Close
Faqja 2 prej 3 FillimFillim 123 FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin 11 deri 20 prej 25
  1. #11
    V per Vendeta Maska e ORIONI
    Anėtarėsuar
    10-12-2003
    Vendndodhja
    Shkup-Prishtine-Ulqin-Tirane-Cameri
    Postime
    919
    Titulli: EL-AZIZU (Fuqiploti)

    Nė kėtė temė, do tė trajtojmė emrin e Zotit, El-Azizu. Nėse e ndjen dhe e pėrjeton siē duhet kėtė emėr, padyshim qė do tė ndihesh i lumtur dhe i gėzuar nė kėtė botė, do tė ndihesh i fuqishėm dhe plot energji.


    Ėshtė bėrė zakon qė kur dikush pėrballet me gjėra tė vėshtira, tė tjerėt e urojnė:”Zoti tė dhashtė fuqi!”


    Kjo temė do tė pėrbėhet nga:


    v Hyrje


    v Kuptimet e emrit El-Aziz


    v Ndikimi dhe gjurmėt qė ka ky emėr nė gjithėsi


    v Si ta pėrjetojmė kėtė emėr nė jetėn tonė?


    v Kuptimi i katėrt i emrit El-Aziz.


    Kėtė temė do e fillojmė me njė pyetje, e cila do tė jetė boshti i kėsaj teme. Kjo pyetje ėshtė:”A je ti rob i El-Azizit?” A e ndjen qė je rob dhe je nė shėrbim tė Fuqiplotit? A je krenar qė ke pėr Zot, Fuqiplotin?


    v Kuptimet e emrit El-Aziz


    Emri El-Aziz, nėnkupton dikė qė nuk ka shok dhe diēka qė nuk gjendet dhe ėshtė e rrallė. Duket qartė qė emri El-Aziz, i shkon pėrshtat vetė Krijuesit tonė, i cili nuk ka shok dhe rival dhe ėshtė unik nė qėnien e Tij.


    Kuptimi i dytė i emrit El-Aziz, ėshtė fituesi dhe triumfatori qė nuk mposhtet kurrė. Ēdo njeri sado i aftė tė jetė, patjetėr qė ka pika tė dobėta, ku mund tė thyhet dhe mposhtet. Sado fitimtar tė jetė njė komandant ushtarak, sado beteja tė ketė fituar, nė qoftėse humbet qoftė dhe njė betejė, nuk mund tė quhet Aziz. Kurse emri i Zotit, El-Aziz, nėnkupton qė Ai nuk mund tė mposhtet dhe thyhet kurrė. Nuk ka gjė qė mund t’i bėjė ballė dhe t’i rezistojė fuqisė sė Tij. Thotė Zoti nė Kuran:”Zoti do e bėjė tė triumfojė ēėshtjen e Tij, por shumė njerėz nuk e dinė” (Jusuf 21) Patjetėr qė Zoti do e ndihmojė kėtė umet tė shtypur dhe tė vuajtur, pasi Ai ėshtė El-Aziz.


    Kuptimi i tretė i emrit El-Aziz, ėshtė ai qė tė jep forcė, tė ndihmon dhe tė pėrkrah qė tė jesh krenar. Emri i Zotit El-Aziz, ėshtė pėrmendur nė Kuran 95 herė. Kjo pasi me kėtė emėr duhet tė jetojė umeti, me kėtė emėr duhet tė ndihen krenarė muslimanėt. Kush prej nesh, e adhuron Zotin duke i kėrkuar t’i japė fuqi dhe ta bėjė krenar me fenė e Tij? A e ndjen veten rob tė El-Azizit o vėlla? A je i kėnaqur me gjendjen ku ndodhet umeti sot? Ēfarė po bėn qė ta nxjerrėsh kėtė umet nga ky qorsokak?


    Emrat e tjerė me tė cilėt shoqėrohet emri i Zotit, El-Aziz janė katėr:


    Elhakim (I urti) i cili pėrmendet 47 herė nė Kuran i shoqėruar me emrin El-Aziz.

    Kėshtu, Zoti i Madhėruar ėshtė i fuqishėm, por fuqinė e Tij e pėrdor me urtėsi. Ti mund tė jesh i fuqishėm, por kjo tė bėn tė jesh dhe i nxituar dhe merr vendime tė nxituara.


    Er-rahim (Mėshirploti) i cili pėrmendet 14 herė i shoqėruar me emrin El-Aziz.

    Emri El-Aziz shoqėrohet me Er-rahim, pėr tė treguar se Zoti ėshtė fuqiplotė, por ėshtė dhe Mėshirėplotė. Forca e Tij ėshtė e shoqėruar nga mėshira e Tij. Shumė njerėz qė janė tė fuqishėm ekonomikisht, fizikisht apo nga posti qė kanė, sillen ashpėrsisht dhe me dhunė ndaj tė tjerėve. Kurse Zoti i Madhėruar ėshtė dhe Fuqiplotė dhe i Mėshirshėm.


    Elkavij (I forti). Thotė Zoti nė Kuran:”Zoti do e ndihmojė atė qė ndihmon

    rrugėn e Tij, padyshim qė Zoti ėshtė i Fortė dhe i Fuqishėm.” (Haxh 40)


    “Zoti e ka caktuar: Do fitojmė Unė dhe profetėt e Mi. Me tė vėrtetė qė Zoti ėshtė i Fortė dhe i Fuqishėm.” (Muxhadele 21)


    El-alim (I dituri). Fuqia e Zotit ėshtė e shoqėruar me dijen.





    v Ndikimi dhe gjurmėt qė ka ky emėr nė gjithėsi


    Me qėllim qė ta ndjejmė dhe ta kuptojmė mė mirė fuqinė e El-Azizit, le ta shohim universin nga lart, nga galaktikat. Shkencėtarėt pohojnė se numri i yjeve nė qiell, janė sa kokrizat e rėrės nė shkretėtirė. Si ėshtė e mundur qė gjithė kėto yje lėvizin dhe nuk pėrplasen me njėri-tjetrin? Si ka mundėsi qė toka nuk afrohet mė shumė me diellin? Thotė Zoti nė Kuran:”Zoti i mban qiejt dhe tokėn qė tė mos bien. Por dhe nėse bien, nuk ka kusht tjetėr qė t’i mbajė veē Tij.” (Fatir 41)


    Gjithēka nė univers, mbahet nė bazė tė forcės sė tėrheqjes. Ėshtė njėlloj sikur dikush tė mbajė nė largėsi tė caktuar disa sende, duke i lidhur me litarė.


    Me qėllim qė toka tė mbahet, e tėrheq forca e gravitetit qė buron nga dielli. Me qėllim qė dielli tė mos e tėrheqė dhe ta gllabėrojė planetin tonė, toka rrotullohet rreth diellit, duke shmangur kėshtu afrimin dhe pėrplasjen me tė. Kėshtu, toka nuk mund tė largohet mė shumė, pasi e tėrheq dielli. Dhe diellin nuk mundet ta afrojė mė shumė tokėn, pasi ajo lėviz dhe rrotullohet. E njėjta gjė ndodh dhe me diellin dhe planetėt e tjerė. Vetė dielli rrotullohet, me qėllim qė tė mos tėrhiqet nga planetėt qė e rrethojnė. Nėse Zoti do e largonte forcėn tėrheqėse, gjithēka do tė pėrfshihej nga kolapsi dhe shkatėrrimi.


    Njė herė, Musai a.s e pyeti Zotin:”O Zot. Si ka mundėsi qė nuk flen fare?!” Zoti i tha:”Merri kėto dy shishe dhe qėndro gjithė natėn, duke i mbajtur nė dorė!” Musai a.s i morri shishet dhe filloi t’i mbajė nė duar. Pasi kaluan disa orė, atė filloi ta marrė gjumi, shishet i ranė pėrtokė dhe u thyen. Atėherė Zoti i tha Musait a.s:”Nėse do tė mė merrte gjumi, qielli dhe toka do tė pėrplaseshin.”


    Vallė kush tjetėr veē Zotit i mban kėto yje dhe planete qė tė mos pėrplasen? Si ka mundėsi qė njeriu e injoron gjithė universin dhe mohon Krijuesin dhe Fuqiplotin?


    Thotė Zoti nė Kuran:”Dielli rend brenda kufijve tė tij. Ai ėshtė caktimi i Fuqiplotit tė ditur.” (Jasin 38) Gjithēka ėshtė krijuar dhe funksionon nė bazė tė fuqisė dhe dijes sė Zotit.


    Toka rrotullohet rreth diellit nė njė orbitė vezake. Kėshtu, gjatė rrotullimit, ajo herė ndodhet mė pranė diellit dhe herė tė tjera mė larg. Nė rastet kur afrohet me diellin, ėshtė e mundur qė dielli ta thithė dhe tė djegė gjithēka mbi tokė. Por ėshtė e habitshme pasi kur toka afrohet me diellin, ajo shton shpejtėsinė e rrotullimit me qėllim qė tė reduktojė forcėn tėrheqėse tė diellit. E kundėrta ndodh kur toka largohet nga dielli. Nė raste tė tilla, forca tėrheqėse pakėsohet dhe ajo mund tė dalė jashtė orbitės. Por nė raste tė tilla, toka zvogėlon shpejtėsinė e rrotullimit, me qėllim qė ta ruajė ekuilibrin e forcės sė tėrheqjes. Mė e veēantė se gjithēka sa pėrmendėm, ėshtė se kur toka ka nevojė ta shtojė ose ta reduktojė shpejtėsinė e lėvizjes sė saj, e bėn kėtė gradualisht, me qėllim qė ne tė mos e ndjejmė ndryshimin.


    Gjithė kėto yje dhe planete, edhe pse nuk janė tė vetėdijshėm, nuk pėrplasen dhe tė shkaktojnė kaos nė univers.


    Le ta lemė universin dhe le tė zbresim nė planetin tokė, tė shohim forcėn e Fuqiplotit. Le tė kthehemi pas nė histori dhe tė shohim nė jetėn e profetit Ibrahim a.s. Ai i kėrkoi Zotit:” Zoti im, mė trego se si i ngjall tė vdekurit! Ai (Zoti) tha: “A nuk e beson? Ai (Ibrahimi) tha: “Po, por desha qė tė mė qetėsohet zemra! Ai (Zoti) tha: “Merri katėr shpendė pranė vetes (theri e copėtoi), pastaj vendos nė ēdo kodėr, pjesė tė tyre! Mė pas thirri dhe ata do tė vijnė shpejt. Dije se Zoti ėshtė fuqiplotė dhe i urtė” (Bekare 260)


    Pėrgjigja e Zotit ndaj kėrkesės tė Ibrahimit a.s ishte qė Ibrahim a.s tė marrė katėr zogj, t’i therrė, t’i pėrzjejė puplat me mishin dhe gjakun, pasi tė kishte veēuar kokat. Mė pas, kėtė pėrzierje mes mishit, gjakut, puplave dhe kockave, Ibrahimi a.s do e ndante nė katėr pjesė dhe ēdo pjesė do e vendoste mbi njė mal. Pas kėsaj, Ibrahimi a.s do i thėrriste qė tė vinin. Nė ēast, pjesėt e trupit tė ēdo zogu, filluan tė bashkoheshin, vinin merrnin kokėn tek Ibrahimi a.s dhe fluturonin larg.


    Le t’i shohim tre kuptimet e emrit El-Aziz nė jetėn e profetit Muhamed a.s.


    Nė betejėn e Bedrit, ushtria muslimane pėrbėhej vetėm nga 313 luftėtarė, kurse kurejshėt 1000. Muslimanėt kishin vetėm dy kalorės, kurse kurejshėt treqind. Pas pėrgatitjeve pėr luftė, profeti a.s iu drejtua pėr ndihmė Fuqiplotit. Thotė Zoti nė Kuran:”dhe ushtarėt e Zotit nuk i di kush tjetėr pėrveē Atij” (Mudethir 31) “Zoti ka ushtarė tė qiellit dhe tė tokės dhe Zoti ėshtė Fuqiplotė, i Urtė” (Fet’h 4) Me kėtė, Zoti na tregon se pėr tė ndihmuar besimtarėt dhe robėt e Tij, Zoti pėrdor forca tė ndryshme qė nuk i shkojnė nė mendje kujt.


    Ndihma dhe ushtria e parė me tė cilėn Zoti i ndihmoi muslimanėt nė Bedr, ishte gjumi. “kujtoni kur u morri gjumi si qetėsi pėr ju” (Enfal 11) Para betejės, tė gjithė muslimanėt i zuri gjumi. Njė nga muslimanėt tregon:”Mua mė la profeti a.s tė bėj rojė. Pėr Zotin, atė natė mė ra shpata nga dora shtatė herė. Sa herė qė zgjohesha, shihja muslimanėt duke fjetur dhe gėrhitur.” Kjo ishte pėr t’i qetėsuar dhe forcuar pėr betejėn e nesėrme.


    Forca dhe ushtria e dytė me tė cilėn Zoti i ndihmoi muslimanėt nė kėtė betejė, ishte ėndrra qė profeti a.s pa atė natė. Thotė Zoti nė Kuran:” Dhe (kujto) kur Allahu t’i tregoi nė ėndėrr tė paktė nė numėr. Sikur tė t’i tregonte shumė, ju do tė dobėsoheshit e do tė grindeshit pėr ēėshtjen (e luftės), por Allahu ju shpėtoi.” (Enfal 43)


    Forca dhe ushtria e tretė ishte shiu qė zbriti para betejės. “kujtoni kur u morri gjumi si qetėsi pėr ju dhe zbriti shi nga qielli pėr ju me qėllim qė t’ju pastrojė” (Enfal 11)


    Dikush qė i duhet tė punojė rėndė, para se tė shkojė nė punė, fle dhe qetėsohet dhe mė pas bėn dhe njė dush. Kjo me qėllim qė tė jetė i freskėt dhe i gatshėm pėr punėn e rėndė dhe tė gjatė qė e pret. E njėjta gjė ndodhi dhe me profetin a.s dhe muslimanėt nė Bedr. Madje, shiu qė ra tek muslimanėt ishte i lehtė, kurse tek kurejshėt ra shi me shumicė. Kjo bėri qė toka tek muslimanėt tė ishte e fortė, kurse tek kurejshėt u bė baltė, e cila u vėshtirėsonte lėvizjen.


    Njė ushtri tjetėr qė erdhi pėr tė ndihmuar muslimanėt, ishte dhe ushtria e melekėve tė zbritur posaēėrisht pėr kėtė qėllim. “kujtoni kur i kėrkuat ndihmė Zotit tuaj dhe ai u pėrgjigj. Unė do u ndihmoj me njėmijė melekė njėri pas tjetrit.” (Enfal 9)


    Teksa profeti a.s lutej, shikon nga besimtarėt dhe u thotė:”Zoti ėshtė mė i Madhi. Po shoh Xhibrilin a.s qė udhėheq njė mijė melekė.” Njė nga muslimanėt, pas betejės tregon:”Ngrita shpatėn t’i pres kokėn njė armiku, por pashė qė koka i fluturoi para se ta pres unė me shpatė.”


    Pas pėrfundimit tė kėsaj beteje, Zoti thotė:” Allahu nuk e bėri atė (ndihmėn) pėr gjė tjetėr, vetėm qė t’ju gėzojė dhe pėr t’u qetėsuar me tė zemrat tuaja. Ndihma nė realitet ėshtė vetėm prej Allahut. Allahu ėshtė Fuqiplotė dhe i Urtė.” (Enfal 10)


    A nuk ėshtė turp pėr ty o vėlla dhe o motėr tė mos e njihni Fuqiplotin? Si ėshtė e mundur tė lexosh dhe tė studiosh mbi universin dhe tė mos njohėsh Fuqiplotin qė e krijoi?!


    Kjo ishte ndihma dhe ushtarėt qė Zoti dėrgoi pėr tė ndihmuar muslimanėt nė betejėn e Bedrit. Kurse nė betejėn e Hendekut, shohim qė ushtarėt dhe ndihma ishte krejtėsisht e ndryshme. Ushtria armike nė kėtė betejė pėrbėhej nga dhjetė mijė luftėtarė, tė cilėt rrethuan Medinen. Thotė Zoti nė Kuran rreth kėsaj beteje:”Kujtoni kur u erdhėn nga sipėr dhe nga poshtė, u zbardhėn sytė dhe zemrat arritėn fytin dhe hamendėsonit pėr Zotin lloj-lloj mendimesh. Atėherė u sprovuan besimtarėt dhe u tronditėn shumė. Munafikėt dhe ata qė kishin zemra tė sėmura thonin: Zoti dhe i dėrguari i tij na premtuan vetėm mashtrim.” (Ahzab 10)


    Gjatė shtatė ditėve, profeti a.s vetėm lutej duke thėnė:”O Zot qė vė nė lėvizje retė, qė sjell ndėshkimin, qė vendos llogarinė... tė lutem t’i mposhtėsh dhe tė na ndihmosh....”


    Ushtria dhe ndihma qė Zoti dėrgoi pėr besimtarėt kėtė radhė ishte i ftohti qė i detyronte tė mos qėndrojnė gjatė. Kur tė vjen ndihma e Zotit, tė vjen me gjėrat mė tė dobėta dhe tė paparashikueshme. Ajo qė kėrkohet prej teje ėshtė qė tė qėndrosh si burrė para sprovave, pasi ndihma do tė vijė.


    Ndihma tjetėr ishte erė qė nuk u la ēadėr tė ngritur jomuslimanėve. “O ju qė keni besuar. Kujtojini mirėsitė e Zotit ndaj jush, kur u erdhėn ushtarė. Ne u dėrguam njė stuhi dhe ushtarė qė nuk i patė. Ai i ktheu jobesimtarėt me mllefin e tyre, pa marrė gjė tė mirė. Dhe i ruajti besimtarėt nga lufta. Zoti ėshtė i Fortė dhe Fuqiplotė.” (Ahzab 25) Ēdo fitore dhe triumf, pėrfundon me emrin e Zotit, Fuqiplot.


    Era ishte aq e fuqishme saqė ua pėrmbyste enėt me ushqim mbi zjarr. Ajo ua prishte dhe ēadrat nė tė cilat flinin.


    Zoti dėrgonte ushtarėt dhe ndihmėn e Tij edhe gjatė emgrimit tė profetit a.s pėr nė Medine. Kur profeti a.s dhe Ebu Bekri ishin fshehur nė shpellėn Theur, kurejshėt vajtėn deri tek shpella, por nuk i panė. Nė kėtė rast, ushtarėt dhe ndihma e Zotit ishte nė sytė e vetė armiqve tė profetit a.s. Ata, edhe pse u lodhėn duke u ngjitur malit, nuk tentuan tė pėrkulen dhe tė shohin ēfarė ka brenda shpellės. Ebu Bekri, teksa shihte kėmbėt e tyre, i thoshte profetit a.s:”O i dėrguar i Zotit, nėse ndonjėri prej tyre do tė shihte poshtė kėmbėve tė tij, do na dallonte.” Kurse profeti a.s ia kthente:”O Ebu Bekr, ē’mendon pėr dy vetė qė kanė tė tretė Zotin?”


    “Nėse ju nuk e ndihmoni, atė e ka ndihmuar Zoti kur e nxorrėn ata qė nuk besojnė. Kur tė dy ishin nė shpellė dhe shokut tė tij i thoshte: Mos u mėrzit se Zoti ėshtė me ne. Zoti ia ēoi qetėsinė atij dhe e pėrkrahu me ushtarė qė nuk i patė. Ai e bėri tė ulėt fjalėn e atyre qė nuk besuan dhe fjala e Zotit ėshtė mė e larta. Zoti ėshtė Fuqiplotė dhe i Urtė.” (Teube 40)


    Nė ēdo ajet qė pėrmendet emri i Zotit El-Aziz, patjetėr qė aty flitet mbi triumfin e tė vėrtetės dhe ndihmėn e Zotit.


    Ajo qė kėrkohet prej teje ėshtė qė tė jesh rob i Fuqiplotit, tė punosh pėr ēėshtjen Islame. Ėshtė turp pėr ty o vėlla dhe o motėr qė tė qėndroni pasivė. Ėshtė turp pėr ju qė Ditėn e Kijametit tė dilni para Zotit dhe tė mos dini ēfarė t’i thoni.


    A ke menduar se ēfarė do i thuash Zotit, kur tė tė pyesė:”A e ke lexuar librin Tim Kuranin? A e lexove qė Unė jam Fuqiploti? Pėrse nuk u pėrpoqe pėr pėrhapjen e fesė Time?


    Me kėto qė themi ne nuk bėjmė thirrje pėr dhunė dhe terror, por duam qė tė vihesh nė lėvzje o vėlla. Duam qė tė lodhesh pėr kėtė fe. Duam qė tė pėrgatitesh, tė pajisesh me dije dhe eksperienca dhe tė japėsh kontributin tėnd pėr zhvillimin e vendit dhe tė umetit. Ne duam tė tė themi dhe tė tė sigurojmė qė ndihma dhe pėrkrahja e Fuqiplotit nuk do tė tė mungojė.


    Kushdo qė ka dashur tė sfidojė Zotin, Ai ėshtė hakmarrė ndaj tij. Faraoni i Egjyptit tha:”A nuk kam pushtetin e Egjyptit dhe kėto lumenj qė lėvizin poshtė kėmbėve tė mia” (Zuhruf 51) Zoti bėri qė ujrat e lumenjve dhe tė detit tė lėvzin sipėr kokės sė tij. Atij i erdhi shkatėrrimi, me atė qė deshi tė sfidojė Zotin.


    Ai mė parė thoshte:”Unė jam zoti juaj i lartė” (Naziat 24) Kurse teksa vdiste thoshte:”Besoj qė nuk ka zot tjetėr veē Zotit qė besojnė hebrenjtė” (Junus 90)


    E kundėrta ndodh me njerėzit qė i nėnshtroheshin fuqisė sė El-azizit. Jusufi a.s hyri nė Egjypt dhe nė pallatin e padronit tė tij, si skllav. Hera e parė qė doli nga ky pallat, doli pėr tė hyrė nė burg. Por pėr shkak tė ndihmės dhe pėrkrahjes sė Fuqiplotit, ai u kthye pėrsėri nė kėtė pallat, por kėtė herė si ministri i thesareve dhe pasurive tė Egjyptit.






    v Kuptimi i katėrt i emrit El-Aziz ėshtė Ai qė nuk pranon nėnshtrimin,


    poshtėrimin dhe pėrbuzjen pėr robėt e Tij. Ai nuk mund tė pranojė qė robėt e Tij tė jenė tė poshtėruar, pasi janė krijesat e vetme qė i krijoi me dy duart e Tij fisnike. Ai nuk mund ta pranojė nėnshtrimin dhe pėrbuzjen pėr robėt e Tij tė cilėt deshi qė tė mos ecin si shumė krijesa tė tjera me kėmbė dhe duar, por caktoi qė tė ecin kryelartė dhe krenarė. Nė ēdo lėvizje gjatė namazit, besimtari thotė “Allahu ekber (Zoti ėshtė mė i madhi)”, pėrveē kur ēohet nga rukuja, ku pasi thotė:”Semiallahu limen hamide” thotė:”Rabbena lekel hamd (O Zot ty tė takon falenderimi)”. Ky falenderim ėshtė pėr atė qė na ka dhėnė fizik tė drejtė dhe nuk ecim kėmbadorasi. Tė falenderojmė Ty o Zot qė na ke drejtuar.


    Kuptimi i emrit El-aziz, shfaqet nė fjalėt e para me tė cilat bėhesh pjesėtar i fesė sė Zotit, fesė muslimane:”La ilahe il-lallah” (Nuk pranoj t’i pėrulem zoti tjetėr pėrveē Allahut). Pėrulja, nėnshtrimi dhe adhurimi i pėrket vetėm Zotit, Fuqiplotė. El-aziz ėshtė Ai qė nuk pranon tė tė shohė kokė ulur kurrė.


    Imagjino sikur babai tė viziton papritur nė shtėpi, pasi je martuar. Ai tė gjeti nė njė moment kur po bėje fjalė me gruan tėnde, para tė cilės ke qenė gjithmonė kokėulur. Kurrė nuk ke mundur t’i thuash jo dhe ta kundėrshtosh. Ėshtė ajo qė urdhėron nė shtėpi. Babai ishte dėshmitar dhe e pėrjetoi nėnshtrimin dhe pėruljen tėnde para gruas. Nė ato ēaste do tė dėshiroje tė hapej toka dhe tė tė pėrpijė mė mirė. Ti kishe vite qė jetoje nė atė gjendje nėnshtrimi dhe pėrulje para gruas, por nuk do tė dėshiroje tė tė shikonte babai.


    Imagjinoje sikur babai tė tė vizitojė nė vendin e punės dhe rastis nė njė ēast kur drejtori po tė flet rėndė, me pėrbuzje dhe me tallje. Ti edhe pse je i pafajshėm, ke ulur kokėn dhe nuk flet. Nė ēaste tė tilla, tė bie vlera para syve tė babait dhe e zhgėnjen atė me qėndrime tė tilla.


    Nėse nuk pranon qė babai yt tė tė shohė nė gjendje nėnshtrimi, pėrulje dhe pėrbuzje, si pranon tė tė shohė Fuqiploti?!


    Ata njerėz qė pranojė tė veprojnė gjėra ilegale, me pretekst se kanė familje pėr tė ushqyer, a e ndjejnė veten robėr tė Fuqiplotit?! Ata policė qė torturojnė padrejtėsisht njerėzit, duke u justifikuar se kėshtu e kėrkon detyra, a e ndjejnė veten robėr tė El-azizit?! Ata mėsues dhe profesorė qė pranojnė para nga nxėnėsit me qėllim qė t’i kalojnė, pėrse pranojnė ta ulin veten kaq poshtė, nė njė kohė qė janė robėr tė Fuqiplotit?! Ato gra qė pranojnė tė jetojnė tė pėrbuzura me pretekstin se nuk kanė ē’tė bėjnė, a e ndjejnė veten robėr tė Fuqiplotit?! Ata qė e shohin umetin musliman nė kėtė gjendje tė nderė dhe nuk bėjnė asgjė pėr tė ndryshuar gjendjen, me pretekstin se nuk kanė ē’tė bėjnė, a e ndjejnė veten robėr tė Fuqiplotit?! Ata tė rinj qė shkojnė nė perėndim dhe martohen me vajza me qėllim qė tė fitojnė nėnshtetėsinė, pranojnė ofendimet dhe tė sharat e kėtyre grave, a e ndjejnė veten robėr tė Fuqiplotit?! Kush do e bėjė tė ndihet krenar, nėnshtetėsia qė do tė pėrfitojė duke qenė i nėnshtruar dhe poshtėruar, apo Zoti fuqiplotė?


    Tė gjithė ata njerėz tė tjerė qė e pranojnė nėnshtrimin, poshtėrimin dhe pėrbuzjen, a e ndjejnė veten robėr tė Fuqiplotit?!


    Ato vajza qė kanė rėnė pre e joshjeve dhe fjalėve tė bukura tė njė djali, pranojnė ēdo poshtėrim, nėnshtrim dhe pėrbuzje, vetėm qė ato qė ka vepruar tė mbeten sekret dhe tė mos i marrė vesh kush tjetjėr. Ata bien pre e presioneve tė djemve dhe plotėsojnė ēdo dėshirė tė tyre. Ata njerėz qė u janė nėnshtruar epsheve dhe kėnaqėsive haram, a e ndjejnė veten robėr tė Fuqiplotit?! Pėrse e pranojnė njerėzit nėnshtrimin dhe poshtėrimin?


    Tė gjithė ata qė i nėnshtrohen pasurisė, tė gjithė ata qė i nėnshtrohen epshit, tė gjithė ata qė i nėnshtrohen eprorėve... janė tė pėrulur dhe tė poshtėruar.


    Qė ditėn qė tė ka krijuar, Zoti tė ka krijuar krenar dhe kokėlartė. Diēka tė tillė ai e ka vendosur dhe nė natyrėn tėnde. Fjalėt “Nuk ka zot tjetėr pėrveē njė Zoti” janė qė tė jesh krenar dhe kokėlartė, para krijesave tė Zotit.


    Zoti betohet nė shumė ajete dhe hadithe kudsij mbi krenarinė, fuqinė dhe madhėshtinė e Tij. Thotė Zoti nė njė ajet:”Ata qė i kanė bėrė padrejtėsi vetes, melekėt shkojnė pėr tu marrė shpirtin, u thonė:”Ku keni qenė dhe si? Ata thonė: Kemi qenė tė poshtėruar dhe nėnshtruar nė tokė. Ato u thonė: A nuk ishte toka e Zotit e madhe dhe tė emigronit?” (Nisa 97)


    Nuk ėshtė e mundur tė jesh rob i El-azizit dhe tė jesh i poshtėruar dhe i nėnshtruar ndaj krijesave.


    Thotė Zoti nė Kuran:”Kush kėrkon krenarinė, ta dijė se krenaria i pėrket vetėm Zotit (dhe vetėm prej Tij duhet ta kėrkojė).” (Fatir 10) Ashtu si dielli ėshtė burim energjie pėr tokėn, ashtu siē Nili ėshtė burim uji pėr Egjyptin, ashtu siē Eufrati dhe Tigri janė burime uji pėr Irakun... ashtu dhe burimi i vetėm i krenarisė nė tė gjithė universin, ėshtė vetėm Allahu i Madhėruar, El-azizu. Nėse krenarinė e kėrkon nė rrugė tė tjera, veē rrugės sė Zotit, nėse krenarinė e kėrkon nė numrin e shumtė tė dashnoreve, nėse krenarinė e kėrkon nė dyftyrėsinė dhe servilizmin ndaj eprorėve... atė kurrė nuk mund ta gjesh, pėrveēse tek El-aziz qė ka krijuar gjithėsinė.


    “A kėrkojnė krenarinė tek ata, duke ditur se krenaria i pėrket vetėm Zotit?!” (Nisa 139)


    Kurrė mos prano t’i nėnshtrohesh kujt o vėlla dhe o motėr, duke qenė rob i Krenarit suprem.


    Dikush mund tė mendojė se filani edhe pse ndoqi rrugėt jo tė ndershme, edhe pse e kėrkoi pasurinė nė rrugė haram, edhe pse veproi... tė gjithė njerėzit e respektojnė dhe ndihet nė kulmin e krenarisė, respektit, vlerėsimit dhe mbrojtjes.


    Betohem nė Zotin e Madhėruar qė njė njeri i tillė ėshtė i poshtėruar dhe kurrė nuk mund tė ndihet krenar dhe i respektuar. Ai mund tė jetė i nėnshtruar dhe i pėrbuzur nė shtėpinė e tij. Mund tė jetė i pėrbuzur nga fėmijėt e tij. Ne ndoshta nuk i shohim gjėra tė tillė – pasi ėshtė sprovė pėr tė gjithė – por nga brenda ai ėshtė njeriu mė i poshtėruar dhe mė i pėrbuzur. Le tė pėrmendim pėr kėtė njė shembull, qė tregon se burimi i vetėm i krenarisė, ėshtė vetėm Zoti i Madhėruar.


    Padroni qė bleu Jusufin a.s, ishte ministėr i thesareve dhe financave tė gjithė Egjyptit. Nė Egjypt, ishte zakon qė kushdo qė ngjiste shkallėt e karrierės dhe posteve tė lartė, quhej “Aziz” (krenar, kokėlartė..) Zoti nė Kuran, me qėllim e ka pėrmendur me kėtė emėr dhe jo me emrin e tij, me qėllim qė ti o vėlla ta shohėsh nėse ėshtė me tė vėrtetė krenar apo i poshtėruar. Sipas standarteve dhe kritereve qė e bėjnė njė njeri tė ndihet krenar nė kėtė botė, ai ishte i tillė. Edhe vetė Kurani, e pėrmend me kėtė emėr. Por, a ishte krenar ky njeri? Jo pėr Zotin. Njė njeri i tillė, ishte njeriu mė i poshtėruar dhe mė i nėnshtruar. Ai ishte njė burrė, tė cilin dėshironte ta tradhėtojė gruaja. Madje ajo e deklaronte hapur diēka tė tillė. Si mund tė ndihet krenar njė njeri i tillė? Jo vetėm kaq, por pas skandalit, ai vajti tek Jusufi a.s dhe i kėrkoi qė tė mos ia tregojė kujt atė qė kishte ndodhur. Kėtė e bėnte pasi kishte frikė se mos humbet prestigjin dhe postin e lartė. E kėrkonte krenarinė dhe prestigjin, vetėm nga posti. Kjo e poshtėroi dhe e bėri tė nėshtruar dhe tė poshtėruar.


    Vetė gruaja e Azizit, ishte nė kulmin e bukurisė, e pasur, i pėrkiste njė shtrese tė lartė tė shoqėrisė, organizonte ceremoni dhe ballo me gratė e qytetit... megjithatė ishte e poshtėruar dhe e nėnshtruar. Ajo vetė pranon para grave tė tjera:”Unė e josha atė, por ai u mbrojt fort” (Jusuf 32) Ajo ishte e poshtėruar edhe pse jetonte nė luks, kurse Jusufi a.s ishte krenar dhe dinjitoz edhe pse ishte skllav.


    Por edhe nėse dikush qė ndjek rrugėt haram pėr tė arritur qėllimet dhe njė jetė luksoze, duket se ėshtė i gėzuar dhe krenar, nuk i dihet se si do tė pėrfundojė jeta e tij. Shpesh herė ndodh qė poshtėrimi dhe nėnshtrimi i njė ēasti, i humbet dhjetra vite lumturi dhe gėzim.


    Teksa mbreti i fundit musliman nė Andaluzi, po largohej prej saj, filloi tė qajė. Nėna e tij qė quhej Aishe, i tha:”Qaj! Qaj si grua pėr pushtetin qė nuk e mbrojte si burrė!” Imagjinoji kėto ēaste poshtėrimi dhe nėnshtrimi pėr kėtė mbret. ēfarė vlere kishin pėr tė njėzet vitet qė jetoi nė luks dhe pushtet?


    “Kush kėrkon krenarinė, ta dijė se krenaria i pėrket vetėm Zotit” (Fatir 10)


    Nuk ka burim tjetėr tė krenarisė, pėrveē Zotit tė madhėruar. Thotė Zoti nė Kuran:”Krenaria i pėrket Zotit, tė dėrguarit dhe besimtarėve.” (Fatir 10)


    Kurrė mos prano tė jetosh i poshtėruar dhe i nėnshtruar o vėlla! Nėse refuzon krenarinė dhe pranon poshtėrimin, dije se ti je larguar nga Zoti, nga profeti a.s dhe ke dalė jashtė rrethit tė besimtarėve. Ti mund tė thuash qė je musliman dhe tė falesh, por nuk qėndron nė krahun e besimtarėve. Falu dhe qaj nė namaz si tė duash, por po qe se nuk i nėnshtrohesh dhe pėrulesh vetėm Zotit dhe askujt tjetėr, nuk tė bėn dobi. El-aziz kėrkon qė t’i pėrulesh vetėm Atij, dhe jo njerėzve.


    Unė kam frikė se gjendja nė tė cilėn ndodhet umeti musliman sot, ėshtė pėr shkak tė humbjes sė njė cilėsie tė tillė. Historia muslimane ėshtė e mbushur me krenari dhe lavdi. Vetė Kurani ynė na kėshillon tė jemi krenarė. Lexoje historinė e Jusufit a.s me qėllim qė tė mėsosh krenarinė.


    Tė gjithė profetėt qė janė dėrguar tek popujt e tyre, janė dėrguar pėr tu mėsuar ekzistencėn e Zotit. Kurse Musai a.s u dėrgua tek hebrenjtė, jo pėr tu mėsuar mbi ekzistencėn e Zotit, pasi ata ishin besimtarė, por pėr


    tu mėsuar krenarinė, pasi deri atėherė jetonin tė nėnshtruar dhe tė poshtėruar. Ai kėrkonte ti shpėtojė hebrenjtė nga poshtėrimi i faraonit. Kėtė fakt, e pėrmend vetė Kurani ku thotė:”


    “Shkoni dhe i thoni faraonit: “Ne jemi tė dėrguar nga Zoti i tė gjitha botėve. T’i lejosh beni israilėt tė vijnė me ne!” (Shuara 16-17)


    Historia e Musait a.s pėrmendet shpesh nė Kuran, me qėllim qė tė edukojė krenarinė tek lexuesit. Ajo na mėson se kur krenaria i hiqet njeriu, kthehet nė njė krijesė pavlerė. Kthehen nė njerėz qė nuk munden ta ēojnė vendin drejt zhvillimit dhe civilizimit.


    Pėr shkak se populli i Musait a.s ishin mėsuar me poshtėrimin dhe nėnshtrimin, ata refuzuan tė luftonin pėr tė marrė Jeruzalemin. Pėr kėtė, ata jetuan dyzet vite tė humbur nė shkretėtirė, derisa lindi njė brez i ri, i edukuar me krenari, larg poshtėrimit.


    Dijetarėt pohojnė se njė nga shkaqet qė Zoti zgjodhi Gadishullin Arabik si vend nga ku do tė dėrgohej profeti i fundit, ėshtė se banorėt e saj ndiheshin krenarė dhe dinjitozė.


    Profeti a.s e pyeti njė ditė Aishen:”O Aishe, a e din pėrse populli yt e kanė ngritur derėn e Qabesė? E kanė bėrė me qėllim qė tė mos hyjė brenda vetėm njerėzit qė duan.”


    Vetė profeti a.s u urdhėrua tė emigrojė nga Meka pėr nė Medine, pasi ishte periudha qė poshtėrimet, keqtrajtimet, pėrbuzja u shtuan tej mase dhe rrezikonte personalitetin e tij.


    Nėse fruti i mollės nuk kėputet nė kohėn e tij, por lihet pėr njė kohė tė gjatė, kokrat fillojnė tė kalben. Pėr tė vjelė fruta molle, duhet tė presim vitin tjetėr. Kalbėsira e kėtij umeti sot ėshtė nėnshtrimi dhe pėrulja ku jeton.


    Ne e duam Umer ibnul Hatabin, pasi ai ėshtė simboli i krenarisė tė umetit musliman. Ne e duam atė dhe emrin e tij ua lėmė fėmijėve tanė. Tregon Umer ibnul Hattabi:”Vazhduam tė ndihemi krenarė, qė ditėn qė pranoi Islamin, Umer ibnul Hattabi.”


    Kur fiset arabe braktisėn fenė gjatė Kalifatit tė Ebu Bekrit, ai tha fjalėn e tij tė njohur:”Si mund tė dobėsohet feja, duke qenė unė gjallė?!”


    Vetė vajza e Ebu Bekrit Esmaja, ishte e tillė dhe nuk pranonte pėruljen dhe nėnshtrimin. Kur profeti a.s dhe babai i saj qėndronin tė fshehur nė shpellėn Theur, Ebu Xhehli vajti nė shtėpinė e saj dhe e pyeti pėr vendodhjen e profetit a.s dhe Ebu Bekrit. Edhe pse Ebu Xhehli e qėlloi dhe i doli gjak, ajo nuk nxorri asnjė fjalė.


    Diēka e tillė ndodhte nė rininė e saj. Njė qėndrim i tillė, ndodhi dhe nė pleqėrinė e saj. Djalin e saj, Abdullah ibn Zubejrin do e vriste Haxhaxh ibnu Jusufi. Djali i saj Abdullahu i thotė i frikėsuar:”O nėnė, kam frikė se mos e gjymtojnė kufomėn time!” Por ajo ia kthen me krenari:”Ēfarė dhembjesh ndjen qengji teksa e rrjepin pasi e kanė therrur?!”


    Pasi e vret Haxhaxhi, shkon tek ajo dhe i thotė:”A e pe se ēfarė i bėra djalit tėnd?” “Po – i thotė ajo – i shkatėrrove jetėn nė kėtė botė, por ai tė shkatėrroi jetėn e botės tjetėr.”


    Historia jonė ėshtė dėshmitare e pushtetarėve tė tillė si Elmutemi. Kur njė gruaje muslimane iu bė padrejtėsi nga romakėt, ajo thirri:”O Mutesim!” Me t’i vajtur ky lajm Mutesimit, ai i dėrgoi letėr mbretit romak ku i thoshte:”Ma dėrgo menjėherė gruan muslimane me nderime, pėrndryshe tė dėrgova njė ushtri, fillimi i sė cilės ėshtė tek ty dhe fundi kėtu tek unė.” Perandori romak u detyrua ta dėrgojė gruan muslimane me nderime dhe respekt.


    Historia jonė pėrmban modele krenarie si dijetari Izz ibn Abdusselam. Ai vajti tek guvernatori i Kairos dhe i tha:”O prijėsi ynė! Kije frikė Zotin dhe tregohu i drejtė me popullin!” Guvernatori i premtoi bindje dhe drejtėsi. Vajza e Izz ibnu Abdusselam, e pyeti tė atin:”O baba! Si nuk pate frikė nga guvernatori kur i the ato fjalė?!” Ai ia ktheu:”O bija ime! Nė ato ēaste kujtova krenarinė dhe madhėshtinė e Zotit dhe guvernatori mu zvogėlua para syve dhe mė dukej sa njė mace.”


    Historia jonė dėshmon dhe ankesėn e njė tė krishteri nė Egjypt, i cili ishte goditur nga djali i guvernatorit musliman, pėr shkak se kishte fituar garėn e kuajve. I krishteri, morri rrugėn pėr nė Medine dhe u ankua tek Halifeja Umer ibnul Hattab. Menjėherė Umeri i dėrgoi fjalė Amr ibnul Asit dhe kur erdhi urdhėroi tė krishterin qė tė hakmerret dhe tė godasė djalin e guveratorit.


    Ajo qė kėrkohet nga ne ėshtė:


    1 – Kurrė mos e prano nėnshtrimin dhe poshtėrimin. Pėr kėtė tė duhet tė planifikosh si tė shpėtosh nga padrejtėsitė. Nėse njė grua poshtėrohet nga i shoqi, le tė pėrpiqet ta ndryshojė kėtė gjendje dhe mos e pranojė poshtėrimin. Pėr kėtė, le tė mėsojė njė zanat, le tė kėrkojė njė punė dhe t’i mbėshtetet Fuqiplotit krenar. Zoti ka nė dorė ushtarėt e qiellit dhe tė tokės, por Ai kėrkon tė ndėrmarrėsh hapin e parė.


    Nėse planifikon dhe punon pėr njėzet vite se si tė dalėsh nga ky poshtėrim, dije se je krenar dhe kryelartė, edhe nėse vdes mes poshtėrimit dhe pėrbuzjes.


    Ebu Xhehli e vrau Sumejen, pėr shkak se ajo nuk pranoi ta braktisė fenė. Por i poshtėruar ėshtė Ebu Xhehli dhe jo Sumeja. Ai nuk arriti ta bindė dhe ta detyrojė tė ndryshojė mendimin dhe idetė e saj. Ashtu siē vdiq Sumeja, vdiq dhe Ebu Xhehli, por Sumeja vdiq krenare, kurse Ebu Xhehli vdiq i poshtėruar.


    Thotė profeti a.s:”Kush i nėnshtrohet njė tė pasuri pėr shkak tė pasurisė sė tij, ka humbur njė tė tretėn e fesė sė tij.”


    Kėrkojeni zgjidhjen e halleve me krenari, pasi ato vijnė sipas caktimit tė Zotit.


    2 – Bėji tė tjerėt tė ndihen krenarė. Thotė profeti a.s:”Nėse njė besimtar poshtėrohet nė prezencėn e njė besimtari tjetėr dhe ka mundėsi ta ndihmojė por nuk e bėn, Zoti do e poshtėrojė para gjithė krijesave Ditėn e Kijametit.”


    Nėse njė grua e ve, nėse njė jetim, nėse njė fukara... poshtėrohet nė prezencėn tėnde dhe ti ke mundėsi ta ndihmosh dhe nuk e ndihmon, dije se do tė poshtėrohesh para gjithė krijesave Ditėn e Kijametit. Por kjo duhet bėrė me urtėsi dhe mėshirė.


    Nėse Zoti poshtėron dikė qė nuk pėrkrah njė tė vobekėt, ēfarė mund t’i bėjė dikujt qė nuk pėrkrah islamin? Pėrse nuk vepron diēka tė mirė? Pėrse i sheh jetimėt tė vuajnė dhe nuk u zgjat dorėn?


    Hasan Elbasrij thotė:”Ditėn e Kijametit do tė vijė Islami dhe do tė shohė nė fytyrat e muslimanėve. Duke kaluar tek secili do tė thotė:”O Zot. Ky mė ka pėrkrahur. O Zot. Ky mė ka zhgėnjyer dhe lėnė pas dore...derisa tė arrijė tek Umer ibnul Hattabi. Do e kapė pėr dore dhe do tė thotė:”O Zot. Kam qenė i panjohur dhe i huaj, derisa pranoi Islamin ky burrė.”


    3 – Trego pėrulje, pėrkushtim dhe nėnshtrim vetėm ndaj Zotit tėnd. Tregoji dobėsinė tėnde, tė tė pajisė me fuqinė e tij. Shfaqi pėruljen, tė tė pajisė me krenari.


    Imam Ahmedi tregon se njėherė tek po bėnte tavaf rreth Qabes, dėgjon njė burrė qė lutej: “O Zot, unė jam i paaftė siē e sheh, gruaja ime ėshtė e dobėt siē e sheh, vajza ime ėshtė e dobėt siē e sheh, rrobat e mia tė vjetra siē i sheh vetė. O Ti qė na shikon dhe nuk shikohesh na ndihmo.!” Ahmedi nxorri ca para dhe ia zgjati, por ai ia ktheu: “Ēfarė janė kėto?” “Tė dėgjova problemet e tua dhe po t’i jap qė tė tė ndihmoj.” “Jo, - ia ktheu - unė nuk kam asgjė nga ata qė dėgjove, madje jam i pasur, por thjesht desha qė t’i nėnshtrohesha Zotit, pasi Ai pėlqen qė tė jemi tė nėnshtruar dhe tė shfaqim nevojėn tonė ndaj Tij.”


    Thotė profeti a.s:”E pashė Xhibrilin a.s natėn e Miraxhit dhe dukej si pupul e lagur, nga pėrkushtimi dhe pėrulja ndaj Zotit.”


    Profeti (a.s) kur lutej, ngrinte duart, ulte kokėn dhe me pėrkushtim lutej: “O Zot, unė jam robi yt, i biri i robit Tėnd dhe i robėreshės Tėnde. Gjithēka e imja ėshtė nė dorėn Tėnde. Gjykimin Tėnd e pranoj dhe ėshtė i drejtė ….”


    Njė i ditur thotė:”Trokita nė tė gjitha dyert e Zotit, nė ēdo derė qė trokisja gjeja me mijėra njerėz qė hynin. Trokita nė derėn e namazit, agjėrimit, zekatit, haxhit etj... dhe tė gjitha i gjeta tė mbushura me njerėz. Mė pas trokita nė derėn e nėnshtrimit dhe pėruljes, tė cilėn e gjeta bosh. Hyra tek ajo dhe u thashė ejani dhe ju.”


    Njė filozof romak, para se tė bjerė Roma, morri kandilin dhe nė mes tė ditės doli jashtė dhe sikur kėrkonte dikė me kandil nė dorė. Njerėzit tė ēuditur e pyesnin:”Kė po kėrkon me kandil, nė mes tė ditės?” Ai u pėrgjigjej:”Po kėrkoj njė burrė qė tė ndihet krenar.” Pas pesė viteve, perandoria romake ra.

  2. #12
    V per Vendeta Maska e ORIONI
    Anėtarėsuar
    10-12-2003
    Vendndodhja
    Shkup-Prishtine-Ulqin-Tirane-Cameri
    Postime
    919
    EL AFUV-VU (Mėkatfalėsi)






    Emri qė do tė trajtojmė nė kėtė temė, ka lidhje tė forta me njė nga netėt mė tė dashura tek Zoti, natėn e Kadrit. Ky emėr, ėshtė emri El afuv-vu. Madje, profeti a.s na ka mėsuar qė kėtė natė, tė lutemi me lutjen:”O Zot ti je Mėkatfalės, e pėlqen faljen, prandaj na fal neve!”


    Emri i Zotit El afuv-vu, ėshtė pėrmendur pesė herė nė Kuran. Katėr herė shoqėrohet me ermin El-Gafur dhe njė herė me emrin Elkadir. Thotė Zoti nė Kuran:”Me tė vėrtetė qė Zoti ėshtė Mėkat falės dhe Gjithėfalės.” (Nisa 43)


    Kurse ajeti ku pėrmendet i shoqėruar me emrin Elkadir, ėshtė:” All-llahu ėshtė Mėkatfalės dhe i Plotfuqishėm.” (Nisa 149)


    Kjo temė do tė pėrqendrohet nė katėr pika kryesore:


    v Kuptimi i emrit El-afuv-vu.


    v Ndryshimi mes emrit El-afu-vu (Mėkatfalės) dhe El-Gafuru (Gjithėfalės) dhe disa emrave tė pėrafėrt nė


    kuptim.


    v Ē’lidhje ka ky emėr, me natėn e Kadrit?


    v Si ta pėrjetojmė kėtė emėr nė jetėn tonė?


    Le tė fillojmė me kuptimin e emrit El-afuv-vu. Ai rrjedh nga folja “Afa” e cila ka dy kuptime kryesore: Kuptimi i parė ėshtė qė t’i japėsh dikujt, me vullnet tė lirė, nga pasuria jote hallall, pa tė kėrkuar. Ky ėshtė qėllimi me fjalėn “tepricė” nė ajetin e mėposhtėm:


    “Tė pyesin ty edhe se ē’do tė japin. Thuaj: “Tepricėn!” (Bekare 219)


    Kuptimi i dytė i foljes “Afa” ėshtė fshirja, zhdukja dhe eleminimi i gjurmėve. Kėshtu emri i Zotit El-afuv-vu do tė thotė, Ai qė i fshin gjynahet, shenjat dhe gjurmėt qė lėnė kėto gjynahe. Nė tė njėjtėn kohė, Ai ėshtė i kėnaqur dhe tė jep nga tė mirat e Tij, pa ia kėrkuar.






    v Ndryshimi mes emrit El-afu-vu (Mėkatfalės) dhe El-Gafuru (Gjithėfalės) dhe disa emrave tė pėrafėrt nė


    kuptim. Emri El-afuv-vu ėshtė mė gjithėpėrfshirės sesa emri El-Gafuru.


    Kur folėm mbi emrin e Zotit El-Gafuru, thamė qė ėshtė Ai qė t’i mbulon gjynahet dhe tė metat nė kėtė botė, t’i mbulon nė Botėn tjetėr dhe nuk tė ndėshkon pėr kėto gjynahe. Kjo, edhe pse kėto gjynahe janė vepruar dhe janė tė regjistruara nė regjistrat e veprave tė tua.


    Kurse kur flasim pėr emrin El-afuv-vu ėshtė njėlloj sikur nuk ke vepruar gjynahe dhe sikur nuk ke asnjė tė metė. Kjo pasi tė ėshtė falur dhe tė ėshtė fshirė nga regjistri i veprave, njėlloj sikur tė mos kishte ekzistuar mė parė. Kėshtu Zoti ua mbulon tė metat disa prej robėrve tė Tij dhe nuk i ndėshkon nė Botėn tjetėr. Kurse disa robėrve tė tjerė, Ai ua fal kėto tė meta dhe ua fshin nga Regjistrat e veprave, sikur tė mos ekzistonin mė parė. Kjo, edhe nėse dikush mund tė ketė vepruar nga gjynahet e mėdha.


    Qė ta sqarojmė mė mirė ndryshimin mes kėtyre dy emrave, le tė marrim njė shembull:


    Le tė imagjinojmė njė fletė tė mbushur me gjynahe dhe tė meta dhe nė krah tė secilit prej tyre, ndodhet ndėshkimi qė Zoti ka caktuar pėr kėdo qė vepron atė gjynah. Nė fund tė kėsaj flete shkruhet:”Personi qė ka vepruar kėto gjynahe, nuk do tė ndėshkohet pėr ato qė ka vepruar.” Por kjo fletė ėshtė prezente dhe tė kujton ato qė ke vepruar, edhe pse Zoti t’i mbuloi dhe nuk tė ndėshkoi pėr to. Ky ėshtė emri i Zotit, Egafuru. Nė njė fletė tjetėr, janė tė gjithė gjynahet qė ke vepruar dhe nė krah tė tyre ndėshkimi pėr secilin. Ajo qė ndodh ėshtė se kjo fletė, riciklohet dhe kthehet e bardhė siē ishte mė parė, duke fshirė tė gjithė gjynahet qė ndodheshin tė regjistruara. I tillė ėshtė emri i Zotit El-afuv-vu.


    Kushdo qė punon nė institucione shtetėrore apo kompani private, e din se sa herė tė mungosh pa arsye apo tė vonohesh pa arsye, kėto quhen shkelje dhe regjistrohen nė dosjen tėnde pėrkatėse. Edhe pse eprorėt e tu mund tė t’i falin, ekzistenca e tyre nė dosje tė shqetėson dhe tė streson. Ajo qė do tė tė bėnte tė ndiheshe i qetė, ėshtė vetėm kur eprori tė marrė shkrepsen dhe tė djegė fletėt ku janė regjistruar shkeljet dhe gabimet e tua.


    Pėr kėtė, kur Aisheja e pyeti profetin a.s:”Me ēfarė tė lutem, nėse e arrij Natėn e Kadrit?” ai iu pėrgjigj:”Thuaj:” O Zot ti je Mėkatfalės, e pėlqen faljen, prandaj na fal neve!”


    Po tė shohim nė historinė e Jusufit a.s, do tė gjejmė qė vėllezėrit e tij janė fajtorė pėr vuajtjet e tij. Nė fund tė historisė, pasi Jusufi a.s bashkohet pėrsėri me vėllezėrit, u thotė:


    “Ai tha: “Sot nuk ka qortim kundėr jush, All-llahu ju faltė! Ai ėshtė mė mėshirues i mėshiruesve!” (Jusuf 92) Ky ajet tregon qė Jusufi a.s nuk i qortoi dhe nuk u hakmorr pėr sjelljet e vėllezėrve ndaj tij. Por kjo nuk tregon se ai e harroi atė qė kishin vepruar vėllezėrit dhe e konsideroi sikur tė mos kishte ndodhur. Kėto fjalė nuk tregojnė se Jusufi a.s e konsideronte tė harruar atė qė kishte ndodhur. Kurse nė fjalėt e mėposhtme, duket qartė diēka e tillė:“O babai im, kjo ėshtė domethėnia e ėndrrės sime tė mėparshme. Zoti im e bėri realitet, e mua mė dhuroi mirėsi kur mė nxori prej burgut, e juve u solli nga shkretėtira, pasi djalli pat futur pėrēarje mes meje dhe vėllezėrve tė mi.” (Jusuf 100)


    E veēanta e kėtij ajeti, qėndron nė atė se Jusufi a.s nuk flet mbi pusin ku e hodhėn vėllezėrit e tij, por flet mbi burgun. Kėtė e bėn me qėllim qė tė mos i lėndojė. Ai e konsideronte njė kapitull tė mbyllur dhe tė harruar atė qė kishte ndodhur mes tij dhe vėllezėrve.


    Diēka e tillė pothuajse i ndodh secilit prej nesh. Ka raste kur e falim dikė pėr njė faj qė ka bėrė, por nuk ia harrojmė tė keqen. Ka raste tė tjera, kur fajin dhe gabimin e tij, e konsiderojmė tė harruar dhe nuk e pėrmendim kurrė, sikur tė mos ekzistonte fare.






    v Si i fal dhe i fshin Zoti i Madhėruar gjynahet dhe tė metat tona?


    Kjo, duke tė bėrė ty dhe melekėve qė ta harroni gjynahin qė ke vepruar. Gjynahi qė veprove, fshihet pėrfundimisht nga regjistri i veprave dhe e harron dhe meleku i krahut tė djathtė. Ditėn e Kijametit, Zoti nuk tė pyet dhe nuk tė kėrkon llogari pėr atė gjynah. Ėshtė njėlloj sikur tė mos e kishe vepruar.


    “E do tė vijė secili njeri e bashkė me tė edhe grahėsi edhe dėshmitari.” (Kaf 21)


    Edhe vetė meleku nuk do e kujtojė dot atė qė ke vepruar, nėse ta ka falur dhe ta ka fshirė El-afuv-vu. Nėse do tė supozonim se dikush do pėrpiqej t’ia kujtojė melekut, se ky njeri ka dhe njė gjynah tepėr tė rėndė, melekut nuk do i kujtohej, pasi Zoti e ka fshirė nga regjistri i veprave dhe nga kujtesa e melekėve.


    Ditėn e Kijametit do tė ketė njerėz tė cilėt do tė vijnė me regjistrat e veprave tė bardhė si bora. Kjo pasi Zoti ua ka falur dhe ua ka fshirė tė gjithė gjynahet qė kanė vepruar qė nga dita qė lindėn dhe deri ditėn qė vdiqėn.


    Nata e Kadrit ėshtė njė natė, nė tė cilėn tė jepet njė mundėsi e tillė. Nė kėtė natė, ke mundėsi qė regjistrin e punėve ta fillosh nga fillimi, nga zeroja.


    “Sot Ne ua mbyllim gojėt atyre, Neve na flasin duart e tyre, kurse kėmbėt e tyre dėshmojnė pėr atė qė punuan.” (Jasin 65) Nėse Zoti t’i fal dhe t’i fshin gjynahet, ti do tė pėrjashtohesh nga ky ajet.


    Ditėn kur tė ringjallen tė gjithė krijesat, edhe ti o vėlla do tė ringjallesh dhe do tė pajisesh me tė gjitha organet qė ke pasur nė kėtė botė. Do tė tė jepet dhe kujtesa dhe do tė kujtosh gjithēka qė ke vepruar nė kėtė botė, pėrveē atyre gjynaheve qė t’i ka falur Zoti dhe t’i ka fshirė. Edhe pse ti i ke vepruar dhe ke vuajtur nga kėto gjynahe, nuk i kujton tashmė, pasi tė janė fshirė nga regjistri i veprave dhe gjithashtu tė janė fshirė nga kujtesa jote. Njė fshirje e tillė e gjynaheve, mund tė ndodhė pėr shkak se ti e arrite natėn e Kadrit, e adhurove Zotin dhe Ai t’i fali gjynahet.


    Ashtu siē ėshtė Nata e Kadrit, natė e faljes dhe fshirjes sė gjynaheve, ėshtė dhe Dita e Arafatit. Fudejl ibn Ajjad, nė kėtė ditė e luste Zotin me pėrkushtim qė ta falė dhe t’ia fshijė gjynahet. Ėshtė zakon qė me tė ardhur mbrėmja e asaj dite, njeriu tė gėzohet pasi shpreson nė faljen dhe mėshirėn e Zotit. Kurse Fudejl ibn Ajjad me tė ardhur mbrėmja filloi tė qajė. Kur e pyetėn mbi shkakun, ai u tha:”Mė vjen turp nga Zoti pėr ato gjynahe qė kam vepruar, edhe nėse mi ka falur dhe mi ka fshirė Zoti.”


    Padyshim qė tė arrish njė gradė tė tillė, ku tė falen dhe tė fshihen gjynahet sado tė rėnda tė kenė qenė, ka si kusht kryesor pendimin nga kėto gjynahe.


    Beduinėt e shkretėtirės, kur caktojnė vendin ku do tė ngrehin ēadrat e tyre pėr njė periudhė kohe, bėjnė disa gėrmime, kalale dhe gropa, pėr sistemimin e ēadrave dhe mallrave. Kur vjen koha pėr t’u larguar drejt njė vendi tė ri, ata nuk i mbushin gropat dhe nuk i sheshojnė kodrat e dheut, por i lėnė ashtu siējanė. Po tė vish nė tė njėjtin vend pas njė viti, do tė shohėsh se tė gjithė gropat dhe kodrat janė sheshuar nga rėra e shkretėtirės. Nė tė njėjtėn mėnyrė, Zoti i fshin gjynahet dhe tė metat e robėrve tė Tij tė mirė. Ashtu siēvė nė lėvizje erėrat, tė cilat mbushin gropat e hapura nga beduinėt, ashtu Zoti fshin dhe mbulon tė metat e robėrve tė Tij.


    Diēka tjetėr e veēantė e emrit El-afuv-vu ėshtė se Ai jo vetėm qė t’i fal dhe t’i fshin gjynahet, por ėshtė dhe i kėnaqur me ty.


    Njė shembull tjetėr pėr tė kuptuar ndryshimin e emrit El-afuv-vu dhe Elgaffaru, ėshtė se Ditėn e Kijametit, do tė vijė njė besimtar dhe do tė paraqitet para Zotit. Me tu afruar pranė, Zoti do lėshojė njė perde, me qėllim qė njerėzit e tjerė tė mos e dėgjojnė bisedėn mes Tij dhe robit tė Tij. Zoti do e pyesė robin:”A e kujton filan gjynahu? Po filan gjynahu?....” Njeriu do pėrgjigjet me “Po” pėr ēdo pyetje, derisa tė mendojė se ėshtė nga tė humburit me gjithė gjynahet e pėrmendura. Por nė fund, Zoti do i thotė:”Unė t’i mbulova kėto gjynahe nė dynja dhe unė t’i mbuloj dhe t’i fal ato nė kėtė botė. Njė falje e tillė ka tė bėjė me emrin Elgaffaru. Kurse do tė ketė njerėz tė tjerė qė Zoti do u thotė:”O filan, Unė jam i kėnaqur me veprat e tua nė dynja, prandaj shko dhe hyr nė xhenetin qė kam pėrgatitur pėr ty.” Cilėn prej kėtyre do tė zgjedhėsh ti o vėlla?


    El-Gafuru, mund tė t’i falė gjynahet, por nuk ėshtė i kėnaqur me ty. Kurse El-afuv-vu, t’i fal gjynahet, t’i fshin ato dhe ėshtė i kėnaqur me ty. Ėshtė njėlloj si njė gotė e cila ėshtė e papastėr dhe e palarė. Ti e merr, e lan mirė dhe e mbush me mjalt ose diēka tė ėmbėl. E gjitha kjo, pasi ti o njeri je krijesa mė e dashur tek Zoti. Ai e krijoi xhenetin, pėr kėnaqėsinė dhe lumturinė tėnde. Zoti e krijoi tokėn dhe gjithēka nė tė, e nėnshtroi pėr dobitė e njeriut. Si ėshtė e mundur qė Zoti tė don, kurse ti o njeri largohesh prej Tij?! Si ėshtė e mundur qė Zoti kėrkon miqėsinė tėnde, kursi ti i kthen shpinėn?! Si ėshtė e mundur qė Ai tė fal dhe t’i fshin gjynahet, kurse ti nuk e adhuron dhe nuk i bindesh?!


    Sufjan Eltheuri, thotė:”Lutja mė e pėlqyeshme pėr mua natėn e Kadrit, ėshtė ajo me tė cilėn na porosit i dėrguari i Zotit. Gjatė gjithė kėsaj nate, unė pėrsėris lutjen:”O Zot ti je Mėkatfalės, e pėlqen faljen, prandaj na fal neve!”


    Sulejman Eldarimij, thotė:”Nėse Zoti do mė pyesė mbi gjynahet e mia Ditėn e Kijametit, unė do i kėrkoj faljen dhe mėshirėn e Tij. Kjo, pasi nuk kam rrugė tjetėr, pėrveēse t’i kėrkoj faljen.”






    v Ē’lidhje ka ky emėr, me natėn e Kadrit?


    Para se tė flasim mbi lidhjet e kėtij emri, me natėn e Kadrit, le tė flasim mbi lidhjet qė ka ky emėr, me emrin e Zotit El-Tevvab (Pranues i pendimit).


    ēdo njėri prej nesh bėn gabime dhe gjynahe. Besimtari dhe njeriu i mirė, sa herė qė vepron gjynahe, pendohet dhe i kėrkon Zotit falje. Ajo qė ndodh, ėshtė se sa mė shumė tė veprosh gjynahe dhe tė pendohesh, fillon tė tė vijė zor qė t’i kėrkosh Zotit falje dhe mėshirė pėr gjynahet. Fillon tė krijohet njė barrierė dhe pengesė, e cila tė bėn tė tė vijė turp qė tė pendohesh dhe t’i kėrkosh Zotit falje. Fillon tė krijohet njė barrierė mes teje dhe Zotit e cila tė bėn ta braktisėsh pendimin.


    Zoti, duke dashur qė t’i tė pendohesh dhe tė kėrkosh falje gjithmonė, tė bėn njė dhuratė tė shtrenjtė, e cila do i thyejė tė gjitha barrierat mes teje dhe Zotit. Kjo dhuratė ėshtė nata e Kadrit dhe falja e gjynaheve nė kėtė natė. Tė arrish kėtė Natė, do tė thotė qė tė tė fshihen tė gjithė gjynahet e vepruara mė parė dhe tė thyhen barrierat qė tė pengonin tė pendoheshe. Kėshtu emri i Zotit El-afuv-vu tė udhėheq sėrish drejt emrit El-Tevvab (Pranues i pendimit). Ka njerėz qė jetojnė me dhjetėra vite larg Zotit dhe nuk u shkon mendja qė tė pendohen pėr gjynahet dhe tė fillojnė njė faqe dhe jetė tė re. Zoti ua mundėson fshirjen e tė gjitha gjynaheve, vetėm pėr njė natė, atė tė Kadrit. Duke ditur qė nė kėtė natė tė falen dhe tė fshihen tė gjitha gjynahet, udhėzohesh drejt pendimit dhe pendohesh pėr gjithēka ke vepruar.


    Sado tė mėdhaja qofshin gjynahet e tua, sado e gjatė tė jetė periudha tė cilėn e ke jetuar tė mbushur me gjynahe dhe ke jetuar larg Zotit, nėse Natėn e Kadrit e kalon me adhurim, lutje, istigfar, pendim… tė gjithė gjynahet tė falen dhe tė fshihen. Thuaj sa mė shumė nė kėtė Natė:”O Zot ti je Mėkatfalės, e pėlqen faljen, prandaj na fal neve!”


    Shumė herė, kur pėrmenden gjynahet e mėdha nė Kuran, pėrmendet dhe falja e Zotit. Thotė Zoti nė Kuran:”Dhe kur i premtuam Musait (ti japim Teuratin) pėr dyzet netė, ju adhuruat viēin, duke qenė tė padrejtė. Mė pas ju falėm me qėllim qė tė falenderoni.” (Bekare 50-51) Pra gjynahu qė kishin bėrė, kishte nevojė pėr faljen e Zotit.


    “Me tė vėrtetė qė ata qė lanė (fushėn e betejės) atė ditė kur u takuan dy ushtritė, ishte shejtani ai qė i shtyu pėr shkak tė gjynaheve qė kishin bėrė, por Allahu ua fali atyre gabimin.” (Al Imran 155)


    Gjynahet e mėdhaja dhe telashet nė tė cilat e ke futur veten, kanė nevojė pėr emrin e Zotit, El-afuv-vu qė t’i falė dhe t’i fshijė pėrgjithmonė.


    Edhe nėse je konsumues droge apo alkoli, edhe nėse ke kryer imoralitet… nėse pendohesh, e lut Zotit tė tė falė, pėrkushtohesh, thua shpesh:”O Zot ti je Mėkatfalės, e pėlqen faljen, prandaj na fal neve!” tė jesh i sigurtė se Zoti t’i fal kėto gjynahe, madje i fshin pėrgjithmonė nga regjistri i veprave, sikur tė mos ekzistonin fare.


    Thotė Zoti nė Kuran:”ēfarėdo e keqe qė mund t’ju godasė, ajo ėshtė pasojė e veprave tuaja (tė kėqija), e pėr shumė tė tjera Ai u falė.” (Esh-shura 30)


    Njė e veēantė tjetėr e Natės sė Kadrit, ėshtė se ajo ėshtė nata nė tė cilėn caktohen tė mirat dhe fatkeqėsitė qė do i ndodhin secilit prej nesh, pėr njė vit. Sa gjė e bukur ėshtė qė nė natėn qė zbulohet pėr melekėt, caktimi i atyre qė do tė ndodhin nė tokė pėr njė vit, tė tė falen dhe tė tė fshihen gjynahet e kaluara!


    Falja dhe fshirja e gjynaheve tė robėrve tė Zotit, pėrveēse bėhet nga dashuria e Zotit pėr njerėzit, bėhet dhe


    pėr njė shkak tjetėr tė rėndėsishėm. Duke ditur qė njeriu ėshtė pėrgjegjės pėr mbarėvajtjen e rregullit nė tokė, ai ka nevojė pėr ripėrtėritje tė besimit, energjive dhe lidhjeve tė tij me Zotin. Njė njeri qė jeton vetėm me gjynahe, ėshtė njė njeri i lodhur dhe i pa aftė pėr tė kryer kėtė rol. Nata e Kadrit ėshtė njė natė nė tė cilėn umeti musliman, pėrtėrin energjitė e tij pėr vitin e ardhshėm.


    Duke u lutur:” O Zot ti je Mėkatfalės, e pėlqen faljen, prandaj na fal neve!” ti nuk lutesh vetėm pėr veten tėnde, por lutesh pėr tė gjithė umetin musliman.


    Tani le tė pėrmendim disa hadithe kudsij, qė flasin mbi faljen e Zotit:


    “Ēdo ditė deti i kėrkon leje Zotit duke i thėnė: O Zot, mė lejo qė ta pėrmbys njeriun pasi ai ushqehet nga furnizimi Yt dhe falenderon dikė tjetėr. Qiejt i thonė: O Zot na lejo qė ta shkatėrrojmė njeriun, pasi ai ushqehet me furnizimin Tėnd dhe falenderon dikė tjetėr. Toka i thotė: O Zot, me lejo qė ta pėrpij njeriun pasi ai ushqehet me furnizimin Tėnd dhe falenderon dikė tjetėr. Por Zoti u pėrgjigjet: I lini, pasi dhe ju nėse do i kishit krijuar do ti mėshironit.”

    Nė njė hadith tjetėr thuhet:” Kur njė rob gjynahqar ngre duart drejt qiellit duke thėnė: O Zot, melekėt e fshehin zėrin e tij. Njeriu e pėrsėrit pėrsėri dhe melekėt ia fshehin pėrsėri zėrin atij... Nė herėn e katėrt, Zoti do thotė: Deri kur do e fshihni zėrin e robit Tim? Tė pėrgjigjem o robi Im, Tė pėrgjigjem o robi Im, Tė pėrgjigjem o robi Im.”


    “ O biri i Ademit, tė krijova me dorėn Time dhe tė dhashė nga mirėsitė e Mia, kurse ti kundėrshton urdhėrat e Mia dhe nuk mė bindesh?! Nėse do tė kthehesh nga Unė do tė tė pranoj. Ku do tė gjesh zot si Unė, mėshirues dhe mėshirėbėrės?”

    “ O robi im, tė nxorra nė jetė nga asgjėja. Tė pajisa mė shikim, dėgjim, zemėr dhe mendje. O robi im, Unė tė mbuloj (gjynahet) kurse ty nuk tė vjen turp prej Meje?! Robi Im, Unė tė kujtoj, kurse ti mė ke harruar?! Mua mė vjen turp prej teje, kurse ty nuk tė vjen turp prej Meje. Kush ėshtė mė bujar se Unė? Kush ėshtė ai qė ka trokitur nė derėn Time dhe nuk ia kam hapur? Kush mė ka kėrkuar dhe nuk i kam dhėnė? A koprac jam Unė qė njeriu tregohet koprac ndaj Meje?”

    Shkoi njė njeri tek profeti Muhamed a.s dhe i tha:”O i dėrguar i Zotit, unė kam shumė gjynahe. Nėse pendohem dhe i kėrkoj falje Zotit, a mundet qė tė mi falė ato?” Profeti a.s iu pėrgjigj:”Po!” Burri e pyeti pėrsėri:”O i dėrguar i Zotit, a i fal edhe pabesitė dhe poshtėrsitė e mia?!” Profeti a.s iu pėrgjigj:”Ai i fal edhe pabesitė dhe poshtėrsitė e tua!” I habitur, burri e pyeti pėrsėri:”O i dėrguar i Zotit, edhe pabesitė dhe poshtėrsitė e mia?!” Profeti a.s iu pėrgjigj pėrsėri:”Ai i fal edhe pabesitė dhe poshtėrsitė e tua!” Duke u larguar, burri qante dhe thoshte:”Zoti ėshtė mė i madhi. Ai fal pabesitė dhe poshtėrsitė e mia!”


    Shkoi njė beduin tek profeti a.s dhe e pyeti: “O i dėrguar i Allahut, kush do u kėrkojė llogari njerėzve ditėn e kijametit?” Profeti a.s ia ktheu: “Zoti”. “Vetė Zoti?” – e pyeti pėrsėri beduini. “Vetė Zoti” –iu pėrgjigj profeti a.s. Beduini buzėqeshi kur e dėgjoi kėtė. Profeti a.s e pyeti: “Pėrse buzėqesh o vėlla?” Ai ia ktheu: “O i dėrguar i Allahut, Bujari kur ka nė dorė diēka fal, dhe kur kėrkon llogari pėrsėri tė fal.” Profeti a.s i tha: “Ashtu ėshtė, nuk ka kush tė jetė mė bujar se Allahu.”


    Nga falja e Zotit, ėshtė se Ditėn e Kijametit, do tė vijnė fėmijėt dhe foshnjat qė kanė vdekur tė vegjėl dhe do u thuhet qė tė shkojnė nė xhenet. Por ata do tė refuzojnė qė tė hyjnė nė xhenet pa prindėrit e tyre. Atėherė, Zoti do i falė prindėrit e tyre dhe do tė urdhėrojė qė tė bashkohen dhe tė hyjnė nė xhenet sė bashku. Padyshim qė ne qajmė dhe ndjejmė dhimbje kur na vdes njė fėmijė, por Zoti kėtė dhimbje na e kompenson me faljen dhe mėshirėn e Tij Ditėn e Kijametit.


    Njė falje e veēantė do tė jetė dhe pėr umetin musliman, Ditėn e Kijametit. Thotė profeti a.s:”Mė janė paraqitur kombet qė do tė vijnė ditėn e kijametit. Pashė profetė qė kishin me vete vetėm njė njeri. Pashė njė profet tjetėr qė kishte vetėm dy burra pas. Pashė profetė tė tjerė qė me vete kishin njė grup njerėzish. Mė pas mu paraqit para syve dicka e zezė (koka njerėzish) shumė e madhe. Unė thashė:”Umeti im, umeti im.” Por dikush mė tha:”Jo, ky ėshtė Musai me popullin e tij, por shiko nė horizontin tjetėr.” Pashė dhe gjeta njerėz mė shumė. Atėherė mė thanė:”Ky ėshtė umeti yt. Me ta janė 70.000 qė do tė hyjnė nė xhenet pa llogari dhe pa u ndėshkuar.” Unė i kėrkova Zotit qė ti shtojė dhe Zoti i shtoi me ēdo njė mijė, 70.000 tė tjerė.”


    Njė falje tjetėr nė Ditėn e Kijametit, do tė jetė dhe pėr ata njerėz qė pėr shkak tė gjynaheve, do tė hyjnė nė zjarr. Thotė profeti a.s:“ Do tė hyjnė besimtarėt nė xhenet, por do tė ketė njerėz nga umeti im qė do tė jenė nė zjarr. Atėherė do tė thėrras: “O Zot, umeti im, umeti im.” Zoti do mė thotė: “O Muhamed, shko dhe nxirr nga zjarri kė ka pasur besim sa njė kokėr elbi.” Do tė shkoj, do i nxjerr dhe pėrsėri do tė thėrras: “O Zot, umeti im, umeti im.” Zoti do tė mė thotė: “O Muhamed, shko dhe nxirre nga zjarri kė ka pasur besim sa njė thjerrėz.” Do tė shkoj, do i nxjerr dhe pėrsėri do tė shkoj poshtė Arshit dhe do tė thėrras: “O Zot, umeti im, umeti im.” Zoti do tė mė thotė: “O Muhamed shko dhe nxirr nga zjarri kė ka pasur sa njė atom besim.” Do tė shkoj dhe do tė nxjerr shumė prej tyre, por do tė mbeten dhe shumė prej umetit tim nė zjarr tė cilėt nuk kanė pasur besim as sa njė atom, por do mė vijė zor qė tė shkoj dhe ti kėkoj Zotit mė shumė. Atėherė Zoti do tė thotė: “Ndėrmjetėsuan profetėt, ndėrmjetėsuan melekėt, ndėrmjetėsoi i dashuri Im Muhamedi. Tani nuk ka mbetur veēse Mėshiruesi i mėshiruesve. I kam falur tė gjithė ata qė kanė mbetur nė zjarr nga umeti i Muhamedit. “ Do vendosė Zoti dorėn e tij nė zjarr dhe do tė nxjerrė kė ka mbetur aty nga umeti i Muhamedit, tė cilėt kanė thėnė qoftė dhe njė herė la ilahe il-la llah, muhamed resulu llah. Kur tė dalin nga zjarri, do tė dalin me trupin si qymyri. Do tė lahen nė njė lum i cili quhet lumi i jetės dhe do tė duken sikur mbijnė nga toka. Mė pas do u thuhet: “Shkoni dhe hyni nė xhenet.” Nė ballin e tyre do tė jetė e shkruar” Kėta janė tė shpėtuarit e Zotit nga zjarri”. Kur tė hyjnė nė xhenet, banorėt e xhenetit do u thonė: “Kėto janė xhehnemlinjtė qė kanė dalė nga zjarri.” Por Zoti do u thotė: “Nuk janė xhehnemlinj, por janė tė shpėtuarit e Mėshiruesit.”






    v Si ta pėrjetojmė kėtė emėr nė jetėn tonė?


    Kėshilla dhe mė e rėndėsishme ėshtė; Fali njerėzit me qėllim qė tė tė falė Zoti ty dhe tė t’i fshijė gjynahet dhe tė metat.


    Ai njeri qė i ėshtė bėrė padrejtėsi nga ortaku, le tė falė! Ajo grua tė cilėn e ka shkurorėzuar burri pa tė drejtė dhe ėshtė sjellė keq me tė, le tė falė!


    Profeti a.s nė njė hadith thotė:“Dy njerėz nga umeti im, do tė vijnė ditėn e kijametit dhe do tė gjunjėzohen para Arshit. Njėri prej tyre do thotė: “O Zot, merrma hakun nga ky qė mė ka bėrė padrejtėsi!” Zoti do i thotė tjetrit: “Jepja hakun!” Por ai do i pėrgjigjet: “O Zot, mė janė mbaruar tė mirat e mia.” Zoti do i thotė tė parit: “I janė mbaruar tė mirat.” “O Zot, - do i thotė i pari- merr nga tė kėqiat e mia dhe hidhja atij!” Por Zoti do i thotė: “A nuk do tė dėshiroje diēka mė tė mirė?” “Ēfarė ėshtė ajo o Zot?” – do pyesė ai. “Ngrije kokėn dhe shiko!” – do i thotė Zoti. Do e ngrejė kokėn dhe do tė shohė njė pallat prej diamanti dhe floriri, gjė qė nuk kish parė tė tillė mė parė.


    I habitur do e pyesė Zotin: “I kujt shehid ėshtė ky o Zot?” Zoti do i pėrgjigjet: “Ėshtė i atij qė mundet ta paguajė ēmimin e tij.” Njeriu do e pyesė: “Po kush mundet ta paguajė ēmimin e tij o Zot?” “Ti “– do i thotė Zoti. “Po si o Zot-“ do e pyesė njeriu?


    “Duke e falur vėllanė tėnd”- do i pėrgjigjet Zoti. “E kam falur o Zot, e kam falur” – do tė thotė njeriu.


    Zoti do i thotė: “Merre vėllanė tėnd dhe hyni sė bashku nė xhenet!”


    Vajza e Ebu Bekrit dhe gruaja e profetit Muhamed a.s, u akuzua padrejtėsisht pėr ēėshtje nderi. Ai qė ndikoi nė pėrhapjen e kėsaj akuze, ishte vetė djali i dajės sė Aishes, Mustah ibn Esaseh. Ebu Bekri, i jepte Mustah ibn Esases njė rrogė mujore, pasi ai rridhte nga njė familje e varfėr. Pasi u vėrtetua pafajsia e Aishes, Ebu Bekri thotė:”Pėr Zotin, nuk do e ndihmoj mė Mustah ibn Esasen. Ai nuk e merriton diēka tė tillė.” Por atė ditė u shpall verseti i Kuranit qė thotė:“Tė mos betohen tė pasurit nga mesi juaj, se nuk do t’u japin tė afėrmve, tė varfėrve dhe atyre qė pėr hir tė Zotit lanė vendlindjet e tyre. Por le t’i falin dhe t’a kalojnė kėtė. A nuk dėshironi qė Zoti t’ju falė dhe juve?” (Nur 22)


    Ebu Bekri kur e dėgjoi kėtė verset tha:”Sigurisht, unė dua tė mė falė Zoti” dhe vazhdoi ta ndihmojė Mustah.


    Nėse je grindur me vėllanė, djalin e xhaxhait… harroji grindjet, zėnkat dhe fjalėt dhe natėn e Kadrit, pajtohu me to. Mos prano tė tė zėrė gjumi nė kėtė natė, pa folur me ata qė nuk flisje mė parė. Nėse ndodheni larg njėri-tjetrit dhe vizita ėshtė e pamundur, merre nė telefon.


    Natėn e Kadrit, Umer ibnul Hattabi qėndroi nė mes tė njerėzve nė xhami dhe u tha:”O njerėz! Nė kėtė Natė, unė i kam falur tė gjithė ata qė mė kanė bėrė padrejtėsi dhe nuk do i mbaj inat askujt.” Mė pas ngrinte duart lart dhe thoshte:”O Zot! Unė fala, tani mė fal Ti mua!”


    Fali nė kėtė Natė tė madhe tė gjithė ata qė tė kanė bėrė padrejtėsi o vėlla dhe o motėr! Fali qė tė tė falė Zoti dhe tė fitosh xhenetin.


    ”O Zot Ti je Mėkatfalės, e pėlqen faljen, prandaj na fal neve!”

  3. #13
    V per Vendeta Maska e ORIONI
    Anėtarėsuar
    10-12-2003
    Vendndodhja
    Shkup-Prishtine-Ulqin-Tirane-Cameri
    Postime
    919
    Titulli: EL-GAFURU (Gjithėfalėsi)

    Ky ėshtė njė nga emrat qė njerėzit dhe besimtarėt pėrmendin mė shpesh, pasi me kėtė emėr, ata i kėrkojnė falje Zotit tė tyre. Emri i Zotit El-Gafuru, nė arabisht rrjedh nga folja “gafere” e cila nėnkupton dikė qė mbulon, fsheh dhe mbron. Shumė motra, pėrdorin njė pėlhurė pėr tė mbuluar balluket e flokėve dhe sipėr saj vendosin shaminė. Pikėrisht kjo pėlhurė nė arabisht quhet “gifara” ngaqė mbulon dhe fsheh flokėt e pėrparme. Kurse kur themi qė Zoti ėshtė Gafur, nėnkuptojmė qė Ai t’i mbulon gjynahet nė kėtė botė dhe tė ruan nga zjarri i xhehnemit nė botėn tjetėr.


    Kėshtu, shohim qė fjala “Estagfirullah” nėnkupton:”O Zot, unė jam fajtor dhe kam vepruar gjynahe. Prandaj tė lutem mi mbulo dhe mė ruaj nga skandali.”


    Emri i Zotit El-Gafuru ka tre kuptime nė terminologjinė fetare:


    Ai qė tė mbulon gjynahet nė kėtė botė, Ai qė na i mbulon nė botėn tjetėr dhe Ai qė na mbron nga zjarri i xhehnemit. Prandaj, ne kėrkojmė prej Zotit qė t’i mbulojė gjynahet tona nė kėtė botė. Ne i lutemi Atij qė tė na i mbulojė tė metat tona dhe tė familjeve tona dhe tė na ruajė nga skandali. El-Gafuru nuk ėshtė vetėm pėr gjynahet. Ai ėshtė dhe pėr mbulimin e problemeve dhe vuajtjeve tua. Ai ėshtė dhe pėr tė ruajtur nderin dhe prestigjin tėnd dhe tė familjes.


    Pėr kėtė, fjalėt “estagfirullah” janė fjalė qė profeti Muhamed a.s dhe profetėt e parakaluar, i pėrsėrisnin shpesh. Vetė Nuhu a.s thoshte: ” Unė u thashė: “Kėrkoni falje Zotit tuaj, se Ai vėrtet falė shumė” (Nuh 10)


    Vetė Ibrahimi a.s teksa lutej thoshte: “Ėshtė Ai qė mė krijoi, dhe ėshtė Ai qė mė udhėzon. Ėshtė Ai qė mė ushqen dhe mė jep tė pijė. Dhe kur sėmurem ėshtė Ai qė mė shėron. Qė ma merr jetėn dhe mė ngjall. Ėshtė Ai tek i cili kam shpresė se do t’i m’i falė mėkatet e mia nė Ditėn e Gjykimit.” (Shuara 78-82)


    Ibrahimi a.s i kushton rėndėsi faljes sė gjynaheve, njėlloj si sigurimit tė ushqimit dhe ujit.


    Kurse profeti a.s ēdo ditė thoshte 70 “Estagfirullah”.


    Tregojnė shokėt e tij:”Nė njė kuvend tė vetėm, i numėronim profetit a.s mbi 70 istigfare dhe pendime” Teksa ulej dhe diskutonte me shokėt e tij, profeti a.s herė fliste dhe herė heshte duke thėnė: Estagfirullah. Herė tė tjera, thoshte: Pendohem tek Ty o Zot!”


    Ne kemi nevojė pėr emrin e Zotit El-Gafuru pasi jemi njerėz tė dobėt dhe kemi nevojė qė Ai tė na mbrojė dhe tė na i mbulojė tė metat.


    Sureja Bekara pėrfundon me fjalėt:”Na i shlyej mėkatet, na i mbulo tė kėqijat, na mėshiro. Ti je mbrojtėsi ynė, na ndihmo kundėr popullit pabesimtar” (Bekare 286)


    El-Gafuru, tė mbulon nė kėtė botė, tė mbulon nė botėn tjetėr dhe tė mbron nga zjarri i xhehnemit. Ai tė mbulon nė kėtė botė, me qėllim qė ta kuptosh se do tė tė mbulojė dhe nė botėn tjetėr. Nėse Zoti do tė tė premtonte mbulim nė botėn tjetėr, ti do e besoje, por nuk ndjehesh i qetė. Po tė kthehesh nė vite dhe tė kujtosh sa herė tė ka mbuluar, do i gjeje tė shumta. A i kujton gjynahet e shumta, tė cilat i mbajti tė fshehta dhe nuk tė ekspozoi para skandalit?


    Falja dhe mbulimi i gjynaheve, ėshtė pėr ata qė dėshiron vetė Zoti. Thotė Zoti nė Kuran:”Zoti nuk e fal t’i shoqėrohen rivalė dhe pėrveē kėsaj fal dhe mbulon kė tė dojė.” (Nisa 48) “Ai nuk pyetet pėr atė qė vepron, kurse ata pyeten.” (Enbija 23)


    Emri i Zotit El-Gafur ėshtė pėrmendur 91 herė nė Kuran. “Ai tha: Zoti im mė fal mua. Ai e fali, Ai ėshtė Falės (Gafur) dhe mėshirėplotė” (Kasas 16) Kurse emri Elgaffar ėshtė pėrmendur pesė herė. Thotė Zoti nė Kuran:”dhe u thashė kėrkoni Zotit falje, Ai ėshtė falės (gaffar)” (Nuh 10) “Unė jam falės (gaffar) pėr atė qė beson udhėzohet...” (Taha 82) Kurse emri Gagir pėrmendet vetėm njė herė. “Falės (Gafir) i gjynahut dhe pranues i pendimit” (Gafir 3)


    Dijetarėt kanė dhėnė shpjegimet e tyre nė lidhje me ndryshimin mes tre emrave. Kėshtu pėr emrin Gafir, ata kanė thėnė se ėshtė kur Zoti fal vetėm njė gjynah tė caktuar. Emri El-Gafur ėshtė kur gjynahet e tua janė tė shumta, Ai t’i fal tė gjitha me radhė. Kurse emrit Elgaffar, ėshtė pėr gjynahet e mėdha dhe tė rėnda.


    Me kėtė, sikur Zoti kėrkon tė na qetėsojė se sado qė tė jenė gjynahet dhe tė ēfarėdo lloji, nėse kėrkon falje, tė falen dhe tė mbulohen.


    Qė ti mbulohen tė metat dhe tė mos i shfaqen para njerėzve ėshtė diēka themelore pėr cilindo prej nesh. Secili prej nesh, kėrkon ta ruajė dinjitetin para njerėzve, para gruas sė tij, para fėmijėve, prindėrve... Secili prej nesh kėrkon qė Ditėn e Kijametit t’i mbulohen tė metat dhe tė mbrohet nga zjarri i xhehnemit.


    Tregon Ebu Dherri:”Dola njė natė me profetin a.s nė shkretėtirė. Pasi ecėm pėr disa ēaste, ai mė tha:”Mė


    prit kėtu derisa tė kthehem!” Pasi u vonua pak ai u kthye. Teksa kthehej, dėgjoja zėrin e tij tė thotė:”Edhe nėse


    vjedh dhe kryen imoralitet!?” Mė pas heshti dhe pėrsėri tha:” Edhe nėse vjedh dhe kryen imoralitet!?” Pėrsėri heshti pak dhe pėrsėri pyeti:” Edhe nėse vjedh dhe kryen imoralitet dhe konsumon alkol!?” Pasi u kthye i thashė:”U vonove o i dėrguar i Zotit dhe teksa ktheheshe tė dėgjova tė pyesje:” Edhe nėse vjedh dhe kryen imoralitet!?” Profeti a.s i tha:”Mė erdhi Xhibrili a.s dhe mė tha:”Pėrgozoje umetin tėnd se Zoti do ua falė tė gjithė gjynahet.” Unė e pyeta:” Edhe nėse vjedh dhe kryen imoralitet!?” Xhibrili a.s mė tha:” Edhe nėse vjedh dhe kryen imoralitet.” Unė e pyeta pėrsėri:” Edhe nėse vjedh dhe kryen imoralitet?!” Dhe pėr tė dytėn herė dhe ai mė tha:” Edhe nėse vjedh dhe kryen imoralitet.” Edhe pėr tė tretėn herė kur e pyeta, mė tha:” Edhe nėse vjedh dhe kryen imoralitet dhe konsumon alkol. Kush del para Zotit pa i shoqėruar shok Atij, i falen tė gjitha gjynahet.”


    Nė njė hadith Kudsij, Zoti thotė: “ O biri i Ademit, pėrderisa mė lutesh dhe shpreson tek Unė, do t’i fal gjithēka qė ke bėrė pa problem. O biri Ademit, nėse gjynahet e tua arrijnė deri nė kulmin e qiellit, dhe ti mė kėrkon falje Unė do tė t’i fal. O biri i Ademit, nėse gjynahet e tua do tė jenė sa vetė toka, do tė sjell sa vetė toka mėshirė, nėse nuk mė ke vėnė shok.”


    Nė njė hadith tjetėr profeti (a.s) thotė: “ Njė njeri bėri njė gjynah dhe tha: O Zot, unė bėra njė gjynah, prandaj ma fal mua atė. Zoti i thotė: E kuptoi robi Im qė ka njė Zot i cili i fal gjynahet dhe ndėshkon pėr ta, ia kam falur robit Tim. Mė pas bėri njė gjynah tjetėr dhe tha: O Zot, unė bėra njė gjynah, prandaj mė fal. Zoti i thotė pėrsėri: E kuptoi robi Im qė ka njė Zot i cili i fal gjynahet dhe ndėshkon pėr ta, ia kam falur robit Tim. Mė pas bėri njė gjynah tjetėr dhe tha: O Zot, unė bėra njė gjynah, prandaj mė fal. Zoti pėrseri tha: E kuptoi robi Im qė ka njė Zot i cili i fal gjynahet dhe ndėshkon pėr ta, ia kam falur robit Tim, le tė veprojė ē’tė dojė robi Im pėrderisa mė kėrkon falje dhe pendohet.”


    Ne kemi nevojė qė Zoti tė na i mbulojė gjynahet dhe tė na falė. Nėse nuk do na mbuloheshin gjynahet dhe tė metat tona, do tė ishte skandal pėr secilin prej nesh.


    Falja dhe mėshira e Zotit ėshtė dhe pėr jobesimtarėt. Thotė Zoti nė Kuran:” Thuaju atyre qė nuk besuan, nėse heqin dorė (nga rruga e tyre e gabuar dhe besojnė) do t’u falet e kaluara” (Enfal 38) Kur e dėgjuan shokėt e profetit a.s kėtė ajet, u gėzuan shumė. Kjo, pasi nėse Zoti kėtė thirrje ua bėn jobesimtarėve, pėr besimtarėt do tė jetė mė e lehtė qė ta fitojnė faljen e Zotit.


    Madje jo vetėm pėr jobesimarėt, por edhe pėr ata qė kanė luftuar kundėr profetit a.s dhe muslimanėve dhe kanė rėnė robėr nė duart e tyre. Thotė Zoti nė Kuran:”O profet! Thuaju robėrve qė keni marrė, nėse Zoti konstaton ndonjė tė mirė nė zemrat tuaja, do u japė mė tė mira se ato qė u janė marrė dhe do u falė.” (Enfal 70)


    Po tė shohėsh me vėmendje nė Kuran, do tė gjejmė se sa herė qė pėrmendet falja e Zotit, pėrmenden dhe gjynahet e mėdhaja. Njė e veēantė tjerėr, ėshtė se vetė Zoti na bėn thirrje pėr tė na falur. Thotė Zoti nė Kuran:”thanė tė dėrguarit e tyre: A ka dyshim nė Zotin qė ėshtė krijuesi i qiejve dhe tokės. Ai u fton qė t’ju falė gjynahet tuaja” (Ibrahim 10)


    Ajeti:”falės i gjynahit, pranues i pendimit, me ndėshkim tė ashpėr.” (Gafir 3) nė pamje tė parė sikur tė frikėson, pasi pėrmend ndėshkimin e Zotit. Por nė fakt ėshtė e kundėrta. Ti mund t’i thuash dikujt: Tė kam falur ngaqė nuk kam ē’tė tė bėj se jam i dobėt. Kurse Zoti nė ajetin e mėsipėrm ėshtė i aftė tė hakmerret dhe tė tė ndėshkojė, megjithatė Ai tė fal dhe tė mėshiron.


    Profeti a.s u tha banorėve tė Mekes tė cilėt e kishin keqtrajtuar, fyer, sharė...:”Shkoni se jeni tė lirė!” dhe kėtė ua tha nė ēastet kur i kishte nė dorė dhe kishte mundėsi tė hakmerrej.


    Nėse ti o vėlla dhe o motėr i kėrkon falje El-Gafurit, jo vetėm qė tė fal dhe t’i mbulon tė metat nė kėtė botė dhe nė tjetrėn duke tė ruajtur nga zjarri i xhehnemit, por dhe tė shpėrblen dhe tė nderon.


    Thotė profeti a.s nė njė hadith:"Kush i lutet Zotit qė ta falė (bėn istigfar) nė mėnyrė tė vazhdueshme, Zoti do t’i japė zgjidhje pėr ēdo hall, do t’ia largojė gjėrat qė e proekupojnė dhe do ta furnizojė nga nuk e pret."


    Shkoi njė njeri tek Hasan Elbasri dhe i tha:”O imam i nderuar, gruaja ime ėshtė sterile dhe nuk lind. Ēfarė duhet tė bėj qė Zoti tė mė dhurojė njė fėmijė?” Hasani i tha:”Shtoji istigfaret!” Pasi u largua ky, njė tjetėr i tha:”O imam, shi nuk po bie dhe toka ėshtė tharė. Ēfarė duhet tė bėjmė?” Hasani dhe atij iu pėrgjigj:”Shtoji istigfaret!” Mė pas i erdhi njė i tretė dhe i tha:”O imam, burimet e jetesės mė janė pakėsuar, ēfarė duhet tė bėj?” Hasani i tha dhe kėtij:”Shtoji istigfaret!” Njė nga tė pranishmit i tha:”O imam i nderuar. A njė pėrgjigje pėr tė gjithė?!” Imam Hasani ia ktheu:”Jo pėr Zotin. Por a nuk e ke dėgjuar ajetin:”Kėrkoni falje Zotit tuaj (thoni “estagfirullah”), se Ai vėrtet fal shumė. Ai ju lėshon nga qielli shi me bollėk. Ju shumon pasurinė dhe fėmijėt. Ju bėn qė tė keni kopshte me lumenj.” (Nuh, 10)


    Nėse do e ndjesh siē duhet emrin El-Gafur, marrėdhėniet dhe lidhjet e tua me Zotin do tė ishin shumė tė forta. Kjo, pasi secili prej nesh ka tė meta dhe gjynahe tė cilat kėrkon tė mbahen tė fshehta mes tij dhe Zotit. Ka


    dashur vetė Zoti i Madhėruar qė shumė nga gjynahet tona tė mos merren vesh. Ai i mbulon ato dhe i ruan tė fshehta mes Tij dhe njeriut. Nėse do tė dėshironte Zoti tė kundėrtėn, qė gjynahet tė kuptoheshin nga tė gjithė, mund tė caktonte njė aromė tė keqe pėr ēdo gjynah. Pėr Zotin nėse gjynahet tona do tė kishin erė, nuk do tė mund t’i afroheshim njėri-tjetrit.


    Pėr shkak se mes ēifutėve u pėrhapėn gjynahe nga mė tė rėndat, Zoti i ndėshkoi. Ēdo kush qė vepronte njė gjynah, tė nesėrmen e gjente tė shkruar nė derėn e shtėpisė sė tij:”Filani ka vepruar kėtė gjynah.”


    A e kupton sa e rėndė ėshtė qė i gjithė pallati ku jeton, tė lexojė mbi derėn tėnde ēfarė gjynahi ke vepruar njė natė mė parė?! Vallė sa vite ke vazhduar me gjynahe dhe Zoti i Madhėruar t’i ka mbuluar?


    El-Gafuru nuk ėshtė vetėm pėr gjynahet, por dhe pėr tė mirat. Ai e ka fshehur natėn e kadrit, me qėllim qė besimtarėt ta kėrkojnė me adhurim dhe pėrkushtim nė dhjetė ditėt e fundit. Ai e ka mbajtur tė fshehtė orėn nė tė cilėn pranon lutjen ditėn e xhuma. Ai e ka mbajtur tė fshehtė emrin e Tij mė tė madh, me tė cilin po tė lutet i pranon lutjet. Kjo me qėllim qė ta lusim me tė gjithė emrat. Ai i ka bėrė tė fshehtė dhe tė padukshėm mikrobet dhe viruset. Nėse do tė ishin tė dukshėm, nuk do tė mund tė pinim as dhe njė gotė ujė. Ai e ka mbajtur tė fshehtė ēastin kur do tė vdesim, me qėllim qė tė jemi tė pėrgatitur gjatė gjithė jetės.


    Dita e Kijametit do tė jetė e vėshtirė, pasi nė kėtė ditė tė gjithė sekretet tona do tė tregohen para tė gjithė njerėzve. Ato do i dėgjojnė prindėrit e tu, gruaja dhe fėmijėt, komshinjtė dhe vetė profeti a.s. “Ne e kopjonim atė qė vepronit” (Xhathije 29) Ashtu siē i kemi vepruar kėto gjynahe, ashtu do tė paraqiten para Zotit, me foto dhe me zė. Ato do tė shihen nga tė gjithė, jo thjesht tė tregohen. Problemi dhe halli kėtė ditė, nuk ėshtė se do tė hysh nė zjarr, por ėshtė dhe skandali qė gjynahet e tua do tė tregohen para profetit Muhamed a.s dhe para tė gjithė njerėzve. Do tė ketė njerėz tė cilėve do u bjerė mishi i fytyrės pėrtokė nga turpi. Ata do tė kėrkojnė qė tė dėrgohen nė zjarr direkt dhe tė mos u tregohen gjynahet para njerėzve.


    Por nėse emrin Elgaffar e ke pėrjetuar nė kėtė botė, do tė ketė lehtėsira pėr ty. Zoti do tė tė thotė:“ Robi Im, afrohu! Dhe lėshon njė perde (qė mos dėgjojnė njerėzit tjerė). Mė pas i thotė: A e mban mend filan gjynah? Po atė tjetrin? Derisa tė mendojė njeriu se ėshtė i humbur. Atėherė Zoti do i thotė: O Robi im, Unė ti mbulova kėto gjynahe nė dynja dhe Unė ti fal ato tani. Shko o robi Im, pasi nuk do tė tė poshtėroj para krijesave.”


    Elgaffar i mbulon gjynahet tona dhe nuk na poshtėron as nė kėtė botė dhe as nė botėn tjetėr. Ai i mbulon gjithmonė gjynahet e para. Kėtė e dinte mirė Umer ibnul Hattabi. Kur i dėrguan njė tė ri qė kishte vjedhur, ai filloi t’i betohej se ishte hera e pare qė vidhte. Umeri iu pėrgjigj:”Gėnjen! Pasi Zoti nuk e poshtėron robin e Tij qė nė herėn e parė.” Pasi hetuan, panė qė ishte hera e tetė qė ai vidhte.






    v Tė gjithėve u falen dhe u mbulohen tė metat, pėrveē atyre qė i veprojnė hapurazi.


    Thotė profeti a.s:”Tė gjithė umetit tim do u falen gjynahet, pėrveē atyre qė i veprojnė hapurazi.” Shokėt e tij e pyetėn:”Si ėshtė kjo o i dėrguar i Zotit?” Ai u tha:”Ka njerėz qė veprojnė gjynahe natėn dhe Zoti ua mbulon. Me t’u gdhirė tė nesėrmen, u tregon tė tjerėve se ē’ka vepruar njė natė mė parė.”


    Pėr shkak se Zoti i Madhėruar e pėlqen qė t’i mbulojė tė metat e njerėzve, Ai ka caktuar katėr dėshmitarė pėr dikė qė duhet tė ndėshkohet pėr imoralitet. Qė tė akuzosh dikė pėr imoralitet, duhet tė kesh katėr dėshmitarė qė ta kenė parė duke vepruar kėtė vepėr. Diēka e tillė ėshtė e pamundur, veēse nėse imoraliteti do tė kryehej hapurazi. Me kėtė, sikur ndėshkimi qė Islami jep pėr imoralistėt nuk ėshtė vetėm pėr veprėn qė kryejnė, por pėr atė qė e veprojnė hapurazi nė publik, saqė e shohin katėr veta.


    Njė herė tjetėr vajtėn katėr dėshmitarė dhe pasi dėshmuan pėr dikė qė e kishin parė nė imoralitet, njėri prej tyre tha qė mu duk si burri i saj. Atėherė Umeri, i ndėshkoi tre tė tjerėt me 80 goditje.


    Islami e dėnon pėrhapjen e sekreteve dhe ndėrhyrjen nė jetėn private tė njerėzve. Islami e dėnon atė qė mediat veprojnė duke pėrhapur skandalet dhe jetėn private tė personave tė ndryshėm.


    “ata qė duan tė pėrhapet e keqja mes atyre qė besuan, do tė kenė ndėshkim tė dhimbshėn nė kėtė botė dhe nė ahiret. Zoti din dhe ju nuk dini.” (Nur 19)


    Kurse njė herė tjetėr, vetė Umeri i pa dy veta nė imoralitet. Menjėherė i mblodhi njerėzit dhe u tha:”O njerėz, i pashė me sytė e mi dhe i dėgjova me veshėt e mi.” Ali ibnu Ebi Talib e pyeti:”O prijės i besimtarėve, a ke katėr dėshmitarė?” Umeri i tha:”O Ali, i pashė me sytė e mi dhe i dėgjova me veshėt e mi.” Por Aliu i tha pėrsėri:”O prijės i besimtarėve, nėse do ua shqiptosh emrat, do tė ndėshkohesh me 80 goditje.”


    Thotė profeti Muhamed a.s:”Zotit i vjen turp dhe e pėlqen tė mbuluarit. Nėse dikush prej jush lahet, le tė mbulohet.”


    Nė njė hadith tjetėr, profeti a.s thotė:”Dy lloj njerėzish nga umeti im, nuk do tė hyjnė nė xhenet dhe nuk e


    shijojnė aromėn e xhenetit, megjithėse aroma e tij, ndihet 500 vite larg.” Tė pranishmit e pyetėn:”Kush janė kėta o i dėrguar i Zotit?” Ai u pėrgjigj:”Janė gra tė veshura lakuriq, kanė devijuar vetė dhe devijojnė dhe tė tjerėt, me kokat si gunga e devesė.”


    Kjo pasi kėto bėhen hapurazi dhe ēojnė nė shthurrjen e tė gjithė shoqėrisė. Nėse nuk ke veshur hixhabin, tė paktėn mos u vish me tė shkurtėra, tė ngushta dhe tė tejdukshme. Mos shko nė plazh o motėr, se kėshtu e zemėron Zotin!






    v Ēfarė duhet tė bėj tė siguroj faljen dhe mbulimin e gjynaheve nė kėtė botė dhe nė botėn tjetėr?


    Nėse dėshiron tė ruhesh nga skandali nė kėtė botė, nė botėn tjetėr dhe tė mbrohesh nga zjarri i xhehnemit, shkoji Zotit me shumė vepra tė mira tė mėdha.


    Profeti a.s vendosi qė ta marrė Meken pa luftė dhe lajmin e hyrjes nė Meke e mbajti tė fshehtė. Por njė nga shokėt e profetit a.s Hatib ibnu Ebi Beltea, u dėrgoi fjalė kurejshėve mbi atė qė kėrkonte tė bėjė profeti a.s.


    Hatib ibnu Ebi Beltea, u dėrgoi njė letėr kurejshėve, ku u tregonte qė profeti (a.s) dhe muslimanėt po nisen pėr tė sulmuar Meken. Nė letėr shkruante:“Nga Hatib ibnu Ebi Beltea, drejtuar Ebu Sufjanit, tė parit tė kurejshėve. I dėrguari i Zotit, po pėrgatit ushtrinė pėr t’ju sulmuar.”


    Letrėn ia jep njė gruaje tė cilėn e kėshillon ta fshehė mirė dhe t’ia dėrgojė letrėn Ebu Sufjanit.


    Nė kėto ēaste zbret Xhibrili (a.s), dhe i tregon profetit (a.s) pėr atė qė kishte bėrė Hatib ibnu Ebi Beltea. Xhibrili (a.s) nuk zbriste vetėm kur mesazhi hyjnor ose profeti (a.s) ishte nė rrezik. Nė kėtė rast, nėse kurejshėt do e merrnin vesh, do tė pėrgatiteshin pėr luftė. Kurse profeti (a.s) pėrpiqej qė nė Meke tė hynte paqėsisht dhe jo me luftė.


    Menjėherė profeti (a.s) dėrgon Aliun dhe Zubejrin qė tė vihen pas gruas dhe t’i marrin letrėn. Pasi e arrijnė, ia marrin letrėn dhe ia dėrgojnė profetit a.s. Aliu e hapi letrėn dhe e lexoi. Profeti (a.s) e morri letrėn nė dorė dhe iu drejtua Hatib:”Ēfarė ėshtė kjo o Hatib?”


    Umeri nxorri shpatėn dhe i tha profetit (a.s):”O i dėrguar i Zotit, mė lejo t’ia kėpus kokėn kėtij hipokriti!”


    Por profeti (a.s) ia ktheu:”Lėre o Umer, mbase Zoti u ka thėnė atyre qė morrėn pjesė nė betejėn e Bedrit: Veproni ē’tė doni se ua kam falur!” Hatib ibnu Ebi Beltea kishte njė llogari veprash tė mira, tė cilat ndėrmjetėsuan nė kėtė moment tė vėshtirė pėr tė dhe iu fal gabimi.


    Profeti (a.s) e kuptoi qė njė veprim i tillė prej Hatibit, ishte si rezultat i dobėsimit tė besimit dhe me qėllim qė tė sigurojė njė farė mbrojtjeje pėr gruan dhe fėmijėt e tij nė Meke.


    Nė shumė vende, tė pėrhapėsh sekretet konsiderohet tradhėti e madhe dhe personi ndėshkohet me vrasje. Por profeti Muhamed a.s e pa kėtė ēėshtje nga njė kėndvėshtrim tjetėr. Ai e dinte se nga cilėsitė e Zotit ėshtė falja dhe mbulimi i tė metave. Profeti a.s e vlerėsoi pjesėmarrjen e Hatib ibn Ebi Beltea nė Bedr.


    Nėse ke gjynahe dhe tė meta shumė o vėlla dhe o motėr, bėj diēka tė madhe pėr islamin, fenė e Zotit. Ditėn e Kijametit, kur tė dalėsh para Zotit, thuaji: Kėtė e kam bėrė pėr fenė Tėnde o Zot.


    Nėse ke njė llogari bankare prej miliona dollarėve, nuk e ke problem nėse humbet nė tregėti disa mijėra dollarė. Kurse njė tjetėr qė humbet nė tregėti mijėra dollarė dhe nuk ka llogari bankare tė hapur, ky me tė vėrtetė qė ėshtė i falimentuar.


    Veprat e mira, ndėrmjetėsojnė tek Zoti pėr tė metat e njeriut. Shkoji Zotit me tė mira tė shumta, shkoji me lexim Kurani, rrjedhje lotėsh nga dashuria pėr Tė, folu tė tjerėve rreth Zotit...shtoje llogarinė e punėve tė mira.


    Ibnu Tejmije thotė qė Musai a.s gaboi nė disa raste. Ai vrau njė njeri, hodhi pėrdhe fletėt tė cilat ia kishte shkruar Zoti dhe pėrmbanin udhėzim, kapi vėllanė e tij profet pėr mjekre dhe e tėrhiqte me inat... Megjithatė Zoti e donte, e nderonte dhe i fliste pa ndėrmjetės, si asnjė profeti tjetėr. Kjo pasi ai kishte qėndruar para faraonit dhe i kishte folur pėr Zotin. Kėshtu, tė metat dhe gabimet ishin si njė qime e zezė nė kurrizin e njė demi tė bardhė. Kurse Junus ibn Metta, e zermėroi Zotin njė herė dhe Ai e ndėshkoi nė barkun e balenės. Kjo, pasi Junusi a.s nuk kishte tė njėjtėn llogari tė mirash, si Musai a.s. Dhe ajo qė e nxorri Junusin a.s nga barku i balenės, ishin ato pak tė mira qė kishte vepruar mė parė.


    Kur Uthman ibnu Affani morri pėrsipėr tė pėrgatisė njė ushtri me mjetet qė i nevojiteshin, profeti a.s tha:”Asgjė nuk e dėmton Uthmanin pas kėsaj dite!” Sido qė tė jenė gjynahet e Uthmani, do i falen pėr shkak tė kėtij qėndrimi burrėror.


    Nėse kėrkon tė tė falė dhe tė t’i mbulojė tė metat, vepro diēka tė madhe pėr hatėr tė Zotit. Njė vepėr e tillė mund tė jetė hixhabi pėr ty o motėr. Mund tė jetė kontributi pėr hapjen e njė strehe jetimėsh. Mund tė


    jetė njė edukim i mirė pėr fėmijėt e tu. Mund tė jetė udhėzimi i njerėzve nė rrugėn e Zotit.






    v Si ta pėrjetojmė emrin Elgaffar nė jetėn tonė?


    Vepro vepra tė mėdha dhe tė mira.


    Kėrko falje sa mė shumė, duke thėnė:”estafirullah”


    Mbuloji tė metat e njerėzve tė tjerė, me qėllim qė Zoti tė mbulojė ato tė tuat. Thotė profeti a.s:”Kush ia mbulon tė metat njė muslimani, Zoti do ia mbulojė atij Ditėn e Kijametit.”


    “Kush ia mbulon tė metat njė muslimani, Zoti ia mbulon atij nė dynja dhe nė ahiret.”


    Nėse dikush gabon nė punė, mos shko ta ankosh tek drejtori. Nėse ke kėrkuar dorėn e njė vajze, u fejove dhe mė pas e prishe fejesėn, mos ua trego njerėzve tė tjerė shkakun e prishjes sė fejesės. Mos ia trego tė metat qė gjete tek ajo vajzė, mos e pėrball me skandalin. Nėse tė pyesin njerėzit mbi shkakun, thuaj qė nuk ishte fati yt.


    Shohim sot qė mediat dhe gazetarėt kėrkojnė lajme tėrheqėse, duke bėrė publike gjėra private dhe intime tė njerėzve.


    Thotė profeti Muhamed a.s:”Mos i lėndoni robėt e Zotit, mos i pėrqeshni dhe mos i kėrkoni tė metat e tyre. Kush kėrkon tė metat e vėllaut tė tij musliman, Zoti do tė kėrkojė tė metat e tij, derisa ta poshtėrojė qoftė dhe nė mesin e shtėpisė.”


    Shkoi njė njeri tek profeti a.s dhe i tha:”O i dėrguar i Zotit, kam parė filanin duke bėrė imoralitet.” Profeti a.s ia ktheu:”A nuk e mbulove qoftė dhe me rrobėn tėnde?”


    Islami ėshtė fe qė e mbron privacinė e tė tjerėve dhe nxit qė jeta e tyre private dhe tė metat e tyre tė mbeten sekret. Kjo, pasi nėse do tė pėrhapen nė gjithė shoqėrinė bisedat rreth imoralistėve, drogės, skandaleve... ajo qė do tė ndodhė ėshtė se shoqėria mėsohet me fenomene tė tilla dhe do tė fillojnė t’i veprojnė.

  4. #14
    V per Vendeta Maska e ORIONI
    Anėtarėsuar
    10-12-2003
    Vendndodhja
    Shkup-Prishtine-Ulqin-Tirane-Cameri
    Postime
    919
    Titulli: EL HADI (Udhėzuesi)

    Kjo temė do tė jetė rreth emrit tė Zotit, El-Hadi (udhėzuesi), temė nė tė cilėn do tė pėrqendrohemi nė pesė pika kryesore:


    v Hyrja.


    v Kuptimi i kėtij emri.


    v Llojet e udhėzimit.


    v Si i udhėzon Zoti njerėzit dhe cilat janė mjetet qė pėrdor?


    v Si ėshtė rruga e udhėzimit? Cilat janė tė veēantat e saj?


    Si hyrje, do tė bėjmė disa pyetje tė rėndėsishme rreth tė cilave do tė trajtohet dhe vetė kjo temė.


    Ēfarė do tė thotė:”Na udhėzo nė rrugėn e drejtė!”? (Fatiha 5) Pėrse ėshtė quajtur rrugė e drejtė? Ēfarė do tė thotė ajeti:”Po kush ėshtė Zoti yt o Musa? Ai tha:”Zoti ynė ėshtė Ai qė ēdo gjėje i dha formėn e saj dhe e udhėzoi.”? (Taha 50) Ēfarė qėllimi kishte Musai a.s me kėtė pėrgjigje? A ishte kjo njė pėrgjigje qė e bėri faraonin tė mendojė?


    A vetėm njeriut i pėrket udhėzimi, apo ėshtė diēka qė ka tė bėjė me tė gjithė krijesat? Ēfarė pėrgjigje i jep atij qė thotė se Zoti nuk mė ka udhėzuar? Nėse do tė mė kishte udhėzuar Zoti, unė do tė falesha dhe agjėroja, por ja qė nuk mė ka udhėzuar.






    v Kuptimi i emrit El-Hadi (Udhėzuesi). Udhėzimi (nė arabisht) do tė thotė orientimi i dikujt drejt rrugės


    sė drejtė dhe tė mbarė me butėsi dhe urtėsi. Ky ėshtė kuptimi gjuhėsor. Vetė arabėt, fjalėn “Hadin” e pėrdornin pėr udhėrrėfyesin nė shkretėtirė, pasi ai i udhėzonte nė rrugėn qė duhej tė ndiqnin pėr tė arritur nė destinacion.


    Gjatė emigrimit tė profetit a.s dhe Ebu Bekrit, tė gjithė kurejshėt u ishin vėnė pas dhe kishin caktuar edhe shpėrblime pėr ata qė i sjellin tė gjallė apo tė vdekur. Gjatė udhėtimit, profeti a.s dhe Ebu Bekri takohen me njė person qė e njihte Ebu Bekrin, por nuk e njihte profetin a.s. Pasi u pėrshėndet me Ebu Bekrin, ai e pyeti:”Kush ėshtė ky?” Ebu Bekri po t’i tregonte qė ėshtė profeti, ai do tė shkonte tė lajmėronte kurejshėt dhe do i kapnin. Nė tė njėjtėn kohė, Ebu Bekri nuk donte tė gėnjente, prandaj i tha:”Ky ėshtė njė udhėrrėfyes (Hadin) qė mė tregon rrugėn.” Kėtu, Ebu Bekri kishte si synim qė mė udhėzon nė rrugėn e Zotit dhe jo thjesht udhėrrėfyes rrugėsh.


    Pėrderisa themi “udhėzim” kjo nėnkupton qė ka njė rrugė pėr tu ndjekur. Thotė Zoti nė Kuran:”Zoti thotė tė vėrtetėn dhe Ai udhėzon nė rrugė tė drejtė” (Ahzab 4)


    Kurse kuptimi fetar i emrit tė Zotit El-Hadi, ėshtė: Ai qė udhėzon tė gjithė krijesat e Tij, nė rrugėn e vėrtetė dhe tė drejtė. Ai udhėzon gjallesat drejt rrugėve qė u sigurojnė jetesėn nė kėtė botė. Ai udhėzon peshqit, balenat, zogjtė, elefantėt, milingonat nė foletė e tyre, udhėzon bletėn pėr tė gjetur lulet dhe prodhuar mjaltin... Zoti udhėzon ēdo gjallesė, pėr tė kryer misionin e saj nė kėtė botė. Ai udhėzon gjallesat drejt sigurimit tė jetesės dhe drejt gjėrave qė i interesojnė. Allahu ėshtė dhe Udhėzues i njerėzve, tė cilėt i udhėzon drejt rrugės sė xhenetit.


    Kjo teme pėrmban nė vetvete tre mesazhe. Mesazhi i parė ėshtė pėr ata njerėz qė jetojnė larg ēdo lidhjeje me Zotin. Kėta njerėz duhet ta dinė se Zoti qė ėshtė Udhėzuesi i tyre i pret. Mesazhi i dytė ėshtė pėr njerėzit fetarė, tė cilėt mendojnė se i kanė shkėputur lidhjet me emrin e Zotit El-Hadi, qė nga dita qė kanė hyrė nė xhami, falen, luten, agjėrojnė... Thotė Zoti nė Kuran:”dhe atyre qė u udhėzuan, ne ua shtojmė udhėzimin” (Merjem 76) Lidhjet e tua me kėtė emėr, nuk pėrfundojnė ditėn e parė qė fillove tė falesh.


    Mesazhi i tretė ėshtė pėr tė gjithė ata qė duan dhe punojnė pėr llogari tė El-Hadi, le t’i ftojnė tė tjerėt nė rrugėn e Tij me tė butė dhe urtėsi.


    Udhėzimi ėshtė katėr lloje:


    1. Udhėzim i pėrgjithshėm pėr tė gjithė gjallesat qė janė mbi tokė. Zoti i Madhėruar i udhėzon


    krijesat e Tij drejt burimeve tė ushqimit, i udhėzon ato pėr tė kryer siē duhet misionin e tyre. Ato udhėzohen instiktivisht nga Zoti i Madhėruar. Tė gjthė krijesat, kanė pjesėn e tyre nė kėtė udhėzim tė pėrgjithshėm. “Ėshtė Ai i cili caktoi dhe udhėzoi” (A’la- 3)


    Pėr ta kuptuar mė mirė kėtė, le ta ilustrojmė me shembuj. Shumė zogj shtegtarė, udhėtojnė nga Afrika e Jugut derisa arrijnė nė Liban, duke pėrshkruar njė distancė prej 17.000 km. Gjatė udhėtimit ata nuk devijojnė asnjė gradė. Studiuesit e shpendėve, kanė mbetur tė mahnitur nga njė fakt i tillė dhe nuk kanė ditur si ta shpjegojnė. Shpjegimi i vetėm i tyre ishte se zogjtė shtegtarė mund tė pėrdorin diellin si udhėrrėfyes. Por pas disa filmimeve, u pa se ato fluturonin dhe natėn. Kjo i bėri tė mendojnė se nė trurin e tyre mund ndodhet njė organ qė luan rolin e radarit. Kėshtu vendosėn qė disa zogjve shtegtarė tu vendosin njė aparat qė lėshonte valė elektrike, me qėllim qė tė ndėrhynin nė radarin e brendshėm tė tyre dhe t’u humbisnin drejtimin. Megjithatė zogjtė arritėn nė destinacionin e tyre. Gjuetarėt e zogjve nė Egjypt, presin ēdo vit, nė ditė tė caktuara, zogjtė shtegtarė qė vijnė nga Europa pėr nė vendet e ngrohta.


    ”Zoti ynė ėshtė Ai qė ēdo gjėje i dha formėn e saj dhe e udhėzoi.” (Taha 50)


    Pas gjithė kėtyre eksperimenteve, studiuesit e jetės sė shpendėve nuk kanė gjetur njė shpjegim sesi kėto zogj pėrshkojnė mijėra kilometra, pa gabuar dhe devijuar, derisa arrijnė nė destinacionin e duhur. Shpesh herė mos gjetja e njė shpjegimi mbi shumė dukuri, ėshtė shpjegimi mė i madh pėr madhėshtinė e Atij qė krijoi universin.


    Nėse Zoti i Madhėruar i udhėzon kėto krijesa tė dobėta pėr nė destinacionin e tyre, a mund tė imagjinohet qė mos tė tė udhėzojė ty o njeri drejt lumturisė sė pėrjetshme nė xhenet?! A e shikon sa boshe janė fjalėt e atij qė thotė se nuk agjėroj, nuk falem, nuk besoj... ngaqė Zoti nuk mė ka udhėzuar? Zoti qė ka udhėzuar zogjtė dhe kafshėt drejt burimit tė jetesės, si mund tė tė neglizhojė ty o njeri qė je mė superiori nė kėtė univers?! A nuk ėshtė vetė Zoti i Madhėruar qė u tha melekėve:”Unė do tė caktoj nė tokė njė mėkėmbės” (Bekare 30) Si ka mundėsi qė beson se Zoti udhėzon kafshėt dhe tė neglizhon ty? Ajo qė ndodh nė tė vėrtetė, ėshtė se epshet dhe dashuria pėr materialen tė kanė bėrė tė mos e vėsh re udhėzimin e El-Hadi. Kėshtu problemi qėndron tek ti dhe jo se Zoti nuk tė ka udhėzuar.


    Njė shkencėtar qė pėrgatiste njė studim rreth iriqit tregon:”Gjatė studimit, po ndiqja njė iriq qė po ushqehej me njė gjarpėr tė ngordhur nė njė kopėsht. Teksa vėzhgoja iriqin, pashė qė ai vepronte gjėra tė ēuditshme. Pashė qė sa herė qė hante njė pjesė tė gjarprit, shkonte tek njė pemė dhe hante disa gjethe tė saj. Kjo mė bėri kurioz dhe shkova preva pemėn dhe e largova prej atje. Iriqi pasi hėngri njė copė nga gjarpri, shkoi tek pema por nuk e gjeti aty. Pėr disa ēaste ai ngordhi.”


    Kush e udhėzoi iriqin drejt gjetheve tė pemės dhe kush ia tregoi se pikėrisht kėto gjethe neutralizojnė helmin e gjarprit nė trupin e iriqit?


    Njė shembull tjetėr ėshtė dhe peshku salmon. Peshku salmon i lėshon vezėt nė moēalishte pranė grykėderdhjes sė lumenjve nė Amerikėn veriore. Gjatė vitit tė parė, ajo qė kujdeset pėr peshqit e vegjėl ėshtė nėna e tyre. Me tė mbushur vitin, nėna e ngordh. Pas njė viti, peshqit fillojnė njė udhėtim tė gjatė prej 3.200 km, drejt brigjeve Francės. Ky peshk kalon lum pas lumi nė drejtim tė kundėrt tė rrjedhės, duke pėrshkuar tė njėjtėn rrugė qė nėna e tij pati pėrshkuar mė parė. Kjo, pasi burimi i ushqimit tė kėtij peshku ėshtė pikėrisht nė kėto brigje tė Francės. ”Zoti ynė ėshtė Ai qė ēdo gjėje i dha formėn e saj dhe e udhėzoi.” (Taha 50)


    Kur pėrballet me vende tė larta, peshku salmon kėrcen tre katėr metėr pėr tė vazhduar udhėtimin e tij. Kur vjen sezoni i shumimit, peshku salmon pėrsėri merr rrugėn e kthimit pėr tė vendosur vezėt nė tė njėjtin vend ku lindi.


    Njė shembull tjetėr tepėr i veēantė dhe i njohur ėshtė dhe ai i bletės. Jo tė gjithė bletėt e njė koshereje prodhojnė mjalt. Ata i kanė tė ndara detyrat. Disa prej tyre kanė detyrė eksploruese pėr tė gjetur vendet me nektar. Me tė zbuluar vendin, kėto bletė marrin disa kampione tė nektarit dhe nisen pėrsėri nė udhėtimin e kthimit. Ata e mbajnė mend shumė mirė distancėn dhe rrugėn e kthimit. Me tė arritur nė koshere, bleta fillon t’u japė bletėve tė tjera nga nektari qė ka sjellė. Jo vetėm kaq, por bleta eksploruese fillon tė bėjė lėvizje tė ēuditshme, me tė cilat u tregon bletėve rrugėn pėr tek nektari qė kishte zbuluar. Lėvizjet e krahėve tė saj tregojnė mbi sasinė e nektarit qė gjendet nė lule, kurse dridhjet e trupit tregojnė rrugėn dhe distancėn qė duhet tė pėrshkojnė deri nė destinacion.


    Tė gjithė kėto shembuj qė sollėm, janė me qėllim qė tė ndėrgjegjėsohesh ti o njeri. Janė me qėllim qė tė tė thuhet se Ai qė udhėzon kėto kafshė pėr tė prodhuar mjaltin me tė cilin ushqehesh ti, ėshtė e pallogjikshme dhe e papranueshme qė mos tė tė udhėzojė dhe ty drejt xhenetit dhe lumturisė sė pėrjetshme!


    Le tė shohim tani udhėzimin e dytė dhe mėnyrėn se si na udhėzon neve.






    2. Udhėzimi i dytė ėshtė udhėzimi drejt besimit. Ashtu siē ka bėrė qė kafshėt tė udhėzohen


    drejt interesave dhe burimeve tė jetesės, ashtu Zoti e ka vendosur besimin nė natyrėn e njeriut. Thotė Zoti nė Kuranin famėlartė:“Pėrkujto kur Zoti Yt nxorri nga shpina e bijve tė Ademit pasardhėsit e tyre dhe i bėri dėshmues tė vetes sė tyre (duke u thėnė):A nuk jam Zoti juaj? Ata thanė: Po, dėshmuam!” Tė mos thoni nė ditėn e kijametit: “Ne nuk dinim gjė rreth kėsaj” (Araf 172)


    Ashtu siē ishte peshku salmon, bleta, iriqi... tė udhėzuar nga Zoti pėr tė gjetur ushqimin dhe destinacionin e pėrshtatshėm, ashtu Zoti tė ka udhėzuar dhe ty o njeri drejt njohjes sė Tij. Njohjen e Zotit dhe besimin nė Tė, Ai e ka vendosur nė natyrėn tėnde. Thotė profeti a.s:”Kur Zoti e krijoi Ademin, ai e preku tek shpina e tij, prej ku dolėn mostrat e tė gjithė njerėzve deri ditėn e kijametit.” Tė gjithė shpirtrat tanė u paraqitėn para Zotit, qė ditėn qė u krijua Ademi a.s dhe pa u krijuar asnjė tjetėr. Tė gjithė ne dėshmuam mbi njohjen dhe besimin nė Zot. Pikėrisht pėr kėtė, profeti Muhamed a.s thotė:”Ēdo njeri qė lind, lind me natyrė besimi tė pastėr. Janė prindėrit ata qė e edukojnė si hebre apo tė krishter.”


    Sa herė qė gjatė jetės tė merr malli pėr Zotin dhe dėshiron ta adhurosh, tė ndodh pėr shkak tė kėtyre ēasteve ku ke dėshmuar para Zotit mbi madhėshtinė dhe ekzistencėn e Tij. Kėto ēaste janė tė mbjella brenda vetes dhe qėnies tėnde. Ti mund tė thuash se unė nuk e mbaj mend njė moment tė tillė, pasi je mėsuar tė dėgjosh dhe tė shikosh vetėm me veshė dhe sy. Por ēaste dhe njė pėrjetim i tillė, ishte me shpirt dhe jo fizik.


    Ēdo moment qė ndjen mall pėr Zotin, ēdo pikė loti qė rrjedh nga dashuria pėr Tė, ēdo fjalė “subhanalla” apo “elhamdulilah”, sa herė qė thua me gojė dhe zemėr “La ilahe ilallah”, sa herė dėshmon se nuk ka zot tjetėr veē Allahut Fuqiplotė...dėshmon mbi kėto ēaste dhe dėshmon se besimi nė Zotin e Madhėruar ėshtė diēka e ngulitur nė qenien e secilit prej nesh.


    Kėtė dėshmi dhe premtim qė Zoti ta morri ditėn qė u krijove si shpirt, vazhdon tė pasqyrohet deri sa tė vdesėsh. Ashtu siē u shkri shpirti nė trup, ashtu siē pėrhapet uji qė pihet nė tė gjithė pjesėt e trupit, ashtu ėshtė pėrhapur dhe shkrirė me trupin dhe shpirtin tėnd besimi nė Zot.


    Thotė profeti a.s:”Ditėn e Kijametit, do tė sillet njė njeri nga banorėt e zjarrit, dhe do i thuhet:”Nėse do tė kishe tė mira sa tė mirat e tokės, a do i jepje pėr tė shpėtuar sot?” “Po” pėrgjigjet ai. Zoti i Madhėruar do i thotė:”Unė tė kėrkova diēka mė tė vogėl se kaq, Ditėn qė tė nxorra bashkė me pasardhėsit e Ademit. Tė kėrkova tė mos adhurosh kėnd tjetėr veē Meje, por ti nuk u binde.”


    Udhėzimi pėr tė besuar nė njė Zot, ėshtė prezent nė veten tėnde qė ditėn qė lind. Bashkė me kėtė udhėzim dhe kėtė besim, njeriu lind dhe me njė ndjenjė tjejtėr; atė tė dallimit tė keqes nga e mira.


    “Pasha njeriun dhe Atė qė e krijoi! Dhe ia frymėzoi dallimin mes tė mirės dhe tė keqes.” (Shems 7-8)


    Nė ēastin qė tė veprosh diēka tė keqe, ndihesh ngushtė dhe tė vjen turp. Kjo pėr shkak se Zoti tė ka pajisur me kėtė ndjenjė qė ditėn qė tė krijoi dhe tė solli nė kėtė jetė.


    “por njeriu ėshtė i ditur pėr veten e tij” (Kijame 14) Njeriu ėshtė shumė i ndjeshėm dhe e dallon menjėherė kur vepron diēka tė keqe. Ėshtė njėlloj me njė makinė tė viteve tė fundit, e cila pėr ēdo defekt qė mund t’i ndodhe, ndez njė llampė tė caktuar. Me tė vepruar diēka tė keqe, ndjen qė tė skuqet fytyra, djersin, zemra tė rreh mė shpejt... E kundėrta, sa herė qė vepron njė vepėr tė mirė, qetėsohesh, tė ēelet fytyra, buzėqesh dhe tė gjithė njerėzit tė pyesin pėrse je i gėzuar.


    Dikush mund tė pyesė: Pėrse unė nuk e ndjej diēka tė tillė? Mua nuk mė vjen turp kur veproj diēka tė keqe dhe as nuk ndihem krenar kur veproj diēka tė mirė.


    Kjo i ngjan njė rruge nė shkretėtirė, tė cilė ne kanė braktisur njerėzit dhe nuk kalojnė mbi tė. Pas pak kohėsh, rrugėn e mbulojnė pluhuri dhe rėra, duke fshirė ēdo shenjė tė saj. E njėjta gjė ka ndodhur dhe me njerėz tė tillė. Gjynahet e shumta e kanė mbuluar besimin nė Zot.


    Shohim shpesh herė qė dijetarėt tanė tė nderuar nuk flasin shumė rreth ajetit:” :“Pėrkujto kur Zoti Yt nxorri nga shpina e bijve tė Ademit pasardhėsit e tyre dhe i bėri dėshmues tė vetes sė tyre (duke u thėnė):A nuk jam Zoti juaj? Ata thanė: Po, dėshmuam!” Kjo pasi frikėsohen se mos njerėzit nuk e keqkuptojnė ose nuk e pėrceptojnė dot. Por duke studiuar shembujt e krijesave qė lartpėrmendėm, tė flasėsh rreth kėtij ajeti dhe ta kuptosh atė siē duhet ėshtė mė e lehtė.






    3. Udhėzimi pėr mė shumė besim nė Zotin. “dhe Zoti ua shton udhėzimin atyre qė u


    udhėzuan” (Merjem 76) “ata janė tė rinj qė besuan nė Zot dhe Ne ua shtuam udhėzimin” (Kehf 13) “dhe ata qė u udhėzuan, ua shtoi udhėzimin dhe ua dha devotshmėrinė e tyre” (Muhamed 17)


    4. Udhėzimi i katėrt dhe i fundit, ėshtė udhėzimi pėr nė xhenet. Teksa banorėt e xhenetit do tė


    jenė duke hyrė nė xhenet, do tė thonė:”Falenderojmė Zotin qė na udhėzoi drejt kėsaj. Ne nuk do tė mund tė udhėzoheshim drejt kėsaj, nėse nuk do na kishte udhėzuar Zoti.” (Araf 43)






    v Si i udhėzon Zoti njerėzit dhe cilat janė mjetet qė pėrdor?


    Njė nga mėnyrat qė pėrdor Zoti pėr udhėzimin e njeriut nė rrugėn e Tij, ėshtė pikėrisht natyra besimtare tė cilėn e ka mbjellė nė zemrėn e secilit prej nesh. Ėshtė pikėrisht ajo natyrė rreth tė cilės folėm mė sipėr.


    Njė mjet tjetėr me tė cilėn tė udhėzon ėshtė dhe universi i cili nė vetvete ėshtė njė xhami dhe panair i cili tė rrėfen mbi madhėshtinė dhe aftėsitė e Atij qė e krijoi. Shumė njerėz e mendojnė adhurimin e Zotit vetėm duke vajtur nė xhami, por adhurim ėshtė dhe duke medituar dhe studiuar xhaminė e madhe, universin. Nėse xhamia ka kohė qė mbyllet dhe nuk ėshtė e disponueshme pėr frekuentuesit e saj, xhamia e madhe nė univers, nuk mbyllet kurrė. Ajo qėndron e hapur pėr tė gjithė ata qė duan tė udhėzohen dhe tė besojnė nė Zotin qė e krijoi.


    Tė gjithė krijesat nė univers, janė tė udhėzuara, pėrse tė mos jesh i udhėzuar dhe ti o njeri? Thotė Zoti nė Kuran:”Nuk ka gjė qė nuk e madhėron Atė duke e falenderuar” (Isra 44)


    “Zotin e madhėroi gjithēka nė qiej dhe nė tokė.” (Hadid 1)


    Kushdo qė studion dhe mediton rreth universit, patjetėr qė do tė arrijė nė besimin tek Zoti. Thotė Zoti nė Kuran:”Thuaj shikoni ē’ka nė qiej dhe nė tokė, faktet nuk bėjnė dobi pėr njė popull jobesimtar”(Junus 101)


    Njė mjet tjetėr me tė cilin Zoti udhėzon njerėzit ėshtė dhe libri i tij Kurani famėlartė. Thotė Zoti nė Kuran:”Me tė vėrtetė qė ky Kuran udhėzon drejt asaj qė ėshtė mė e mirė” (Isra 9) Kur xhindėt dėgjuan tė lexohej Kuran, thanė:”Ne kemi dėgjuar tė lexohej njė libėr qė u shpall pas Musait dhe udhėzon drejt tė vėrtetės dhe rrugės sė drejtė” (Ahkaf 30)


    Imagjino dikė qė shkon tė inspektojė njė universitet dhe e gjen atė tė mbushur me profesorė tė kualifikuar, nxėnės tė zellshėm, disiplinė e lartė, pastėrti, rregull dhe disiplinė... Patjetėr qė llogjika e tij e ēon qė ky universitet ėshtė nga mė tė mirėt pėr tu arsimuar. Megjithatė, vetėm me kaq sa pa, ai nuk mund tė kuptojė shumė hollėsi tė tjera dhe se kush ėshtė drejtori i kėtij universiteti. Pėr kėtė, atij duhet t’i ofrohet njė broshurė e vogėl me anė tė tė cilit njihet me metodat e universitetit, ligjet dhe rregulloret e tij, emrin e drejtorit...


    E njėjta gjė ėshtė dhe me njerėzit dhe universin. Zoti na ka pajisur me mendje qė duke studiuar universin dhe krijesat, tė arrijmė nė njohjen dhe nė besimin nė Zot. Por vetėm kaq nuk mjafton qė tė njohim ligjet dhe rregullat qė ka caktuar Zoti. Pėr kėtė duhet njė broshurė, qė tė na udhėzojė drejt mė sė mirės. Atėherė vijnė librat e shenjtė tė cilėt Zoti ua shpalli profetėve tė Tij.


    Zoti ka dhe njė mėnyrė tjetėr udhėzimi, me anė tė thirrėsve dhe fedashėsve. Zoti e ka bėrė obligim pėr tė gjithė qė tė ftojmė nė rrugėn dhe udhėzimin e Tij. Shumė prej nesh, kemi dikė qė ka qenė shkak pėr udhėzimin tonė. S’ka gjė mė bukur dhe tė vlefshme sesa tė tė zgjedhė Zoti pėr t’u treguar njerėzve rrugėn e drejtė dhe tė mbarė. A ka gjė mė tė bukur sesa tė dalėsh para Zotit Ditėn e Kijametit dhe t’i thuash:”O Zot, unė kam bėrė shumė gjynahe, por gjatė gjithė jetės kam punuar qė njerėzit tė tė besojnė dhe tė udhėzohen nė rrugėn Tėnde.” Thotė Zoti nė Kuran:”Kush ėshtė mė fjalė mirė sesa ai qė fton nė rrugė tė Zotit?” (Fussilet 33)


    Thotė Ibnul Kajjim Elxheuzij:”Grada mė e lartė e adhurimit tė Zotit, ėshtė tė ftosh dhe tė udhėzosh tė tjerėt nė rrugėn e Zotit. Kjo pasi diēka e tillė ėshtė rruga e profetėve tė cilėt janė tė dashurit e Zotit. Kėtė gradė e kanė fituar ngaqė ftojnė tė tjerėt nė rrugėn e Zotit.”


    Ėshtė e papranueshme dhe e pajustifikueshme pėr ata njerėz qė thonė se Zoti nuk na ka udhėzuar. Ēfarė duan mė shumė se kaq? A nuk tė ka pajisur me njė natyre besimtare qė para se tė lindėsh? A nuk ka dėrguar profetė dhe njerėz tė mirė qė tė tė tregojnė tė mirėn nga e keqja?


    Thotė profeti a.s:”Tė udhėzosh njė njeri nė rrugė tė Zotit, ėshtė mė e mirė se kjo botė me tė mirat e saj.”


    Gjithēka qė ndodhet nė kėtė botė, ndėrtesa, makina, vila, rrugė, veshje, ushqime.... nuk ėshtė mė e mirė sesa tė bėhesh shkak qė dikush tė udhėzohet nė rrugėn e Zotit.


    Nė njė hadith tjetėr, profeti a.s thotė:”Ai qė nxit pėr njė tė mirė, shpėrblehet si vepruesi i saj.”


    Njė mėnyrė me tė cilėn Zoti i udhėzon njerėzit nė rrugėn e Tij tė drejtė, janė situata dhe ndodhi tė ndryshme qė u ndodhin. Po tė dėgjosh historitė e secilit prej nesh qė falemi, do tė shohėsh qė gjithēka ėshtė udhėzim dhe mirėsi prej Zotit. Sikur Zoti na ka udhėzuar me dorėn e Tij.


    Zoti tė udhėzon ty o vėlla, por ėshtė e rėndėsishme qė tė duash dhe tė fillosh tė pastrohesh nga gjynahet. Mos i lėr gjynahet ta nxijnė jetėn tėnde. “por jo. Zemrat e tyre ishin nxirė me ato qė vepruan” (Mutaffifin 14)


    Shumė muslimanė e kishin tė vėshtirė tė besonin se Umer ibnul Hattabi mund tė bėhej musliman, saqė njė musliman pati thėnė:”Pėr Zotin bėhet musliman gomari i fisit tė tij dhe Umeri jo.”


    Tregon vetė Umer ibnul Hattabi, pasi pranoi Islamin:”Kam pasur urrejtje tė madhe pėr muslimanėt dhe e torturoja shpesh herė skllaven time, pasi ishte muslimane. Unė e torturoja, por ajo vazhdonte e vendosur nė besimin e saj. E lija tė qetė, vetėm pasi lodhesha. Kur mė shihte tė lodhur, ajo mė thoshte:”A nuk e shikon si tė lodhi Zoti dhe mė dha mua fuqi?!” Kjo bėri qė tė ndjej diēka nė zemėr.


    Tregon pėrsėri Umeri:”Pata dėgjuar se profeti a.s lutet pėr mua me fjalėt:”O Zot, pėrkrahe islamin me islamizimin e njėrit nga dy Umerėt (Umer ibnu Hisham dhe Umer ibnul Hattab). Edhe kjo bėri qė tė ndjej diēka nė


    zemėr.


    Njė natė kėrkova dikė qė tė pijmė alkol deri nė mėngjes, por nuk gjeta asnjėrin. Shkova nė pijetore, por e gjeta tė mbyllur. Nuk dija ku tė shkoja dhe papritur dėgjova njė zė tė brendshėm qė mė thoshte:”Shko tek Qabeja dhe bėj tavaf!” Kur shkova tek Qabeja, gjeta profetin a.s duke u falur i vetėm. Shkova dhe qėndrova pas tij, pa mė ndjerė, duke dashur tė dėgjoj se ēfarė thotė. Teksa ai lexonte pjesė nga Kurani, me vete thashė:”Ky duhet tė jetė fallxhor.” Nė atė ēast dėgjova qė profeti (a.s) po lexonte:”As fjalė tė njė fallxhori, tė pakėt jeni qė kujtoheni” (El-hakka 42). Unė u ēudita dhe u trondita nga kjo pėrgjigje, pasi profeti a.s nuk po mė vėshtronte dhe nuk e dinte se unė po e ndjek. Me vete thashė:”Ėshtė poet atėherė.” Por profeti a.s lexoi ajetin tjetėr:”As fjalė tė njė poeti nuk janė.” Atėherė pyeta veten:”Ēfarė ėshtė atėherė?” dhe nė ēast e dėgjova tė lexojė:”Ėshtė shpallje nga Zoti i botėrave” (El-hakka 43). Kur dėgjova dhe kėtė mu dridh trupi dhe filloi tė mė bėjė pėrshtypje mė shumė Islami.


    Abdullah ibn Mesudi kaloi njė ditė pranė disa burrave tė cilėt po pinin alkol dhe njėri prej tyre u kėndonte kėngė. Ibnu Mesudi iu afrua njėrit dhe i tha:”Sa zė i bukur nėse do tė pėrdorej pėr leximin e Kuranit?!” Pasi Ibnu Mesudi u largua, ky burrė shkoi dhe i tha atij qė kėndonte:”A e dėgjove ēfarė tha Ibnu Mesudi pėr ty?” “ēfarė tha?” e pyeti ai. “Sa zė i bukur nėse do tė pėrdorej pėr leximin e Kuranit?!” I prekur nga kjo fjalė tha:”Pėr Zotin kjo ėshtė njė shenjė nga Zoti.” Menjėherė ai la kuvendin e tyre dhe iu vu pas Ibnu Mesudit. Me ta takuar, i tha:”A mė lejon tė vij pas teje dhe tė mė mėsosh Kuranin?” “Po” ia ktheu Ibnu Mesudi. Ai e mėsoi Kuranin dhe ua mėsonte dhe tė tjerėve mė pas.


    Nė kohėn e profetit a.s, vjen njė njeri nga Jemeni pėr tė kryer haxhin nė Meke. Me tė arritur, kurejshėt i tregojnė se ėshtė njė burrė qė ėshtė pushtuar nga xhindėt (pėr profetin a.s) dhe i thanė se nuk duhej t’i afrohej. Por ky burrė, ishte nga ata qė merreshin me nxjerrjen e xhindėve dhe shpirtrave tė kėqinj nga njerėzit. Kėshtu ai vajti menjėherė tek profeti a.s dhe i tha:”ēfarė tė shqetėson o vėlla, se unė merrem me nxjerrjen e xhindėve?” Profeti a.s e kuptoi si qėndronte puna dhe i tha:”Mė dėgjo se ēfarė do tė them!” dhe filloi tė lexojė:”Me tė vėrtetė qė falenderimi i takon Zotit. Atė e falenderojmė, Atij i kėrkojmė ndihmė, falje dhe udhėzim. I kėrkojmė Zotit tė na mbrojė nga e keqja e vetes tonė dhe e keqja e punėve tona. Atė qė e udhėzon Zoti, nuk ka kush ta largojė nga rruga e drejtė dhe atė qė ēon drejt humbjes, askush tjetėr veēTij nuk mundet ta udhėzojė.”


    Burri nga Jemeni i kėrkoi profetit a.s qė t’ia pėrsėrisė dhe dy herė tė tjera kėto fjalė. Nė fund i tha:”ēfarė ėshtė kjo fe?” Profeti a.s i tha:”Ėshtė feja islame.” Burri nga Jemeni e pyeti pėrsėri:”Po pėr ēfarė urdhėron?” Profeti a.s i tha:”Tė adhurosh Zotin dhe tė shkosh mirė me farefisin.” “ēfarė duhet tė bėj qė tė bėhem pjestar i kėsaj feje?” Profeti a.s i tha:”Tė dėshmosh se nuk ka zot tjetėr veēnjė Zoti dhe se unė jam i dėrguari i Zotit.” Burri i tha:”Dėshmoj se nuk ka zot tjetėr veēnjė Zoti dhe se ti je i dėrguari i Tij.”


    Umejr ibnu Vehb, i urrente muslimanėt shumė. Umer ibnul Hattabi thoshte rreth tij:”Mė shumė dua njė derr sesa dua Umejr ibnu Vehbin.” Pas betejės sė Uhudit, Umejr ibn Vehbin ishte ulur me Safvan ibnu Muattil, tė cilit i tha:”Nėse nuk do tė kisha borxhe dhe fėmijėt e vegjėl, do tė kisha marrė shpatėn, do e kisha lyer me helm dhe do shkoja tė vras Muhamedin.” Safvani i tha:”Nėse e bėn diēka tė tillė, fėmijėt e tu janė fėmijėt e mi dhe borxhet t’i shlyej unė. Vetėm bėje atė qė thua.” Menjėherė Umejri merr shpatėn e lyen me helm dhe niset pėr nė Medine. Me tė arritur atje, e shikon Umer ibnul Hattabi i cili u thotė tė pranishmėve:”Ky nuk ka ardhur veēse pėr sherr.” dhe e kapi pėr rrobave tė tij. Profeti a.s i tha Umerit a.s ta lėrė dhe iu drejtua Umejrit:”Afrohu o Umejr! Ēfarė tė ka sjellė kėtu?” Ai i tha:”Kam ardhur pėr vėllanė tim qė gjendet rob tek ju qė nga beteja e Bedrit.” Profeti a.s buzėqeshi dhe i tha:”A pėr kėtė ke ardhur deri kėtu o Umejr?!” “Po” u pėrgjigj. Profeti a.s i tha pėrsėri:”O Umejr, mė trego tė vėrtetėn! A pėr kėtė shkak ke ardhur?” “Po” iu pėrgjigj ai pėrsėri. Atėherė profeti a.s i thotė:”Jo o Umejr. Por ti i the Safvan ibnu Muattil qė sikur tė mos kishe fėmijėt e vegjėl dhe borxhet pa shlyer, do tė merrje shpatėn do e lyeje me helm dhe do shkoje tė vrisje Muhamedin. Safvani tė tha se fėmijėt e tu janė si fėmijėt e tij dhe se borxhet i merr ai pėrsipėr pėr t’i shlyer.” Umejri u befasua nga kėto fjalė tė cilat nuk i dinte tjetėr kush veē tij dhe Safvanit dhe tha:”Dėshmoj se ti je i dėrguari i Zotit.” Tashmė, Umer ibnul Hattabi thoshte pėr Umejrin:”Para se tė pranonte Islamin, doja mė shumė njė derr sasa Umejrin, kurse tani ai ėshtė mė i dashur tek unė se disa nga fėmijėt e mi.”


    Sa herė qė nė Kuran pėrmendet rruga e Zotit, ajo shoqėrohet me mbiemrin “e drejtė”. Kjo pasi rruga e Zotit ėshtė e drejtė dhe e mbarė, pa shtrembėrime dhe nuk ėshtė e lodhshme. Ajo ėshtė rrugė qė shkon nė harmoni me tė gjithė universin. Nėse ti o vėlla do tė ndjekėsh drejtimin e krijesave dhe universit, nuk do tė lodhesh, por nėse do tė lėvizėsh nė drejtim tė kundėrt me lėvizjen e universit, padyshim qė do tė lodhesh dhe do tė jetosh nė strese.


    Njė herė profeti a.s teksa qėndronte mes shokėve tė tij, morri njė shkop dhe bėri njė vijė tė drejtė nė rėrė. Mė pas, bėri dhe disa vija pėrkrah vijės sė drejtė dhe u tha:”Kjo, ėshtė rruga e drejtė e Zotit, kurse kėto janė rrugė qė tė ēojnė nė humbje. Nė fillimin e ēdo rruge, ndodhet njė shejtan qė fton nė rrugėn e tij.”


    E gjithė sureja Fatiha, sillet rreth rrugės sė drejtė tė Zotit.


    Falėnderimi i takon Allahut, Zotit tė botėve! Mėshiruesit, Mėshirėbėrėsit! Sunduesit tė Ditės sė Gjykimit! Vetėm Ty tė adhurojmė dhe vetėm prej Teje kėrkojmė ndihmė! Udhėzona nė rrugėn e drejtė! Nė rrugėn e atyre, tė cilėt i begatove me tė mira, jo nė tė atyre me tė cilėt u zemėrove dhe as nė tė atyre qė e humbėn veten!” (Fatiha 1-7)


    Sa herė tė lexosh ajetin:”Udhėzona nė rrugėn e drejtė! Nė rrugėn e atyre, tė cilėt i begatove me tė mira”


    Kujto profetin Muhamed a.s, kujto Ademin, Ibrahimin a.s… dhe profetėt e tjerė. Kujto shokėt e profetit a.s dhe tė gjithė ata burra dhe gra qė sakrifikuan pėr kėtė fe dhe lute Zotin qė tė tė bėjė prej tyre.


    Nė njė hadith, profeti Muhamed a.s pėrshkruan rrugėn e drejtė. Ai thotė qė kjo rrugė ėshtė e drejtė dhe nė dy anėt e saj, rrethohet nga dy mure. Kėto dy mure, kanė dyer tė hapura, por me perde tė lėshuara. Nė fund tė rrugės, ndodhet njė thirrės qė thėrret:”O ju njerėz! Kjo ėshtė rruga e duhur, prandaj ndiqeni!” Gjatė rrugės, ndodhet njė thirrės tjetėr qė sa herė njeriu tenton tė hyjė brenda dyerve tė mureve, i thotė:”Mos i hap, pasi po i hape do tė biesh brenda!” Mė pas, profeti a.s i komenton kėto dhe thotė se kjo rrugė ėshtė rruga e Zotit e drejtė, Islami. Ftuesi nė fund tė rrugės ėshtė libri i Zotit Kurani. Ftuesi gjatė rrugės ėshtė ndėrgjegja dhe natyra e pastėr me tė cilėn tė ka pajisur Zoti qė kur tė krijoi. Dyert nė muret rrethuese janė haramet qė ka ndaluar Zoti. Kėto dyer janė mbuluar me perde tė bukura qė tė mashtrojnė njerėzit.”


    Nga kėto dyer, ėshtė dera e imoralitetit dhe punėve tė poshtra. Por kjo derė ėshtė e mbuluar me njė perde tė bukur dhe me ngjyra, mbi tė cilėn lexon:”Arti i dashurisė, bashkėjetesa, liria e veprimit...” Nėse shkon dhe heq perden, ke hyrė brenda dhe ke rėshqitur nė kėto punė tė liga.


    Njė nga kėto dyer ėshtė ajo e fitimit tė pasurisė nė rrugė haram. Por kjo derė ėshtė e mbuluar me njė perde tė bukur, nė tė cilėn shkruan:”Shkathtėsi dhe zgjuarsi.” Kurrė mos tento ta hapėsh perden, pasi bie dhe nuk din si tė dalėsh.


    Njė nga kėto dyer, ėshtė dhe njė derė e mbuluar me perde tė zezė. Kjo derė tė ēon drejt konsumimit tė alkolit dhe drogave tė ndryshme. Por mbi kėtė perde lexon:”Bėhu burrė dhe provoje!”


    Njė nga kėto dyer, ėshtė dera e lakuriqėsisė dhe zbulimit tė pjesėve tė turpshme. Por kjo derė ėshtė e mbuluar me njė perde tė bukur, mbi tė cilėn lexon:”Moda.”


    E veēantė ėshte se Zoti i Madhėruar ka zgjedhur tė njėjtėn fjalė pėr tė pėrshkruar rrugėn e Tij tė drejtė nė kėtė botė dhe urėn sipėr tė cilės do tė kalojnė njerėzit ditėn e Kijametit. Kjo fjalė ėshtė fjala “Sirat”.


    Me kėtė, sikur na thotė se ajo ėshtė e njėjta rrugė, e cila zgjatet nga kjo botė deri tek pragu i dyerve tė xhenetit. Vazhdimin e rrugės sė drejtė nė kėtė botė, do e plotėsojmė me kalimin e Siratit nė botėn tjetėr.


    Me tė njėjtat ekuilibra qė do tė kalosh rrugėn e kėsaj bote, do tė kalosh dhe Siratin nė botė tjetėr.


    Tregon profeti a.s rreth njerėzve qė do tė kalojnė Siratin: “.. do tė ketė njerėz qė e kalojnė Siratin sa hap e mbyll sytė. Tė tjerė do e kalojnė si rrufeja. Tė tjerė si era, tė tjerė do tė ecin kėmbadorazi dhe disa tė tjerė barkazi. Do tė ketė nga ato qė do tė kapen pas Siratit, por melekėt do ti tėrheqin drejt tij. Do tė ketė tė tjerė qė do tė bien brenda tij…”


    Ata qė do tė bien nga Sirati i botės tjetėr, janė ata qė nuk duruan pa hapur dyert dhe perdet e rrugės sė kėsaj bote. Je ti ai qė zgjedh se si do e kalosh Siratin o vėlla dhe o motėr. Ashtu si tė kalosh rrugėn e Zotit nė kėtė botė, ashtu do tė kalosh dhe Siratin nė botėn tjetėr. Lute Zotit tė tė forcojė qė tė jetosh nė rrugėn e drejtė tė Zotit nė kėtė botė, me qėllim qė ta kesh tė lehtė tė kalosh dhe Siratin nė botėn tjetėr.

  5. #15
    V per Vendeta Maska e ORIONI
    Anėtarėsuar
    10-12-2003
    Vendndodhja
    Shkup-Prishtine-Ulqin-Tirane-Cameri
    Postime
    919
    Titulli: EL HAKKU (I vėrteti)

    Emri tė cilin do tė trajtojmė nė kėtė temė, ėshtė njė emėr me tė cilin mbahet toka dhe e gjithė gjithėsia. Ėshtė njė emėr me tė cilin ėshtė e lidhur ngushta jeta jonė shoqėrore. Nėse njerėzimi do e shpėrfillė kėtė emėr dhe nuk do punojė sipas tij, rezultati do tė jetė shumė i dhimbshėm, jeta mbi tokė do tė shkonte drejt rrėnimit, shkatėrrimit dhe padrejtėsisė. Nėse kėtė emėr do e pėrjetonim nė tė gjitha aspektet e jetės, do tė jetonim ndryshe. Emri qė do tė trajtojmė sot, ėshtė emri Elhakk (I vėrteti). Po ta shohim, kjo fjalė pėrbėhet nga pak shkronja, por qė kanė peshėn e gjithė qiejve dhe tokės. “Ai krijoi qiejt dhe tokėn mbi bazė tė drejtėsisė” (En’am 73)


    Ēdo gjė nė gjithėsi, ėshtė e krijuar mbi bazėn e drejtėsisė dhe vėrtetėsisė. Zoti na krijoi mbi tokė dhe na kėrkon qė tė jetojmė dhe tė vdesim pėr tė drejtėn dhe tė vėrtetėn. Meqė e gjithė gjithėsia ėshtė ndėrtuar dhe funksionon mbi bazė tė sė drejtės, edhe planeti ynė i vogėl, i tillė duhet tė jetė.


    “Ai ėshtė Zoti juaj, i vėrteti” (Junus 32) “Ēfarė mund tė ketė pas tė vėrtetės, pėrveēse humbje” (Junus 32)


    Emri i Zotit “Elhakk” pėrmendet nė Kuran nėntė herė. Kurse emri “e drejta dhe e vėrteta” pėrmenden 287 herė. Sa herė qė permendet kjo fjalė nė Kuran, ėshtė e shoqėruar me krijesat e mėdha dhe komplekse.


    Qėllimi ynė me kėtė temė ėshtė qė emrin Elhakk, ta bėjmė pjesė tė jetės sonė. Duam qė tė vėrtetėn ta duam, tė jetojmė pėr tė, ta themi dhe tė mos e mbajmė tė fshehtė dhe tė vdesim pėr tė. Qėllimi ynė me kėtė temė ėshtė qė tė tė bėjmė tė ndėrgjegjshėm qė nėse duhet tė zgjedhėsh mes interesit tėnd personal dhe njė ēėshtjeje tė drejtė, tė zgjedhėsh atė qė ėshtė e drejtė dhe jo interesin tėnd vetjak. Qėllimi ynė me kėtė temė, ėshtė qė ta bėjmė tė vėrtetėn tė dashur. E vėrteta ėshtė e hidhur dhe e vėshtirė pėr t’u pranuar, sidomos kur bie nė kundėrshtim me interesat tona. Megjithatė ne duhet ta duam tė vėrtetėn, pasi duke dashur tė vėrtetėn ne duam vetė Zotin e Madhėruar.


    A e don Zotin ti o vėlla? A e don tė vėrtetėn, apo jeton thjesht pėr interesat e tua? Dije se nėse jeton vetėm pėr interesat e tua, jeton me mashtrime dhe gėnjeshtra, ti nuk e njeh dhe nuk e don Zotin. Ti mund tė shkosh nė Umre dhe Haxh sa herė tė duash, mund tė falesh dhe tė agjėrosh... por tė githa kėto janė tė pavlera, pasi nuk ke njohur tė vėrtetėn absolute, Zotin.


    Nėse e kupton siē duhet kėtė emėr dhe cilėsi tė Zotit, duhet qė tė mos tė tė zėrė gjumi natėn. Si mund tė flesh kur ti nuk jeton pėr tė vėrtetėn? Ky emėr ėshtė i vėshtirė pėr t’u praktikuar dhe vėnė nė jetė.


    Tema jonė do tė pėrqendrohet nė pikat e mėposhtme:


    v Kuptimi i emrit “Elhakk” (i vėrteti) dhe cili ėshtė ndryshimi mes tė qėnit i vėrtetė dhe i drejtė?


    v Aktualitete nga jeta jonė, nėse do i njohėsh dhe do i ndjesh, do tė jetosh pėr tė vėrtetėn.


    v Modele tė atyre qė kanė jetuar pėr tė vėrtetėn.


    v E vėrteta do tė triumfojė.


    Tani le tė fillojmė dhe tė flasim rreth secilės nga pikat e mėsipėrme:


    v Fjala e vėrtetė, ėshtė kundėrta e tė kotės dhe gėnjeshtrės. E vėrteta ėshtė ajo gjė pėr tė cilėn ke


    siguri tė plotė dhe e ke tė faktuar qė ėshtė realitet. Kėshtu shohim qė emri “Elhakk” (I vėrteti) i pėrshtatet plotėsisht Zotit tė Madhėruar. E vėrteta mė e madhe ėshtė ekzistenca e Zotit. Ai ėshtė i Vėrteti, fjalėt e Tij janė tė vėrteta, urdhėrat e Tij janė tė vėrteta, ndalesat e Tij janė tė vėrteta...


    “Ai krijoi qiejt dhe tokėn me tė drejtė” (Nahl 3)


    “Thuaj: “A ka ndokush prej idhujve tuaj qė ndonjė tė humbur ta drejtojė nė rrugėn e drejtė? Thuaj: “Vetėm All-llahu udhėzon nė tė vėrtetėn. Atėherė pra, a ėshtė mė e drejtė tė shkohet pas atij qė udhėzon nė rrugėn e drejtė, apo pas atij qė nuk udhėzon, (sepse nuk mund ta udhėzojė as vetveten) vetėm nėse prej dikuj tjetėr udhėzohet? Ē’ėshtė me ju? Si gjykoni?” (Junus 35) Si e kėrkon tė vėrtetėn tek dikush tjetėr o vėlla dhe o motėr? Tė vėrtetėn absolute e gjen vetėm tek Zoti dhe libri i Tij Kurani. Tė vėrtetėn absolute e gjen nė thėniet e tij, urdhėrat e Tij, premtimet e Tij, xhenetin e Tij.


    Tė ecėsh nė drejtimin e kundėrt me drejtimin qė ecėn gjithėsia ėshtė shumė e vėshtirė. E gjithė gjithėsia ndjek drejtimin e tė vėrtetės. Nėse do tė ndjekėsh drejtim tė kundėrt, do tė pėrplasesh me gjithėsinė dhe do tė lodhesh, do tė jetosh nė strese dhe tension, nuk do e gjesh qetėsinė shpirtėrore kurrė.


    Ndryshimi mes “i vėrtetė” dhe “i drejtė”. Tė jesh i drejtė, do tė thotė qė t’i japėsh tė drejtėn tė gjithėve. Kėshtu i drejtė mund tė jesh, duke zbatuar tė vėrtetėn. E vėrteta ėshtė vlerė, kurse e drejta ėshtė konkretizim i tė vėrtetės.


    A e pėrfytyron dot o vėlla dhe o motėr, se si do tė ishte gjithėsia nėse nuk do tė ekzistonte emri “I vėrteti”?


    Gjithkushi do tė sillej dhe vepronte sipas qejfit tė tij. Dikush mund tė kėrkonte qė dielli tė mos e ndriēojė filan shtet. Dikush mund tė kėrkonte qė mos bjerė shi nė kopėshtin e filanit, me tė cilin ėshtė grindur.


    “Nėse i vėrteti do tė ndiqte qejfet e tyre, do tė shkatėrroheshin qiejt dhe toka” (Muminune 71)


    Duke qenė se Zoti ėshtė i vėrteti absolut, nuk preferon njė racė mbi njė tjetėr, as njė popull mbi njė tjetėr, as njė ngjyrė mbi njė ngjyrė tjetėr, as burrat mbi gratė...


    Duke e kuptuar rėndėsinė e tė vėrtetės, shejtani i ka kushtuar shumė rėndėsi diēkaje tė tillė. Ai gjithmonė pėrpiqet qė tė vėrtetėn ta paraqesė si gėnjeshtėr dhe gėnjeshtrėn dhe mashtrimin si tė vėrtetė.


    Pėr kėtė, profeti a.s lutej:”O Zot. Na e trego tė vėrtetėn ashtu siē ėshtė dhe na bėj nga ata qė e ndjekin dhe na e trego tė kotėn dhe gėnjeshtrėn ashtu siē ėshtė dhe na bėj nga ata qė i ruhen”


    Profeti a.s nuk mjatohej me lutjen qė Zoti t’ia tregojė tė vėrtetėn, por i kėrkonte qė edhe ta ndihmojė qė ta ndjekė. Ka shumė njerėz qė e dinė si qėndron e vėrteta, por nuk veprojnė sipas saj. Kėtė e bėjnė pasi interesi i tyre personal, ėshtė nė kundėrshtim me tė vėrtetėn.


    Po kėshtu u lut dhe pėr tė kotėn dhe tė pavėrtetėn. Ai nuk u mjaftua qė Zoti t’ia tregojė atė, por i kėrkoi qė edhe tė ruhet dhe t’i shmanget.


    A e do tė vėrtetėn o biznesmen qė preferon interesat e tua nė kurriz tė vendit tėnd? A e don tė vėrtetėn ti o bashkėshort qė jepesh pas shoqėrisė dhe ke shpėrfillur gruan dhe fėmijėt e tu? A e don tė vėrtetėn ti o student qė kopjon nė provime dhe me rezultatin fiton vend punė duke marrė tė drejtėn e dikujt tjetėr?


    Po ti o perėndim qė ke zgjedhur interesat vetjakė dhe ke pushtuar Irakun, a e don tė vėrtetėn? A e don tė vėrtetėn ti o producent filmash dhe programesh, me tė cilat po shthurren fėmijėt tanė ēdo ditė? A e don tė vėrtetėn o motėr qė e nxit burrin tėnd tė fitojė pasuri nė rrugė haram? A e don tė vėrtetėn o vėlla qė mban njė post, edhe pse ka tė tjerė qė janė mė tė aftė se ti?


    Allahu i Madhėruar krijoi gjithėsinė nė bazė tė drejtėsisė dhe vėrtetėsisė. Kurse pėr tokėn, tė ka caktuar ty o vėlla dhe o motėr pėrgjegjės. Ai tė ka dėrguar profetė dhe libra hyjnorė, me qėllim qė tė njohėsh tė vėrtetėn dhe tė jetosh pėr tė. A e kupton o vėlla dhe o motėr se si po ecni nė rrugė tė kundėrt me atė tė gjithėsisė?


    Le tė pėrmendim dy shembuj tė thjeshtė, pėr tė parė se ēfarė ndodh kur humbet e vėrteta:


    Nė Egjypt ėshtė njė lagje qė quhet “Lagja e inxhinierėve”. Tė gjithė ndėrtesat e kėsaj lagjeje, ishin katėr katėshe dhe njerėzit ndiheshin mirė. Struktura e tokės dhe e vendit, nuk lejonte qė ndėrtesat tė bėhen mė tė larta. Megjithėse ligji nuk e lejonte tė ndėrtoheshin ndėrtesa shumė katėshė, u gjetėn disa njerėz tė cilėve nuk u interesonte gjė tjetėr pėrveē interesave vetjakė. Kėshtu filluan tė ndėrtojnė pallate dhjetė dhe njėzet katėsh. Kjo bėri qė jeta nė kėtė lagje tė bėhej e pamundur dhe shumė njerėz braktisėn vendbanimet e tyre.


    Njė shembull tjetėr, ėshtė studenti qė kopjon ose kompromenton mėsuesit dhe arrin rezultate tė larta, pa tė drejtė. Ky student qė kopjon dhe i blen rezultatet, do tė zėrė njė vend pune, tė cilin e merritonte dikush tjetėr qė ka derdhur djersė. Ajo qė ndodh ėshtė se kėta tė rinj tė cilėve u humbet e drejta pėr punėsim, pasi vendin e tyre e zėnė tė pa aftėt, detyrohen tė emigrojnė nė perėndim. Kjo bėn qė perėndimi tė pėrfitojė prej tyre dhe tė zhvillohet, kurse ne vazhdojmė nė gjendjen e dobėsisė dhe prapambetjes. E gjitha kjo, pėr shkak se e vėrteta nuk respektohet dhe humbet.


    Njė ditė, teksa profeti Muhamed a.s po u fliste shokėve tė tij, njė burrė i pret bisedėn dhe e pyet:” O i dėrguar i Zotit, kur do tė bėhet Kijameti?” Profeti a.s nuk i ktheu pėrgjigje dhe vazhdoi tė flasė mbi temėn rreth tė cilės po fliste. Disa nga tė pranishmit menduan:”E dėgjoi pyetjen e tij dhe nuk i pėlqeu.” Disa tė tjerė menduan qė profeti a.s nuk e dėgjoi pyetjen. Pasi profeti a.s e pėrfundoi bisedėn, pyeti:”Ku ėshtė ai qė pyeti pėr Kijametin?” Kur personi qė kishte pyetur tregoi, profeti a.s iu pėrgjigj:”Kur tė humbasė amaneti, do tė bėhet Kijameti.” Burri e pyeti pėrsėri:”Po si humbet amaneti o i dėrguar i Zotit?” Profeti a.s iu pėrgjigj:”Kur ēėshtjet administrative u lihen nė dorė atyre qė nuk janė tė aftė, prit Kijametin.”


    Kjo pasi gjithėsia ėshtė e ndėrtuar dhe funksionon nė bazė tė sė vėrtetės dhe tė drejtės. Nėse kjo humbet, bėhet Kijameti dhe shkatėrrohet gjithēka.


    Njerėzit nė raportet me tė vėrtetėn janė tė ndryshėm. Ka prej tyre qė e mbajnė tė fshehtė tė vėrtetėn. Ka tė tjerė qė kanė frikė ta thonė tė vėrtetėn. Ka tė tjerė qė tė vėrtetėn e pėrzjejnė me tė kotėn. “E mos e ngatėrroni tė vėrtetėn me tė shtrembėrėn duke e fshehur realitetin me vetėdije.” (Bekare 42)


    Ka tė tjerė qė nuk e dallojnė dot tė vėrtetėn nga e pavėrteta. Ka tė tjerė qė e dinė se nuk kanė tė drejtė, megjithatė insistojnė nė atė rrugė.


    Profeti a.s na jep tetė realitete, tė cilat na ndihmojnė qė tė mos kemi probleme pėr ta dalluar tė vėrtetėn


    gjatė jetės. Kėto tetė realitete, profeti a.s na i mėson nė njė lutje me tė cilėn lutej dhe ai vetė. Kėtė lutje, profeti a.s na e kėshillon tė bėjmė ēdo ditė. Kėtė lutje, profeti a.s e thoshte natėn, pasi qetėsia e saj kishte mbuluar gjithēka. Nėse kėto tetė tė vėrteta nguliten nė zemrėn tėnde, ato do tė shėrbejnė si urė pėr tė gjithė tė vėrtetat e tjera, tė cilat duken komplekse dhe tė paqarta. Nėse nuk e dallon dot nėse je nė tė drejtė apo jo, thuaji kėto tetė realitete dhe puno sipas tyre. Nėse kėto tetė realitete do i bėsh pjesė tė jetės dhe zemrės tėnde, dije se do tė gjesh forcat e duhura pėr ta mposhtur veten para tė pavėrtetės. Tė thuash dhe tė veprosh sipas tė vėrtetės ėshtė e vėshtirė. Tė thuash tė vėrtetėn kėrkon guxim dhe vendosmėri. Tė thuash tė vėrtetėn dhe tė punosh sipas saj, kėrkon dhe vizion tė qartė.


    Ēdo natė, profeti a.s lutej:” O Zot. Ty tė takon falenderimi. Ti je sunduesi i qiejve dhe i tokės dhe gjithēkaje qė gjendet mes tyre. Ty tė takon falenderimi. Ti je drita e qiejve, tokės dhe gjithēkaje qė gjendet mes tyre. Ty tė takon falenderimi. Ti je i pėrjetshmi i qiejve, tokės dhe gjithēkaje qė gjendet mes tyre. Ty tė takon falenderimi, pasi Ti je i vėrteti, fjala Jote ėshtė e vėrtetė, premtimi Yt ėshtė i vėrtetė, takimi me Ty ėshtė i vėrtetė, xheneti ėshtė i vėrtetė, zjarri ėshtė i vėrtetė, profetėt janė tė vėrtetė dhe Muhamedi ėshtė i vėrtetė.”


    Padyshim qė vetėm duke i thėnė kėto, nuk do tė zgjidhet gjė. Ty o vėlla dhe o motėr tė duhet qė tė jetosh me kėto tetė realitete. Ty tė duhet qė t’i bėsh pjesė tė jetės tėnde.


    E pyet njė ditė profeti (a.s) Harithen: “Si u gdhive o Harithe? “Jam gdhirė besimtar i vėrtetė o i dėrguar i Allahut”- ia kthen.


    Profeti (a.s) e pyet pėrsėri: “O Harithe, mendoje atė qė thua, pasi ēdo fjalė e ka njė tė vėrtetė, po besimin tėnd me ēfarė e vėrteton?” “O i dėrguar i Allahut – i pėrgjigjet- mė duket sikur e shoh Arshin e Allahut me sy dhe sikur shoh banorėt e xhenetit duke u kėnaqur nė xhenet dhe banorėt e zjarrit duke vuajtur brenda tij. Prej kėsaj hoqa dorė nga tė mirat e kėsaj bote duke e kaluar natėn me namaz dhe ditėn me agjėrim.”


    “Meqė e ditke, atėherė mos iu ndaj o Harithe”– ia ktheu profeti (a.s).


    Tetė realitetet e hadithit tė mėsipėrm, ishin bėrė pjesė e jetės sė Harithes. Atij i dukej sikur i dėgjonte dhe shikonte banorėt e xhenetit, si mund tė mos thoshte tė vėrtetėn? Si mund tė jetonte me tė pavėrtetėn, kur ai sikur i shihte banorėt e zjarrit duke ulėritur nga dhimbjet?


    Rradhitja e tetė pikave dhe realiteteve nė hadithin e mėsipėrm ėshtė i ēuditshėm. Realiteti i parė ėshtė “O Zot, Ti je i Vėrteti” Meqė Zoti ėshtė i Vėrteti, e vėrtetė ėshtė dhe fjala e Tij. Ai qė fjalėt i ka tė vėrteta, edhe premtimet i ka tė vėrteta. Edhe takimi me Ty tė cilin na e ke premtuar, ėshtė i vėrtetė. Po kėshtu dhe xheneti ėshtė i vėrtetė. Nėse tė gjitha kėto janė tė vėrteta, padyshim dhe profetėt tė cilėt na i transmetuan kėto realitete, janė tė vėrtetė. I vėrtetė ėshtė dhe profeti Muhamed a.s, qė ėshtė profeti i fundit.


    Kėto fjalė, profeti a.s i thoshte nė lutjet e tij para se tė falte namazin e natės. Kjo ishte si hyrje para se tė falej.


    Nėse kėto tetė realitete dhe tė vėrteta janė tė qėndrueshme nė veten tėnde, tė gjithė jetėn do e kalosh nė kėrkim dhe duke zbatuar tė vėrtetėn. Kėto pėrfaqėsojnė strukturėn themelore, me tė cilat do tė pėrballesh me jetėn.


    Realiteti i parė ishte:”O Zot, Ti je i Vėrteti” Thotė Zoti nė Kuran:”A nuk e di se Allahu e fut (errėsirėn) natėn nė ditė dhe e fut (dritėn) ditėn nė natė, dhe Ai i nėnshtroi Diellin e Hėnėn (tė lindin e tė perėndojnė) dhe secili rend deri nė njė afat tė caktuar dhe se Allahu hollėsisht ėshtė i njohur pėr atė qė veproni.


    Kjo (dokumenton) se Allahu ėshtė (Zoti) i vėrtetė..” (Lukman 29-30)


    “Ne do ua tregojmė faktet tona nė horizonte dhe nė vetet e tyre, derisa tė binden se ai ėshtė i vėrtetė” (Fussilet 53)


    Zoti kėrkon qė ne tė jetojmė me tė vėrtetėn mbi tokė. Pėr kėtė, ai na rrėfen se e gjithė gjithėsia funksionon duke ruajtur tė drejtat dhe ekuilibrat e caktuar nga Zoti. Ndėrrimi i katėr stinėve tė vitit, ėshtė pėr t’i dhėnė tė drejtėn ēdo gjallese. Sasia e shirave qė bie, ėshtė pėr t’i dhėnė tė drejtėn ēdo gjallese.


    Ne e lexojmė dhe e dėgjojmė shpesh herė ajetin “Ai krijoi qiejt dhe tokėn me tė drejtė” (Nahl 3)


    dhe nuk e kuptojmė se si i ka krijuar me tė drejtė. Kuptimi i kėtij ajeti ėshtė se gjithēka ėshtė krijuar dhe funksionon nė bazė tė drejtėsisė pėr tė gjithė. Ēdo gjė ėshtė e llogaritur, sasia e shirave, sasia e frutave, pa favorizuar njė racė mbi njė racė tjetėr, as njė ngjyrė mbi ngjyrėn tjetėr, as njė njeri mbi njė tjetėr, as njė popull mbi njė tjetėr, as njė vend mbi njė tjetėr, as njė burrė mbi njė grua... Gjithēka funksionon nė bazė tė drejtėsisė.


    Largėsia e tokės nga dielli ėshtė 150 milionė km. Nėse ajo afrohet mė shumė, gjithēka qė ndodhet mbi tė, digjet dhe shkatėrrohet. Nėse largohet mė shumė, gjithēka mbi tokė ngrin dhe shkatėrrohet.


    Ai njeri qė jeton larg tė vėrtetės, ata njerėz qė jetojnė me gėnjeshtra, ata tė rinj qė kopjojnė nė provime... le t’i thonė mjaft mashtrimit. Nėse e gjithė bota mashtron, gėnjen, e lufton tė vėrtetėn... ti mos u bėj pjesė e tyre. Nėse humbet e vėrteta dhe e drejta, shkatėrrimi ėshtė shumė pranė tokės.


    Realiteti i dytė ishte:” fjala Jote ėshtė e vėrtetė” “Zoti thotė tė vėrtetėn dhe Ai udhėzon nė

    rrugė tė mbarė” (Ahzab 4) Fillo o vėlla dhe o motėr, qė ta lexosh Kuranin, me ndjenjėn qė ēdo fjalė e tij ėshtė e vėrtetė. Sa herė tė lexosh:” Zbatoni drejt matjen dhe peshojėn, e mos u bėni padrejtėsi njerėzve nė sendet e tyre” (Araf 85) ruaje veten nga gjėra tė tilla. Sa herė tė lexosh:”Mjerė ata qė peshojnė mangut” (Mutaffifin 1) tė tė shkojė mendja sa diēka e tillė ėshtė pėr tė gjithė ata qė mashtrojnė nė tregti, dhe pėr ata qė peshojnė mangut.


    Realiteti i tretė ėshtė “dhe premtimi Yt ėshtė i vėrtetė” Tė gjitha premtimet e Zotit janė tė vėrteta

    dhe mbahen. Thotė Zoti nė Kuran rreth historisė sė Musait a.s:”Ne e kthyem atė tek nėna e tij, me qėllim qė tė qetėsohet, tė mos dėshpėrohet dhe qė tė sigurohet qė premtimi i Zotit ėshtė i vėrtetė” (Kasas 13)


    “Zoti u ka premtuar atyre qė besuan dhe vepruan punė tė mira qė do i bėjė pėrgjegjės tė tokės, ashtu siē bėri ata qė ishin mė parė, do ua mundėsojė fenė qė zgjodhi pėr ta, do ua ndryshojė frikėn me siguri, do tė mė adhurojnė dhe nuk do mė shoqėrojnė gjė” (Nur 55)


    “dhe nė qiell e keni rizkun tuaj dhe atė qė u premtohet. Pėr Zotin e qiellit dhe tė tokės, ajo ėshtė diēka e vėrtetė, ashtu siē flisni” (Dharijat 23) Nėse rizkun e ke tė garantuar nga Zoti, pėrse tė kesh frikė nga e vėrteta? Pėrse tė mos e thuash atė, ashtu siē ėshtė?


    Realiteti i katėrt ėshtė “dhe takimi me Ty ėshtė i vėrtetė”. Nėse jeton me tė keqen dhe tė

    pavėrtetėn, kujto Ditėn qė do tė takohėsh me Zotin e Madhėruar. Ēfarė do i thuash atė ditė? Thotė Zoti nė Kuran:”Kur tė qėndrojnė para Zotit tė tyre, Ai u thotė: A nuk ėshtė kjo e vėrtetė? Ata thanė: Sigurisht pėr Zotin tonė.” (En’am 30) Ajo ditė ėshtė dita kur tė shfaqet e vėrteta siē ėshtė.


    Realiteti i pestė dhe i gjashtė ėshtė:” xheneti (dhe zjarri) Yt ėshtė i vėrtetė” Ata qė duan tė fitojnė

    xhenetin, le tė jetojnė pėr tė vėrtetėn. Thotė Zoti nė Kuran:”Banorėt e xhenetit thėrrasin banorėt e zjarrit: Ne e gjetėm tė vėrtetė atė qė na premtoi Zoti ynė, po ju, a e gjetėt tė vėrtetė atė qė u premtoi Zoti juaj?” (Araf 44) O ju qė keni mashtruar, keni vjedhur, keni jetuar larg tė vėrtetės... a e gjetėt atė qė u premtoi Zoti? Banorėt e zjarrit do tė pėrgjigjen me dhimbje dhe dėshpėrim:”Po. Atėherė thėrret njė zė qė thotė: Mallkimi i Zotit qoftė mbi mizorėt”


    Kur shejtani i tha Zotit:”Do ti devijoj tė gjithė” Zoti ia ktheu:”E vėrtetė ėshtė dhe tė vėrtetėn them: Do e mbush zjarrin me ty dhe tė gjithė ata qė tė ndjekin ty” (Sad 84)


    7- Realiteti i shtatė ėshtė “profetėt janė tė vėrtetė” Tė gjithė profetėt nga Ademi a.s deri tek Isai a.s


    kanė qenė tė vėrtetė. Misioni me tė cilin u dėrguan ishte pėrhapja e tė vėrtetės dhe lufta kundėr tė keqes.


    Profetėt pėrmenden me qėllim qė tė mėsosh tė jetosh si ata dhe tė ndjekėsh rrugėn e tyre.


    8- Realiteti i tetė ėshtė “dhe Muhamedi a.s ėshtė i vėrtetė” “Ne tė dėrguam me tė vėrtetėn, dėshmitar, pėrgėzues dhe paralajmėrues” (Bekare 119) Pėr njėzet e tre vite me rradhė profeti a.s sakrifikoi gjithēka pėr tė vėrtetėn me tė cilėn e kishte dėrguar Zoti. E gjithė kjo kohė e gjatė, pėr shkak se kurejshėt nuk besonin pasi interesat e tyre ekonomikė ishin tė lidhur me idhujt e vendosur mbi Qabe. Ata e refuzuan tė vėrtetėn, pėr tė mos humbur pasuritė. Ebu Lehebi, xhaxhai i tij, e urrente pikėrisht pasi e vėrteta me tė cilėn ishte dėrguar profeti a.s, binte ndesh me interesat e tij.


    Fjalėt qė pėrsėriste profeti a.s teksa hynte nė Meke si triumfator, ishin:”Dhe thuaj erdhi e vėrteta dhe u zhduk e kota. Me tė vėrtetė qė e kota ka qenė e zhdukur” ((Isra 81)


    Mėsoji kėto tetė realitete me tė cilat lutej profeti a.s, jeto me to dhe do tė shohėsh qė realitetet e tjera do i kesh mė tė qarta. Do tė shohėsh qė tė vėrtetėn e ke mė tė kollajtė pėr ta thėnė ashtu siēėshtė. Do tė shohėsh qė Zoti tė ndihmon ta dallosh tė vėrtetėn nga jo e vėrteta. Do tė shohėsh qė je nė gjendje ta pėrkrahėsh tė vėrtetėn. Do tė shohėsh qė e don tė vėrtetėn dhe nuk do tė pranosh ta mbash tė fshehtė atė.


    Nėse i pėrjeton dhe je i sigurtė pėr kėto tetė realitete, do tė pėrballesh me njė nga realitetet mė tė mėdhaja nė gjithėsi. Ky realitet ėshtė qė tė ēosh nė vend mesazhin e tė vėrtetės, tė kontribosh pėr pėrhapjen e tė mirės nė tokė. Thotė Zoti nė Kuran:”A mos menduat se u krijuam kot dhe se nuk do tė ktheheni tek Ne? Madhėshtor ėshtė Zoti, sundimtari i vėrtetė.” (Muminun 115)


    Krijimi yt e ka njė qėllim madhėshtor. Ti o njeri nuk je krijuar thjesht pėr tė ngrėnė, pėr tė pirė, pėr t’u martuar, lindur fėmijė dhe tė vdesėsh.


    Tetė realitetet e mėsipėrme shėrbejnė si shkallė qė na ēojnė nė njė realitet mė tė madh. Ky realitet ėshtė qė ta gjallėrojmė tokėn me tė vėrtetėn hyjnore.


    “Ne nuk i krijuam qiejt dhe ato qė janė mes tyre kot. Nuk i krijuam veēse me tė vėrtetėn” (Enbija 16)


    Nuk mund tė jetė Zoti, fjala e Tij, premtimet e Tij, xheneti, profetėt... tė vėrtetė, thjesht qė ti tė hash, tė pish, martohesh, lindėsh dhe nė fund tė vdesėsh. Qėllimi dhe mesazhi pėr tė cilin je krijuar o njeri ėshtė qė tė pėrhapėsh tė vėrtetėn nė tokė.


    Thotė Zoti nė Kuran, rreth Daudit a.s:”O Daud. Ne tė bėmė tė parė nė tokė, prandaj gjyko mes njerėzve me drejtėsi dhe mos ndiq qejfet qė tė largojnė nga rruga e Zotit. Ata qė largohen nga rruga e Zotit kanė njė ndėshkim Ditėn e Llogarisė pėr atė qė u larguan. Ne nuk e krijuam qiellin dhe tokėn kot” (Sad 26)


    Ajo qė i bashkon fjalėt me tė cilat Zoti i drejtohet Daudit a.s dhe ajetin e fundit, ėshtė se e vėrteta funksionon nė tė gjithė gjithėsinė. Njeriu nė tokė, ėshtė njė pjesė e kėsaj tė vėrtete. Zoti i madhėruar e ka plotėsuar tė vėrtetėn nė tė gjithė gjithėsinė dhe tė ka lėnė ty o njeri qė ta plotėsosh mbi planetin tokė.


    E vėrteta ėshtė thelbi dhe esenca e gjithėsisė. Nėse e vėrteta ka humbur sot mes njerėzve, kjo nuk do tė thotė qė ajo nuk ekziston.


    O ti biznesmen, o student dhe studente, o amvisė shtėpie dhe nėnė fėmijėsh... jeto pėr tė vėrtetėn dhe kėshilloji tė tjerėt ta ndjekin atė.






    Modele qė kanė jetuar pėr tė vėrtetėn dhe e kanė pėrkrahur atė.


    Kėto modele na tregojnė si tė jetojmė pėr tė vėrtetėn, qoftė dhe nė ēastet mė tė vėshtira. Thotė Zoti nė Kuran:”O ju qė keni besuar. Jini mbrojtės tė sė drejtės, edhe nėse ėshtė kundėr jush, prindėrve dhe tė afėrmve.” (Nisa 135) “Mos t’ju shtyjė armiqėsia me dikė qė ti shmangeni drejtėsisė. Gjykoni drejt, pasi ajo ėshtė mė pranė devotshmėrisė” (Maide 8)


    Le tė fillojmė me modelin e parė dhe qė ėshtė mė madhėshtori nė tė vėrtetėn.


    Shkaku i luftės sė Hendekut ishin hebrenjtė e Medines. Edhe pas luftės, ata vazhduan tė jetojnė nė Medine. Padyshim qė muslimanėt i shihnin me syrin e tė pabesėve, qė i kishin tradhėtuar pas krahėve. Profeti a.s gjatė gjithė kohės, ishte i interesuar qė banorėt e Medines t’i mbante sa mė pranė, pasi ishin ata qė e pėrkrahėn dhe ndihmuan. Teksa profeti a.s dhe muslimanėt ktheheshin nga njė luftė, bashkė me ushtrinė muslimane ndodhej dhe njė burrė me emrin Katade, nga banorėt e Medines. Gjatė udhėtimit, Katades iu vodh mburoja. Pėr kėtė, ai ngriti dyshime mbi njė nga banorėt e Medines. Pasi u sigurua mbi atė qė e kishte vjedhur mburojėn e tij, Katade vajti tek profeti a.s dhe i tregoi mbi personin qė i kishte vjedhur mburojėn. Personi qė kishte vjedhur mburojėn dėgjon mbi kėtė, mbledh tė afėrmit e tij dhe u tregon mbi atė qė kishte ndodhur. Ata bien dakord qė mburojėn ta hedhin nė shtėpinė e njė ēifuti dhe tė shkojnė tek profeti a.s dhe tė akuzojnė ēifutin pėr vjedhjen e mburojės. Profeti a.s menjėherė dėrgoi njerėz pėr tė verifikuar dhe mburoja u gjet nė shtėpinė e ēifutit. Duke gjykuar sipas kėtyre rrethanave, profeti a.s e shpalli tė pafajshėm banorin e Medines, qė mė parė ishte akuzuar pėr vjedhjen e mburojės. Por Zoti nuk mund tė pranonte qė mashtrimi tė mposhtė tė drejtėn. Pėr kėtė, Zoti i shpall disa ajete profetit a.s nė suren Nisa, me tė cilat shpall pafajėsinė e ēifutit: “Ne tė zbritėm ty (Muhammed) librin (Kur’anin) me plot tė vėrteta, qė tė gjykosh mes njerėzve mbi atė qė tė mėsoi Allahu dhe mos u ngatėrro pėr tradhėtarėt (mos u dil nė ndihmė). Kėrkoi falje (pėr kėtė) All-llahut. All-llahu falė, mėshiron.


    Mos polemizo pėr ata qė tradhtojnė vetveten. All-llahu nuk e do atė qė ėshtė gėnjeshtar e mėkatar.


    Ata fshihen (turpėrohen) prej njerėzve, dhe nuk turpėrohen prej All-llahut. Ai ėshtė me ta edhe kur planifikojnė fshehtas thėnie me tė cilat nuk ėshtė i kėnaqur Ai. All-llahut nuk mund t’i shpėtojnė veprimet e atyre. “ (Nisa 105-108)


    Xhibrili a.s zbriti dhe i tregoi profetit a.s ēdo imtėsi. Menjėherė profeti a.s mbledh njerėzit nė xhami dhe shpall pafajėsinė e ēifutit.


    Diēka e tillė nuk mund tė ndodhė veēse nė shtetin islam.


    Nė kohėn e Umer ibnu Abdul Azizit, ushtria muslimane arriti tė hyjė nė Samarkand dhe e morri menjėherė atė. Ky lajm u pėrhap menjėherė mes popullsisė muslimane, gjė qė i gėzoi tė gjithė. Komandanti i ushtrisė tė Samarkandit, i dėrgon njė letėr Umer ibnu Abdul Azizit ku i thoshte:”Ju keni vepruar nė kundėrshtim me tė drejtėn dhe tė vėrtetėn. Profeti juaj u kėshillon qė armikut t’i jepni tre ditė kohė pėr t’u menduar, para se ta sulmoni. Kurse ushtria juaj nuk e bėri kėtė dhe na sulmoi befasisht.”


    Menjėherė, Umer ibnu Abdul Azizi dėrgon njė letėr, ku urdhėron ushtrinė e tij tė dalė nga qyteti Samarkand.


    Teksa mendon rreth kėtij qėndrimi tė Umer ibnu Abdul Azizit, tė vjen nė mendje njė pyetje: Si arriti ai ta marrė njė vendim tė tillė? Gėzimi dhe hareja pėr marrjen e Samarkandit kishte kohė qė vazhdonte, kurse ai urdhėronte qė ushtria tė dalė nga qyteti. Por, si tė mos e merrte kėtė vendim, nė njė kohė qė kėtė ia impononte e drejta dhe e vėrteta?


    Urdhėri i tij zbatohet menjėherė nga ushtria muslimane dhe tė gjithė dalin nga qyteti. Me tė parė njė veprim


    tė tillė, banorėt e Samarkandit u siguruan qė kėta njerėz janė nė tė vėrtetėn dhe tė gjithė pranuan islamin.


    Prej kėtij qyteti kanė dalė dijetarėt mė tė mėdhenj tė islamit. E gjitha kjo, me njė qėndrim tė drejtė.


    Kur njė grua nga njė fis dhe familje e fisme, vodhi, tė afėrmit dhe njerėzit dėrguan dikė qė tė ndėrmjetėsoje tek profeti a.s dhe tė mos e ndėshkojnė. Profeti a.s u skuq nė fytyrė dhe u zemėrua shumė. Tregon Zejdi qė vajti tė ndėrmjetėsojė:”Kur e pashė profetin a.s, dėshirova ta kisha pranuar islamin pas atij ēasti dhe tė mos isha aty nė ato ēaste. Mė pas profeti a.s i thotė:”A po kėrkon ndėrmjetėsim nė njė nga ligjet e Zotit?! Popujt qė kanė qenė para jush, u ndėshkuan pasi kur vidhte njė i dobėt e ndėshkonin, kurse kur vidhte njė i fisėm e falnin. Pėr Zotin! Nėse Fatimja, vajza ime do tė vidhte, do ia prisja dorėn!”


    Ajo qė kėrkojmė tė arrijmė me kėtė temė, ėshtė qė tė jetojmė pėr tė vėrtetėn, tė punojmė pėr tė dhe tė vdesim pėr tė. Kurrė mos e vendos interesin personal nė njė krah dhe tė vėrtetėn nė krahun tjetėr dhe tė zgjedhėsh interesin personal. Si pranon ta shpėrfillėsh tė vėrtetėn, nė njė kohė qė e vėrteta buron nga vetė Zoti? E vėrteta ėshtė njė nga emrat dhe cilėsitė e Zotit. Ai na krijoi me tė vėrtetėn dhe kėrkon qė tė jetojmė pėr tė.


    Kur profetit a.s i propozuan poste dhe tė mira materiale nė kėmbim tė braktisjes sė vėrtetės me tė cilėn ishte dėrguar, i tha xhaxhait tė tij:”Pėr Zotin o xhaxha, nėse do tė vinin diellin nė dorėn time tė djathtė dhe hėnėn nė tė majtėn, nuk do hiqja dorė nga kjo rrugė, derisa ta bėjė Zoti tė triumfojė ose tė vdes nė kėtė rrugė”. Pas kėtyre fjalėve, profeti a.s filloi tė qajė. Atėherė Zoti i shpall ajetet:”Mbėshtetju Zotit se ti je nė tė vėrtetėn e qartė” (Neml 79)


    Kurrė mos kij frikė o vėlla dhe o motėr nėse je nė tė vėrtetėn. Nuk ke pėrse ta braktisėsh tė vėrtetėn. Atė mbaje nė kompaninė ku punon, mes familjes me tė cilėt jeton, e mban atė pėr hatėr tė islamit i cili ka nevojė qė tė pėrēohet tek tė tjerėt.


    Kur arrestuan Imam Ahmedin, ai mendonte me vete: “Pėr Zotin, nuk i frikėsohem burgut, pasi e kam njėlloj si shtėpinė. Nuk i frikėsohem as vrasjes, pasi do tė vdes shehid. Ajo tė cilės i frikėsohem, ėshtė kamzhiku.” Kur e morrėn pėr ta torturuar, ai u zverdh nė fytyrė dhe dridhej. Teksa kalonte nė korridoret e burgut, pa njė hajdut tė cilin kushedi sa herė e kishin arrestuar pėr vjedhje. Hajduti e pa imam Ahmedin dhe kur dalloi frikėn nė fytyrėn e tij, i tha:”O imam, tregohu i vendosur nė tė drejtėn. Nėse jeton, do tė jetosh me nder dhe nėse vdes, vdes si dėshmor.” Tregon imam Ahmedi:”Nga kėto fjalė, mu duk sikur vendosmėria hyri nė ato ēaste nė zemrėn time.”


    Teksa flasim mbi tė drejtėn dhe tė vėrtetėn, mos mendo se kjo ėshtė njė ēėshtje qė i intereson vetėm muslimanėve. Ajo ėshtė njė ēėshtje qė i intereson ēdo njeriu tė ndershėm.


    Gjatė luftės sė dytė botėrore, ēershilli mblodhi ministrat e tij dhe filloi t’i pyesė mbi situatėn, pasi Gjermania po e shkatėrronte Anglinė. Kur pyeti ministrin e financave, mbi situatėn e arkės sė thesarit, ai iu pėrgjigj:”Ėshtė bosh”. Kur pyeti ministrin e shėndetėsisė mbi situatėn, ai iu pėrgjigj:”Nuk ka mė keq”


    Pyeti ministrin e strehimit dhe ai iu pėrgjigj se gjithēka ishte shkatėrruar. Kur pyeti ministrin e drejtėsisė, se si ishte gjendja, ai iu pėrgjigj:”Mirė” Atėherė ēershilli iu pėrgjigj:”Atėherė do tė fitojmė” dhe fituan.


    Pika e fundit rreth kėsaj teme ėshtė se e vėrteta patjetėr qė do tė triumfojė. Kjo pasi e vėrteta ėshtė vetė Zoti. Ai nuk e lė tė vėrtetėn tė humbasė plotėsisht. Mundet qė e keqja dhe e kota tė dominojė pėr njė kohė, mund tė pėrhapet fallciteti pėr njė periudhė, por nuk mund tė vazhdojė pėrgjithmonė.


    Pasi paria e kurejshėve mbetėn tė vrarė nė Bedr, profeti a.s u vajti pranė dhe u tha:”O Utbe ibn Rebia, o Shejbe ibn Rebia, o Velid, o Amr ibn Hisham... a e gjetėt tė vėrtetė atė qė u premtoi Zoti? Unė e gjeta tė vėrtetė atė qė mė premtoi Zoti im?”


    “ Ne e godasim tė kotėn me tė vėrtetėn dhe ajo shembet pėrtokė” (Enbija 18) Ashtu siē e shemb pėrtokė plumbi njeriun po e goditi nė kokė, ashtu e shkatėrron e vėrteta tė kotėn kur e godet.


    E keqja dhe e pavėrteta mundet tė dominojė pėr vite me rradhė. Ėshtė e mundur qė tė gėnjesh. Ėshtė e mundur qė tė mashtrosh dhe tė vjedhėsh. Mund tė tallesh me dikė pėr vite me radhė. Por njė situatė e tillė nuk mund tė vazhdojė pėrgjithmonė.


    “dhe thuaj: Erdhi e vėrteta dhe u shkatėrrua e kota. Me tė vėrtetė qė e kota ka qenė e shkatėrruar” (Isra 81)


    E veēanta e ajetit ėshtė se thekson se qė tė shkatėrrohet e keqja, duhet tė vijė e vėrteta. Tė vėrtetėn duhet ta mbajnė dhe pėrkrahin njerėzit. Ajo nuk vjen vetė. Ajo kėrkon burra dhe gra qė ta mbajnė.


    Ajeti i mėsipėrm tregon se po nuk erdhi e vėrteta dhe e drejta, e kota dhe e keqja do tė vazhdojnė tė dominojnė. Sa herė qė shkatėrrohet njė e keqe, do tė vijė njė tjetėr. Kjo do tė vazhdojė derisa tė vijė e vėrteta.


    Le tė pėrmendim njė ajet nga Kurani, qė ėshtė shumė shpresėdhėnės pėr triumfin e tė vėrtetės. Pėr kėtė, Zoti pėrmend dy shembuj qė ndodhin nė gjithėsi, njė me ujin dhe njė me zjarrin. Kėto dy ajete tregojnė se e vėrteta sido qė tė humbasė, do tė triumfojė. Dhe se e kota sido qė tė pėrhapet, do tė shkatėrrohet dhe do tė shuhet.


    Thotė Zoti nė Kuran: “Ai e lėshon ujin (shiun) nga qielli dhe sipas madhėsisė sė tyre rrjedhin rrėke, kurse vala mbart mbi vete shkumė tė fryrė. Shkuma e ngjashme ėshtė edhe ajo ku shkrihet (metali) nė zjarr pėr tė prodhuar stoli ose mjete. Kėshtu e sqaron Zoti shembullin e tė vėrtetės dhe tė pavėrtetės. Pėr sa i pėrket shkumės (sė ujit apo tė metaleve), ajo hidhet si mbeturinė, ndėrsa ajo qė u sjell dobi njerėzve, mbetet nė tokė. Kėshtu Zoti i sjell shembujt” (Rad 17)


    E vėrteta ėshtė si uji dhe metali i pastruar, i cili edhe pse mbulohet nga shkuma dhe skarcot, vazhdon tė ekzistojė dhe funksionon nė dobi tė njerėzimit. Kurse e pavėrteta dhe e keqja i ngjan shkumės dhe skarcove tė metalit, tė cilat shkrihen dhe humbasin shpejt.


    Shembull mė i mirė pėr kėtė ėshtė kolonializmi dhe komunizmi tė cilėt u zhdukėn dhe u rrėnuan.


    E vėrteta do tė vazhdojė mbi tokė. Atė ditė qė tė zhduket e vėrteta dhe tė mos ekzistojė, atė ditė do tė bėhet Kijameti.


    Ajo qė duam tė theksojmė nė fund tė kėsaj teme, ėshtė qė ta duash tė vėrtetėn pasi vetė Zoti ėshtė i Vėrteti. Tė jetosh pėr tė vėrtetėn, ta thuash, tė mos e fshehėsh dhe tė vdesėsh pėr tė. Kurrė mos prefero interesin tėnd personal, nė llogari tė sė vėrtetės.

  6. #16
    V per Vendeta Maska e ORIONI
    Anėtarėsuar
    10-12-2003
    Vendndodhja
    Shkup-Prishtine-Ulqin-Tirane-Cameri
    Postime
    919
    Titulli: EL HAMIDU – (I falendėruari, I lavdėruari)

    Emri qė do tė trajtojmė nė kėtė temė, ėshtė emri i Zotit, El-Hamid. Ky emėr rrjedh nga fjala “hamd” e cila ėshtė e kundėrta e “dhemm” (pėrbuz). Ai qė ėshtė perfekt dhe i pėrkryer lavdėrohet, kurse ai qė ka tė meta jo. I pėrkryeri absolut ėshtė vetėm Zoti dhe lavdėrohet pėr veprat e Tij, krijesat, ligjet, thėniet dhe gjithēka tjetėr.


    Kėshtu, emri El-Hamid, nėnkupton atė qė e meriton falenderimin dhe lavdėrimin. Hamd, (lavdėrimi) ėshtė kur e falenderon Zotin pėr madhėshtinė, bujarinė, furnizimin dhe pėrsosmėrinė e Tij. Kurse “shukr” ėshtė kur e falenderon pėr njė tė mirė tė caktuar.


    Vallė sa herė e falenderon dhe e lavdėron Zotin nė ditė? Sa herė thua:”Elhamdulilah?” Sa herė nė ditė i kujton vuajtjet dhe fatkeqėsitė dhe asnjėherė nuk pėrmend tė mirat qė tė ka dhėnė El-Hamid? Sa herė ua numėron fatkeqėsitė njerėzve dhe sa herė je ulur me ta dhe u ke numėruar tė mirat me tė cilat tė ka nderuar Zoti?


    v Si e falenderonte dhe lavdėronte profeti Muhamed a.s Zotin? Qėllimi kėtu, ėshtė me falenderimin


    me zemėr dhe jo thjesht me gojė. Ēdo natė, profeti a.s ēohej tė falė namazin e natės dhe lutej:” O Zot. Ty tė takon falenderimi. Ti je sunduesi i qiejve dhe i tokės dhe gjithēkaje qė gjendet mes tyre. Ty tė takon falenderimi. Ti je drita e qiejve, tokės dhe gjithēkaje qė gjendet mes tyre. Ty tė takon falenderimi. Ti je i Pėrjetshmi i qiejve, tokės dhe gjithēkaje qė gjendet mes tyre. Ty tė takon falenderimi, pasi Ti je i Vėrteti, fjala Jote ėshtė e vėrtetė, premtimi Yt ėshtė i vėrtetė, takimi me Ty ėshtė i vėrtetė, xheneti ėshtė i vėrtetė, zjarri ėshtė i vėrtetė, profetėt janė tė vėrtetė dhe Muhamedi ėshtė i vėrtetė.”


    “Zoti ynė, Ty tė takon falenderimi, falenderim i shumtė, nė tė cilin ėshtė mirėsia dhe bekimi. Ty tė takon falenderimi, sa qiejt dhe toka dhe ajo qė ndodhet mes tyre. Ti je Zot i madhėshtisė dhe i lavdisė. Ti meriton lavdi dhe madhėshti, mė shumė se ē’thotė robi Yt dhe tė gjithė ne jemi robėt e Tu. O Zot, s’ka kush e ndalon atė qė Ti jep dhe s’ka kush e jep atė qė Ti e ndalon. S’ka dobi i pasuri, pasuria e tė cilit ėshtė prej Teje.”


    “Unė nuk mundem tė tė lavdėroj siēe merriton. Ti je ashtu siēke lavdėruar veten Tėnde.”


    “O Zot, Ty tė takon falenderimi ashtu siē e meriton lavdia Jote dhe madhėshtia e pushtetit Tėnd.”


    “O Zot, Ty tė takon falenderimi pasi ishim tė dobėt dhe na forcove. Ty tė takon falenderimi, pasi ishim tė pėrbuzur dhe na bėre krenarė. Ty tė takon falenderimi, pasi ishim tė varfėr dhe na pasurove. Ty tė takon falenderimi pėr islamin, Ty tė takon falenderimi pėr besimin, Ty tė takon falenderimi pėr Kuranin, Ty tė takon falenderimi pėr familjen, fėmijėt dhe pronat. O Zot, Ty tė takon i gjithė lavdėrimi dhe i gjithė falenderimi, Ty tė takon i gjithė pushteti dhe tek Ti kthehet ēdo gjė.”


    “ēdo mirėsi qė keni, e keni nga Zoti” (Nahl 53)


    A tė ka ndodhur o vėlla dhe o motėr qė tė marrėsh njė letėr dhe njė stilolaps dhe tė shkruash mirėsitė e Zotit ndaj teje? Unė tė kėshilloj ta bėsh diēka tė tillė. Merr njė letėr dhe nė fillim tė saj shkruaj:”Emri i Zotit, El-Hamid.” Diēka e tillė ta zbut zemrėn dhe ta shton dashurinė pėr Zotin e Madhėruar. Duhet ta dish para se tė fillosh t’i shkruash tė mirat, se sado e madhe tė jetė letra:”dhe nėse i numėroni mirėsinė e Zotit, nuk do arrini t’i numėroni” (Nahl 18)


    Pasi tė shkruash nė fillim tė letrės”El-Hamid”, mė pas shkruaj:”dhe ēdo mirėsi qė keni, e keni nga Zoti”


    Kjo do tė thotė, qė gjithēka nė trupin tėnd, nė jetėn tėnde dhe pėrreth teje, e ka burimin prej Zotit tė Madhėruar.


    Me qėllim qė ti ndjejmė sa mė shumė mirėsitė e Zotit mbi ne, le tė kthehemi nė origjinėn e ēdo gjėje qė na rrethon. Ėshtė njėlloj sikur tė marrim njė film dhe ta kthejmė mbrapsht pėr tė parė fillimin e tij.


    Po tė marrim rrobat tona, do i shohim qė janė shumė tė bukura dhe funksionale. Origjina e tyre ėshtė ose pambuku, ose leshi i bagėtive, ose lėkurat e tyre dhe tė gjitha kėto, janė krijesa tė Zotit. Pa Zotin, ti o vėlla nuk do tė kishe me ē’tė mbuloheshe. Pikėrisht pėr kėtė, kur profeti Muhamed a.s vishte rrobat e tij, thoshte:”E falenderoj Zotin qė mė veshi me rroba tė cilat mbulojnė pjesėt e mia tė turpit dhe mė zbukurojnė para krijesave tė Tij.”


    Secili prej nesh, pėrpiqet ta mobilojė shtėpinė e tij, nė mėnyrėn sa mė tė bukur. Tė gjithė mobiljet tona janė tė ndėrtuara prej dėrrase, e cila vjen nga pyjet. Origjina e pemėve qė pėrdorim pėr mobilje, ėshtė njė farė e vogėl, e cila mbiu nga shiu qė ra nga qielli. A e imagjinon dot o vėlla se divani, karriget, tavolina... tė cilat pėrdor nė shtėpi, kanė si origjinė njė farė dhe njė pikė shiu qė e bėri tė mbijė?


    Tė gjithė materialet me tė cilat ndėrtojmė shtėpitė, e kanė origjinėn nga metalet qė Zoti i ka vendosur nė


    Tokė.


    Ushqimin me tė cilin ushqehemi dhe e gatuajmė nė mėnyra tė ndryshme, e blejmė nga supermarketi. Kurse Zoti nė Kuran na tėrheq vėmendjen tek diēka tjetėr:”


    “Njeriu le tė shikoje ushqimin e vet. Ne lėshuam shi tė mjaftueshėm. Pastaj e ēamė tokėn sipas nevojės sė bimės, Dhe bėmė qė nė tė tė mbijnė drithėra Edhe rrush e perime, Edhe ullinj e hurma, Edhe kopshte tė dendura.” (Abese 24-30)


    Filloje listėn e mirėsive tė Zotit me kėto tre qė pėrmendėm. Thuaj: Tė falenderoj o Zot qė mė veshe, pasi pa mirėsitė e Tua do tė jetoja lakuriq. Thuaj: Tė falenderoj Ty o Zot qė mė strehove nė shtėpi, pasi do tė jetoja jashtė. Thuaj: Tė falenderoj o Zot, qė mė ushqen me tė mirat e Tua, pa tė cilat do tė ndjeja uri. Para se t’i shkruash dhe t’i thuash me gojė, thuaji me zemėr dhe me ndjenja. Mos neglizho asnjė fjalė “Elhamdulilah”, pasi mund tė jetė njė fjalė e tillė ajo qė tė afron pranė El-Hamid Ditėn e Kijametit. Mund tė jetė njė “Elhamdulilah” e thėnė me gjithė zemėr dhe siqeritet, ajo qė tė bėn tė dashur tek El-Hamid.


    Thotė Zoti nė njė hadith Kudsij:” O robėt e Mi! Tė gjithė ju jeni tė humbur, veē atij tė cilin e kam drejtuar Unė. Prandaj mė kėrkoni qė t’ju drejtoj!”O robėt e Mi! Tė gjithė ju jeni tė uritur, pėrveē atij tė cilin e kam ushqyer Unė. Prandaj mė kėrkoni Mua qė t’ju ushqej. O robėt e Mi! Tė gjithė ju jeni tė pa mbuluar, veē atij qė e kam mbuluar Unė. Prandaj mė kėrkoni Mua qė t’ju mbuloj. O robėt e Mi! Ju tė gjithė bėni gabime ditė e natė dhe jam Unė Ai qė ua fal gabimet.Prandaj mė kėrkoni Mua falje qė t’ju fal.”


    Uji qė bie nga qielli, a nuk ėshtė dhuratė dhe mirėsi e Zotit? Thuhet qė Egjypti ėshtė dhuratė e Nilit. Po vetė Nili, a nuk ėshtė dhuratė e Zotit?


    Tregohet se dikush kishte humbur nė shkretėtirė. Ngaqė nuk kishte asnjė furnizim me vete, pėr pak kohė ai do tė vdiste nga etja. Duke ecur, ai vėren nga larg diēka qė shkėlqente mbi njė pemė dhe mendoi se ėshtė lėkurė me ujė. I gjendur nė kulmin e etjes, vrapoi drejt pemės me qėllim qė tė pijė nga uji, por kur hapi lėkurėn e gjeti tė mbushur me flori. I mėrzitur tha:”Ah ēfarė fatkeqėsie! Ky qenka flori dhe jo ujė!” ēfarė vlere do tė kishte floriri nėse je duke vdekur nga etja pėr ujė? Ne jemi mėsuar me ekzistencėn e ujit, e pijmė e pėrdorim...madje nuk e falenderojmė as Zotin pėr kėtė. Por po tė privohesh nga pika e ujit, vetėm atėherė e kupton rėndėsinė e tij.


    Udhėtarėt nėpėr shkretėtirė tregojnė se kur gjejnė dikė tė vdekur nė shkretėtirė nga etja, e gjejnė me fytyrė tė gėrvishtur me thonj. Kjo, pėr shkak tė etjes dhe vuajtjes.


    Mos harro tė thuash “Elhamdulila” o vėlla pėr ēdo pikė uji qė pin! Na ndodh shpesh qė tė themi “Elhamdulilah” pėr shumė mirėsi tė Zotit, por kėtė e bėjmė instiktivisht dhe pa e ndjerė me zemėr. Kur njė njeri na ka bėrė ndere, ne i themi faleminderit me gojė, por njėkohėsisht i themi dhe me zemėr. E ndjejmė mirėsinė e tij ndaj nesh, thellė nė zemėr. Pėrse e bėjmė diēka tė tillė me njerėzit dhe nuk e bėjmė me Zotin e njerėzve, i cili ėshtė burimi kryesor i gjithė tė mirave?!


    Nėse tė pish ujė ėshtė njė mrekulli, edhe vetė nxjerrja e ujit (urinimi) ėshtė njė mrekulli mė vete.


    Harun Reshidi, halifeja madhėshtor i tha njė ditė kėshilltarit tė tij Ibnu Semmakut: “O Ibnu Semmak, mė kėshillo!” Ai i tha: “Nėse nuk do tė kishe pėr tė pirė vetėm njė gotė me ujė, sa do tė paguaje nga pasuria jote qė ta pije?” Harun Reshidi u mendua pak dhe i tha: “Paguaj gjysmėn e pasurisė pėr ta pirė.” Ibnu Semmak e pyeti pėrsėri: “Po nėse do e pije dhe tė mbetej brenda pa pasur mundėsi ta nxjerrėsh, sa do paguaje nga pasuria jote pėr ta nxjerrė?” “Do paguaja gjysmėn tjetėr” – i tha Haruni. “O prijės i besimtarėve – i tha Ibnu Semmaku–njė pasuri qė vlen sa njė gotė ujė ėshtė e pavlerė.”


    Njė mirėsi tjetėr e paēmueshme ėshtė mbrojtja qė tė bėn Zoti. Po tė shohim nė jetėn e fėmijėve tanė, do tė gjejmė se ata janė tė rrezikuar nga shumė gjėra. Ata mund tė bien pre e rrymės elektrike, mund tė rrėzohen nga shkallėt, mund tė digjen me ujė tė nxehtė… A tė ka shkuar mendja ndonjėherė se kush ėshtė Ai qė i ruan dhe i mbron fėmijėt e vegjėl? Thotė Zoti nė Kuran:”Ai (njeriu) ka mbrojtės nga para dhe pas, pėr ta mbrojtur me urdhėrin e Zotit” (Rad 11) Neve na ndodhin shumė aksidente, prej tė cilave dalim shėndoshė e mirė dhe habitemi si shpėtuam prej tyre.


    Shkruaje nė letėr mrekullinė e krijimit dhe tė funksionimit tė trupit tėnd. Shkruaje qė ti vetė shikon, por ka shumė tė tjerė qė nuk shohin. Shkruaje qė ti vetė dėgjon, por ka shumė tė tjerė qė janė privuar nga kjo shqisė. Shkruaj qė ti lėviz dhe ecėn, por ka shumė tė tjerė qė janė tė paralizuar. Shkruaj qė ti llogjikon dhe kupton, kurse shumė tė tjerė kanė probleme mendore. Shkruaj qė ti ndjen, kurse shumė tė tjerėve u kanė vdekur ndjenjat. Shkruaj qė ti i don tė tjerėt dhe tė duan, kurse ka shumė tė tjerė qė as nuk i duan dhe as nuk duan kėnd. Si do tė ishte gjithėsia pa dashurinė e ndėrsjelltė?


    A e imagjinon sesa lodhėse dhe sa e kushtueshme do tė ishte nėse fėmijėt qė lindin tė lindin me mangėsi nė organe, dhe kėto organe tė bliheshin nė njė fabrikė? Vallė sa pasuri do tė na duhej tė harxhonim pėr t’ua plotėsuar fėmijėve tanė organet? Vallė a do tė pranoje me qindra mijėra dollarė, nė kėmbim tė njėrit sy? Kurse Zoti tė ka krijuar tė plotė me tė gjitha organet e duhura. Thotė Zoti nė Kuran:“A nuk i dhamė atij dy sy? Edhe gjuhė e dy buzė? Dhe e sqaruam pėr tė dy rrugėt”. (Beled 8-10)


    Edhe pse ne nuk e ndjejmė si njė mirėsi tė madhe, mirėsia e frymėmarrjes ėshtė njė nga mirėsitė mė tė mėdha. A e imagjinon dot se sa e vėshtirė do tė ishte nėse Zoti do tė ta linte ty tė siguroje frymėmarrjen e rregullt me anė tė aparateve dhe mjeteve rrethanore? A e kupton tani se sa tė lehtė e ka bėrė Zoti njė proēes tė tillė? Ne marrim dhe nxjerrim me mijėra herė frymė nė ditė dhe nuk ndjejmė lodhje.


    Shkruaje nė letėr qė ti ke prindėr dhe jeton me ta, kurse shumė tė tjerė jetojnė si jetimė. Shkruaje mirėsinė e shpirtit me tė cilin jeton trupi yt. A nuk ėshtė nje mrekulli dhe njė mirėsi vetė ekzistenca jote nė kėtė botė? Secili prej nesh mban njė emėr dhe mbiemėr, ėshtė i regjistruar nė gjendjen civile, ka njė numėr identifikimi... Kush tė bėri tė tillė o njeri? A nuk ėshtė Zoti i Madhėruar? Pėrse nuk e falenderon Atė?


    Shpesh herė na ndodh tė shohim modelet e rrobave nga vitrinat e dyqaneve. Tė gjithė njerėzit qė qėndrojnė para vitrinave, janė tė pėrqendruar nė modelin dhe ngjyrat e rrobave, qė ua kanė veshur statujave tė plastikės. Provoje pėr njė ēast qė tė mos shohėsh rrobat, por tė shohėsh statujat e pajetė dhe thuaji vetes: Ku qėndron ndryshimi mes meje dhe kėsaj statuje? Ndryshimi i vetėm ėshtė mirėsia e shpirtit me tė cilėn na ka pajisur Zoti.


    Mos harro tė shkruash mirėsinė mė tė madhe, qė ti je musliman. A ka mirėsi mė tė madhe se tė agjėrosh Ramazanin pėr hatėr tė Zotit? A ka mirėsi mė tė madhe sesa t’i pėrulesh Zotit? A ka mirėsi mė tė madhe sesa tė jesh i lidhur me Zotin?


    Mos harro tė shkruash dhe mirėsinė tjetėr, xhenetin. Teksa besimtarėt do tė jenė nė xhenet, do u kalojė sipėr njė re e cila u thotė:” O banorė tė xhenetit! Mė ka dėrguar El-Hamid qė t’ju pyes se ēfarė dėshironi t’ju lėshoj sot nė vend tė shiut?”


    Nėse njė i njohur me tė cilin je nė autobuz, paguan dhe biletėn tėnde, padyshim qė do e falenderoje nė ēast dhe nuk do tė harroje ta falenderoje dhe kur tė zbresėsh. Nėse njė tjetėr tė dhuron njė biletė pėr tė ndjekur ndeshjet e kampionatit botėror, patjetėr qė do e falenderoje me gjithė zemėr dhe nuk do ia harroje kėtė tė mirė. Nėse dikush tė bėn njė nder tė madh, do tė pėrpiqeshe qė ta falenderoje duke zgjedhur fjalėt mė tė bukura, do u tregoje tė afėrmve tė tu ... A nuk tė vjen turp o njeri qė tė falenderosh krijesat dhe tė mos falenderosh Krijuesin? El-Hamid ėshtė Ai qė meriton falenderimin pėr gjithēka qė na ka dhėnė.


    E pyeti njėherė Musai Zotin dhe i tha: “O Zot, si tė tė falenderoj, nė njė kohė qė vetė falenderimi im pėr Ty, ėshtė njė mirėsi pėr tė cilėn duhet tė tė falenderoj?” Zoti i tha: ‘O Musa, nėse e ke kuptuar kėtė, mė ke falenderuar.”


    Ēėshtja nuk ėshtė tė thuash me gojė “Elhamdulilah”, por ėshtė qė mirėsitė e Zotit t’i ndjesh dhe t’i pėrjetosh me zemėr dhe me gjithė qėnien tėnde.


    A nuk tė vjen zor o njeri, qė e gjithė gjithėsia e falenderon dhe e madhėron Zotin, kurse ti jo? “gjithēka qė ekziston e madhėron Atė dhe e falenderon, por ju nuk e kuptoni tesbihin e tyre” (Isra 44)


    Kur profetit a.s iu shpallėn ajetet e sures Rahman:”Cilėn nga mirėsitė e Zotit pėrgėnjeshtroni?” profeti a.s u tha shokėve:”Pėrse nuk thoni siē thanė xhindėt kur e dėgjuan kėtė ajet?” “Po ēfarė thanė xhindėt o i dėrguari i Zotit?” e pyetėn ata. Profeti a.s u tha:”Ata thanė:”Nuk pėrgėnjeshtrojmė asnjė nga mirėsitė e Tua o Zot.”


    A nuk tė vjen turp qė e gjithė gjithėsia e madhėron Zotin, e falenderon dhe e lavdėron, kurse ti o njeri refuzon?! Thotė Zoti nė Kuran:” Vėrtet, njeriu ėshtė mohues i tė mirave tė Zotit tė tij. Edhe vetė ėshtė dėshmues i asaj” (Adijat 6)


    Njeriu pėrmend vetėm fatkeqėsitė dhe vuajtjet dhe harron mirėsitė qė Zoti i ka dhėnė.


    Kur profeti a.s hyri nė Medine, i kėshilloi njerėzit me fjalėt:”O ju njerėz! Duajeni Zotin me gjithė zemėr, duajeni Zotin pėr tė mirat tė cilat ua ka dhėnė!”


    Zoti e frymėzoi Daudin a.s me fjalėt:”O Daud! Kujtojua njerėzve tė mirat dhe mirėsitė e Mia, pasi njeriu ėshtė krijuar i tillė qė ta dojė atė qė i bėn mirė.”


    Dallimi mes njė besimtari dhe njė jobesimtari ėshtė se jobesimtari qėndron brenda kufijve tė sė mirės, kurse besimtari i kalon kufijtė e saj duke falenderuar Bamirėsin.


    Ajeti i parė me tė cilin fillon Kurani, ėshtė:”Falenderimi i takon Zotit tė botėrave.” (Fatiha 1)


    Ēelėsi i kėnaqėsisė sė Zotit, ėshtė falenderimi dhe lavdėrimi. “Ai nuk ėshtė i kėnaqur me mosbesimin e robėrve tė Vet, e nėse jeni mirėnjohės ndaj Tij, Ai e pėlqen atė pėr ju.” (Zumer 7)


    Ibadeti i vetėm pėr tė cilin Zoti tė urdhėron t’ua tregosh tė tjerėve, janė tė flasėsh pėr mirėsitė qė tė ka dhėnė Ai. “dhe tė mirat qė tė ka dhėnė Zoti, tregoji” (Duha 11)


    Vetė shefati (ndėrmjetėsimi) i profetit a.s Ditėn e Kijametit do tė jetė me falenderime dhe lavdėrime pėr Zotin fuqiplotė. Thotė profeti a.s:”Do tė shkojė dhe do bjerė nė sexhde nėn Arshin e Zotit duke e lavdėruar me emrat e Tij tė bukur dhe duke e falenderuar nė mėnyrė qė nuk e ka falenderuar kush mė parė. Mė pas Zoti do i thotė: O Muhamed, ngrije kokėn dhe kėrko ē’tė duash se do tė tė jepet.”


    Gjėja e parė qė do tė tė pyesė Zoti i madhėruar kur tė dalėsh para Tij, ėshtė:”O filan, a nuk tė kam dhėnė tė mira?” Do tė tė thotė qė ishe beqar dhe tė martoi, qė ishe i papunė dhe tė gjeti punė, qė…


    Ajo qė tė mbron nga zjarri dhe ndėshkimi i Zotit, ėshtė kur tregohesh mirėnjohės dhe e falenderon pėr tė mirat qė tė ka dhėnė. Thotė Zoti nė Kuran:”pėrse t’ju ndėshkojė Allahu nėse ju e falenderoni dhe besoni?” (Nisa 147)


    Pėrfundimi i llogarisė, do tė bėhet me fjalė falenderimi:” E nė mes tyre (njerėzve) kryhet gjykimi me drejtėsi dhe thuhet: “Falėnderuar qoftė vetėm All-llahu, Zoti i botėve!”.” (Zumer 75)


    Fjalėt “Elhamdulilah” do tė thuhen dhe nė ēastet e para qė besimtarėt tė hyjnė nė xhenet. “dhe thanė: Falenderuar qoftė All-llahu, i cili premtimin e Vet e bėri realitet ndaj nesh dhe na e la nė disponim tokėn e “xhennetit qė tė vendosemi aty ku tė duam!” (Zumer 74) Ditėn e Kijametit do tė thėrritet:”Ku janė falenderuesit?” Kush e ka njohur Zotin nė kėtė botė me emrin El-Hamid? Po ti o vėlla dhe o motėr, a do tė pėrgjigjesh: Ja ku jam o Zot. Unė tė kam lavdėruar dhe falenderuar natėn dhe ditėn, pėr gjithė tė mirat qė na ke dhėnė. “Nė mes tė atyre qė e kanė falenderuar Zotin nė kėtė botė, do tė ngrihet njė flamur, ku shkruhet:”Ky ėshtė flamuri i falenderimit!” Ata do tė hyjnė nė xhenet dhe tė gjithė ua bėjnė me shenjė:”Kėta janė falenderuesit!”


    v Cili ėshtė shpėrblimi i falenderimit? Me ēfarė ta shpėrblen El-Hamid, kur e falenderon?


    Thotė Zoti nė Kuran:”dhe nėse falenderoni, Unė ua shtoj dhe nėse mohoni (mirėsitė) ndėshkimi Im ėshtė i madh” (Ibrahim 7)


    Nėse Zoti tė jep njė tė mirė dhe e falenderon pėr tė, Ai tė jep njė tė mirė tjetėr. Zoti nuk ka nevojė pėr falenderimin tonė, por e kėrkon atė me qėllim qė tė na japė tė mira tė tjera. Ajeti i mėsipėrm tė bėn tė jesh ambicioz, sa mė shumė ta falenderosh Zotin, aq mė shumė t’i shton tė mirat. Lakmia ėshtė diēka e papranueshme nė Islam, por lakmia pėr ta falenderuar sa mė shumė Zotin, ėshtė diēka e pėlqyer.


    Thotė profeti (a.s): “Sa herė qė njeriu thotė elhamdu lil-lah, (falenderoj Zotin) meriton njė mirėsi nė vend tė saj.”


    Nė njė hadith tjetėr, profeti a.s thotė:”Njė rob i Zotit tha:”O Zot, Ty tė takon falenderimi ashtu siē e meriton madhėshtia dhe pushteti Yt” Dy melekėt nuk dinin ku t’a vendosnin shpėrblimin e madh tė kėtyre fjalėve. Zoti u thirri nga lart:”Shkruajeni ashtu siē e tha robi Im, pasi Unė do e shpėrblej pėr tė Ditėn e Kijametit.”


    Ēfarė ndodh nėse nuk e falenderon Zotin? Ajo qė ndodh ėshtė se tė hiqet ajo e mirė, pasi nuk e meriton atė. Ėshtė e mundur qė shumė fatkeqėsi qė na ndodhin, janė pėr shkak se ne nuk e falenderojmė Zotin pėr mirėsitė me tė cilat na ka rrethuar. Shumė nga kėto fatkeqėsi ndodhin ose pėr shkak se njerėzit nuk e falenderojnė Zotin pėr mirėsitė, ose i pėrdorin ato pėr gjynahe.


    Nėse ti o vėlla nuk e falenderon El-Hamidin pėr mirėsitė e Tij, ose i pėrdor kėto mirėsi pėr gjynahe, ajo qė mund tė ndodhė janė katėr gjėra:


    v Tė hiqet kjo e mirė plotėsisht.


    v Nėse nuk tė merret, por nuk e ndjen ėmbėlsinė e saj.


    v Tė kthehet nė vuajtje dhe brengė.


    v Tė mbetet e mira, por tė ndodh njė e keqe, e cila tė bėn tė mos e ndjesh ekzistencėn e tė mirave qė


    tė rrethojnė.


    Arabėt e hershėm, e quanin fjalėn “falenderim” rojen e tė mirave. Njė fjalė tjetėr arabe thotė:”Ajo qė e mban tė mirėn tė vazhdueshme, ėshtė falenderimi.” Nėse ke pasuri dhe kėrkon qė t’i ruash, falenderoje Zotin qė t’i ka dhėnė. Nėse ke fėmijė dhe kėrkon t’i ruash, falenderoje Zotin qė t’i dhuroi.


    Profeti a.s e kėshillonte gruan e tij Aishen:”O Aishe, ji mirėnjohėse pėr tė mirat qė tė ka dhėnė Zoti, pasi ato rrallė herė kthehen nė atė shtėpi, nga e cila kanė dalė njėherė.”


    Thotė Zoti nė Kuran:”A nuk i ke parė ata qė tė mirat e Zotit i ndėrruan me mohim dhe e kane sjelle popullin e tyre ne shtepine e shkaterrimit (Ibrahim 28) “dhe kush i ndryshon tė mirat e Zotit pasi i kanė ardhur, Zoti ėshtė ndėshkues i rreptė.” (Bekare 211)


    Tė ndryshosh mirėsitė e Zotit, ėshtė qė t’i pėrdorėsh ato pėr gjynahe. Ėshtė kur ti o motėr, e pėrdor bukurinė qė tė ka dhėnė Zoti, pėr gjynahe. Ėshtė kur pasurinė qė tė ka dhėnė Zoti, e pėrdor nė gjynahe dhe harame.


    Nė luftėn e tij me njeriun, shejtani pėrqendrohet nė atė qė t’a bėjė njeriun tė harrojė mirėsitė e Zotit. Kėtė e ka deklaruar vetė shejtani ku thotė:”...dhe do i gjesh shumicėn e tyre mosmirėnjohės.” (Araf 17)


    Metoda qė ndjek shejtani pėr t’ia arritur kėtij qėllimi, ėshtė se tė bėn tė harrosh mirėsitė e tua dhe ta kesh mendjen tek mirėsitė qė kanė tė tjerėt. Ti mund tė kesh njė grua shumė tė mirė dhe tė bukur, por tė bėn ta kesh mendjen tek njė grua tjetėr, e cila nuk krahasohet nė asgjė me gruan tėnde. Ai t’i zbukuron mirėsitė qė nuk i ke, me qėllim qė tė harrosh dhe tė mos e falenderosh Zotin pėr ato qė ke.


    Nėse dikush tė bėn njė dhuratė dhe ti nuk e falenderon, madje nuk i kushton asnjė rėndėsi, a mund tė tė bėjė dhuratė tjetėr ai person?


    Modelin mė tė mirė nė falenderimin e Zotit pėr tė mirat qė i ka dhėnė, ne kemi tė dėrguarin e Zotit, profetin Muhamed a.s.


    Tregon Aishja qė profeti (a.s.) falej natėn aq sa i ėnjteshin kėmbėt dhe kur e pyeta njėherė:”O i dėrguar i Zotit, a nuk t’i ka falur Zoti tė gjitha gjynahet?” Ai mė tha:“A nuk e meritoj tė jem mirėnjohės pėr kėtė?!


    Ēdo natė, profeti a.s lutej:” O Zot. Ty tė takon falenderimi. Ti je sunduesi i qiejve dhe i tokės dhe gjithēkaje qė gjendet mes tyre. Ty tė takon falenderimi. Ti je drita e qiejve, tokės dhe gjithēkaje qė gjendet mes tyre. Ty tė takon falenderimi. Ti je i pėrjetshmi i qiejve, tokės dhe gjithēkaje qė gjendet mes tyre...”


    Kur dikush e pyeti Ali ibn Ebi Talibin si u gdhive, ai u pėrgjigj:”Jam gdhirė nė mes tė mirave tė Zotit, i pamundur qė ta falenderoj Atė pėr tė gjitha.” Njė njeri qė pėrgjigjet me kėtė pyetje kur e pyesin se si u gdhi, patjetėr qė ėshtė njė njeri qė e pėrjeton emrin e Zotit El-Hamid.


    Njė ditė Umeri takon njė njeri, tė cilin e pyet: “Si u gdhive o filan?” Ai i pėrgjigjet: “Mirė o prijės i besimtarėve.” Umeri e pyet pėrsėri: “Si u gdhive?” Ai pėrsėri i thotė: “Mirė o prijės i besimtarėve.” Umeri e pyet pėr tė tretėn: “Tė pyeta se si u gdhive?” “Falenderoj Zotin, mirė o prijės i besimtarėve” – i tha herėn e tretė. “Kėtė desha tė dėgjoj” – i tha Umeri. I pyeste njerėzit me qėllim qė tė nxirrte nga goja e tyre njė fjalė falenderimi pėr Zotin.


    Falenderoje dhe lavdėroje El-Hamidin pėr tė mirat qė tė ka dhėnė nė tre forma:


    v Falenderoje me zemrėn dhe qėnien tėnde.


    v Falenderoje me zemėr dhe falenderoje me gojė, duke i treguar tė mirat e Zotit.


    v Ta falenderosh Zotin pėr mirėsitė qė tė ka dhėnė, duke i shfrytėzuar ato pėr tė pėrhapur fenė e Zotit. Thotė Zoti nė Kuran:”Punoni familja e Daudit me falenderim” (Sebe 13) Kjo duke i pėrdorur tė mirat e Zotit, nė gjėrat qė kėnaqin Zotin e Madhėruar.

  7. #17
    V per Vendeta Maska e ORIONI
    Anėtarėsuar
    10-12-2003
    Vendndodhja
    Shkup-Prishtine-Ulqin-Tirane-Cameri
    Postime
    919
    Titulli: EL KAHHARU (Nėnshtruesi, Mposhtėsi)

    Emri i kėsaj teme tė bėn tė ndjesh madhėshtinė dhe prestigjin e Zotit tė madhėruar. Emri i kėsaj teme tė bėn tė ndjesh respektin dhe bindjen e plotė ndaj Zotit. Emri i kėsaj teme, ėshtė i ndryshėm nga emrat qė kemi trajtuar mė parė, emra tė cilėt flisnin mbi mėshirėn, faljen, zgjidhjen e halleve... nga ana e Zotit. Emri i kėsaj teme ėshtė El-Kahhar.


    v Kuptimi i emrit tė Zotit El-Kahhar, do tė thotė Nėshtrues, Mposhtės, dominues mbi gjithēka. Ēdo gjė


    e krijuar nė gjithėsi, ėshtė e nėshtruar ndaj fuqisė sė El-Kahharit. Ēdo gjė nė univers, nga galaktikat deri tek atomi, nga qielli nė tokė, nga insektet, shpezėt dhe gjallesat e detit, deri tek kafshėt mė tė mėdhaja mbi tokė... gjithēka e krijuar i ėshtė nėnshtruar Zotit. Thotė Zoti nė Kuran:” Ai ėshtė dominuesi (El-Kahiru) mbi robėt e Tij dhe Ai ėshtė i urti i dituri.” (En’am 18)


    Dominimi dhe fuqia e Zotit, ėshtė e shoqėruar nga urtėsia dhe dija. Ajo nuk mund tė pėrmbajė padrejtėsi ndaj asnjė krijese.


    “ditėn qė tė ndėrrohet toka me njė tokė tjetėr dhe qiejt dhe tė gjithė do tė dalin para Zotit Mposhtės.”


    “Atė ditė kur tė shfaqen, asgjė nuk do tė mund t’i fshihet Zotit. I kujt ėshtė sundimi sot? I Zotit, tė vetėm dhe Mposhtės.” (Gafir 16)


    “I pa tė meta ėshtė Ai qė ėshtė i vetėm dhe Mposhtės” (Zumer 4)


    Nė Kuran, ky emėr pėrmendet nė dy struktura “El-Kahhar” dhe “El-Kahir”.


    Teksa dėgjon kėtė emėr dhe rreth tij, patjetėr qė fillon tė ndjesh dobėsinė tėnde kundrejt Zotit, ndjen madhėshtinė e Zotit, respektin dhe nėnshtrim tė plotė ndaj Tij. E gjithė gjithėsia dhe tė gjithė krijesat, me dashje apo pa dashje, janė tė nėnshtruara ndaj Zotit Fuqiplotė. “Mė pas iu drejtua qiellit (krijimit tė tij) i cili ishte tym (mjegullnajė) atij dhe tokės i tha: “Qasuni urdhėrit Tim me dėshirė ose me dhunė (imponim)!” Ato tė dy thanė: “Po i qasemi me dėshirė!” (Fussilet 10-11)


    “Ēėshtja e Tij ėshtė qė kur dėshiron diēka i thotė “bėhu” dhe ajo bėhet” (Jasin 82) Ai qė me njė fjalė, krijon dhe bėn ēfarė tė dojė, e ka shumė tė lehtė qė po me njė fjalė tė shkatėrrojė dhe tė ē’bėjė gjithēka.


    “All-llahu gjykon, e s’ka kush qė mund t’i kundėrvihet gjykimit tė Tij. Ai ndėrmerr masė tė shpejtė.” (Rad 41)


    “dhe nuk mund tė dėshironi, veēse po tė dėshirojė Zoti” (Insan 30) “dhe nėse do tė dėshironte Zoti yt, nuk do e bėnin.” (En’am 112) “nėse ia ktheni shpinėn (rrugės sė drejtė), ta dini se nuk mund t’i shpėtoni (ndjekjes sė) All-llahut” (Teube 3)


    Ajetet qė flasin mbi fuqinė dhe sundimin e Zotit, janė me qindra nė Kuran. Qėllimi ynė me kėtė temė, ėshtė qė ta njohim Zotin jo thjesht me gojė, por dhe ta ndjejmė me zemėr. Ta ndjejmė prezencėn e tij kudo qė tė jemi, ta adhurojmė me ndjenjėn sikur e shohim, pasi edhe pse nuk e shohim ne, Ai na shikon. A tė ka rastisur ta lexosh ajetin:” Ai ėshtė dominuesi (El-Kahiru) mbi robėt e Tij dhe Ai ėshtė i Urti i Dituri.” (En’am 18) dhe tė ndjesh pėrulje, nėnshtrim dhe respekt pėr Zotin? A tė ka ndodhur tė shohėsh qiellin dhe tė habitesh se si e mban Zoti qė tė mos bjerė mbi tokė? A nuk tė ka shkuar mendja tek retė tė cilat lėshojnė shi? A nuk e ke parė sesi ato nuk bien mbi ne, por vetėm sa lėshojnė shiun dobiprurės?


    Emri El-Kahhar, i vendos njerėzit para dy zgjidhjeve:


    E para, tė pranosh me dėshirėn tėnde qė tė jesh i nėnshtruar dhe i bindur ndaj Zotit.


    E dyta, tė detyrohesh me dhunė qė t’i bindesh dhe t’i nėnshtrohesh Zotit.


    Vetė qiejt dhe toka pranuan t’i binden dhe t’i dorėzohen vullnetit tė Zotit me dėshirė. Po kėshtu melekėt, pranuan qė t’i nėnshtrohen dhe t’i binden me dėshirė. E njėjta gjė ėshtė me kafshėt, tė cilat janė tė nėnshtruara ndaj vullnetit dhe ligjeve tė Zotit. Krijesa e vetme tė cilėn Zoti e la tė lirė tė zgjedhė, ėshtė njeriu. Ti o njeri, je i lirė tė zgjedhėsh, ose tė jesh i bindur dhe i pėrulur ndaj Zotit me dėshirėn tėnde, ose ta bėsh kėtė me detyrim dhe imponim.


    Thotė Zoti nė njė hadith Kudsij:”O biri i Ademit ! Ti dėshiron dhe Unė dėshiroj. Nėse mė bindesh Mua nė atė qė dua, tė jap atė qė don. Nėse nuk mė bindesh nė atė qė dua, do tė lodhesh pėr ta arritur atė qė don dhe nuk do tė bėhet vetėm ajo qė dua.”


    ابن ادم انت تريد و انا اريد فاذا سلمتني فيما اريد اتيتك بيا تريد. و ان لم تسلم لي فيما اريد اتعبتك فيما تريد ثم لا يكون الا ما اريد


    Kėshtu kuptojmė qė Islam, do tė thotė tė jesh i dorėzuar dhe i nėnshtruar ndaj Zotit. Islam do tė thotė tė mos i thuash “jo” urdhėrave tė Zotit tėnd. Vetėm duke kuptuar kėtė, mund ta kuptojmė sesi pranoi Ibrahimi a.s tė therrė djalin e tij tė vetėm. Ai u urdhėrua tė therrė djalin me dorėn e tij. Mė e keqja, ishte se e gjitha kjo ishte e bazuar mbi njė ėndėrr tė cilėn Ibrahimi a.s e kishte parė. Qėndrimi mė i ēuditshėm, nuk ishte ai i Ibrahimit a.s, por ishte i Ismailit a.s qė do tė therrej. Ai e pranoi me vullnet tė plotė dhe e urdhėroi tė atin qė ta ēojė nė vend urdhėrin e Zotit. Ibrahimi a.s e merr djalin e tij tė vetėm, e shtrin pėrtokė dhe vendos thikėn nė qafėn e tij. Filloi ta lėvizė thikėn qė ta presė, por thika nuk e priste. E mprehu dhe njė herė, por pėrsėri thika nuk e priste. Kėtė moment e pėrshkruan Zoti nė Kuran:”dhe kur u dorėzuan dhe e vendosi me ballė pėrtokė” (Saffat 103)


    Pėr kėtė, muslimanėt e kanė traditė qė tė therrin kurban ēdo vit. Me kurbanet qė therrim, nuk duam vetėm tė ndihmojmė njerėzit e varfėr, por edhe tė kujtojmė nėnshtrimin dhe bindjen e plotė tė Ibrahimit a.s ndaj vullnetit dhe urdhėrave tė Zotit.


    Kushdo qė shkon tė vizitojė Qabenė, vesh rroba tė bardha, kryen shtatė rrotullime rreth Qabesė, lėvizjet mes Safasė dhe Mervasė.... tė gjitha kėto, simbolizojnė dorėzimin dhe pėruljen e plotė para vullnetit tė Zotit.


    Emri i Zotit El-Kahhar, duhet qė ta djegė zjarrin dhe dėshirėn pėr gjynahe nė zemrėn tėnde. Duke pėrjetuar kėtė emėr nė jetėn tėnde, patjetėr qė duhet tė lindė njė lloj frike nga gjynahet. Ashtu siēduhet ta duash Zotin, duhet dhe ta kesh frikė pėr gjynahet qė bėn.


    Shembulli i besimtarit nė marrėdhėniet e tij me Zotin, ėshtė si shembulli i zogut me dy krahė. Njėri krah i besimtarit ėshtė shpresa dhe dashuria pėr Zotin, kurse krahu tjetėr ėshtė frika prej Tij, gjė e cila tė ruan nga gjynahet. Nėse zogut do i thyhej njėri krah, nuk do tė mund tė fluturonte. Po kėshtu besimtari, nėse do tė jetonte vetėm me frikėn ndaj Zotit ose vetėm me shpresėn, nuk mund tė fluturojė drejt destinacionit tė lumturisė dhe kėnaqėsisė sė Allahut.


    Emri i Zotit El-Kahhar, nuk ėshtė emėr qė tė shton frikėn ndaj Zotit, por ėshtė emėr qė tė shton ndjenjėn e madhėshtisė dhe dashurisė pėr Zotin. Ky emėr tė mėson bindjen, pėruljen dhe dorėzimin para vullnetit tė Zotit.


    Provoje tė dalėsh nė ballkon njė natė dhe fillo tė pėrsėrisėsh ajetin:”Ai ėshtė dominuesi (El-Kahhar) mbi robėt e Tij dhe Ai ėshtė i Urti i Dituri.” Kishte nga shokėt e profetit a.s, prej atyre qė gjithė natėn faleshin duke pėrsėritur njė ajet tė vetėm Kurani.


    Provoje ta pėrjetosh kėtė ajet“Atė ditė kur tė shfaqen, asgjė nuk do tė mund t’i fshihet Zotit. I kujt ėshtė sundimi sot? I Zotit, tė vetėm dhe Mposhtės.” (Gafir 16)


    Atė ditė nuk ka pemė qė tė fshihesh pas tyre, nuk ka gropa qė tė hysh dhe mos dukesh... atė ditė toka do tė jetė e rrafshėt dhe gjithēka ėshtė e ekspozuar para Zotit.






    v Modele tė nėnshtrimit tė Zotit nė univers.


    Zoti i Madhėruar i nėnshtroi qiejt dhe tokėn duke u thėnė Mė pas iu drejtua qiellit (krijimit tė tij) i cili ishte tym (mjagullnajė) atij dhe tokės i tha: “Qasuni urdhėrit Tim me dėshirė ose me dhunė!” Ato tė dy thanė: “Po i qasemi me dėshirė!” (Fussilet 10-11)


    Ai nėnshtroi diellin dhe hėnėn:”dielli nuk mundet ta arrijė hėnėn dhe as nata nuk mund ta kalojė ditėn dhe tė gjithė notojnė nė univers” (Enbija 33)


    Ai nėnshroi natėn dhe diellin:”All-llahu ėshtė Ai qė fut natėn nė ditė e ditėn nė natė (duke shkurtuar njėrėn e zgjatur tjetrėn).” (Haxh 61)


    Ai nėnshtroi asgjėnė:”a ka ardhur pėr njeriun njė kohė kur ka qenė diēka e papėrmendur” (Insan 1) Kush e nėnshtroi asgjėnė dhe prej saj krijoi njerėz qė jetojnė, anije kozmike, makina, bimė, kafshė...


    Kush tjetėr veēZotit e nėnshtroi dheun dhe prej tij krijoi njeriun qė ecėn, lėviz dhe llogjikon?


    Ai nėnshtroi ajrin dhe e bėri atė tė padukshėm. Ai nėnshtroi gjynahqarėt qė nuk e kanė frikė me sėmundje tė ndryshme si sida. Ai i nėnshtroi njerėzit dhe i bėri tė mos munden ta shohin nė kėtė botė. “atė nuk e arrijnė shikimet dhe Ai i arrin shikimet” (En’am 103) Vetė Musai a.s ia kėrkoi njė gjė tė tillė Zotit, por Ai iu pėrgjigj:” “Ti nuk ke mundėsi tė mė shohėsh, por shiko kodrėn, e nėse ajo qėndron nė vendin e vet, ti do tė mė shohėsh Mua”. Kur u drejtua kah kodra, njė pjesė e dritės nga Zoti i tij e bėri atė (kodrėn) thėrrmi, e Musait i ra tė fikėt. Kur erdhi nė vete, tha: “E lartė ėshtė Madhėria Jote, pendohem te Ti (pėr atė qė kėrkova), dhe unė jam i pari i besimtarėve!” (Araf 143)


    Ai i nėshtroi popujt mizorė dhe gjynahqarė. “kur ata harruan gjėrat me tė cilat i kujtuam, u hapėm dyert e ēdo gjėje, kur u gėzuan me atė qė u dhamė, i morrėm papritur” (En’am 44)


    E veēantė nė kėtė ajet, ėshtė se Zoti nuk i ndėshkoi kėta njerėz gjynahqarė nė fillimet e gjynahut dhe tė mirave materiale. Ai i la tė jetojnė nė tė mira, i la tė fuqizohen dhe i ndėshkoi. Ndėshkimi u erdhi vetėm pasi u zhvilluan dhe u fuqizuan. Kjo me qėllim qė tė kuptohet qartė se ajo qė u ndodhi ishte vetėm prej Zotit dhe qė tė jetė shembull pėr tė tjerėt.


    “A nuk e di ti se ē’bėri Zoti yt me Ad-in? Me banorėt e Iremit me ndėrtesa tė larta? Qė si ata (populli Ad) nuk ėshtė krijuar askush nė tokė! Dhe me Themudin, tė cilėt shpuan shkėmbinj nė luginė. Dhe me faraonin e fortifikuar me tenda (ushtarake)! Tė cilėt e tepruan me krime nė tokė. Dhe nė tė shtuan shkatėrrimin. E Allahu kundėr tyre lėshoi lloj-lloj dėnimesh. Pse Zoti yt ėshtė qė pėrcjell (u rri nė pritė).


    (Fexhr 6-14)


    Ai nėnshtroi Ebrehan dhe ushtrinė e tij tė cilėt erdhėn pėr tė shkatėrruar Qabenė.


    “A nuk e ke parė se ē’bėri Zoti yt me poseduesit e elefantit? A nuk ua bėri pėrpjekjen e tyre tė dėshtuar?


    Dhe Ai kundėr tyre lėshoi shpendė qė vinin tufė-tufė! Dhe i gjuanin ata me gurė nga balta e gurėzuar!


    Dhe ata i bėri si gjeth i pėrtypur!” (Fil 1-5)


    Tregoja kėtė histori o motėr fėmijėve tė tu! Tregoju atyre se Zoti ėshtė Fuqiplotė dhe nėnshtron kėdo qė tregohet arrogant ndaj Tij. Me kėtė nuk duam qė tu fusėsh frikėn, por qė t’i bėsh tė ndėrgjegjshėm se Zoti ėshtė i aftė pėr gjithēka.


    El-Kahhar shkatėrroi popullin e Adit me njė stuhi tė fortė:” Andaj Ne kundėr tyre lėshuam njė erė shumė tė ftohtė gjatė disa ditėve fatzeza, pėr t’u dhėnė ta pėrjetojnė dėnimin nėnēmues nė jetėn e kėsaj bote, ndėrsa dėnimi nė botėn tjetėr do tė jetė edhe mė i shėmtuar dhe ata nuk do tė ndihmohen.” (Fussilet 16)


    El-Kahhar shkatėrroi dhe popullin e Lutit, kur mes tyre u pėrhap shthurrja morale:”dhe pjesėn e sipėrme e pėrmbysėm. Dhe u lėshuam gurė prej balte tė djegur e caktuar nga Zoti” (Dharijat 34) Xhibrili a.s kishte futur krahun poshtė qytetit dhe e kishte ngritur atė lart nė qiell, saqė banorėt e qiellit dėgjuan lehjet e qenve. Mė pas Xhibrili a.s i pėrmbysi pėrtokė duke i shkatėrruar.


    El-Kahhar ėshtė Ai qė vullnetin e njerėzve e ka nėnshtruar ndaj vullnetit tė Tij.


    Njė ngjarje interesante rreth kėsaj teme ėshtė ajo qė i ndodhi Memunit, Halifes sė muslimanėve. Ai kishte burgosur njė njeri dhe nuk e kishte caktuar akoma ē’dėnim do i jepej. Njė nga kėshilltarėt e tij ia kujton kėtė ēėshtje dhe Memuni merr njė copė letėr nė tė cilėn shkruan: “Tė kryqėzohet”. Rojet e marrin letrėn, shkojnė tek qelia dhe kur hapin letrėn lexojnė: “Tė lirohet” dhe e lėnė tė lirė. Kur i pyet Memuni se ēu bė me tė, i thanė qė e lamė tė lirė sipas urdhėrit tuaj dhe i tregojnė letrėn. Ai e merr letrėn dhe shikon qė nė vend qė tė shkruante tė kryqėzohet, kishte shkruar tė lirohet. I inatosur merr njė letėr tjetėr dhe shkuran:“Tė kryqėzohet”. Shkojnė rojet pėrsėri, e marrin dhe kur hapin letrėn shohin qė pėrsėri ishte shkruar: “Tė lirohet” dhe e lėnė pėrsėri tė lirė. Kur dėgjon Memuni i thėrret pėrsėri dhe i pyet se pėrse e lanė tė lirė. Rojet pėrsėri i tregojnė letrėn, tė cilėn e merr dhe lexon nė tė: “Tė lirohet”. Merr njė letėr tjetėr dhe pėr tė tretėn herė shkruan: “Pėr Zotin duhet qė tė kryqėzohet”. Kur e marrin letrėn rojet dhe e lexojnė, shohin qė ishte shkruar: “Pėr Zotin duhet qė tė lirohet”, dhe e lėnė tė lirė. Kur merr vesh Memuni, i xhindosur i thėrret rojet dhe i pyet pėr shkakun qė e lanė tė lirė, dhe ata i treguan pėrsėri letrėn, ku ishte shkruar me shkrimin e tij: “Pėr Zotin duhet qė tė lirohet”. Memuni mendohet pėr njė ēast, pastaj thotė: “Po, le tė lirohet pasi kush mund ta kryqėzojė njė njeri tė cilin Zoti dėshiron ta lirojė?!”


    Nė fillimet e shekullit XIX, u ndėrtua njė anije madhėshtore dhe luksoze, tė cilėn e quajtėn “Titanik”. Anash anijes, ishin shkruar fjalėt:”Anija qė nuk mbytet!” Ndėrtuesit e kishin shkruar kėtė, duke qenė tė bindur, pasi struktura e anijes ishte e tillė qė nuk imagjinohej se mund tė mbytej. Nė udhėtimin e parė tė saj nga Europa pėr nė Amerikė, ajo ishte e mbushur me milionerė, njerėz tė tjerė dhe mallra tė shumtė. Nė kėtė udhėtim, ajo do tė pėrplaset me njė ajsberg, i cili e ndan anijen qė nuk mbytet nė dy pjesė.


    Ėshtė mė mirė qė tė shkosh me dėshirė drejt Zotit, sesa tė detyrohesh me forcė mė vonė.


    Njė gjė tjetėr e habitshme, ėshtė se El-Kahhar, i nėnshtron gjėrat me tė kundėrtat e tyre. Ai vendos harmoninė mes tė kundėrtave. Le tė marrim njė shembull, qė ta sqarojmė mė mirė. Kimikisht, uji ėshtė formuar nga oksigjeni dhe hidrogjeni H2O, dy atome hidrogjen dhe njė oksigjen. Po tė shohim me kujdes, do tė gjejmė qė hidrogjeni ėshtė njė substancė e djegshme. Po kėshtu, dhe oksigjeni ėshtė substancė qė ndihmon djegien. El-Kahhar, qė ka nėnshtruar gjithēka, nga kėto dy substanca djegėse, formon njė substancė tjetėr e cila e shuan zjarrin, ujin. A ke menduar o vėlla dhe o motėr se uji qė pini, nė origjinė ėshtė lėndė djegėse? Prandaj, sa herė tė pish ujė, mendoje kėtė fakt dhe falenderoje Zotin qė e nėnshtroi gjithēka nė shėrbimin tėnd.


    El-Kahhar, e ka nėnshtruar gjithėsinė dhe ēdo elementi dhe pėrbėrėsi i ka dhėnė karakteristika dhe veēori tė pandryshueshme. A e kupton se ēfarė mundimi do tė ishte nėse temperatura e zierjes sė ujit tė ishte e ndryshueshme dhe jo stabile siēėshtė sot, 100 gradė?


    Nėse temperatura e shkrirjes sė metaleve do tė ishte e paqėndrueshme, a e kupton se ēfarė problemesh do tė shkaktonte?


    Nėse funksionet e organeve tona do tė ishin tė ndryshme nga njėri njeri tek tjetri, a do tė ishte zhvilluar mjekėsia?


    El-Kahhar e ka nėnshtruar zjarrin me qėllim qė tė djegė. Por ėshtė po Ai qė e urdhėroi atė qė tė mos e djegė Ibrahimin a.s. Ai e ka nėnshtruar thikėn qė tė presė, por ėshtė po Ai qė e urdhėroi qė tė mos e presė Ismailin a.s. Ai e ka nėnshtruar barkun e balenės qė tė tresė gjithēka, por ėshtė po Ai qė e urdhėroi qė tė mos e tresė Junusin a.s.


    El-Kahhar ka bėrė qė deti nė gjendje qetėsie tė jetė simbol i bukurisė, kurse kur ėshtė i trazuar ai ėshtė simbol i frikės dhe shkatėrrimit.


    Era kur ėshtė e freskėt, ėshtė simbol i freskisė dhe gjallėrisė, kurse kur ėshtė e fuqishme, ajo kthehet nė simbol tė shkatėrrimit dhe vdekjes.


    El-kahhar e nėnshtroi shpirtin qė buron nga fryma e Zotit, nga qielli, me trupin qė nė origjinė ėshtė baltė toke. Jo vetėm kaq, por shpirti dhe trupi bashkėjetojnė nė mėnyrė shumė harmonike. Sa herė qė shpirti trazohet, efektet shfaqen nė trup me lotimin e syve. Kur shpirti gėzohet dhe ndjen kėnaqėsi, efektet shfaqen nė fytyrėn e buzėqeshur. Kush i ka harmonizuėr kėto dy gjėra me drejtime dhe origjinė krejt tė ndryshme? A nuk ėshtė El-Kahhar?


    Nėnshtrimi dhe pėrulja e El-Kahharit ėshtė e bukur. Tė gjithė krijesat nė gjithėsi, janė tė gėzuara me kėtė nėnshtrim. Tė gjithė bimėt, pemėt dhe zogjtė ndihen tė gėzuar edhe pse tė nėnshtruar. Kėtė e shohim nė aromėn qė lėshojnė lulet e bimėve dhe pemėve, e shohim nė ngjyrat dhe cicėrrimat e bukura tė zogjve. Nėse e gjithė gjithėsia ndihet mirė me nėnshtrimin e Zotit, pėrse ti o njeri nuk ndihesh mirė?


    Nėnshtrimi i Zotit nuk ėshtė nėnshtrim pėrbuzės dhe ofendues, ai ėshtė nėnshtrim qė tregon bindjen dhe dorėzimin ndaj Krijuesit dhe Zotit tėnd. Nėnshtrimi i Zotit ėshtė me qėllim qė ti ta njohėsh madhėshtinė e Tij dhe tė ruhesh nga gjynahet.


    Profeti a.s shpesh herė lutej:”O Zot na pajis me frikėn Tėnde (na bėj tė vetėdijshėm), e cila na mban larg gjynaheve! Na pajis me bindjen Tėnde, me tė cilėn do tė fitojmė xhenetin. Na e shto besimin dhe sigurinė tek Ty, qė tė na lehtėsohen vuajtjet e kėsaj bote.” Tė qenit i nėnshruar ndaj Zotit dhe tė qenit i ndėrgjegjėsuar pėr diēka tė tillė, tė shton rezistencėn ndaj gjynaheve.


    Kur binte profeti (a.s.) nė sexhde thoshte: “Ndaj Teje ėshtė pėrkushtuar dėgjimi im, shikimi im, truri im dhe eshtrat e mia.”


    Tregon Aisheja:”E kėrkova profetin a.s njė natė dhe nuk e gjeta. Duke prekur vendin me dorė, preka kėmbėt e tij dhe pashė qė kishte rėnė nė sexhde duke u falur. Atėherė e dėgjova duke thėnė:”Kėrkoj mbrojtjen Tėnde nga ndėshkimi Yt. Kėrkoj tė mė mbrosh me kėnaqėsinė Tėnde nga zemėrimi Yt.”


    Ditėn kur dielli pėsoi eklips – tregojnė shokėt – e shihnim profetin a.s tė hynte dhe tė dilte nė shtėpi. Mė pas, ai dhe muslimanėt e tjerė hyjnė nė xhami, ku nė namaz lexon gjatė Kuran, nė ruku dhe sexhde qėndron gjatė. Pasi pėrfundoi namazin e rastit, ai u lut:”O Zot, mė ke premtuar se nuk do i ndėshkosh, pėrderisa jam nė mesin e tyre. O Zot. Mė ke premtuar se nuk do i ndėshkosh, pėrderisa ata kėrkojnė falje.”


    Qėllimi kryesor i kėsaj teme, ėshtė qė pasi tė njohėsh emrin dhe cilėsinė e Zotit, El-Kahhar, nėse ke njė gjynah tė cilit nuk i reziston, ta braktisėsh menjėherė. Gjithė sa pėrmendėm mė sipėr, ėshtė me qėllim qė ti ta ndjesh madhėshtinė dhe fuqinė e Zotit dhe t’a kesh mė tė lehtė qė t’i bindesh Atij. Gjithēka ėshtė me qėllim qė frika ndaj Zotit tė tė shtohet dhe tė bėhesh i vetėdijshėm pėr atė qė vepron.


    Me kėtė temė, nuk duam qė tė tė shtojmė vetėm frikėn ndaj Zotit, por dhe dashurinė pėr Zotin. Nėse e njeh siēduhet El-Kahharin, patjetėr qė do e duash. Ne duam qė edhe ti tė tė rrjedhin lotė nga frika dhe devotshmėria pėr Zotin. Thotė profeti Muhamed a.s:”Ashtu siēnuk kthehet qumėshti nė trupin e kafshės,, ashtu nuk hyn nė zjarr njė njeri sytė e tė cilit kanė qarė nga frika dhe madhėshtia e Zotit.”


    Nėse ti e ke frikė Zotin dhe nuk vepron gjynahe, nėse e ke frikė Zotin dhe tė rrjedhin lotė, atėherė Zoti tė nderon dhe e ke frikė Atė dhe nė marrėdhėniet dhe komunikimin tėnd me njerėzit. Kjo pasi tashmė je i bindur se Zoti i ndėshkon ata qė sillen padrejtėsisht me tė tjerėt.


    Umer ibnu Abdul Azizi i thoshte gjithmon shėrbėtorit tė tij:”Nėse vėren qė po humbas njė nga obligimet e Zotit ose njė nga tė drejtat e njerėzve, mė tėrhiq nga rrobat dhe mė thuaj:”O Umer, a nuk e ke frikė Zotin?!”


    Ditėn qė muslimanėt me nė krye Umer ibnul Hattabin, morrėn Kudsin, ishte ditė gėzimi dhe hareje. Teksa tė gjithė njerėzit ishin tė gėzuar, Umeri ishte shumė i shqetėsuar. Ai kėrkoi tė takohej me Ubejdi ibnu Xher-rahin. Me tė ardhur Ebu Ubejde, Umeri e pėrqafoi dhe filloi tė qajė me tė madhe, duke i thėnė:”O Ebu Ubejde, ēfarė do i themi Zotit nėse na pyet Ditėn e Kijametit: ēfarė keni bėrė pas vdekjes sė profetit a.s?!”


    Tė dy filluan tė qajnė nga frika e Zotit, teksa tė gjithė qeshnin dhe gėzoheshin.


    Kur njė njeri gaboi, Umer ibnul Hattabi u mat ta godasė, por ai menjėherė i tha:”Kij frikė Zotin o Umer!” Atėherė Umeri, e uli dorėn dhe i tha:”Mė ke frikėsuar me Zotin!”


    Ditėn qė do tė vdiste, Umeri i thoshte djalit tė tij:”Ma vendos fytyrėn pėrtokė, me shpresė qė tė mė falė dhe mėshirojė Zoti! Ah sikur tė kisha qenė njė qime nė kraharorin e Ebu Bekrit! Ah sikur tė kisha dalė nga kjo botė, pa gjynahe dhe pa tė mira! I mjeri unė dhe e mjera nėna ime, nėse nuk mė mėshiron Zoti Ditėn e


    Kijametit!”


    Njė beduin, vajti tek Umer ibnul Hattabi pėr t’i kėrkuar lėmoshė. Pėr kėtė, ai i thuri disa vargje:


    O Umer, lėmoshėn xhenetin e fitofsh


    Vishi vajzat e mia dhe nėnėn e tyre


    Pash Zotin, kėtė ta bėsh.


    Umeri, pėr ta provuar ēfarė do tė thotė, ia ktheu:”Po nėse nuk e bėj, ēfarė ndodh?” Beduini i tha:”Atėherė unė do tė iki.” Umeri e pyeti:”E ēfarė bėhet po ike?” Beduini ia ktheu:


    Pėr Zotin do tė japėsh llogari pėr ta!


    Atė Ditė qė tė nisesh, pėr xhenet ose zjarr.


    Kur dėgjoi kėto fjalė, Umeri vrapoi drejt shtėpisė sė tij dhe ngaqė nuk gjeti gjė tjetėr, morri xhyben e vet dhe duke ia drejtuar beduinit i tha:


    Merre kėtė se kaq kam nė dorė


    Me qėllim qė tė shkoj nė xhenet dhe jo nė zjarr.


    Emri El-Kahhar, ka dhe njė kuptim tjetėr tė rėndėsishėm; Ai qė e nėnshtron gjuhėn tėnde qė tė mos e shqiptojė shehadetin nė ēastet e vdekjes, nėse nuk ke qenė besimtar i mirė. Edhe pse tė thuash “La ilahe il-lallah” ėshtė shumė e lehtė, nė ēastet e vdekjes tė duket sikur ke malet mbi gjuhė. Gjynahet e shumta, e kanė nėnshtruar dhe e kanė mbposhtur gjuhėn e tij dhe nuk mundet tė shqiptojė fjalėt mė tė lehta.


    Njė nga shokėt e Profetit (a.s) kur i erdhi vdekja, nuk e shqiptonte dot shehadetin. Shqiptonte ēdo fjalė tjetėr pėrveēshehadetit. Tė pranishmit nxituan pėr te Profeti (a.s) dhe i treguan gjendjen e tij. Profeti (a.s) i pyeti: -“A e ka nėnėn gjallė?” “Po”- i thanė. Profeti (a.s). shkoi te nėna e tij dhe e pyeti: “A ka ndodhur ndonjė gjė jo e mirė mes teje dhe djalit tėnd?” “Po, o i Dėrguar i Allahut- i tha ajo. -Fėmijėve dhe gruas sė tij i jepte fruta tė mira, kurse mua mė jepte ē’tė tepronte.” Nė ēastet qė e fali nėna dhe ia bėri hallall, ai shqiptoi shehadetin dhe vdiq.


    E kundėrta ėshtė me atė qė e ka njohur dhe i ėshtė bindur El-Kahharit. Njė nga kėta ishte dhe Bilali, i cili nė ēastet e vdekjes buzėqeshte dhe thoshte:”Tani do tė takohem me tė dashurit e mi, Muhamedin a.s dhe shokėt e tjerė.”


    Nė ēastet qė po vdiste Umer ibnu Abdul Azizi, hyn gruaja e tij Fatimeja, e cila e dėgjon tė thotė:”Ajo ėshtė shtėpia tė cilėn ia japim atyre qė tregohen kryeneēė dhe shkatėrrimtarė nė tokė.” (Kasas 83) Fryma i ndėrpritet tek fjala e fundit e ajetit ” e pėrfundim i kėndshėm u takon atyre qė i frikėsohen All-llahut.”


    Teksa po vdiste Hudhejfe ibn Jemame, thoshte:”Mirėsevjen o vdekje, njė i dashur qė vjen pas njė kohe tė gjatė.” Mė pas pyeti:”ēfarė kohe ėshtė tani?” Tė pranishmit i thanė:”Jemi pranė agimit tė mėngjesit.” Atėherė ai tha:”O Zot. Unė tė kėrkoj qė darka tė mė zėrė nė kėtė botė dhe mėngjesi tjetėr nė xhenet!”


    Gjithēka nė kėtė botė, ėshtė i nėnshtruar dhe mposhtur me vdekjen. Askush nuk mund t’i shpėtojė vdekjes.


    Thotė profeti a.s:”Si tė gėzohem, nė njė kohė qė meleku i bririt, ėshtė pergatitur t’i fryjė, ka ulur kokėn, ka hapur veshėt dhe pret kur tė urdhėrohet qė t’i fryjė bririt.”


    “Dhe i fryhet Surit dhe gjithēka nė qiej dhe nė tokė vdes, pėrveēatyre qė do All-llahu (tė mos vdesin)” (Zumer 68)


    Me anė tė njė fryerje do tė shkatėrrohet gjithēka. Nuk do tė ketė mė male, fusha, ndėrtesa dhe njerėz.


    Ata qė do tė mbeten do tė jenė engjujt Xhibril, Mikail, Israfil dhe meleku i vdekjes.


    Zoti do tė thėrrasė mė pas: “O meleku i vdekjes, kush ka mbetur i gjallė?”


    Ai do i pėrgjigjet: “Ka mbetur robi Yt Xhibrili, Mikaili, Israfili dhe unė meleku i vdekjes.”


    Zoti do i thotė melekut tė vdekjes: “O meleku i vdekjes, merre shpirtin e Xhibrilit!” Dhė kėshtu i merret shpirti Xhibrilit. Zoti pyet mė pas pėrsėri: “O meleku i vdekjes, kush ka mbetur tani?”


    Meleku i pėrgjigjet: “Ka mbetur Israfili, Mikaili dhe unė robi Yt, meleku i vdekjes.”


    “O meleku i vdekjes – do i thėrrasė Zoti- merre shpirtin e Israfilit!” Dhe i merret shpirti Israfilit.


    Mė pas pyet Zoti: “O meleku i vdekjes, kush ka mbetur?”


    “Ka mbetur Mikaili dhe unė robi Yt, meleku i vdekjes”- do i pėrgjigjet.


    “O meleku i vdekjes, merre shpirtin e Mikailit!”- do e urdhėrojė Zoti. Dhe kėshtu do i merret shpirti.


    Pėrsėri Zoti do pyesė: “O meleku i vdekjes, kush ka mbetur tani?” “Unė robi Yt o Zot, meleku i vdekjes.”


    “O meleku i vdekjes – do urdhėrojė Zoti- merre shpirtin e melekut tė vdekjes!” Kėshtu meleku i vdekjes e merr shpirtin e tij. Mė pas Zoti do tė thėrrasė: “Kujt i takon sundimi sot? Kujt i takon sundimi sot?” Dhe nuk do i pėrgjigjet kush. Mė pas do tė pėrgjigjet vetė Allahu duke thėnė:


    “Sundimi sot ėshtė vetėm i Allahut, qė ėshtė i Vetėm dhe Fuqiplot.” (Gafir 16)


    El-Kahhar ėshtė Ai qė e krijoi njeriun e parė nga dheu dhe nga shpirti. El-Kahhar ėshtė ai qė e shkatėrron dhe i jep fund jetės sė kėsaj bote me njė tė fryrė nė Sur.


    El-Kahhar e nėnshtron, e errėson dhe e ngushton urėn e Siratit pėr jobesimtarėt dhe gjynahqarėt. El-Kahhar e nėnshtron dhe e bėn dritė dhe tė gjerė urėn e Siratit, pėr besimtarėt. “ditėn qė tė shohėsh besimtarėt dhe besimtaret qė drita u paraprin dhe djathas” (Hadid 12)


    Tregon Abdullah ibnu Umer:"E pashė tė dėrguarin e Zotit njė ditė mbi podium (minber) duke thėnė me zė tė lartė:"Ata nuk e vlerėsuan Zotin ashtu siēe meriton. E gjithė toka do tė jetė nė dorėn e Tij ditėn e kijametit. Qiejt do tė mbėshtillen me tė djathtėn e Tij. I pa tė meta dhe i lartėsuar ėshtė Ai, pėr gjithēka qė i shoqėrojnė." (Zumer 67)


    Ai e ngriti zėrin dhe duke bėrė me shenjė me gisht, tha:"Zoti i Madhėruar e lavdėron veten e Tij dhe thotė:"Unė jam Poseduesi, Unė jam i Plotfuqishmi, Unė jam Nėnshtruesi, Unė jam Rregullatori, Unė jam i pari, Unė jam i fundit… Vazhdoi profeti a.s t'i pėrsėrisė cilėsitė dhe emrat e Zotit, saqė pashė qė minberi filloi tė dridhet sė bashku me tė dėrguarin e Zotit."


    Mėsimet e nxjerra nga sa pėrmendėm:


    Kije frikė Zotin qė t’u rezistosh gjynaheve. Kije frikė Zotin qė t’i trajtosh tė tjerėt me mėshirė dhe

    butėsi. Kije frikė Zotin qė tė tė dalin lotė pėr hatėr tė Tij.


    Kurrė mos prano tė pėrbuzėsh dhe tė poshtėrosh tė tjerėt, sidomos tė vobėkėtit dhe jetimėt.

    Pėrpiqu ta nėnshtrosh dhe ta pėrbuzėsh shejtanin dhe tė keqen.

  8. #18
    V per Vendeta Maska e ORIONI
    Anėtarėsuar
    10-12-2003
    Vendndodhja
    Shkup-Prishtine-Ulqin-Tirane-Cameri
    Postime
    919
    Titulli: EL-KERIMU (Bujari)

    Emri qė do tė trajtojmė nė kėtė temė, ėshtė emri El-Kerimu. Ky emėr, pėrmban nė vetvete njė mesazh tė rėndėsishėm: Kurrė mos prano tė nėnshtrohesh dhe tė pėrbuzesh. Kjo, pasi Zoti tė ka nderuar dhe tė ka bėrė krijesėn mė tė shtrenjtė nė gjithėsi.


    Emri i Zotit El-Kerim, ėshtė pėrmendur nė Kuran dy herė. “O ti njeri, po ē’tė mashtroi ty kundrejt Zotit tėnd qė ėshtė Bujar. I cili tė krijoi, tė pėrsosi dhe tė drejtoi.Tė formėsoi nė formėn qė Ai dėshiroi! ”


    (Infitar 6-8)


    “dhe kush mohon, Zoti im nuk ka nevojė pėr tė dhe ėshtė Bujar.” (Neml 40)


    Si cilėsi dhe emėr i Zotit, ėshtė pėrmendur dhe njė herė tjetėr nė Kuran, por nė shkallėn siperore (Ekrem). Kjo ndodhet nė suren Alek:”Lexo! Se Zoti yt ėshtė mė bujari!” (Alek 3)


    Bujarinė shumė njerėz e kufizojnė nė dhėnien e tė mirave materiale. Ata e quajnė bujar, kėdo qė jep tė holla. Padyshim njė njeri i tillė ėshtė bujar, por kuptimi i bujarisė ėshtė mė gjithėpėrfshirės. Shumė vajza, caktojnė si kriter tė personit me tė cilin do tė martohen, qė tė jetė bujar. Me kėtė ato nėnkuptojnė qė tė mos jetė koprac dhe dorėshtrėnguar.


    Bujaria ėshtė njė cilėsi pėr ēdo gjė tė lavdėrueshme. Ēdo cilėsi dhe atribut i mirė nga i cili pėrfitojnė tė tjerėt, nė arabisht quhet bujari “karam”.


    Emri i Zotit, El-Kerimu, nėnkupton Atė qė lavdėrohet pėr gjithēka tė mirė qė vepron. Kėshtu emri El-Kerim, pėrfshin tė gjithė emrat dhe cilėsitė e Zotit tė Madhėruar. Nga bujaria e Zotit ėshtė se Ai ėshtė Furnizues i tė gjithė krijesave qė ka krijuar. Nga bujaria e Tij, ėshtė se Ai ėshtė Mėkatfalės, pasi fal gjynahet dhe tė metat e robėrve tė tij. Nga bujaria e Tij ėshtė falja dhe mbulimi i tė metave tona. Nga bujaria e Tij ėshtė se ėshtė Dhurues (Elvehhab), pasi na dhuron tė mira, edhe pa ia kėrkuar. Nga bujaria e Tij ėshtė se ėshtė Pranues i lutjeve. Thotė profeti Muhamed a.s:” Me tė vėrtetė Zoti ėshtė Bujar dhe i vjen turp qė nėse njeriu i ngre duart dhe i lutet, t’ia kthejė duart bosh.”


    Shkoi njė beduin tek profeti a.s dhe e pyeti: “O i dėrguar i Allahut, kush do u kėrkojė llogari njerėzve ditėn e kijametit?” Profeti a.s ia ktheu: “Zoti”. “Vetė Zoti?” – e pyeti pėrsėri beduini. “Vetė Zoti” –iu pėrgjigj profeti a.s. Beduini buzėqeshi kur e dėgjoi kėtė. Profeti a.s e pyeti: “Pėrse buzėqesh o vėlla?” Ai ia ktheu: “O i dėrguar i Allahut, Bujari kur ka nė dorė diēka fal, dhe kur kėrkon llogari pėrsėri tė fal.” Profeti a.s i tha: “Ashtu ėshtė, nuk ka kush tė jetė mė bujar se Allahu.”


    Ēdo e mirė e ka burimin nga Allahu El-Kerimu. Allahu ėshtė Bujar nė dhėnien e Tij, nė mėshirėn, faljen, dhembshurinė, dashurinė… Bujaria absolute vjen dhe buron vetėm nga Zoti i Madhėruar.


    El-Kerim nuk tė zhgėnjen kurrė. Ti mund tė shkosh tek njė njeri dhe t’i kėrkosh njė nder duke i qarė hallin dhe duke e lutur. Nė fund ai refuzon tė tė ndihmojė. Kurse El-Kerim ėshtė e pamundur tė tė kthejė mbrapsht. Ėshtė e pamundur qė tė trokasėsh nė derėn e Tij dhe mos tė tė hapet.


    El-Kerim tė jep mirėsi edhe nėse nuk ia kėrkon. Ne nuk i kemi kėrkuar qė ta bėjė tė vlefshme Natėn e Kadrit. Ėshtė Ai qė e vlerėsoi dhe e shenjtėroi kėtė Natė tė madhe. Ai nuk t’i kujton tė mirat qė tė jep dhe tė krenohet me to. Shkoi njė i varfėr tek Ali ibn Ebi Talib dhe i kėrkoi t’i japė diēka. Aliu urdhėroi shėrbėtorin e tij qė ta fikė llambėn. Pasi u largua i varfėri, shėrbėtori e pyeti mbi shkakun e fikjes sė llambės. Aliu iu pėrgjigj:”Nuk doja ta shoh nė fytyrėn e tij, pėruljen dhe nėnshtrimin e lypjes.”


    El-Kerimu nėse i kėrkon falje, e pranon dhe tė fal sido qė tė jenė arsyet.


    El-Kerimu e ka bėrė tė bukur dhe tėrheqėse natyrėn qė na rrethon. Nėse do tė qėndronim para bukurive tė natyrės, sikur na tėrheq diēka pėr tė vazhduar tė vėshtrojmė dhe tė meditojmė rreth bukurive. Kėshtu njeriu tėrhiqet pas bukurive qė El-Kerimu i ka dhėnė natyrės. Ai do tė tėrhiqej dhe pas hijeshisė sė Jusufit a.s, i cili kishte gjysmėn e bukurisė sė gjithėsisė. Si do tė ndiheshe po tė shihje bukurinė e Jusufit a.s? Si do tė ndiheshe po tė shohėsh vetė profetin Muhamed a.s? Po sikur tė hyje brenda Qabesė, shtėpisė sė Zotit, ēfarė do tė ndjeje? Unė kur hyra pėr herė tė parė brenda ndėrtesės sė Qabesė, nuk dija ē’tė them dhe si tė lutem. Vetėm qėndroja i shtangur dhe i mahnitur nga madhėshtia e saj. Nėse kjo na ndodh me krijesat, si mund tė ndiheshim kur tė shohim Krijuesin e gjithēkaje?!


    Kudo qė hedhim sytė nė gjithėsi, shohim bujarinė dhe mirėsitė e El-Kerim. Pėrveē kėsaj bujarie tė pėrgjithshme, Zoti ka dhe njė bujari tė veēantė vetėm pėr njeriun. Kjo, pasi ti o njeri je krijesa mė e dashur dhe mė e shtrenjtė tek Zoti:”Ne vėrtet i nderuam pasardhėsit e Ademit (njerėzit)..” (Isra 70)


    Nėse ėshtė vetė Zoti i Madhėruar Ai qė tė ka nderuar dhe vlerėsuar, kurrė mos e prano pėruljen dhe


    nėnshtrimin. El-Kerimu tė ka pėrzgjedhur mes tė gjithė krijesave tė tjera dhe tė nderoi ty.


    “Ne vėrtet i nderuam pasardhėsit e Ademit (njerėzit), u mundėsuam tė udhėtojnė hipur nė tokė e nė det, i begatuam me ushqime tė mira, i vlerėsuam ata (i lartėsuam) ndaj shumicės sė krijesave qė Ne i krijuam.”


    (Isra 70)


    “O ti njeri, po ē’tė mashtroi ty kundrejt Zotit tėnd qė ėshtė bujar e i urtė? I cili tė krijoi, tė pėrsosi dhe tė drejtoi. Tė formėsoi nė formėn qė Ai dėshiroi!” (Infitar 6-8)


    Ēdo lėvizje tė namazit, besimtari e shoqėron me fjalėt “Allahu ekber”, pėrveēse kur ngrihet nga rukuja. Kur ngrihet nga rukuja, besimtari thotė:”Semiallahu limen hamide” dhe mė pas e shoqėron me fjalėt:”Rabbena lekel hamd!” (O Zot, Ty tė takon falenderimi!). Ne e falenderojmė Zotin pėr shkak se na ka dhėnė formė tė drejtė dhe jo si kafshėt qė janė tė kėrrusura. Nėse Zoti nuk do na kishte dhėnė fizik tė drejtė, pėr tė pirė ujė apo qumėsht, do tė na duhej ta pinim si macet. Nėse nuk do tė ishin kyēet dhe forma aktuale e duarve, nuk do tė mundeshim qė tė pinim ujė me gotė.


    Kur Zoti u tregoi melekėve pėr atė qė kishte vendosur: (Pėrkujto Muhammed) Kur Zoti yt u tha engjėjve: “Unė po krijoj nė tokė njė zėvendės!” Melekėt tė ēuditur pyetėn: “Ata thanė: “A do tė caktosh nė tokė atė qė bėnė ērregullime dhe qė derdh gjak, duke qenė se ne tė madhėrojmė me lavdėrimin Tėnd dhe plotėsisht tė adhurojmė!” Ai tha: “Unė di atė qė ju nuk e dini!” (Bekare 30)


    Po tė mendojmė nė fjalėt e melekėve, do tė gjejmė qė ata kishin tė drejtė pėr shqetėsimin e tyre. Tashmė ėshtė evidente qė njeriu ka shkaktuar ērregullime dhe ka derdhur shumė gjak mbi planetin tokė.


    Pėrgjigja e Zotit ndaj shqetėsimit tė melekėve ishte: “Unė di atė qė ju nuk e dini!” Me kėtė sikur Zoti u thoshte: Ėshtė e vėrtetė ajo qė thoni, por tė mirat qė do tė sjellė kjo krijesė, e bėjnė tė meritueshme pėr rolin qė do u caktoj mbi tokė. Nga kėta njerėz do tė ketė prej tyre qė do jenė tė ndėrgjegjshėm pėr rolin e tyre mbi tokė, do tė ketė prej tyre profetė, besimtarė tė mirė, dijetarė, reformatorė, adhurues tė pėrkushtuar, njerėz qė i duan tė mirėn planetit, gra qė do tė edukojnė fėmijėt e tyre, njerėz gjenialė…


    Diēka e tillė ėshtė si shembulli i njė fermeri qė merret me frutikulturė. Ai mbjell njėqind fidanė dhe prej tyre nuk mbijnė veēse njėzet tė tilla. Fidanėt e tjerė tė gjithė thahen. Por kėto njėzet fidanė qė mbijnė, do tė japin prodhim tė bollshėm dhe cilėsor. Kėshtu qė ajo qė kėrkohet ėshtė cilėsia dhe jo sasia.


    I tillė ėshtė dhe palloi, i cili vendos tetėdhjetė vezė, prej tė cilave dalin vetėm 15 zogj.


    Sado i vogėl tė jetė numri i njerėzve qė do tė adhurojnė Zotin, sado pak qofshin reformatorėt e rrugės sė Zotit, sado pak qofshin njerėzit e dashur tė Tij, ata janė njerėzit mė me vlerė.


    “Ndėrsa, ata qė besuan dhe bėnė vepra tė mira, tė tillėt janė krijesa mė e dobishme.” (Bejjine 7)


    Pėr shkak se ti o njeri je i shtrenjtė dhe i dashur tek Zoti, Ai i urdhėroi melekėt qė t’i pėrulen babait tėnd, Ademit a.s. Pėr shkak se ti je i shtrenjtė dhe i dashur tek Zoti, Ai e dėboi shejtanin nga xheneti, kur refuzoi t’i pėrulej Ademit a.s. Pėr shkak se je i dashur dhe i shtrenjtė tek Zoti, Ai tė krijoi dhe tė dha formė me duart e Tij fisnike. ”O Iblis, ēfarė tė pengoi tė pėrulesh ndaj atij qė e krijova me duart e mia?” (Sad 75) Pėr shkak se je i dashur dhe i shtrenjtė tek Zoti, Ai tė pajisi me shpirtin e Tij. ”dhe nėse i jap formė dhe shpirt, ju i bini nė sexhde” (Hixhr 29)


    “Pasha fikun dhe ullirin! Dhe (kodrėn) Turi Sina! Dhe kėtė qytet tė sigurisė! Vėrtet, Ne e krijuam njerin nė formėn mė tė bukur.


    Fiku dhe ulliri nė ajetet e mėsipėrme nuk simbolizojnė frutat, por vendin ku kultivohen kėto fruta. Kėshtu toka ku kultivohen kėto dy fruta ėshtė Palestina. Zoti i Madhėruar betohet nė tre vendet mė tė shenjta mbi tokė. Ai betohet nė Palestinėn, nė malin Turi Sina dhe nė Meken e shenjtė, qė njeriun e ka krijuar nė formėn mė tė mirė. Por kur njeriu e ndoti veten e tij dhe nuk e respektoi atė: “Pastaj e zbritėm atė nė mė tė ultin e tė ultėve. Pėrveē atyre qė besuan dhe bėnė vepra tė mira; ata kanė shpėrblim tė pandėrprerė.” (Tin 1-6)


    Tė njėjtin kuptim pėrēon dhe sureja Shems, ku Zoti i Madhėruar thotė:”


    “Pasha diellin dhe dritėn e tij! Pasha hėnėn kur vjen pas tij! Pasha ditėn kur ai (dielli) e shndrit! Pasha natėn kur ajo e mbulon atė (dritėn e diellit)! Pasha qiellin dhe Atė qė e ndėrtoi atė! Pasha tokėn dhe Atė qė e shtriu atė (e sheshoi)! Pasha njeriun dhe Atė qė e krijoi! Dhe ia mėsoi se cilat janė tė kėqijat dhe tė mirat e tij. Pra, ka shpėtuar ai qė e pastroi vetveten. E ka dėshtuar ai qė e poshtėroi vetveten.” (Shems 1-10)


    E veēantė nė kėtė sure ėshtė se Zoti pėrmend kalimthi disa krijesa tė Tij. Por kur vjen tek njeriu, ai fillon tė flasė mbi anėn e tij shpirtėrore. Padyshim, qė diēka e tillė tregon mbi vlerat dhe dashurinė e Zotit pėr njeriun.


    Njė tregues tjetėr mbi dashurinė e Zotit pėr njeriun ėshtė se Ai na krijoi nga elementėt mė tė pastėr nė univers, nga uji dhe dheu i tokės dhe nga shpirti me burim qiellin. Po pėrse vallė u krijuam nga dheu dhe uji? Pėrse tė mos krijoheshim nga hekuri me qėllim qė tė ishim rezistentė ndaj pėrplasjeve?! Pėrse tė mos krijoheshim nga goma, me qėllim qė tė ishim rezistentė ndaj thyerjeve?!


    Ne u krijuam nga uji dhe nga dheu, pėr shkak se kėto dy elementė janė pėrbėrėsit mė tė pastėr nė univers. Me ujė lahemi dhe pastrojmė trupin dhe rrobat tona. Nėse na mungon uji, ne marrim tejemum dhe falemi mbi dhe, pasi ėshtė i pastėr. Pėrfundimisht, ti o njeri je i pastėr dhe je krijuar nga pėrbėrėsit mė tė pastėr. Prandaj ruhu se mos e ndot kėtė pastėrti dhe dlirėsi me tė cilėn tė krijoi Zoti. Ajo qė tė ngriti dhe tė lartėsoi mbi krijesat e tjera, ėshtė shpirti me tė cilin tė pajisi Zoti i Madhėuar.


    Ti njeri, je krijesa e fundit qė u krijua nė tokė. Diēka e tillė i ngjan shtėpisė sė re, e cila rregullohet, pėr tė pritur banorėt e saj. E gjithė toka dhe gjithėsia u pėrgatit pėr tė pritur krijesėn e fundit, njeriun.


    Gjėja e parė tė cilėn krijoi Zoti nė gjithėsi ishte penda, tė cilėn e urdhėroi tė shkruajė gjithēka qė do tė ekzistojnė deri Ditėn e Kijametit. Kurse njeriun i cili do e pėrdorė kėtė pendė pėr tė vendosur rregullin mbi tokė, e krijoi tė fundit.


    “Lexo me emrin e Zotit tėnd, i cili krijoi (ēdo gjė). Krijoi njeriun prej njė gjaku tė ngjizur (nė mitrėn e nėnės). Lexo! Se Zoti yt ėshtė mė bujari! Ai qė e mėsoi (njeriun) tė shkruajė me pendė. Ia mėsoi njeriut atė qė nuk e dinte.” (Alek 1-5) Gjithėsia i ngjan njė peme tė madhe, fruti i sė cilės ėshtė njeriu. Ti je njė nga krijesat mė tė vogla, por me mendjen, ndjenjat dhe shpirtin qė ta dha Zoti, tė ėshtė nėnshtruar i gjithė universi.


    Imagjinoni njė mbret tė fuqishėm, i cili preferon dhe mban pranė tij vetėm njėrin nga robėrit dhe shėrbėtorėt. Si nuk e kupton qė pozitėn qė zė ti o njeri tek Zoti e kėrkuan melekėt dhe pėr tė u bė xheloz shejtani? Si ka mundėsi qė ti tregohesh i shkujdesur ndaj kėtij fakti? Si vallė nuk e beson Zotin? Si pranon ta ulėsh veten me thyerje tė urdhėrave tė Zotit, me mashtrim, vjedhje, hipokrizi, gjynahe… Ti o njeri je krijesa mė e preferuar e Zotit nė kėtė botė. Zoti tė ka nderuar dhe gjithēka tjetėr e ka nėnshtruar pėr tė tė shėrbyer ty. A nuk e shikon se si njė fėmijė i vogėl e ēon njė lopė nga tė dojė ai?! Vetė peshku nė det ėshtė i krijuar dhe i pėrshtatur me qėllim qė ne ta gjuajmė dhe tė ushqehemi me tė. Ēdo kafshė dhe ēdo gjallesė, ėshtė krijuar nė atė formė qė tė na shėrbejė ne njerėrzve. Thotė Zoti nė Kuran, mbi kėtė fakt:”


    “Dhe ua nėnshtruam (kafshėt) qė t’u binden atyre..” (Jasin 72)


    Zoti i Madhėruar, ashtu siē ka pėrmbledhur tė gjithė Kuranin tek sureja Fatiha, ka pėrmbledhur gjithėsinė tek ti o njeri.


    Nga mirėsitė dhe nderimet e Zotit pėr ty o njeri, ėshtė se ka krijuar melekė tė posaēėm tė cilėt tė ruajnė dhe tė mbrojnė nga fatkeqėsitė. Ka caktuar melekė tė tjerė, tė cilėt do tė tė shėrbejnė nė xhenet. Kjo pasi ti je krijesa mė e nderuar dhe mė e shtrenjtė tek Zoti i Madhėruar. Nėse ti e kryen rolin dhe misionin pėr tė cilin je krijuar, qėndron nė shkallė mė tė lartė se melekėt. E kundėrta ndodh, kur ti largohesh nga urdhėrat dhe porositė e Zotit; kthehesh nė krijesėn mė tė ulėt.


    Nėse e don veten tėnde, mos prano ta nėnshtrosh dhe ta ndotėsh me gjynahe. Me dashurinė pėr veten, nuk kemi si qėllim egoizmin. Ne e duam veten tonė, pasi ėshtė Zoti Ai qė na krijoi dhe na nderoi. Ne e duam veten, pasi El-Kerimu sė bashku me fizikun tonė, ka krijuar dhe njė ndjenjė dhe instikt qė ėshtė, vetėvlerėsimi. Secili prej nesh, kėrkon ta shohė veten tė respektuar kėrkon tė ndihet krenar.


    Psikologėt pohojnė se njeriu udhėhiqet nga tre instikte kryesore:


    Instikti i parė ėshtė ai i tė ushqyerit. Instikti i dytė ėshtė ai i marrėdhėnieve seksuale dhe i treti ėshtė dėshira pėr t’u ndjerė i vlerėsuar dhe i respektuar. Instikti i tretė ėshtė me qėllim qė ta mbrojė njeriun nga veprat e kėqia dhe gjynahet e mėdha, pasi janė kėto ato qė ia ulin vlerat. Secili prej nesh krenohet me arritjet dhe sukseset e tij. Secili prej nesh, krenohet me historinė e tė parėve tė tij dhe tė familjes. Secili prej nesh, pėrpiqet qė t’i zvogėlojė dhe t’i fshehė dėshtimet, tė metat dhe gabimet. Secili prej nesh e ka frikė skandalin dhe i ruhet emrit tė keq. Kjo, pėr shkak se kėrkon tė vlerėsohet dhe tė ndihet i respektuar. Ti o njeri je pėrgjegjės pėr mbarėvajtjen e tokės dhe pėr kėtė, Zoti tė ka pajisur me kėtė instikt, i cili tė mban larg veprave tė ulėta. Pėr tė kontrolluar instiktet e tė ushqyerit dhe dėshirės pėr marrrėdhėnie seksuale, Zoti e pajisi njeriun me instiktin e vetėvlerėsimit dhe dėshirės pėr tė qenė i respektuar.


    Ajo qė ndodh nė ēastet kur njeriu bėn njė vepėr tė ulėt, ėshtė se i del vetja qejfit dhe nuk ndjen respekt pėr tė. Po tė shohim, gjynahet ndahen nė tė vogla dhe tė mėdha. Quhen tė mėdha, pasi janė vepra tė cilat e poshtėrojnė mė shumė personalitetin e njeriut. Tė gjithė pėrdoruesit e drogės, ndihen tė poshtėruar dhe tė pavlerėsuar.


    Ditėt e pushimit nė vendet perėndimore, janė ditė ku konsumohet alkoli nė masė. Vetėm njė njeri qė viziton njė vend perėndimor dhe shikon gjendjen e njerėzve kėto ditė, e kupton pėrse e ka ndaluar Zoti pirjen e alkolit. Nė kėto ditė tė zė syri njerėz qė vjellin nė mes tė rrugės, mund tė urinojnė nė prani tė njerėzve tė tjerė...


    Ai i martuar qė e tradhėton gruan e tij me dikė tjetėr, e ka ulur veten dhe e ka poshtėruar shumė. Ndjenja e krenarisė tek ky person nuk ekziston. Ai ka frikė nga gruaja se mos e merr vesh, hiqet sikur e dashuron atė dhe i plotėson ēdo dėshirė tė saj.


    Ata djem tė rinj qė i ngacmojnė vajzat nė rrugė, vajzat mund t’u thonė ndonjė fjalė ofenduese pėr fytyrėn dhe dinjitetin e tyre, por djaloshi qesh . Qesh pasi u ofendua, u nėnēmua, u pėrbuz... dhe pėr ta mbuluar kėtė fyerje, ai qesh.


    Ai qė gėnjėn ėshtė njeriu mė i ulėt dhe i poshtėruar, sidomos kur i zbulohet gėnjeshtra. Atij qė pėrgojon tė tjerėt, nėse i pėrgojuari i thotė se pėrse mė ke pėrgojuar, do t’i bjerė qielli mbi kokė nga turpi dhe poshtėrimi.


    Hajduti, qė vjedh pasuritė e tė tjerėve ėshtė njeriu mė i ulėt dhe i nėnēmuar, sidomos nė momentin qė zbulohet. Njė tregtar kishte punėsuar nė magazinėn e tij dikė pėr t’i shitur mallin. Nė fund tė ēdo dite e pyeste se sa kishte shitur pėr atė ditė. Por shitėsi nuk tregohej i sinqertė, duke i dhėnė shifra mė tė ulėta shitjesh, ndėrsa pjesėn tjetėr e merrte pėr vete, ngaqė dhe magazina ishte e madhe dhe nuk binte nė sy. Njė ditė tregtari merret vesh me njė shok tė tij qė tė shkojė tek shitėsi dhe t’i kėrkonte njė sasi tė madhe malli. Pasdite, kur tė ishte dhe pronari nė magazinė, tė shkonte dhe t’ia kthente pėrsėri mallin me njė pretekst ēfarėdo. Dhe ashtu veproi, e bleu mallin. Pasdite shkon pronari si gjithmonė tek magazina dhe e pyet shitėsin se sa kishte shitur pėr atė ditė. Shitėsi ia fsheh mallin qė bleu personi, me tė cilin vetė tregtari ishte marrė vesh mė parė, dhe i tregon mbi disa shitje tė tjera tė vogla. Nė atė moment futet blerėsi nė magazinė dhe i kėrkon shitėsit qė t’ia kthejė mallin, pasi nuk i pėlqeu. Shitėsi mashtrues u zbulua dhe doli i turpėruar dhe i nėnēmuar me veprimin qė kishte bėrė. Shikoni se sa poshtė e ul vetėn njeriu me veprat qė vepron .


    Mos e vėr veten nė pozita poshtėruese o vėlla dhe o motėr! Mos prano tė poshtėrohesh dhe tė pėrbuzesh, pėr shkak tė gjynaheve qė vepron. Zoti tė ka nderuar dhe tė ka ngritur nė gradė tė lartė.


    “Ne vėrtet i nderuam pasardhėsit e Ademit (njerėzit), u mundėsuam tė udhėtojnė hipur nė tokė e nė det, i begatuam me ushqime tė mira, i vlerėsuam ata (i lartėsuam) ndaj shumicės sė krijesave qė Ne i krijuam.”


    (Isra 70)


    Njoh njė tė ri qė ngacmonte njė vajzė, i qeshte dhe i fliste duke e ndjekur nga pas. Nė ato ēaste vjen vėllai i vajzės dhe e kap pėr krahu. Ai filloi t’i kėrkojė tė falur, duke e siguruar qė diēka e tillė nuk do tė ndodhte mė. A ka poshtėrisi dhe nėnshtrim mė tė madh?


    Njė qė tradhėton gruan, njė qė vjedh, njė qė gėnjen, njė vajzė qė shoqėrohet me djem, pa dijeninė e prindėrve ... janė tė poshtėruar dhe tė nėnshtruar.


    Edhe sikur njerėzit tė mos e dijnė atė qė ke vepruar, vetė mendimi pėr atė qė po vepron tė bėn tė nėnēmuar. A e dini se ēfarė bėn personi qė kryen diēka tė turpshme? Kėrkon qė tė rrijė vetėm, tė ndryshojė ambient, tė rrijė sa mė larg njerėzve, mos tė kontaktojė me asnjė… pasi i vjen turp pėr atė qė bėri. Psikologėt, duke analizuar gjendjen e njė njeriu qė kryen vepra tė ulėta (gjynahe), thonė se gjėja e parė qė ndodh me tė, ėshtė se i duket vetja e pavlerė. Nėse dikush mashtron njė tjetėr, mashtruesi ėshtė gjithmonė nėn presinonin dhe ndjenjėn e frikės se mos i mashtruari e kupton. Ai kontrollon ēdo lėvizje tė tij dhe i kushton vėmendje ēdo fjale tė tij, qė tė kuptojė nėse e ka kuptuar apo akoma jo. Ēdo fjale e tij e bėn tė dyshojė nėse ka kuptuar gjė apo jo. Mendoni se si mund tė jetojė njė njeri qė jeton njė jetė tė tillė! Thotė Zoti nė Kur’an, duke pėrshkruar gjendjen e hipokritėve:“...ēdo zė e mendojnė se ėshtė kundėr tyre.” (Munafikun 4)


    Gjynahet dhe veprat e ulėta qė vepron njeriu, kanė ndikim edhe tek gjallesat e tjera. Thuhet nė disa rrėfenja se kur nuk bie shi pėr njė kohė tė gjatė, kafshėt thonė:”O Zot, nuk po bie shi, pėr shkak tė gjynaheve tė njeriut.” Gjithashtu thuhet se kur vdes njė njeri gjynahqar dhe i keq, kafshėt thotė:”Falenderojmė Zotin qė na shpėtoi prej tij!”


    Edhe nėse tė ndodh ndonjė skandal dhe njerėzit e kuptojnė atė qė ke vepruar, dije se ėshtė njė mesazh nga Zoti me qėllim qė ta braktisėsh rrugėn e keqe. Fatkeqėsitė qė tė bien, i ngjajnė dozave tė ilaēit, tė cilat vazhdojnė tė shtohen, derisa i sėmuri tė reagojė pozitivisht. Fatkeqėsitė dhe sprovat, janė me qėllim qė ti o njeri t’i kthehesh pėrsėri vlerėsimit tė vetes dhe krenarisė.


    Ka njerėz qė pėr shkak tė gjynaheve tė shumta dhe veprave tė ulėta, nuk e ndjejnė mė rėndėsinė e krenarisė dhe respektit tė vetes. Kurse ka njerėz tė tjerė, qė edhe pse tė varfėr dhe tė vobektė, nuk pranojnė qė nderi dhe dinjiteti i tyre tė cėnohet.


    Mos prano tė vjedhėsh dhe tė shkatėrrosh dinjitetin tėnd! Mos prano tė marrėsh ryshfete dhe tė marrėsh nam tė keq! Mos prano tė gėnjesh! Mos prano tė ngacmosh vajzat! Mos prano tė tradhėtosh bashkėshortin!


    Shejtani, nė betejėn e tij me njeriun, kėrkon njė gjė tė vetme: Ta poshtėrojė dhe ta ulė sa mė poshtė njeriun. Kjo, pasi kur Zoti e nderoi njeriun duke urdhėruar melekėt t’i pėrulen atij dhe duke e mallkuar shejtanin pėr shkak tė mosbindjes. Ai kėrkon qė t’i tregojė Zoti se ėshtė mė i mirė se njeriu. Pėr kėtė, i tha Zotit: “A e sheh kėtė qė e vlerėsove mbi mua, nėse mė le tė jetoj deri nė ditėn e kiametit, unė do t’u vė fre atyre (dhe t’i ēoj nga tė dua) pėrveē njė pakice prej tyre.” (Isra 62)


    Ka shumė njerėz tė cilėvė shejtani u ka vėnė frerin dhe i ēon nė ēdo gjynah qė dėshiron.


    ēdo gjė qė Zoti e ka ndaluar, e ka ndaluar pėr shkak se ajo cėnon dinjitetin dhe personalitetin e njeriut.


    Edhe qė tė pėrmendėsh gjynahet dhe tė metat e tė tjerėve nė publik, ėshtė gjynah. Pėr kėtė profeti (a.s.) thotė: "Kush e nėnēmon njė musliman pėr njė gjynah qė ka bėrė, nuk do tė vdesė deri sa tė veprojė dhe ai atė gjynah.”


    “Mos u gėzo me fatkeqėsinė e vėllait tėnd musliman, pasi mund ta falė Zoti dhe tė sprovon ty!”


    Thotė imam Ahmedi:”ēdo gjynah me tė cilin ke pėrbuzur vėllanė tėnd, do e veprosh dhe ti.”


    Ai qė e poshtėron dhe e nėnēmon veten e tij me gjynahe, do tė kenė njė fat tė dhimbshėm Ditėn e Kijametit. Thotė profeti Muhamed a.s:”Do tė vijnė njerėzit Ditėn e Kijametit duke ecur kėmbadorazi, duke ecur nė kėmbė, ose duke ecur me fytyrė.” Shokėt e pyetėn tė habitur:”O i dėrguar i Zotit, po si ecin me fytyrė?!” Profeti a.s u pėrgjigj:”Ai qė i bėri tė ecin me kėmbė, do i bėjė tė ecin me fytyrė.”


    Thotė Zoti nė Kuran:”Ata qė bėnė krim do t’i godasė poshėtrimi dhe dėnimi i fortė..” (En’am 124)


    Ajetet e Kuranit qė pėrshkruajnė ndėshkimin e zjarrit, herė e pėrshkruajnė si tė fortė, herė si tė dhimbshėm dhe herė poshtėrues. Kjo sipas shkallės sė gjynaheve qė vepronin nė dynja.

  9. #19
    V per Vendeta Maska e ORIONI
    Anėtarėsuar
    10-12-2003
    Vendndodhja
    Shkup-Prishtine-Ulqin-Tirane-Cameri
    Postime
    919
    Titulli: EL MUXHIBU (Lutjepranuesi)

    Emri qė do tė trajtojmė nė kėtė temė ėshtė El-Muxhibu (Lutjepranuesi). Thotė Zoti nė Kuran rreth kėtij emri:”Me tė vėrtetė qė Zoti ėshtė pranė dhe ėshtė Lutjepranues.” (Hud 61) Emri El-Muxhibu pėrmendet shpesh herė nė Kuran.


    Emri El-Muxhibu ėshtė mė i ndjeshėm gjatė muajit tė Ramazanit dhe sidomos nė dhjetė ditėt e tij tė fundit. Thotė profeti Muhamed a.s:”Agjėruesi ka njė lutje qė nuk i kthehet mbrapsht, nė kohėn e iftarit.”


    Ajo qė e pėrforcon kėtė, ėshtė dhe ajeti i Kuranit:”Kur robėt e Mi tė pyesin ty pėr Mua, Unė jam afėr, i pėrgjigjem lutjes kur lutėsi mė lutet...” (Bekare 186) Ky ajet pėrmendet nė mesin e ajeteve qė flasin mbi muajin e shenjtė tė Ramazanit.


    Duke ditur qė lutjet gjatė muajit tė Ramazanit janė tė pranueshme, shokėt e Profetit a.s pėrgatisnin pesė-gjashtė lutje tė veēanta, me tė cilat e lusnin Zotin gjatė kėtij muaji. Rreth kėtyre lutjeve, vetė shokėt e Profetit a.s thonė:”Pėr Zotin, kur vinte Ramazani tjetėr, tė gjitha kėto lutje na ishin pranuar.”






    v Kuptimi i emrit El-Muxhibu.


    Ėshtė ai qė lutjeve dhe kėrkesave tė njerėzve, u pėrgjigjet duke ia plotėsuar secilit kėrkesėn dhe dėshirėn. Ajo qė tregon se Zoti e pėlqen qė t’u pėrgjigjet lutjeve tė tua, ėshtė se Ai tė udhėzon qė ta lusėsh. Nėse nuk do tė dėshironte t’u pėrgjigjej lutjeve tė tua, do e bėnte zemrėn tė harrojė dhe gjuhėn tė mos e shqiptojė atė qė dėshiron. Kėshtu, shohim qė El-Muxhibu ėshtė Ai qė lutjen dhe duanė e bėn tė dashur pėr zemrat e besimtarėve. Secilit prej nesh, mund t’i ndodhė qė teksa ėshtė duke ecur, fillon dhe lutet pa e ndjerė.


    Duke e kuptuar kėtė, Umer ibnul Hattabi thoshte:”Unė nuk i kushtoj rėndėsi pranimit tė lutjes, por i kushtoj rėndėsi vetė lutjes. Kurdo qė mė jepet pėr t’u lutur, e kuptoj qė pranimi i saj ėshtė pranė.” Umer ibnul Hattabi e njihte Zotin si Pranues tė lutjeve dhe ishte i sigurtė pėr kėtė. Ai e dinte se pranimi i lutjeve ishte premtim prej Zotit dhe Ai e mbante premtimin.


    Njė i ditur thotė:”Unė kam mė shumė frikė nga privimi i lutjes sesa nga privimi i pranimit tė lutjeve.” Nėse El-Muxhibu ta lehtėson tė lutesh, dije se pranimi i lutjeve ėshtė i garantuar.


    Vetė profeti Muhamed a.s thotė nė kėtė kontekst:”Kujt i hapen duart pėr t’u lutur, i ėshtė hapur njė nga dyert e mėshirės.”


    Kėshtu, El-Muxhibu ėshtė Ai qė i frymėzon robėt e Tij qė ta lusin dhe ua pranon atyre lutjet. Ėshtė Ai qė i frymėzon dhe ėshtė po Ai qė ua pranon kėto lutje.


    Njė e veēantė nė pranimin e lutjeve nga ana e Elmuxhib, ėshtė se Ai nuk ka caktuar njė kohė tė caktuar pėr pranimin e lutjeve, por e ka lėnė tė hapur. Vetė Zoti nė njė hadith kudsij thotė:”Kurdo qė tė mė kėrkosh, do tė mė gjesh...”


    A e imagjinoni dot sesa e vėshtirė do tė ishte nėse pranimi i lutjeve tė ishte p.sh vetėm nė orėn 2.30 deri 3.30 natėn?! A e imagjinoni sa e vėshtirė do tė ishte nėse lutjet do tė ishin me radhė?! Kėto i themi me qėllim qė t’ju kujtojmė se ēėshtjen e lutjeve, Zoti e ka lehtėsuar. Edhe nėse lutjen e bėn me zemėr, pa ngritur duart dhe pa lėvizur gjuhėn, El-Muxhibu e dėgjon atė dhe ta pranon. El-Muxhibu ėshtė me ty dhe e dėgjon dhe pranon lutjen tėnde nė ēdo kohė dhe vend.


    Emri i Zotit El-Muxhibu, ėshtė njė emėr qė tė prezanton dhe emrat e tjerė. Profeti Muhamed a.s, nė njė hadith thotė:”Lutja ėshtė vetė adhurimi.” Kjo nėnkupton qė forma mė e mirė e adhurimit, ėshtė nė ēastet kur lutesh. Ėshtė e mundur qė pėr shkaqe tė ndryshme, tė mos e ndjesh namazin, zekatin, agjėrimin...si njė nga adhurimet pėr Zotin. Por ėshtė e pamundur qė t’i ngresh duart drejt qiellit, tė lutesh duke rėnkuar dhe me dėshirėn qė Zoti tė tė dėgjojė dhe tė mos e ndjesh me gjithė zemėr qė je rob i Zotit. Duke ngritur duart dhe duke iu lutur Zotit, ti e pranon qė Ai ėshtė i Plotfuqishmi, Dėgjuesi, Shikuesi...


    Emri El-Muxhibu na ndėrgjegjson mbi fuqinė dhe aftėsitė absolute tė Zotit. Nė ditėt e Haxhit apo tė muajit Ramazan, ēdo besimtar bie nė sexhde dhe e lut Zotin pėr problemet dhe telashet e tij. Zoti i Madhėruar i dėgjon tė gjithė dhe ua plotėson nevojat dhe lutjet. Tė gjithė besimtarėt e lusin Zotin, tė sigurtė qė Ai i dėgjon dhe u pėrgjigjet, pa i ngatėrruar lutjet e tyre. Asnjėri nuk shqetėsohet se mos Zoti i ngatėrron lutjet e tyre. Asnjė prej tyre nuk shqetėsohet se nga lutjet e shumta, mund tė harxhohen mirėsitė e Zotit. Rreth kėtij aspekti, thotė Zoti nė njė hadith Kudsij:” O robėt e Mi! Sikur tė gjithė njerėzit dhe xhindet tė grumbulloheshin nė njė vend dhe tė mė kėrkonin gjėra tė ndryshme, dhe Unė secilit prej tyre t’ia jepja atė qė ka dashur, kjo nuk do e pakėsonte


    pasurinė Time, ashtu siēnuk e pakėson maja e gjilpėrės detin kur futet nė tė...”


    El-Muxhibu kėrkon qė besimtari tė jetė kėmbėngulės nė lutjet e tij. Nėse i lutesh njė njeriu dhe nuk i ndahesh, ai mėrzitet dhe sillet ashpėr me ty. Kurse me Zotin ėshtė e kundėrta. Thotė Profeti a.s:”Zoti i pėlqen ata qė janė kėmbėngulės nė lutje.” Kjo, pasi nė kėtė mėnyrė ti konfirmon adhurimin dhe pėrkushtimin tėnd ndaj Zotit.


    Mund tė ndodhė qė Zoti tė tė pėrballė me vuajtje dhe telashe, me qėllim qė ta lusėsh dhe t’i kėrkosh ndihmė. Kėtė e bėn kur e shikon qė ti e ke harruar. Tė sėrmur, me qėllim qė ta lusėsh qė tė tė shėrojė. Tė vendos para problemeve dhe halleve tė vėshtira, me qėllim qė t’i kėrkosh ndihmė. E rrezikon anijen nė mesin e oqeanit, me qėllim qė udhėtarėt e saj - qė deri nė ato ēaste nuk besonin nė Zot - tė ngrenė duart dhe ta lusin Atė me gjithė zemėr.


    Emri El-Muxhibu, vjen gjithmonė i shoqėruar me emrin El-Karibu (pranė, afėr) nė Kuran. Thotė Zoti nė Kuran:” :”Kur robėt e Mi tė pyesin ty pėr Mua, Unė jam afėr.” (Bekare 186) Kurse profeti a.s thotė:” Njeriu ėshtė mė pranė Zotit tė tij, kur ėshtė nė sexhde, prandaj i shtoni lutjet.”


    Njė e veēantė tjetėr ėshtė se kur e lusim Zotin, ne nuk kemi nevojė t’ia shpjegojmė problemet dhe vėshtirėsitė se si kanė arritur deri nė atė pikė. Kjo, pasi Zoti ėshtė pranė nesh dhe di gjithēka mbi ne. Nėse do tė shkojmė tek dikush pėr t’i kėrkuar ndihmė, fillimisht do ia bėjmė tė qartė situatėn dhe si janė zhvilluar ngjarjet deri nė atė pikė. Kurse kur ka tė bėjė me Zotin, ne thjesht i kėrkojmė ndihmė pėr hallin qė kemi, pa ia shpjeguar problemin nė imtėsi.


    Zoti i Madhėruar ėshtė mė pranė nesh, sesa ēdo njeri tjetėr i afėrt dhe i dashur. As nėna, as babai, as gruaja dhe fėmijėt... nuk janė mė pranė nesh sesa ėshtė Zoti. Edhe pse e pėrqafon fėmijėn tėnd tė dashur, Zoti ėshtė mė pranė teje.


    Thotė Zoti nė Kuran:“Ne e kemi krijuar njeriun dhe dimė se ē’pėshpėrit ai nė vetvete dhe Ne jemi mė afėr tij se damari (qė rreh) i qafės sė tij.” (Kaf 16)


    Shumė njerėz mendojnė se lutjet duhet tė jenė vetėm pėr gjėrat e mėdha. Por nė fakt, lutjet e drejtuara Zotit duhet tė bėhen pėr ēdo gjė, edhe pėr gjėrat mė tė vogla. Nėse tė humbet diēka, sado e vogėl qoftė, ngreji duart dhe lute Zotin tė ta kthejė pėrsėri. Vetė profeti Muhamed a.s, na mėson qė kur tė na humbasė diēka, tė themi:”O Zot qė do tė bashkosh njerėzit nė Ditėn e Kijametit, mė bashko me mallin tim tė humbur!” Ėshtė vetė Zoti Ai qė kėrkon prej nesh qė ta lusim pėr ēdo gjė, sado e vogėl qoftė.


    Shkoi njė njeri tek profeti a.s dhe e pyeti:”O i dėrguar i Zotit, a larg ėshtė Zoti ynė dhe duhet ta thėrrasim, apo afėr dhe ta lusim me zė tė ulėt?” Atėherė u shpall ajeti i mėposhtėm i Kuranit:“Dhe nėse tė pyesin robėt e mi mbi Mua, Unė jam pranė (tyre) e pranoj lutjen e atij qė mė lutet…” (Bekare 187)


    Nė ēdo vend tjetėr nė Kuran, kur ajeti vjen si pėrgjigje e nje pyetje, ajeti fillon me foljen thuaj, p.sh:”Tė pyesin ty pėr hėnėn e re, thuaju” (Bekare 186) “Tė pyesin pėr plaēkėn e luftės, thuaju..” (Enfal 1).


    Kurse nė kėtė rast pėrgjigja vjen menjėherė pa ndėrmjetėsimin e fjalės thuaj pasi lidhjet mes lutėsit dhe Krijuesit janė direkte.


    Gjithashtu Zoti nuk e ka kushtėzuar pranimin e duasė vetėm pėr ato qė janė te devotshėm, apo qė falen dhe agjėrojnė, por e ka lėnė tė lirė pėr tė gjithė ata qė i luten. Thotė Zoti nė Kuran:“Zoti juaj ka thėnė: Mė lutuni Mua qė t’ju pėrgjigjem. Me tė vėrtetė ata qe tregohen arrogantė ndaj adhurimit tim do te hyjnė tė nėnēmuar nė zjarr.” (Gafir 60)


    Ky ajet, e konsideron atė qė nuk i lutet Zotit arrogant dhe mendjemadh. Kush tjetėr veē Zotit mund tė tė ndihmojė?! Kush tjetėr veē Tij mund tė tė nxjerr nga telashet dhe hallet?!


    “Luteni Zotin tuaj tė pėrulur dhe nė heshtje, pasi ai nuk i do ata qė e teprojnė. Mos bėni ērregullime nė tokė pas rregullit tė saj dhe luteni Atė duke pasur frikė (dėnimin) dhe duke shpresuar (mėshirėn).” (Araf 54)


    Thotė profeti (a.s) nė disa hadithe:”Lutja ėshtė vetė adhurimi.” “Nuk ka gjė mė tė lartė tek Zoti sesa duaja.” “Zoti zemėrohet me dikė qė nuk i lutet” “Mos u tregoni te paaftė pėr tė bėrė dua, pasi nuk shkatėrrohet njė njeri qė lutet.”


    “Me tė vėrtetė Zoti ėshtė Bujar dhe i vjen turp qė nėse njeriu i ngre duart dhe i lutet, t’ia kthejė duart bosh.”


    “I vjen turp” do tė thotė qė nėse ti e lut pėr diēka, Ai ta jep. Ashtu si disa njerėz tė cilėve kur u kėrkon diēka, edhe nėse nuk kanė mundėsi me ta dhėnė, ta japin ngaqė u vjen turp. Nėse kjo vlen pėr njeriun, ē’mund tė themi pėr Zotin qė ka nė dorė gjithēka?!


    Cilėsia tjetėr qė pėrmendet nė hadith ėshtė “Bujar” i cili ėshtė ai qė tė jep pa i kėrkuar. Kėshtu edhe Zoti ėshtė tepėr Bujar me ne, na furnizon mė tė mira pa ia kėrkuar. Sikur t’i kėrkonim, sigurisht qė do na i pranonte lutjet tona dhe nuk do na i kthente duart bosh.






    Pas kėtyre haditheve dhe ajeteve tė Kuranit, nuk ka pėrse tė dyshosh nėse Zoti t’i pranon lutjet apo jo.


    Thotė profeti a.s nė njė hadith tjetėr:” “Zbret Zoti i Madhėruar nė qiellin e kėsaj bote nė njė tė tretėn e fundit tė natės dhe thotė: Kush mė lutet t’ia pranoj atė, kush mė kėrkon diēka t’ia jap, kush mė kėrkon falje dhe Unė ta fal.”






    v Pranimi i lutjeve nė Kuran.


    Po tė shohim nė Kuran, do tė gjejmė qė pranimi i lutjeve pėrmendet nė gjėrat mė tė vėshtira dhe tė pamundura. Kjo, me qėllim qė tė tė qetėsojė ty o njeri. Po tė shohim nė fjalėt “dhe Ne ia pranuam lutjen” do tė gjejmė qė lutja i ėshtė pranuar dikujt qė ka qenė nė halle dhe telashe shumė tė mėdha.


    Ibrahimi (a.s) e la familjen e tij nė Mekė, e cila atėherė ishte vetėm njė luginė e shkretė, pa ujė, pa bimė dhe pa njerėz. Kur e la gruan dhe djalin e tij, Ibrahimi iu lut Zotit: “O Zot, bėje kėtė vend tė qetė dhe furnizoji banorėt e tij me fruta. O Zot, dėrgo nga mesi i tyre njė profet qė t’ua lexojė librat e Tu, t’u mėsojė urtėsinė dhe ti pastrojė (nga idhujtaria).” (Bekare 126)


    Ai tha kėtė lutje dhe kurrė nuk i ka vajtur nė mendje qė ajo do tė pranohet nė formėn qė e shohim sot. Ne shohim me miliona njerėz qė drejtohen drejt atij vendi tė bekuar, ata kursejnė me vite tė tėra, me qėllim qė tė vizitojnė vendin ku Ibrahimi a.s la familjen e tij. Veē kėsaj, Zoti e furnizoi familjen e tij tė braktisur me ujin e Zemzemit, edhe pse nuk kishte shpresa pėr tė gjetur ujė nė atė vend.


    Zekeria (a.s.) ishte nė moshė tė thyer dhe nuk kishte fėmijė, pasi gruaja e tij ishte e pamundur pėr tė lindur. Prandaj ai iu lut Zotit duke thėnė:


    “Tha: “Zoti im! Vėrtet, mua mė janė dobėsuar eshtrat, mė janė pėrhapur thinjat nė kokėn time, e me lutjen time ndaj Teje o Zoti im, asnjėherė nuk kam qenė i dėshpėruar”. (Merjem 4)


    “O Zot, mos mė ler tė vetėm (mė jep fėmijė)! Ne ia pranuam lutjen dhe i dhuruam Jahjanė.” (Enbija 89)


    Secili prej nesh, po tė shohė nė jetėn e tij, do tė gjejė qė lutjet dhe dėshirat i realizohen. Kush i ėshtė lutur Zotit pėr fėmijė dhe nuk i ka dhėnė? Kush i ėshtė lutur pėr t’i shtuar rizkun dhe nuk ia ka dhėnė?


    Vetė unė kam vuajtur dhe pėr dhjetė vite rrjesht u privova nga fėmija. Njė herė vajta nė haxh dhe ditėn e Arafatit u luta shumė dhe u kėrkova dhe tė tjerėve qė tė luten pėr mua. Ditėn e nesėrme fola me gruan dhe mė tha se kishte vajtur tek doktori pėr t’u vizituar dhe i kishte thėnė se ėshtė shtatzanė.


    Sulejmani (a.s) iu lut Zotit duke i thėnė: “O Zot mė jep pushtet, tė cilin nuk do ta ketė kush pas meje.” (Sad 35) Dhe Zoti ia pranoi lutjen, duke i dhėnė pushtet tė madh, saqė ia nėnshtroi xhinėt dhe erėn.


    Njė lutje tjetėr ėshtė dhe ajo e Junusit a.s, lutje qė vinte nga thellėsitė e oqeanit dhe nga barku i balenės. Kur melekėt e dėgjuan lutjen e tij, i thanė Zotit:”O Zot, njė zė i njohur qė vjen nga njė vend i panjohur!” Zoti u tha:”Ai ėshtė robi Im, Junusi nė barkun e balenės.”


    (Pėrkujto) Edhe atė tė peshkut (Junusin) kur doli i hidhėruar (prej popullit) dhe mendoi se nuk do t’i vijė mė puna ngushtė, po nė errėsira ai tha se: “Nuk ka Zot veē Teje. Ti je i pastėr, nuk ke tė meta. Unė i bėra padrejt vetes! Ne iu pėrgjigjėm atij, e shpėtuam nga tmerri. Kėshtu i shpėtojmė Ne besimtarėt. (Enbija 87-88)


    Nuhu (a.s) kur pa qė populli i tij, jo qė nuk besuan, por po i sillnin shqetėsime, iu lut Zotit duke i thėnė: “O Zot, unė jam i pamundur prandaj mė ndihmo!” Atėherė, Zoti iu pėrgjigj lutjes sė Nuhut. Kjo pėrmendet dhe nė Kur’an:“Atėherė, me njė shi tė vrullshėm hapėm dyert e qiellit. Dhe burimet e tokės i shpėrthyem, dhe u takua uji ashtu siē qe caktuar. Kurse Nuhun e mbajtėm nė anije.” (Kamer 10-13)


    “Dhe Nuhu na qe lutur dhe Ne jemi lutjepranuesit mė tė mirė.” (Saffat 75)


    Nėna e Ebu Hurejres refuzonte tė bėhej muslimane dhe e shante profetin (a.s.), gjė e cila e dėshpėronte shumė Ebu Hurejren. Njė ditė ai vendosi tė shkojė tek profeti dhe t’i tregojė mbi hallin qė kishte. Profeti (a.s.) ngre duart lart dhe thotė:"O Zot, drejtoje nėnėn e Ebu Hurejres nė fenė islame!” Pas kėsaj, Ebu Hurejreja kthehet nė shtėpi. Pa hyrė brenda dėgjon zėrin e nėnės, e cila i thėrret duke i thėnė: “Qėndro aty ku je!” Del jashtė dhe i thotė:“Dėshmoj se nuk ka Zot tjetėr veē Allahut dhe se Muhamedi ėshtė i dėrguari i Tij”.” Ebu Hurejreja, kur dėgjoi kėtė, u gėzua shumė dhe shkoi e ia tregoi Profetit qė Zoti ia kish pranuar lutjen. Pasi i tregoi, i tha qė ta lusė pėrsėri Zotin qė ta bėjė Ebu Hurejren dhe nėnėn e tij t’i duan njerėzit e tjerė dhe t’i bėjė njerėzit e tjerė t’i duan ata. Profeti (a.s) u lut dhe thotė Ebu Hurajere:”Ēdo njeri qė dėgjonte mbi mua dhe nėnėn time, pas lutjes sė Profetit (a.s.) na deshte .”


    Nė fakt Zoti gjithmonė ua pranon lutjet njerėzve. Ajo qė ndodh ėshtė se shejtani i bėn tė harrojnė se e mira qė u erdhi ėshtė pėr shkak tė lutjes qė ishin lutur mė parė. E bėn kėtė qė t’i largojė njerėzit nga lutjet duke ua mbushur mendjen qė ato nuk pranohen. Gjithashtu e bėn qė tė mos e ndjesh qė Zotin e ke pranė. Nėse do ndjesh prezencėn e El-Muxhibu dhe se Ai u pėrgjigjet lutjeve tė tua, do e duash dhe do i shtosh lutjet. Pranimi i duasė tė jep njė ndjenjė tė ėmbėl e cila buron nga besimi dhe shejtani kėrkon ta largojė kėtė. Tė gjithė ne jemi tė ndėrgjegjshėm qė Zoti na i ka pranuar lutjet. Sa njerėz e kanė lutur Zotin pėr hallet e tyre dhe Ai ua ka pranuar? Sa njerėz qė kanė qenė tė mbytur nė gjynahe, e kanė lutur Zotin qė t’i udhėzojė dhe janė udhėzuar?






    v Kohėt e pranimit tė lutjeve.


    1-Nė njė tė tretėn e e fundit tė natės. Thotė profeti a.s:”Njeriu ėshtė mė afėr me Zotin e tij nė njė tė tretėn e fundit tė natės.” “Natėn ėshtė njė orė nė tė cilėn nėse dikush i kėrkon Zotit diēka, do ia pranojė.”


    Shkoi njė njeri tek profeti (a.s) dhe i tha:”O i dėrguar i Zotit, kur ėshtė lutja mė e pranueshme?”


    “ Nė njė tė tretėn e fundit tė natės” – i tha profeti (a.s)


    “Zbret Zoti i Madhėruar nė qiellin e kėsaj bote nė njė tė tretėn e fundit tė natės dhe thotė: Kush mė lutet t’ia pranoj atė, kush mė kėrkon diēka tia jap, kush mė kėrkon falje dhe Unė ta fal.”


    2- Njė orė nė ditėn e xhuma. Thotė profeti a.s:“Dita mė e mirė nė tė cilėn ka lindur dielli ėshtė dita e xhuma. Nė kėtė ditė u krijua Ademi, nė tė u zbrit nė tokė dhe iu pranua pendimi. Nė kėtė ditė vdiq dhe po nė kėtė ditė do tė bėhet kijameti. Nė tė ndodhet njė orė, nė tė cilėn nėse njė musliman i kėrkon Zotit njė tė mirė nga tė mirat e kėsaj bote ose tė botės tjetėr, Zoti do ia japė.”


    Disa dijetarė mendojnė qė kjo orė ėshtė pas namazit tė mėngjesit deri nė lindjen e diellit. Disa tė tjerė mendojnė qė ėshtė para namazit tė xhumasė. Tė tjerė mendojnė qė ėshtė nė kohėn qė imami mban hytben. Tė tjerė mendojnė qė ėshtė nga koha e iqindisė deri nė aksham. Tė tjerė mendojnė qė ėshtė njė orė para akshamit. Mendimet mė tė pranueshme janė qė kjo orė gjendet njė orė para akshamit, ose gjatė kohės qė imami mban hytben.


    3 – Duke qenė nė sexhde. Thotė profeti (a.s):“ Njeriu ėshtė mė pranė Zotit tė tij, kur ėshtė nė sexhde, prandaj i shtoni lutjet.”


    4 – Mes ezanit dhe ikametit. Thotė profeti a.s:”Lutja mes ezanit dhe ikametit nuk kthehet.”


    5 – Gjatė rėnies sė shiut.


    6 – Nė xhihad.


    7 – Ditėn e arafatit.


    8 – Nė Qabe.


    9 – Gjatė tavafit.


    10 – Kur e pėrfundon sė lexuari tė gjithė Kuranin.


    11 – Nė xhami.


    Njė e veēantė tjetėr e emrit El-Muxhibu ėshtė se Ai i pranon lutjet e tua nė ēfarėdo gjuhe dhe ēfarėdo dialekti qofshin ato. Dikush mund tė thotė qė unė nuk di se si tė lutem. Shkoi njė burrė tek profeti (a.s) dhe i tha:“O i dėrguar i Zotit, unė nuk di tė lutem siē lutesh ti dhe Muadhi. Profeti (a.s) e pyeti: “Po ēfarė thua kur lutesh?” Ai iu pėrgjigj:”Them:”O Zot ma bėj rizk xhenetin dhe mė ruaj prej zjarrit.” Profeti (a.s) i tha:”Rreth atyre fjalėve sillemi dhe unė me Muadhin.”






    v Vendet dhe njerėzit qė u pranohen lutjet mė shumė.


    1 – Nė Qabe.


    2 – Gjatė tavafit.


    3 – Tek Multezemi (mes derės sė Qabes dhe Gurit tė zi).


    4 – Teksa pin ujė Zemzemi.


    5 – Pasi tė kesh pėrfunduar leximin e plotė tė Kuranit.


    6 – Nė ēastet kur pendohesh.


    7 – Kur njė grua muslimane vesh shaminė pėr herė tė parė.


    8– Lutja e njė muslimani pėr vėllanė e tij musliman. Thotė profeti a.s:“Lutja e njė muslimani pėr vėllanė e tij musliman ėshtė e pranueshme. Tek koka e tij qėndron njė melek i cili sa herė qė do tė lutet pėr vėllanė e tij musliman, do tė thotė: “Amin, dhe pėr ty qofshin kėto mirėsi.”






    E veēantė pasi tė lutesh ėshtė se ndjen njė qetėsi tė pėrgjithshme. Kjo, edhe pse nuk je i sigurtė nėse Zoti do e pranojė lutjen tėnde apo jo. Madje shumė njerėz, pasi pėrfundojnė lutjet, thonė “elhamdulilah”. Ėshtė njė lloj qetėsie qė tė pėrshkon, pasi ti sapo ia paraqite hallet dhe problemet e tua Zotit qė ėshtė lutjepranues.


    Njė e veēantė tjetėr e lutjes, ėshtė se duke u lutur “O Zot me bėj tė qėndrueshėm para gjynaheve...” ajo qė ndodh mė pas, ėshtė sė ti kėrkon tė jesh i qėndrueshėm. Duke i pėrsėritur shpesh lutjet, nė brendėsinė tėnde fillon dhe krijohet dėshira dhe vullneti pėr qėndrueshmėri. Lutjet, pėrveē anės shpirtėrore, kanė dhe anėn psikologjike. Kjo shfaqet fuqishėm nė tė tilla raste. Nėse ti je student dhe e lut Zotin qė tė tė ndihmojė nė provime, e ndjen qė dėshira pėr tė studiuar dhe pėrsėritur mėsimet tė shtohet.






    v Kushtet e pranimit tė lutjes.


    1- Siguria dhe besimi qė Zoti do t’ia pranojė lutjen. Profeti (a.s.) thotė:"Kur t’i luteni Zotit tė jeni tė sigurtė qė do t’ua pranojė lutjen.”


    “Nėse dikush prej jush lutet, tė mos thotė o Zot pėrgjigju nėse dėshiron, por le ta bėjė tė madhe kėrkesėn.” Mos u lut me dyshim nėse do tė tė pranohet apo jo.


    2 - Pėrkushtimi, nėnshtrimi dhe lutja me zemėr tė thyer. Thotė profeti a.s:”Dijeni qė Zoti nuk i pėrgjigjet lutjes qė del nga njė zemėr e shkujdesur.” Mos thuaj:O Zot ma jep kėtė dhe atė… pa e pasur mendjen fare nė ato qė thua. Por lutu me gjithė zemėr dhe pėrkushtim.


    Abdullah ibnu Umeri thoshte: “Unė e di kur mė pranohen lutjet.Kur pėrkushtohet zemra, kur loton syri dhe tė dridhet trupi, atėherė tė pranohet lutja.”


    Imam Hanbeli thotė: “A e dini se si duhet tė lutet muslimani?” “Si o imam?” – e pyetėn. Ai u tha:” Si njė njeri qė ndodhet nė mes tė njė deti tė trazuar, i kapur pas njė dėrrase dhe teksa e sheh veten se po mbytet fillon dhe thėrret: O Zot mė shpėto, O Zot mė shpėto! Kėshtu duhet tė lutet muslimani.”


    3- Mos nxitimi gjatė lutjes. Kėtė e shpjegon vetė hadithi i mėposhtėm i Profetit (a.s.):"Secilit prej jush do t’i pranohet lutja pėrderisa nuk do tė nxitohet.” E pyetėn shokėt: “Si ėshtė nxitimi o Profet?” Ai u tha:“Duke thėnė qė u luta dhe nuk m’u pranua lutja dhe e ndėrpret lutjen.”


    4- Ushqimi hallall. “Profeti a. thotė nė njė hadith :”Zoti ėshtė i mirė dhe nuk pranon veēse tė mirėn. Zoti i ka urdhėruar besimtarėt me atė qė i ka urdhėruar dhe profetėt. Ai ka urdhėruar tė dėrguarit e Tij: “O ju tė dėrguar, ushqehuni me tė mira dhe punoni punė tė mira.” (Muminun 51)


    Me pas profeti (a.s) pėrmendi njė njeri tė lodhur, tė pluhurosur qė i ngre duart lart drejt qiellit dhe thotė: “O Zot, o Zot!” Po si t’i pranohej lutja atij, kur ishte ushqyer dhe ishte veshur me haram?!”






    v Edukata gjatė duasė.


    1 - Ėshtė mirė qė gjatė lutjes tė ngresh duart. Nuk ėshtė prej edukatės qė gjatė lutjes tė vendosėsh duart nė xhepa.


    2 - Tė drejtohesh nga Qabeja po qe e mundur.


    3 - Tė jesh i pastėr (me abdes) nėse ėshtė e mundur. Por edhe nėse je pa abdes, mund tė lutesh. Nėse ti o motėr je gjatė periodave, mundesh tė lutesh. Por mė mirė ėshtė tė jesh i pastėr.


    4 - Tė fillosh me falenderimet ndaj Zotit duke pėrmendur cilėsitė e Tij. Kur profeti (a.s) lutej, thoshte:”O i Gjallė dhe i Pėrjetshėm, kėrkoj ndihmė nga mėshira Jote.”


    5 – Tė bėsh lutje dhe tė biesh nė salavat pėr Profetin a.s.. Thotė Umeri: ”Lutja qėndron mes qiellit dhe


    tokės derisa tė bini nė salavat mbi profetin tuaj.”


    6 - Ta lusėsh Zotin duke qenė i vendosur se do tė tė pranohet lutja.


    7 - Tė japėsh sadaka pas lutjes pasi nėse ke pasur pasuri haram, lėmosha e pastron atė.


    Lidhur me kėto qė pėrmendėm, Ibnul Kajjimi thotė: “Kush lutet nė mėnyrėn e sipėr pėrmendur, nuk ka lutje qė tė mos i pranohet.”


    Pasi tė plotėsosh kushtet e lartpėrmendura, tė jesh i sigurtė qė lutja do tė pranohet. Ajo mund tė vonohet, por nuk harrohet.


    Thuhet qė Zoti e pyet Xhibrilin:”O Xhibril, a mė lutet Mua robi Im?” “Po o Zot” – ia kthen. E pyet Zoti pėrsėri: “O Xhibril, a mė lutet mė kėmbėngulje”? “Po o Zot” – i pėrgjigjet pėrsėri. “O Xhibril – i thotė Zoti – do ia vonojmė pranimin e lutjes pasi mė pėlqen ta dėgjoj zėrin e tij.”

  10. #20
    V per Vendeta Maska e ORIONI
    Anėtarėsuar
    10-12-2003
    Vendndodhja
    Shkup-Prishtine-Ulqin-Tirane-Cameri
    Postime
    919
    Titulli: EL VAHIDU EL EHADU – (Njė, I Vetmi)

    Emri i kėsaj teme, ėshtė njė emėr tė cilin ēdo njeri e ka tė gdhendur nė natyrėn e tij. Ėshtė njė emėr me tė cilin ēdo musliman lind, rritet dhe vdes, duke e mbajtur nė zemėr. Ky emėr ėshtė nė natyrėn e ēdo krijese qė ka krijuar Zoti. Ai ėshtė njė emėr me tė cilin saktėsohet besimi i muslimanit. Ky emėr qė do tė trajtojmė nė kėtė temė, ėshtė emri Elvahidu El-ehadu.


    Pėrkufizimi i kėtij emri ėshtė: Ai qė ėshtė i vetėm qė nė pėrjetėsi, nuk ka pasur shokė, as tė dytė si Ai, pa rivalė dhe pa partnerė dhe askush nuk i pėrngjan Atij.


    Ndryshimi mes emrin Elvahidu dhe El-ehadu, ėshtė se emri Elvahidu ka kuptimin, dikush qė nuk ka partnerė. Kurse emri El-ehadu, ka kuptimin Ai qė askush nuk ėshtė i ngjashėm me tė. Kėto dy emra tė ēojnė drejt realitetit mė tė madh:”Nuk ka zot tjetėr pėrveēAllahut”


    Tė flasėsh rreth njė teme tė tillė, ėshtė sa e bukur dhe mbresėlėnėse, aq dhe e vėshtirė. Kjo, pasi ti u flet dy lloje njerėzish: U flet jobesimtarėve rreth monoteizmit dhe njėshmėrisė sė Zotit. I flet atij qė dyshon dhe ka dilema mbi atė qė gjithėsia drejtohet dhe administrohet nga njė Zoti i vetėm. Nė tė njėjtėn kohė, njė temė e tillė u drejtohet besimtarėve qė dėshmojnė fuqishėm se nuk ka zot tjetėr pėrveē njė Zoti Fuqiplotė por diēka e tillė nuk ua ka mbushur zemrėn dhe jetėn dhe nuk e ndjejnė siē duhet.


    Vėshtirėsia e kėsaj teme qėndron nė atė qė tė duhet t’u flasėsh jobesimtarėve mbi fillimin e gjithēkaje dhe se ky univers kaq kompleks patjetėr qė e ka njė ideator dhe Krijues. Nė tė njėtėn kohė, tė duhet tė bindėsh besimtarėt qė nuk mjafton qė tė besosh qė Ai ėshtė i vetėm, nuk mjafton qė nė ēdo namaz tė thuash:”Nuk ka zot tjetėr veē Allahut”, por duhet qė ta pėrjetosh kėtė emėr me gjithė zemėr, duhet qė ēdo qelizė e trupit tėnd ta ndjejė kėtė emėr. Njė temė e tillė ėshtė njė sfidė shumė e fortė pėr ne dhe e lusim Zotin qė tė na ndihmojė ta arrijmė objektivin.


    Temėn do e fillojmė duke iu adresuar politeistėve me racionalizėm, gjė tė cilėn do e pasojmė me ajetet e Kuranit qė i drejtohen arsyes sė shėndoshė. Teksa u adresohemi dhe u drejtohemi politeistėve nė kėtė formė, besimtarėt qė i lexojnė kėto rrjeshta e kanė pėr detyrė qė nė ēdo fakt dhe argument tė thonė me gojė dhe zemėr:”La ilahe il-lallah”


    Qėllimi ynė ėshtė qė pas kėsaj teme, jobesimtarėt dhe politeistėt tė mos kenė justifikime dhe argumente pėr tė kundėrshtuar, kurse besimtarėt t’i dedikohen plotėsisht dhe me sinqeritet vetėm Zotit.


    Emri i Zotit El-ehadu ėshtė pėrmendur vetėm njė herė nė Kuran dhe kjo nė suren Ihlas:”Thuaj: Ai Zoti ėshtė njė.” (Ihlas 1) Edhe pse kjo sure ėshtė shumė e shkurtėr, ajo konsiderohet si 1/3 e Kuranit.


    Kurse emri Elvahid pėrmendet 15 herė nė Kuran, ku gjashtė herė pėrmendet i shoqėruar me emrin El-Kahhar.


    “Thuaj Zoti ėshtė krijues i ēdo gjėje dhe Ai ėshtė i vetmi ngadhnjyes.” (Rad 16)














    Tregues qė Zoti ėshtė El-ehad (I vetmi)


    1 – Treguesi i parė ėshtė se forma e krijimit tė krijesave nė gjithėsi, ėshtė e vetme. Ēdo krijesė vjen nė ekzistencė pak kontaktit seksual mes mashkullit dhe femrės. E njėjta gjė ndodh me njeriun, kafshėt dhe bimėt.


    Sperma e burrit pllenon vezėn e femrės, duke formuar embrionin e njeriut. Sperma e kafshės mashkull pllenon vezėn e femrės dhe krijon embrionin e kafshės sė re. Njė pikė e ujit tė qiellit, vendoset nė tokė dhe krijon kushtet pėr mbirjen e bimės. Njė realitet tė tillė, e pėrmend Zoti nė Kuran nė suren Tarik ku thotė:”Le ta shikojė njeriu nga se u krijua. Ai u krijua nga uji qė hidhet fuqishėm. I cili del nga kurrizi i shpinės dhe dėrrasa e kraharorit. Ska dyshim se Ai ka fuqi ta kthejė nė jetė atė.” (Tarik 5-8)


    Nė ajetet e mėpasme tregohet mbi mėnyrėn se si mbijnė dhe shumohen bimėt:


    “Pasha qiellin qė kohė pas kohe kthehet me shi. Edhe tokėn qė ēahet pėr bimė.” (Tarik 10-11)


    Njė e veēantė tjetėr ėshtė se funksionimi i krijesave, pothuajse ėshtė i njėjtė. Tė gjithė krijesat janė tė pajisura me sistemin e frymėmarrjes. Nuk ka krijesė qė nuk ka sistem tė frymėmarrjes, nuk ka krijesė pa lėkurė, pa sy… Sikur ideja e gjithė kėsaj ėshtė se Krijuesi i tyre ėshtė njė, i vetėm. Nėse do tė ishin dy zota, dy krijues, secili prej tyre do tė dėshironte tė krijojė diēka tė veēantė, qė nuk e ka krijuar tjetri.






    2 – Treguesi i dytė ėshtė se Zoti ka caktuar norma dhe ligje tė pandryshueshme dhe fikse nė univers. Njė nga kėto norma dhe ligje ėshtė se ēdo gjė ndodh gradualisht. ēdo krijesė nė gjithėsi, lind e vogėl dhe vazhdon


    tė rritet gradualisht derisa tė arrijė nė pikėn kulminante dhe tė pranueshme tė saj. Mė pas, ajo fillon rėnien gradualisht derisa tė vdesė. Lindja e diellit, fillon e zbehtė nė mėngjes. Dielli fillon tė zmadhohet dhe ta shtojė temperaturėn e tij deri nė mesditė. Mė pas fillon tė dobėsohet pėrsėri derisa tė perėndojė. Tė njėtit ligj i nėnshtrohet dhe hėna. Thotė Zoti nė Kuran: “Hėnės i kemi caktuar fazat (pozicionet) derisa tė kthehet nė trajtėn e harkut (trungu i palmės sė tharė).” (Jasin 39)


    Thotė Zoti nė Kuran:”Ėshtė Zoti Ai qė u krijoi nga dobėsi, pas dobėsisė bėri fuqi, pas fuqisė bėri dobėsi dhe pleqėri” (Rum 54)


    Ligjet dhe normat graduale nė gjithėsi janė tregues se Ai qė i vendosi ėshtė njė dhe i vetėm.


    Njė e veēantė tjetėr ėshtė se asnjė nga fenomenet e natyrės, nuk vjen apo tė zhduket sa hap e mbyll sytė. Mėngjesi dhe agimi i ditės nuk vijnė menjėherė, por gradualisht. Po kėshtu ėshtė dhe ardhja e natės. Kėtė realitet e pėrmend dhe Zoti nė Kuran ku thotė:”dhe nata kur shtrihet. dhe mėngjesi kur merr frymė” (Tekvir 17-18)


    Nėnės sė mbarsur dhe shtatzėnė i duhen nėntė muaj qė ta lindė foshnjen e saj. Vetė krijimi i qiejve dhe i tokės u bė pėr gjashtė ditė.


    Nė debatin qė pati Ibrahimi a.s me mbretin Nemrud, kur Ibrahimi a.s i tregoi njė nga cilėsitė e Zotit qė ėshtė se Ai ka nė dorė ta marrė jetėn dhe tė ta japė pėrsėri, Nemrudi iu pėrgjigj se edhe ai e bėn diēka tė tillė. Pėr kėtė, ai vrau njė nga tė burgosurit e tij dhe la tė lirė njė tjetėr. Atėherė Ibrahimi a.s ndėrhyri dhe i tha qė Zoti i tij ka caktuar norma dhe ligje nė gjithėsi dhe nėse beson se je zot, ndryshoji kėto ligje. “Zoti e sjell diellin nga lindja, kurse ti sille nga perėnimi. Ai qė mohoi u shtang” (Bekare 258)


    Mbreti Nemrud mbeti i shtangur nga kjo sfidė, pasi nuk kishte se ēfarė t’i thoshte.


    Njė nga ligjet dhe normat fikse nė univers, ėshtė se gjithēka lėviz nė drejtim tė kundėrt me akrepat e orės. Elektronet e atomit, rrotullohen nė drejtim tė kundėrt me akrepat e orės. Vetė galaktikat lėvizin nė drejtim tė kundėrt me akrepat e orės. Po kėshtu ėshtė dhe rrotullimi i tokės, diellit, hėnės… I njėjtė ėshtė dhe tavafi (rrotullimi) rreth Qabesė. E venēantė nė tė gjithė kėtė, ėshtė se tė gjithė lėvizin nė njė orbitė me formė vezake dhe jo rrethore. Tė gjithė planetet lėvizin nė kėtė formė, dielli, hėna…vetė elektronet lėvizin dhe rrotullohen nė njė orbitė vezake. Nga atomi nė galaktikė, lėvizin nė njė drejtim. A nuk tregon kjo se Ai qė krijoi gjithėsinė ėshtė njė dhe i vetėm?


    Njė e veēantė tjetėr e trupave qiellorė ėshtė se tė gjithė lėvizin nė njė aks tė pjerrėt. Vetė globin e tokės kur e studionim nė shkollė, e studionim tė vendosur pjerrtazi dhe jo vertikalisht. E gjithė gjithėsia rreth nesh, rrotullohet nė aks tė pjerrėt. A nuk tregon kjo qė Ai qė e krijoi gjithėsinė nė kėtė formė, ėshtė njė dhe i vetėm?


    Gjithēka sa pėrmendim nė kėtė temė, janė njohuri tė pakta sa pėr tė ngacmuar kurejshtjen pėr tė kėrkuar mė shumė nė libra dhe internet. Nėse do tė flisnim mbi tė gjithė ligjet dhe normat, do tė na duhej kohė e gjatė pėr t’i shtjelluar.


    Njė ligj dhe normė tjetėr nė univers ėshtė dhe instikti i amėsisė. Tė gjithė krijesat nė gjithėsi, janė tė pajisura me instiktin dhe ndjenjėn e amėsisė. Kur balena bėhet gati tė lindė, vijnė dy tre balena tė tjera, pėr ta ndihmuar dhe pėr ta mbrojtur nga kafshėt e tjera grabitqare. Instikti i amėsisė ndodhet dhe tek bimėt. Nėse njė bimė e madhe fillon tė fishket nga thatėsira, ujin e mbetur, ajo e depoziton tek bimėt e vogla rreth saj, me qėllim qė t’u zgjatet jeta. E gjithė gjithėsia dhe universi bazohet mbi instiktin e amėsisė dhe kujdesit pėr mė vegjlit.






    3 – Treguesi i tretė ėshtė se e gjithė toka dhe gjithēka mbi tė, ėshtė e nėnshtruar ndaj njė krijese tė vetme qė quhet njeri. Nėse do tė kishte dy zota, meqė njėri ia ka nėnshtruar gjithēka mbi tokė njeriut, tjetri do e nėnshtronte pėr xhindėt, luanėt ose elefantėt… Madje jo vetėm nė tokė, por i gjithė universi ėshtė dizenjuar nė atė formė qė ti tė jesh superior dhe lider. Madje ti vetė o njeri, je dizenjuar nė atė formė qė ta kryesh kėtė rol. Qė kur njeriu u krijua me duar tė lira, u bė pėr arsye se me kėto duar ai do tė prodhojė dhe shpikė gjėra qė e ndihmojnė nė jetė. Nėse do tė kishte zot tjetėr, do tė kishte krijuar njė krijesė tjetėr qė tė jetė superiore dhe udhėheqėse mbi tokė. Argumenti dhe fakti mė i fuqishėm pėr ekzistencėn e njė Zoti tė vetėm, ėshtė vetė njeriu. Si ka mundėsi qė ky njeri tė mohojė Zotin njė dhe tė vetėm, nė njė kohė qė vetė ėshtė prova dhe fakti pėr ekzistencėn e Tij?!


    Luani dhe asnjė kafshė tjetėr nuk ėshtė dizenjuar nė atė formė qė tė luajė rolin e lidershipit mbi planetin tokė. Vetė mendja dhe shumė aftėsi tė tjera, tregojnė qė Zoti ėshtė njė dhe i vetėm.


    Nėse do tė kishte dy zota, universi do tė hynte nė njė kaos dhe anarshi shkatėrrimtare. Cili prej tyre do tė


    ishte mė i forti? Cili do tė udhėhiqte gjithėsinė? Nėse njėri cakton qė dielli tė lindė nga lindja, tjetri do e ndryshonte tė nesėrmen dhe do e bėnte tė lindė nga perėndimi. Thuaj me fuqinė e shpirtit dhe tė besimit nė njė Zot tė vetėm:”La ilahe il-lallah.”


    Profeti ynė Muhamedi a.s na ka lajmėruar se dielli do tė lindė nga perėndimi kur kėsaj bote t’i vijė fundi. Kjo, pasi kėtė e ka thėnė vetė Zoti njė dhe i vetėm.






    4 – Treguesi i katėrt qė Zoti ėshtė njė dhe i vetėm ėshtė harmonia dhe integriteti nė gjithėsi. Tė gjithė ne e ndjejmė dhe e shohim qė gjithēka funksionon si njė e vetme dhe unike, duke i shėrbyer njėra-tjetrės.


    Shiu qė tė bjerė, duhet njė bashkėpunim mes diellit, detit, reve, erėrave dhe ujit. Kuptohet qartė qė ėshtė njė fabrikė, departamentet e tė cilės kanė njė bashkėpunim perfekt. Integriteti dhe harmonia nė gjithėsi, tregojnė qė krijuesi i saj ėshtė njė dhe i vetėm.


    Diēka tjetėr e veēantė ėshtė se pėrqindja e oksigjenit nė tokė ėshtė 21%, kurse pėrqindja e dioksidit tė karbonit ėshtė 1%. Tė gjithė krijesat thithin oksigjenin dhe nxjerrin dioksidin e karbonit. Kjo e pakėson oksigjenin dhe e shton dioksidin e karbonit, gjė qė ēon nė vdekjen e njeriut mbi tokė. Por Zoti qė ėshtė njė dhe i vetėm ka caktuar qė njeriu tė marrė oksigjenin dhe tė nxjerrė dioksidin e karbonit, kurse pemėt dhe bimėt bėjnė tė kundėrtėn, marrin dioksidin e karbonit dhe nxjerrin oksigjenin. Me kėtė, pėrqindja mbetet e pandryshuar.


    Bletėt bredhin nė ēdo lule me qėllim pėr tė marrė nektarin e tyre me qėllim qė tė prodhojnė mjaltin. Teksa merr nektarin, ajo merr me kėmbėt e saj dhe pjalmin e luleve. Duke kaluar nga njė lule nė tjetrėn, ajo bėn dhe pllenimin e tyre. Diēka e tillė siguron prodhimin e frutave dhe sigurimin e jetesės sė njeriut mbi tokė. Zoti ka caktuar njė harmoni kaq tė mrekullueshme mes krijesave tė ndryshme, me qėllim qė tė tė tregojė se Ai ėshtė njė dhe i vetėm. La ilahe il-lallah. La ilahe il-lallah. La ilahe il-lallah…


    Njė harmoni tjetėr nė univers ėshtė mes rezervave ushqimore dhe nevojave tė njerėzve. Gjithashtu Zoti ka harmonizuar mes ushqimit dhe organizmit tonė, tė cilin e ka bėrė tė pėrshtatshėm pėr kėtė ushqim. Kėshtu harmonia ėshtė mes sasisė sė rezervave ushqimore, nevojave tė njerėzve dhe organizmit i cili do e konsumojė. Zoti i Madhėruar ka harmonizuar dhe mes nevojave tė bimėve dhe tokės qė i furnizon me ushqim.


    A nuk tregon kjo harmoni qė nuk ka tjetėr pėrveēnjė Zoti tė vetėm?






    5 – Treguesi i pestė qė Zoti i Madhėruar ėshtė njė dhe i vetėm, ėshtė se askush tjetėr veēTij, nuk pretendon se ėshtė zot. “Mė pas iu drejtua qiellit (krijimit tė tij) i cili ishte tym (mjagullnajė) atij dhe tokės i tha: “Qasuni urdhėrit Tim me dėshirė ose me dhunė!” Ato tė dy thanė: “Po i qasemi me dėshirė!” (Fussilet 10-11)


    Askush tjetėr veē Zotit, nuk ka thėnė fjalė tė tilla dhe nuk ka pretenduar tė jetė zot.


    Njė herė, disa njerėz i kėrkuan Abdullah ibn Mukaffa tė shkruajė disa ajete si tė Kuranit. Ai u kėrkoi ta lėnė nė njė dhomė tė vetėm, qė tė frymėzohej. Hyri nė dhomė dhe qėdroni njė ditė tė vetme. Kur doli, u tha:”Ėshtė e pamundur tė shkruhet njė Kuran tjetėr. Kush tjetėr veē Atij qė ėshtė njė dhe i vetėm mundet tė urdhėrojė qiellin dhe tokėn dhe ata t’i binden?!:” E iu pat thėnė: “Oj tokė, pėrpije ujin tėnd, dhe o qiell, ndėrpreje (shiun), uji u tėrhoq, urdhri u zbatua dhe ajo (anija) u ndal nė (kodrėn) Xhudij” (Hud 44)


    Tani le tė pėrmendim disa ajete nga Kurani, pėr sa pėrmendėm mė sipėr:


    “Thuaj (o i dėrguar): “Falėnderimi i qoftė All-llahut, e shpėtimi qoftė ndaj robėrve tė Tij qė Ai i zgjodhi (profetėt)! A mė i mirė (pėr tė besuar) ėshtė All-llahu, apo ata qė ia bėjnė shok?” (Neml 59)


    “Ai qė krijoi qiejt e tokėn, qė pėr ju lėshoi shi nga qielli, e Ne me tė bėmė tė lulėzojnė kopshte tė bukura, qė pėr ju ka qenė e pamundshme t’i bėni tė mbijnė bimėt nė to; A mos ka ndonjė zot tjetėr veēAllahut? Jo, por ata janė popull qė shtrembėrojnė (tė vėrtetėn).


    A ėshtė Ai qė tokėn e bėri vendqėndrim e nėpėr tė bėri tė rrjedhin lumenj, dhe asaj (tokės) i bėri (male) pėrforcuese, dhe nė mes dy deteve bėri ndarje. A ka pėrveē Allahu zot tjetėr? Jo, por shumica e tyre nuk e dinė.


    A ėshtė Ai qė i pėrgjigjet nevojtarit kur ai e thėrret, duke ia larguar tė keqen e juve ju bėn mbizotėrues tė tokės. A ka zot tjetėr veēAllahut? Jo, por ju shumė pak pėrkujtoni.


    Ai qė ju orienton nė errėsirat e tokės e tė detit, dhe ai qė pranė mėshirės sė Tij (shiut), si myzhde i lėshon erėrat. Vallė, a ka tjetėr zot pos Allahut? E lartė ėshtė madhėria e Tij nga ajo qė ia pėrshkruajnė shok.


    Ai qė e fillon krijimin (e njeriut) e pastaj e pėrsėrit atė (e ringjall pas vdekjes) dhe Ai qė ju furnizon nga qielli e toka. A mos ka zot tjetėr veē Allahut? Thuaj: “Sillni argumentet tuaja, nėse jeni tė sinqertė!”


    Thuaj: “Askush nė qiej dhe as nė tokė nuk e di tė fshehtėn veē Allahut, as nuk e dinė se kur ringjallen!”


    (Neml 59-65)


    “Thuaj: “E kujt ėshtė toka dhe ēdo gjė qė ka nė tė, nėse e dini?”


    Ata do tė thonė: “E Allahut”. Atėherė thuaju: “Pėrse pra nuk mendoni?”


    Thuaj: “Kush ėshtė Zoti i shtatė qiejve dhe Zot i Arshit tė madh?”


    Ata do tė thonė: “Allahu!”. Thuaju: “E pse nuk frikėsoheni pra?”


    Thuaj: “Nė dorėn e kujt ėshtė i tėrė pushteti i ēdo sendi, dhe Ai ėshtė qė mbron (kė tė dojė), dhe qė prej Atij nuk mund tė ketė tė mbrojtur; nėse jeni qė e dini?”


    Ata do tė thonė: “Nė dorė tė Allahut!” Thuaj: “E si mashtroheni pra?”


    Por jo, Ne ua sollėm atyre tė vėrtetėn, e megjithatė, ata jetojnė me gėnjeshtra (duke adhuruar idhuj).


    Allahu nuk ka marrė pėr Vete kurrfarė fėmijė (as nga engjėjt, e as nga njerėzit), nuk ka me Tė ndonjė zot tjetėr, pasi (sikur tė kishte zot tjetėr), atėherė secili zot do tė veēohej me atė qė ka krijuar, dhe do tė dominonin njėri mbi tjetrin! I lartė, i pastėr ėshtė Allahu nga ato qė ia pėrshkruajnė” (Muminun 84-91)


    “Sikur tė kishte nė to (nė qiej e nė tokė) zota pėrveēAllahut, ato tė dyja do tė shkatėrroheshin. Larg asaj qė i pėrshkruajnė ėshtė Allahu, Zoti i Arshit.” (Enbija 22)


    “Allahu solli njė shembull: Njė skllav i cili ka katėr pronarė pa marrėveshje mes tyre, dhe njė skllav qė ėshtė qė ka vetėm njė pronar. A janė ata tė dy tė njė lloji (tė njė gjendjeje)? Lavdėrimi i takon vetėm Allahut, por shumica e tyre nuk e dinė.” (Zumer 29)


    Fjalėt:”La ilahe il-lallah – nuk ka zot pėrveē Allahut” janė fjalė me tė cilat lind dielli ēdo ditė, janė fjalė qė ndriēojnė gjithėsinė, janė fjalė me tė cilat do tė hyjmė nė xhenet, janė fjalė pėr tė cilat jemi krijuar, janė fjalė pėr tė cilat paraardhėsit tanė janė lodhur dhe kanė vuajtur… Janė pikėrisht fjalėt “I vetėm, njė I vetėm” fjalėt pėr tė cilat Bilali torturohej nė shkretėtirė.


    Vallė a janė fjalėt:”La ilahe il-lallah” dhe “Thuaj:”Ai Allahu ėshtė i vetėm” fjalė qė tė mbushin zemrėn dhe ēdo qelizė tė trupit tėnd? A i pėrjeton kėto fjalė nė jetėn tėnde?


    ”Ai Allahu ėshtė i vetėm” do tė thotė qė askush si nuk Ai mundet tė na furnizojė, askush nuk mundet tė krijojė, askush tjetėr nuk mundet tė na nderojė, nuk mundet qė mes njohjes dhe bindjes sė Tij dhe interesave personale, tė zgjedh kėto tė fundit, pasi Ai ėshtė njė dhe i vetėm.


    Bilalin e nxorrėn nė shkretėtirė nė temperatura tepėr tė larta – mbi 50 gradė –dhe i veshėn njė mburojė hekuri qė ta djegė. Veē kėsaj, i hodhėn dhe njė gur tė madh mbi kraharor dhe e godisnin me kamzhikė. Ata i kėrkonin tė mohonte Zotin e vėrtetė, por goja e tij nxirrte vetėm fjalėt “I vetėm, I vetėm…”


    A tė ka rastisur ta lexosh suren Ihlas me fuqinė e ndjenjave tė Bilalit? Mos e lexo Kuranin qė ta pėrfundosh sa mė shpejt o vėlla, por lexoje qė ta ndjesh dhe ta pėrjetosh. Bilalit i kėrkonin qė tė shqiptojė fjalė tė tjera veē“I vetėm, I vetėm” por ai ua kthente:”Gjuha ime nuk mundet tė shqiptojė fjalė tjetėr.”


    Ti o vėlla qė e harron Zotin dhe praninė e Tij, mos harro se kjo fe nuk ka arritur gjer tek ne nė njė tabaka floriri. Tė parėt tanė kanė vuajtur dhe janė torturuar pėr kėtė fe. Pėrse ta humbasėsh ti? Pėrse ta harrosh namazin? Pėrse ta lexosh Kuranin pėr ta pėrfunduar sa mė shpejt?


    Kishte nga shokėt e profetit a.s, tė cilėt i torturonin duke u vendosur nė shpinė gurė tė nxehur mbi zjarr. Ajo qė e shuante nxehtėsinė e gurėve ishte lėkura dhe mishi i tyre. E gjitha kjo, pėr shkak tė njė fjale “ njė dhe i vetėm”


    Njė nga shėrbėtoret e vajzės sė faraonit, teksa po i krehte flokėt e vajzės, i bie krėhėri dhe kur e merr thotė: “Bismilah” (nė emėr tė Zotit) E pyet vajza: “Cilin zot, babanė tim?” Kurse ajo ia ktheu: “Zoti im, i yti dhe i babait tėnd ėshtė Allahu.” Vajza i tregoi babait tė saj, faraonit, i cili e thirri dhe e pyeti: “A ke zot tjetėr pėrveē meje?” “Zoti im dhe i yti ėshtė Allahu”-iu pėrgjigj shėrbėtorja. Faraoni e merr atė dhe katėr fėmijėt e saj dhe i afron pranė njė zjarri tė madh tė ndezur dhe i thotė: “A ke zot tjetėr veē meje?” “Zoti im dhe i yti ėshtė Allahu” – ia kthen gruaja besimtare. Atėherė faraoni e merr fėmijėn e saj mė tė madh dhe e hedh nė zjarr. E njėjta gjė ndodhi dhe me tė dytin, tė tretin dhe tė katėrtin. Kur mori tė hedhė tė katėrtin, i cili ishte dhe mė i vogli dhe ishte pėr gjiri akoma, sikur nuk deshi t’i lejojė ta hedhin, por nė atė moment, foshnja flet dhe i thotė: “O nėna ime, ti je nė rrugėn e vėrtetė, prandaj duro!” Kėshtu u hodhėn nė zjarr dhe fėmija i katėrt sė bashku me nėnėn e tij. pėr disa ēaste dhe britmat e tyre u zhdukėn, por emri i tyre dhe sakrifica qė bėnė nuk mund tė harrohet nga Zoti njė dhe i vetėm. Tregon profeti a.s mbi natėn e Mi’raxhit:”Teksa po ngjiteshim lart ne qiej, ndjeva njė aromė shumė tė mirė, qė nuk e kisha ndjerė ndonjėherė. E pyeta Xhibrilin se ē’ishte kjo aromė e mirė. Ai mė tha se ishte aroma e shėrbėtores sė faraonit dhe fėmijėt e saj.”


    Thotė profeti (a.s) “ Do tė qėndrojė dikush nga umeti im para Zotit ditėn e kijametit dhe do tė thotė Zoti: I hapni regjistrat (e veprave) dhe do i hapen 99 regjistra, secili prej tyre shtrihet deri nė horizont. Kur i shikon do e kuptojė qė ėshtė i humbur. Do i vendosen veprat e mira nė njėrėn anė tė peshores dhe regjistrat e veprave tė kėqia nė anėn tjetėr dhe do e ulin peshoren regjistrat e veprave tė kėqija. Zoti do i thėrrasė: “O robi Im, a ke ndonjė justifikim, pėr kėto gjynahe?” “Jo o Zot” – do pėrgjigjet. Do e pyesė pėrsėri Zoti: “Mos tė kanė bėrė ndonjė padrejtėsi melekėt”? “Jo o Zot” – do pėrgjigjet pėrsėri. “Mos tė kam bėrė Unė padrejtėsi o robi Im?” - e pyet Zoti. “Jo, o Zot” – ia kthen njeriu. “Mos nuk tė ka arritur mesazhi Im nė dynja?” “Po o Zot mė arriti”- do i thotė. “O robi Im- i thotė Zoti- mos vallė ke tė mira tė tjera qė nuk i kemi vendosur?” “Jo o Zot” – do pėrgjigjet. “Po, o robi im- do i thotė Zoti- e ke akoma njė tė mirė qė nuk e kemi vendosur nė peshore.” Njeriu do i thotė: “Po ēfarė do tė bėjė njė e mirė kundrejt 99 regjistrave tė mbushur me gjynahe o Zot?” Zoti do i pėrgjigjet: “O robi Im, tek Unė nuk i bėhet kujt padrejtėsi. O melekėt e Mi, silleni tė mirėn e robit Tim dhe melekėt sjellin nė ēast njė copė kartė.” Njeriu kur e sheh do thotė: “Po ēfarė do tė bėjė njė copė kartė kundrejt 99 regjistrave me gjynahe o Zot”? Zoti do u thotė melekėve: “Vendoseni kartėn nė krahun e punėve tė mira! Nė tė shihet e shkruar fjala: “Nuk ka zot tjetėr veē Allahut dhe Muhamedi ėshtė i dėrguar i Tij. Kur vendoset nė peshore, menjėherė e rėndon krahun e punėve tė mira.” Mė pas profeti a.s tha:”Nuk ka gjė mė tė rėndė se emri i Zotit.”
    Padyshim qė ky njeri e ka thėnė fjalėn “La ilahe il-lallah” me gjithė zemėr dhe sinqeritet qoftė dhe njė herė, qė fitoi kėtė kartė.


    Thotė profeti a.s:”Personi qė do tė gėzohet me shumė me ndėrmjetėsimin tim Ditėn e Kijametit, ėshtė ai qė ka thėnė:”La ilahe il-lallah” qoftė dhe njė herė me siqeritet dhe zemėr.”


    Thuaj nė kėto ēaste o vėlla dhe o motėr:”La ilahe il-lalla”, ndoshta mund tė jetė kjo fjalė e thėnė me siqeritet dhe me gjithė zemėr, ajo qė do i rėndojė regjistrat e punėve tė mira.


    Shkoi njė burrė tek profeti a.s dhe i tha:”O i dėrguar i Zotit. Filani ėshtė imami ynė dhe sa herė qė lexon njė sure nė namaz, pas saj lexon suren Ihlas.” Profeti a.s e thirri imamin e tyre dhe e pyeti:”Pėrse e bėn kėtė?” Ai iu pėrgjigj:”Ngaqė e dua kėtė sure o i dėrguar i Zotit!” “Po pėrse e don?” e pyeti pėrsėri profeti a.s. “Ngaqė ajo pėrmban emrin e Zotit.” Iu pėrgjigj. Atėherė profeti a.s i tha:”Dije se edhe Zoti tė don ty.”


    Kjo sure konsiderohet si 1/3 e Kuranit, pasi nė tė ndodhet emri i Zotit, ngaqė ajo pėrmban njėsimin e plotė tė Zotit.


    Teksa njė burrė lutej me fjalėt:”O Zot, unė tė kėrkoj Ty qė je njė dhe i vetėm. Tė lutem Ty qė ēdo gjė ka nevojė pėr Ty, nuk ke lindur kėnd, nuk je lindur prej kujt dhe askush nuk ėshtė i ngjashėm me Ty.” Profeti a.s e dėgjoi dhe i tha:”E ke lutur Zotin me emrin e Tij mė tė madh, me tė cilin ta pranon lutjen dhe nėse i kėrkon diēka ta jep.”


    Teksa profeti a.s kthehej nga beteja e Tebukut, njė natė i vjen Xhibrili a.s dhe i thotė:”O Muhamed, ēohu dhe fali namazin e xhenazes Muavije ibn Muavije Elmuzenij!!” Profeti a.s sikur pėrtoi ngaqė ishte akoma natė dhe shumė ftohtė. Por Xhibrili a.s i tha pėrsėri:”O i dėrguari i Zotit, pėrjashta tė presin dy rrjeshta me melekė, tė cilėt kanė ardhur vetėm pėr t’i falur xhenazen Muavijes.” Profeti a.s e pyeti Xhibrilin a.s i habitur:”O Xhibril, po ēfarė paska bėrė Muavije ibn Muavije Elmuzenij qė tė zbresin dy rrjeshta me melekė pėr t’i falur xhenazen?!” Xhibrili a.s u pėrgjigj:”Ai e ka dashur shumė suren Ihlas. E lexonte atė natėn dhe ditėn”


    Me fjalėt:”La ilahe il-lallah” jetojmė, me to vdesim dhe me to do tė ngushėllohemi nė jetėn e varrit. Me kėto fjalė do tė ringjallemi, me to do tė dalim para Zotit dhe me kėto fjalė do tė hyjmė nė xhenet.


    Thotė profeti Muhamed a.s:”Pėrtėrijeni besimin tuaj, pasi ai vjetėrsohet ashtu siē vjetėrsohen rrobat.” Tė pranishmit e pyetėn:”ēfarė tė bėjmė o i dėrguar i Zotit?” Ai u tha:”Thoni:”La ilahe il-lallah”.






    Si ta pėrjetojmė emrin e Zotit, Elvahidu El-ehadu?


    1 –Tė jesh i sinqertė me Zotin njė dhe i vetėm. Kjo nėnkupton qė ēdo gjė qė ta veprosh, ēdo fjalė, ēdo punė, ēdo lėvizje, ēdo qetėsi, tė veprosh vetėm pėr Zotin e Madhėruar. Tė ndjesh me zemėr qė i pėrket vetėm Zotit dhe tė jetosh pėr tė. Tė jetosh nė kėtė botė, sikur mos ekzistojė askush tjetėr, vetėm ti dhe Zoti, tė kėrkosh si dėshmitar tė veprave tė tua vetėm Zotin.


    Thotė Zoti nė Kuran:“Me tė vėrtetė qė namazi im, kurbani, jeta dhe vdekja ime janė pėr Zotin e botėrave. Ai nuk ka shok tė barabartė me Tė dhe pėr kėtė jam urdhėruar.” (En’am 162)


    Ajeti i mėsipėrm nėnkupton qė ēdo gjė qė posedojmė, duhet ta pėrdorim nė gjėra qė gėzojnėn dhe kėnaqin Zotin. Fėmijėt do i edukojmė me besim dhe bindje ndaj Zotit, me qėllim qė t’a pėrhapin kėtė fe dhe ta ēojnė vendin drejt zhvillimit. Pasurinė time do e shpenzoj vetėm nė gjėra qė e gėzojnė dhe kėnaqin


    Zotin. Me gruan do tė sillem ashtu siē kėrkon dhe e pėlqen Zoti njė dhe i vetėm. Vartėsit e mi, do i trajtoj me mirėsjellje me qėllim qė tė kėnaq Zotin.


    Asnjė punė mos e vepro vetėm se pėr hatėr tė Zotit. Mos i bėj gjėrat pėr syfaqėsi. Imagjinoje veten Ditėn e gjykimit tė madh, tė vish me shumė vepra tė mira, por poshtė ēdo tė mire lexon:”Kjo ėshtė vepruar pėr hatėr tė filanit, kjo ėshtė vepruar pėr tė kėnaqur egon e filanit…” Nė fund nuk tė mbetet asgjė.


    Ne duam qė tė jetojmė nė luks, tė martohemi, tė lindim fėmijė, tė dėfrejmė, tė shėtisim, tė vishemi bukur…. por e rėndėsishme ėshtė qė qėllimi kryesor tė jetė qė tė arrijmė kėnaqėsinė e Zotit. E rėndėsishme ėshtė qė fuqinė qė na ka dhėnė Zoti ta pėrdorim nė gjėra hallall dhe qė e gėzojnė Zotin. Dijen qė na ka dhėnė Zoti, ta pėrdorim pėr gjėra tė dobishme.


    Thotė Zoti nė Kuran:”


    “Ata nuk ishin tė urdhėruar me gjė tjetėr, pėrveēse tė adhuronin Allahun me njė adhurim tė sinqertė, qė tė largohen prej ēdo besimi tė kotė, ta falin namazin dhe tė japin zeqatin, pasi ajo ėshtė feja e drejtė.”


    (Bejjine 5)


    “Thuaj: Unė jam urdhėruar tė adhuroj Zotin me sinqeritet tė plotė ndaj fesė time” “ a nuk i takon Zotit feja e sinqertė?” (Zumer 11)


    Njė besimtar tregon se sa herė qė shkon nė Qabe, pin ujė nga uji i zemzemit me qėllim qė Zoti ta pajisė me sinqeritet. Me tė marrė gotėn nė dorė, ai thoshte:”O Zot, mė pajis me sinqeritet qė mė mbush zemrėn! Dhe pinte njė gllėnjkė. Mė pas thoshte:”O Zot, mė pajis me siqeritet qė mbush fytyrėn time!” dhe pinte njė gllėnjkė tjetėr. Mė pas thoshte pėrsėri:”O Zot, pajise gjuhėn time me siqeritet!” dhe pinte pėrsėri ujė zemzemi.


    Ēdo natė, teksa lutej, profeti a.s thoshte:”O Zot, Ty tė jam dorėzuar, tek Ti kam besuar, tek Ti jem mbėshtetur, me fjalėt e Tua gjykoj, me emrin Tėnd luftoj..”


    “(Kujto) Kur gruaja e Imranit pati thėnė: “Zoti im, kėtė qė ėshtė nė barkun tim, vendosa ta kushtoj vetėm pėr shėrbimin Tėnd, prandaj pranoje kėtė prej meje, vėrtet Ti je Ai qė dėgjon e di”! (Al Imran 35)


    A mundesh qė kėto fjalė t’i thuash pėr veten tėnde, fėmijėt e tu, pasurinė tėnde…?


    Nga shtatė personat qė Zoti do i strehojė nėn hijen e Tij Ditėn qė nuk do tė ketė hije tjetėr, janė dhe:”… njė njeri qė dha njė sadaka pa e ditur dora e majtė se ēfarė dhe a djathta… dhe njė qė i rrodhėn lotėt kur kujtoi Zotin”


    Me fat ėshtė ai qė fal njė sexhde me sinqeritet tė plotė pėr Zotin.


    Tregohet qė kush tregon siqeritet ndaj Zotit pėr dyzet ditė, i shfaqen burimet e urtėsisė nė zemrėn, gjuhėn dhe fytyrėn e tij.


    Thotė profeti a.s:”Zoti i shkroi tė mirat dhe tė kėqiat dhe i tregoi ato. Kush nis ta veprojė njė tė mirė dhe nuk e vepron atė, Zoti ia shkruan si njė vepėr tė mirė. Nėse niset ta veprojė dhe e vepron, i shkruhen dhjetė deri nė shtatėqind tė mira.” Dijetarėt thonė qė shumėfishimi ndodh sipas sinqeritetit tė vepruesit.


    Ata qė do i lexojnė kėto rrjeshta, do tė ketė prej tyre qė do tė marrin dhjetė tė mira, tė tjerėt do tė marrin deri nė shtatėqind, kurse tė tjerė do tė marrin shumėfishe.


    Ata qė shkojnė nė haxh apo umre, prej tyre ka qė fitojnė dhjetėfishin, tė tjerėt shtatėqind, tė tjerė me mijėra dhe tė tjerė melekėt nuk dinė ku t’i vendosin tė mirat e tyre.


    Tregon Umer ibnu Abdul Azizi:”Nuk kam hedhur asnjė hap, pa menduar pėr qėllimin qė po e hedh.”


    Kur vdiq njė nga shokėt e profetit (a.s), njė nga banorėt e Medines i thotė njė tjetri: “Eja tė marrim pjesė nė varrimin e filanit.” “Mė prit njė moment “– ia kthen. Qėndron njė ēast i menduar dhe i thotė: “Po, eja tė shkojmė”. “Po pėrse u mendove?” E pyet i pari. “U ndala pėr tė rregulluar qėllimin pėr tė cilin po shkoj “– iu pėrgjigj.


    Teksa po vdiste Halifeja Sulejman ibn Abdul Melik, tha:”Do tė nėnshkruaj njė kontratė, nė tė cilėn shejtani nuk do tė ketė pjesė.” Ajo qė bėri ishte se caktoi si Halife pas tij, Umer ibnu Abdul Azizin.


    Shkak i vuajtjeve dhe vonimit tė ndihmės sė kėtij umeti, mund tė jemi ne ngaqė nuk jemi tė sinqertė me Zotin nė ato qė veprojmė. Mund tė jetė secili prej nesh shkaku.


    Nė njė betejė, muslimanėt nuk po arrinin tė depėrtonin brenda kalasė. Megjithė pėrpjekjet dhe sakrificat, ata dėshtonin nė ēdo pėrpjekje. Njė nga muslismanėt, teksa tė gjithė flenin natėn, ai zgjohej dhe hapte njė tunel nėntokėsor. Ai vazhdoi tė hapė tunelin derisa arriti brenda kalasė. Me tė hyrė, hapi dyert dhe thirri me tė madhe:”Zoti ėshtė mė i madhi!” dhe gjithė ushtria muslimane hyri brenda. Pas fitores, komandanti musliman thirri para gjithė ushtarėve:”Kush ėshtė ai qė hapi tunelin?” Askush nga ushtarėt nuk u pėrgjigj.


    Komandanti thirri pėrsėri:”I bėj thirrje atij qė hapi tunelin tė paraqitet para meje menjėherė!” Pėrsėri askush nuk u pėrgjigj. Komandanti thirri pėrsėri:”Unė jam komandanti i ushtrisė dhe e urdhėroj tė vijė nė ēadrėn time menjėherė!” Pasi komandanti vajti nė ēadėr, i vajti njė nga ushtarėt me fytyrė tė mbuluar dhe i tha:”Mė ka dėrguar personi qė hapi tunelin tė tė them se ai kėrkon tre kushte qė tė tregojė se kush ėshtė. Kushti i parė ėshtė qė tė mos caktosh ndonjė shpėrblim pėr kėtė qė bėri. Kushti i dytė ėshtė qė emrin e tij tė mos e pėrmendėsh para ushtrisė. Kushti i tretė ėshtė qė emrin e tij mos ia tregosh Halifes.” Komandanti e pyeti i habitur:”Po pėrse?” Ai ia ktheu:”Nuk dua qė shpėrblimin e Zotit, ta ndėrroj me pasuritė e kėsaj bote.” Komandanti i tha:”Tė premtoj se do ia plotėsoj kėto kushte.” Atėherė ushtari me fytyrė tė mbuluar u pėrgjigj:”Unė jam ai qė hapa tunelin.” dhe u largua.


    Musai a.s nuk e arriti pozitėn e lartė tek Zoti, veēse me sinqeritet. “dhe kujto nė libėr Musanė. Ai ishte i sinqertė.” (Merjem 51)


    Jusufi a.s nuk shpėtoi nga joshjet e gruas sė Azizit, veēse me sinqeritet. “kėshtu ia larguam tė keqen dhe poshtėrinė, ai ishte nga robėt Tanė tė sinqertė.” (Jusuf 24)


    Sinqeriteti i Halid bin Velidit, i cili ka qenė nga komandantėt mė tė shquar ushtarak. Para njė beteje, Umeri, prijėsi i besimtarėve e shkarkon dhe cakton si komandant tė ushtrisė muslimane Ubejde bin Xherah. Halidi jo vetėm qė e pranon kėtė vendim, por vesh rrobat e ushtarit menjėherė dhe pėrgatitet pėr luftė. Gjatė luftės e shohin qė luftonte mė shumė se kur ishte komandant dhe kur e pyetėn se pėrse e bėnte kėtė, u pėrgjigj: “Unė po luftoj qė tė ēlirojmė Shamin pėr hatėr tė Zotit, jo pėr hatėr tė Umer bin Hattabit.”


    Tė varfėrit e Medines gjenin ushqim pėr dhjetė vite rrjesht tek dera, pa e ditur kush ua sillte. Kėtė nuk e morrėn vesh vetėm ditėn kur ai vdiq dhe panė qė nuk gjetėn mė ushqim tek dera. Kur e morrėn ti lajnė trupin, panė qė shpinėn e kishte tė nxirrė pėr shkak se mbante ushqimin pėr tek dyert e tė varfėrve.


    Kur profeti (a.s) urdhėroi ti jepej njėrit prej tyre nga plaēa e luftės qė sapo kishin fituar, ai i prekur ndėrhyri: “O i dėrguar i Allahut. Nuk tė kam ndjekur pėr tė pėrfituar nga plaēka e luftės, por tė kam ndjekur qė tė qėllohem me njė shigjetė nė fyt dhe tė dalė tek qafa.” Profeti (a.s) i tha: “Nėse e ke me sinqeritet kėtė do tė ta japė Zoti.” Pas lufte e gjetėn tė vrarė me njė shigjetė qė i kish hyrė tek fyti dhe i kish dalė tek qafa. Kur e pa profeti (a.s) tha:”U tregua i sinqertė me Zotin, dhe Zoti ia dha atė qė deshte.”


    Ėshtė turp pėr ne, qė tė jemi muslimanė qė lexojmė suren Ihlas dhe tė mos jemi tė sinqertė.


    Ajo qė kėrkohet nė fund tė kėsaj teme ėshtė:


    1 – Ta pėrtėrijmė besimin tonė me fjalėt:”La ilahe il-lallah.”


    2 – Tė pėrpiqemi tė jemi tė sinqertė nė veprat tona.

Faqja 2 prej 3 FillimFillim 123 FunditFundit

Tema tė Ngjashme

  1. A do tė mund tė jetojmė pėrgjithmonė nė tokė ?
    Nga Action nė forumin Shkenca dhe jeta
    Pėrgjigje: 29
    Postimi i Fundit: 30-12-2008, 11:26
  2. Tė jetojmė sipas Kur’anit
    Nga intel inside nė forumin Komuniteti musliman
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 18-01-2007, 23:42
  3. Ne kemi jetuar me shqiptarė, dhe do vazhdojmė tė jetojmė!
    Nga DYDRINAS nė forumin Tema e shtypit tė ditės
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 01-12-2006, 09:46
  4. Si ta jetojmė Javen e Madhe?
    Nga NoName nė forumin Komuniteti katolik
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 10-04-2006, 16:44
  5. Pse jetojme?
    Nga Failed Rapper nė forumin Filozofi-psikologji-sociologji
    Pėrgjigje: 110
    Postimi i Fundit: 05-07-2003, 19:26

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •