, hamallin… mjaft që të arrijnë të çojnë ndonjë euro pas një dite të lodhshme. Një lloj "Partizani i Panjohur" i Prishtinës sa për t‘u kuptuar më mirë. "Po ju, a nuk do të festoni sot?" - i ngacmon tre burrat e mardhur njëri prej nesh. "Po dolëm një herë - përgjigjet më i moshuari prej tyre si i zënë në faj - menduam se mos ndonjëri ka ndonjë nevojë. Sapo kaloi një dhe më la një porosi. Po sot do të festojmë se s‘ban. Do rrimë edhe pak e do bashkohem me shokët". I lemë pas tre burrat që nisin sakaq të përplasin fort mbi asfalt këmbët e tyre të mardhura nga i ftohti dhe vazhdojmë më tej.

Prej ditësh na kishte bërë kuriozë emri i rrugës ku kalonim për të shkuar në strehën tonë. Rruga quhet "Ilir Konushevci". Ajo mban emrin e njërit prej njerëzve më të dëgjuar të UÇK-së, vrarë në pritë diku afër Tropojës në majin e 1999-ës. Ishte 29 vjeç dhe la pas një vajzë të mitur. Miqtë tanë na kishin thënë se prindërit e Konushevcit të ndjerë jetonin diku pranë lagjes ku banonim, kështu që mendojmë se u takon atyre të parëve që t‘ua uronim Pavarësinë. Në fillim trokasim me ndrojtje. "Kush e di se çfarë mendojnë tani, në prag të kësaj ëndrre prindërit e dëshmorit të UÇK-së", mendojmë në fillim, ndërsa shtyjmë një portë të thjeshtë. Frika jonë del e kotë. Nëna Nazmije na fton menjëherë brenda, ende pa u prezantuar mirë se nga jemi e përse kemi ardhur. Brenda pak minutash vjen në dhomën e miqve edhe Halit Konushevci, babai i të ndjerit, një ish-elektricist 70-vjeçar. Ndërsa zhvillohet biseda jonë, Televizioni i Kosovës transmeton direkt kërkesën e Hashim Thaçit drejtuar Kuvendit të Kosovës. Eshtë hapi i parë formal drejt shpalljes, që pritet të ndodhë disa orë më vonë. Baca Halit nuk reagon, duket sikur nuk u vë vesh fjalëve që vijnë nga ekrani. Vetëm herë pas here i ngre sytë nga portreti i djalit të tij të vrarë. Flet pak dhe duket i lodhur, njësoj sikur gjëma, që ndodhi nëntë vjet më parë, të ketë ndodhur dje. "Qe kjo asht kanga për Ilirin", plaku befas është gjallëruar. Deklarata zyrtare ka mbaruar dhe tani po transmetohet një këngë që i është kushtuar të birit. Edhe një herë bie heshtja dhe plaku i hedh sytë si vjedhurazi mbi portretin e djalit që i mungon. "A e dini ç‘ka po ju tham - nis të flasë, ndërsa ne nuk guxojmë ta prishim qetësinë me pyetje të kota - Pavarësia e Kosovës asht nji gja vërtet fort e madhe. E kush prej neve të vjetërve mundej me e imagjinue në kohë të tjera. Asht nji fitore e madhe, porse unë nuk muj me festue. Nuk mund ta kem ditë feste atë ç‘ka më kujton vrasjen e djalit. Ne, që këtë ditë e kemi pague shtrenjtë, kemi shumë dhimbje". Nëna e Ilirit nuk ndërhyn në bisedë. Vetëm kur ndahemi na përshëndet njësoj si miq të vjetër. "Të fala andej nga Tirana", na thotë, ndërsa shikimi i saj na përcjell deri sa largohemi. Djali i saj i vrarë kishte jetuar gjatë në Tiranë.

E cila do të jetë vallë foshnja e parë e lindur në Kosovën me Pavarësi? Njëri prej nesh do të shkojë në periferi të Prishtinës, andej nga është blloku i spitaleve. Nuk e ka keq. Përfitojmë edhe ne nga rasti i rrugëtimit të tij. Që në orët e para të mëngjesit, shumë rrugë janë bllokuar dhe polica ka porositur qytetarët që të dalin sa më pak me makina. Kështu që brenda pak minutash pas ndarjes më prindërit e urtë të dëshmorit kemi mbërritur në lagjen "Ulpiana", një nga më të njohurat e krejt qytetit. Këtu i shohim flamujt kuq e zi që valëviten ndër ballkone, dritare vetëm se atmosfera është shumë herë më e qetë se sa në qendrën e zhurmshme. Era e përzier me dëborë të ngrirë ka nisur ta teprojë ca, kështu që futemi për t‘u ngrohur në të parin lokal që na del përpara. Eshtë një lokal i vogël, ku disa të rinj flasin me zë të ulët me njëri-tjetrin. Nga altoparlanti mbërrin një këngë dashurie në anglisht. Asnjë shenjë e patriotizmit, apo e entuziazmit që zhurmon në qendër. Me sa duket periferia ka ritmet e saj, disi të përgjumura e më të përmbajtura.

Ecim ca më tej nëpër periferinë e Prishtinës. Brenda pak minutash kemi mbërritur në "Bregun e Diellit". Qendra është fort larg dhe makina jonë do të bëjë mund që të na marrë për të na dërguar në zemër të festës, kështu që pas disa kohë strukjeje në mes të thëllimit kemi arritur më në fund të gjejmë një lokal tjetër të hapur. Këtu njihemi me Jetonin, kamarierin, një djalosh vendali, që është fort i trishtuar se nuk do të mundë të marrë pjesë në festën e sotshme. Në fillim na pyet neve më shumë Jetoni se "çka po thotë Tirana" se sa ne atë. Në një tavolinë, një grua e moshuar flet gjatë në serbisht. Jetoni i shërben njësoj, si gjithë klientëve të tjerë që janë shqiptarë, pastaj kur serbja vendos të ngrihet i mban pallton dhe e shoqëron deri te dera e lokalit. Neve na duket si habi, porse Jetonit aspak. "Nuk ka asnji gja. Për mua është kliente si gjithë të tjerët". Në një tavolinë ngjitur janë mbledhur për të festuar një grup shokësh, mesoburra. "Pa shikoni çfarë mesazhi më ka mbërritur", u thotë të tjerëve njëri prej tyre. Teksti i mesazhit vjen nga Serbia, nga një mik i tij i vjetër: "Pavarësinë e Kosovës do ta festoj në shitoren (dyqanin) tim". Pastaj vijon emri i një miku të vjetër serb. Ne flasim me gjatë me Jetonin me marrëdhëniet e tyre me serbët dhe ai na thotë se shumë serbë vijnë akoma në Prishtinë, biznesmenë, tregtarë, miq të vjetër, shokë. "Duhet me shku mirë, sepse përndryshe nuk japim shembull të mirë. Kush ka vra le të përgjigjet, por neve na lidhin interesa me ta. Të shohim sot. Nëse nuk ka ndonjë incident atëherë jena nderue", thotë ai me një pamje serioze si prej politikani të thekur.

Në Prishtinë e kemi zbuluar formulën magjike. Mjafton të thuash "jemi të Tiranës" dhe ndonjë hall që ke mund ta zgjidhësh sa hap e mbyll sytë. Kështu që, e gjejmë edhe ne një makinë që do të çojë diku afër qendrës. Për të hyrë më tej as që bëhet fjalë. Ndërkohë ka ardhur koha që kosovarët e kanë pritur më shumë se njëqind vjet, deklarata e Pavarësisë. Kthehemi te Xhafa, miku ynë i mëngjesit. Në një ekran të madh shohim bashkë me të fjalën e Sejdiut, të Thaçit dhe më në fund deputetët e ngritur në këmbë. Njerëzia përqafohen me sytë e përlotur. Janë edhe të gëzuar, edhe si të mpirë, njësoj sikur të ketë ndodhur një gjë e paimagjinueshme. Jashtë festa ka marrë hov. Tashmë asgjë nuk mund ta ndalë. Eshtë ora 15.50 e datës 17 shkurt 2008. Diçka e madhe porsa ka ndodhur.


GAZETA SHQIP

[Davius]

UÇK, pavarësia që e bekuan luftëtarët

Bilanci i luftës. U vranë 15 mijë shqiptarë, 90% të paarmatosur

Heronjtë nuk vdesin kurrë, sepse emrat e tyre bëhen të pavdekshëm. Kosova fitoi dje pavarësinë, e cila u kërkua dhe u luftua për vite me radhë nga populli kosovar, një pjesë e të cilëve humbën jetën në luftën kundër serbëve. Ish-ushtarët e UÇK-së sot janë në administratën e lartë të Kosovës, ndërkohë që vlen të përmenden edhe ata që dhanë jetën për të krijuar këtë administratë të pavarur. Vetëm në këtë mënyrë mund t‘i kujtojmë emrat e qindra shqiptarëve që luftuan për një shtet të pavarur, të cilët kanë dhënë jetën e tyre për ta parë Kosovën të shkëputur nga Serbia. "Pranvera" e pavarësisë në Kosovë ka ardhur pa të rënët e luftës për mbrojtje të zhvilluar nga UÇK-ja në vitin 1999. Fotografitë dhe emrat e tyre janë në duart dhe në kujtimin e atyre mijërave kosovarëve të cilët kishin dalë në rrugët e Prishtinës për të festuar pavarësinë. Lista e dëshmorëve, të cilët ishin në radhët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës është e gjatë, njësoj si vitet që Kosova ka qenë nën tutelën e kasapit të Ballkanit, Sllobodan Millosheviçit. Mijëra kosovarë përjetuan regjimin më të egër kolonial, duke u hedhur në kryengritje të kësaj padrejtësie që mban emrin Serbi. Adem Jashari ishte bërthama e UÇK-së, i cili vra në moshën 43-vjeçare, në vitin 1998 në Prekaz. Jashari humbi jetën si një hero dhe trim legjendar i Luftës së Kosovës.

UÇK

Ushtria Çlirimtare e Kosovës është e njohur me shkurtesën UÇK dhe është krijuar nga shqiptarët në Kosovë. Kjo ushtri kishte për qëllim çlirimin e territorit të Kosovës nga serbët që kishin pushtuar këtë rajon të banuar plotësisht nga shqiptarë që nga viti 1912. Pas masakrave të shumta të serbëve kundër shqiptarëve në Kosovë, UÇK-ja filloi aktivitetet e saj ushtarake duke formuar zonat komanduese në krye me Shtabin e Përgjithshëm të UÇK-së, ku drejtues politik u zgjodh Hashim Thaçi dhe Komandant i Shtabit të Përgjithshëm u zgjodh gjeneral lejtnant Agim Çeku. Komandanti dhe luftëtari më i njohur i kësaj ushtrie ishte komandanti Adem Jashari, i cili ra heroikisht në mbrojtje të atdheut në vitin 1998. Jashari mbetet figura më e shquar e rezistencës heroike të popullit shqiptar në Kosovë dhe u shpall Hero Kombëtar nga Presidenti Ibrahim Rugova. Varri i heroit Jashari u vizitua dy ditë para shpalljes së pavarësisë nga Kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi. Por si mori fund kryengritja e kosovarëve ndaj serbëve dhe rruga që u ndoq në bashkëpunim me ndërkombëtarët deri më 17 shkurt të 2008 për të fituar pavarësinë? Pas përfundimit të luftës në Kosovë më 1999, në pajtim me marrëveshjet e dala nga bisedimet e Rambujesë mes delegacionit kosovar dhe përfaqësuesve të OKB-së, UÇK-ja transformohet pas një procesi çarmatosjeje në Trupat e Mbrojtjes së Kosovës.

Masakrat

Më 15 janar 1999, fshati Reçak u zgjua i rrethuar nga formacionet e policisë speciale, militare dhe paramilitare serbe të shoqëruar edhe me mjete të shumta të motorizuara. Sipas dëshmitarëve që kanë mbijetuar krimin, forcat serbe me artileri të rëndë kanë filluar të gjuajnë me granata fshatin, prej vendeve të quajtura "Pishat", "Gështenjat", "Rrasa e Çallakut" dhe nga "Çesta" përmbi Reçak. Pas ndërprerjes së granatimeve, forcat kriminale serbe janë futur në fshat dhe kanë filluar bastisjet shtëpi për shtëpi.

Në këtë betejë u vranë e u masakruan barbarisht 45 shqiptarë të paarmatosur, në mesin e të cilëve ishte edhe një grua. Ky ka qenë një nga shkaqet që ka bërë të mundur krijimin e ushtrisë çlirimtare të Kosovës, e cila me forcat e saj luftonte kundër forcave policore serbe.

Dëshmorët

Gjatë luftës në Kosovë u dëbuan 600000 shqiptarë, u vranë 15000 njerëz dhe janë zhdukur 5000 njerëz. Nga data 15 deri më 19 janar 1999, në Reçak dhe në rrethinë është zhvilluar një luftë e përgjakshme. Njësitë e UÇK-së gjatë këtyre ditëve zhvilluan disa beteja të përgjakshme me forcat kriminale serbe për ta mbrojtur popullatën e gjithë rajonit nga operacionet shfarosëse. Ndër të vrarët në radhët e UÇK-së në këtë betejë përmendim emrat e heronjve: Ahmet Kaçiku, Ali Beqa, Ismail Luma,

Mehmet Mustafa, Sadik Mujota dhe shumë emra të tjerë. Nga kjo betejë në Reçak mbetën të vrarë rreth 20 ushtarë të UÇK-së.

Në betejat kundër serbëve, krahas emrave si Adem Jashari, Adrian Krasniqi, Bedri Ahmeti, Bekim Berisha e shumë të tjerë, renditet edhe një hero nga Shqipëria, që luftoi në krah të UÇK-së. Trimëria në betejat e përgjakshme të Preshevës në Kosovë dhe më pas në Maqedoni do të mbetet gjatë në mendjen e bashkëluftëtarëve të Skerdilajd Llagamit. I njohur në radhët e UÇK-së me epitetin "Komandant Shpendi". Skerdilajd Llagami, ish-pjesëtar i repartit të forcave speciale të Ministrisë së Brendshme të Shqipërisë, ka dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm për mbrojtjen e institucioneve shtetërore, gjatë trazirave që përfshinë vendin tonë në periudhën mars-qershor 1997. Pas kësaj periudhe, ai si shumë djem të tjerë iu bashkua Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Qëkur ai iu bashkua këtij formacioni luftarak në Kosovë, iu besua detyra e komandantit të batalionit të dytë të brigadës 124, që mbrojti popullsinë e zonës së Koshares gjatë bombardimeve që bëri ushtria serbe. Pas përfundimit të kësaj lufte, Skerdilajd Llagami udhëhoqi ushtrinë drejt suksesit të radhës në Preshevë dhe pas përfundimit të luftës së Kosovës, me kërkesë të Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare, ai kaloi malin e Sharrit dhe u fut në Maqedoninë e përfshirë edhe ajo nga lufta. Fatkeqësisht, në një betejë të përgjakshme në vitin 2001, Komandant "Shpendi" humbi jetën dhe pak vite më vonë shteti shqiptar e shpalli atë "Dëshmor të Kombit".


Kur Millosheviçi firmosi kapitullimin në Kumanovë


Si lindi UÇK-ja


Lufta e Kosovës filloi "zyrtarisht" më 5 mars të vitit 1998, në luftën legjendare të familjes Jasharaj kundër forcave paramilitare serbe. Ushtria Çlirimtare e Kosovës, për të parën herë u shfaq në varrimin e mësuesit Geci, në Drenicë, më 28 nëntor 1997. Çlirimi i Kosovës filloi më 24 mars 1999 dhe zgjati deri më 10 qershor 1999, ku Ushtria Çlirimtare e Kosovës, së bashku me Aleancën Veriatlantike NATO, detyruan forcat serbe dhe kasapin e Ballkanit, Sllobodan Millosheviçin, të nënshkruajë kapitullimin në Kumanovë. Në këtë luftë u dëbuan 600000 shqiptarë, u vranë 15000 njerëz. Vlerësohet se gjatë luftës në Kosovë (1998-1999) forcat militare dhe paramilitare serbe kanë vrarë, ekzekutuar apo masakruar në forma më mizore, rreth 15 mijë shqiptarë, ku 90% prej tyre qenë civilë të paarmatosur. Në këtë periudhë kohore janë përdhunuar afër 20 mijë femra shqiptare. Gjithashtu mësohet për rrëmbimin e mbi 3 mijë shqiptarëve, ku pas luftës një pjesë e tyre u gjetën nëpër varrezat masive në Serbi, ndërsa akoma nuk dihet për fatin e 2087 të tjerëve. Sipas një përllogaritjeje, gjatë periudhës kohore mars 1998-qershor 1999, njësitë kriminale dhe artileria e rëndë serbe kanë shkatërruar dhe djegur pjesërisht ose tërësisht rreth 1100 vendbanime shqiptare, kanë plaçkitur, djegur e shkatërruar mbi 200000 shtëpi, banesa, lokale afariste, punëtori zejtare, fabrika, shkolla, biblioteka, monumente kulturore-historike, objekte kulturore, shkencore e fetare.



Betejat e përgjakshme të UÇK-së


Heronjtë e UÇK-së


Adem Jashari 1955-1998

Skerdilajd Llagamin 1999

Adrian Krasniqi 1972-1997

Bedri Ahmeti 1999

Bekim Berisha 1966-1998

Edmond Hoxha 1997

Indrit Cara 1971-1999

Lutfi Musiqi 1968-1999

Mehmet Visoka 1999

Zahir Pajaziti 1962-1997

Hakif Zejnullahu 1997

Ismet Jashari 1967-1998

Sali Cekaj

Tahir Zemahj



Ushtarët e vrarë më 15-19 janar 1999


Ahmet Kaçiku 1964 - 1999

Ali Beqa 1973 - 1999

Ismail Luma 1975 - 1999

Mehmet Mustafa 1938 - 1999

Sadik Mujota 1939 - 1999

Shaqir Berisha 1969 - 1999

Kadri Syla 1967 - 1999

Nazim Kokollari 1974 - 1999

Vezir Jashari 1975 - 1999

Skënder Qarri 1975 - 1999

Enver Rashiti 1974 - 1999

Lutfi Bilalli 1957 - 1999

Sadik Osmani 1957 - 1999

Nexhat Ramadani 1978 - 1999

Ragip Bajrami 1978 - 1999

GAZETA SHQIP