Bëmat e fundit nga Gazeta Java!

[XH.GASHI]

Pra, a mund të vijmë në përfundim (konkludim) se kongresi drejtshkrimor i 72-tës ishte apolitik,se ua mbajti barabar anen si dialektit geg ashtu edhe atij tosk,, se gjuha e naimit pati ndikim deri diku të madh në të, dhe se ai sot mund vetem të perforcohet dhe të pasurohet edhe më shumë me dialektin geg?, Sigurisht se jemi (shumica) që ky standart të ruhet por edhe të pasurohet sa më shumë. Askush nuk dha ndonjë alternativë se ku duhet të behen ndryshime dhe të argumentojë shkencërisht dhe logjikisht se pse duhet bere keto. ,

E more Neptun sa laraman eshte ky diskutim i juaj , vetem analizo cka ke shkruar ,eshte si dielli i arbainit ,ne njenen ane te nxen ne tjetren te ngrin, ke mbrojt nje politik komuniste centraliste njeherit ke barazpeshue te padrejten me drejtsin ,nese eshte standardi 72 ashtu siq e paraqitni ju apolitik ,gjitheperfshirs, nuk mund te jet i dobet pse te pasurohet , nga kush te pasurohet nga nje dialekt qe eshte ne shuarje e siper ,kongresi gjuhes i 1972 eshte virus kancerogjen per dialektin gege .

[hoteli]

Thirni Kadaren Qosjen edhe ACADEMIKAT QORRE TE NA NDIHMOJNE,i kane MBUSHUR RRAFTET ME LIBRA,dhe kerkune kurgja te re sikurse serbia,qe na okupoi,78 vjet edhe ALBANOLOGET SHKRIMETAREt ACADEMIKET kurgja nuke jane tjeter ,vetem PAKe ndryshe se jane SHQIPETARe,edhe ne i qojme dhe thojna te afte,a dine sa shume,jane te afte ,shume bile academika te gjithe,e per gjuhe mose vete,babi jem ka pre dru ne mal dhe ka shite ne qytet ,e mbaj ne mende kurethojke keta mesuesa hiqe spo i kupetoje,spo dine me fole SHQIP,kane kalue 50 vjete prej asaj kohe ,dhe edhe nipi i vogel erdhe dhe me tha spo kupetoje kurgja kete gjuhe te neven Shqipe,mose na ke mesue gabimishte ,qka te them tjeter,albanologe te ,malit nuke kemi,e te qytetit sa te duesh,po dine qyshe i thone tana gjanave te qytetit ne gjuhen ,,SHQIPE,,bile edhe artikujte ,originale ,,SHQIP,,u ktheva ne katunde te jetoj se atje po ja di emnat krejteve ,krejte ne gjuhe shqipe,dhe femijve ja kam ndalue,ju kame thane qe thmite ti edukojne ne shkolla FSHATARe,se edhe ndonji vjet do te kthehet gjuha e vertet shqipe,qka do te bajne keta me diplloma te nalta nuke e di ,sigurishte do t shkojne ne kurse per gjuhe Shqipe,dhe ta kapin trenin e fundit.Eh shkollat do te qelen jashte kosoves pastaj licencen e gjuhes te vete duhet blemur dikunde jashte,sepse ne po e harrojme gjuhen.he kjo do te ndodhi,edhe se shpejti.

[neptun]

E more Neptun sa laraman eshte ky diskutim i juaj , vetem analizo cka ke shkruar ,eshte si dielli i arbainit ,ne njenen ane te nxen ne tjetren te ngrin,

Mirë de, ndoshta dikë e nxen më shumë, dikë ma pak, unë këtë nuk e di. Unë XH.GASHI kërkova alternativë , deri sot nuk gjeta, kerkova shpjegim të mirëfilltë të asaj se çka duhet të ndryshohet, poashtu nuk gjeta. Dikush po harron se gegërishtja nuk flitet vetem në kosovë dhe nuk është folur vetem te ne por edhe në shqipëri. Gjysma e shqipërisë e kanë folur këtë dialekt në kohen kur u vunë themelet e standartit më 1972. Mua po më duket joreale dhe jologjike qe një parti në pushtet e cilitdo drejtim të ishte të punonte kunder gjysmës se popullit të saj. për këtë unë nuk po mund të gjej asnjë provë dhe asnjë argument. Të krijosh një standart gjuhësor duke shkelur ne mënyrë flagrante një dialekt, mendoj se nuk do t'i shkonte per shtati askujt. Deshiroj vetem fakte logjike që arsyetojnë ato që po thuhet se është shkelur shumë dialekti geg. Dikush edhe gjuhen provinciale dhe lokaliste po e vesh me dialektin geg. Kjo është e papranueshme.

[XH.GASHI]

Neptun nuk kam ndermend te diskutoj me ju me gjat ne kete drejtim jo se po pritoj por skam te keq asgja me juve , kshtu qe diskutimi i me tutje'shem po rezulton jo dhe i mire.

Me mire do te ishte qe vetevetiu te bindeni ,ju preferoj ta bani nje shetitje te dilni andej nga Shkodra sidomos ne pjesen e malesis anej nga Mali Zi aty ketu gjen elemente te se folmes dialektore te kthjellta si loti te pa standardizuara edhe pse edhe atje ka nderhy virusi kancerogjen i 1972.

[Guri i Kuq]

I nderuar z. Xh. Gashi,
Kam rrespekt për pikëpamjet tua,por më duhet të them se nuk pajtohem në tërësi me to.
Ju, keni të drejtë kur kërkoni pasurimin e leksikut tonë me fjalë,morfema,shprehje,emra e shum pasuri tjera të gjuhës tonë,por kam një përshtypje se qellimisht po harroni momentin kohë e rrethana,momente këto shumë domethënëse për gjuhen shqipe.
Është e vërtetë notore se,dialekti gegë i gjuhës shqipe deri pas LDB, ka qenë dialekt në përdorim në masë në libra,ligje e gazeta shqipe dhe se ka pas arritur një standart për lakmi, gjatë periudhës ndërmjet 2 luftave botërore.Në këtë dialekt shkruanin Fishta,Gurakuqi,Koliqi,Merxhani,Harapi e qindra intelektual,shkrimtarë e gazetarë shqiptarë.
Siç e thonë dokumentet e Kongresit të Manastirit,përveçë dualizmit të alfabeteve që patën lënë në përdorim,të njejten gja e kanë rekomanduar edhe për dialektet:-koha do ta zgjidhë edhe këtë çështje....,thanë ateherë etrit e gjuhës e të kombit...,dhe patën të drejtë apo jo ?
Koha,i nderuar z. Gashi,e arsyetoi në tërësi këtë ide vizionare.Me kohë ,varianti i alfabetit të propozuar nga imzot Doçi e Fishta, u tregua shumë më vital,më i përshtatshëm dhe për disa vjet e largoi në terësi variantin e Shoqërisë së Stambollit,të cilin varianë të alfabetit shqip, sot përveçë historianëve të gjuhës,nuk besoj se e din kush ndër shqiptarë.
Pas Luftës së Dytë Botërore,një kohë relativisht të gjatë,vazhdoi përdorimi i një standarti të dyfisht gjuhësor,pa asnjë problem .Libra,gazeta e publicistikë,shtypeshin e shkruheshin në të dy variantat e gjuhës letrare shqipe.
Pas viteve të 50-ta,kur në administratën e shtetit shqiptarë kryesisht u inkuadruan kuadra nga jugu,kur në kokën e shtetit kishte një gjirokastrit dhe një tufë injorantësh nga malet e jugut,me hirë a pa hirë,me vullnet a pa te, vetëvetiu u imponua si gjuhë e shtetit -varianti toskë dhe ate, jo varianti letrar i Naimit,Çajupit,Kristoforidhit,Mitkos e të tjerë rilindas të mëdhej nga jugu,por një variant shumë arkaik,lokal e provincaial i Gjirokastrës-gjuha e Enverit dhe e Mehmetit...
Kosova,si vatër e dytë e madhe e gjuhës shqipe, ra prap ndër prangat e vjetra.Nuk ishte më gjuhë e shtetit,sepse se kishim,nuk ishte gjuhë e radios,gazetave e publicistikës masive,sepse ato ende ishin në fillimet e veta,nuk ishte më gjuhë e kulturës dhe poezisë kombëtare,sepse ajo denohej.Nuk guzonte kush të bënte zë më -të këndonte e mallkonte shqip me za të Fishtës....
Për më tepër,përveçë trysnive tjera si, politike e kombëtare,zhvillohej një propadandë e madhe dhe e ndyrë kundër gjuhës letrare shqipe të të dy variantave,me qellimin final krijimin e një gjuhe "shiptare" me synimin final-përçarjen finale të kombit shqiptarë në dy pjesë të mëdha,natyrisht për ti sunduar më lehtë.
Në vitet e 70-të shekullit të kaluar,kur pakëz mori frymë diktarura komuniste,pas rrëzimit të Rankoviçit dhe klikës shoveniste antishqiptare,e para punë urgjente për shqiptarët u paraqitë nevoja e ridimenzionimit të plotë të pozicionit të shqiptarëve në Kosovë,Maqedoni,Mal të Zi dhe Luginë të Preshevës karshi shtetit ,gjuhës dhe kombit shqiptarë si tërësi.
Konsulta e Prishtinës e vitit 1968,qartazi pat dhënë mesazhin e madh të unifikimit të gjuhës letrare si parakusht elementar të ruajtjes së identietit kombëtar.
Në këtë prizmë,nisur nga këto ideale,mendoj se duhet parë edhe pozicionimin e gjuhëtarëve kosovarë në ato vite.
Ata,nuk kishin fuqin as mundësinë të ndërronin akrepat e orës së madhe shqiptare,ishin të vegjel,të pakët në numër dhe për një diçka shumë madhore...,sublime e vizionare,pranuan një variantë letrar të gjuhës shqipe, që me shumë kompromise e patën propozuar Kostallari,Domi,më pak Çabeji e gjuhëtarë tjerë.
Ishte kohë e rëndë për dijetarë,shkrimtarë,gjuhëtarë,artistë,fetarë e shqipëtarë....
Jam për ate,që secili shkrimtarë të shkruaj në variantën që di më mirë,të pasurojë leksikun me çdo fjalë,folje e shprehje që i vjen më shumë për shtati artit të tij nga çdo burim shqiptarë ,sepse këtë burim (gjuhen shqipe të të gjitha krahinave) e konsiderojë si të miren e përgjithëshme më të madhe e më të pashterrshme që kemi për rinovimin e shpirtit ,gjuhës e kombit tonë...
Njatjeta e mirë mbetësh !

[Kavir]

Bone vet e haje vet, se une kam timen me te mirat e gjith gjuhes se Zotit!

E di se as nuk mund te bojsh diçka, as ke fuqi, as ta shikon kush ma atë specie lokaliste, sipas oreksit tand lavire shtatnxanne!

Kaloi koha e kopallave!

Po ta përsëris, diagnozën fantazmë e tmerrshme:

Kete sallate qe ke perzie, nuk e han askush sot!

Dsikriminim politik kishte brenda Shqiperise, e ma i tmerrshmi diskriminim ishte diskriminimi ne gjuhe brenda e jasht shtetit KULMI I TMERREVE TA NDRYSHOJE ME RRAJE GJUHEN AMTARE TE 80% TE POPULLIT SHQIPTAR! Edhe sot ka dikush fytyre ta arsyetoje ate diskriminim?

Nxansi e studenti shqiptar, derisot per 4 dekada, ka mesuar Letersine e Vjeter Shqipe dhe authoret e vjeter shqiptare, aq pak, aq shkurt, aq pa perkushtim, aq naivisht - sikur te ishin ata authore kinez, e jo shqiptare! Kulmi i krimit!

Keto "diagnozat" per ne "fantazmat e tmerrshme" vlejne vetem te tallur ose per te fshire....... hajt se e kupton vete.

[Kavir]

dakort, por kleri katolik ishte nga veriu dhe ishte ajka e vendit. duke perseketu klerin ka dekapitu eliten e intelektualve ne veri.

Fakti qe kleri katolik ishte ajka e veriut dhe e vendit nuk do te thote qe u vrane sepse ishin veriore. Ketu qendron mashtrimi i erret i kesaj akuze. Ata nuk u vrane sepse ishin Veriore por sepse ishin Anti-komuniste.
Njeriu qe nuk kurse kunatin e vet, nuk mund te kursente klerin katolik.

nuk eshte e vertete. idete komuniste u perhapen ne shkoder e korçe ne fillim. shum nga komunistat e veriut i shfarosi gjate luftes.

Shkodra kishte nje nga celulat e para, por nuk pati zgjerim. Perkundrazi, idete anti-komuniste kishin shume perhapje pikerisht per shkak te ndikimit te klerit katolik dhe familjeve bajraktare. Dhe komunistet nuk ua falen kurre kete gje klerit dhe bajraktareve.
Kurse ne jug jo vetem qe komunizmi pati perhapje por pas shpartallimit te Ballit nuk pati me asnje pengese. Biles u perkrah nga kleri bektashi.

Sa per komunistat e veriut qe u shfarosen gjate luftes. Do nje liste te komunisteve jugore qe u shfarosen gjate dhe pas luftes???? E bejme njehere bilancin se nga rendon kandari?
Ja pra qe serish kundershton argumentin tend.

po ç'lidhje ka nga ishte gruaja. presidenti ishte kukull dhe ramizi vetem ne pasaporte ishte nga shkodra, e mjafton me e ndigju kur flet me e kuptu. pastaj ky shpetoj se ishte me legeni e bythlepiresi, qe t'i mbetej pushteti familjes se enverit edhe pas vdekjes.

Ou nje njeri kaq i eger ndaj veriut merrka nje grua nga veriu? Dhe nuk ishte "grua shtepie" si Liria apo Teuta (kjo e sotmja). Ishte Kryetare e Frontit Demokratik. Institucioni qe vuloste internimet. Pra ishte pjese aktive e elites dhe ishin ajo dhe Ramiz Alia qe u bene udheheqesit, pas vdekjes se Enverit....dhe ndoshta edhe ca vjet perpara.
Dhe presidenti ndoshta ishte kukull, por ama ishte edhe nje nga besniket e tij me fanatike apo jo? H. Lleshi mund te kete qene njeriu me i keq, por bythelepires nuk mund t`i thuash perderisa nuk u "demokratizua" pas renies se sistemit. Bythelepiresi gjithmone lepin byth.en e me te fortit.
Sa per Ramizin, ate nuk e di une. Nqs kemi ndonje kriter tjeter origjine pervec pemes gjenealogjike atehere paskam gabuar.

sa per salen, me sa di un nuk i ka fale kush gja se ka qene mjeku ma i mire ne shqipni.

Plako, pyetja ishte Kush i hapi ato shkolla ne Tropoje dhe kush i dha te drejten e studimit?
Se kishte edhe nga jugu qe mund te ishin bere doktoret/inxhinieret me te mire ne Shqiperi po ngelen barinj dhensh.
Dhe kush e futi ne stafin e doktoreve te udheheqjes? (Jo vetem doktor, po doktor super i besuar duke patur parasysh qe Enveri gjithmone akuzonte per skenare helmimesh dhe atentatesh).

ti llogarit sa veriore çoheshin me shkolle jasht shtetit e sa jugore

Nuk kam pare statistikat por serish po te perseris per te shtaten here pyetjen:
Cili ishte kriteri? Gjeografia apo biografia????

kur i ke shkru kto rreshta them se ke harru se qendra e veriut eshte shkodra.

Jo ore jo, nuk e kam harruar fare, po sa perqind e veriut ishte si Shkodra?
Po ne Puke sa arsim dhe sa doktore kishte para regjimit? Po ne Tropoje? Po ne Has? Po ne Mat? Po ne Mirdite? Po ne Diber?
Dhe sa shkolla dhe spitale kishte gjate regjimit? Sa ka tani mbas regjimit?
Cfare bente shteti per zonat e bllokuara nga bora para regjimit? Po gjate regjimit? Po tani pas regjimit?

kushtet klimaterike e gjeografike jane njisoj me shum qytete te jugut e shum me te mira se disa te tjera. dhe ka qene gjithmone me e zhvillume para rregjimit.

Ti po flet eksluzivisht per Shkodren apo per Veriun. Po me tregon se ku ka kushte me te veshtira gjeografike Hasi apo Himara?

eshte e vertete, ne veri kishte me shum kundershtar te enverizmit e kjo eshte nje nga arsyet e urrejtjes se enverit ndaj kesaj pjese se shqiperise, por jo e vetmja

Shiko ku qendron problemi mer shkodran. Ketu permenden asgjesimet e klerit katolik qe ishte anti-komunist i deklaruar, kur ai njeri asgjesoi cdo fe duke perfshire edhe bektashinjte qe ishin pro-komuniste qe gjate luftes (vetem se kete meqe i kishin perkrahur komunistat nuk u asgjesuan si katoliket)
Edhe ata pak klerike myslimane (suni) qe ishin te arsimuar dhe patriote qe ishin ne jug, ne burg vdiqen.

Per ta permbyllur: Diskriminimi lokal do vihej re nqs do kishte diferencime ne gjerat me thelbesore: elektrifikim, shendetesi. Edhe ne shkolla diskriminimi nuk qe aspak gjeografik por thjesht biografik. Kjo vlente edhe per vendet e punes dhe pashaportizimet ne qytet.
Nqs dikush do te mbjelle ide "lokalizmash" dhe te na nxjerre qe edhe sot PS eshte Partia e Jugut dhe P.D eshte P. e Veriut atehere eshte per t`u pare se kush i hedh keto ide dhe ne cilin mulli cojne uje.

[ZANOR]

GJUHA SHQIPE KA DY DIALEKTE KRYESORE: GEGËNISHTEN E TOSKËRISHTEN, PO CILA QENKA AJO SHQIPJA E VËRTETË PA KËTO DY DIALEKTET KRYESORE?


E po diagnoza juaj osht vet heshtja utilitare, se nuk ka nji shqiptar ose edhe i huaj që pretendon të shkruaj shqipen, që nuk e ka kuptuar dhe nuk e kupton, të vërteten, SEPSE TA DIJSH E KUPTOSH TË VËRTETEN EDHE MOS TA THUASH, OSHT UTILITARIZËM. Mbase Shqipja paska dy dialektet kryesore: Gegënishten e Toskërishten, e nëndialektet tjera - po cila qenka ajo SHQIPJA pa këto dialekte e nëndialekte?

Shqip flasin të gjithë shqiptartë, nëpër dialekte e nëndialekte - po cila qenka SHQIPJA E NJISUAR - UNJISUAR (sepse nuk bën unjësuar), ajo GJUHA UNIKE SHQIPE - thjeshtë kuptohet nga secili shqiptar, se qenka njeri dialekt Toskërishtja si gjuhë e njësuar shqipe dhe nuk po ''dominon elementi i përbashkët i dy dialekteve''. A osht e vërtetë kjo?

Pra, kjo nuk osht gjuhë e unjisuar shqipe, por e njësuar njëdialektore toskërishte! Nëse edhe këtë nuk e kuptoni apo doni mos ta shprehni, atëherë nuk kemi ma shumë çfarë flasim!

Edhe nëse nuk kuptoni, se të gjithë shkrimtartë e vjetër shqiptar, të Letërsisë së Vjetër, me të cilen krehohet kombi shqiptar dhe janë nji themel i Letërsisë së shkruar shqipe, nuk e kuptoni se u mësuan për katër dekada, sikur të mos ishin shqiptar, por të injoruar edhe ma shumë se sa të ishin të huaj a kinez, që u mësuan pjesërisht apo shumë u injoruan totalisht, sipas sistemit totalitar dhe nëse nuk kuptoni se po ai sistem totalitar, vendosi si gjuhë të njësuar njëdialektore Shqipen e Shkruar - kjo osht ironia ma e madhe e shekullit të ri 21.

Jeta osht shumë e drejtë, por e shtrëmbojnë njerëzit e shtrëmbtë edhe me dominua edhe me të hudhë hi syve! Këtë nuk e ban shqiptari i vërtetë, sepse për mua janë të shënjta të gjitha dialektet e nëndialektet e SHQIPES dhe të gjitha duhet të mësohen e të respektohen dhe të marrin pjesë në SHQIPEN UNIKE! Ajo do të ishte shqipe standarde!

Ai shqiptar, që nuk e respekton, nuk e çmon, nuk e adhuron, nuk e don njisoj, po atë gjuhën, dialektin e Naimit, sikurse gjuhën, dialektin e Fishtes - ai s'osht hiç shqiptar!

[neptun]

Jam për ate,që secili shkrimtarë të shkruaj në variantën që di më mirë,të pasurojë leksikun me çdo fjalë,folje e shprehje që i vjen më shumë për shtati artit të tij nga çdo burim shqiptarë ,sepse këtë burim (gjuhen shqipe të të gjitha krahinave) e konsiderojë si të miren e përgjithëshme më të madhe e më të pashterrshme që kemi për rinovimin e shpirtit ,gjuhës e kombit tonë...

Z. Guri i kuq,
Nuk ka asnjë ligj në botë që e ndalon ndonjë shkrimtar të përdorë atë gjuhë, të folme apo dialekt që ai e do. Secili shkrimtar është i lirë të përdorë gjuhën e tij pavarësisht se a është dialektore, standarte, provinciale, nëndialektore etj. Sigurisht këtë dhe ju e keni ditur.
Gjuha standarte i përket gjuhes zyrtare të një shteti. AJo përdoret me rregullat e përcaktuara që më parë në shkolla, fakultete, ente kulturore, administratë, judikaturë,etj. sepse këto janë institucione të shtetit, të krijuara nga shteti dhe të mbrojtura prej shtetit. Edhe tv shtetërore është e obliguar ta përdor standartin gjuhësor. Mbrojtja e standartit shtetit i krijon rregull, largon hutitë dhe konfuzionet, shkurton kohën për shpjegim dhe sqarim dhe njerëzit i bën të ndihen të barabartë para ligjit...Ja pra epersitë e gjuhës standarte.

[hoteli]

GJUHA SHQIPE KA TRI DIALEKTE KRYESORE MONI ALBANE, TOSKE, GEGE,cili dialekt e ka radhen te zhduket,TOSKE apo GEGE,sepse dialekti MONI AlBAN u zhduke,dhe tashe po thone TRAKASE,he he pyetje shume e thjeshte,pergjigjjet pres,vetem prej atyre qe dijne gjuhet SHQIPETARE.