Diskutim mbi problemin çam

[Sulejman Abazi]

GJENOCIDI MBI POLULLSINE SHQIPTARE TE ÇAMERISE DIABOLIK DHE I PERBINDSHEM

Të mos merremi me historinë e Çamërisë, por me atë që ka ndodhur.

Nga Dr. Sulejman Abazi

Çështja e popullsisë shqiptare të Çamërisë është e pashkëputur nga çështja jonë kombëtare. Është një fenomen historik që i nënështorhet domosdoshmërisë në përmasa kombëtare, kundër agresionit ideologjiko fetar grek. Thelbi i këtij agresioni gjakatar me natyrë terroriste akuzon veprimtarinë e organizuar shkombëtarizuese të fqinjëve të Shqipërisë ndaj kombit shqiptar. Në analizën e problemit shtrohet pyetja thelbësore që shkakton tronditje. Cilët kanë qenë të interesuar të asimilojnë deri në zhdukje kombin shqiptar dhe pse? Si shpjegohet që mbi këtë komb ka rënë tërë mëria e shteteve fqinje, të cilët kanë shkaktuar një Holokaust Shqiptar, që deri më sot askush nuk ka marrë përsipër të gjejë dhe denoncojë rrënjët dhe efektet tronditëse të intolerancës dhe nacionalizmit agresiv? Si shpjegohet që politikat konservatore evropiane, veçanërisht Fuqitë e Mëdha, kanë qenë totalisht kundër të drejtës jetësore dhe shtetformuese të kombit më të vjetër në Ballkan? Çfarë e ka shqetësuar Evropën dhe çfarë i është imponuar asaj që e ka detyruar të prishë raportet e marrëdhënieve ndërshekullore me kombin shqiptar? Kush e pranon dhe e lejon sot këtë situatë tensioni dhe terrori në zemër të qytetërimit perëndimor? Kush është i interesuar që rajoni të mbetet shpërthyes? Kjo është një pyetje e bërë ndërkombëtarisht që kërkon përgjigje. Vallë nuk është pak për të kuptuar se kombi shqiptar mbart në traditën e tij një tolerancë të shkëlqyer, një shpirt liridashës, që historikisht nuk i kapërceu qoftë edhe një herë kufijtë për të dhunuar të tjerët? Pse të tjerët kanë dashur ta dhunojnë tërë jetën, cfarë kanë dashur të bëjnë më shumë se sa po bëjnë edhe sot? A mund të demokratizohet dhe të integrohet sot ky rajon pa kontributin dhe praninë e faktorit shqiptar? Çfarë tjetër fshihet sot e kësaj dite pas qëndrimit antishqiptar dhe kush e nxit zjarrin ballkanik?
Gjurmët e krimit dhe terrorizmit janë të freskëta. Ato akuzojnë dhe kërkojnë drejtësi. Kriminelët kanë mbetur të pandëshkuar nga historia. Politikat konservatore me prapavija religjioze që kanë ushqyer shovinizmin, racizmin dhe terrorizmin e shteteve fqinje të Shqipërisë, mëria e skajëshme fetare, nuk duhet lejuar më që të veprojnë mbi kombin shqiptar. Mbështetur në këto teori shkencëtarët reaksionarë të këtyre vendeve nën etiketën e akademive të molepsura me ideologji fetare, kanë abuzuar dhe vazhdojnë të abuzojnë sot e kësaj dite, duke u bërë një shtrat plehu për të frymëzuar teori dhe doktrina antinjerëzore, si ato të “naçertanjas”, “megalidhesë” dhe “vorioepirit”. Ato kanë tentuar të grabisin dhe të deformojnë historinë. Kaq mjafton për t’u dhënë përgjigje pyetjeve të mësipërme. Këto teori dhe doktrina janë të mbështetura në politikën e imponimit dhe të dhunës ushtarako - policore, duke vënë në përdorim arsenalin e tyre të përvojave kriminale, të cilat nuk dallojnë aspak nga krimet e “SS” nazistë në kohën e Luftës së Dytë Botërore. Kjo ka qenë dhe është natyra e shteteve fqinje të Shqipërisë, të cilat në kushte të tjera nuk dinë të ndalen, por janë në sulm dhe të bashkërenduar kundër lirisë dhe aspiratave të kombit shqiptar.
Rrotull Shqipërisë sot mbretëron një gjendje e jashtëzakonshme, e një lufte të pashpallur, e cila po shkakton një erozion të paparë ndaj paqes dhe stabilitetit. Kush pretendon për të kundërtën, të shpjegojë pse ka kaq shumë forca ushtarake dhe represion në rajonin e trazuar dhe veçanërisht rrotull kombit shqiptar. Trojet etnike shqiptare nën sundimin e fqinjëve të Shqipërisë janë të vetmet koloni në mes të Evropës në kohët moderne. Kush pretendon të kundërtën, ta shpjegojë. Shqiptarët sot nën sundimin grek, serb, malazez e maqedonas vazhdojnë të jenë pre e luftës së ftohtë dhe të nxehtë, deri në konflikt të armatosur. Ata eliminohen fizikisht me metoda terroriste, vriten pa kurrfarë droje, diskriminohen, shpërngulen, shkombëtarizohen, asimilohen në mënyrë sistematike njësoj sikur të ishin “mall pa inventar”, u hiqet e drejta e gjuhës, kulturës dhe traditës së tyre historike. Thika shovene ka hyrë thellë dhe ka prekur nervin shqiptar. Reagimi ka për të qenë përherë i pandalshëm. Ky është një gjenocid i ftohtë që ngjet sot në sytë e botës së qytetëruar, e cila ka pranuar të heshtë përballë shovinizmit dhe racizmit tipik mesjetar që ushtrohet ndaj shqiptarëve.
Rreziku i serbizimit dhe greqizimit të Shqipërisë është imediat. Kjo ka qenë dhe do të mbetet për shumë kohë një kambanë alarmi brenda ndërgjegjes kombëtare shqiptare, e cila do të trokasë përsa kohë që shurdhëria shovene do të veprojë. Në trojet e Çamërisë, në Luginën e Vardarit në hapësirat e Malësisë së Madhe vazhdon sot e kësaj dite dhuna psikologjike për të harruar emrat e heronjve dhe figurave të ndritura shqiptare që kanë kontribuar në historinë e rajonit, vazhdon ndërrimi i emrave tradicionalë shqiptarë të vendbanimve, duke degraduar politikisht në një mirëkuptim jo të rastësishëm të kundërshtarëve të Shqipërisë. Nuk mund të mohohet mbështetja reciproke greko - serbe në dëm të çështjes shqiptare, veçanërisht për kontrollin ndaj Kosovës dhe Çamërisë. Atëherë me të drejtë duhet të shtrojmë pyetjen: me kë kemi të bëjmë me fqinjë apo me ujq që duan vetëm të na shqyejnë?
Politika greke jeton me nostalgjinë e “megalidhesë”. Ajo akoma jeton me të kaluarën. Kjo politikë sot nuk është më në gjendje të njohë vetveten, sepse nuk dëshiron ta bëjë këtë. Doktrinat e mbrapshta arkaike ultranacionaliste greke, me sa duket, nuk kanë më kthim prapa dhe ato tashmë janë bërë ushqimi shpirtëror i një shoqërie, e cila shumë shpejt do të shkojë drejt rrënimit të vlerave të saj morale e politike, nëse nuk do të merret kthesa në kohën e duhur. Me sa kuptohet, urrejtja ndaj shqiptarëve tashmë është ngritur në sistem.
Fobia politike greke është e lexueshme, prandaj ajo në këtë dekadë ka zgjedhur për mbrojtje metodën e sulmit ndaj faktorit shqiptar në rajon. Në këto kushte çështja çame midis historisë së dhimbshme dhe realitetit, kërkon vëmendje të veçantë. Ndeshemi me një fakt që tashmë nuk mund të mbulohet. Kush e injoron çështjen çame dhe pse? Çfarë përgjegjësie politike ndihet në politikat respektive në të dy anët e kufirit përballë një realiteti të dhimbshëm, jo të largët në kohë? Kush ka të drejtë të dhunojë aspiratat e një popullsie të dhunuar e të gjakosur dhe pse? Çfarë motivesh ka pranimi dhe mospranimi, hipokrizia politike dhe kundërshtimi flagrant, megallomania politike përballë tolerancës, qëllimet aneksioniste përballë rrugës paqësore të zgjidhjes, mohimi i së vërtetës dhe deformimi i historisë përballë realiteteve të reja nën frymën demokratike? Çfarë tjetër duhet thënë në kërkesat e një politike të mërzitshme dhe pasive për balancat e marrëdhënieve, të cilat nuk u ballancuan kurrë?! Përse politika shqiptare ngurron ta ndërkombëtarizojë problemin çam, çfarë e pengon?
Në këtë kontekst, prania e frymës së tolerancës pa kufi, e nënshtrimit të interesave klaneve të caktuara politike brenda dhe jashtë Shqipërisë, tërheqja përballë gjendjes së vështirë që po trashëgojmë, ndjesia e fajit pa faj, janë nga qëndrimet më të shëmtuara, të cilat në raste të veçanta kanë synuar të luajnë me aspiratat e një popullsie të gjakosur. Këtë lloj diskriminimi politik e ka ndier dhe vazhdon ta ndiejë popullsia shqiptare e Çamërisë në një mjedis të ashtuquajtur demokratik. Politika bën sehir dhe hesht. Ky konstatim mbetet një moment i akuzës së rëndë, por dhe i reagimit popullor drejt mundësisë së reflektimit të thellë, për të mos humbur në labirintet e teorive të shpifura bizantine, të stisura qëllimisht për të na zënë frymën që të ndihemi thellësisht inferiorë. Nuk mund të pranohet zgjidhje pa zgjidhje, sepse kështu mendon kjo politikë sot. Po nesër?! Rruga paqësore dhe parashtrimi i kërkesave të popullsisë çame, mbështetur në standardet demokratike të botës së qytetëruar, janë mesazhi me frymë demokratike që i përcillet politikës ndërkombëtare. Kush e pengon këtë ndërmarrje paqësore dhe pse? Kush është i interesuar të goditet çështja çame dhe pse? Ta shpjegojmë më poshtë.
Të mos merremi me historinë e Çamërisë, por me atë që ka ndodhur. Në këtë çështje sot nuk duhet të merremi me historinë e origjinës së Çamërisë, sepse ajo dihet që është krahinë etnike shqiptare dhe kjo është e vërtetuar. Problemi është se çfarë i ka ndodhur Çamërisë në shekullin e fundit, çfarë trashëgojmë sot në pasojat e masakrës shtetërore greke të spastrimit etniko - fetar të saj, çfarë raportesh krijon kjo çështje e mbetur pezull në marrëdhëniet midis dy popujve dhe shteteve fqinje, çfarë klime politike mbizotëron për një zgjidhje të pranueshme për sigurinë dhe stabilitetin në Ballkan. Çështja çame nuk ka të bëjë me faktin se ajo nuk është trajtuar historikisht. Problemi kryesor në këtë çështje është si të gjenden modalitetet që ajo të futet në të gjitha axhendat e institucioneve ndërkombëtare, drejt rrugëzgjidhjeve të pranueshme që gjenerojnë paqe e qetësi në rajon. Problemi duhet parë në një këndvështrim më të gjerë. Çështja çame është një interes kombëtar madhor dhe ajo kërkon angazhim maksimal dhe vëmendje politike. Absurdi mbi “mosekzistencën e çështjes çame” është një qëndrim kokëfortë i njëanshëm i politikës zyrtare greke dhe segmenteve ultranacionaliste dhe, si i tillë, në kontekstin politik të marrëdhënieve ndërkombëtare, është një problem që tashmë e ka marrë vulën e vet dhe nuk ja vlen hiç të diskutohet në prizmin e brendshëm bilateral. Këtë e dinë përfaqësuesit e qarqeve shovene greke, por kokëfortësia dhe këmbëngulja delirante e tyre e ka një shpjegim.
Qyetarët çamë kërkojnë rikthimin e shtetësisë së tyre, duke përcaktuar saktë hallkën e parë të zinxhirit. Ky opsion prioritar duhet të përshkojë tej e mbanë sistemin e marrëdhënieve politike, përmirësimin e situatës ekonomike dhe formatimin e një psikologjie dominuese për ndërtimin në të ardhmen të marrëdhënieve paqësore. Në një çështje të tillë delikate nuk kemi të bëjmë me kërkesa për ndryshimin e kufijve midis dy shteteve. Këtë e sajojnë vetë qarqet shovene greke. Shqiptarët asnjëherë nuk e kanë shprehur këtë qëndrim, por ata nuk mund t’i ndalojë askush të deklarojnë të vërtetën dhe të pranohet me logjikë të ftohtë nga politika e shtetit fqinj se Çamëria është krahinë etnike shqiptare dhe ky fakt historik duhet respektuar. Ka ardhur koha që popullsia e Çamërisë, të marrë në dorë fatin e saj. Misioni i saj është një lëvizje e fuqishme e karakterit kombëtar, që nesër do t’ia dijë për nder e gjithë Shqipëria. Në këtë lëvizje të fuqishme është i nevojshëm aksioni politik, që potencialet e kësaj popullsie të mos keqpërdoren për interesa të ngushta politike, por për të mbrojtur dhe zgjidhur përfundimisht çështjen e Çamërisë. Koha kërkon unifikimin e veprimtarisë politike dhe krijimin e një koalicioni të fuqishëm atdhetar, me frymë të thellë kombëtare, përballë politikës së gjenocidit dhe diskriminimit.
Populli shqiptar dhe vetë popullsia shqiptare e Çamërisë, do t’u duhet të shikojnë sot e në të ardhmen të gjitha alternativat për t’i dalë vetë zot fatit të tyre. Strategjia jonë Kombëtare nuk duhet të lërë shteg për asnjë detyrim pa detyrim ndaj nacionaliteteve intolerante të fqinjve tanë. Kjo është një përgjegjësi e madhe, përballë së cilës askush përveç politikës greke nuk guxon të dalë hapur, por hapësirat boshe në këtë politikë ende po shfrytëzohen nga qarqe shqipfolëse, të cilët në momente të caktuara e kanë braktisur çështjen e popullsisë shqiptare të Çamërisë. Ja pse kemi të drejtë të shtrojmë këto opsione në lëvizje të elementëve të ndërgjegjes sonë kombëtare. Kemi të drejtë të kërkojmë të ushtrohet një mentalitet i ri politik që respekton dinjitetin kombëtar në të drejtën e barazisë për të jetuar. Kemi të drejtë t’i kërkojmë ndërkombëtarisht politikës greke që të japë shpjegime për qëndrimin e saj bizantin kundër kombit shqiptar dhe në veçanti kundër popullsisë çame. Kemi të drejtë t’i drejtohemi politikës evropiane, e cila duhet të ndihet përgjegjëse për situatën që dominon sot midis dy shteteve.
Ja pse kemi të drejtë të kërkojmë mbështetjen e fuqive më të mëdha të botës dhe veçanërisht të Departamentit të Shtetit, që çështja çame të ndërkombëtarizohet drejt rrugëzgjidhes së sigurtë. Pra, kemi të drejtë sepse: Nuk shohim të dënohet gjenocidi grek mbi masakrën ndaj popullsisë shqiptare të Çamërisë. Popullsia çame është një popullsi e gjakosur dhe masakruar. Nuk shohim një qëndrim të prerë për heqjen e “ligjit të luftës”. Kujt i intereson ta mbajë kur dihet se është absurdi më i rëndë i kohës? Nuk shohim ngrirjen e ligjit të konsfiksimit të pronave çame. Si mund të dhunohet shënjtëria e pronës në një shtet që pretendon se është demokratik?
Nuk shohim që shteti shqiptar të hapë problemin në planin ndërkombëtar për të argumentuar në mënyrë shkencore të drejtën e pamohueshme të Çamërisë. Kur do të zgjohet nga gjumi letargjik politika shqiptare? Kur do të prihen fijet e merimangës së zezë greke që veprojnë sot intensivisht kundër kombit shqiptar? Sot shqiptarët kanë nevojë për arsyen e shëndoshë të inteligjencies dhe patriotëve, të cilët duhet të vihen përballë në mbështetje të politikave pragmatiste që rekomandojnë dhe japin zgjidhje në mbështetje të vlerave të identitetit tonë kombëtar. Kemi një të drejtë madhore që duhet ta kërkojëm këtë botës mbarë, jemi kombi më i vjetër në Evropë dhe meritojmë të respektohemi.
Sot konstatohet një terrorizëm shtetëror mbi popullsinë shqiptarë të Çamërisë. Një fenomen tipik terrorist i përsëritur dekadë pas dekade, i cili në përmbajtjen e tij tenton të justifikojë veprimtarinë e organizuar gjakatare të bandave zerviste mbi një popullsi të pafajshme e të pambrojtur.
Gjurmët e krimit dhe terrorizmit janë ende të freskëta. Ato akuzojnë dhe kërkojnë drejtësi. Racizmi dhe terrorizmi i strukturave shoviniste greke ka lënë gjurmë të hidhura në historinë e dhimbshme të Çamërisë. Të mbështetur në teorinë antishkencore të racizmit, në thelb me një diferencim të hapur ndaj çamëve myslimanë deri në marrëzi dhe krim të organizuar, shovenët grekë ende sot mbajnë mbi shpinë një mal me krime, dhe me këtë moral të përdhosur kërkojnë sot të marrin dhe justifikojnë kartën e qytetarisë. Këto doktrina fashiste janë të mbështetura në politikën e imponimit, të dhunës ushtarako - policore, duke vënë në përdorim arsenalin dhe përvojat kriminale, të cilat nuk dallojnë aspak nga krimet e “SS” nazistë në kohën e Luftës së Dytë Botërore.
Gjenocidi mbi popullsinë çame, diabolik dhe i përbindshëm. Duke e vlerësuar problemin në këndvështrimin e standardeve dhe kërkesave që shtrohen për ta kthyer rajonin ballkanik në një rajon paqe dhe sigurie, atëherë çështja e popullsisë shqiptare të Çamërisë duhet të ngulitet në vëmendjen e faktorit ndërkombëtar. Kurrësesi kjo nuk mund të jetë më një “çështje dypalëshe”. Politikat konservatore përpiqen me çdo mënyrë, duke përdorur autoritetin institucional, t’u hedhin ngjarjeve pluhurin e harresës. Llafologjia diplomatike shpesh kthehet në një lloj përralle plot helm e pabesi, e mbushur me hipokrizi e gënjeshtër, e cila tenton të besohet në të dy krahët. Ky është një problem që duhet denoncuar. Gjenocidi grek mbi shqiptarët çamë nuk mund të mbulohet më me shoshën pa shoshë të politikës greke, as të nënshtrimit të politikës shqiptare. Çdo bastardim që i bëhet problemit çam në analet politike të kancelerive dhe në geton raciste greke do të shkaktojë, pa dyshim, mendime dhe reagime, të cilat, nëse anashkalohen, nuk mund të paragjykohen më.
Edhe çamët ortodoksë që jetojnë në Greqi, përballë represionit shtetëror, brenda në familjet e tyre flasin shqip dhe nuk kanë për ta harruar kurrë gjuhën e tyre amtare. Aq sa mbaron uji i detit dhe i lumenjve të Çamërisë, po aq mund të shuhet gjuha shqipe në Çamëri. Të dy qeveritë që negociojnë sa për sy e faqe për çështjen çame, duhet të kuptojnë se çamët nuk janë thjesht shqiptarë, por ata janë shqiptarë të Çamërisë dhe vendi i tyre është Çamëria. Këtë populli çam ua kujton politikanëve të sëmurë grekë dhe politikanëve mediokër shqiptarë, të cilët nuk do të arrijnë të shesin dot më simite të helmuara të infektuara me simitizmin dhe janullatizmin grek. Analiza dhe qëndrimi kritik ndaj së kaluarës, e cila mbart mbi vete pasojat në kohën që jetojmë, është një qëndrim i munguar, që po sos në kufijtë e durimit. Përballë qëndrimit arrogant agresioni ideologjiko fetar grek është i orientuar kundër çështjes çame. Duke u justifikuar nën veladonin e misionarëve të Zotit, strukturat hierarkike të saj janë kthyer në një pararojë të shovinizmit grek, duke tentuar që, nëpërmjet agresionit fetar, të zbehin çështjen çame.
Në këtë situatë, Popullsia shqiptare e Çamërisë akuzon shtetin grek. Një popullsi e martirizuar që sot ngre zërin e saj të arsyes për të fituar të drejtat e mohuara. Popullsia shqiptare e Çamërisë akuzon në emër të çamëve që vdiqën nga torturat, nga të pangrënët, sëmundjet, vrasjet dhe poshtërimet gjatë internimeve në ishujt e Egjeut që në vitet 1940-1941. Ajo akuzon kriminelët grekë që lanë pa varre njerëzit e masakruar, akuzon mbi dhunën psikologjike që tentoi të poshtëronte krenarinë dhe fisnikërinë shqiptare të trashëguar brez pas brezi.
Akuza rëndon sot mbi politikën greke, sepse ajo copëtoi kombin shqiptar në jug dhe grabiti Çamërinë shqiptare duke e futur atë nën zgjedhën antinjerëzore. Ajo akuzon në emër të tokës së përgjakur, në emër të shtëpive të rrënuara që kanë mbetur pa zot, në emër të ullinjve dhe të pemëve që i kanë mbuluar ferrat, në emër të ajrit që është helmatisur sot me skorien greke, të një toke që përfaqëson krahun e shqiponjës. Popullsia shqiptare e Çamërisë e akuzon shtetin grek si shtet terrorist, aneksionist, si shtet uzurpues të atdheut, Çamërisë. Akuza rëndon mbi shtetin terrorist për pushtimin e Çamërisë, nën forcën e armëve me vrasje, therje duke realizuar spastrimin etniko – fetar.
Popullsia shqiptare e Çamërisë akuzon shtetarët grekë të njëhësuar me Metaksatë, Papandretë, Simitisat, paraardhës e pasardhës, të cilët nuk kanë hequr dorë nga krimet mbi shqiptarët. Ajo akuzon ata shqipfolës të vegjël në shpirt që për interesat e tyre të ngushta, e kanë shtrirë dorën për një grusht parash dhe interesash klanore në shërbim të qarqeve shoviniste greke, duke dhunuar në çdo hap interesat kombëtare. Ata janë tulatur përballë presioneve të “evros” greke, përballë priftit grek Janullatos, përballë kërcënimit shtetëror për mbylljen e dyerve për Shqipërinë, dhe nuk arrijnë të kuptojnë se shqiptarët janë në Evropë dhe anëtarësimin në organizmat e saj e dëshirojnë me dinjitet, të bashkuar dhe të barabartë midis të barabartëve.
Popullsia shqiptare e Çamërisë në të njëjtën kohë bën apel se çdo brez të rinjsh që vjen po del më i fortë, më i mençur dhe i ditur, më i guximshëm, dhe ata do të dinë se si ta kërkojnë Çamërinë e tyre. Çamëria ka qenë dhe është pjellore, atje ku është dhe këtu në shtetin amë dhe popullit shqiptar të Çamërisë dhe tërë kombit shqiptar, historia ka treguar se nuk u dhimbset jeta për atdheun e tyre. Ajo bën apel kundër hakmarrjes, kundër urrejtjes etnike, kundër konfliktit, ajo kërkon paqen dhe jetesën në trojet e veta amtare. Era e shekullit të ri është një shpresë për popullin çam, sepse ai është zgjuar dhe kërkon drejtësi duke respektuar ndihmën dhe përkrahjen e shteteve demokratike të botës. Koha do të punojë për Camerine, sepse ajo ka me vete të drejtën.
Popullsia çame është një popullsi vitale dhe ajo duhet të mbështetet në kodin tonë kombëtar. Ajo me kohezionin e saj historik dhe shpirtëror, sido që të bëhet nga politika e shtetit grek, kurrë nuk do të gjunjëzohet. Ajo është e lidhur me identitetin e saj nëpërmjet gjuhës, kulturës, fesë, dokeve e zakoneve tradicionale shqiptare. Roli i Shoqatës Patrotike “Çamëria” në 15 vjet të aktivitetit të saj dhe dalja në jetën politike e partisë për Drejtësi dhe Intergim, si forca përfaqësuese janë mirëpritur në mjedisin politik shqiptar dhe gradualisht këto formacione nacionaliste po shfrytëzojnë hapësirat demokratike në mbrojtje të çështjes çame. Është krijuar një mundësi e përfaqësimit politik, që do të ndryshonte situatën brenda marrëdhënieve dhe komunikimit të popullsisë shqiptare të Çamërisë. Duke analizuar këtë situatë thellësisht të motivuar është e nevojshme që në të ardhmen shqiptarët çamë të arrijnë të mblidhen të gjithë rrotull trungut të tyre dhe të demonstrojnë fuqinë e një popullsie të organizuar me forcë vitale për të mbrojtur të drejtat e tyre. Bashkimi bën fiqinë, por bashkimi bën dhe mençurinë. Dhe fuqia dhe mençuria çame nuk kanë munguar asnjeherë, ajo duhet hedhur në veprim, përballë borxheve të shumta që Greqia i ka Shqipërisë, të cilat nuk mund të harrohen.
Nuk mund të pranohet lënia e rrugëve të lira për greqizimin e jugut të Shqipërisë. Në Ballkan kemi kohë që vërejmë një dashuri lesbike ortodokse midis Greqisë dhe Serbisë, të cilat duke dashuruar njera - tjetrën nën ledhatimet e ideologjisë fetare të ortodoksisë vazhdojnë të agjenturojnë pa mbarim kundër kombit shqiptar. Reagimet sot mund të jenë paralajmëruese, por në kushte të tjera shqiptarët nuk mund të durojnë që të mos ndihen zot në vendin e tyre. Fati i shqiptarëve nuk është në dorën e grekëve. Ata duhet të kuptojnë se “pula nuk mund të bëjë vezë pate”, sepse pastaj....Në filozofinë e popullit tonë ka një fjalë të urtë tiranase, e cila thotë, “...pordh...e mëdhaja grisin brekët e të zotit”. Tashmë duhet kuptuar, se nga ish - Jugosllavia e Titos ka mbetur një Serbi me andra, dhe ndoshta historia këtë fat mund t’i rezervojë edhe Greqisë. Historia ashtu siç të shpërblen, ajo përsëritet dhe të ndëshkon.
* * *
Popullsia shqiptare e Çamërisë, është një popullsi vitale dhe ajo ka respektuar brez pas brezi kodin kombëtar, i cili buron nga lashtësia e kombit të martirizuar shqiptar. Ajo e ka bërë atë gjakun dhe mishin e jetës dhe veprimtarisë së saj në shërbim të çështjes kombëtare. Ajo i përket genit shqiptar. Ajo nuk harron se është pasardhëse e denjë e pellazgëve dhe epiriotëve legjendarë. Jemi të palëkundur në bindjen se krahina e Çamërisë është tokë shqiptare e patjetërsueshme dhe ajo u takon çamëve dhe askujt tjetër. Ajo nuk harron traditën e shkëlqyer shqiptare, të cilën e përcollën brez pas brezi deri në ditët tona nënat dhe baballarët çamë. Ajo e di se sot në tokën e Çamërisë prehen eshtrat e stërgjyshërve, gjyshërve dhe baballarëve, të cilët presin të dalin në dritën e lirisë dhe të respektohen.Ajo është sycelë, se Çamëria martire lëngon ende nga dhimbjet e gjenoncidit fashist grek dhe ajo kërkon shpagim, kërkon t’i kthehet nderi dhe dinjiteti shqiptar i nëpërkëmbur.
Jemi të gjithë në idenë e pakthyeshme që Çamëria kërkon liri, drejtësi dhe integrim. Të mos harrojmë kudo që të jemi se bëlbëzimet e para i kemi bërë në gjuhën shqipe dhe nën përkundjen e nënave fisnike çame, të cilat na kanë mëkuar me dashurinë për dheun e dashur të të parëve tanë. Çdo çam që lind sot kudo në botë duhet të jetë i regjistruar si i tillë dhe të edukohet me frymën e identitetit të tij shqiptaroçam. Ndërgjegja jonë kombëtare shqiptare duhet të ngjizet me mençuri në brezat e rinj, të cilët do të dinë t’i dalin për zot çështjes së Çamërisë dhe çështjes kombëtare shqiptare.
Koha sot kërkon unitet mendimi, zgjuarësi politike, vendosmëri, mbështetje mbarëkombëtare, për t’i krijuar kundërshtarit tradicional “rrethimin demokratik” deri sa ai të dorëzohet pa kushte.
Ta kthejmë me kurajo në një ide fikse nevojën e luftës në çdo hap për të c’rrënjosur pa mëshirë frymën e antishqiptarizmit, të cilën kërkojnë të na e fusin midis nesh armiqtë e vjetër dhe të rinj të kombit shqiptar. Këtë kod kombëtar duhet t’ua mësojmë fëmijëve tanë sapo ata të fillojnë të bëlbëzojnë gjuhën tonë shqipe. Vetëm kështu Çamëria do të jetë kurdoherë në zemrat tona dhe ajo do të bëhet përsëri e jona, pjesë e trungut pellazgo - epiriot - shqiptar, siç ka qenë në jetë të jetëve. Ne jemi një komb vital dhe sfidant, që padrejtësisht historia e kontinetit të vjetër na ka marrë shumë lehtë në pranimin pa kushte si kombi më i vjetër në Evropë. Por nuk ka për të qenë gjithmonë kështu....
* * *
Koha do t’u japë të drejtë shqiptarëve, do t’i japë të drejtë popullsisë shqiptare të Çamërisë, sepse qëndrimi i kombit shqiptar është një qëndrim i qytetëruar dhe fisnik. Ai nuk e do luftën dhe konfliktin, ai kërkon paqen dhe drejtësinë.
Sido që të jetë, muret që ngrenë kjo kategori njerëzish të molepsur me ideologji bizantine fetare në Shqipëri dhe në Greqi, kundër besimit të pastër në rrugën e Zotit, kurrë nuk mund të jenë më të larta se lartësitë e Baba Tomorrit, se lashtësia dhe thellësia historike e Shënanoit, se madhështia e kalasë së Gjirokastrës, se madhështia epiriotit Gjergj Kastrioti Skëndërbeut, e Veqilharxhit, Luarasit, Hasan Prishtinës, Hoxha Tasimit, Frashërlinjve, Çabeit, Zhejit, Qosjes, Kondës e Pilikës, e dhjetra patriotëve të tjerë që i kënduan dhe i shërbyen shqiptarisë.
Mendësitë bizantine nuk mund të dalin mbi vlerat e historisë së Kosovës, Çamërisë, të madhështisë së kapedanëve shqiptarë, që përballë hordhive i vunë gjoksin topave dhe gunat e tyre telave me gjemba të pushtuesve të Shqipërisë, që e bën Kombin të mbijetojë dhe sot të jetë këtu në hapësirat e tij etnike, për t’i kërkuar botës demokratike dhe qytetërimit lirinë dhe drejtësinë, dinjitetin kombëtar, për të mbetur pjesë e respektuar e botës së qytetëruar.

[Ali Baba Tepele]

I dashur Sulejman!
Jam lexues i rregullt i shkrimewve të tua.Të lumtë ajo penë sepse je trim,je praktik,je patriot,mbi të gjitha je NJERI.Jam kundër deformimit të historisë.Unë nuk jam çam,por më dhëmb për Çamërinë.Çamëria do fitoi,sepse do fitoj gjithë çështja Shqiptare e coptuar nga ujqërit e Evropës.
Përshëndetje vëlla.

[qafezezi]

Mire e ka ti Sulejman por shumica e çameve jane greqizuar dhe jane kthyer ne anti-shqiptare te terbuar. Kush do e beje luften per Camerine? Lufta s'behet me llafe behet me heroizem dhe me sakrifica.

[beatles]

zoti dr.sulejman abazi. mendoj se eshte nje e drejte absolute e juaja kerkimi i te drejtave te juaja personale dhe kolektive. shkrimin tend e kam lexuar me vemendje dhe per mendimin tim ka me teper karakter populist se sa konstruktiv. vendi yne -shqiperia-faktikisht eshte shteti me i varfer ne ballkan dhe evrope.popullata shqiptare eshte me teper e prokupuar me problemet e perditshme se me gjendjen kombetare. mendoj se do te ishte me e udhes perpjekja per ndertimin e nje shteti solid shqiptar qe te qendronte fuqimisht ne kembet e veta se sa te orvatet kotesisht ne ceshtje pa ose me zgjidhje shume te komplikuara.thjesht mendimi qe sikur neser shteti shqiptar te organizohej per nje nderhyrje per marrjen e teritoreve came ne greqi nuk do te gjente perkrahje as brenda dhe as jashte vendit.per keto arsye :1 -ceshtja came nuk kuptohet momentalisht nga i gjithe populli shqiptar si ceshtje kombetare(shqiptari thote ,te vritem une qe te marri token e vet cami?-une spo marr akoma token time ketu ne shqiperi .) 2- evropa nuk do e pranoje qe nje shtet i komunitetit evropian si eshte greqia te mbaje nje barre kaq te rende anti humane. 3-ceshtja came eshte edhe ceshtje ekonomike -se kush do e zgjidhi sdihet.mendoj se ju i nderuar dr.abazi me kuptoni drejt. shteti shqiptar eshte aktualisht shume i dobet dhe jo vetem i percare brenda politikisht por edhe i varur nga fuqite e medha ne politiken e tij te jashtme. keto jane fakte qe ju besoj se i njihni apo jo. do te ishte mire qe ju te na jepni mendime me konkretisht, te na tregoni si e mendoni ju personalisht zgjidhjen e problemit cam.(qe per mendimin tim qendron pa diskutim).

[brooklyn2007]

Mire e ka ti Sulejman por shumica e çameve jane greqizuar dhe jane kthyer ne anti-shqiptare te terbuar. Kush do e beje luften per Camerine? Lufta s'behet me llafe behet me heroizem dhe me sakrifica.

Ti mendon se je aq gjeni sa me dy fjali mund te thuash cdo gje?!! Ok pra, pa ma verteto pak hipotezen tende me lart. Kush na qenka konkretisht keta cam qe qenkan greqizuar dhe jane bere anti-shqiptare te terbuar. Me jep ca emra konkret te lutem meqenese i njihke kaq mire

[Sulejman Abazi]

Beatles!
Faleminderit per sugjerimet tuaja. materiali i botuar ne kete faqe eshte nje permbledhje e shkurter e botimit te fundit te hedhur ne treg: "Cameria, rikthimi tek lavdia e eterve te dikurshem". Ne ekte liber me 12 kapituj ju do te keni mundesine te gjeni nje analize te problemit cam ne disa plane dhe ne raportet gjeostrategjike qe veprojne sot ne Ballkan e me gjere. Alternativat e zgjidhjes ne rruge demokratike mund te jene disa, por disa ceshtje parimore do te mbeten thelbi i analizes politike dhe shtratifikimi i nje rruge pa kthim ne zgjidhjen e problemit te Camerise. Cameria eshte nje interes kombetar madhor, qe ka radhen dhe rrugen e saj te zgjidhjes, duke mbetur akti i parafundit ne zgjidhjen e ceshtjes kombetare shqiptare.
Nese do te gjeni librin kam bindjen se do tu krijohet nje mundesi me e plote e mirekuptimit ne komunikimin tone te perbashket.
Faleminderit per mirekuptimin
Sulejman Abazi

[beatles]

i nderuar profesor. ju falenderoj se pari per mirkuptimin.une as nuk jam dhe as kam qene kundra problemit cam,pasi me camet kam jo vetem shoqeri por jemi edhe ne forme krushqie te lidhur.edhe historia e tyre e dhimshme eshte absolutisht nje histori e vertete.mosqartesia ime ne kete ceshtje eshte se dua te jete e menduar mire dhe te mos behet me yxhym dhe aksionizem te verbuar.faktikisht nje nder pikat kyce eshte pa dyshim dobesia e shtetit shqiptar .sidoqofte i u roj te gjithe cameve sukses ne kete ceshtje kurse juve pune te mbare. me rrespekt beatles.

[Sulejman Abazi]

Bashkebiseduesve ne kete ceshtje!
Ju falenderoj sinqerisht per pjesmarrjen tuaj ne kete diskutim. Eshte nje problem madhor i shtruar per zgjidhje, natyrisht ne kohen e vet. Zhvillimet politike dhe gjeostrategjike ne rajonin e trazuar do ta sjellin ne vemendjen e faktorit nderkombetar edhe kete problem shqiptar dhe ky eshte nje shans qe do ti jepet edhe popullsise came dhe vet kombit shqiptar. Eshte e rendesishme qe per kete te krijojme bindjen tone te palekundur se edhe ne planin e brendshem gjerat do te ndryshojne dhe reagimet do te jene te pranishme. Askush nuk mund te lejoje qe me ceshtje te tilla dhe ne teresi me interesat6 kombetare te luhet deri ne marrezi, sic po ngjet sot aktualisht. Ne kete ceshtje nuk behe fjale per reagime ekstreme te kujtdoqofte, por per nje trase zhvillimi politik qe ti sherbeje shqiptareve dhe Shqiperise. politika shqiptare eshte e destinuar te dale nga marrezia e sotme, ndryshe nuk ka se si ti shpetoje reagimit te forcave atdhetare kudo jane. Do te vije nje dite qe edhe Greqia do te dorezohet ne marrezite e saj. Koha ecen perpara dhe ajo nuk mund te pranoje mendesi dhe dotrina arkaike te vjeteruara. Kjo vlen per te gjithe.
E bera kete nderhyrje per te dhene mesazhin mirekuptues per te gjithe ata qe preferpjne te shkruajne dicka edhe per kete ceshtje. Eshte e rendesishme te respektojme mendimet personale dhe sa te jete e mundur te ndikojme ne shtrengimin e radheve tona perballe agresionit ideologjiko fetar qe po na merr frymen. Kete mos e harroni. Vogelsirat midis nesh jane dhe duhet te jene te paperfilleshme perballe detyrimeve madhore qe kemi ne sherbim te ceshtjes sone kombetare.
Faleminderit te gjitheve per mirekuptimin dhe ju uroj sukses ne punet tuaja.
Sulejman Abazi

[Ali Baba Tepele]

Faleminderit për këshillën profesor.Jemi në një barikadë për arsyen madhore dhe fisnike sepse jemi të dy Shqiptar.Tu bëftë pena Top.Sa të jemi gjallë do mbrojmë të drejtën tonë,Jo egoizmin, e kush mbron të drejtën fiton! Për mua je i nderuar dhe jam i lumtur që më jepet mundësia të komunikoj me njerëz të vërtetë si Ju.Suksese e përparime në çdo hap të jetës.Nuk jemi largë realizimit të kauzës sonë!

[Hyj-Njeriu]

i nderuar profesor. ju falenderoj se pari per mirkuptimin.une as nuk jam dhe as kam qene kundra problemit cam,pasi me camet kam jo vetem shoqeri por jemi edhe ne forme krushqie te lidhur.edhe historia e tyre e dhimshme eshte absolutisht nje histori e vertete.mosqartesia ime ne kete ceshtje eshte se dua te jete e menduar mire dhe te mos behet me yxhym dhe aksionizem te verbuar.faktikisht nje nder pikat kyce eshte pa dyshim dobesia e shtetit shqiptar .sidoqofte i u roj te gjithe cameve sukses ne kete ceshtje kurse juve pune te mbare. me rrespekt beatles.

o kengetaro,ceshtja came nuk zgjidhet per 2-5 apo 10 vjet...ajo qe ka rendesi per momentin eshte ngritja e saj fuqishem dhe njezeri...Se, nese kjo ceshtje ngrihet nga ca shqiptare e te tjeret se cajne koken,po perpiqen ndonjehere edhe ta ndalojne zerin qe perpiqet ta ngreje kete problem atehere zere se nuk eshte ngritur fare...Europes per problemin Cam i duhet bertitur njezeri se vetem ashtu degjon Ajo... Pas zgjidhjes se problemit kosovar e maqedon atehere do i vije radha problemit cam edhe ushtarakisht nese do jete nevoja...deri atehere detyra e cdo shqiptari eshte te germoje historine e padrejtesite e te bashkohet njezeri ne ngritjen
fuqishem te ketij problemi ne skenen europiane....Opinioni publik shqiptar duhet te jete i bashkuar,vetem ashtu do jemi serioze ....