---------------------------------------------------------------------------
Madje kisha o Ilia do qe ta beje Hero ashtu si dhe kete tjetrin
Postuar mė parė nga BARAT
---------------------------------------------------------------------------
Madje kisha o Ilia do qe ta beje Hero ashtu si dhe kete tjetrin
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga BARAT : 25-03-2009 mė 09:52
Gjithshka mund te kete ndodhur ne ate kohe te trazuar, para 300 vitesh. Por duhet perjashtuar ta kete vrare "kisha" .Cdo kishe nepermjet institucionalizimit te saj e ka te pamundur te kryeje nje akt te tille.Me te vertete kisha katolike ka vrare, por ata kishin tjeter organizmin ne ate periudhe.
Edhe dicka tjeter .Sipas te dhenave, banoret e lagjes Kala ne Elbasan nuk jane shqiptare. Ata jane nje perzierje cifute-greke-bullgare-vllahe.Kjo duket qarte edhe nga onomastika e tyre.
Ne fakt sigurisht ne kalane e Elbasanit ka dhe njerez me origjine cifute edhe vllahe, por qe nuk jane shqiptere kjo eshte per tu vertetuar aq sa po te ngreme hipotezen se ku ndodhen ata njereizit te gjate qe permendte Celebia nje kronikan turk kur ai vizitoi Elbasanin, mos ndoshta popullsia muslimane e Elbasanit eshte e ardhur sepse qytetaret e Elbasanit mbahen jo shume per gjatesine e tyre krahasuar me krahinat perreth.
Elbasani mendohet te jete dhe mbahet si qyteti i vetem i themeluar nga turqit ne gjithe historine e tyre.
Megjithate e verteta thote se ai qytet eshte ndertuar ne vendqendrimin e qyetetit te shkullit I tes, lat. Scampa apo Shkumbin [i larte/eprem/madh] me idiomen vendore.
Mirepo vet fakti se ky qytet na qenka i vetmi - kete qendrim e ben te pavertete - pra as ky qytet [pra, themilimi i Elbasanit] nuk eshte bere nga turqit.
Ne histori, nje perjashtim mund te bej rregull. Por nuk beri!
E qe per se dyti do te thote se Elbasanin e ri te shekulit XV e themeluan tanet. Njerez qe per dallim nga aziatiket i takojne races dhe instinktit ndertues por qe i ishin nenshtruar turqise. (bb Troy III pae)
Shkembi i Larte, - eshte megjithate qytet shqiptar, ani qe ata shqiptar qene te konvertuar pak me teper se c'eshte e lejueshme...
Aeneas Dardanus
Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...
Ne fakt qyteti i Elbasanin ka pasur disa emertime me heret dhe ne momentin kur turqit rindertuan kalane e qytetit nuk tregon se u largua plotesisht popullsia aq me teper qe njera lagje e kalase eshte e krishtere orthodokse me sakte pjesa veriore.
Por qellimi i asaj nderhyrjeje eshte sepse gjithomone orthodokset i shohin shpesh me nacionalitet jo shqiptar ndaj jam pak kunder ketyre ideve sepse di qe nje pjese e kalase kane lidhje martesore me krahina te Elbasanit te cilat dhe te duash tu ndryshosh identitetin si jo shqipatare nuk ua ndryshon dot si krahina e Shpatit ( historikisht autonome) madje dhe disa mbiemra kalajs jane tipik edhe shpatarake. Por duhet te pranojme se edhe hebrenjte mundesine e vetme per komunikim ne Elbasan kishin te krishteret orthodokse sepse ishin komuniteti me i hapur por dhe me i arsimuari (gjithmone per kalane). Kjo beri qe ata te konvertohen ne orthodokse me kalimin e viteve dhe sot kemi disa personalitete shqiptare me origjine hebreje por orthodokse si psh. Aleks Buda historian dhe ish kryetar i akademise se shkencave.
Prandaj pjesa e krishtere e kalase ka qene qender e besimit te krishtere, por edhe qender e levizjes kombetare nder te paret eshte Dhaskal Todri dhe perseri guxoj dhe flas se komuniteti i krishtere orthodoks i Elbasanit e vleresoi shume Kostandin Kristoforidhin te cilit varrin ia ka vene ne oborrin e kishes dhe perseri nuk cuditem qe po komuniteti orthodoks ishte ai qe hapi dyert per kongresin e Elbasanit ne ndertesen e kishes. Keto e te tjera tregojne dashurine e ketij komunitet per fene dhe atdhene. Kete e vertetojme sepse ata e ruajten te pacenuar kishen Orthodokse te Kalase "Lindja e Hyjlindeses", madje atje ruajten edhe lipsanet (reliket) e shen Joan Vladimirit dhe ndertesen e kishes ku u mbajt kongresi duke perdorur figura si Theofan Popa i cili ndoshta ka qene nder te vetmit shqiptare qe pati guximin t'i shkruante udheheqesit dhe te kerkonte ruajtjen e Kishave gje qe u vleresua nga Enver Hoxha me ndermjetimin e Perendise. Prandaj kurre nuk do te guxoja te thoja se kalajsit nuk jane shqiptare pas kesaj histori dhe doja te shtoje dhe dicka tjeter se edhe deklaraten e pavaresise sot nuk do ta kishim nese nje orthodoks nuk do ta kishte ruajtur po nga kalaja Lef Nosi dhe para ca kohesh kryetarja e parlamentit me fodullek qe me vjen keq ta them per respektin qe kam por qe ishte fodullek e deklaroi si zbulim te rralle duke vendosur firmen e saj me shume turp siper kopjeve te saj kur te gjithe muzete kishin kopje nga origjinali i Lef Nosit.
Prandaj ky komunitet meriton me shume respekt pa ulur komunitetin sunit e bektashi te cilet kane qene shume miqesore me te krishteret.
Ku e bazon kete?
Kam lexuar se fundmi autobiografine e tij, qe ne fakt ia ka bere e bija ne baze te kujtimeve te te atit. Aty ai del si ultra-patriot.
Nuk mbaj mend qe ta pranoje nje origjine te tille. Por duke u bazuar ne inteligjencen e tij, akoma per te qene i dobishem per qeveri regresive e mizore si ajo e PPSH-se, fizionomia, aftesia per te depertuar ne maja te institucioneve pa u cekur nga asnje vale sulmi te kohes, diktojne ne kete drejtim.
A mund te me thuash edhe nese ne kala te Elbasanit ka familje ortodokse vllahe?
Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Seminarist : 04-02-2010 mė 07:56
po hė dhe ti, ku ta bazojė? tek libri i njė farė fundėrime arabe me emėr hysamedin feraj, doē i abdi baletės.
Slagt ham! Kristenmands sųnn har dåret. Dovregubbens veneste mų.
Gott mit Uns
Mos e diskutoni kot kete per origjinen e tij, Aleks Buda nuk ka rrenje te thella por njeri nga paraardhesit e tij eshte i tille. Kjo pergjigje vjen nga rrethet e universitetit te Elbasanit dhe mund te konsultoheni me pedagoge te historise se ketij universiteti qe e kane njohur personalisht dhe qe jane me origjine nga kalaja.
Persa i perket familjeve vllahe ka sepse njoh personalisht i dashur seminarist dhe te pakten njoh disa familje aty me te cilat kam pasur kontakt qe jane me saktesisht cobenj sepse ata vete benin nje dallim mes tyre me vllahet, por nuk ka rendesi te permendet sepse jane ato ndasite dialektore e traditat si ndodhin mes shqiptareve te krahinave te ndryshme ose fshat qytet.
Persa i perket karrieres se Aleks Budes duhet te kuptosh dicka se ne pergjithesi ne raste shume te rralla intelektualet elbasanas te kalase te cilet ngriten shkallet e karrieres nuk kane patur funde mizore, sepse dhe Aleks Buda eshte ndoshta studiuesi me i mire i Historise se Skenderbeut ose me mire i asaj periudhe dhe jane disa vellime Shenime Historike me emrin e tij.
Eshte dhe nje figure tjeter me origjine hebreje po nga kalaja kuptohet jo te dy prinderit e cila ka bere karriere ne art por qe per momentin nuk me kujtohet. Dhe dicka tjeter ne pergjithesi periudha historike qe ai studionte nuk kishte me cfare ngaterroheshe sepse ishte e qarte figura e Gjergj Kastriotit dhe nje figure 500 vjecare ne histori cfare lidhje kishte me komunizmin. Shume historiane zgjidhnin jo pa qellim periudha te tilla per te mos patur probleme dhe ndoshta jane te vetmit te cilet nuk paten shume perndjekje sepse kishin mundesi duke studiuar drejperdrejt arkivat te njihnin te vertetat te cilat populli nuk i njihte, aq me teper kush njeh mire historine di dhe tiparet e nje sistemi dhe ata nuk e cenonin sistemin atje ku mund te ndeshkoheshin, kjo eshte nje nga tiparet e historianeve te cilet edhe sot nuk prononcohen shpesh per ngjarje politike por thjesht nxjerrin studime, vetem duhet te besh dallimin tek titujt e tij, emri dhe bibliografia.
Dhe nese e ve re te vetmit qe flasin me zjarr jane ata qe mund te kene mbaruar per histori por qe jane simpatizante aktiv te nje partie sic ke vene re kohet e fundit disa te tille, por qe nuk kane ndonje rendesi te madhe.
Mos u habit se mund te jete, Bizantin.
Neokastra ka te drejte kur thote se si historian ai diti ti rrije larg konfrontimeve me qeverrine e kohes. Sidoqofte, edhe ne kete rast, ai ka prape nje zgjuarsi cifute.
Inteligjent (thuhet se ka lexuar mbi 10 mije libra), i pasur, i shkolluar ne perendim (Austri), i majte, i sherbeu rregjimit shpifarak, peqe-lepe, te gjitha keto flasin vete.
Me kete une nuk dua te ul aspak cifutet, perkundrazi i shoh si nje popull unikalisht te zgjuar dhe te ndjekur nga provania hyjnore. Normal ne nje vend qe s'ishte i tyri ata s'kishin pse ti binin murit me koke.
Histori si ajo e Danielit qe hypi ne maje te perandorise babilonase, ata kane me qindra.
Per vllehet e kalase, e permenda sepse kam bindjen se Visarion Xhuvani, nga ato qe shkruhen per te, eshte i tille.
Bizantin, ke ndonje ide se cfare cilesie ka nje liber ne greqisht mbi historine e Epirit te nje fare Bakalopulu? Une kam mare botimin e 92-shit me cmim cuditerisht shume te lire!
Regullat e Postimit
Pėrgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt