Rudina Xhunga: Aventura ime në Çamëri
Rudina Xhunga: Aventura ime në Çamëri
Shkruar nga Roland Qafoku për
TIRANA OBSERVER
Kolegia Rudina Xhunga nuk ka vërtetuar gjë tjetër veçse atë që historianët e kanë thënë me kohë: Shqipëria është i vetmi shtet në botë që kufizohet nga tokat e saj. Për rastësi, emisioni i guximtares sonë quhet "Shqip" dhe Rudina ka folur shqip edhe në Pargën e Çamërisë. Atje ku të gjithë qytetarët dhe banorët kanë nënshtetësi greke, por që shpirti u flet shqip si në studion e Xhungës.
A e patë në emisionin e të hënës në "Top-Channel"? Kush thotë jo ka humbur një perlë gazetareske dhe historike. Kjo zonjusha jonë, me emrin Rudinë, ka lënë pas unazën e Tiranës, zhurmat në Komisionin Parlamentar, ku diskutohet do hiqet apo jo imuniteti i deputetëve dhe ia ka veshur për në... në Çamëri. Po çdo ajo atje? Çfarë ka bërë me kamerën e saj? Fundja, ç'i duhet o vëlla, mund të pyesë dikush ditë e natë. Por, ja që ua ka mbyllur të gjithëve gojën. Është futur mu në mes të çamëve të mbetur të një krahine që nuk ia heq dot njeri emrin. Duke na treguar atë që nuk e dimë, nuk e kemi dëgjuar, e, nëse Rudina nuk do shkonte atje, s'kishim për ta pasur idenë se çfarë ishte. Parga, një qytet që ne këtej na ka lënë pa mend për bukurinë. Ia vlen të mburremi ne dhe çamët mbarë. Por më shumë nga të gjithë, Rudinës. Asaj që dëgjoi me veshët e saj, se atje flitej shqip. Se plakat të thoshin se "kur do viç prapë". Në një intervistë për gazetën "Tirana Observer", Rudina Xhunga rrëfen aventurën në zonën e Çamërisë. Peripecitë dhe ato që nuk tha në emisionin "Shqip" të ditës së hënë në "Top-Channel".
Mund të na e përshkruani me disa fjalë çfarë ishte një udhëtim në Çamëri, për një shqiptare me emrin Rudina Xhunga?
Ishte zbulim personal i asaj që unë nuk dija. Dikur afër shkollës fillore, shikoja gjithmonë një grua të moshuar me shami të bardhë në kokë. Më thanë që ishte çame. Kjo ka qenë ç'dija hershëm, me kohë mësova se ka qenë tokë shqiptare, lexova për vrasje, masakra, kam dëgjuar pak folklor çam, sërish dramatik, poezi tragjike dhe e gjitha ç'dija kur bëra emisionin e parë ishte një histori dëshpërimi. Kjo më bëri të mendoj që nëse do bëja një emision të dytë, do përpiqesha jo vetëm të lexoja më shumë histori, tonën dhe greken, por sidomos do të shkoja vetë në Çamëri. Tani për mua Çamëria nuk është më gruaja plakë me shami të bardhë, që pret e tërhequr, diku afër shkollës. Është perëndimi më i bukur që kam parë, në Igumenicë, është ura e Artës, nga ku telefonova Kristo Frashërin, i cili u emocionua shumë, ndërsa i tregoja ku isha, është kalaja e Prevezës, ku ndalova dhe telefonova Auron Taren për ta pyetur për mbishkrimet në mure. Është kisha e Vasiliqisë në një ishull të vogël përbri kalasë së Aliut, po aq e njëjtë me kishën e kalasë afër Himarës, që më bëri të nis të kërkoj për legjendën dhe të vërtetën e kishave që ajo i kërkonte të shoqit. Çamëria për mua është një tokë aq e bukur, sa më mori malli, ndërsa e shikoja mbrëmë ç'kisha xhiruar para dy muajsh.
Përse është kaq e vështirë të udhëtosh në atë zonë?
Unë kisha kohë që e përgatisja udhëtimin, por më kishin lajmëruar se duke qenë zonë kufitare duhet të merrja leje. Askush s'kishte marrë dot leje, ndaj u nisa pa leje, e sigurt se një vend i Bashkimit Evropian, nuk mund të të ndalojë të xhirosh në mes të gushtit një zonë turistike. Por taksisti që na mori në kufi, lajmëroi policinë kufitare se nuk kishte njohje me ne, por e kishim marrë rastësisht. Ishim gazetarë dhe po shkonin në Igumenicë. Na i tregoi të gjitha shqip, kur hyri dhe sigurisht na bëri me dije se sa më pak të flisnim shqip, më mirë do ishte. Por ne flisnim shqip gjithë kohës. Disa na buzëqeshnin, të tjerë s'kuptonin, të tjerë bënin sikur s'kuptonin. Dikush ndërsa xhironim në kalanë e Pargës më kaloi afër dhe më tha: Bëj kujdes! Nuk po i numëroj të gjitha, por uroj që pasi ne e bëmë publike, të mos jetë kaq e natyrshme, si deri më tani, që nëse shkon nga Shqipëria, të udhëtosh i shoqëruar nga makinat e shërbimit sekret grek. Sepse unë nuk jam e vetmja që e provova. Unë, jam thjesht e para, që e thashë. Diplomatët duhet ta kenë të vështirë të shprehen, për ç'ju ka ndodhur.
Por do të shkoj përsëri, do të shkoj si turiste herën tjetër. Ua propozoj dhe juve, do ju pëlqejë shumë.
Nga kush kishin frikë ata, nga ju?
Mendoj se bëhet fjalë për një politikë të caktuar që përpiqet të të frikësojë, nga se ka frikë prej teje. Besoj se politika greke është e painteresuar të flitet për Çamërinë, aq më pak në media. Nuk besoj se njerëzit që po bënin punën e tyre kishin për qëllim të na hidhnin në ndonjë nga greminat e shumta të rrugës (edhe pse kur isha atje vetëm këtë mendoja dhe e tremba gjithë grupin (qesh). Ata donin vetëm që të mos vazhdonim rrugën nëpër fshatra dhe të mos intervistonim njerëz. Ne e vazhduam rrugën pavarësisht, por nuk ia dolëm të intervistonim ata që afroheshin dhe largoheshin sapo shikonin targat e njohura të makinave.
Gjithë rruga ishte stres, paranojë, dyshime, ankth dhe frikë. Por kur nisëm të mësoheshim me gjendjen, filluam ta përjetojmë normalisht, madje dhe t'ju flisnim personave që na ndiqnin, derisa erdhi policia, gjë që e ç'tensionoi situatën, sepse të paktën dikush na u paraqit me uniformë dhe identitet e na mori dokumentet, për të na lënë sërish më pas në shoqërinë e dy makinave dhe katër burrave që ishin punonjës shumë të zotë të shtetit.
A mund të na tregosh atë detajin që ju nuk e transmetuat në "Shqip" edhe për efekt të kamerës?
Fytyra e zonjës së hotelit, kur e pyeta a donte të intervistohej për një kanal shqiptar. Kishte qenë shumë e dashur deri në çastin kur i thamë se jemi turistë dhe jetojmë në Tiranë. Kur pa kamerat dhe mësoi se donim intervista me shqiptarë, nuk na buzëqeshi më. Mësuam se hoteli i saj, nuk ishte i saj, por i një çami mysliman në Shqipëri. Zonja kishte gjithë të drejtën të mos donte të fliste. Kamerat nuk sollën dot drekën e fundit në kufi me dikë që për hir të punës, që bën më mirë të mos ia përmend emrin. Më mori kasetat dhe më siguroi se askush nuk do na prekte, dhe ne do kalonim me gjithë punën tonë. Pastaj më tha se i vinte keq, që më kishte shkuar kështu rruga e parë.
"Harro dhe kthehu", më tha. Dhe më tregoi për vjeljen e rrushit, kur aty mblidheshin të gjithë, shqiptarët e Konispolit, shqiptarët e zonës dhe këndonin të njëjta këngë, kur zienin rakinë.
"Hajde kur të vjelim rrushin, - më tha, - të kuptosh se njerëzit janë të mirë, politikat janë të këqija".
Pastaj në kamera nuk erdhi, as momenti kur ne hymë në kufirin shqiptar dhe Elisi nisi të xhirojë urën e Pavllos, ndërsa Amozi tregonte se aty niste Çamëria. Një shofer kujtoi se po xhironim furgonin e tij me mall kontrabandë, ndërsa nga një makinë tjetër dy vetë bënin tifo që shokun e kapën ata të "Fiksit". Situata u ndërlikua dhe për pak na ndodhi në shtëpi ajo që prisnim në Greqi. Aty mendova për herë të parë, se ç'do t'i kishim bërë asaj zone, po të ishte pjesë e Shqipërisë. Dhe, më erdhi keq që e mendova…
A është ky investigimi apo raporti më i mirë si gazetare në profesionin tuaj?
Jo. Ishte vetëm një mënyrë e mirë të bëri emision. Por do të mësoj të bëj edhe më mirë. Më e mira për profesionin tim nuk është të jesh nacionaliste, por profesioniste. Ndjej ende gjendje emocionale kur trajtoj tema të ngjashme historike dhe them se duhet ta mësoj veten të më interesojë e vërteta, jo emocioni. Por një gjë më pëlqen, që emisione të tilla kanë audiencë të madhe, (e kuptoj këtë nga numri i sms, e-mail-eve, telefonatave, pasi matës audience për fat të keq nuk kemi). Mesa duket vetëdija kombëtare është duke na u kthyer. Unë prej kohësh bëj emisione për një Shqipëri, që s'po dua ta quaj të madhe, por po e quaj virtuale. Shqipërinë e Kosovës, të Malit të Zi, të Maqedonisë, të Serbisë, të Italisë, të Greqisë dhe ndihem ndryshe. Javën e shkuar isha në Ukrainë dhe pyeta një fëmijë në një fshat të banuar nga shqiptarë, që kishin lënë Jugun më 1806: Ku është Shqipëria?
- Është këtu, - më tha, dhe tregoi fshatin e tij. Sepse Shqipëria është kudo ku ka shqiptarë dhe jam e kënaqur që "Top Channel" më jep mundësinë të bëj emisione realisht për të gjithë Shqipërinë.
Përgjigju Duke Cituar
Postuar më parë nga brooklyn2007
Krijoni Kontakt