Dialogu me mikun ateist.

[alko71]

“ALL-LLAHU NUK KA
LINDUR AS S’ËSHTË I LINDUR”
(KUR’AN)

Miku im është shkolluar dhe ka doktoruar në Francë. Atje, duke u inkuadruar në “Rrymën e jetës moderne”, është shoqëruar përveç të tjerëve edhe me hipikët, me ç’rast ka formuar botëkuptim të atillë për botën i cili çdo gjë mohon. Ai dëshiron të polemizojë me ne besimtarët, ndonëse na konsideron naivë, sepse
zbulon se ne vetveten e përqeshim duke u mashtruar me iluzione për xhennetin dhe hyritë derisa ëmbëlsitë dhe bukuritë e kësaj bote na shmangen.

Me një rast, me shpoti, më tha:

Ju konfirmoni: Zoti ekziston, duke e mbështetur konfirmimin tuaj në parimin e “shkakësisë” (kausalitetit).Pohoni se: çdo gjë e ndërtuar ka ndërtuesin e vet, çdo gjë e krijuar, krijuesin e vet, çdo gjë ekzistuese, krijuesin e vet; pëlhura e dëshmon endësin, piktura piktorin, gravura gravuesin, kurse kozmosi, sipas kësaj
logjike, është dëshmia më e mirë për ekzistimin e Zotit si krijues i tij. Ndërkaq, nëse e pranojmë gjendjen e këtillë të gjërave, a thua nuk kemi të drejtë që sipas logjikës së njëjtë të shtrojmë pyetjen: kush e krijoi atë Krijues?! A nuk është kjo kurthë për argumentet tuaja?!

I themi atij: Pyetja jote është e gabueshme - në të nuk ka kurrfarë kurthe për pohimin tonë. Ti, së pari, e pranon Krijuesin e pastaj pyet kush e ka krijuar Atë, duke ia nënshtruar Krijuesin ligjeve të cilat dominojnë në botën e krijesave. Kjo sofistika jote i ngjan kukullave të cilat lëvizin me ndihmën e zemberekut - spirales. Po qe se kundrohen në rrafshin e lëvizjes së tyre, pason se edhe njeriu, i cili i ka bërë, lëviz sipas parimit të zemberekut.
Sikur, me ndonjë rast, të ishte e mundur t’u thuhet atyre se ai lëviz me vetveten, do të përgjigjeshin se kjo është e pamundur, sepse në botën e tyre çdo gjë lëviz me ndihmën e zemberekut. Kështu edhe ti, i kufizuar dhe i zhytur në botën vetjake ku çdo gjë që ekziston, domosdo parashtron Krijuesin, nuk po arrin të kuptosh se Zoti ekziston vetvetiu.

Filozofi i njohur gjerman Emanuel Kanti në veprën e tij Kritika e mendjes së pastër ka zhvilluar idenë se me mendje nuk mund të përfshihet e verteta e pafund. Sipas natyrës së saj, mendja i arrinë vetëm partikularitë ndërsa është e paaftë të kuptojë të ekzistuarit absolut siç është ekzistimi i Zotit. Ne e kuptojmë Zotin
me ndërgjegje (damîr) e jo me mendje (‘akl). Dëshira jonë për drejtësi është dëshmi e ekzistimit të së drejtës, sikur që është etja për ujë dëshmi për ekzistimin e ujit.

Aristoteli shumë më herët ka shtruar një varg të tërë shkaqesh duke thënë: karrigia është nga druri, druri nga trungu, trungu nga fara, kurse fara është nga mbjellësi, që në fund të tregojë se si numërimi i tillë i shkaqeve medoemos shpie tek shkaku i parë. Shkakun i cili nuk ka nevojë për shkak, lëvizësin i cili nuk ka nevojë për lëvizës, krijuesin i cili nuk ka nevojë për krijues, që i përgjigjet të kuptuarit tonë të All-llahut xhel-le shanuhu.

Ibni Arebiu konsideron se në pyetjen kush e krijoi Krijuesin aspak nuk duhet përgjigjur. Zoti e dëshmon ekzistimin dhe është jokorrekte me ekzistim të dëshmohet Zoti. Drita e dëshmon ditën e jo e kundërta...
All-llahu nuk ka nevojë për dëshmi, sepse Ai çdo gjë e dëshmon. Ai vetvetiu është e vërtetë e qartë (el-hakku-l-wâdihi bi dhâtihî). All-llahu shfaqet në ligjet, rendin, bukurinë dhe normat, në gjethin e drurit, pendën e palloit, krahun e fluturës, erën e trëndafilit, këngën e bilbilit, lidhshmërinë e yjeve, në simfoninë e kozmosit. Sikur të thonim se e tërë kjo është krijuar rastësisht, do t’i përngjanim njeriut i cili konsideron se me vetë hedhjen e shkronjave në ajër, prej tyre mund të krijohet vargu në të cilin do të gjenim një poezi të Shekspirit, do të thotë poezi pa poet.

[alko71]

Kur’ani na liron nga shkoqitjet e këtilla me një dëshmi mjaft të qartë dhe të saktë:

“Thuaj: Ai All-llahu është Një! All-llahu është Ai që çdo
krijesë i drejtohet (i mbështetet) për çdo nevojë. As s’ka
lindur kë, as nuk është i lindur. Dhe Atij askush nuk i është i
barabartë”. (El-Ihlâs, 1-4).
*
* *
Miku ynë na pyet me përçmim: E përse thoni se Zoti është Një? Pse mos të jenë disa zotëra me kompetencat e ndara ndërmjet vete?

I përgjigjemi me Kur’an dhe në pajtim me logjikën të cilën edhe vetë e pranon, me logjikën e shkencës: Krijuesi është Një, sepse i tërë kozmosi është i ndërtuar sipas një plani dhe nga një substancë.
Nga hidrogjeni përbëhen njëzet e dy elemente të cilat në sistemin e Mendelievit kanë mënyrën e njëjtë të bashkimit dhe derdhjes së fuqisë atomike me të cilën yjet ndriçojnë. Tërë bota e gjallë është e përbërë nga përbërjet e karbonit. Me të djegur ai karbonizohet. Trajtat e tij më të larta, sikur që është bota shtazore, në dukje me dallime të mëdha, tregojnë se në një plan të caktuar të autopsisë bretkosa, lepuri, pëllumbi, krokodili, gjirafa dhe balena kanë arteriet, enët e gjakut, pjesët e zemrës dhe eshtrat e njëjta. Çdo asht këtu ka vendin e vet përkatës atje - krahu te pëllumbi është këmba e përparme tek bretkosat. Eshtrat janë të njëjta me ndryshim mjaft të vogël - në qafën e gjirafës, përkundër gjatësisë së saj, gjejmë shtatë unaza sikur edhe te qafa e iriqit. Sistemi nervor tek të gjithë është i njëjtë. Përbëhet nga truri, palca kurrizore dhe nervat. Sistemi i tretjes me barkun, zorrën dymbëdhjetëgishtore, zorrën e vogël dhe të madhe, sistemi i shumëzimit me vezoret, anin (uterusin), kanalet e tyre, sistemi i urinës me veshkët, kanalin e urinës, fshikëza e urinës dhe më në fund, autopsia unike tek të gjithë është qeliza. Identik është edhe përshkrimi i bimës, shtazës dhe njeriut: linden, marrin frymë, shumohen dhe vdesin.
Pse atëherë pas gjithë kësaj do të ishte i çuditshëm pohimi se Krijuesi është Një. Si kjo që I Përkryeri mos të jetë Një - të papërkryerit janë të shumtë. Të Përkryerit nuk i nevojitet plotësim tek të tjerët. Sikur të kishte shumë zota, ata do të ndaheshin: secili do të shkonte me atë që e ka krijuar dhe Toka do të zhdukej.
All-llahu xhel-le shanuhu posedon dinjitetin më të lartë dhe gjithëfuqinë absolute, e këto atribute përjashtojnë çfarëdo bashkëpjesëmarrjeje.
*
* *
Miku ynë filloi ta përqeshë të kuptuarit tonë të hyjnisë (rububujjeh). Ai thotë:

Është i çuditshëm ky Zot i cili përzihet në çdo hollësi madje edhe më të voglën: e përudhë bletën që vetes t’ia ndërtojë vendqëndrimin në male, as gjethi nuk bie, e që Ai mos ta dijë, nuk zhvillohen frytet nga sythet e veta, e që Ai mos t’i numërojë, nuk mbarset as që lind femra pa dijen e Tij, rrëshqitja e këmbës në gropë, rënia e mizave në ushqim, ndërprerja e lidhjes telefonike është me dijen e Tij. Nëse nuk ka shi, Ai nuk e ka dhënë, e nëse bie, Ai e dha. A nuk po e angazhoni ju Zotin tuaj me të kuptuarit e tillë madje edhe për hollësitë më të vogla?

Shtruarja e këtillë e pyetjeve nuk na lejon të kuptojmë se a mos për mikun tonë Zoti do të ishte më i denjë për hyjni kur vetveten do ta lironte nga të gjitha këto përgjegjësi dhe thjesht “t’ia kthejë shpinën” kozmosit të cilin e ka krijuar? A thua sipas të kuptuarit të tij do të meritonte respekt zoti i cili është pasiv dhe i pandërgjegjshëm, i cili nuk dëgjon, nuk sheh, nuk përgjigjet dhe nuk kujdeset për krijesat e tij dhe, më në fund, prej nga shtruesit pyetjeve dituria që të gjykojë se cila gjë është e parëndësishme që të mos meritojë angazhimin e Zotit, e cila është aq me rëndësi që këtë ta meritojë?

Rënia e insektit në gjellë për shtruesin e pyetjeve është e parëndësishme dhe e pavlerë, por a nuk e ka mbytur mushkaja Lekën e Madh dhe a thua rënia e insektit nuk do të thotë futje e mikrobeve në ushqim dhe helmim i armatës së njerëzve?

Hollësitë më të rëndomta mund të jenë vendimtare për ndodhitë më të mëdha, ndërsa gjërat më të rëndësishme shpesh humben pa zë dhe kurrfarë gjurme. Vetëm Njohësi i të gjithave e di vlerën e vërtetë dhe rëndësinë e çdo gjëje. A thua shtruesi i pyetjeve mund t’i përcaktojë kompetencat e Krijuesit dhe
Sunduesit të çdo gjëje!? O Zot, i lartësuar je dhe i pastër nga të kuptuarit e tillë!

I denjë për adhurim është vetëm Ai i cili me dijen e Tij e përshkon çdo gjë dhe të cilit nuk i shpëton as sendi më i madh e as më i vogël në qiell dhe në Tokë.

[alko71]

NËSE ALL-LLAHU I KA
CAKTUAR VEPRAT E MIA,
PËRSE ATËHERË MË THËRRET
NË PËRGJEGJËSI?!

Duke menduar se kësaj here s’kam rrugëdalje, miku me dashakeqje tha:

Pohoni se Zoti e cakton çdo gjë madje edhe veprat tona. Nëse është ashtu, nëse Ai i ka caktuar edhe veprat e mia të këqija, përse atëherë më thërret në përgjegjësi për to?
Mos më thuani, sipas traditës suaj, se unë kam të drejtë të zgjedh, sepse s’ka gënjeshtër më të madhe se kjo. Ju pyes: A mos e kam zgjedhur unë lindjen, gjininë, lartësinë, ngjyrën, vendlindjen time?
A lind Dielli dhe a perëndon Hëna sipas zgjedhjes sime?
A vjen sipas zgjedhjes sime caktimi im; më befason vdekja dhe më ndodh tragjedia, dhe bëj krim.
Përse Zoti më detyron të bëjë diçka, e pastaj për këtë shkak më dënon?!
Nëse pohoni se jeni të lirë sepse përveç vullnetit të Zotit keni edhe vullnetin vetjak, a nuk po i përshkruani me këtë bashkëpjesëmarrje dhe reciprocitet të shumë vullneteve?!
Përveç kësaj, ç’thoni për ligjet e mjedisit, kushtet dhe domosdoshmërinë për të cilat flasin meterialistët historikë?!

I kënaqur me këto pyetje të shkrepura sikur të shtëna (arme), miku u qetësua, i bindur se me to përgjithmonë më ka varrosur.
Krejtësisht i qetë ia fillova:
Ke rënë në disa gabime: Veprat tua i janë të njohura Zotit dhe të shkruara në Librin e Tij, por me këtë nuk të janë caktuar detyrimisht. Ato janë caktuar vetëm në dijen e Tij. Kjo caktueshmëri deri diku mund të krahasohet me këtë që vijon: Ti ke njohuri për veprat e birit tënd dhe në to ekziston mundësia që biri yt të bëjë kurvëri. Nëse ai këtë e bën, a mos e ke detyruar ti në këtë ose kjo vetëm është parashtruar dhe ka ndodhur që dituria jote ka qenë e saktë?

Sa u përket fjalëve tua për lirinë dhe mundësinë e zgjedhjes se kjo është vetëm gënjeshtër e kulluar dhe se kjo dëshmon këtë çka nuk e ke zgjedhur lindjen, gjininë, ngjyrën, vendlindjen tënde, se nuk mund të ndikosh në Diellin dhe Hënën; këto tregojnë gabimin tjetër të cilin e ke bërë. Gabimi është në atë që ti lirinë e kupton krejtësisht ndryshe nga ne besimtarët. Ti flet për lirinë absolute dhe po thua pse s’kam mundur veten ta krijoj të bardhë apo të zi, të gjatë apo të shkurtër dhe a është në mundësinë time ta bart Diellin nga vendi i tij apo ta ndalë në orbitën e tij.
Ne kësaj i përgjigjemi: Ti flet për lirinë absolute, lirinë e zotërimit të lirë me kozmosin që i përket vetëm Zotit. Për ne është e vërtetë e vetme: “Zoti yt krijon çka të dojë dhe zgjedh. S’është (e drejtë) e tyre të zgjedhin.” (El-Kasas, 68).

Askush nuk ka të drejtë zgjedhjeje në çështjen e krijimit, sepse Zoti xhele shanuhu është Ai i cili krijon çka të dojë dhe zgjedh çka të dëshirojë. Zoti i lartmadhëruar nuk do të të ftojë në përgjegjësi për shkak të lartësisë tënde, as që do të të dënojë për shkak se nuk e ke ndalur Diellin në orbitën e tij. Por, fusha e pyetjeve është fushë e ngarkimeve. Ti në këtë fushë je i lirë dhe ata janë kufijtë për të cilët po flasim. Ti je i lirë t’i kultivosh pasionet tua, ta përmbash urrejtjen tënde, t’i kundërvihesh vetvetes, t’i largosh qëllimet e këqija, ndërsa t’i vazhdosh prirjet tua të mira. Ti mund të bëhesh bujar me vetveten dhe pasurinë. Mund të flasësh të vërtetën ose të gënjesh. Mund ta përmbash dorën tënde nga e ndaluara. Mund ta përmbash shikimin tënd nga trupi i të tjerëve. Mund ta përmbash gjuhën tënde nga sulmi, përgojimi dhe intrigat.

[alko71]

Në këtë fushë ne jemi të lirë, dhe vetëm për atë që është brenda saj do të pyetemi dhe do të jemi përgjegjës.
Fjala është për lirinë relative e jo absolute, lirinë e njeriut në planin e obligimeve. Kjo liri është e vërtetë, kurse atë tek ne e dëshmon ndjenja e lindur për të. Ne ndiejmë përgjegjësi, pendim për gabimin e bërë, ndërsa kënaqësi kur bëjmë punë të mirë. Ne në çdo rast zgjedhim dhe krahasojmë disa alternativa. Madje edhe detyra e parë e arsyes sonë është përcaktimi dhe zgjedhja ndërmjet disa alternativave.

Ne krejtësisht qartë e dallojmë lëvizjen e dorës e cila dridhet nga ethet dhe të dorës e cila shkruan letër, dhe themi se lëvizja e parë është e caktuar, e detyruar, ndërsa lëvizja e dytë e zgjedhur, e lirë. Sikur të mos kemi vullnet të lirë, nuk do të mund as të bënim dallime.
Gjithashtu, këtë liri e dëshmon edhe ndjenja jonë e paaftësisë ta detyrojmë zemrën në diçka me çka ajo s’është e kënaqur. Femrën mundemi me detyrime dhe kërcënim ta shpiejmë në situatë të bëjë çka të dëshirojmë, por me kurrfarë mjetesh detyruese nuk mund ta detyrojmë që në të vërtetë të na dojë. Kjo qartë tregon se All-llahu xhel-le shanuhu i ka çliruar zemrat tona nga nënshtrimi i çfarëdo detyrimi, duke i krijuar plotësisht të lira.

Për këtë arsye All-llahu xhel-le shanuhu e ka bërë qëllimin - nijetin, burim i të cilit është zemra, shtyllë e përgjegjësisë. Besimtari i cili nën presion e blasfemon fenë nuk do t’i përgjigjet Zotit deri atëherë kur me zemër të bëjë blasfemi:
“... Përveç nëse në këtë është i detyruar, kurse zemra e tij është e bindur thellë në besim...” (En-Nahl, 106).
Pikëpamja tjetër e gabueshme e kësaj qëndron në atë që disa njerëz kuptojnë se liria e njeriut është mbi vullnetin e Zotit, dhe duke i akuzuar rekomanduesit e lirisë së Zotit i përshkruajnë bashkëpjesëtarë në urdhërdhënie dhe vendim. Kështu edhe ti, o mik, e ke kuptuar dhe ke folur për vullnetin e shumënumërt, që është, pa dyshim, botëkuptim i gabueshëm. Liria e njeriut nuk ngrihet mbi vullnetin e Zotit. Njeriu është i lirë të bëjë diç që i kundërvihet kënaqësisë së Zotit, por ai nuk mund të bëjë asgjë që i kundërvihet vullnetit të Zotit.
Zoti xhel-le shanuhu na ka dhënë liri që t’i kundërvihemi kënaqësisë së Tij në dëmin tonë, por askujt s’i ka dhënë liri që t’i kundërvihet vullnetit të Tij. Këtu është ana tjetër e lirisë relative të njeriut. Çdo gjë që ne veprojmë është në kuadër të vullnetit të Zotit, madje edhe atë që e veprojmë e që nuk është në pajtim me kënaqësinë e Zotit dhe me Sheriatin.

Liria jonë është begati nga Zoti dhe shpërblim të cilin Krijuesi na ka dhuruar krejtësisht, pavarësisht nga vullneti jonë. Liria jonë është vetëm vullneti i Tij.
“Dhe ju nuk doni tjetër përveçse çka do All-llahu.” (El-Insân, 30).

Të flasish për lirinë në këtë kuptim, nuk do të thotë t’i shoqërosh Zotit shok. Liria jonë është e njëjtë me urdhëresat e Tij, vullnetin e Tij dhe caktimet e Tij.
Pikëpamja e tretë e gabueshme e kësaj pyetjeje është të kuptuarit e gabueshëm të caktimit dhe fatit të vullnetit të lirë dhe zgjedhjes së lirë, nga ana e atyre të cilët janë të preokupuar me studimin e këtyre pyetjeve. Ata caktimin dhe fatin e kanë kuptuar se kjo është të detyruarit dhe të shtrënguarit e njeriut në atë çka nuk është në karakterin e tij dhe në natyrën e tij. Të njëjtin gabim e ke bërë edhe ti o mik! All-llahu i madhëruar e mohon detyrimin nga ana e vet:

“Nëse kishim dashur, Ne nga qielli do t’ua zbritnim një shenjë para së cilës ata qafat e tyre do t’i ulnin.” (Shu'arâ, 4).

Domethënia e këtij ajeti është e qartë: ka qenë plotësisht e mundur që njerëzit të detyrohen në besim, por kjo s’është bërë për shkak se All-llahu nuk detyron:

“Nuk ka shtrëngim në fe. Rruga e vërtetë qartë dallohet nga ajo lajthitëse.” (El-Bekare, 256).

[alko71]

“Sikur të kishte dashur Zoti yt, do t’i besonin çka janë në Tokë që të gjithë. A ti do t’i detyrosh njerëzit të bëhen besimtarë?” (Jûnus, 99).

Në ligjshmëritë të cilat i ka dhënë Zoti nuk ka kurrfarë detyrimi. Caktimi dhe fati nuk guxohet të kuptohen si detyrim i njerëzve në diçka çka nuk është në natyrën e tyre. All-llahu xhel-le shanuhu i jep secilit atë që është në vetë qëllimin e tij, i dëshiron atë çka ai vetë dëshiron dhe do atë çka ai vetë e do. Të qeverisurit e Zotit është zgjedhja e njeriut, sepse Zoti xhel-le shanuhu e drejton çdo njeri nga ajo nga synon zemra e tij dhe çfarë qëllimi ka:

“Kush dëshiron shpërblimin e Ahiretit, do t’ia shumëfishojmë atë, ndërsa atij kush dëshiron shpërblimin e kësaj bote, do t’ia japim...” (Esh-Shûrâ, 20).“

Zemrat e tyre janë të sëmura, kurse All-llahu sëmundjen e tyre edhe më e shton...” (El-Bekare, 10).

“Kurse ata të cilët janë në rrugë të drejtë, Ai edhe më tej do t’i shpjerë...” (Muhammed, 17).

Do ta përmendim edhe ajetin në të cilin All-llahu xhel-le shanuhu u drejtohet robërve:

“Nëse All-llahu e di se në zemrat tuaja ka diçka të mirë, do t’ju japë më mirë se ajo që është marrë nga ju...” (El-Enfâl, 70)

All-llahu i lartësuar na e mundëson atë që e kemi zgjedhur në zemrat tona dhe çfarë janë qëllimet tona dhe së këtejmi nuk ka dhunë, detyrim as shtrëngim në diç që nuk është në pajtim me natyrat tona.

“Sa i përket atij që jep dhe ruhet (nuk gabon), dhe atë më të bukurën e konsideron të vërtetë, atij do t’ia lehtësojmë për në lehtësi. Kurse ai që është koprrac dhe ndihet i mëvetësishëm, dhe atë më të bukurën e konsideron gënjeshtër, atij do t’ia lehtësojmë për në vështirësi.” (El-Lejl, 5-10.)

"Ti nuk gjuajte kur gjuaje, por gjuante All-llahu...” (El-Enfâl, 17).

Këtu po identifikohet akti i të gjuajturit të njeriut me gjuajtjen e bërë nga ana e All-llahut xhel-le shanuhu, dhe se ekziston vetëm një gjuajtje. Njeriu ka qëllimin, ndërsa All-llahu i madhëruar e mundëson realizimin e tij, dhe këtë, nëse është i mirë, me të mirë, kurse nëse është i keq, me të keq. Liria njerëzore nuk ka masë të përhershme por vetëm aftësinë relative, e cila zmadhohet dhe zvogëlohet. Njeriu mund ta rritë lirinë e vet me shkencë: me ndihmën e zbulimeve dhe risive të ndryshme ai ka arritur ta pushtojë Tokën, ta ngadhënjejë hapësirën dhe të çlirohet nga prangat e kohës. Duke i zbuluar ligjet në natyrë njeriu ka arritur që të zotërojë me to dhe që vetes ato t’ia nënshtrojë: ka zbuluar si ta ngadhënjejë ngrohtësinë, ftohtësinë, errësirën dhe kështu e ka rritur lirinë e vet në planin e aktivitetit të tij. Shkenca pra, është mjet i zgjerimit të kufijve të lirisë së njeriut.

[alko71]

Mjeti i dytë është feja. Të drejtuarit Zotit dhe kërkimi i ndihmës së tij, gjithashtu i zgjeron kufijtë e lirisë dhe këtë mjet e kanë përdorur të gjithë Të dërguarit e Zotit dhe ithtarët e tyre. Sulejmani (a.s.) i ka nënshtruar xhinnët, ka zotëruar me erën dhe ka folur me zogjët, të gjitha këto me përkrahjen dhe ndihmën e Zotit; Musa (a.s.) e çau detin; Isa (a.s.) i ngjallte të vdekurit, i shëronte të verbërit, të zgjebosurit dhe të verbërit. Lexojmë, gjithashtu, për evlijatë - dashamirët e Zotit - të cilëve u mbulohet Toka dhe u zbulohen sekretet, të rëndomtëve të paarritshme.

Të gjitha këto janë shkallët e lirisë të ngritura mbi liritë mesatare njerëzore, të cilat ata i kanë arritur me përpjekjet më të larta në të drejtuarit e tyre All-llahut xhel-le shanuhu dhe të shprehurit e dashurisë ndaj Tij. Atyre u janë dhuruar pjesët e diturisë sekrete. Dituria paraqitet sërish. Mirëpo, këtë herë kjo është dituria e tesavvufit - misticizmit (el-’ilm-ul ledûnij). Ç’ështjen e zgjedhjes së lirë dhe vullnetit jo të lirë Ebu Hamid El-Gazaliu e shtron dhe e shkoqit shkurt dhe thjesht me dy fjali:
“Njeriu është i lirë në atë që ka dituri” dhe
“Nuk është i lirë në atë që nuk ka dituri”.

Me këtë ai mendon se sa më shumë që të zgjerohet dituria e tij, zgjerohet njëkohësisht edhe sfera e lirisë së tij, qoftë dituria e tij objektive apo dituri mistike (ledunij).
Mendimtarët materialistë gabojnë kur pohojnë se njeriu është rob i domosdoshmërisë historike, duke parë në të vetëm nyjen në zingjirin e ndodhive shoqërore-ekonomike, plotësisht të nënshtruar ligjeve të ekonomisë dhe lëvizjes së shoqërisë.
Nocionin të cilin ata pa lodhje e përsërisin, sikur ai të ishte ligj, “domosdoshmëri e konfliktit klasor”(hatmijet-us-sira-it-tabekijj), është i gabueshëm në shkoqitjen shkencore, sepse nuk ka domosdoshmëri në sferën njerëzore, por më së shumti që ka, janë gjasat dhe mundësitë dhe në këtë edhe qëndron dallimi ndërmjet njeriut dhe dhëmbëzave, mjeteve dhe trupave materialë.

Është e mundur të parashihet të zënit e Diellit në minutë dhe sekondë, kurse është e mundur të parashihet edhe lëvizja e tij në ardhmëri. Mirëpo, është e pamundur të dihet çka fsheh njeriu në qëllimet e tij, ç’do të bëjë nesër ose pasnesër. Kjo është e pamundur të dihet përveç nëpërmjet mundësisë, probabilitetit dhe hamendjes dhe këtë, me kusht të posedimit të të dhënave të mjaftueshme për sjelljen e vendimit.

Sa u përket pohimeve të materialistëve për ndikimin e mjedisit dhe shoqërisë, dhe se njeriu nuk e jeton jetën e tij të pavarur, të mëvetësishme, u përgjigjemi se ndikimi i mjedisit dhe shoqërisë si kundërveprim lirisë individuale, konfirmon domethënien dialektike të kësaj lirie, sepse liria individuale konfirmohet vetëm në të ballafaquarit me kudërveprimet; nëse nuk ka kundërveprim në lirinë e njeriut, atëherë ai edhe s’është i lirë, nëse liria kuptohet në kuptimin e vërtetë, sepse nuk ekziston kurrfarë pengese të cilën duhet mposhtur dhe të vërtetohet nëpërmjet saj liria jonë.

[Baptist]

Mos fol vete me vete o mik i dashur e i humbur ne enderra me sy hapur. ti dashamir i se vertetes qe thirresh ne genjeshtra te kulluara per at dehsmuar ate - je armiku me i madh i saj por ndaj vetes e pastaj ndaj te gjitheve qe te rrethojne.

Ti flet (ti jo po atori yt se ti je vetem papagall dhe nuk i kupton ato qe flet sepse ti i ke hequr te drejten vetes per te kuptuar e per te menduar sepse mjaton te mendoje ai per ty) me nje "ateist" imagjinar ne koken e tij. Ne realitet flet me mendjen e vetes se tij te deshtuar, nje monolog te pafrytshem te bindjes per ta luftuar arsyen e vet.

Eshte teper deshpruese te lexosh nje deshtim te tille te komunikimit me veten e tij te humbur sikur flet me nje te huaj te cilin e quan armik. Per te diskutuar me nje ateist ate duhet kerkuar ne boten reale e jo ne imagjinaten e vet te paafte te ateistit te deshtuar te personalitetit e vet.

Duhet diskutuar me profetin ateist qe te shohesh ti dhe pronari i trurit tend ku gjindet dhe sa e mjere eshte viktima e genjeshtres se bukur.

Por me kohe kam konstatuar se mendjet e deshtuara ligjshmerisht leshohen ne diksutime vetem me projeksionin e tyre te personave imagjinar, perlahen me veten e tyre te trete e cila ia mundeson te ngadhnjej pasi ta kete udhezuar personin e tij imagjinar te bej gabim te projektuar para se ta mund ate me kurdisjen e vet qe te ndihet mire si nje ngadhjyes i vertete.


Eja andej nga toleranca me keto argumente ne dac ta takosh "Ateistin" tend te vertete qe ta shohesh mjetimin tend konkret ne rast se ke guxim dhe force shpirterore te ballafaqohesh me te Verteten, ne rat se ke fuqi te mbijetosh njohjen me fuqine e saj e paimagjinueshme fytyren absolute te shperfytyrimit te universit. A ke guxim ta takosh ate, a ke force te mjaftueshme ta mbijetosh ate, e ke esence te qendrueshme qe mund te qendroje pa u shperbere vetem ne te pare te hijes se saj?

Nese po. Guxo, por pa mbeshtetje ne mbrojtjen time, sepse para [kesaj qe fjlet nuk mund ta pershkruajne] jemi absolutisht vetem, ne doren e askujt dhe te ekspozuar ne transparence pafundesisht te tejshkuar, te asgjese...

[alko71]

Me fal, kam harruar ta ve autorin ne fillim, e pash vone dhe e lus moderatorin ta vendos ne fillim:

Nga Dr Mustafa Mahmud

Mund te lexosh nga ky autore edhe ketu:

http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?t=89230

Lexim te kendshem
Po deshe, ta sjell edhe biografine e tij ketu. Ti nuk ke vite sa ka kryer studime ai.

[alko71]

PSE ALL-LLAHU KRIJOI
TË KEQEN?

Miku vazhdoi më tej:
Si mund të thoni se Zoti juaj është i përkryer, bujar, mëshirues, fisnik, i butë, kurse i ka krijuar të gjitha këto të këqija në botë: sëmundjen, pleqërinë, vdekjen, tërmetet, vullkanet, mikrobet infektuese, helmin, thatësirat, ftohtësinë, kancerin i cili nuk po i kursen as fëmijët e as pleqtë? Nëse Zoti është dashuri, bukuri dhe mirësi, si e krijoi atëherë urrejtjen, shëmtinë dhe të keqen?!
Problemi të cilin e inicoi pyetja e mikut është ndër problemet fundamentale të filozofisë, shpjegimi i të cilit i ka ndarë shkollat dhe mendimet.
Në këtë përgjigjemi: Zoti është i mëshirueshëm dhe i mirë. Ai nuk ka urdhëruar të veprohet keq, por nga mençuria Ai nuk e pamundësoi atë.

“... Thuaj: All-llahu nuk urdhëron të bëni amoralitet. A po
flisni për All-llahun atë që nuk e dini? Thuaj: Zoti im
urdhëron drejtësi...” (El-’Arâf, 28-29).

All-llahu urdhëron vetëm drejtësi, dashuri, mirësi, falje dhe atë çka është e mirë dhe kënaqet vetëm me të mirën dhe të këndshmen.
Por, pse atëherë e lëshoi kriminelin të bëjë krim, vrasësin të vrajë, vjedhësin të vjedhë? Për arsye se ka dëshiruar të jemi të lirë dhe të gjykojmë pa kurrfarë ndikimi. Ndërsa liria paraqet mundësinë për të gabuar, përndryshe nuk do të quhej liri! Zgjedhja e lirë është ndërmjet mosdëgjimit dhe dëgjimit.

Ka qenë në mundësinë e All-llahut që të gjithëve të na bëjë të mirë dhe të na detyrojë në dëgjueshmëri, që do të nënkuptonte të marrurit e lirisë së të zgjedhurit.
Sipas dëshirës dhe urtësisë së Zotit, liria me dhembje është më fisnike për njeriun se sa robëria me fat. Për këtë arsye edhe është lënë mundësia e të gabuarit!
Shikimi korrekt dhe objektiv na zbulon se e mira në ekzistencën e përgjithshme është parim, kurse e keqja përjashtim. Shëndeti është bazë, kurse sëmundja përjashtim. Ne kohën më të madhe të jetës e kalojmë në shëndet. Sëmundja rrallë na godet. Ashtu është edhe me tërmetin i cili zgjat disa minuta në jetën e Tokës me miliona vjet. Këtu është edhe me luftërat dhe katastrofat. Të gjitha këto janë shtangime të shkurtra në jetën e popujve ndërmjet periudhave të gjata të paqes.
Praktikisht, çdo gjë e ka anën e mirë të saj. Sëmundja nxit ruajtjen e shëndetit, dhembja është burim i qëndresës, këmbënguljes dhe gatishmërisë për sakrificë. Tërmetet janë marrje frymë, lirim i shtypjes së brendshme të rruzullit tokësor, të cilët e ruajnë sipërfaqen e saj nga shpërthimi. Vullkanet nxjerrin pasuri të fshehta xehesh dhe e mbulojnë sipërfaqen e Tokës me llavë të plleshme. Luftërat i lidhin popujt. Nga kjo lidhje vargore u krijuan edhe Kombet e Bashkuara edhe Këshilli i Sigurimit, si instanca më të larta botërore, të cilat i zgjidhin kontestet ndërkombëtare.
Penicilini, atomi, aeroplanët raketorë, raketat janë zbuluar duke iu falënderuar luftërave. Helmi i gjarprit e përmban kundërhelmin më efikas. Nga mikrobet bëhen vaksinat. Pozitat të cilat i kemi tash nuk do të na takonin sikur të ishin gjallë gjyshërit tanë. E keqja në kozmos është sikur hija në fotografi; nëse i afrohesh të duket se është gabimi dhe mungesa e fotografisë, por, nëse fotografinë e vështron nga largësia e duhur, do të zbulosh se ajo është e domosdoshme dhe se hija ka detyrë të dorës së parë në formimin estetik të fotografisë.

[alko71]

A do të mund të dinim ç’është shëndeti sikur të mos ishte sëmundja? Të mirën e njohim duke iu falënderuar të shëmtuarës, pozitës natyrore duke iu falënderuar jonatyrores. Në këtë kuptim janë edhe fjalët e Ebu Hamid El-Gazaliut të madh:
“Mospërkryerja e kozmosit është përkryerja e tij, sikur që është edhe shtrembërimi i harkut drejtësia e tij, sepse, në të kundërtën, nuk do të mund ta hedhte shtizën”.
Domethënia tjetër e vështirësive dhe dhembjeve është zbulimi i natyrës së vërtetë të njerëzve. Sikur të mos ishte vështirësia, të gjithë njerëzit do të ishin të njëjtë, bujaria do të varfërohej, kurse lufta do ta humbte ëmbëlsinë e sulmit.
Ky është provim për çdonjërin prej nesh para vetes dhe para Zotit të madhëruar.
Kjo botë nuk është gjë tjetër veçse një kaptinë romani, i cili ka disa kaptina, kurse vdekja nuk është fundi i tregimit por fillimi i tij.
Nuk është korrekte të japim gjykimin për dramën në bazë të vetëm një akti të saj, sikur që është jokorrekte ta hedhim poshtë një vepër, sepse faqja e parë e saj nuk na kënaq. Gjykimi korrekt bëhet tek në fund.
Dhe, më në fund, me çka e konpenson tërë këtë miku. A mos po kërkon ai jetë pa vdekje, pa sëmundje, pa pleqëri, pa të meta, pa ndihmë, pa kufizim, pa pikëllim dhe pa dhembje. A nuk po kërkon përkryerjen absolute, ndonëse përkryerja absolute i përket vetëm Zotit. I përkyer është vetëm Një dhe i Vetmi, do të thotë se miku nuk do të jetë i kënaqur derisa ai personalisht të bëhej zot, e kjo është përçmim i vetvetes. Ai dhe të pakënaqurit e ngjashëm me të vetëm na bëjnë të qeshemi. Ata dëshirojnë që jeta të bëhet parajsë, por, ç’kanë bërë që të bëhet ashtu? Me çka miku ynë është i denjë të bëhet zot. Gjyshja ime ka qenë më e mençur se doktori i doktoruar në Francë kur thjesht tha:
“E mira është nga Zoti, kurse e keqja nga vetë ne”.

Këto fjalë të pakta e përkufizojnë dhe e sqarojnë gjithë problemin. Zoti e ka dhënë erën dhe lumin, por kapiteni i anijes e ngarkon me njerëz dhe e ngarkon me mall, dhe kur anija fundoset e shanë Zotin dhe e mallkon fatin. Çfarë mëkati ka Zoti në këtë!
Ai e dha ujin në të cilin anija do të lundrojë edhe era e cila anijen do ta lëvizë, por nefsi dhe pangopësia njerëzore të mirën e shndërruan në të keqe.
Sa urtësi dhe mençuri kanë fjalët:
“E mira është nga Zoti, kurse e keqja nga vetë ne!”.