Pleisteishen, Videogeim apo ...

[imodhjom]

Pershendetje te gjitheve,

Shpesh na ndodh në jetën e përditshme, të dëgjojmë nga goja e fëmijëve biseda të ndryshme në lidhje me lojërat e tyre të shumta elektronike. Na duket e natyrshme kur na kap veshi fjalët “pleisteishën, viedogeim etj.) meqenëse këto janë bërë kaq popullore në të folurën e përditshme. Por ndryshe ndodh kur provojmë t’i shkruajmë. Sprapsemi fillimisht dhe fillojmë të mendojmë se si ta shkruajmë. Sa më shumë thellohemi, aq më e huaj na duket fjala, aq më e panatyrshme për formën tingullore të shqipes.

Cfare mendoni ju? Nëse nuk gjendet nje term shqip per ta zevendesuar. Si mund te perdorej forma e ketyre fjaleve ne te shkruar, qe te mos tingellonte kaq e huaj: pleisteishën, viedogeim? A eshte normale te perdoren keshtu?
Mund ta ilustroni edhe ju me shembuj te tjere te kesaj natyre?

Tung.

Me sa di une,fjalet e huaja duhen vene ashtu sic lexohen.Pra vidjogeim apo xhanluixhi(per bufonin) eshte menyra e duhur.Ndersa me Playstation ndryshon puna ngaqe eshte marke.Kjo behet pasi jo te gjithe lexuesit njohin gjuhet e huaja dhe ne kete menyre i shqiptojne keto fjale sic duhet.

[lointain]

me qe toponim d.m.th. emen vendit na e trego ne harten e Shqipnise ku ndodhet lavatriçja, makina e televizori.

Ku me t'i gjet naqe?!

Shkodra 13,marre per mu qi kam ba nji gafe te tille.Sigurisht shkollen fillore e kam ba edhe une por nuk e di si jam kam ba me shkru toponimet ne vend te huazimet.
Tu ken se te dy shkodran kekena ,me fal per gafen.
N'fund t'fundit n'kyt forum futem ma shum per me m'su se me shkru.
Tana t'mirat

[JestersWorld]

Problemi eshte qe me gjuhen Shqipe per momentin nuk merret askush. Gjithashtu eshte problematike qe shumica e shqiptareve nuk kane ndjeshmerine e duhur ndaj bastardimit te gjuhes.

Per video games ka nje emer ne shqip = lojra elektronike

Per markat natyrisht qe nuk ka perkthim sepse jane emra te pervecem. Si te tille nuk duhet dhe nuk mund te perkthehen apo Shqiptarizohen.
Ky bastardim vjen nga fakti se ata qe duhet te punonin me ruajtjen e Shqipes si gazetare e gjuhetare, e marrin shkollen me leke e jo me zotesi.

+ deshira e Shqiptareve per tu dukur te zgjuar duke perdorur sa me shume fjale te huaja te jete e mundur.

[Qyfyre]

Gjuha si cdo gje tjeter eshte e gjalle dhe evoluon vazhdimisht bashke me civilizimin.
Gjuha ka politiken e saj "nderkomebtare" dhe eshte e pashmengshme qe te jete vazhdimisht subjekt ndryshimesh dhe futjesh fjalesh te reja.
Kjo aq me teper kur ekonomia dhe shkalla e perparimit e nje shteti eshte me e dobet se e nje shteti tjeter. Keshtu kush shpik "playstation" e imponon fjalen e re se bashku me konceptin me te cilin ajo lidhet ne te gjitha gjuhet e tjera. Keshtu ka ndodhur me te gjitha fjalet e tjera dhe shpikjet qe kane bere revolucion si vetura, treni, telefoni, televizori, radio etj etj.
Ndonjehere mendoj qe perpjekjet per te "shqiperuar" disa fjale, sidomos ato qe kane te bejne me teknologjine e informacionit, informatiken etj, jane qesharake sinqerisht dhe nuk do te kene kurre sukses.
Nje levizje e tille "purifikuese" nisi edhe ne Turqi perpara vitesh ku filluan te beheshin gafa si "walkman=njeriu qe ecen" etj.
Keshtu qe mund te shqiperosh ato fjale per te cilat ekziston respektivja. Ne rast te kundert je i detyruar te huazosh, derisa vete gjuha (qe eshte dicka e gjalle) te prodhoje vetvetiu dhe jo ne menyre te sforcuar nje fjale te barazvlefshme.
Playstation nuk eshte vetem fjale... perben edhe nje marke ne vetvete (i sony) dhe nuk mund kurre te shqiperohet. Videogame mund te zevendesohet me videoloje.
Sic nuk mund te zevendesosh fjalen wallpaper = leter muri (ndoshta sfond?). Prandaj perpjekjet per ta mbajtur gjuhen "te paster" nga fjalet e huaja ndonjehere jane nje lloj konservatorizmi i demshem. Gjuha eshte e gjalle...eshte si njeriu. Ajo duhet te jete e lire te ndryshoje duke u pasururar ne fjalor dhe trajta te reja kur te jete nevoja.

Sigurisht qe ka gjera qe nuk mund te perkthehen. Playstation si p.sh nuk perkthehet se eshte lloj aparature qe ka ate emer. Por videogame te thuhet videoloje, nuk eshte ndonje problem i madh.

Dhe perkthime per wallpaper a ndonje tjeter mund te behen, po nuk ka nevoje te jene perkthim fjale per fjale.

Nuk eshte e domosdoshme qe perkthehet cdo gje, sidomos ne teknologji e inforkatike sic thua dhe ti, se ka shume gjera qe shpiken me nje emer te caktuar dhe do s'do do perdoresh ate emer. Po nese mund te perkthehet dicka, atere le te behet.

[Qyfyre]

Me sa di une,fjalet e huaja duhen vene ashtu sic lexohen.Pra vidjogeim apo xhanluixhi(per bufonin) eshte menyra e duhur.Ndersa me Playstation ndryshon puna ngaqe eshte marke.Kjo behet pasi jo te gjithe lexuesit njohin gjuhet e huaja dhe ne kete menyre i shqiptojne keto fjale sic duhet.

Une e di qe duhen shkruar sic shkruhen ne gjuhen origjinale. Si lexohen mund te vihet ne kllapa.

Se mbaj mend te kush gazetet e kam lexuar, po kishin perkthyer dhe adresen e internetit. Behej fjale per lajmin qe Bwin do sponsorizonte Milanin dhe thoshin adresen e faqes bëin.com

[Yllushi]

Nuk mendoje se eshte e drejt te nderrohet psh fjala Playstation dhe te behet ne gjuhen shqipe sepse kjo do ishte siku ta nderrosh nje emer te nje shteti dhe ti thuash shqip ska kuptime kjo vertet. Por keyo lojra me nje fjale quhen lojra kompjuterike apo video lojra smendoje se eshte e nevojshme per nje fjale tjeter. Ky eshte mendimi im

[andrida]

Pershendetje,

Bashkohem edhe une me mendimet e disave per ato fjale që jane tregues marke dhe duhet te mbeten si te tilla, si psh. playstation. Por si duhet vepruar kur i thuhet nje femije qe te shkruaje nje fjali me kete fjala: Me bleu babi nje playstation/plejsteishën/pleisteishën te ri? Si veprohet ne kete rast? I duhet thene femijes qe ta shkruaj dhe shqip edhe origjinal ne kllapa? A mund ta konceptoje ai dot kete?
Pastaj, ka shumë fjale qe ndryshojne shume ne shqiptim, e ndryshe e shqipton njeri e ndryshe tjetri: kjo sjell si pasoje qe te gjithe ta shkruajne si u vjen ne koke.
Si mund te zgjidhet kjo. Cfare fjalesh te tjera ka, emra pajisjesh?