Kriza. Ka disa ditë që Kosova nuk është duke importuar rrymë elektrike nga Serbia. Shqipëria e territ eksporton 120 MW në Kosovë. Fierza 280 metër, Kosova furnizohet me 120 megavat/orë energji elektrike nga Shqipëria. Liqeni i Fierzës vazhdon të ruajë kuotën e 280 metrave, pavarësisht vënies në punë të turbinave. Shirat e paradites së martë kanë shtuar prurjet në basenin e HEC-it Fierzë nga 280 metër në 350 metër/kub ujë në sekondë. "Rreth 1.2 milionë kilovat/orë rrymë elektrike është duke importuar Korporata Elektroenergjitike e Kosovës (KEK) nga Shqipëria, për të ndihmuar stabilizimin e furnizimit me energji elektrike",- ka deklaruar drejtori i Korporatës Elektroenergjitike të Kosovës, Remzi Shahini.
KUKËS - Shqipëria furnizon Kosovën me energji elektrike, ndërkohë që edhe në Kosovë vazhdojnë reduktimet e gjata të energjisë elektrike, sipas planit ABC. Orët e territ në Shqipëri nuk kanë asnjë përmirësim, ndërsa HEC-i më i madh në vend ka kapur një nivel prej 280 metër. "Rreth 1.2 milionë kilovat/orë rrymë elektrike është duke importuar Korporata Elektroenergjitike e Kosovës (KEK) nga Shqipëria, për të ndihmuar stabilizimin e furnizimit me energji elektrike",- ka deklaruar drejtori i Korporatës Elektroenergjitike të Kosovës, Remzi Shahini. Kreu i KEK-ut, Shahini nuk ka bërë të ditur nëse sasia që importohet nga Shqipëria është kthimi i borxhit për energjinë elektrike të furnizuar gjatë verës, apo është direkt import kundrejt tarifave të tregut. Ndërkaq, reduktimet e ashpra kanë përfshirë edhe Kosovën. Sipas drejtorit të KEK-ut, ka pasur probleme me furnizimin me qymyr të termocentraleve, për shkak të rrëshqitjes së dheut në masivet qymyrgurore. Drejtori Shahini ka bërë të ditur se, ka disa ditë që nuk janë duke importuar rrymë elektrike nga Serbia. "Nga Serbia importojmë rrymë elektrike vetëm në periudhë krize, ndërkohë që prej disa ditësh nuk kemi shkëmbyer rrymë elektrike me Serbinë",- ka thënë Shahini. Sipas tij, dy blloqet e termocentralit "Kosova B" janë duke prodhuar nga 267 megavat/orë energji elektrike, kurse një bllok i "Kosova A" prodhon nga 120 deri në 140 megavat/orë energji elektrike. Drejtori i KEK-ut thotë se është duke u punuar për të bërë të mundur futjen në sistem edhe të dy blloqeve të "Kosova A". Qeveritarët serbë kanë paralajmëruar për një "skenar të errët", në rast se Kosova shpall në mënyrë të njëanshme pavarësinë. Pjesë e këtij skenari, është edhe ndërprerja e furnizimit me energji elektrike për Kosovën. Zyrtarët e lartë serbë, kanë kërcënuar se do të ndërpresin furnizimin me energji elektrike për Kosovën dhe do të bllokojnë rrugët e tjera të furnizimit me energji. Kosova blen 40% të energjisë elektrike nga Serbia, pjesën tjetër nga Maqedonia, Mali i Zi dhe Shqipëria. Por Maqedonia dhe Greqia, zakonisht kanë mungesa të energjisë elektrike, kështu që Kosova e merr energjinë elektrike nga Serbia ose Bullgaria, por edhe me këtë rast, rruga e tranzitit kalon nëpër Serbi. Por ajo nuk do ta bënte një lëvizje të tillë aq lehtë, duke pasur parasysh edhe ndikimin që do të ketë kjo masë në minoritetin serb të Kosovës, i cili ka varur shpresat te Beogradi si ofrues i shërbimeve bazë. Por zyrtarët e Kosovës thonë se lëvizjet e Serbisë nuk kanë shumë gjasa të kenë ndonjë ndikim afatgjatë, pasi realiteti reflekton ndryshe, ku prej 8 vjetësh Kosova është jashtë kontrollit serb. Të vetmet lidhje praktike që ka me Serbinë janë ato të furnizimit me energji elektrike, tregti dhe transport rrugor. "Nëse Serbia reagon, ata nuk do t'i shkaktonin probleme vetëm Kosovës, por edhe Maqedonisë, Shqipërisë dhe Greqisë. Kosova është rrugë transite për këto vende",- thotë Nezir Sinani, zëdhënës i KEK-ut.
***
Ndërkaq ministri i Energjitikës dhe Minierave, Et`hem Çeku, ka pohuar se po shikon mundësitë me qeverinë shqiptare, atë malazeze dhe maqedonase, për importin e energjisë elektrike përmes rrjeteve të këtyre vendeve. 80% e energjisë elektrike, e cila kalon në rrjetin 400 kilovolt të Kosovës është energji tranzite, e destinuar për vendet e tjera të rajonit. Ndërkohë, prurjet e kohëve të fundit në basenin e HEC-it Fierzë nga ku eksportohet energjia elektrike për në Kosovë, kanë siguruar një qëndrueshmëri në këtë hidrocentral, ku vazhdon të mbahet niveli prej 280 metrash, kur turbinat e këtij hidrocentrali tashmë vihen në punë në periudha të ndryshme, sidomos në periudha piku. Ndërkaq, shirat e paradites së martë, që janë regjistruar kryesisht në rajonin e Kukësit kanë shtuar përsëri prurjet në HEC-in Fierzë, nga 280 metër në 350 metër/kub ujë në sekondë. Gjithsesi, prurjet e kënaqshme kanë shtuar prodhimin vendas, madje kanë bërë të mundur edhe eksportin e energjisë, apo kthimin e borxheve. Gjatë muajit gusht-shtator, Kosova ka furnizuar Shqipërinë me 1.5 milion kilovat/orë energji elektrike, kryesisht gjatë periudhës së natës. Transmetimi i eksport-importit të energjisë elektrike me Kosovën realizohet përmes linjës së tensionit të lartë 220 kilovolt Fierzë-Prizren (Nënstacioni i Nashecit). Shqipëria 99% të prodhimit të energjisë elektrike e siguron nga burimet hidrike. Ndërkohë që Kosova siguron prodhimin vendas të energjisë nga burimet termike (qymyri). Kërkesat për energji elektrike në periudhën e pikut në Kosovë janë 530 megavat/orë energji elektrike. Importi i 120 megavat/orë energji elektrike që Kosova po realizon në Shqipëri, është më pak se gjysma e kapacitetit prodhues të një agregati në HEC-in Fierzë përgjatë 24 orëve.
Kapaciteti i Fierzës
Hidrocentrali i Fierzës është më i madhi në Shqipëri. Kapaciteti prodhues i këtij hidrocentrali kur në punë janë katër agregatët e instaluar, arrin në 1200 megavat/orë energji elektrike. Me sasinë e prurjeve aktuale, punojnë pa ndonjë problem dy turbina, pa prekur nivelin prej 280 metër të liqenit të këtij hidrocentrali, pasi një turbinë harxhon rreth 120 metër/kub ujë në sekondë. Kuota maksimale e Liqenit të Fierzës është 296 metër, ndërkohë që "pika e vdekjes" është kuota 242 metër, ku në këtë kuotë nuk punojnë turbinat. Kur niveli i ujrave në Liqenin e Fierzës bie nën 260 metër turbinat nuk punojnë me regjim normal, pasi kanë probleme me grushtet hidraulike. Fuqia normale e një turbine kur ajo punon me ujë mbi kuotën e 260 metrave është 125 megavat/orë, ndërkohë që fuqia e së njëjtës turbinë kur ajo punon me ujë nën kuotën e 260 metrave është 75-80 megavat/orë, sqarojnë specialistët.
Terri nga 4 deri në 17 orë
Ndërsa reshjet kanë qenë prezente prej rreth një muaji, kufizimet drastike të energjisë vazhdojnë që të jenë në të gjithë vendin. Harta e kufizimeve fillon nga lagjet më me fat të Tiranës, ku kufizimet minimale janë 4 orë në ditë e deri në zonat rurale, ku kufizimet e energjisë shkojnë në 17 orë në ditë. Por ende nga ana e KESH nuk ka ndonjë sinjal për një përmirësim të situatës së furnizimit. Burime nga KESH bëjnë të ditur se gjatë festave të fundvitit Korporata do të furnizojë rregullisht popullatën me energji, ndërsa ende nuk dihet se nëse do të ketë një kufizim të orareve të territ në vitin 2008.
Shekulli
Krijoni Kontakt