Ndalimi i përgojimit

[biligoa]

Ndalimi i përgojimit
Transmetohet nga Ebu Hurejre Ndalimi i përgojimit (Allahu qoftë i kënaqur me të!) se i Dërguari (salallahu alejhi ue selem) në një rast ka thënë: “A e dini se çfarë është gibeti (përgojimi)”? Ata që ishin prezent thanë: “Allahu dhe i Dërguari i Tij e dinë më së miri.” Ai tha: “Të përmendësh diçka për vëllain tend pët të cilën ai nuk ka dëshirë (e urren) të përmendet.” Dikush nga të pranishmit e pyeti: “E nëse kjo që e them për vëllain tim, është një cilësi që ai e ka?” Resulullahu (salallahu alejhi ue selem) tha: “Nëse e thua atë që e ka, atëherë ti e ke përgojuar atë, e nëse e thua atë që nuk e ka, atëherë ti ke shpifur ndaj tij.” (Transmeton Muslimi)

Kuptimi i hadithit

Të folurit është gjëja më e lehtë që mund të bëjë njeriu, por që lë ndikimin më të madh tek të tjerët.

Sa e sa fjalë të mira e kanë ngritur njeriun në grada të larta ose ka ndodhur e kundërta e kanë ulur atë shumë tek Allahu i Madhëruar dhe tek njerëzit.

Allahu i Madhëruar thotë në Kuran: “A nuk ke kuptuar se si Allahu bëri shembull fjalën e mirë si pema e mirë që rrënjët e saj janë thellë (në tokë) e degët e saj janë lart, e që me vullnetin e Zotit, ajo e jep frutin e vet në çdo kohë. Allahu, pra u parashtron njerëzve shembuj që ata të mendojnë. Dhe shembulli i fjalës së keqe si një pemë e keqe që është shkulur mbi tokë e që nuk ka të qëndruar.” (Suretu Ibrahim, 24-26)

Kurse Resulullahu (salallahu alejhi ue selem) lidhur me këtë ka thënë: “Njeriu mund të flasë ndonjë fjalë të mirë që e kënaq Allahun, pa ia ditur asaj rëndësinë, por Allahu i Madhëruar e ngre atë në një gradë të lartë, vetëm për atë fjalë. Po ashtu, njeriu mund të flasë ndonjë fjalë të keqe që e zemëron Allahun, pa ia ditur asaj rëndësinë, por Allahu i Madhëruar e hedh atë në vende shumë të ulta të zjarrit të xhehenemit.”

Përgojimi konsiderohet një nga mëkatet më të lehta që mund të bjerë në të njeriu, kurse në anën tjetër më e rrezikshmja që manifestohet me anë të gjuhës. Hadithi i përmendur në fillim e sqaron shumë qartë domethënien e përgojimit, pasi shumë nga njerëzit mendojnë se përgojimi është shpifja apo gënjeshtra ndaj të tjerëve. Dhe kështu, i lejojnë vetes që të flasin krejt çfarë dinë rreth të tjerëve, kurse gjatë tërë kësaj ai krenohet se e thotë të vërtetën. Që do të thotë se përgojim është që ti ta thuash të vërtetën, mirëpo me atë të vërtetë që del nga gjuha jote dhe ti e publikon te të tjerët, ti bën një mëkat shumë të rrezikshëm. Allahu i Lartësuar thotë: “…Dhe mos përgojoni njëri-tjetrin! A mos ndonjëri prej jush dëshiron të hajë mishin e vëllait të vet të vdekur? Atë pra e urreni. Kini frikë nga ndëshkimi i Allahut, e Allahu është mëshirues, Ai pranon shumë pendimin”

Shpesh herë neve na ipet rasti të lexojmë apo të dëgjojmë ligjerata rreth gibetit (përgojimit), ku hoxhallarët e përmendin atë, ua tërheqin vërejtjen muslimanëve që të largohen nga ky ves.

Shkaku është se përgojimit konsiderohet një nga ndalesat që më së shumti bien në të njerëzit. Është e mundur që shumë nga muslimanët t`i shpëtojnë mëkateve të tjera, por është shumë vështirtë që ai të ketë shpëtuar nga kjo ndalesë.

Për gibetin kemi shumë çfarë të flasim dhe ekzistojnë shumë citate nga Kurani dhe hadithi ku tregohet se sa i keq është, por pasi praktika jonë në komentimin e haditheve është që të mos zgjerohemi aq shumë, ne do të ndalemi me kaq.

Dobitë nga hadithi

1. Përkujdesi që i dha Islami përsonalitetit dhe nderit të muslimanëve.

2. Nga ky hadith kuptojmë se gibeti është i ndaluar (haram).

3. Qartësimi se çfarë konsiderohet gibet.

4.Përmendja e dobësive (mangësive) ndaj të tjerve edhe nëse kjo është e saktë është e ndaluar.

[biligoa]

Banorja e xhenetit

Ata ibën Ebi Rebah ka thënë:

Më tha një ditë Ibën Abasi: “A dëshiron të ta tregoj një grua që është nga banorët e xhenetit?”

Unë i thash: “Po.”

Ai tha: “Kjo grua e zezë është ajo!...” Erdhi në një rast te Profeti (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) dhe i tha: “O i Dërguar i Allahut, mua më bie të fikët (humbë vetëdijën) dhe gjatë asaj kohe më zbulohen pjesët e trupit , lute Allahun për mua!”

I Dërguari thotë (Paqja dhe bekimi qofshin mbi të!) nëse do të bësh sabër (durim) dhe për ty do të jetë xheneti kompenzim, nëse dëshiron do të bëjë lutje që Allahu të të shëroj.”

Ajo tha: Do të bëjë durim.

Pas pak tha prap: “Unë (në ato momente) zbulohem, lute Allahun për mua të mos zbulohem!” Profeti (Paqja dhe bekimi qofshin mbi të!) bëri lutje për të që të mos zbulohet.” Transmeton Buhariu dhe Muslimi

Disa dobi nga hadithi.

Prej dobive nga ky hadith mund të cekim:

- Esenciale tek Allahu është devotshmëria e jo ngjyra apo çfarë kategorie i takon njeriu.

-Nga hadithi nxjerrim vërtetimin e humbjes së vetëdijes e ajo është dy lloje:

a) Humbja e vetëdijes për shkaqe natyrore (shkaku i sëmundjes)

b) Humbje e vetëdijes për shkak të hyrjes së xhinit në trup.

- Ajo që e brengoste atë grua ishte se i zbuloheshin pjesët e trupit.

- Nga hadithi gjithashtu nxjerrim se i lejohet muslimanit të kërkojë nga dikush të bëjë lutje për të.

- Nëse njeriun e godet një fatkeqësi e sprovim dhe bënë sabër me bindje në Allahun do të ketë shpërblim xhenetin. Allahu i Lartësuar thotë: “…ndërsa të durueshmëve u jepet shpërblimi i tyre pa masë.”

- Shohim se si bëri durim gruaja në këtë sprovim të vështirë, duke patur mundësi të zgjedhë, sepse e dinte çfarë do të thotë të kesh kompensim xhenetin.

- Kjo botë nuk kishte vlerë në syrin e kësaj gruaje.

-Kujdesi i kësaj gruaje të mos zbulohet edhe në ato momente kur humb vetëdijën.

E ku është shembulli i kësaj gruaje sot kur femrat muslimane përkujdesen që të jenë pjesët e trupit të tyre sa më shumë të zbuluara dhe tërë këtë e bëjnë duke qenë në kulminacionin e vetëdijes.

Kjo botë në syrin e kësaj gruaje ishte e pavlerë, sëmundja e parëndësishme, humbja e vetëdijës, mundimet gjatë momenteve të smundjes të gjitha këto ishin të parëndësishme në syrin e saj, por ajo që e mundonte më së shumti ishte zbulimi i pjesëve të trupit, prandaj edhe e meritoi xhenetin.

[biligoa]

Hadithi me të cilin u udhëzua Kanebiu

Muhamed Ibn Mesleme el Kanebij është një nga muhadithët e njohur, i cili ka transmetuar hadithe nga Profeti (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!). Ai njihet si transmetues i rangut më të lartë. Dijetarët e hadithit i klasifikojnë transmetuesit në disa kategori, në bazë të besueshmërisë, aftësive të tyre në mbajtjen përmendësh dhe disa kritereve të tjera që i kushtëzhen t’i plotësojnë këta transmetues.

Hadithet që janë transmetuar nga ai, i kanë vendosur edhe Buhariu, edhe Muslimi në koleksionet e tyre, gjë që na jep të kuptojmë vlerën e këtij dijetari, për shkak se Buhariu dhe Muslimi njerëzit nga të cilët i kanë transmetuar hadithet e tyre kanë qenë ata që kanë arritur shkallën më të lartë të besueshmërisë. Prandaj, vet fakti se Buhariu apo Muslimi transmetojnë hadithe nga një person, ajo është vlerësim dhe lavdërim për të.

Ajo që është e interesante të përmendim rreth këtij dijetari është historia e tij se si u bë muhadith (dijetar i hadithit).

Imam Dhehebiu në librin e tij me titull “Sijer alami nubela” përmend historinë e këtij dijetari, treguar nga i biri i tij.

Ai tregon se babai i tij, kur ishte në moshën rinore, nuk ishte i dhënur pas diturisë dhe praktikimt të Islamit, por ishte një njeri mëkatar (fasik) që ishte dhënë pas epsheve dëfrimeve dhe kënaqësive të kësaj bote.

Një ditë, derisa ai kishte përgatitur të gjitha gjërat e nevojshme për gosti, kishte bërë gati ushqimet dhe verën që do ta pinin në shtëpinë e tij me shokë dhe do të kalonin natën aty në dëfrim. Ndërkohë që ai priste te dera e shtëpisë shokët që do t’i vinin, dëgjon një zhurmë në hyrje të qytetit se si shumë njerëz ishin grumbulluar rreth një njeriu që ishte duke hyrë në qytet. Ky, si çdo i ri kurioz në atë që po ndodh, shkon dhe futet në turmë. Aty shikon një njeri me mjekërr të bardhë mbi gomar dhe pyet njërëzit që ishin të pranishëm.

-Kush është ky njeri?

-Shubeja[1].- iu përgjgjën.

-Kush është Shubeja?- pyeti përsëri.

-Është muhadith.- ia kthyen.

I veshur me një këmishë të kuqe (e që për atë kohë kjo rrobë ishte veshje e njerëzve fasik, mëkatarë) u nis drejt tij.

Më thanë se je muhadith, më tregi disa hadithe. – iu drejtua Shubes. Shubeja pasi vërejti nga rrobet se çfarë njeriu ishte i tha: -Ti nuk je nxënës i hadithit që të tregojë hadithe…

Në çast nxori thikën e tha: “Më trego hadithe se përndryshe do të vras me thikë!”

Shubeja u drejtua nga ai e i tha: “Më ka treguar Mensuri nga Rebiu, ky nga Ebi Mesudi (Allahu qoftë i kënaqur me të!) i cili thotë se Pejgamberi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) ka thënë: ‘Nëse nuk të vjen turp, vepro çfarë të dëshirosh!’”

Kur Kanebiu e dëgjoi këtë hadith, u prek në zemrën e tij, u kujtuan mëkatet me të cilat lufton kundër Zotit me vite të tëra, e hodhi thikën dhe u kthye në shtëpi. E kapi verën që kishte në shtëpi dhe e derdhi, pastaj kërkoi nga nëna e tij që kur të vijnë shokët e tij në mbrëmje të shkojnë e ai menjëherë udhëtoi për në Medine për të kërkuar dituri dhe qëndroi atje gjashtë vite. Kaloi një kohë në shoqërimin e Imam Malik ibn Enesit dhe u bë dijetar e muhadith i madh e i dalluar, ku ka transmetuar shumë hadithe, por nga Shubeja nuk transmeton vetëm këtë hadith për shkak se ai më nuk është takur më të, pasi kur u kthye nga Medina, Shubeja kishte vdekur.

Shkak i udhëzimit të tij ishte një këshillë kalimtare, e cila zuri vend një zemër të gjallë dhe të kulluar…

Është për t’u çuditur fakti se si atij iu hap zemra kaq shpejt, pasi që ishte i fundosur në mëkate, mirëpo ajo që më shumë e shton çudinë është fakti se si Allahu e zgjodhi Shuben që nëpërmjet tij të udhëzohet Kanebiu.

[biligoa]

Turpi

Ibn Abasi transmeton se profeti alejhi selam ka thënë:”Çdo fe ka moralet e veta e morali i Islamit është turpi.”

Meqënëse Islami është feja e vetme e pranuar, Allahu i ka dhënë kësaj feje moralin me të lartë që është turpi. Profeti alejhi selam na ka dhënë neve shembullin më të lartë në ndjenjën e turpit. Ebu Said el Hudrij thotë se profeti alejhi selam kishte më tepër turp se sa ka një virgjëreshë brenda dhomës së saj e nëse ai urrente diçka, dukej kjo në fytyrën e tij.

Janë të shumta hadithet që flasin për ndjenjën e turpit dhe që qartësojnë pozitën e lartë të tij ne Islam. Ebu Hurejre thotë se profeti alejhi selam ka thënë: “Besimi është 70 e disa pjesë; më e mira prej tyre është fjala LA ILAHE IL ALLAH e më e ulta është heqja e një pengese nga rruga. Turpi është prej besimit.” Ibn Omeri thotë se profeti alejhi selam kaloi pranë një burri që po e këshillonte vëllain e tij dhe ai i tha atij: “Lëre atë se vërtetë është prej besimit.” Po ashtu, alejhi salatu ue selam ka thënë: “Turpi dhe besimi janë shok së bashku dhe nëse ngrihet njëri prej tyre ngrihet edhe tjetri.” Ibn Mesudi transmeton prej profetit alejhi selam: “Prej gjërave të profetësisë së parë që kanë kapur njerëzit është: nëse nuk ke turp,bëj çfarë të duash.”

Përkufizimi i turpit: Kanë thënë:

1.Një moral që shtyn për kryerjen e një vepre të mirë ose për lënien e një vepre të urryer.

2.Shtrydhja e vetes për lënien e një gjëje të urryer.

Turpi është një karakteristikë e njeriut për të mos bërë çdo gjë që dëshiron ai, sikur veprojnë kafshët. Ai është një moral fisnik e kujt i bëhet haram atij i bëhet haram e tërë mirësia, e kush është pajisur me ketë virtyt fiton krenarinë, respektin dhe merr tërë mirësinë. Turpi është një ndërtesë e vërtetë në natyrshmërinë e njeriut. E nëse sheh dikë që skuqet apo zihet ngushtë nga puna apo fjala që nuk duhet, dihet se ai është vërtetë i gjallë. E nëse sheh dikë tjetër që kur bën një vepër të keqe nuk i bëhet vonë, dije se tek ky person nuk ka mirësi.

Dijetarët e kanë ndarë turpin në dy pjesë:

1.Turpi prej njerëzve. P.sh: njeriu të pastroje gojën e vet prej gjërave të ndyta, të ketë turp që të tregojë të fshehtat ose të ketë turp dikush se mos bëhet shkak që të ndikojë për keq tek të tjerët. Ose duhet të njohë vendin e shokëve të tij, duke i dhënë hakun e vet çdokujt që i takon.

2.Turpi prej Allahut. Ne po ushqehemi nga mirësitë e Tij, po marrim ajër nga ajri i Tij, jetojmë sipër tokës që e ka krijuar Ai. Është e natyrshme që nëse njeriut i bën një mirësi ai të përpiqet të kthejë mirësinë me mirësi, po si është puna kur kjo mirësi është prej Allahut a nuk kemi turp prej Allahut që mirësinë t’ia kthejmë me gjynahe?! Profeti alejhi selam në një hadith na sqaron neve se cili është turpi i vërtetë prej Allahut: “Kini turp prej Allahut me një turp të vertëtë.” Thanë sahabët se ata vërtetë kishin turp prej Allahut. Tha: “Nuk është keshtu. Porse prej turpit të vërtetë prej Allahut është që të ruash kokën dhe atë që përmban ajo, barkun dhe atë që përfshin ai, të përkujtosh vdekjen dhe sprovën, e kush e do ahiretin le të lërë zbukurimet e jetës së dynjasë. E kush e bën këtë, ai ka turp të vërtetë prej Allahut.”

Na ka sqaruar profeti alejhi selam në këtë hadith se turpi i vërtetë prej Allahut përfshin të tëra këto çështje e kush le mangut dicka prej këtyre çështjeve, i pakësohet atij turpi prej Allahut në atë masë sa është edhe mangësia e tij. E para e këtyre çështjeve është ruajtja e kokës: në përgjithësi kjo fjalë është që të mos bëjë shirk, duke bërë sexhde me kokën e tij për dikë tjetër përveç Allahut e të mos hiqet mendjemadh ndaj robërve të Allahut. Sexhdja për dikë tjetër perveç Allahut është shirk. Profeti alejhi selam thotë: “Nëse do të urdhëroja dikë për t’i bërë sexhde dikujt, do të urdhëroja gruan që t’i bënte sexhde burrit të saj.”

Mendjemadhësia dhe shirku të bëjnë që të futesh në zjarr. Allahut thotë: “Ai që i bën shok Allahut, Allahu ia ndalon atij xhenetin dhe vendqëndrimi i tij është zjarri. Për zullumqarët nuk ka ndihmëtarë.” Ndërsa profeti alejhi selam thotë: “Nuk hyn ne xhenet ai që në zemrën e tij ka sa një grimcë mendjemadhësie.”Çfarë futet në mënyrë më të hollësishme tek ruajtja e kokës?

Përsa i përket gojës: Të largohet nga ngrënia haram dhe nga gjërat e dyshimta. Profeti alejhi selam thotë:”Çdo pjesë e rritur me diçka haram, zjarri është më parësor për të.” Ngrënia haram bën që të mos të të pranohet duaja. Profeti alejhi selam thotë: “Vërtetë Allahu është i mirë dhe nuk pranon tjetër gjë përveç asaj që është e mirë. Allahu ka urdhëruar besimtarët me atë që i ka urdhëruar profetët. Thotë Allahu: “O ju që keni besuar hani prej të mirave që Ne ju furnizuam e Allahun falenderojeni nëse jeni që e adhuroni Atë.” Pastaj përmendi një burrë që zgjaste udhëtimin i pluhurosur dhe ngrintë duart nga qielli duke thënë o Zot, o Zot. Ushqimi i tij ishte prej haramit, pirja e tij ishte prej haramit ishte veshur me haram, ishte rritur me haram e si mund që t’i përgjigjej atij për ketë.” Tek çështja e gojës futen edhe fjalët. Thotë profeti alejhi selam: “Kush beson Allahun dhe Ditën e Fundit le të thotë fjalë të mira ose le të hesht.” Gjuha është tepër e rëndë se me të ndodh shirku, kufri, gënjeshtra, gibeti, thashethemet, dëshmia e rrejshme, fjala për Allahun pa dije e të tjera që të gjitha janë shkatërrimtare për njeriun.

Përsa i përket syrit: Allahu ka urdhëruar besimtarët që të ulin shikimet e tyre ndaj atyre gjërave që Ai u ka dhënë qafirave prej kënaqësive të dynjasë. Thotë Allahu: “E mos ia ngul sytë bukurisë së kësaj jete me të cilën i bëmë të kënaqen disa prej tyre e për t’i sprovuar me të, sepse shpërblimi i Zotit tënd është më i mirë dhe i përjetshëm.” Ndërsa profeti alejhi selam ka thënë:”Shikoni tek ata që janë më poshtë se ju e mos shikoni tek ata që janë më lart jush.”

Po ashtu, Allahu ka urdhëruar besimtarët që të ulin shikimet e tyre. Thotë Allahu në Kuran: “Thuaju besimtarëve që të ulin shikimet e tyre e të ruajnë pjesët e turpshme të trupit të tyre se kjo është më e pastër për ta. Allahu është i njohur hollësisht për atë që bëjnë ata. Thuaju edhe besimtarëve që të ulin shikimet e tyre të ruajnë pjesët e turpshme të trupit të tyre...” Profeti alejhi selam i ka thënë Aliut: “O Ali, mos e paso shikimin me shikim. Për ty është shikimi i parë dhe shikimi i dytë është kundra teje.” Po ashtu, alejhi selam ka thënë: “Kujdes nga qëndrimet në rrugë...vetën nëse i jepni rrugës hakun e saj. Thanë sahabët: “Kush është haku i saj?” Tha: “Ulja e shikimit, ndalja e mundimeve, kthimi i selamit, urdhërimi për të mira dhe ndalimi nga të keqiat.” Bëhet e ditur se nuk ka asnjë dallim mes shikimit të drejtpërsëdrejti dhe shikimit indirekt. (p.sh: fotografi apo televizor etj.)

Përsa i përket veshëve: Ruajtja e tij është duke lënë dëgjimin e atyre gjërave që janë haram prej mashtrimeve, fjalëve të kota si dhe për dëgjimin e atyre gjërave që Allahu e ka bërë harram dëgjimin e tyre. Muslimani është urdhëruar për të ndryshuar një gjë të keqe nëse e sheh apo e dëgjon. Nëse njëriu sheh një gjë të keqe atij i dobësohet zemra dhe mbase nuk arrin dot që të dallojë të mirën nga e keqja e as që urdhëron për të mira e ndalon nga e keqja. Profeti alejhi selam dëgjimin me veshë e ka bërë zina siç ka bërë zina edhe shikimin me sy. Ai thotë: “I është shkruar birit të Ademit pjesa e tij prej imoralitetit (zinasë) e ai patjetër do ta kapë atë. Zinaja e dy syve është shikimi, zinaja e veshëve është dëgjimi, zinaja e gjuhës janë fjalët, zinaja e dorës është prekja, hapat janë zinaja e këmbëve e zemra ka epshe dhe lakmon, ndërsa organi ose e vërteton këtë ose e përgënjeshtron atë.” Ne ruajtjen e kokës futet edhe mosshikimi në ato vende ku nuk duhet të shikohet. Koka e gruas është auret dhe veshët janë pjesë e kokës, prandaj nuk i lejohet femrës që beson ne Allahun dhe në Ditën e Fundit që të zbulojë kokën e saj kur janë prezent njërëz të huaj për të. Futet këtu edhe mosrruajtja mjekrrës e për këtë ka shumë hadithe.

Përsa i përket barkut: Futet këtu ushqimi. Allahu thotë: “Hani dhe pini e mos shpërdoroni! Ai nuk i do shpërdoruesit.” Profeti alejhi selam thotë: “Nuk mbush biri i Ademit një enë me të keqe se barku i tij. Nëse do që patjetër ta mbush atë 1/3 ta lërë për ushqim, 1/3 ta lërë për pije, 1/3 ta lërë për ajër.” Nga gjërat që përfshin barku janë:

1.Organi. Allahu ne suren Nur urdhëron besimtarët dhe besimtaret që të ruajnë organet e tyre. Ai i ka lavdëruar ata që kujdesen për ruajtjen e organeve të tyre duke thënë: “Ruajtësit dhe ruajtëset e organeve të tyre, shumëpërmendësit e Allahut dhe shumëpërmendëset e Allahut; Allahu u ka premtuar atyre falje e shpërblim të madh.” Gratë besimtare duhet t’i frikësohen Allahut e të mos zbulojnë trupin e tyre pa nevoje.

2.Këmbët. Duke mos vajtur me to në haram. Gratë nuk duhet të lejojnë që të shoh këmbët e saj dikush që nuk duhet. Themi me ketë se gruaja që vesh një minifund nuk është treguar e kujdeshme për të ruajtur këmbët e saj. Çfarë arrin një femër të mbulojë me minifundin e saj? Po ashtu edhe përmendja e vdekjes është turp i vërtetë prej Allahut. Të kujtojë se kocka e tij do të bëhen copë e thërrmije e kur gjymtyrët do të rrëmohen e kush e do ahiretin e le zbukurimin e dynjasë.

[biligoa]

Hadithe rreth vlerës së namazeve sunete



I Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mi të!) thotë: "Gjëja e parë për të cilët do të japë llogari robi Ditën e Gjykimit është namazi, nëse e ka plotësuar, atëherë atij do t`i shkruhet e plotë. Nëse nuk e ka plotësuar u thotë melaikeve shikqoni mos po gjeni te robi im (prej namazeve që i ka falur) diçka nga sunetet dhe me to t`i plotësoni farzet.” ( Transmeton Ahmedi dhe të tjerët)

Vlera e namazeve sunete

I Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mi të!) thotë: “Nuk ka asnjë rob që i fal çdo ditë dymbëdhjet rekate sunet, përveç farzeve e që Allahu nuk ia ndërton një shtepi në xhenet.” (Transmeton Muslimi)

Cilat janë këto dymbëdhjetë rekate sunete

Dy rekate të sabahut, katër rekate para drakës dhe dy pas saj, dy rekate pas akshamit dhe dy rekate pas jacisë. Në vazhdim do të sjellim hadithe që kanë të bëjnë me vlerën e këtyre dymbëdhjetë rekateve.

Suneti i sabahut

I Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mi të!) thotë: “Dy rekate të sabahut (sunetet) janë më me vlerë se kjo botë dhe çfarë ka në të” (Transmeton Muslimi)

Aishja (Allahu qoftë i kënaqur me të!) thotë: “I Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mi të!) nuk ishte më i përpiktë në asnjë nga namazet sunete se sa dy rekatet (sunetet) e sabahut” (Transmeton Buhariu dhe Muslimi)

Sunetet e drekës, akshamit dhe jacisë

Transmetohet nga Aishja (Allahu qoftë i kënaqur me të!) se ka thënë: “I Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mi të!) i falte në shtëpinë time para drekës (farzit) katër rekate, pastaj dilte (në xhami) dhe ua falte njerëzve drekën, pastaj kthehej në shtëpi dhe falte dy rekate.

Gjithashtu, falte (në xhami) me njerëzit akshamin, pastaj kthehej në shtëpi dhe falte dy rekate. Falte farzin e jacisë me njerëzit, pastaj hynte në shtëpi dhe falte dy rekate.” (Transmeton Muslimi)

Sunetet e xhumasë

I Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mi të!) thotë: “Kur dikush nga ju e fal xhumanë (farzin) le t’i falë pas saj katër rekate.” (Transmeton Muslimi)

Kurse nga Abdullah ibën Umeri transmetohet se Muhamedi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mi të!) nuk u falte në xhami pas (farzit) të xhumasë, e pasi shkonte në shtëpi falte dy rekate. (Transmeton Muslimi)

Nëse dëshirojmë të falim më shumë sunete gjatë ditës

I Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mi të!) thotë: “Allahu e mëshiroftë atë person që i fal katër rekate para (farzit) të ikindisë.” (Transmeton Ebu Davudi dhe Tirmidhiu)

Gjithashtu thotë: “Ai i cili i përmbahet faljes së katër rekateve sunet para drekës dhe katër rekateve pas saj, Allahu do t’ia bëjë atij të ndaluar hyrjen në zjarr.”(Transmeton Ebu Daudi dhe Tirmidhiu)

Gjithashtu thotë: “Ndërmjet dy ezaneve ka namaz, ndërmjet dy ezaneve ka namaz dhe herën e tretë tha: ndërmjet dy ezaneve ka namaz për atë që dëshiron të falë.” (Buhariu dhe Muslimi). Qëllimi ndërmjet dy ezaneve në hadith është ndërmjet ezanit dhe ikametit.

I Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mi të!) thotë: “O Bilal, më trego për veprën që e ke bërë në Islam më me shpresë tek Allahu i Lartësuar për shkak se kam dëgjuar trokitjet e sandaleve të tua afër meje ne xhenet. Bilali thotë: Nuk e kam bërë ndonjë punë më me shpresë përveç se nuk jam pastruar (gusul) asnjëherë gjatë ditës apo natës e që nuk kam falur me atë gusul namaz.” (Transmeton Buhariu dhe Muslimi)

Vlera e namazit të duhasë dhe vitrit

Transmetohet nga Ebu Hurejre se ka thënë: “Më ka porositur njeriu më i dashur për mua (Profeti, paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) të agjëroj tri ditë nga çdo muaj, t’i fal dy rekate të duhasë dhe të fal vitrin para fjetjes” (Transmetom Buhariu dhe Muslimi)

Vitrin para fjetjes është e pëlqyer ta falë ai person i cili nuk mundet të ngrihet ne fundin e natës e nëse mundet të ngrihet, atëherë është më e preferuar ta falë në atë kohë, për shkak të thënies së të Dërguarit: “ Namazi që është më me vlerë pas farzeve është namazi natës” (Transmetom Muslimi)

Kurse, Aishja (Allahu qoftë i kënaqur me të!) transmeton se Profeti (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mi të!) falte namaz gjatë natës, derisa i fryheshin këmbët dhe njëherë i thash: “Pse e bën këtë, kur ti e di o i Dërguar i Allahut se Allahu të ka falur gabimet që i ke bërë dhe do t’i bësh?” Profeti (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mi të!) i përgjigjet: “Si mos të jem rob falenderues” (Transmeton Buhariu dhe Muslimi)

[biligoa]

Namazi i istihares

Transmetohet nga Xhabir ibën Abdullah (Allahu qoftë i kënaqur me të!) se Profeti (Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të!) ua mësonte duanë e istihares për çdo çështje, sikurse ua mësonte suret e Kuranit dhe thoshte: “Kur dikush prej jush dëshiron të vendosë për një punë me rëndësi, le t`i falë dy rekate (nafile) namaz dhe pastaj le të thotë:

"All-llahume inní estehíruke bi ‘ilmike ue estakdiruke bi kudretike ue es`eluke min fadlikel ‘adhim, fe inneke takdiru ue la akdiru, ue ta’lemu ue la a’ëlemu ue ente al-lámul gujúb. All-llahume in kunte ta’ëlemu enne hadhel emru (e emërton nevojën që ke) hajrun lí fi diní ue me’áshí ue ‘ákibeti emrí ue ‘áxhilihi ue áxhilihi fakdirhu lí ue jessirhu lí thumme barik lí fihi. Ue in kunte ta’ëlemu enne hadhel emru (e emërton nevojën e tij) sherrun lí fi diní ue me’áshi ue ‘ákibeti emri ue ‘áxhilihi ue áxhilihi, fasrifhu anní uesrifní anhu uakdir lí el-hajre hajthu kane thumme erdiní bihi."

" O Zot, me diturinë Tënde kërkoj të mirën! Kërkoj ndihmë prej fuqisë Sate, kërkoj prej të mirave të Tua të shumta, sepse Ti je
i Gjithëfuqishëm e une jam i dobët, Ti di çdo gjë e unë nuk di, Ti je Ai që i di të fshehtat. O Zot, nëse kjo punë e imja (emërton këtu dëshirën, hallin, etj.) është mirësi për fenë dhe jetën time, për kohën e tashme dhe të ardhmen, bëj të mundshme që të realizohet, lehtëso dhe beko!
E nëse kjo punë është e dëmshme për fenë dhe jetën time, për të tashmen të ardhmen dhe për në ahiret, largoje prej meje dhe më largo mua nga ajo, më përcakto hajrin kudo qoftë, pastaj më bëj të kënaqur me të!" (Transmeton Buhariu)

Komenti i hadithit

Njeriu në këtë botë ballafaqohet me sprovime dhe probleme të ndryshme, shpeshherë mbetet edhe në udhëkryq kur duhet të vendosë për diçka, nuk di çfarë të zgjedhë, prandaj ka nevojë t`i drejtohet Zotit të tij dhe çështjen e tij ia lenë Atij që është më i Dijshmi për të gjitha gjërat.

Namazi i istihares është një nga adhurimet më të rëndësishme për muslimanin kur përballet me hutinë në zgjedhjen e çështjes që është më e drejtë për te dhe nuk di çfarë të zgjedhë.

Ç’është istiharja

Istiharja është të kërkosh më të mirën nga dy apo më shumë zgjedhje.

P.sh: dëshiron të udhëtosh diku, dëshiron të martohesh, dëshiron të blesh një veturë, etj., para se ta bësh këtë hap i fal dy rekate dhe pastaj e bën lutjen që thuhet pas këtij namazi, siç e përmendëm në hadithin e mësipërm. E nëse të lehtësohet ajo punë, dije se kjo është mirë për ty, e nëse të vështirësohet dije se ka qenë keq dhe mosrealizimi i kësaj vepre është më mirë për ty.

Si falet namazi i istihares

Namazi i istihares falet dy rekate, sikurse çdo namaz tjetër nafile në çfarëdo kohe, gjatë ditës apo natës. Nuk ka të caktuar se çfarë të këndohet, kështu që mund të këndojmë pas sures Fatiha çdo sure apo pjesë nga Kurani. Pas namazit i ngre duart dhe lavdëron Allahun, dërgon salavate mbi Profetin (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) pastaj thua duanë e istihares, të cilën e kemi përmendur më lartë.

Vlera e këtij namazi

Po të mos kishte ndonjë të mirë tjetër përveç se ai që e praktikon këtë, do t’i mjaftonte, duke pasuar kështu Profetin (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!).

Imam Neveviu thotë: “Pas istihares duhet ta bëjmë atë çështje për të cilën na hapet zemra dhe nuk bazohemi në atë që kemi pasë dëshirë para se të falnim namazin. Prandaj kërkohet nga ne që ta ndërpresim zgjedhjen dhe të mos mendojmë për të derisa ta falim namazin e nëse nuk e bëjmë kështu, atëherë nuk numërohet se ne i jemi drejtuar Allahut me sinqeritet që të na zgjedhë çështjen që është më e mirë për ne.

Domosdoshmëria e të përmbajturit me atë që na është transmetuar rreth istihares

Duhet të kemi kujdes nga ajo që e bëjnë disa nga njerëzit injorantë apo edhe nga ata që dijnë, por nuk e kanë kuptuar urtësinë e istihares, kështu që përdorin disa lutje të posaçme për istihare e jo atë lutje që na ka mësuar Profeti (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!)

Disa të tjerë e falin namazin dhe lutjen e bëjnë ashtu siç duhet, pastaj presin të shohin ëndërr se si të veprojnë edhe kjo është gabim për shkak se Muhamedi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) kur na e mësoi se si të veprojmë gjatë istihares nuk ka përmendur se me anë të ëndërrës duhet të vendosim se çfarë të bëjmë.


Dobitë nga praktikimi i namazit të istihares

1. Personi që praktikon istiharen vërteton se zemra e tij ëshë e lidhur me Allahun e Lartësuar për cdo vepër.

2. Është i kënaqur në caktimin e Allahut.

3. Istiharja është shkak që muslimani të gjejë lumturinë ne këtë botë dhe në ahiret.

4. Besimtari që praktikon istiharen është i qetë për arsye se e jep mundin e tij në këtë botë duke i realizuar shkaqet që janë të nevojshme pastaj e kërkon zgjedhjen e më të mires nga Allahu i Lartësuar.

5. Nevoja për të është e domosdoshme për çdo punë

6. Me anë të namazit të istihares muslimanit i ngritet besimi se Allahu do ta ndihmojë atë në çdo punë dhe për çdo problem.

7. Me istihare muslimanit i shtohen shpërblimet për shkak se ai i drejtohet Allahut, falet, lutet dhe bën adhurime të ndryshme gjatë kryerjes së këtij adhurimi.

8. Me anë të istihares muslimani e madhëron Allahun, për arsye se i drejtohet Atij që t`i ndihmojë në zgjedhjen e çështjes më të mirë për të.

9. Me atë ai praktikon sunetin e të Dërguarit (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!)

[biligoa]

Si t’i bëjmë veprat e mira të pranuara

Faktorët më të rëndësishëm që shkaktojnë veprën e mirë të besimtarit dhe që e bëjnë të jetë e pranueshme tek Allahu, janë sinqeriteti, metoda sipas të vepruarit të Profetit (Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të!), padyshim edhe ushqimi i mirë i fituar nga hallalli. Muhamedi (Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të!) e konfirmoi këtë kur tha: “Vërtet, Allahu i Madhëruar është i mirë dhe nuk pranon asgjë, përveç të mirës.” Dhe ka thënë se “Allahu i ka urdhëruar besimtarët me atë që i ka urdhëruar pejgamberët.” I Madhëruari ka thënë: “O ju të dërguar, hani gjëra të mira dhe veproni vepra të mira.” Gjithashtu, Allahu ka thënë: “O ju besimtarë, hani gjërat e mira me të cilat ju kemi furnizuar!”

Kjo do të thotë se pejgamberët si dhe popujt e tyre janë urdhëruar të hanë prej gjërave të mira që janë hallall dhe të veprojnë vepra të mira. Nëse ushqimi është hallall edhe veprat do të jenë të mira, por nëse ushqimi nuk është halall, atëherë si do të jetë e mundur të pranohen veprat?

Transmeton Taberaniu nga Ibn Abasi i cili ka thënë se lexova këtë ajet në praninë e Muhamedit (Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të!): “O ju njerëz, hani prej gjërave që gjenden në tokë, hallall, të mira!” në këtë rast Sead ibn Ebi Vekas u ngrit në këmbë dhe tha: “O i dërguari i Allahut, lute Allahun që lutjet e mia të jenë të pranuara.” Muhamedi (Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të!) tha: “O Sead, ushqehu me ushqim hallall dhe lutjet e tua do të jenë të pranuara. Pasha Atë që shpirti i Muhamedit është në Dorën e tij, ai njeri i cili e mbush barkun e tij me një kafshatë harram, Allahu nuk do t’i pranojë veprat nga ai për dyzet ditë. Ai njeri që trupi i tij rritet me harram , do të digjet në zjarr.”

Transmeton Ebu Jahja el Katat, e ky nga Muxhahidi, ky nga Ibn Abasi se ka thënë: “Allahu nuk pranon namazin e një njeriu në barkun e të cilit ka harram.”

Mospranimi i veprave , sipas disa haditheve, mund të kuptohet se ai veprim nuk është në rregull, pasi nuk i plotëson kushtet. Shembull për këtë është hadithi i Muhamedit (Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të!): “Allahu nuk pranon namazin e një njeriu që ka prishur abdesin, derisa të marrë abdes.”

Nga ky hadith nënkuptojmë se ai njeri i cili nuk ka abdes, nuk mund të pranohet namazi i tij. Pranimi në këtë rast është i lidhur ngusht me një element, i cili është i kushtëzuar që të plotësohet e që është pastërtia, nga fakti që mosplotësimi i kushtit të abdesit shkakton mospranimin e obligimit.

Sipas disa haditheve të tjera, mospranimi i veprave do të thotë humbja e shpërblimit, edhe pse ajo vepër për nga plotësimi i kushteve është në rregull. Shembull për këtë kemi hadithin e Muhamedit (Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të!) i cili thotë: “Allahu nuk e pranon dyzet ditë namazin e asaj gruaje që burri i saj është i hidhëruar me të. As namazin e atij që i beson fallxhorit, as namazin e atij që ka pirë alkool. Gjithashtu kemi hadithet: “Nuk pranon, përveç asaj që është e mirë.” Si dhe: “Kush falet me një rrobë që ka vlerën dhjetë dirhem harram, atij nuk i pranohet namazi.”

Në këto hadithe, qëllimi është se mungon plotësimi i këtyre veprave që sjellin shpërblim, edhe pse ato nga spekti i plotësimit të kushteve janë në rregull.