Perberja e nje shteti apo perberja e nje qeverie, ne progres apo regres, eshte produkt i nje populli, ku merita apo mekati bie mbi punen e sejcilit qytetar te atij populli.
Perberja e nje shteti apo perberja e nje qeverie, ne progres apo regres, eshte produkt i nje populli, ku merita apo mekati bie mbi punen e sejcilit qytetar te atij populli.
Nese etja per pasuri e njerezve praktikon metoda te veshura me vese per tu pasuruar
duke renduar shoqerine me nivele te uleta ekonomike,financiare etj.e cila i nenshtrohet
ketyre veseve pa i luftuar ato ,atehere rrethi i varferise zgjerohet ne shoqeri dhe kjo
shoqeri nuk jeton ne demokraci.Dy jane veprimet per te ndjekur rrugen e demokracise
se realitetit te sotem.
1-veshja me moral fetar e shoqerise duke respektuar cdo qytetar ligjet e fese.
2-respektimi i ligjeve te shtetit.
Nese ne mes tyre ka kontradikta zgjidh te miren me te mundeshme.
E po c'te bejsh ,qeveria ska koh ti shof keta te ngrate ,jan ka mirren me SHakiren qysh te bien ne shqiperi per 100 vjetorin ta paguajn 4 milionė euro.
Qysh s'ju vjen turp si Lider kur populli i vet ska buk ne sofer e keta mirren dhe shtyhen cilin Artist ta sjellin ketu per nje dite ti paguajn 4 milionė euro
skan turp ne sy ,por e kan edhe barkun mushur me gjithat te mirat dhe flejn rehat normal,me vjen te villi nga e keqja kur lexoj ksi lloj shkrime shkrime duke paramendu kush na udheheq dhe luan me shpirterat tone
'' Duaji tė gjithė, beso vetėm disa. Askujt mos i bėj keq''
56-vjeēarja: Shes gjak, pėr tė ushqyer 8 vetė!
TIRANE-Shes gjakun e trupit pėr tė jetuar 8 vetė tė familjes. Jam e pamundur, por nuk kam rrugė tjetėr. Punė nuk ka, shtėpia ku rrimė ėshtė e huaj e pronari do na nxjerrė jashtė. Mė dhemb nė shpirt, por ēfarė nuk bėn nėna pėr jetėn e fėmijėve tė saj!”. Kėshtu ka pohuar mes lotėve pėr “Gazeta Shqiptare” 56-vjeēarja Dallėndyshe Janaqi, banore e lagjes nr. 6 tė qytetit tė Korēės. Ajo rrėfen se marrin vetėm 3 mijė lekė asistencė, por ka 6 fėmijė. Tregon se po tė gjente njė punė, do tė ishte ėndėrr dhe sė paku do tė ‘pushonte’ vetėm njė herė e tė mos jepte gjak, tė mos bėnte ritin e pandėrprerė pėr 20 vite rresht….
Nga sa persona pėrbėhet familja juaj dhe si jetoni?
-Jemi tetė vetė nė familje pa asnjė tė ardhur, pa asnjė punė dhe mbajmė shpirtin gjallė me gjakun e trupit. Unė e burri e 6 fėmijėt. Jemi tė zhytur kokė e kėmbė nė varfėri dhe borxhe. Nga skamja jam detyruar tė shes gjakun pėr tė mbijetuar. Prej mė shumė se 20 vjetėsh, ēdo tre muaj shes gjakun, shkoj dhe jap gjak nė spital kundrejt shpėrblimit modest. E bėj nga halli, se kam 6 fėmijė e duan bukė tė jetojnė…
Vetėm me kėto tė ardhura jetoni?
-Po. Nuk kemi tė tjera. Fėmijėt duan tė jetojnė. Shkollė nuk po u japim, tė paktėn tė mos vdesin pėr tė ngrėnė. Ėshtė e vėrtetė, tė shesėsh gjakun ėshtė diēka shumė e shtrenjtė, por ja qė bėhet. E bėj pėr dashurinė e fėmijėve tė mi. Shpirti i nėnės pėr fėmijėn bėn gjithēka. Edhe burri jep gjak .Ai del gjithė ditėn me 2 djemtė e mėdhenj, duke qėndruar rrugėve, me shpresėn se dikush po i merr nė punė, por jo, asgjė...
Sa merrni nga shitja e gjakut?
-Ēdo tre muaj unė shes 450 ml gjak, pėr njė ēmim prej 180 lekėsh ml. Ndoshta ėshtė pak, por tė paktėn laj borxhet nė dyqane, zvogėloj listėn… E kam bėrė shpesh kėtė gjė, mė zėvendėson punėn qė s’e pata kurrė. Askujt nuk i bėhet vonė pėr kėtė, por njeriu mund tė bėjė gjithēka pėr tė mbijetuar, aq mė tepėr kur bėhet fjalė pėr fėmijėt e tu…
Kur keni dhėnė gjak pėr herė tė parė?
-Isha 36 vjeē, kur kisha 5 fėmijė dhe nuk munda dot tė siguroja njė punė. Vėshtirėsitė bėheshin tė mėdha, ndėrsa mė duhej tė siguroja bukėn pėr fėmijėt e mi. Krahėt e mi, prej atėherė, qėndrojnė vetėm tė mavijosur… Ndėrsa edhe sot shtyj ditėt me njė agoni tė dėshpėruar
Kur ka qenė hera e fundit?
-S“ėshtė mbushur muaji. Pres tė vijė dita tė jap gjak sėrish, vetėm pėr tė siguruar bukėn, asgjė tjetėr.
Merrni ndihmė ekonomike?
-Edhe pse jam nė varfėri ekstreme, njė varfėri e cila nuk ka nevojė pėr fjalė se duket qartė, marr vetėm 3 mijė lekė tė reja, pėr tetė persona. Njė ndihmė ekonomike qesharake dhe e turpshme. Pėr mua, e vetmja ndihmė ėshtė libreza e gjakut. Ne, edhe kėtu ku kemi futur kokėn nuk ėshtė e jona, ka pronar. Jemi tė humbur dhe tė pashpresė…
Ndonjė mesazh apo apel?
-Gjetja e njė pune, mua, bashkėshortit, kjo ėshtė ėndrra… Nuk lyp lėmoshė, por duam tė mbijetojmė edhe ne…
(d.b/GazetaShqiptare/BalkanWeb)
Duaje te afermin tend si veten
Nga tė ushqyerit e dobėt pėr ēdo vit vdesin rreth 5 milion fėmijė. Ēdo 3.5 sekonda vdes nga njė person nga uria. 75% e tyre janė fėmijė.
Njė 30 vjeēarė i cili ka ngrėnė nga 3 herė nė ditė, ka konsumuar rreth 30.000 vakte ushqimi deri mė sot.
Edhe nėse keni ngrėnė vetėm gjysmėn e kėsaj shume, njė gjė duhet ta pranoni: njė pjesė tė atij vakti, mėngjes, drekė apo darkė e keni humbur.
Kjo rezulton se ne tė gjithė jemi pėr tu fajsuar pėr humbjen e sė paku 30% tė ushqimit tė prodhuar nė botė, ndėrsa kjo sė bashku peshon rreth 1.3 miliard ton ushqim, sipas raportit tė ri tė organizatės sė ushqimit dhe agrikulturės tė OKB-sė. Kjo ėshtė pesha e njejtė me 8.6 milion balena tė kaltra tė rritura, tė cilat vlerėsohen si krijesat mė tė mėdha nė botė.
Njerėzit qė kanė mė sė shumti para, janė ata qė humbasin ushqim mė sė shumti. Europianėt dhe amerikanėt veriorė humbasin mes 95 deri 115 klogram ushqim pėr kokė banori.
Afrikanėt Saharian, Azia jugore dhe juglindore humbasin shumė mė pak, diku rreth 6 deri 11 kilogram pėr kokė banori. Vendet e zhvilluara humbasin 10 herė mė shumė ushqim sesa vendet nė zhvillim, ndėrsa i tėrė ushqimi qė e humbasin vendet e zhvilluara ėshtė i barabartė me ushqimin qe e prodhojnė shtetet e Afrikės sahariane.
Nė esencė humbjet qė i bėjnė shtetet e zhvilluara do tė mund tė ushqenin shumicėn e kontinentit Afrikan.
OKB-ja sygjeron ndihmat humanitare nė formėn e ruajtjes sė ushqimit dhe shpėrndarjen e tij tek personat qė kanė mungesė ushqimi.
Varfėria e skajshme mbetet njė problem alarmante nė rajonet e botės nė zhvillim. Statistikat e Bankės Botėrore tregojnė se rreth 1.3 miliard njerėz jetojnė me 1.25$ nė ditė ose edhe mė pak. Eshtė menduar qė numri i njerėzve qė jetojnė me mė pak se 1.25 dollarė nė ditė, deri nė vitin 2015 tė zvogėlohet nė 883 milionė.
Gjatė vitit 2005 nė botė kanė jetuar rreth 1.4 miliardė njerėz me ma pak se njė dollarė nė ditė, kurse mė 1990 tė tillė ishin mbi 1.8 miliardė dollarė.
Sot nė botė jetojnė rreth 925 million njerėz me mungesė tė ushqimit ose tė ushqyer tė keq ose 13.6% tė popullsisė botėrore duke parashikuar se nė botė jetojnė rreth 6.8 miliard njerėz. Kjo do tė thotė se gati ēdo i shtati person nė botė vuan nga tė mungesa e ushqimit. Shumica ose 578 milion janė nga Azia dhe Pacifiku.
Nė vendin e dytė pėr sa i pėrket mungesės sė ushqimit janė Afrikanėt nėn saharian me 239 milion njerėz, duke u pasuar me Amerikėn latine dhe Karaibet me 53 milion, Lindja e afėrt dhe Afrika veriore me 37 milion, ndėrsa shtetet e zhvilluara si ato tė Evropės perendimore, SHBA-tė, Kanada e Japonia kanė 19 milion njerėz me mungesė tė ushqimit.
Siē tregon figura mė poshtė, numri i njerėzve tė keq-ushqyer ėshtė rritur nga viti 1995-1997.
Rritja ka ndodhur pėr shkak tė tre faktorėve. Neglizhimi i qeverive me bujqėsi tė rėndėsishme pėr njerėz shumė tė varfėr, kriza e tanishme ekonomike nė mbarė botėn, dhe rritja e ndjeshme e ēmimeve tė ushqimeve nė disa vitet e fundit i cili ka qenė shkatėrrues pėr ata qė jetojnė me shumė pak para nė ditė.
Pėr fat tė mirė nga viti 2009-2010 numri i njerėzve me mungesė ushqimi ka filluar tė zvogėlohet.
Gjithsesi ende mbetet shumė shqetėsues fakti se vetėm 3 nga 51 shtetet e varfura kanė dalur nga varfėria e thellė qė nga viti 1970 , kur pėr herė tė parė shtetet anėtare tė OKB-sė u zotuan se do tė punojnė nė krijimin e njė shoqėrie mė tė drejtė anekėndė rruzullit tokėsor. Ato janė Maldivet, Botswana dhe Cape Verde.
“Ēmimet e artikujve ushqimorė sot janė mė tė larta pėr 36 pėr qind nė krahasim me ato tė vitit 2008, kurse prej qershorit tė vitit tė shkuar mbi 44 milionė njerėz tė rinj kanė rėnė nėn kufirin e varfėrisė. Nėse indeksi i cmimeve tė ushqimit rritet edhe pėr 10 pėr qind, kjo do te ndikojė qė edhe dhjetė milionė njerė tė tjerė tė futen nė varfėri tė thellė”, ka deklaruar Robert Zoellick Presidenti i Bankės Botėrore, i cili nė vazhdimėsi ka nėnvizuar rrezikun qė mund ta ketė ngritja e cmimeve tė ushqimit nė shtrirjen e mėtejshme tė varfėrisė.
Gjatė vitit 2000 liderėt e botės janė zotuar qė tė pėrgjysmojnė varfėrinė deri nė vitin 2015. Reduktimi i kėtij fenomeni qė ka goditur keq sidomos vendet e pazhvilluara tė botės nuk po ecėn sipas parashikimeve.
Pėrfaqėsues tė shoqėrisė civile kanė kėrkuar nga shtetet qė t’i falin tė gjitha borgjet shteteve tė varfura dhe tė rishqyrtojnė politikat e tyre subvencionuese, tė cilat po shkaktojnė vėshtirėsi nė tregtinė ndėrkombėtare dhe po afekton mė shumė vendet e varfura. Njė nga masat e propozuara nga pėrfaqėsues tė shoqėrisė civile ėshtė edhe kėrkesa qė shtetet tė zvogėlojnė shpenzimet e destinuara pėr qėllimet ushtarake dhe ato mjete ti destinojnė pėr vendet e varfura.
Fėmijėt janė viktimat mė tė dukshme tė tė kequshqyerit. Fėmijėt tė cilėt ushqehen dobėt vuajnė deri nė 160 ditė nė vit nga sėmundjet. Nga tė ushqyerit e dobėt vdesin pėr ēdo vit rreth 5 milion fėmijė. Ēdo 3.5 sekonda vdes nga njė person nga uria. 75% e tyre janė fėmijė
Mungesa e ushimit ka efektin e tij nė ēdo sėmundje duke pėrfshirė kėtu fruthin dhe malarien. Nė shumė raste, gjendja e tyre e dobėt fizike ka filluar edhe para lindjes nga njė nėnė e kequshqyer.
Kequshimi tek gratė shtatzėna nė vendet nė zhvillim, rezulton me 1 nga 6 foshnje tė lindura me peshė tė ulėt. Kjo nuk ėshtė vetėm njė faktor rreziku pėr vdekjet neonatale, por gjithashtu shkakton vėshtirėsi nė mėsim, aftėsi tė kufizuara intelektuale, shėndet tė dobėt, verbėri dhe vdekje tė parakohshme.
Gjeografikisht, mė shumė se 70 pėr qind e fėmijėve tė kequshqyer jetojnė nė Azi, 26% nė Afrikė dhe 4% nė Amerikėn Latine dhe Karaibe.
Duaje te afermin tend si veten
Shqipėri, tre mijė familje nė varfėri ekstreme
16 Mars 2013 | : Sociale | Autor: Shpresa Mezini
Raporti i zhvillimit njerėzor: Nė 100 mijė lindje, 27 gra vdesin nga shkaqe qė lidhen me shtatzėninė
Studimi - Nė Shqipėri 0.1 pėr qind e popullsisė jeton nė varfėri ekstreme, ndėrsa 7.4 pėr qind janė nė prag tė prekjes sė kėtij fenomeni
Statistikat - Nė Shqipėri 15,7% e personave nė Parlament janė femra, krahasuar me 85 pėr qind tė kolegėve tė tyre qė janė meshkuj
Diferenca - Pjesėmarrja e femrave nė tregun e punės ėshtė 49,6 pėr qind krahasuar me 71,3 pėr qind qė janė meshkuj
Shpresa Mezini
varferiShqipėria listohet e 41-a nė fushėn e Pabarazisė Gjinore mes 187 shtetesh tė botės, ndėrsa e 70-a pėr ndryshimin e vlerave tė zhvillimit njerėzor nė tėrėsi. Varfėria, pėrfaqėsimi i femrave nė Parlament apo nė tregun e punės listohen si fenomene shqetėsuese, me diferencė tė konsiderueshme nė pėrqindje. Fakte qė ndikojnė automatikisht nė mungesėn e aksesit nė fusha si: arsim, shėndetėsi apo aspekte tė tjera tė jetės.
Varfėria
Nė Shqipėri 0.1 pėr qind e popullsisė jeton nė varfėri ekstreme, rreth 3 mijė familje, ndėrsa 7.4 pėr qind janė nėn vijėn e varfėrisė. Kėto janė pėrfudnimet e pasqyruara nė raportin e fundit tė PNUD, pėr Zhvillimin Njerėzor. Studimi ėshtė realizuar mes 187 shtetesh, mes tė cilave edhe Shqipėria, duke iu referuar tė dhėnave tė vitit 2011.
Duke iu referuar kėtyre statistikave rezulton se nė Shqipėri 1,4 pėr qind e popullsisė jetonte nė varfėri shumėdimensionale, ndėrsa 7,4 pėr qind e popullsisė ishte vulnerabėl ndaj deprivimeve tė shumėfishta. “Intensiteti i deprivimit, qė do tė thotė pėrqindja mesatare e deprivimit me tė cilin pėrballen njerėzit qė jetojnė nė varfėri shumėdimensionale, nė Shqipėri ishte 37,7 pėr qind, pėr rrjedhojė mungesa e eksesit arrin nė 0,005”, thuhet nė raportin e vitit 2013. E megjithatė, edhe individėt qė jetojnė mbi vijėn e varfėrisė pėrballen me deprivimet nė arsim, shėndetėsi dhe kushte tė tjera tė jetesės.
“Pėrqindja e popullsisė shqiptare qė jeton nė varfėri ekstreme ka akses mė tė vogėl nė pothuajse tė gjitha fushat e jetės, duke arritur nė masėn e 50 pėr qind apo edhe mė shumė”, sqarohet nė studim.
Studimi
Nga 187 shtete, Shqipėria listohet e 70-a pėr sa u takon fushave tė Zhvillimit Njerėzor nė tėrėsi.
“Nga viti 1980 deri nė vitin 2012, jetėgjatėsia nė lindje nė Shqipėri ėshtė rritur me 7,4 vjet, vitet mesatare tė shkollimit janė rritur me 3,6 vjet dhe vitet e pritura tė shkollimit janė ulur me 0,6 vjet. Tė ardhurat kombėtare bruto pėr frymė nė Shqipėri janė rritur me 85 pėr qind nga viti 1985 deri nė vitin 2012. Treguesi i Zhvillimit Njerėzor i Shqipėrisė pėr vitin 2012 prej 0,749 ėshtė nėn mesataren prej 0,758 tė shteteve nė grupin me zhvillim tė lartė njerėzor dhe nėn mesataren prej 0,771 tė shteteve tė Europės dhe Azisė Qendrore”, thuhet nė raportin e PNUD. Studimi konsiston nė disa pika kyēe tė ndryshimit tė vlerave dhe renditjes sė treguesve tė zhvillimit njerėzor. Njė prej tyre ėshtė edhe treguesi i pabarazisė gjinore, vlerat e tė cilės nė Shqipėri janė nė masėn e 0,251 duke e renditur atė nė vendin e 41-tė nga 148 shtete nė indeksin pėr vitin 2012.
“Nė Shqipėri 15,7 pėr qind e vendeve nė Parlament janė zėnė nga gratė dhe 78,8 pėr qind e grave nė moshė madhore kanė arritur njė nivel arsimi tė mesėm ose tė lartė krahasuar me 85 pėr qind tė kolegėve tė tyre meshkuj. Pėr ēdo 100 mijė lindje, 27 gra vdesin nga shkaqe qė lidhen me shtatzėninė. Ndėrsa niveli i fertilitetit tek adoleshentėt ėshtė 14,9 lindje pėr 1000 lindje tė gjalla. Pjesėmarrja e femrave nė tregun e punės ėshtė 49,6 pėr qind krahasuar me 71,3 pėr qind pėr burrat”, pėrcakton raporti.
Nė tė thuhet se ndryshe nga shtetet e tjera pjesėmarrėse, Shqipėria zotėron tė dhėna pėr llogaritjen e shifrave tė treguesit tė varfėrisė shumėdimensionale vetėm pėr periudhėn 2008-2009, jo mė pas kėsaj. Nė raport ka tė dhėna edhe pėr pėrdorimin e teknologjisė, ku thuhet se nė vendin tonė nė 100 banorė, 45 pėrdorin internet, ndėrkohė qė raporti shfaqet negativ pėr sa u pėrket abonentėve familjarė, qė ėshtė 3.3% nė 100 banorė.
Duaje te afermin tend si veten
Edi Rama ka marė angazhimin qė ta kalojė Gjermaninė pėr nga niveli ekonomik. Vetkuptohet qė automatikisht kalon dhe rivalin e tijė Sali Berishėn i cili gjatė 8 viteve tė tija nė pushtet, nuk arriti t'i sigurojė Shqipėrisė vėndin e parė ekonomik, por vetėm vėndin e dytė pas Gjermanisė !!
Ky shtet ėshtė ky qė ėshtė sepse qytetarėt tanė janė kėta qė janė !
varferia eshte fe e te varferve, kurse mizeriozet jane fanatike te saj.
te dyja jane krijuar nga njeriu dhe te dyja mund te shperbehen po nga njeriu .... eshte thjesht conditioning i qenies njerezore ...
Krijoni Kontakt