Rihapet nė Shqipėri dosja e revoltave tė Vlorės tė 1997, qė janė tė ndėrlidhura me atė ēka ēoi nė kryengritjen popullore, nėn kontrollin e Vėzhguesve Ndėrkombėtarė. Nė ato vite Italia ka qėnė si pronare nė Shqipėri pėrmes njerėzve tė lobeve mė tė forta, e pavarėsisht nga influenca e madhe politike e Italisė, inteligjenca dhe autoritetet e vendosura atje nuk sinjalizuan pėr pėrkeqėsimin e situatės. Autoritetet italiane ishin tė pėrgjegjshme pėr fallimentimin e tė gjitha ndėrmarrjeve tė vogla e tė mesme italiane me seli nė Shqipėri, duke qėnė se dhe nuk informuan nė kohė qė situata po pėrkeqėsohej. Nė ato vite prej revolucionesh tė rreme ndodhi diēka qė mbeti e varrosur nė memorien e italianėve e kėrkohet nė ēdo mėnyrė tė mbahet e fshehte.
Sot nė Shqipėri ėshtė nė lėvizje njė debat i ashpėr mbi hapjen e dosjeve tė 1997, tė lidhur me atė ēka solli nė kryengritjen popullore, nėn kontrollin e Vėzhguesat Ndėrkombėtarė, po tė njėjtat personazhe qė kanė ushqyer atė mashtrim tė madh nė dėm tė popullit shqiptar. Atėherė televizionet dhe mediat ndėrkombėtare kanė paraqitur vetėm pasojat finale, ato mė tė dukshmet, por askush nuk i pėrmendur ato politikanė tė cilėt ishin tė ndėrlikur direkt me zgjidhjen e ēėshtjes shqiptare, me marrėdhėnie mjaft intensive dhe nė bazė tė bashkėpunimit italian. Mes personazheve tė shquara tė pėrfshira ishte edhe njė bankier i rėndėsishėm Italian. Ēėshtja ndėrlikohet kur drejtori i Bankės Italo-Shqiptare Roberto Pancani, vetėvritet nė njė park nė Lazio, e njėkohėsisht gjėndet Koloneli Mario Ferraro i varur nė njė mbatėse peshqirėsh nė zonėn e Eur, i kthyer prej pak kohėsh nė Itali nga Shqipėria. Ēuditėrisht me tė mbėrritur policia nė vendngjarje gjeti kolegė tė saj tashmė atje, qė mė pas u zhdukėn pa lėnė gjurmė me telefonin e tyre celular. Rreth kėsaj ngjarje ka pėrvijime mjaft tė veēanta, qė humbasin mes intrigash e ngjarjesh qė kanė sfilitur Balkanin nė vitet '90. Atėherė Shqipėria, njė vend qė dilte nga rregjimi komunist, ra papritmas nė kaos dhe Italia, dėrgoi kėshtu njė kontingjent tė parė me Operacionin e famshėm Pellicano. Deri atėherė, Italia ka qėnė pronare nė Shqipėri pėrmes burrave tė lobeve mė tė forta, e pavarėsisht pranisė sė gjėrė, pėrveē influencės politike tė Italisė, inteligjenca dhe autoritetet e me vendndodhje atje nuk sinjalizuan pėr rėndimin e situatės, duke e ditur, pra, se nė bazė kishte njė mashtrim nė dėmin e popullit shqiptar dhe tė vetė italianėve me vendndodhje nė Shqipėri.
Nė veēanti Ambasadori Paolo Foresti, vazhdonte duke thėnė se ēdo gjė ishte nėn kontrollon paēka se nė portin e Durrėsit ishin tė ndaluar tė paktėn 1000 italianė qė donin tė linin vėndin. Mund tė themi se Ambasadori Paolo Foresti qe i pėrgjegjshėm pėr falimentimin e tė gjitha ndėrmarrjeve tė vogla dhe tė mesme italiane me vendndodhje nė Shqipėri, pėrsa nuk infomoi nė kohė reale se situata po pėrkeqėsohej. E nė fakt kriza u drejtua shumė keq, pasi nė tė vėrtetė as qė nuk egzistonte njė rregjistrim i italianėve: kur situata ishte bėrė mjaft kritike dhe ishte buzė luftės civile, u tha qė tė lėshohej vendi. Tė gjitha pėrfaqėsitė diplomatike dhe gazetaret ikėn dhe njė ndėr tė paktėt qė qėndroi nė Hotel Tirana qe Enzo Nucci, qė mbeti nė vendin e tij pėr tė dokumentuar atė ēka po ndodhte. Urdhri qe qė tė gjithė duhet tė evakuonin, duke lėnė vetėm dhe tė pambrojtura ndėrmarrjet italiane, tė cilat u plaēkitėn krejtėsisht: aksionistėt shqipėtarė tė cilėt zotėronin vetėm 10%, arritėn tė pėrfitonin 90% tė kuotave nė bazė tė faktit se gjatė revoltės kishin paguar njė tangjente tė lartė pėr tė ndaluar plaēkitjen e ndėrmarrjes. Ajo ēka pėrkeqėsoi ekonominė shqiptare, tė shkatėrruar nga bandat, qenė tė ashtuquajturat finanziaret si VEFA Holding, Silva, Cenaj, M.Leka, Kamberi, Populli e Sudja qė jepnin tituj me pėrqindje mjaft tė larta duke thėnė se shfrytėzonin burimet e tyre nga fondet e mėdha tė investimeve amerikane, por nė realitet pastronin sasi tė mėdha parash. Struktura a tyre ishte e katandisur nė zyra tė vogla apo apartamente tė hallakatura nė zona tė ndryshme tė qytetit: nė vazhdim tė hetimeve tė policisė shqiptare, u gjetėn dhoma tė tėra plot me para. Nė veēanti, njė ndėr shoqėritė e ndėrlikuara qe VEFA Holding, qė e kishte selinė nė Brindizi, administratorėt e sė cilės, Aldo Ghini, Stefano Roncarati, Vehbi Alimuēaj, Flavia Petrelli, administratorja e vetme e shoqėrisė, dhe Pietro Pierri, kanė heshtur mbi situatėn e krizės shqiptare. Veēanėrisht, Pietro Pierri, ka mbuluar pozitėn e Presidentit tė ARCI SERVIZI SRL deri mė 4 mars tė 1996, ose mė mirė shoqėria qė drejton bizneset e Rretheve ARCI, shoqatat "zbavitėse e kulturore" tė lidhura pėrherė me PCI-PDS. Vetė Fondi Monetar ka pėrgjegjėsi tė mėdha mbi kėtė ēėshtje, duke pėrsėritur, 6 muaj para falimentimit, se llogaritė e financiareve shqiptare kuadronin plotėsisht. Dhjetė vite mė pas njė gazetar kėrkoi shpjegime mbi atė ēfarė u pohua nga FMN, por pėr pyetjet e tija mori si pėrgjigje nga njė kolleg i tiji i vjetėr se ai pėrgjigjej pėr vete dhe jo pėr tė tjerėt. Dhe kėshtu u vu nė lėvizje njė vepėr tejmase e madhe pėr pastrime ndėrkombėtare parash, dhe nėse Perėndimi kishte qėllime serioze pėr tė ndihmuar Shqipėrinė nuk duhej tė lejonte tė ndodhnin kėto gjėra, e dinte se ajo ēfarė po ngjante do e ēonte nė grykė tė luftės civile dhe nė njė krizė financiare Shtetin.
Njė ndėr paradoksat mė tė mėdhenj tė atyre viteve qe vizita e Romano Prodit nė Vlorė mė 1997. Njė foto qė e paraqet pranė njė krimineli qė nė Shqipėri vuan dėnimin prej 101 vite burgim: para kėtij imazhi pyesim veten si ka qėnė e mundur qė sigurimi italian ka lejuar njė person si Zani Ēaushi t'i afrohet Kryeministrit tė atėhershėm Romano Prodi. Nėse truprojet dhe vetė ushtria italiane qė ishte dėrguar nė Shqipėri pėr tė shoqėruar Kryeministrin, kanė lejuar qė njė kriminel t'i afrohej me njė pushkė nė dorė me njė distancė prej njė metri, atėherė kė mundėsi qė ishin tė sigurtė se nuk pėrbėnte njė rrezik, dhe mbase ishte i pranishėm atje nėn kostumin e njė aktori. Pėr me tepėr tė mos harrojmė se Zani Ēaushi ėshtė prova mė bindėse pėr bashkėfajėsinė mes Shtetit shqiptarė dhe mafies, duke qėnė banditi qė kryesoi revoltėn e Vlorės.
Sigurisht ėshtė njė fotografi qė duhet tė provokojė thjeshtė demagogji, duke qėnė e qartė se ajo pushkė ėshtė e zbazur dhe se Zani Ēaushi ndodhet aty pėr tė bėrė shumė spektakėl.
Njė tjetėr xhest me mjaft popullaritet por mė pak i dukshėm pėr Italinė qe e ēuditshmja, pėrveē se i shkurta martesė mes biznesmenit kosovar Bexhet Pacolli dhe Anna Oxa, qė, pėr ēudinė e tė gjithėve, tregoi pėr origjinat e saja shqiptare dhe filloi tė akuzonte personalisht Slobodan Milosevic, duke ushqyer propagandėn politike falė imazhit tė saj si kėngėtare. Xhesti i Anna Oxa nė Theksimin e origjinave tė saja qe padyshim njė xhest mjaft tėrheqės dhe skenik, duke konsideruar se shumė personazhe si Raffaella Carrą, Oscar Luigi Scalfaro, Enrico Cuccia kanė rrėnjė shqiptare por kjo fshehet nė Itali. Nė ato vite prej revolucionesh tė rreme ngjau diēka qė mbeti i varrosur nė memorien e italianėve e qė kėrkohet medoemos tė mbahet e fshehtė, dhe mbase kjo ėshtė aryeja pėr tė cilėn shumė personalitete tė pėrfshira nė ngjarjet e Ballkanit, janė munduar tė shkėpusin ēdo raport dhe tė mohonjė ēfarėdolloj lidhje me kėtė tokė. Ajo e Ballkanit ėshtė njė nga misteret e shumta italiane qė mbase kurrė s'do ketė njė pėrgjigje, sėbashku me atė qė ndodhi gjatė viteve tė tagentopoli-t italian. Tangentopoli i vėrtetė nuk ishte nė Milano, siē kishte zbuluar "i miri Tonino Di Pietro", por ishte nė Romė, ku masoneria vepronte pėr rrėzimin e qeverisė italiane duke pėrdorur si krah tė armatosur Bandėn Magliana. Kjo shpjegon pėrse bashkėpunėtorėt e shėrbimeve sekrete nuk prekėn as pėrciptazi nga hetimi i fondeve tė zeza qė shkundi si tėrmet Sisde-n, as nga hetimet mbi incidentet e ēuditshme qė po ndodhnin, si ajo e Gjykatėsit Paolo Adinolfi.
Pėrgjigju Duke Cituar
Postuar mė parė nga qafezezi
Krijoni Kontakt