Postuar mė parė nga
Qendi
ETHYMOLOGJIA E EMRIT - KOSOVA
EMRI KOSOVA NGA FJALA KOSA
Emėrtimi Kosova origjinėn e vet linguistike e ka nė emrin kosė, kosa, qė ėshtė vegėl pune pėr kositjen e barit, apo premjen e barit, kosa qė kositė barin. Kosa ėshtė fjalė qė pėrcakton njė cope tė gjatė e tė tėholluar metalike, me pėrbėrje ēeliku e hekuri, me gjatėsi thuaja sa e shpatės, e tėhholuar me maje pak tė kthyer harkore, me njė teh shumė tė mprehtė teh anze, si anza qė tė sosė, pret si anza si rrfeja synonome kėto tė shprehjeve shqipe. Gjėrėsia e kosės ėshtė pothuaj sa e shuplakės sė dorės, ngjitet pėr njė bisht druri tė gjatė pėrmes ēykės sė kosės e me dorėz, si mjet kositjeje.
Kosa ėshtė pėrdorė edhe si mjet lufte, nė mbrojtje e nė sulme, duke e lidhur tehun tek ēyka e kosės me njė rub, harrėn, pėr ta pėrdorė si dorėz shpate, dorėz kose. Ēka do tė thotė se kosa ėshtė pėrdorė edhe si mjet kositjeje tė barit edhe si mjet lufte nė raste eventuale
Nė Luftėn e Kosovės (1389), si luftė e pėrbashkėt e ballkanasve kundėr turqve, shumica e ballkanasve, luftėtarė nė atė fushėbetejė Fusha e Kosovės as nuk kishin armė tė duhura lufte dhe nė mbrojtje tė Ballkanit, ata pėrdorėn edhe kosėt, kosat, si armė nė vend tė shpatave. Dhe si luftė gjithballkanike, ajo fushė lufte u shtrua nė kosa, fushė e shtruar nė kosa si emėrtim me kuptimin me tė gjitha mjetet e luftės sė pėrgjithshme gjithpopullore ballkanike kosa kosava kosavė dhe nga aty I mbeti edhe vet emėrtimi Kosova.
Rrėnja kryesore e fjalės ėshtė rrokja k o s si deminutiv morfologjik e fonetiko-historik qė formoi shumė emėrtime e kompozita i.e. dhe PIE. Rrėnja kos kuptohet nė shqip, sipas mendimit tim mund tė zbėrthehet nė njė analizė fono-morfologjike kėshtu:
K=ecja, veprimi I njeriut,
O=dielli,
S=onomatopeja e lėvizjes, fishkėllima e kosės gjatė premjes sė barit, si premje harkore sss, nė kuptimin e emrit kos (kosė, kosa) premja gjarpėrore, harkore, si fuqizim I dyfishtė fonetik e morfologjik onomatopeja e veprimit tė premjes, apo lėvizjes sė trupit nė hark, nė sferė, nė rreth, pėr tu krijuar energjia fizike apo edhe ajo energjia shpirtėrore.
Rrėnja e fjalės k o s ka kuptimin e lėvizjes harkore, lėvizjes sė trupave nė natyrė e deri tek lėvizja e trupave qiellorė, qė formoi emrin kosmos. Kjo rrėnjė k o s formoi kompozitat i.e. koseria, kosmetik-ė, kosmik, kosmodrom, kosmografi-a, kosmonaut-I, kosmopolit, kosmopolit-izėm, kosmovizion, etj.
Fjalėformimet i.e. e ballkanike: kosavė, kosava, kosavina, kosmaj, Kosturi, Kosmaqi, kosto-ja, kanė spjegim shqip nė fjalėn premje, premje nė lėvizje, diēka qė prehet si me teh nė lėvizje, e deri tek premja e ēmimit kos- kosto-kushtim, kusht, qė duhet prerė, caktuar, ēmuar sipas vlerės materiale apo shpirtėrore, kur njeriu prehet nė vend nga befasia, ēudia, tmerri, frika, gėzimi I madh I papritur etj.
Kuptimi I emrit Kosovė, Kosova ėshtė vend premjeje, fushė premjeje, kositje trupash, sikur kositė barin nė livadh, vendpremjeje me shpata e kosa. Shprehja artistike popullore shqiptare ka ra kali me not ngjak ėshtė shprehja mė e fuqishme shpirtėrore, e cila difton fushė gjaku, premje trupash si pret kosa barin
fushė e mbushur me gjak Fushė-Gjaku Fushė-Kosova Kosova!
Armiku nė Kosovė ėshtė pritė e pree edhe me teha kosash e shpatash nė mbrojtje!
Derikure ta pranojme vetem ate qe na servojne tjeret?
Regullat e Postimit
Pėrgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt