Dije nga Kur'ani - LIBRAT

[no name]

Vdekja e njeriut

Jeta rrjedh sekondë pas sekonde. A jeni të vetëdijshëm se çdo ditë iu afron më afër vdekjes ose se vdekja është aq afër jush sa është afër të tjerëve?

Siç na është kumtuar në ajetin: “Secili njeri do të shijojë vdekjen, e pastaj do të ktheheni te Ne.” (Ankebut: 57), secili që është shfaqur ndonjëherë në këtë botë është i përcaktuar që të vdes. Pa përjashtim të gjithë do të vdesin, çdonjëri. Sot, është vështirë që t’u biesh në gjurmë shumë njerëzve që kanë vdekur. Ata që tani janë gjallë dhe ata që ndonjëherë do të jetojnë do ta shijojnë vdekjen në ditën e caktuar. Pavarësisht nga ky fakt, njerëzit mundohen ta shohin vdekjen si një aksident i pamundur.

Paramendoje një foshnje që vetëm sa ka lindur dhe njeriun i cili është duke vdekur. Asnjeri as tjetri nuk kanë ndikim në procesin e lindjes apo të vdekjes. Vetëm Allahu ka fuqinë që të inspirojë frymën e lindjes dhe të vdekjes.

Të gjithë njerëzit do të jetojnë deri në ditën e caktuar e pastaj do të vdesin; Allahu në Kur’an jep shpjegim për qëndrimin e zakonshëm të treguar ndaj vdekjes në ajetin në vazhdim:

Thuaj: "S'ka dyshim se vdekja prej së cilës po ikni, ka për t'ju zënë, e mandej do të silleni te Ai që e di të padukshmen dhe të dukshmen, dhe atëherë Ai do t'ju njoftojë me atë që keni punuar". (Xhuma: 8)

Shumica e njerëzve i shmangen mendimit për vdekjen. Në vlugun e punëve të përditshme, njeriu zakonisht preokupohet me çështje krejtësisht tjera: cilin fakultet ta regjistrojë, për cilën kompani të punojë, çfarë ngjyre të rrobave të vesh të nesërmen, çfarë të gatuajë për darkë; të gjitha këto janë çështjet madhore që zakonisht i kemi në konsideratë. Jeta kuptohet si një proces rutinë për çështjet aq të vogla. Përpjekjet për të biseduar për vdekjen gjithmonë ndërpriten nga ata që trazohen nga dëgjimi për këtë çështje. Marrja me seriozitet e çështjes së vdekjes bëhet vetëm kur dikush plaket, dhe nuk e çan kokën më herët për këtë çështje aq të pakëndshme. Por duhet që të kemi në mendje se nuk e kemi jetën të garantuar as deri në orën e ardhshme. Çdo ditë njeriu është dëshmitar i vdekjes së njerëzve përreth tij por mendon pak për ditën që tjerët do të jenë dëshmitar të vdekjes së tij. Ai kurrë nuk supozon se përfundim i tillë është duke e pritur!

Megjithatë, kur vdekja vjen i gjithë realiteti i jetës “papritmas” zhduket. Nuk përmenden më as “ditët e lumtura”. Paramendo të gjithat që ke mundësi t’i bësh mu tani: të bëni me sy, lëvizni trupin, flisni, qeshni; të gjitha këto janë funksione trupore. E tani paramendo për gjendjen dhe formën e trupit tënd pas vdekjes.

Që nga frymëmarrja e fundit, do të bëhesh vetëm një “grumbull mishi”. Trupi yt, i qetë dhe i palëvizshëm, do të dërgohet në morg. Atje do të lahesh për herë të fundit. I mbështjellë në qefin, kufoma jote do të bartet për në varreza me arkivol. Kur trupi vendoset në varr, dheu do të mbulojë. Ky është fundi i tregimit tënd. Prej këtij momenti, ti bëhesh vetëm njëri nga emrat e shkruar në gurin prej mermeri.

Gjatë muajve ose viteve të para, varri yt do të vizitohet shpesh. Me kalimin e kohës, njerëzit vijnë më rrallë. Pas disa dekadave, askush më nuk do të vizitojë.

Ndërkohë, familja jote e ngushtë do të përjetojnë një aspekt tjetër të vdekjes suaj. Në shtëpi, dhoma dhe shtrati juaj do të jenë të zbrazët. Pas varrimit, ato sende që kanë mbetur do të mbesin në shtëpi: shumica e teshave, këpucëve, etj., do t’i dhurohen dikujt që kanë nevojë. Regjistri yt në komunë do të shlyhet apo do të arkivohet. Gjatë viteve të parë, dikush do të mbajë zi për ty. Sidoqoftë, koha punon kundër kujtimeve që ke lënë prapa. Pas 4-5 dekadave, do të mbesin vetëm disa që do të përkujtojnë. Do të vijnë gjeneratat e reja dhe askush nga gjenerata jote nuk do të jetë në botë. A do të përkujtohesh apo jo, çdo gjë do të jetë e pavlerë për ty.

Derisa kjo krejt ngjanë mbi tokë, kufoma nën dhé do të kalojë nëpër procesin e shpejtë të kalbjes. Menjëherë pasi të jesh vendosur në varr, procesi i shumimit të baktereve dhe insekteve do të fillojë për shkak të mungesës së oksigjenit. Gazrat e liruara nga këto organizma do të fryjnë trupin, duke filluar nga abdomeni, duke ndryshuar formën dhe dukjen e tij. Gjaku do të shpërthejnë nga goja dhe hunda për shkak të shtypjes së gazrave në diafragmë. Me procedimin e kalbjes, qimet e trupit, thonjtë, shputat dhe shuplakat do të bien. Duke shoqëruar ndryshimin e jashtëm të trupit, organet e brendshme si mushkëritë, zemra dhe mëlçia gjithashtu do të kalben. Në ndërkohë, skenat më të tmerrshme do të ndodhin në abdomen, ku lëkura nuk mund të bartë shtypjen e gazrave dhe papritmas shpërthen, duke shpërndarë një erë shumë të keqe dhe të padurueshme. Duke filluar nga kafka, muskujt do të shkëputet nga vendet e tyre, lëkura dhe indet e buta do të shpërbëhen tërësisht. Truri do të kalbet dhe do të fillojë të duket si baltë. Ky proces do të vazhdojë derisa i tërë trupi do të mbetet vetëm skelet.



Nuk ka mundësi që prapë të kthehet jeta e vjetër. Mbledhja rreth tryezës në darkë me anëtaret e familjes, shoqërimi apo që prapë të kemi vend të mirë pune, është e pamundur.

Shkurtimisht, “grumbulli i mishit dhe eshtrave”, në të cilin kemi mundur të dallojmë fytyrat, do të përballet me një përfundim të shëmtuar. Nga ana tjetër, ti – apo më mirë të themi, shpirti yt – do të largohet nga trupi yt menjëherë pas frymëmarrjes së fundit. Mbetja jote – trupi yt – do të bëhet pjesë e dheut.

Po, por cila është arsyeja për të gjitha këto ngjarje?

Nëse Allahu do të kishte dëshiruar, trupi nuk do të kalbej në këtë mënyrë. Kjo mban në vete një porosi të brendshme shumë të rëndësishme.

Fundi i llahtarshëm që e pret njeriun duhet që ta mësojë atë se ai nuk është vetë trupi, por shpirt “i mbyllur” brenda në trup. Me fjalë tjera, njeriu duhet të mësoj se ai ka një ekzistencë përtej trupit të tij. Bile, njeriu duhet që të kuptojë vdekjen e trupit të tij që ai mundohet ta posedojë meqë ai dëshiron të mbetet përgjithmonë në këtë botë të përkohshme. Sidoqoftë ky trup, që e mendon se është shumë i rëndësishëm, do të kalbet dhe do të jetë ushqim i krimbave një ditë dhe më në fund do të mbetet vetëm një skelet. Ajo ditë mund të jetë shumë afër.

Përkundër këtyre fakteve, procesi mendor i njeriut ka prirje për nënvlerësim të asaj çfarë nuk do apo nuk i pëlqen. Ai bile ka prirje që të mohon ekzistimin e gjërave që ai përpiqet t’u largohet. Kjo tendencë më së shumti duket kur bëhet fjalë për vdekjen. Vetëm funerali apo vdekja e papritur e ndonjë anëtari të familjes sjell këtë realitet në mend. Gati çdokush e sheh vdekjen shumë larg nga vetja. Supozimi është se ata që kanë vdekur në gjumë apo në ndonjë fatkeqësi janë njerëz tjerë dhe çfarë iu ka ndodhur atyre nuk do të na ndodhë edhe neve! Çdokush mendon se është shumë herët për të vdekur dhe gjithmonë ekzistojnë edhe shumë vite përpara që duhet jetuar.

Por sigurisht, njerëzit që kanë vdekur rrugës për në shkollë apo duke u ngutur që të arrijnë në një mbledhje afariste kanë pasur mendimin e njëjtë. Ata sigurisht kurrë nuk kanë menduar se lajmet e gazetave të nesërmen do të lajmërojnë për vdekjen e tyre. Është më se e sigurt se, derisa jeni duke i lexuar këta rreshta, ti ende nuk pret që do të vdesësh shpejt pasi t’i kesh kryer këto rreshta apo as që mendon për mundësinë që do të mund të ndodhte. Si duket mendon se është herët që të vdesësh sepse ke shumë gjëra për të plotësuar. Mirëpo, kjo është vetëm një shmangie e vdekjes dhe këto janë vetëm përpjekje të kota për t’i ikur:

Thuaj: "Nëse ikët prej vdekjes ose prej mbytjes, ikja nuk do t'ju bëjë dobi, sepse edhe atëherë nuk do të (shpëtoni) përjetoni vetëm për pak kohë". (Ahzab:16)

Njeriu që është krijuar i vetmuar duhet të jetë i vetëdijshëm që edhe do të vdes i vetmuar. Por gjatë jetës, ai jeton gati i dhënë pas pasurisë. Qëllimi i vetëm i tij në jetë është që të ketë shumë e më shumë. Sidoqoftë, askush nuk mund që të marr me vete pasurinë e vet në varr. Trupi është i mbështjellë me qefin i cili është i bërë nga materiali më i lirë. Trupi vjen në këtë botë i vetmuar dhe largohet në të njëjtën mënyrë. Pasuria e vetme që njeriu mund të merr me vete kur të vdes është besimi apo mosbesimi i tij.

All-llahu është Ai që ju krijoi në një gjendje të dobët, pastaj pas asaj dobësie ju dha fuqi, e pas fuqisë, dobësi e pleqëri. Ai krijon çka të dojë, Ai është më i dijshmi, më i fuqishmi.
(Rum: 54)

[no name]

JOSHJA PAS MALLIT TË KËSAJ BOTE

Gjatë jetës, kemi synime të caktuara që dëshirojmë të arrijmë: pasuri, bollëk, status më të mirë, si dhe grua dhe fëmijë. Këto janë mes caqeve më të zakonshme që i kanë gati të gjithë njerëzit. I gjithë planifikimi dhe përpjekjet janë të bëra me qëllim të arritjes së këtyre caqeve. Pavarësisht nga vetë fakti i padiskutueshëm se çdo gjë ka prirje për plakje dhe zhdukje, njerëzit nuk munden që të përmbahen nga lidhshmëria që kanë ndaj sendeve. Vetura e re një ditë del nga moda; për shkaqe natyrale, fermat e pasura bëhen shterpë; një person i bukur me kohë humb bukurinë e vet. Mbi të gjitha, çdo njeri mbi këtë tokë vdes, duke i lënë të gjitha pas vetes. Përkundër këtyre fakteve të pakundërshtueshme, njeriu shfaq përkushtim të pashpjegueshme për pasuri.

Ata që kalojnë jetën e tyre me përkushtim të verbër pas të mirave të kësaj bote do të kuptojnë se ata e kanë kaluar tërë jetën e tyre pas iluzioneve. Ata do të kuptojnë situatën e tyre qesharake pasi të vdesin. Vetëm atëherë qëllimi përfundimtar i jetës, me qenë shërbëtor i Allahut, do të jetë i qartë për ta.

Allahu në Kur’an tregon për këtë “lidhshmëri të thellë” në ajetin si vijon:

Njerëzve u është zbukuruar dashuria ndaj të këndshmeve, ndaj grave, djemve e ndaj pasurisë së grumbulluar nga ari e argjendi, ndaj kuajve të stolisur, bagëtisë e bujqësisë. Këto janë kënaqësi të kësaj bote, po te All-llahu është e ardhmja më e mirë. (Ali-Imran:14)

Të gjitha çështjet e kësaj bote – pasuria, gratë, fëmijët dhe afarizmi – i mbajnë njerëzit shumë të zënë në këtë jetë. Sidoqoftë, nëse do të mund ta kuptonin fuqinë dhe mençurinë e Allahut, ata do ta kishin ditur se gjërat që u janë dhënë njerëzve janë vetëm mjete për të fituar kënaqësinë e Tij. Kështu, ata do të kuptonin se qëllimi kryesor i njeriut është që të jetë shërbëtor i Tij. Por, ata që nuk kanë besim të vërtetë në Allahun kanë vizion të paqartë dhe kuptim të mangët të ekzistimit të tyre për shkak të ambicieve për këtë botë. Ata presin gjëra të mëdha nga kjo jetë me të meta.

Është befasuese se njeriu harron krejtësisht për ahiretin, që është vendbanim më i përsosur përfundimisht më superior për të, dhe ai është i kënaqur me këtë botë. Nëse dikush nuk e ka besimin e plotë, bile edhe ekzistimi i një “probabiliteti” të lehtë për botën e ahiretit duhet ta bëjë atë që, së paku, të mendojë me një qëndrim më të matur.

Besimtarët, nga ana tjetër, janë plotësisht të vetëdijshëm se kjo nuk është, në asnjë mënyrë, një “probabilitet”, por një realitet. Kjo është arsyeja pse jetët e tyre i shërbejnë qëllimit të çrrënjosjes se mundësisë së vogël për të shkuar në ferr; përpjekjet e tyre janë kryekëput për arritjen në parajsë. Ata e dinë qartë se dëshpërimi që do të ndiejnë në ahiret pas kalimit të jetës pas dëshirave të kota do të jetë i hidhur. Ata gjithashtu janë të vetëdijshëm se grumbullimi i pasurisë, siç është llogaria e tejmbushur bankare, veturat dhe shtëpitë luksoze, nuk do të pranohen si shkëmbim me dënimin e përjetshëm. Bile, asnjë familje apo shok i ngushtë nuk do të jenë të pranishëm që të shpëtojnë dikë nga mjerimi i përhershëm. Në të kundërtën, çdo shpirt do të përpiqet që të shpëtojë veten. Sidoqoftë përkundër tërë kësaj, shumica e njerëzve mendojnë se jeta nuk vazhdohet ahiret, dhe me zili e përqafojnë këtë botë. Allahu thotë në ajetin si vijon:

Juve u preokupoi përpjekja për shumimin (e pasurisë, të fëmijëve, të pozitës)! Derisa të mos i vizitoni varrezat (të bëheni banues të tyre - të vdisni). (Tekathur:1-2)

Lakmia pas pasurisë së kësaj bote është, padyshim, fshehtësia e sprovës. Allahu i krijon të gjitha gjërat që Ai i dhuron njeriut me një stërhollim të madh, e ato janë vetëm për një kohë të shkurtë. Kjo është vetëm për të bërë njeriun që të mendoj dhe të krahasojë gjërat që i janë dhënë në këtë botë me ato ahiret. Kjo është “fshehtësia” për të cilën po flasim. Jeta në tokë me të vërtetë është madhështore; është tërheqëse dhe e shumëngjyrshme dhe kështu zbulon madhështinë e krijesave të Allahut. Që të jetohet një jetë e mirë dhe të kënaqesh në të, padyshim, është ajo çfarë njeriu dëshiron, dhe sigurisht, i lutet Allahut për këtë gjë. Por kjo nuk duhet të jetë qëllimi përfundimtar, pasi synime të tilla në jetë nuk janë më të rëndësishme se arritja e kënaqësisë së Allahut dhe parajsa. Prandaj, njeriu kurrë nuk duhet të harrojë qëllimin e tij kryesor, derisa kënaqet me të mirat e këtyre dhuratave. Për këtë çështje Allahu paralajmëron njeriun në ajetin e mëposhtëm:

Dhe çdo gjë që u është dhënë juve është kënaqësi dhe shije e kësaj bote, ndërsa ajo që është te All-llahu (thevabi) është shumë më e mirë dhe e përhershme, pra, a nuk mendoni? (Kasas: 60)

Kjo dashuri e madhe për gjërat e kësaj bote është njëra ndër arsyet pse njeriu harron ahiretin. Kjo është edhe një pikë që duhet mbajtur në mend: njeriu kurrë nuk e gjen lumturinë e vërtetë në asnjërën nga gjërat e kësaj bote që i lakmon në këtë botë apo të ndonjë pajisje që ai përpiqet të ketë. Kjo është kështu për shkak se dëshirat e pashtershme është shumë vështirë të plotësohen. Pa marrë parasysh se sa dikush ka, dëshirat egoiste kurrë nuk marrin fund. Në mënyrë tipike, gjithmonë kërkon më mirë dhe më tepër. Ky është shkaku pse njeriu nuk mund të gjej qetësi ose kënaqësi në këtë botë.

[no name]

A ekziston pasuria e vërtetë në këtë botë?

Shumica e njerëzve supozojnë se mund ta kthejnë jetën e tyre në një jetë të përsosur kur të vendosin që ta bëjnë atë. Bile, ata thjeshtë supozojnë se arritja e cilësisë së lartë të jetës është e mundur duke pasur më shumë para, standarde më të mira të jetës, familje të lumtur, si dhe një status të shkëlqyeshëm në shoqëri. Por ata njerëz që i përkushtojnë tërë kohën për të siguruar gjërat e tilla, qartë janë duke bërë gabim. Së pari, ata vetëm përpiqen që të arrijnë paqe dhe lumturi në këtë botë dhe harrojnë ahiretin. Pavarësisht nga fakti se qëllimi i tyre është që të bëhen shërbëtorë të Allahut në këtë botë dhe të jenë falënderues për atë çfarë iu është dhuruar, ata kalojnë jetën në përmbushjen e dëshirave të tyre të kota.

Allahu e lajmëron njeriun për lakminë e parëndësishme dhe mashtruese të kësaj bote në Kur’an:

Ju njerëz dinie se jeta e kësaj bote nuk është tjetër vetëm se lojë, kalim kohe në argëtim, stoli, krenari mes jush dhe përpjekje në shtimin e pasurisë dhe të fëmijëve, e që është si shembull i një shiu prej të cilit bima i habit bujqit, e pastaj ajo thahet dhe e sheh atë të verdhë, mandej bëhet e thyer e llomitur, e në botën tjetër është dënimi i rëndë, por edhe falje mëkatesh dhe dhurim i kënaqësisë nga All-llahu; pra jeta e kësaj bote nuk është tjetër vetëm se përjetim mashtrues. (Hadid:20)

Mosbesimi në ahiret apo të kuptuarit e tij si mundësi të largët është gabimi fondamental i shumë njerëzve. Ata besojnë se kurrë nuk do të humbin pasurinë e tyre. Krenaria bën që të largohen nga nënshtrimi ndaj Allahut dhe t’i kthejnë shpinën premtimit të Tij. Fundi i këtyre njerëzve tregohet si vijon:

Ata që nuk presin takimin Tonë, që janë të kënaqur me jetën e dynjasë dhe kanë gjetur prehje në të, dhe ata që janë indiferentë ndaj argumenteve tona. Vendi për të tillët është zjarri, për shkak të asaj që punuan. (Junus:7-8)

Historia ka qenë dëshmitare e shumë njerëzve të tillë. Mbretërit, perandorët dhe faraonët kanë menduar se mund të sigurojnë pavdekshmërinë përmes pasurisë së tyre përrallore; mendimi se ekziston diçka më e vlefshme sesa pasuria dhe fuqia kurrë nuk ju ka shkuar ndër mend. Kjo mendësi e cekët i ka devijuar këta njerëz, që ishin të mahnitur me pasurinë dhe fuqinë e tyre. Sidoqoftë, të gjithë këta jobesimtarë kanë përjetuar përfundim të tmerrshëm. Në Kur’an, Allahu na tregon për ta:

A mos mendojnë ata se me atë që jemi duke u dhënë atyre nga pasuria dhe fëmijët, nxitojmë t'u ofrojmë atyre të mirat? Jo, kurrsesi, por ata nuk janë kah e kuptojnë. (Mu’minun: 55-56)

Prandaj, mos të mahnitë (mos e shih të mirë) pasuria e tyre e as fëmijët e tyre, All-llahu do vetëm t'i dënojë me to në jetën e kësaj bote e t'ju nxjerrë shpirtrat duke qenë ashtu qafira. (Teube:55)



Këta njerëz në të vërtetë shpërfillin pikën vendimtare. E gjithë pasuria dhe çdo gjë e konsideruar e rëndësishme, i takon Allahut. Allahu, Poseduesi i vërtetë i pasurisë, u shpërndanë pasurinë e Tij të pafundme atyre që Ai dëshiron. Si përgjigje, nga njeriu pritet që të tregojë falënderimin e tij ndaj Allahut dhe të bëhet shërbëtor besnik i Tij. Duhet mbajtur në mend se askush nuk mund t’i kufizojë pasurinë e atij që Allahu i ka dhuruar. Në të njëjtën mënyrë, nëse dikush është i privuar nga pasuria, askush përpos Allahut nuk mund ta mbështes. Kështu, Allahu i fut në sprovë njerëzit e vet. Sidoqoftë, ata që harrojnë Krijuesin e vet dhe ditën e gjykimit nuk i kushtojnë vëmendjen ajetit:

All-llahu i ofron furnizim me bollëk atij që do dhe ia kufizon (atij që do). Po ata (jobesimtarët) janë të gëzuar me jetën e kësaj bote. E jeta e kësaj bote ndaj botës tjetër nuk është tjetër vetëm se një përjetim (i shkurtër). (Rrad: 26

[no name]

A janë të rëndësishëm pasuria dhe statusi në këtë botë?

Shumica e njerëzve besojnë se jeta në mënyrë të përsosur paqësore mund të arrihet në këtë botë. Kjo mendësi sugjeron se njeriu mund të gjej lumturinë e vërtetë dhe të fitojë respekt nga të tjerët nëse bëhet i pasur. Mendësi e njëjtë besohet se kur të arrihet kjo, do të zgjasë deri në fund të botës. Por, e vërteta qëndron ndryshe. Njeriu kurrë nuk do të mund të arrijë jetën e ëndrrave të veta duke harruar Krijuesin e vet dhe ditën e gjykimit. Për shkak se derisa ai të realizon një cak, ai mendon për caqe tjera. Nuk i mjafton që është duke fituar shumë, ai vazhdon me aktivitete të reja. Ai nuk kënaqet me banesën e re posa të shoh që fqinji i tij e ka shtëpinë më të dekoruar, apo ndryshe, për shkakun se e ka shtëpinë e dizajnuar me modelin nga viti i kaluar, e që më nuk është në modë, bën që ai ta ri-dekorojë. Psikologjia e jobesimtarëve shumë qartë shpjegohet në ajetin e ardhshëm:

Ti, më le Mua dhe atë që e krijova të vetmuar. Dhe bëra këtë pasuri të madhe. E bëra edhe me djem që i ka me vete. Dhe Unë i lash në disponim të gjitha mundësitë. E ai lakmon që t'i shtoj edhe më tepër. (Mudeththir: 11-15)

Personi me mendje të mprehtë dhe kuptim të pastër duhet të dijë se ata që kanë disa shtëpi me më shumë dhoma se sa banorë, vetura luksoze apo veshje përrallore janë të aftë që të përdorin vetëm një pjesë të pasurisë së tyre. Nëse e ke shtëpinë më të madhe në botë, a është e mundur që të kënaqesh me komforin e secilës dhomë në të njëjtën kohë? Gjithashtu, nëse ke gardërobë të modës së fundit, sa tesha mund t’i veshës gjatë ditës? Pronari i një shtëpie me shumë dhoma, në kushtet e kohës dhe hapësirës mund të qëndrojë në një kohë vetëm në një dhomë. Nëse të ofrohen të gjitha gjellët e ndonjë kuzhine të njohur, barku juaj nuk mund t’i zë më shumë se disa nga ato gjellëza; dhe nëse mundohesh që të hash më shumë, rezultati do të jetë më shumë torturë sesa kënaqësi.

Lista do të mund të zgjatej edhe më tej, por fakti më i madh është se njeriu është i destinuar në një kohë të kufizuar të jetës në të cilën mund të shijoj luksin e pasurisë së tij. Njeriu shpejt shkon kah fundi i tij, sidoqoftë ai mezi e kupton këtë gjatë jetës së tij dhe mendon se pasuria e tij do t’i sjell atij lumturi të amshueshme, siç tregon ajeti:

E mendon se pasuria e tij do ta bëjë të përjetshëm. (Humeze: 3)

Njeriu është i hipnotizuar me fuqinë e pasurisë së vet dhe kur përballet me fundin e tij në ditën e gjykimit, ai do të përpiqet t’i ikë dënimit duke e falur pasurinë e vet:

Edhe pse ata shihen ndërmjet vete (edhe njihen, por ikin prej njëri-tjetrit). Krimineli dëshiron sikur të kishte paguar dënimin e asaj dite me bijtë e vet. Dhe me gruan e vet dhe me vëllain e vet. Edhe me të afërmit e tij që ai te ata mbështetej. Edhe me krejt çka ka në tokë, e vetëm të kishte shpëtuar! Jo, kurrsesi, ajo (para) është Ledhdha - flaka (emër i Xhehennemit). (Me’arixh:11-15)

Sidoqoftë, disa njerëz janë të vetëdijshëm se pasuria, prosperiteti dhe fatin i mirë janë nën kontrollin e Allahut. Nga kjo, ata janë të vetëdijshëm se shkalla dhe statusi janë gjëra qesharake. Vetëm këta njerëz sinqerisht e kuptojnë se kjo pasuri nuk do t’i shpëtojë ata në ahiret. Prandaj, ata nuk jepen pas sendeve të vlefshme të kësaj bote. Shfaqja e arrogancës nuk është tipar që pret prej këtyre njerëzve aq modestë. Duke mos harruar kurrë ekzistencën e Allahut të Plotfuqishëm i bën ata që të jenë falënderues për çdo gjë që ai iu jep. Si përgjigje për sjellje të tillë, Allahu premton jetë të ndershme dhe të rehatshme për ta. Njerëzit që besojnë Allahun dhe të qenurit shërbëtorë të Allahut është qëllim përfundimtar i jetës së tyre, janë të vetëdijshëm se nga gjërat e kësaj bote mund të kenë përfitim vetëm një kohë të caktuar dhe se mallrat e kësaj bote janë të pavlefshme në krahasim me bollëkun e premtuar të përhershëm. Pasuria kurrë nuk i bën këta njerëz të jepen pas kësaj bote. Bile në të kundërtën, ata i bëjnë më falënderues dhe më afër Allahut. Ata punojnë drejtësisht me çdokënd dhe çdo çështje, dhe mundohen, me çfarë Allahu iu ka dhënë, që të fitojnë kënaqësinë e Tij. Më me dëshirë se sa të kënaqen nga pasuria e kësaj bote, ata synojnë t’i arrijnë vlerat kur’anore që pritet nga ata, duke qenë plotësisht të vetëdijshëm se statuti dhe lëvdata janë të rëndësishëm në prani të Allahut. Profeti Sylejman na jep një shembull për të gjithë njerëzit si një besimtar i ndershëm duke shfaqur tipare të tilla në jetën e tij. Të poseduarit e një pasur pasurie të madhe dhe sovraniteti, Sylejmani qartë tregon pse e ka ndjekur këtë pasuri:

E ai tha: "Unë i dhashë përparësi dashurisë së kuajve, ndaj Zotit tim, derisa (dielli) u fsheh dhe perëndoi". (Sad:32)

Dështimi që të kuptohet pse mallrat e kësaj bote janë krijuar në këtë botë shpien njerëzit të harrojnë se ata do të mund të përdorin pasuritë e kësaj bote vetëm për 60-70 vjet, nëse kanë aq jetë të paracaktuar, e atëherë do t’i lënë mbrapa shtëpitë, veturat dhe fëmijët e tyre. Ata nuk mendojnë se do të varrosen të vetmuar. Gjatë gjithë jetës së tyre ata kanë vrapuar për pasuri në të cilën kurrë nuk do të kënaqen.

Sidoqoftë, ata që e konsiderojnë pasurinë si shpëtimtar dhe e neglizhojnë ekzistimin e Krijuesit të tyre do të vuajnë në të dy botët:

Është e vërtetë se atyre që nuk besuan nuk do t'u vlejë asgjë para All-llahut, as pasuria e as fëmijët e tyre. Ata vetë janë lëndë e zjarrit. (Ali Imran:10)

Kur’ani lajmëron fundin e tyre që demonstrojnë lakmi të pashuar ndaj pasurisë:

Që ka tubuar pasuri dhe që atë e ruan të mos i pakësohet,
E mendon se pasuria e tij do ta bëjë të përjetshëm!
Jo, të mos mendojë ashtu! Se ai pa tjetër do të hidhet në Hutame,
E çka din ti se ç'është Hutame?
Është zjarri i All-llahut i ndezur fort.
Që depërton deri në loçkë të zemrës.
Ai i mbyll ata, ua zë frymën. Ata janë të lidhur në pranga të njëpasnjëshme. (Humeze:2-9)

Pasuria e vërtetë u takon atyre besimtarëve që kurrë nuk kanë shfaqur interes personal në pasuritë e kësaj bote dhe që më të vërtetë besojnë se vetëm Allahu i jep të gjitha njeriut. Këta në të vërtetë janë njerëzit e pasur në këtë botë; ata nuk e kufizojnë jetën e tyre në vetëm 50-60 vjet. Besimtarët angazhohen në tregtinë më të mirë me arritjen e parajsës në këmbim me jetën e kësaj bote. Ata preferojnë pasurinë e amshueshme në vend të asaj të përkohshmes. Allahu na informon në lidhje me këtë në ajetin në vijim:

All-llahu bleu prej besimtarëve shpirtrat dhe pasurinë e tyre me xhennet. Luftojnë në rrugën e All-llahut, mbysin dhe mbyten. (All-llahu dha) Premtim të cilin e vërtetoi në Tevrat, Inxhill e Kur'an. E kush është më zbatues i sigurt i premtimit të vet se All-llahu? Pra, gëzonju tregtisë që bëtë me Të. Ky është suksesi i madh. (Teube:111)

Mospërfillja e këtyre fakteve, ata që “kapen pas” kësaj jete së shpejti do të kuptojnë qartë se kush është në rrugë të vërtetë.

[no name]

Martesa

Martesa konsiderohet si një pikë kthesë e rëndësishme në jetë. Secila vajzë apo djalë shpreson që të takojë personin e ëndrrave të veta. Bashkëshorti i mirë është synim madhor në jetë dhe të rinjtë janë gati të “indoktrinuar” me rëndësinë e gjetjes së atij të vërtetit. Sidoqoftë, marrëdhëniet mes mashkullit dhe femrës bazohen krejtësisht në terrenet e pathemelta të shoqërive injorante, gjegjësisht në shoqëritë ku njerëzit nuk e pranojnë mënyrën e jetës nga Kur’ani: “miqësitë” janë vetëm marrëdhënie romantike në të cilën të dy gjinitë kërkojnë kënaqësi emocionale. Por, martesat zakonisht bazohen në përfitimet të dyanshme materiale. Shumë femra mundohen që të gjejnë një “mashkull të suksesshëm” që mund të ofrojë standard të lartë jetese. Për këtë arsye, një vajzë e re shumë lehtë mund të pranojë që të jetë grua e përjetshme e dikujt për të cilin ajo nuk ndien dashuri. Nga ana tjetër, atë që mashkulli shpesh e kërkon në femër është “bukuria”.

Deri më tani përsiatja pas pikëvështrimit të një shoqërie injorante shpërfill faktin përfundimtar: të gjitha këto vlera materialiste janë të gjykuara në zhdukje; Allahu mund ta ndryshojë fatin e dikujt për një moment. Në të njëjtën mënyrë, nuk nevojiten më shumë se disa sekonda që të humbet bukuria; dhe si banorë qyteti, p.sh., udhëtimi për në punë dhe prapa në çdo kohë mund të pengohet me ndonjë aksident që mund të len vërraga të tmerrshme dhe permanente në fytyrë. Koha, ndërkohë, lë dëme të pakthyeshme në shëndetin, fuqinë dhe bukurinë tonë. Nën kushte aq të paparashikueshme, çfarë pasojash mund të ketë në një sistem që bazohet vetëm në vlerat materiale? P.sh., paramendo njeriun i cili martohet me një femër vetëm për shkak se e ka mahnitur me bukurinë e saj. Çfarë do të mendojë nëse fytyra e saj do të lëndohej keq në ndonjë aksident? A do ta lerë atë kur të fillojnë të shfaqen rrudhat në fytyrën e saj? Përgjigjet padyshim zbulojnë bazën e paarsyeshme të mendimit materialist.

Martesa bëhet e vlefshme kur planifikohet vetëm për të fituar kënaqësinë e Allahut. Përndryshe, ajo bëhet barrë në të dy botët. Nëse jo në këtë botë, njeriu përfundimisht do të kuptojë në ahiret, se kjo ka qenë mënyrë e gabuar për shpirtin njerëzor. Por, atëherë do të jetë shumë vonë; në ditën e gjykimit, ai do të ketë gruan e vet, me të cilën ka qenë shumë i afërt në këtë botë, si pagesë për shpëtimin e vet. Llahtaria e asaj dite do t’i bëj të gjitha marrëdhëniet e kësaj bote të pakuptimta. Allahu na jep sqarim për marrëdhëniet mes anëtarëve të familjes së ngushtë në ditën e gjykimit në ajetin në vijim:

Edhe pse ata shihen ndërmjet vete (edhe njihen, por ikin prej njëri-tjetrit). Krimineli dëshiron sikur të kishte paguar dënimin e asaj dite me bijtë e vet. Dhe me gruan e vet dhe me vëllain e vet. Edhe me të afërmit e tij që ai te ata mbështetej. (Mearixh: 11-13)

Është evidente nga ajeti se njerëzit nuk do të jepen më pas grave, shokëve, vëllezërve dhe motrave në ditën e gjykimit. Në përpjekjet e tyre të kota që të shpëtojnë, secili do të jetë i gatshëm që të paguajë me familjen e vet të ngushtë apo të gjerë si pagesë për shpëtim personal. Bile, këta njerëz do të mallkojnë njeri tjetrin pasi ata nuk e kanë paralajmëruar për këtë fund të tmerrshëm. Në Kur’an, kështu tregohet rasti i Ebu Lehebit që meritoi dënimin e përjetshëm në ferr dhe gruas së tij:

Qoftë i shkatërruar Ebi Lehebi, e ai më është shkatërruar! Atij nuk i bëri dobi pasuria e vet, as ajo çka fitoi! Ai do të hyjë në një zjarr të ndezur flakë. E edhe gruaja e tij, ajo që barti dru (ferra), E në qafën e saj ajo ka një litar të përdredhur. (Mesed:1-5)

Tipi i martesës që është e pranueshme tek Allahu është, megjithatë, e bazuar në kritere krejtësisht të ndryshme. Ndryshe nga martesat e zakonshme në një shoqëri injorante, ku njerëzit janë mospërfillës ndaj fitimit të kënaqësisë së Allahut, si kriter nuk llogaritet paraja, fama apo bukuria por martesa me qëllim të fitimit të kënaqësisë së Allahut. Për besimtarët, kriteri i vetëm është takwa, apo me fjalë të tjera, “shmangia nga të gjitha që janë të ndaluara, përmbushja e të gjithave që janë urdhëruar, si dhe frika nga Allahu”. Si pasojë, besimtari mund të martohet vetëm me dikë që shfaq besnikëri të thellë ndaj Allahut. Njerëzit e gjejnë paqen dhe lumturinë në kësi martese. Ajeti në vijim flet për këtë gjë:

Dhe nga faktet (e madhërisë së) e Tij është që për të mirën tuaj, Ai krijoi nga vetë lloji juaj palën (gratë), ashtu që të gjeni prehje tek ato dhe në mes jush krijoi dashuri dhe mëshirë. Në këtë ka argumente për njerëzit që mendojnë. (Rum:21)

Duke qenë Takwa obligimi i vetëm, besimtarët sigurisht do të kenë jetë të këndshme në ahiret. Pasi ata e përkujtojnë njeri tjetrin për punët e drejta dhe udhëzojnë njëri tjetrin për në parajsë gjatë jetës së tyre, ata do të mbetën miq të ngushtë për tërë amshimin. Marrëdhëniet e tyre përshkruhen në këtë ajet:

Besimtarët dhe besimtaret janë të dashur për njëri-tjetrin, urdhërojnë për të mirë, e ndalojnë nga e keqa, e falin namazin dhe japin zeqatin, respektojnë All-llahun dhe të dërguarin e Tij. Të tillët do t'i mëshirojë All-llahu. All-llahu është ngadhënjyes, i urtë. (Teube: 71)

[no name]

Fëmijët

Ambicie madhore e njerëzimit është që të lënë pas djem që do ta mbajnë emrin e familjes në të ardhmen. Sidoqoftë, nëse nuk është synim për të fituar kënaqësinë e Allahut, kjo ambicie do të jetë largimi i njeriut nga rruga e Allahut. Njeriu sprovohet me fëmijët e tij; në këtë kuptim, ajo që pritet nga ai është t’i trajtoj ata ashtu që të fitojë kënaqësinë e Allahut.

S'ka dyshim se pasuria juaj dhe fëmijët tuaj janë vetëm sprovë, ndërsa ajo që është tek All-llahu, është shpërblim i madh. (Tegabun:15)

Në këtë ajet përdorimi i fjalës “sprovë” ka rëndësi shumë të madhe. Për shumë njerëz, posedimi i fëmijëve është njëra ndër synimet më të rëndësishme në jetë. Por në kuptimin kur’anor, besimtari dëshiron fëmijë vetëm për të fituar kënaqësinë e Allahut. Përndryshe, vetëm për të plotësuar dëshirën e vet për fëmijë, të pasurit fëmijë do të nënkuptonte vetëm përshkrim partneri Allahut. Shembulli i atyre që harrojnë qëllimin e tyre dhe i bëjnë fëmijët si “synimin përfundimtar të tyre” është dhënë në Kur’an:

Ai (All-llahu) është Ai që ju krijoi prej një vete, e prej saj për t'u qetësuar pranë saj. Kur e mbuloi ai (mashkulli) atë (gruan), ajo u ngarkua me një barrë të lehtë dhe ashtu vazhdoi me të, e kur u bë e rëndë, ata të dy lutën All-llahun, Zotin e tyre: "Nëse na jep një (fëmijë) të mirë, ata (pa të meta), ne do të jemi falënderues ndaj Teje". Pasi që atyre të dyve ju dha (fëmijë) të mirë, ata (fëmijë e pasardhës) i përshkruan shokë në atë që iu dha. I pastër është All-llahu nga ajo që ia përshkruajnë. A i përshkruajnë shok atë çka nuk mund të krijojë asnjë send, e ata (idhujt) vetë janë të krijuar. (A’raf: 189-191)

Besimtarët kërkojnë fëmijë nga Allahu vetëm për kënaqësinë e Tij. Kur kanë kërkuar fëmija, profetët citohen në Kur’an se ata vetëm kanë pasur qëllim të fitojnë kënaqësinë e Allahut. Një shembull është me gruan e Imranit:

(Përkujtohu) Kur gruaja e Imranit pat thënë: "Zoti im, Unë këtë që është në barkun tim, vendosa ta kushtoj thjesht vetëm për shërbimin Tënd, pra pranoje këtë prej meje, vërtetë Ti je Ai që dëgjon e di!" (Ali-Imran: 35)

Lutja e profetit Ibrahim, gjithashtu është shembull për tërë besimtarët:

Zoti ynë, bëna neve dyve besimtarë të sinqertë ndaj Teje dhe nga pasardhësit tanë, njerëz të bindur ndaj Teje, na i mëso rregullat e ibadetit (adhurimit) tanë dhe falna neve, vërtetë Ti je që falë, je mëshirues!" (Bekare: 128)
Në kuptimin e këtij ajeti, të pasurit fëmijë, nëse synohet pëlqimi i Allahut, është mënyrë e adhurimit të Allahut. Mirëpo, kur synimi i vërtetë është diçka tjetër pos bekimi nga Allahu, atëherë personi mund të ketë pasoja në të dy botët. Besimtarët i pranojnë fëmijët e tyre si individualë që iu janë besuar atyre nga Allahu. Prandaj, nuk e marrin si krenari personale në pamjen, suksesin apo inteligjencën e fëmijëve, duke e ditur se Allahu i ka dhënë ato tiparet atij fëmije. Krenaria e tillë është thjesht një akt i humbjes së rrugës.

Qasja q tillë ka pasoja të paracaktuara në ahiret. Në ditën e gjykimit, dikush mund të jetë i gatshëm që të paguaj me djemtë, gruan e vet apo anëtarët e familjes së ngushtë të tij si pagesë për shpëtim të përhershëm. Dikush dëshiron që t’i shmanget dënimit të dhembshëm menjëherë i braktisë më të dashurit e tij. Por në ditën e gjykimit nuk do të ketë shpresë nga shmangia e dënimit të përhershëm me veprime të tilla.

Për njerëzit në shoqëritë injorante, fëmijët bëhen burim i shumë problemeve jo vetëm në ahiret por edhe në këtë botë. Që nga lindja, rritja e fëmijës bëhet përgjegjësi e madhe për prindërit. Është një përjetim i vështirë për nënën shtatzënë. Së pari, në ditën kur e ka kuptuar se ka mbetur shtatzënë, ajo duhet ta ndërrojë komplet stilin e jetës. Ajo duhet të rishqyrtojë prioritetet. Në këtë aspekt nevojat për fëmijën në bark gjithmonë është e para; mënyra e ushqimit, gjumi, shkurtimisht, e tërë jeta e saj personale ndërron. Kah fundi i shtatzënisë, punët e përditshme dhe lëvizjet e thjeshta trupore bëhen më të vështira për nënën. Mirëpo, vështirësitë madhore fillojnë menjëherë pas lindjes. Nëna kalon tërë kohën e vet duke u kujdesur për fëmijën. Foshnja zakonisht i lejon nënës së vet shumë pak kohë për nevojat dhe detyrat e saja personale. Prandaj, nëna e shpreson kohen kur fëmija të rritet aq sa të kujdeset për vetveten. Ndërkohë, nëna nuk e heton se sa shpejt ka kaluar koha. Nëse e tërë është bërë për të fituar kënaqësinë e Allahut, kjo kohë do të konsiderohej si mënyrë adhurimi. Ndërsa për ata që jetojnë në shoqëri injorante, këto vite nuk janë asgjë tjetër përpos probleme të paarsyeshme.

Prindërit në një shoqëri injorante zakonisht ndiejnë zhgënjim gjatë rritjes së familjes së tyre. I rritur si anëtar i një shoqërie injorante, fëmija në përgjithësi zhvillohet në personalitet të përqendruar në vete. Nën udhëzimin e gabuar të shtytjeve dhe motiveve egoiste, ai tregon interesim në nevojat e prindërve vetëm kur i thuhet që të bëjë. Prindërit e tij, tashmë të vjetër dhe me probleme të pleqërisë, e kuptojnë këtë gjë, por vonë. Sidoqoftë në vitet e hershme të të qenurit prind, ata mendojnë se kur fëmijët e tyre rriten ata do të jenë mbështetja kryesore kur të plaken, por përkundër këtyre shpresave, ata bile mund të gjenden edhe në shtëpinë e pleqve.

Allahu në Kur’an i prezanton njeriut një plan-pune, ashtu që besimtarët të dinë se si të sillen me përgjegjësi ndaj prindërve të tyre. Allahu kërkon respekt dhe mëshirë ndaj prindërve, posaçërisht kur plaken:

Zoti yt ka dhënë urdhër të prerë që të mos adhuroni tjetër pos Tij, që të silleni në mënyrë bamirëse ndaj prindërve. Nëse njërin prej tyre, ose që të dy, i ka kapur pleqëria pranë kujdesit tënd, atëherë mos u thuaj atyre as "of - oh", as mos u bë i vrazhdë ndaj tyre, po atyre thuaju fjalë të mira (të buta respektuese). Dhe në shenjë mëshire shtrije pranë tyre krahun përulës e respektues dhe thuaj: "Zoti im! mëshiroi ata të dy, sikurse më edukuan mua kur isha i vogël". (Isra: 23-24)

Siç kuptuam nga ajetet, rritja e një fëmije në dritën e vlerave kur’anore është punë e respektuar për besimtarët. Por, për jobesimtarët që i detyrojnë fëmijët e tyre që të pranojnë mendësinë e një shoqërie injorante, atëherë kjo është një përpjekje e kotë në të dy botët. Bile, besimtarët prapëseprapë do të fitojnë kënaqësinë e Allahut edhe nëse fëmijët e tyre nuk i pranojnë mësimet nga Kur’ani që ai iu ka dhënë. Prindërit mbajnë përgjegjësinë që fëmijëve të tyre të japin mësimet nga Kur’ani dhe t’i bindin që të besojnë në Allahun. Përpos Allahut, njerëzit nuk kanë mbrojtës apo ndihmëtar tjetër.

Ata që synojnë përfitimet e kësaj bote nga fëmijët e tyre nuk do të marrin kurrfarë ndihme as në këtë botë e as në tjetrën.

E kur të vijë ushtima (krisma e kiametit); Atë ditë njeriu ikën prej vëllait të vet, Prej nënës dhe prej babait të vet, Prej gruas dhe prej fëmijëve të vet. Atë ditë secilit njeri i mjafton çështja e vet. (Abese: 33-37)

iç u cek më parë, njeriu është krijuar vetëm të jetë shërbëtor i Allahut. Çdo gjë që e rrethon, gjatë tërë jetës së tij, ekziston vetëm për ta sprovuar. Pas vdekjes, njeriu do të gjykohet vetëm sipas veprave të tij. Si kundërpërgjigje për veprat e veta, ai do të shpërblehet me parajsë apo do të dënohet në ferr. Shkurtimisht, pasuria, bukuria ose djemtë nuk vlejnë, por takwa, “frika nga Allahu” është ajo që vlen.

Nuk është as pasuria juaj, e as fëmijët tuaj ajo që ju afron pranë Nesh, është vetëm besimi dhe veprat e mira; të tillët shpërblehen shumëfish për atë që vepruan dhe ata janë në dhoma të larta të shpëtuar. (Sebe’: 37)

S'ka dyshim se atyre që nuk besuan, nuk do t'u bëjnë dobi ndaj (dënimit të) All-llahut as pasuria e as fëmijët e tyre. Ata janë banues të zjarrit dhe aty janë përgjithmonë. (Ali Imran: 116)

A nuk e di ti (o dëgjues) se All-llahu di çka ka në qiej dhe çka në tokë?! Nuk bëhet bisedë e fshehtë mes tre vetave e të mos jetë Ai i katërti; e as mes pesë vetave e të mos jetë Ai i gjashti, e as mes më pak vetave dhe as mes më shumë vetave, e të mos jetë Ai me ta, kudo që të jenë. Pastaj, në ditën e kiametit i njofton ata me atë që kanë punuar. All-llahu ka përshirë çdo send në dijen e vet. (Muxhadele: 17)

[no name]

FATKEQËSITË DHE RREZIQET NATYRORE

Bota është gjithçka përpos e qetë dhe e palëvizshme. Të gjithë kemi pika të dobëta ndaj rreziqeve natyrore, si nga jashtë ashtu edhe nga brenda. Shirat meteorikë, asteroidet janë vetëm disa nga faktorët që shihen si rreziqe jashtëtokësore. Edhe pse toka duket mjaft kompakte, bërthama e saj përbëhet nga elementet e shkrira. Bile nuk do të jetë e ekzagjeruar shprehja për këtë pjesë të tokës, që mbetet e padukshme për ne, “bërthama e zjarrtë”. Gjithashtu ekziston edhe atmosfera që rrethon tokën, që është një “mbrojtës” nga kërcënimet e jashtme. Por, asnjë pjesë e tokës nuk është imune ndaj efekteve të fuqive atmosferike si shtrëngatat, stuhitë, apo tufanet.

Rreziqet natyrore mund të godasin çdo moment. Mund të shkaktojnë humbje të konsiderueshme të jetëve dhe pasurisë. Të njohura në përgjithësi si fatkeqësi “natyrore”, tërmetet, vetëtimat, vërshimet e shpejta, zjarret e egra globale, shiu acidik dhe dallgët jonormale kanë intensitete dhe efekte të ndryshme. E përbashkët për të gjitha është se për një çast mund të shkatërrojnë një qytet, me të gjithë banorët, deri në gërmadha. Më e rëndësishmja e kësaj është se asnjë njeri në botë nuk ka fuqi që t’i luftojë apo të parandalojë asnjërën nga këto rreziqe.
Shkatërrime të mëdha janë çfarë lënë pas katastrofat në tërë botën. Sidoqoftë, fatkeqësia çdoherë ka efektin vetëm në regjion të caktuar duke iu falënderuar drejtpeshimit delikat të natyrës e që është krijim i Allahut. Një mbrojtje e rëndësishme ekziston në botë për të gjitha qeniet e gjalla e gjithashtu edhe për njeriun. Mundësia e ndonjë fatkeqësie shkatërruese natyrale është e fshehët përkundër të gjitha mbrojtjeve. Allahu krijoi këto fatkeqësi që të tregojë se sa e pasigurt nganjëherë mund të jetë vendbanimi. Këto dukuri në natyrë janë përkujtues për tërë njerëzinë se nuk kemi asgjë në kontroll në këtë planet. Në të njëjtën mënyrë, çdo fatkeqësi shërben për të na përkujtuar dobësitë tona natyrore. Këto sigurisht janë paralajmërime për ata që vrasin mendjen për rëndësinë e këtyre ngjarjeve dhe marrin mësim nga përjetimet e të tjerëve.

Çfarë duhet tjetër të mësojë njeriu nga fatkeqësitë natyrore?

Bota është krijuar veçanërisht për njeriun. Arsyeja pse njeriu është krijuar është evident ashtu siç sugjeron ky ajet:

Ai është i cili krijoi qiejt e tokën brenda gjashtë dite (fazave), e Arshi (Froni) i Tij kishte qenë (më parë) mbi ujë, që t'ju sprovojë, se cili prej jush është më vepërmirë. (Hud:7)

“Rregullimi” i kësaj “sprove” është mjaft i ndërlikuar, sidoqoftë, çdo ngjarje është komponentë e këtij rregullimi të sofistikuar. Bile, asnjëra nga këto dukuri natyrore nuk ngjanë rastësisht; të gjitha kanë shpjegime shkencore. P.sh., forca e gravitacionit të tokës shpjegon pse ne nuk humbasim në gjithësi; shiu bie kur avulli i ujit arrin nivel të caktuar të ngopjes. Shkaqet e njëjta vlejnë edhe për vdekjen, aksidentet apo sëmundjet. Shkaqe të shumta mund të citohen pse vdes, sëmuret, apo ka përjeton aksident një njeri. Sidoqoftë, ajo që është me rëndësi nuk është numri i këtyre arsyeve por “siguria” e sistemit që i shkakton këto dhe pasojat pastaj. Një aspekt i veçantë i këtij sistemi është i rëndësishëm; secili incident shkaktohet në atë mënyrë që mendja e njeriut mund ta kuptojë plotësisht. Allahu e paralajmëron njeriun me anë të fatkeqësive natyrore. Tërmeti, p.sh., mbyt mijëra gra, fëmijë dhe të rinj dhe lëndon edhe shumë të tjerë. Ata që janë të shkujdesur nga paralajmërimet e Allahut mundohen t’i shpjegojnë incidentet e tilla si fenomene “natyrore” dhe pak e kuptojnë se Allahu i krijon këto për qëllim të veçantë. Të paramendojmë këtë: çfarë do të ndodhte nëse vetëm ata që janë fajtorë para Allahut të vdesin në tërmet? Në atë rast, kriteri i duhur për “sprovë” të njerëzimit nuk do të arrihej. Ja pse Allahu krijon secilin fenomen në rregullim “natyror”. Vetëm ata që janë të vetëdijshëm mbi ekzistencën e Allahut dhe kanë kuptim të plotë të krijimit të Tij e kuptojnë arsyen hyjnore pas këtyre shfaqjeve “natyrore”.
Në ajetin, “Çdo krijesë do ta shijojë vdekjen, e Ne, në shenjë sprove ju sprovojmë me vështirësi e kënaqësi, dhe ju ktheheni te Ne (Enbija:35), Allahu thotë se Ai sprovon njeriun përmes ndodhive të mira dhe të këqija.

Se shumë njerëz dëmtohen nga fatkeqësitë është fshehtësia e sprovës. Njeriu gjithmonë duhet të ketë në mendje se Allahu është Gjykatës i Gjithëdijshëm “..e në mes tyre (njerëzve) kryhet gjykimi me drejtësi” (Zumer: 75).

Të gjitha ndodhitë në jetën e njeriut në këtë botë janë pjesë e këtij testi. Ata që janë besimtarë të vërtetë e kuptojnë thelbin e kësaj fshehtësie. Kurdo që një fatkeqësie iu bie atyre, ata drejtohen vetëm te Allahu dhe pendohen. Ata janë shërbëtorë të Allahut dhe janë të vetëdijshëm për premtimin e Allahut:

Ne do t'ju sprovojmë me ndonjë frikë, me uri, me ndonjë humbje nga pasuria e nga jeta e edhe nga frytet, po ti jepu myzhde durimtarëve. Të cilët, kur i godet ndonjë e pakëndshme thonë: "Ne jemi të All-llahut dhe ne vetëm tek Ai kthehemi!" Të tillët janë që te Zoti i tyre kanë bekime e mëshirë dhe të tillët janë ata të udhëzuarit në rrugën e drejtë. (Bekare: 155-157)

Siç thuhet në ajet, të gjithë njerëzit, besimtarët dhe jobesimtarët, testohen në shumë mënyra: ndonjëherë me ndonjë fatkeqësi natyrore, herëve diçka ndodh në jetën tonë të përditshme, sëmundje apo aksident. Fatkeqësitë e tilla u ndodhin si personave ashtu edhe shoqërive dhe shkaktojnë humbje si në material ashtu edhe vuajtje shpirtërore. I pasuri mund të bankrotojë, vajza e bukur mund të lëndohet në fytyrë, apo i tërë qyteti mund të shkatërrohet deri në gërmadha nga tërmeti. Këto incidente janë tregues të qartë se si, në çdo çast, ngjarjet mund të ndryshojnë jetët tona.

Njerëzit duhet të jenë të aftë që të nxjerrin mësim nga këto ndodhi. Padyshim, Allahu nuk krijon diçka pa ndonjë qëllim; çdo fatkeqësi është përkujtues për njerëzit me qëllimin që t’i shpëtoj njerëzit nga zvetënimi në të cilën janë. Në Kur’an, Allahu thotë se pa lejen e Tij, asgjë nuk ndodhë:

Çfarëdo e keqe që ndodh (godet), nuk mund të jetë ndryshe, vetëm sipas caktimit të All-llahut, e kush i beson All-llahut, Ai ia udhëzon zemrën e tij; All-llahu është i gjithëdijshëm për çdo send. (Tegabun: 11)

Askush nuk vdes pa vullnetin dhe lejen e All-llahut. Ai është shënim i afatit të caktuar. E kush e dëshiron shpërblimin e kësaj bote, Ne atij ia japim, e kush e dëshiron shpërblimin e botes tjetër, edhe atij do t'ia japim atë, kurse mirënjohësit Ne do t'i shpërblejmë. (Ali Imran:145)
Një mësim tjetër që njeriu mund të nxjerrë nga fatkeqësitë, që e supozon veten të fortë në tokë, kupton se ai është i dobët dhe nuk ka fuqi që t’i bëj ballë fatkeqësive, e që mund të ndodhin çdo çast me vullnetin e Allahut. Njeriu nuk mund t’i ndihmoj as vetës e as dikujt tjetër. Me të vërtetë Allahu është i Gjithëfuqishëm. Kjo ceket në ajetin e mëposhtëm:

Nëse All-llahu të godet me ndonjë të keqe, s'ka kush që ta largojë atë pos Tij, e nëse të dhuron ndonjë të mirë, duhet ditur se Ai është i gjithëfuqishëm për çdo send. (En’am: 17)

Në këtë kapitull, do të jepen njohuri gjithëpërfshirëse për disa lloje të fatkeqësive që shkaktohen në tokë. Qëllimi është që të përkujtohen njerëzit se kjo botë nuk është vend që duhet kushtuar dashuri të verbër. Këto fatkeqësi theksojnë se sa në mënyrë të dëshpëruar na duhet udhëzimi dhe ndihma nga Allahu. Ky dëshpërim është paraqitje e qartë se njerëzit janë të paaftë para Allahut. Siç thuhet në ajetin; “...dhe përpos All-llahut, nuk keni as mbrojtës as ndihmëtar".(Ankebut:22).

[no name]

Tërmetet

Tërmetet janë njëra ndër forcat më shkatërruese në tokë. Humbjet më të mëdha të jetës së njerëzve ngjajnë gjatë tërmeteve. Hulumtimet zbulojnë se në çdo dy minuta diku sipërfaqja e tokës çahet. Sipas statistikave, toka dridhet me miliona herë gjatë vitit. Mesatarisht, intensiteti i 300.000 tërmeteve është i vogël; janë vetëm dridhje të pandjeshme dhe nuk shkaktojnë dëme fare. Njëzet prej tyre, nga ana tjetër, janë tërmete të fuqishme që tundin tokën. Meqë ato nuk godasin shpesh vende me popullsi të dendur, ato mbysin disa njerëz, apo asnjë, dhe shkaktojnë dëme të vogla ekonomike. Vetëm 5 nga këto tërmete i rrëzojnë ndërtesat.

Kjo informatë tregon se njerëzit nuk hasin shpesh në tërmete. Padyshim, kjo është mbrojtje speciale e Allahut kundër fatkeqësive për njerëzinë.

Në ditët e sotme, vetëm një qytet apo regjion bëhet vend i tërmetit shkatërrues. Por, me dëshirën e Allahut, tërmeti mund të kaplojë tërë planetin çdo çast. Ky lloj tërmeti mund të shuaj jetën mbi tokë. Struktura e tokës është mjaft e ndjeshme në tërmete; një lëvizje apo këputje e papritur e masës së madhe të shkëmbinjve në brendi të korës së tokës apo shtresës së lartë mund ta bëjë të pashmangshme katastrofën.
Tërmeti nuk ka të bëjë me llojin e dheut që i zgjeron efektet e valëve sizmike gjatë udhëtimit nëpër të. Tërmeti mund të ndodh edhe nëse nuk ekzistojnë kushtet për tërmet. Me dëshirën e Allahut, tërmeti mund të ndodh në çdo çast. Sidoqoftë, Allahu veçanërisht krijon pasiguri dhe jo-stabilitet në disa pjesë të tokës. Kjo është për të përkujtuar njerëzit se, në çdo çast, incident i papritur mund t’i sjell në rrezik jetët e tyre. Në Kur’an, Allahu i paralajmëron njerëzit për katastrofë të mundshme:

A mos janë të sigurt ata që përgatitën kurthe, se All-llahu nuk do t'i trandë ata me tokën, ose nuk do t'u vijë atyre dënimi kah nuk e mendojnë? Ose t'i rrëmbejë ata duke qenë në udhëtimet e tyre (për jetë e tregti), e ata nuk mund t'i shpëtojnë asaj. Ose do t'i kapë ata duke qenë në panikë nga frika. Po, s'ka dyshim se Zoti juaj është i butë, i mëshirshëm (andaj nuk ua ngut dënimin). (Nahl: 45-47)

Kjo tërmete që lëkundin tokën vetëm disa sekonda mund të zgjasin me orë, bile edhe disa ditë. Derisa njerëzit fillojnë të marrin veten, mund të ndodhë menjëherë tjetri. Kjo sigurisht është lehtë për Allahun. Mirëpo, me mëshirën e Tij, Allahu e mbron njeriun e me fatkeqësitë si këto e përkujtojnë atë, në çdo kohë, se ai nuk ka kurrfarë kontrolli gjatë jetës së tij.

Në këtë pikë, do të ishte e dobishme të përkujtohet një tërmet i mëdha, që kanë ndodhur në shek. 20-të.

[no name]

Teknologjia përjeton humbje: Kobe

Sot shkalla e përparuar e teknologjisë dhe shkencës inspiron njeriun me ndjenjën se ka kontroll mbi natyrën. Por, ata që janë të trullosur nga nocion i tillë së shpejti do të ndiejnë zhgënjim. Teknologjia është një mjet i siguruar nga Allahu për t’i shërbyer njeriut dhe është nën kontroll të plotë të Tij. Ngjarjet e ndryshme tregojnë se edhe teknologjitë më të avancuara janë të paafta që të sundojnë natyrën.

P.sh., përkundër “teknologjisë tërmet-rezistuese” të zhvilluar nga shkencëtarët japonez, Kobe ra si viktimë e rrëshqitjes së gjerë të shkaktuar prej 20 sekondave të valëve të fuqishme të tërmetit gjatë vitit 1995. Strukturat më të forta rezistuese nga tërmeti në botë të ndërtuara që tu rezistojnë lëkundjeve intensive thjeshtë janë shembur gjatë tërmetit me fuqi prej 6.9 shkallësh. Gjatë tri dekadave të mëparshme, qeveria japoneze kishte investuar 40 miliardë dollarë në kërkime studimore që të zhvilloj sisteme paralajmëruese për tërmete. Sidoqoftë, këto përpjekje nuk kanë dhënë fare rezultate bindëse. Pasi jemi duke iu afruar fundit të mileniumit, shkencëtarët ende janë të paaftë që të shpikin sistemet ashtu që të paralajmërojnë dhe të zvogëlojnë efektet shkatërruese nga lëkundjet sizmike. Kobe ishte një shembull i kohëve të fundit, në mes shumë të tjerëve, duke demonstruar se sa i ndjeshëm është qyteti modern nga strukturat sizmike të papritura.

Qytetarët ishin të bindur se teknologjia moderne e zhvilluar që të parashikoj tërmetet e mëdha mund t’i shpëtojë ata nga shkatërrimi i plotë. Sidoqoftë, pas fatkeqësisë që e kishin bërë qytetin Kobe vetëm një grumbull mbeturinash, u bë e qartë se asnjë teknologji nuk është në dispozicion që të paralajmëroj njerëzit për rrezik. Është bërë e qartë se edhe të ashtuquajturat “struktura kundër tërmetit” nuk janë të qëndrueshme fare ndaj tërmetit që epiqendrën e ka pasur 15 km larg në juglindje të qendrës së qytetit në Kobe.



Regjioni i dëmtuar nga tërmeti ka përfshirë qytetet shumë të populluara të Kobës dhe Osakës. Për këtë shkak ka ndodhur dëmi tmerrues, duke lënë 5,200 njerëz të vdekur dhe 300,000 tjerë të lënduar. Dëmet e përgjithshme janë vlerësuar në 200 miliardë dollarë.3

Sigurisht nga fatkeqësia e tillë mund të nxirren mësime. Banorët e qyteteve, të mësuar të jetojnë këndshëm, papritmas ishin të përballuar me shumë çaste të vështira pas fatkeqësisë. Në gjendje shoku, ata nuk ishin në gjendje që të kuptojnë se si t’ia bëjnë më tutje,- e le më që të bëjnë plane për të ardhmen.

[no name]

Tajfunet, uraganet, tornadot...

Tajfunet, uraganet, dhe tornadot janë fatkeqësi natyrore që njerëzit i përjetojnë shpesh. Këto fatkeqësi dhe pasojat e tyre marrin me vete me mijëra jetë gjatë vitit. Këto janë erëra shumë të forta, që mund tu shkaktojnë dëme të mëdha qyteteve, duke mbytur dhe lënduar banorët, shkuljen e mijëra drunjve, vërvitjen e shtëpizave, shtyllave telefonike bile edhe ndërtesave, kilometra më tutje.

Tajfunet e mëdha në veçanti mund të shkaktojnë ngritjen e papritur të valëve gjigante nga fundi i detit. Në këtë fenomen, stuhi të fuqishme shpërndajnë valë që kanë shpejtësi prej qindra km/h nëpër oqean në drejtim të brigjeve. Në këto raste, uji ngritët mbi tokën dhe shirat e rreptë shkaktojnë vërshime në regjionin e deltave.




Shndërrimi i erërave që zakonisht janë si puhiza të mesme në stuhi të fuqishme me aftësi që të lëvizin ndërtesa, padyshim na detyron që të kërkojmë fuqinë më të madhe që i bën këto gjëra të ndodhin. Përsiatja e njëjtë e debatuar në seksionin e tërmeteve vlen edhe për tajfunet, uraganet dhe tornadot: nëse Allahu do të dëshironte, njeriu shumë shpesh do të ndeshej me fatkeqësi të tilla natyrore. Derisa njerëzit fillojnë të marrin veten, mund të ndodhë menjëherë tjetri. Në Kur’an, Allahu e përkujton njeriun se erërat janë nën kontrollin e Tij:

A u garantuat ju prej Atij që është në qiell, që të mos ju shafit (të mos u lëshoj) toka kur të dridhet. A u garantuat ju prej Atij që është në qiell, që të mos lëshojë kundër jush ndonjë stuhi me rrebesh gurësh. E pra, do ta kuptoni se si është ndëshkimi Im! Edhe ata që ishin para tyre përgënjeshtruan, por çfarë ishte dënimi Im? (Mulk: 16-18)

Mirëpo, Allahu i mbron njerëzit nga rreziqet. Ai vetëm nganjëherë dërgon kundër tyre stuhi të ashpra. Kjo sigurisht është për të paralajmëruar njeriun. Qëllimi i paralajmërimit është që t’u tregohet atyre se qëllim përfundimtar në jetë është të qenurit shërbëtor i Allahut, dhe sa ata janë të paaftë kundër fuqisë së Allahut dhe se do të gjykohen në ditën e gjykimit.