Përgjigjja E Gjyshit

[ABytyqi]

PËRGJIGJJA E GJYSHIT

Diktoi gjyshi, mësuesi shkroi:
- Letra juaj shumë na gëzoi.
Kur dëgjuam se do të na vini,
shpërtheu vaji nga përmallimi.

- Kthehuni - këtu keni atdhenë,
keni gjuhën, keni folenë…
Kthehuni këtu, në troje e djepa…
t’mos mbesin t’huaja, t’shkreta!

Kthehuni këtu, ju lyp shoqëria,
shpresë e shpirt ju ka shtëpia;
ku të parët lindën dhe duruan,
në dhé të huaj kurrë s’shkuan.

Idriz says:
Kthehuni këtu, ju thërret Malësia,
besa e burrit dhe kulla - Vranina,
fushat e malet - bukuri të lashta,
kënga dhe buka ku janë si mjalta.

Kthehuni, djem, ju pret shtëpia,
baba, nëna - gjithë miqësia;
vendi më i bukur, ku keni le,
ku keni rrënjë, gjuhë dhe fe!

(Në vendlindjen time, 2006)


KUR ERDHI NIPÇJA NGA MËRGIMI

Kur erdhi nipçja nga mërgimi,
shpërtheu vaji nga gëzimi.
U gëzua gjyshja, hupi vetmia,
u zgjua gjyshi, u ndrit shtëpia.

Kur erdhi nipçja në Malësi,
çeli behari n’Plavë e n’Guci.
Ardhja e saj, o, shumë gëzoi,
pleqtë në Vuthaj, o, i freskoi.

U gëzua gjyshja, e puthi shumë:
”M’erdh
U gëzua gjyshja, e puthi shumë:
”M’erdhi Lea, tha, lumja unë!
Qenka rritur, qenka e madhe,
bukuroshe, tamam VUTHJANE!”

Vrapoi nipçja, e qafi edhe gjyshin,
ia mori dorën, ia gici gishtin;
i tha gjyshit: ”Të dua shumë!
Jam jotja, s’do shkoj askund!”

(“Buzuku”, nr 4, 2007, Ulqin)


KËNGA E LUSHIT


Këndon Lushi n’rrugë t’Bruklinit
sikur t’ishte në Kala të Ulqinit:
”Tring e tring, o vendlindje,
diku larg, atje në Lindje!
Atje ku mendja më shkon,
atje ku gjyshja m’ëndërron,
atje ku në shqip këndojnë,
atje ku vëllezërit jetojnë,
atje ku shtëpia na tymon,
atje ku motra më gëzon,
atje ku qengjat n’blegërim
kërcejnë nëpër gjelbërim,
atje ku shoku im jeton,
atje ku gjithkush më don
Këndon Lushi buzë malit,
lart e lart me zë t’Vuthjanit,
për vendlindjen në Malësi,
tring e tring, plot mërzi.

(“Pionieri”, mars 1983, Prishtinë)

MOS SHKO, O VËLLA!

Do të kalojë ligatina,
me shira e vetëtimë;
do të vijë edhe stina -
me rreze vezullimë.

Edhe pse është ftohtë,
shi, dëborë pa pushim;
këtu thërret jeta jonë,
për gëzim dhe këndim.

Të rrimë pra të gjithë,
asnjë të mos shkojmë,
të bashkuar, tok,
në Malësi të jetojmë!

Me nënën, me babin,
me gjyshen Grishë;
mos shko, o vëlla,
këtu duhet të rrish!

GËZUAR FITOREN!

Ilir Gega,
nga Kodra e Diellit,
i çon urim
rojës së qiellit:

- Ushtri, ushtri,
ushtri azgane...
rrite këngën
n’trojet dardane!Drito

- Gëzuar ditëlindjen
me shqipe në ballë,
gëzuar fitoren,
o ngadhënjimtar!

- Gëzuar rritën,
ti, o Driton,
gëzuar festën
që sot kremton!

- Hape vallen
oj armatë,
festo sonte
deri n’mesnatë!

- Rrite këngën
ushtri azgane,
kënga jote –
këngë dardane!

- Rrite këngën
ushtri azgane,
kënga jote –
këngë dardane!


FQINJI RRËFEN PA HILE

- Dikur në këtë shtëpi
ishim shtatë-tetë fëmi’.
Kishim vetëm tri dhoma,
plot me gëzimet tona.

Oborrin e kishim përplot,
Ishim shumë, s’rrinim kot.
Punonim e mjeshtëronim,
të ardhmen e ndërtonim.

Atëherë ishim shtata-tetë,
si një koshere me bletë;
dy në punë, tjetri n’miqësi,
njëra bareshë, tjetra nusni.

Por, sot, kë ka ajo shtëpi?
A ka djem, a ka më fëmijë,
a ka thirrje, a ka dëfrime,
a ka këngë, a ka zhurmime?

Nuk di kush ç’u bë me ne,
mbetëm vetëm në atdhe;
nëpër katunde në Malësi
duke sprovuar këtë mërzi.

(Guci, 2001)

NUK HAHET FLIA PA SHOQËRI

- Sa herë nënëlokja pjek fli,
babagjyshi kërkon raki.
Thotë: ”S’di, kam mërzi,
s’hahet flia pa shoqëri.

Djali emigroi n’Amerikë,
nipi më iku në Belgjikë,
vajza na shkoi në Turqi,
ne mbetëm në Malësi!

Fqinji im ndërton shtëpi.
me prindër e me fëmijë;
si në fshat, si në qytet,
kalon jetën pa kasavet.

Ne, të tjerëve, vërdallë,
na shkon dita plot mall;
pleq e plaka, pa vullnet,
duke pritur fëmijët e vet.

Arat e misrit - kullota,
pemët - plot degëthata,
livadhet - veç djerrinë,
vathi - pa blegërimë!

Ahuri mbyllur - pa atllarë,
pa dhi, pa gjë të gjallë;
pa gjedhe - pa dhen,
pa mace - pa qen.

Veç në pllajë një ari,
me disa këlyshë të zi;
shihen edhe pa dylbi,
duke u endur si zotëri!


Diktoi gjyshi, mësuesi shkroi:
- Letra juaj shumë na gëzoi.
Kur dëgjuam se do të na vini,
shpërtheu vaji nga përmallimi.

- Kthehuni - këtu keni atdhenë,
keni gjuhën, keni folenë…
Kthehuni këtu, në troje e djepa…
t’mos mbesin t’huaja, t’shkreta!

Kthehuni këtu, ju lyp shoqëria,
shpresë e shpirt ju ka shtëpia;
ku të parët lindën dhe duruan,
në dhé të huaj kurrë s’shkuan.

Idriz says:
Kthehuni këtu, ju thërret Malësia,
besa e burrit dhe kulla - Vranina,
fushat e malet - bukuri të lashta,
kënga dhe buka ku janë si mjalta.

Kthehuni, djem, ju pret shtëpia,
baba, nëna - gjithë miqësia;
vendi më i bukur, ku keni le,
ku keni rrënjë, gjuhë dhe fe!

(Në vendlindjen time, 2006)


KUR ERDHI NIPÇJA NGA MËRGIMI

Kur erdhi nipçja nga mërgimi,
shpërtheu vaji nga gëzimi.
U gëzua gjyshja, hupi vetmia,
u zgjua gjyshi, u ndrit shtëpia.

Kur erdhi nipçja në Malësi,
çeli behari n’Plavë e n’Guci.
Ardhja e saj, o, shumë gëzoi,
pleqtë në Vuthaj, o, i freskoi.

U gëzua gjyshja, e puthi shumë:
”M’erdh
U gëzua gjyshja, e puthi shumë:
”M’erdhi Lea, tha, lumja unë!
Qenka rritur, qenka e madhe,
bukuroshe, tamam VUTHJANE!”

Vrapoi nipçja, e qafi edhe gjyshin,
ia mori dorën, ia gici gishtin;
i tha gjyshit: ”Të dua shumë!
Jam jotja, s’do shkoj askund!”

(“Buzuku”, nr 4, 2007, Ulqin)


KËNGA E LUSHIT


Këndon Lushi n’rrugë t’Bruklinit
sikur t’ishte në Kala të Ulqinit:
”Tring e tring, o vendlindje,
diku larg, atje në Lindje!
Atje ku mendja më shkon,
atje ku gjyshja m’ëndërron,
atje ku në shqip këndojnë,
atje ku vëllezërit jetojnë,
atje ku shtëpia na tymon,
atje ku motra më gëzon,
atje ku qengjat n’blegërim
kërcejnë nëpër gjelbërim,
atje ku shoku im jeton,
atje ku gjithkush më don
Këndon Lushi buzë malit,
lart e lart me zë t’Vuthjanit,
për vendlindjen në Malësi,
tring e tring, plot mërzi.

(“Pionieri”, mars 1983, Prishtinë)

MOS SHKO, O VËLLA!

Do të kalojë ligatina,
me shira e vetëtimë;
do të vijë edhe stina -
me rreze vezullimë.

Edhe pse është ftohtë,
shi, dëborë pa pushim;
këtu thërret jeta jonë,
për gëzim dhe këndim.

Të rrimë pra të gjithë,
asnjë të mos shkojmë,
të bashkuar, tok,
në Malësi të jetojmë!

Me nënën, me babin,
me gjyshen Grishë;
mos shko, o vëlla,
këtu duhet të rrish!

GËZUAR FITOREN!

Ilir Gega,
nga Kodra e Diellit,
i çon urim
rojës së qiellit:

- Ushtri, ushtri,
ushtri azgane...
rrite këngën
n’trojet dardane!Drito

- Gëzuar ditëlindjen
me shqipe në ballë,
gëzuar fitoren,
o ngadhënjimtar!

- Gëzuar rritën,
ti, o Driton,
gëzuar festën
që sot kremton!

- Hape vallen
oj armatë,
festo sonte
deri n’mesnatë!

- Rrite këngën
ushtri azgane,
kënga jote –
këngë dardane!

- Rrite këngën
ushtri azgane,
kënga jote –
këngë dardane!


FQINJI RRËFEN PA HILE

- Dikur në këtë shtëpi
ishim shtatë-tetë fëmi’.
Kishim vetëm tri dhoma,
plot me gëzimet tona.

Oborrin e kishim përplot,
Ishim shumë, s’rrinim kot.
Punonim e mjeshtëronim,
të ardhmen e ndërtonim.

Atëherë ishim shtata-tetë,
si një koshere me bletë;
dy në punë, tjetri n’miqësi,
njëra bareshë, tjetra nusni.

Por, sot, kë ka ajo shtëpi?
A ka djem, a ka më fëmijë,
a ka thirrje, a ka dëfrime,
a ka këngë, a ka zhurmime?

Nuk di kush ç’u bë me ne,
mbetëm vetëm në atdhe;
nëpër katunde në Malësi
duke sprovuar këtë mërzi.

(Guci, 2001)

NUK HAHET FLIA PA SHOQËRI

- Sa herë nënëlokja pjek fli,
babagjyshi kërkon raki.
Thotë: ”S’di, kam mërzi,
s’hahet flia pa shoqëri.

Djali emigroi n’Amerikë,
nipi më iku në Belgjikë,
vajza na shkoi në Turqi,
ne mbetëm në Malësi!

Fqinji im ndërton shtëpi.
me prindër e me fëmijë;
si në fshat, si në qytet,
kalon jetën pa kasavet.

Ne, të tjerëve, vërdallë,
na shkon dita plot mall;
pleq e plaka, pa vullnet,
duke pritur fëmijët e vet.

Arat e misrit - kullota,
pemët - plot degëthata,
livadhet - veç djerrinë,
vathi - pa blegërimë!

Ahuri mbyllur - pa atllarë,
pa dhi, pa gjë të gjallë;
pa gjedhe - pa dhen,
pa mace - pa qen.

Veç në pllajë një ari,
me disa këlyshë të zi;
shihen edhe pa dylbi,
duke u endur si zotëri!