Isai (Jezui) ne Verzionin Islam dhe te dhenat rreth tij ne Kuran..

[fisniku-student]

ISAI (AS), BIRI I MERJEMES (AS), NË KUR’AN


Në këtë pjesë , do të shqyrtojmë hollësitë në lidhje me IsaiN (as) të siguruara nga burimet më të besueshme. I pari prej këtyre burimeve është padyshim Kur’ani, Fjala e pandryshuar e Allahut, siç thuhet në Kur’an: “Askush s’mund t’i ndryshojë fjalët e Tij.” (Sura al-An’am: 115) dhe burimi i dytë është Sunneti i të Dërguarit të Fundit të Allahut, Muhammedit, paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të. Kur’ani na jap një informacion të hollësishëm për shumë periudha të jetës së Isait (as) duke përfshirë lindjen e tij, ngritjen e tij në praninë e Allahut, ardhjen e tij të dytë dhe vdekjen e tij.
Isai (as), i cili jetoi 2000 vite më parë, është një i dërguar i bekuar i Allahut. Siç na bën me dije Kur’ani, ai është shumë i famshëm si në këtë botë ashtu edhe në jetën e përtejme (përjetshme). Feja e vërtetë e sjellur prej tij vazhdon të jetoj edhe sot, megjithëse vetëm në emër. Kjo për arsye se mësimi origjinal i komunikuar nga Isai (as) është i shtrembëruar sot. Libri të cilin Allahu ia shpalli Isait (as), gjithashtu, vazhdon të jetoj vetëm në emër në ditët tona. Sot, teksti origjinal i këtij libri nuk është i disponueshëm. Burimet e krishtera i janë nënshtruar një vargu ndryshimesh dhe shtrembërimesh. Rrjedhimisht, sot nuk është e mundshme të sigurojmë njohuri të vërtetë në lidhje me Isain (as) nga burimet e Krishtera.
Të vetmet burime prej të cilave mund të kemi njohuri të saktë për Isain (as) janë Kur’ani, libri për të cilin Allahu siguron se do ta mbajë të pandryshuar deri në Ditën e Gjykimit dhe Sunneti i të Dërguarit të Tij Muhammedit (saas). Në Kur’an, Allahu rrëfen për lindjen dhe jetën e Isait (as), disa ndodhi me të cilat ai u ndesh në jetë, njerëzit përreth tij dhe shumë tema tjera në lidhje me të. Veç kësaj, vargjet Kur’anore na informojnë gjithashtu për jetën e Merjemes para se ajo të lindte Isain (as), si mbet ajo shtatzënë në një mënyrë të mrekullueshme dhe reagimet e njerëzve përreth saj në lidhje me këtë ngjarje. Veç kësaj, Allahu na sjellë lajmin e mirë se Isai (as) do të vie në tokë për të dytën herë në fundin e kohës. Në këtë pjesë, do të gjeni një pjesë të informacionit të dhënë në Kur’an për Isain (as).


Lindja e Merjemes dhe mënyra si u rrit ajo

Merjemja, e cila ishte zgjedhur të lindte Isain (as), lindi në një kohë të trazuar kur Bijtë e Izraelit mbështetën gjithë shpresat e tyre në ardhjen e një Mesihu. Allahu posaçërisht zgjodhi Merjemen për këtë detyrë të bekuar dhe e edukoi në përputhje me këtë. Merjemja rrjedhte nga një familje fisnike, familja e Imranit. Allahu zgjodhi këtë familje mbi gjithë njerëzit tjerë.
Pjesëtarët e familjes së Imranit ishin të njohur si njerëz që kishin një besim të thellë në Allahun. Ata i drejtoheshin Atij gjatë kryerjes së të gjitha punëve (veprave) të tyre dhe me përpikëri respektonin kufizimet e Tij. Kur gruaja e Imranit mësoi se ishte shtatzënë, ajo iu drejtua Krijuesit të saj dhe iu lut dhe ajo përkushtoi atë që kishte në barkun (mitrën) e saj në shërbim të Allahut. Allahu rrëfen për këtë në Kur’an:

(Përkujtohu) Kur gruaja e Imranit pat thënë: “Zoti im, unë këtë që është në barkun tim, vendosa ta kushtoj thjesht vetëm për shërbimin Tënd, pra pranoje këtë prej meje, vërtetë Ti je Ai që dëgjon e di!” E kur ajo e lindi tha: “Zoti im, unë e linda femër!” Po Allahu e di më së miri atë që ajo e lindi. E mashkulli nuk është si femra. ”Dhe unë e emërtova atë Merjeme, e atë dhe pasardhësit e saj po t’i lë Ty në mbrojtje prej djallit të mallkuar. (Ali Imran: 35-36)

Kur lindi Merjemja, gruaja e Imranit kërkoi vetëm kënaqësinë e Allahut. Ajo iu drejtua Allahut dhe i la Merjemen dhe fëmijët e saj nën mbrojtjen e Tij nga shejtani i mallkuar. Si shpërblim për sinqeritetin dhe lutjen e saj, Allahu i dha Merjemes virtyte fisnike. Në Kur’an, Allahu shpjegon se si u rrit Merjemja nën mbrojtjen dhe kujdesin e madh të Tij. “Zoti i saj e pranoi premtimin e saj si është më mirë dhe e rriti me një edukatë të mirë e të plotë.” (Sura Ali Imran: 37) Zekerijaja u bë kujdestar i Merjemes dhe gjatë kohës që ajo kaloi me të, ai e kuptoi se ajo ishte e nderuar me cilësi të jashtëzakonshme. Veç kësaj, Allahu i dhuroi asaj shumë të mira “pa masë”:

Sa herë që Zekirjaja hynte në mihrabin (dhomën) e saj, gjente tek ajo ushqim e thonte: “Oj Merjeme, prej nga ty ky ushqim?”Ajo i thonte: “Ai është nga Allahu, se Allahu atë që do, pa masë e furnizon!” (Ali Imran: 37)

Ashtu siç Allahu zgjodhi familjen e Imranit, Ai zgjodhi edhe Merjemen, një anëtare të familjes së Imranit dhe e pajisi atë me një edukatë të jashtëzakonshme. Allahu e pastroi Merjemen dhe e zgjodhi atë mbi të gjitha gratë tjera. Kjo veti e saj pohohet në Kur’an si në vazhdim:

Përkujto kur engjujt i thanë:”Oj Mejreme, Allahu të dalloi ty, të pastroi dhe të lartësoi mbi të gjitha gratë e botës. Oj Mejreme, vazhdoje adhurimin ndaj Zotit tënd, bën sexhde dhe falu për Zotin me ata që falen! (Ali Imran: 42-43)

Në shoqërinë në të cilën ajo jetoi, Merjemja u bë e njohur për besnikërinë dhe sinqeritetin që ajo shfaqte ndaj Allahut. Ajo është dalluar në mënyrë të veçantë si një femër “e cila ruajti dëlirësinë e saj.” Në suren at-Tahrim, gjejmë këtë shpjegim për këtë:

(Atyre që besuan Allahu u solli shembull) Merjemen, të bijën e Imranit, që e ruajti nderin e vet, e Ne prej anës sonë i frymëzuam një shpirt e ajo i besoi fjalët e Zotit të saj dhe librat e Tij dhe ishte e devotshme. (at-Tahrim: 12)

Isai (as) lindi pa baba

Një prej mrekullive më të mëdha në lidhje me Isain është mënyra në të cilën Merjemja mbet shtatzënë. Kur’ani jap hollësi të shumta në lidhje me këtë temë (çështje). Mënyra se si iu shfaq Gabrieli (Xhibrili) asaj përshkruhet me këto fjalë në Suren Merjem:

Përmendju në këtë libër Merjemen kur ajo u largua prej familjes së saj në një vend në lindje. Ajo, vuri një perde ndaj tyre, e Ne ia dërguam asaj Xhibrilin, e ai iu paraqit asaj njeri në tërësi. (Merjem: 16-17)

Siç njoftohemi nga vargjet e mësipërme, në njërën prej periudhave të jetës së saj, Merjemja u largua prej popullit të saj në një vend në lindje dhe kaloi një pjesë të jetës atje. Në këtë kohë, asaj iu shfaq Xhibrili si një qenie e zakonshme njerëzore. Një çështje tjetër me rëndësi që theksohet në këto vargje është sjellja modeste e Merjemes dhe frika e fuqishme ndaj Allahut. Fjalët e para që ajo shqiptoi kur pa Xhibrilin ishin:

Ajo tha: “Unë i mbështetem të Gjithëmëshirëshmit prej teje, nëse je që i frikësohesh Atij!” (Merjem: 18)

Sidoqoftë, Xhibrili u prezantua dhe shpjegoi se ai ishte një i dërguar, i dërguar nga Allahu t’ia japte asaj lajmin e gëzuar. Vargjet na njoftojnë që përgjigja e Xhibrilit ishte kjo:

Ai (Xhibrili) tha: “Unë jam vetëm i dërguar (melek) i Zotit tënd për të dhuruar ty një djalë të pastër.” (Merjem: 19)

Kur engjujt i thanë: “Oj Merjeme, Zoti yt të përgëzon me një Fjalë prej Tij. Emri i tij është Mesihu, Isai (Jezusi), djali i Merjemes i famshëm në dynja dhe në ahiret dhe njëri prej të afërmve (të Allahut).” (Ali Imran: 45)
Me të marrë këtë lajm të gëzuar, Merjemja ngriti çështjen se si mund të kishte ajo djalë kur asnjë njeri s’e kishte prekur kurrë atë:

Ajo tha: “Si do të kemë unë djalë, kur mua nuk më është afruar njeri, e as nuk kam qenë e pamoralshme.” Ai (Xhibrili) tha: “Ja, kështu ka thënë Zoti yt; ajo për Mua është e lehtë, e për ta bërë atë argument (shenjë) për njerëzit dhe mëshirë nga ana e Jonë. Kjo është çështje e kryer!” Ajo e barti atë (Isain) dhe u largua (me të në bark) në një vend të largët. (Merjem: 20-22)

Ajo tha: “Zoti im, si mund të kemë unë djalë, kur mua s’më ka prekur njeri? Ai tha: “Ja, kështu, Allahu krijon çka të dojë. Kur Ai vendos për një çështe, vetëm i thot: “Bëhu!” Ajo menjëherë bëhet. (Ali Imran: 47)
Siç mund të shihet nga vargjet e mësipërme, Xhibrili i dha Merjemes lajmin e gëzuar se ajo ishte shtatzënë dhe i tha asaj: “Allahu vetëm i thot: ‘Bëhu!’ Ajo menjëherë bëhet.” Merjemen s’e kishte prekur kurrë asnjë mashkull. Me fjalë të tjera, Isai (as) nuk erdh në jetë në mënyrë të zakonshme në të cilën krijohen fëmijët. Kjo është vetëm njëra prej mrekullive që përjetoi Isai (as) gjatë jetës së tij dhe që do të përjetojë kur të kthehet në tokë për të dytën herë.
Gjatë kohës kur Merjemja qëndroi në këtë “vend të largët”, Allahu e ndihmoi atë si fizikisht ashtu edhe materialisht. Ajo ishte nën mbrojtjen dhe kujdesin e Tij të plotë gjatë shtatëzënisë së saj. Allahu në veçanti u përkujdes për të gjitha nevojat e saj. Ndërkohë, duke bërë që ajo të vendosej në një vend të izoluar (të veçuar), Allahu pengoi gjithë dëmin që njerëzit të cilëve u mungon aftësia e të gjykuarit të kësaj situate do të mund t’i shkaktonin asaj.


Isai (as) është Fjalë e Allahut
Në Kur’an Allahu na tërheq vëmendjen për faktin se që nga lindja e tij e deri në vdekje, Isai (as) dallonte shumë nga të gjithë njerëzit e tjerë në tokë. Kur’ani vërteton lindjen e tij të pastër (të virgjër), një formë e krijimit e cila nuk është e njohur për ne. Para se të lindte Isai (as), Allahu e bëri me dije nënën e tij për shumë tipare të Isait (as) duke përfshirë atë që ai u dërgua si Mesih i Bijëve të Izraelit. Ai gjithashtu u shpall “Fjalë e Allahut”:

…Mesihu Isa, bir i Merjemes, ishte vetëm i dërguar i Allahut. Ishte fjalë e Tij (bëhu) që ia drejtoi Merjemes dhe ishte frymë (shpirt) nga Ai… (Nisa: 171)

Kur engjujt i thanë: “Oj Merjeme, Zoti yt të përgëzon me një Fjalë prej Tij. Emri i tij është Mesihu, Isai (Jezusi), djali i Merjemes i famshëm në dynja dhe në ahiret dhe njëri prej të afërmve (të Allahut).” (Ali Imran: 45)

Allahu ia dha emrin atij para lindjes së tij, ashtu siç bëri me Jahjanë (Gjonin) (as). Allahu ia dha atij emrin Mesihu, Isai, djali i Merjemes. Ky është njëri prej treguesve më të qartë se Isai (as) u krijua ndryshe nga njerëzit e tjerë.
Me të vërtetë, po sikur lindja e tij, mrekullitë që ai shfaqi gjatë jetës së tij dhe mënyra se si ai u ngrit në praninë e Allahut janë shenja që e dallojnë atë prej njerëzve të tjerë.


Lindja e Isait (as)
Siç dihet botërisht, lindja është një proces shumë i vështirë që kërkon shumë përkujdesje. Të lindurit e foshnjes pa ndihmën e një personi me përvojë dhe përkujdes të duhur mjekësor është i vështirë. Mirëpo, Merjemja, krejtësisht e vetme, ia arriti të lind një foshnje, duke iu falënderuar besnikërisë së saj ndaj Allahut dhe mbështetjes së besimit në Të.
Gjersa përjetonte dhimbje të mëdha të lindjes, Allahu e frymëzoi Merjemen dhe e udhëzoi në secilin hap. Në këtë mënyrë, ajo e lindi foshnjen e saj pa ndonjë mundim të madh dhe si është më së miri. Kjo ishte një mirësi e madhe që Allahu shfaqi ndaj Merjemes:

E dhembja (e lindjes) e mbështeti atë te një trup i hurmës. Ajo tha: “Ah sa mirë ka qenë për mua të kisha vdekur para kësaj e të isha e harruar që moti!”
E prej së poshtmi atë e thirri (Xhibrili): “Mos u brengos, Zoti yt bëri pranë teje një përrockë (uji). E ti shkunde trupin e hurmës se do të bijnë ty hurma të freskëta.
Ti pra, ha dhe pi e qetësohu, dhe nëse sheh ndonjë prej njerëzve thuaj: ‘Unë kam vendosur heshtje për hir të Gjithëmëshirshmit, andaj asnjë njeriu sot nuk i flas!’” (Merjem: 23-26)

Isai (as) foli gjersa ende ishte në djep

(Përkujto) Edhe atë (Merjemen) që e ruajti nderin e saj, e Ne e frymëzuam atë me shpirt nga ana Jonë dhe atë me të birin e saj e bëmë mrekulli për njerëzit. (Surja Enbija: 91)

Një prej ndodhive me të cilat Allahu sprovoi popullin e Merjemes është lindja e Isait (as). Kjo lindje, e cila ishte një ngjarje e pazakonshme për njerëzit, ishte një sprovë si për Merjemen ashtu edhe për popullin e saj. Në të vërtetë, mënyra se si lindi Isai (as) ishte një mrekulli e përdorur për t’i thirrur njerëzit në fenë e vërtetë dhe një prej dëshmive më të qarta të ekzistencës së Allahut. Mirëpo, populli i saj dështoi të kuptoj këtë dhe treguan dyshim. Kjo çështje përmendet në Kur’an në këtë mënyrë:

Dhe duke e bartur ngryk shkoi me të te të afërmit e vet. Ata i thanë: “Oj Merjeme, ke bërë një punë shumë të keqe!” Oj motra e Harunit, babai yt nuk ishte njeri i prishur e as nëna jote nuk ka qenë e pamoralshme! (Merjem: 27-28)

Siç shpjegohet në vargjet e mësipërme, pas kthimit të Merjemes nga ky vend i largët me Isain (as), populli i saj nuk e la atë të shpjegohej. Ata thjeshtë shpifën për Merjemen në mënyrë të shëmtuar. Megjithatë, ata që përhapën këto shpifje për Merjemen e njihnin atë gati që nga dita e lindjes së saj dhe ishin të vetëdijshëm për pastërtinë dhe besimin e saj të thellë, sikurse anëtarët e tjerë të familjes së Imranit.
Padyshim se këto akuza dhe shpifje ishin një sprovë për Merjemen. Ishte e qartë që një person aq i pastër dhe i devotshëm, s’do të kishte vepruar siç pandehej. Kjo ishte vetëm një sprovë për Merjemen. Që nga koha e lindjes së Merjemes, Allahu gjithnjë e ndihmonte atë dhe gjithçka bënte ajo e shndërronte në mirësi. Merjemja, në anën tjetër, e dinte se çdo gjë ndodhë me Vullnetin e Allahut dhe vetëm Allahu do të mund të vërtetonte natyrën e paarsyeshme të këtyre shpifjeve.
Me të vërtetë, Allahu i dhuroi qetësi Merjemes dhe e frymëzoi të ishte e qetë. Allahu e udhëzoi që t’mos fliste me njerëzit e saj por të tregonte me gisht nga Isai (as), poqese ata do t’i afroheshin ndonjëherë asaj dhe poqese do të përpiqeshin ta akuzonin. Në këtë mënyrë, Merjemja iu shmang çfarëdo telasheje që një diskutim i tillë do të mund të krijonte. Ai që do t’iu japte përgjigjet më të sakta njerëzve ishte Isai (as). Kur Allahu përgëzoi Merjemen për lindjen e Isait (as), Ai gjithashtu ia bëri asaj me dije se ai do të fliste qartë gjersa të ishte ende në djep:

E që duke qenë në djep u flet njerëzve, e edhe si i rritur e që është nga të përsosurit. (Ali Imran: 46)
Pra, Allahu ia lehtësoi punët Merjemes dhe iu dha njerëzve shpjegim të vërtetë përmes fjalëve të Isait (as). Me një mrekulli të tillë, mosbesimi i njerëzve që rrethonin Merjemen thjeshtë dështoi. Në Kur’an informohemi si në vijim:

Atëherë ajo u dha shenjë kah ai (Isai). Ata thanë: “Si t’i flasim atij që ëshë foshnje në djep?” Ai (Isai) tha: “Unë jam rob i Allahut, mua më ka dhënë Librin dhe më ka bërë Pejgamber. Më ka bërë dobiprurës kudo që të jem dhe më ka porositur me namaz (falje) e zeqatë për sa të jemë gjallë! Më ka bërë të mirësjellshëm ndaj nënës sime, e nuk më ka bërë kryelartë as të padëgjueshëm. Selami (shpëtim prej Allahut) ditën kur u linda, ditën kur të vdes dhe ditën kur të dal (prej varrit) i gjallë!” (Merjem: 29-33)
Padyshim se një foshnje që flet rrjedhshëm në djepin e vet është një mrekulli e madhe. Populli i Merjemes ishin të mahnitur me të dëgjuar të këtyre fjalëve të urtësisë nga një foshnje në djep dhe kjo rrethanë ua dëshmoi atyre se lindja e tij ishte një mrekulli. Të gjitha këto ndodhi të mrekullueshme tregonin se foshnja në djep ishte një i dërguar i Allahut.
Ky është lehtësimi të cilin Allahu i siguroi Merjemes për shkak të besimit që ajo kishte në Të. Ajo iu përgjigj shpifjeve të bëra kundër saj, me shfaqjen e një mrekulli kaq mahnitëse,. Sidoqoftë, Allahu na bën me dije se një fatkeqësi e madhe i priste ata që nuk larguan nga mendja mendimet e këqija për Merjemen përkundër kësaj mrekullie:

Edhe për shkak të mosbesimit dhe të thënies së tyre shpifëse kundër Merjemes; (Nisa: 156)

Mrekullitë e Isait (as)

Isai (as) bëri shumë mrekulli tjera, me lejen e Allahut, përveç lindjes së tij të virgjër dhe shpalljes së pejgamberisë së tij si një foshnje e porsalindur në djep. Në të vërtetë, këto dy mrekulli janë të mjaftueshme për të zbuluar natyrën e jashtëzakonshme të Isait (as). Në fund të fundit, vetëm një mrekulli do të mund ta bënte një foshnje të porsalindur të fliste në mënyrë të arsyeshme dhe me besim:

Allahu (atë ditë) i thot: “O Isa, bir i merjemes, përkujtoj të mirat e Mia ndaj teje dhe ndaj nënës sate, kur të fuqizova me shpirtin e shenjtë (Xhibrilin), e ti u fole njerëzve në djep dhe (kur ishe) i pjekur (burrë), kur ta mësova ty Librin dhe Urtësinë… (Maide: 110)

Në Kur’an, mrekullitë e Isait (as) rrëfehen në këtë mënyrë:

…Dhe, të dërguar te bijtë e Israilit: “Unë kam ardhur nga Zoti juaj me argument, unë nga balta ju bëj diç si shpendi, i fryej atij dhe ai me lejen e Allahut bëhet shpend. Unë i shëroj të verbërit, të sëmurët ne lëkurë, dhe unë me lejen e Allahut ngjalli të vdekurit. Unë ju tregoj për atë që e hani dhe për atë që e depononi në shtëpitë tuaja. Vertetë, ky është fakt për ju nëse jeni besimtarë. (Ali Imran: 49)

Përkundër të gjitha ngjarjeve të jashtëzakonshme të rrëfyera gjer më tani, disa njerëz refuzuan në mënyrë arrogante mrekullitë e Isait (as) dhe thanë se të gjitha këto ishin magji.


Isai (as) përcjellë porosinë dhe
disa prej vështirësive me të cilat u ballafaqua

Në kohën kur u dërgua Isai (as), populli i Izraelit ishte në një kaos të përgjithshëm, si në aspektin politik ashtu edhe ekonomik. Në njërën anë, ishin rrethanat e vështira që iu imponuan njerëzve dhe në anën tjetër, besimet kundërthënëse dhe sektet e vështirësonin jetën e tyre. Në rrethana të tilla, njerëzit kishin së tepërmi nevojë të gjenin një rrugëdalje nga kjo gjendje e pashpresë.
Mesihu për të cilin njerëzit kishin pritur aq gjatë ishte Isai (as). Me vullnetin e Allahut, Isai (as) foli gjersa ende ishte në djep dhe kështu iu bëri me dije njerëzve që Mesihu që ata prisnin kishte arritur. Prej atij momenti, shumica e tyre mbështetën shpresat e tyre në të për t’u udhëzuar.
Mirëpo, kishte edhe njerëz që iu shmangën pranimit të Isait (as). Përkrahësit e sistemit të mosbesimit të kohës së tij, në veçanti, e konsideruan atë thjeshtë si një kërcënim për qenien e tyre. Për këtë arsye ata bënë plane ta pengonin atë posa dëgjuan për të. Mirëpo, për habinë e tyre, planet e tyre ishin të gjykuara të dështojnë që nga fillimi. Prapseprap, kjo nuk i ndaloi ata që të jenë armiq të përbetuar të Isait (as) gjatë misionit të tij.
Sidoqoftë, ata që vepruan kundër tij nuk ishin vetëm prej mosbesimtarëve. Gjatë kësaj periudhe, për arsye të ndryshme, shumica e rabinëve ishin kundër Isait (as) duke pohuar që ai po e shfuqizonte fenë e tyre dhe natyrisht me këtë ata u bënë mosbesimtarë për shkak të kundërshtimit të të Dërguarit të Allahut nga ana e tyre. Ajo që Isai (as) bëri në të vërtetë ishte vetëm të thërriste njerëzit në udhën burimore dhe të përjashtonte rregullat e rrejshme të futura në Judaizëm nga vet rabinët. Populli i Izraelit shtrembëroi fenë e vet duke ndaluar atë që ishte e lejueshme me shpalljen filllestare (burimore) dhe duke lejuar atë që ishte e ndaluar me të. Në këtë mënyrë, ata ndryshuan në tërësi udhën e vërtetë të zbuluar nga Allahu. Pas kësaj, Allahu dërgoi Isain (as) që të pastronte fenë e vërtetë prej të gjitha risive të përfshira në të në një fazë të mëvonshme. Isai (as) thirri njerëzit e tij në Ungjill (Ingjil) që vërtetonte Tevratin fillestar (burimor) që iu shpall Musait (as). Vargu në lidhje me këtë në Kur’an është:

Dhe (kam ardhur) që t’ju vërtetoj Tevratin që e keni para duarsh, t’ju lejoj disa që u ishin ndaluar juve, kam ardhur me argument nga Zoti juaj, pra kini frikë Allahun dhe më dëgjoni mua. (Ali Imran: 50)

Në një varg tjetër Allahu na bën me dije se Inxhili që iu shpall Isait (as) ishte udhëzues në udhën e drejtë për besimtartët dhe për t’i ndihmuar ata të dallojnë të mirën prej të keqes. Ishte poashtu edhe libër që vërtetonte Tevratin:

Ne vazhduam gjurmët e tyre (të pejgamberëve) me Isain, birin e Merjemes, vërtetues i Tevratit që kishin më parë. Atij i dhamë Inxhilin, që është udhëzim i drejtë dhe dritë, që është vërtetues i Tevratit që kishin pranë, që ishte udhëzues e këshillues për të devotshmit. (Maide: 46)

Njerëzit e spikatur në mesin e të Bijëve të Izraelit, të brengosur më tepër për rregullat që ishin bërë traditë, dyshuan në atë që kishte sjellur Isai (as). Kjo ndodhte thjeshtë për shkak se Isai (as) nuk theksoi, deri atëherë, rregullat tradicionale por më tepër thirrte njerëzit në përkushtim ndaj Allahut, heqje dorë nga jeta e dynjasë, sinqeritet, vëllazëri dhe ndershmëri. Me të ndeshur me një kuptim tjetër të fesë, Çifutët u irrituan nga ajo që këshillonte Isai (as). Në Kur’an, Allahu shpjegon për mënyrën se si Isai (as) përcolli urdhërat e Allahut:

Po kur Isai erdhi me argumente të qarta, tha: “Erdha te ju me pejgamberllëk (urtësi) dhe erdha t’ju sqaroj atë pjesë që e kundërshtonit, pra kini frikë Allahun dhe më respektoni mua! S’ka dyshim, Allahu është Ai, Zoti im dhe Zoti juaj, andaj adhurojeni Atë! Kjo është rrugë e drejtë!” Dhe grupet u përçanë mes vete, e të mjerët ata që janë zullumqarë nga dënimi i ditës së dhembshme. (Zukhruf: 63-65)

Sinqeriteti dhe qëndrimi i ndryshëm i Isait (as) tërhoqi vëmëndjen e njerëzve. Numri i pasuesve të tij u ngrit vazhdimisht.

[fisniku-student]

Isai (as) përcjellë porosinë dhe
disa prej vështirësive me të cilat u ballafaqua

Në kohën kur u dërgua Isai (as), populli i Izraelit ishte në një kaos të përgjithshëm, si në aspektin politik ashtu edhe ekonomik. Në njërën anë, ishin rrethanat e vështira që iu imponuan njerëzve dhe në anën tjetër, besimet kundërthënëse dhe sektet e vështirësonin jetën e tyre. Në rrethana të tilla, njerëzit kishin së tepërmi nevojë të gjenin një rrugëdalje nga kjo gjendje e pashpresë.
Mesihu për të cilin njerëzit kishin pritur aq gjatë ishte Isai (as). Me vullnetin e Allahut, Isai (as) foli gjersa ende ishte në djep dhe kështu iu bëri me dije njerëzve që Mesihu që ata prisnin kishte arritur. Prej atij momenti, shumica e tyre mbështetën shpresat e tyre në të për t’u udhëzuar.
Mirëpo, kishte edhe njerëz që iu shmangën pranimit të Isait (as). Përkrahësit e sistemit të mosbesimit të kohës së tij, në veçanti, e konsideruan atë thjeshtë si një kërcënim për qenien e tyre. Për këtë arsye ata bënë plane ta pengonin atë posa dëgjuan për të. Mirëpo, për habinë e tyre, planet e tyre ishin të gjykuara të dështojnë që nga fillimi. Prapseprap, kjo nuk i ndaloi ata që të jenë armiq të përbetuar të Isait (as) gjatë misionit të tij.
Sidoqoftë, ata që vepruan kundër tij nuk ishin vetëm prej mosbesimtarëve. Gjatë kësaj periudhe, për arsye të ndryshme, shumica e rabinëve ishin kundër Isait (as) duke pohuar që ai po e shfuqizonte fenë e tyre dhe natyrisht me këtë ata u bënë mosbesimtarë për shkak të kundërshtimit të të Dërguarit të Allahut nga ana e tyre. Ajo që Isai (as) bëri në të vërtetë ishte vetëm të thërriste njerëzit në udhën burimore dhe të përjashtonte rregullat e rrejshme të futura në Judaizëm nga vet rabinët. Populli i Izraelit shtrembëroi fenë e vet duke ndaluar atë që ishte e lejueshme me shpalljen filllestare (burimore) dhe duke lejuar atë që ishte e ndaluar me të. Në këtë mënyrë, ata ndryshuan në tërësi udhën e vërtetë të zbuluar nga Allahu. Pas kësaj, Allahu dërgoi Isain (as) që të pastronte fenë e vërtetë prej të gjitha risive të përfshira në të në një fazë të mëvonshme. Isai (as) thirri njerëzit e tij në Ungjill (Ingjil) që vërtetonte Tevratin fillestar (burimor) që iu shpall Musait (as). Vargu në lidhje me këtë në Kur’an është:

Dhe (kam ardhur) që t’ju vërtetoj Tevratin që e keni para duarsh, t’ju lejoj disa që u ishin ndaluar juve, kam ardhur me argument nga Zoti juaj, pra kini frikë Allahun dhe më dëgjoni mua. (Ali Imran: 50)

Në një varg tjetër Allahu na bën me dije se Inxhili që iu shpall Isait (as) ishte udhëzues në udhën e drejtë për besimtartët dhe për t’i ndihmuar ata të dallojnë të mirën prej të keqes. Ishte poashtu edhe libër që vërtetonte Tevratin:

Ne vazhduam gjurmët e tyre (të pejgamberëve) me Isain, birin e Merjemes, vërtetues i Tevratit që kishin më parë. Atij i dhamë Inxhilin, që është udhëzim i drejtë dhe dritë, që është vërtetues i Tevratit që kishin pranë, që ishte udhëzues e këshillues për të devotshmit. (Maide: 46)

Njerëzit e spikatur në mesin e të Bijëve të Izraelit, të brengosur më tepër për rregullat që ishin bërë traditë, dyshuan në atë që kishte sjellur Isai (as). Kjo ndodhte thjeshtë për shkak se Isai (as) nuk theksoi, deri atëherë, rregullat tradicionale por më tepër thirrte njerëzit në përkushtim ndaj Allahut, heqje dorë nga jeta e dynjasë, sinqeritet, vëllazëri dhe ndershmëri. Me të ndeshur me një kuptim tjetër të fesë, Çifutët u irrituan nga ajo që këshillonte Isai (as). Në Kur’an, Allahu shpjegon për mënyrën se si Isai (as) përcolli urdhërat e Allahut:

Po kur Isai erdhi me argumente të qarta, tha: “Erdha te ju me pejgamberllëk (urtësi) dhe erdha t’ju sqaroj atë pjesë që e kundërshtonit, pra kini frikë Allahun dhe më respektoni mua! S’ka dyshim, Allahu është Ai, Zoti im dhe Zoti juaj, andaj adhurojeni Atë! Kjo është rrugë e drejtë!” Dhe grupet u përçanë mes vete, e të mjerët ata që janë zullumqarë nga dënimi i ditës së dhembshme. (Zukhruf: 63-65)

Sinqeriteti dhe qëndrimi i ndryshëm i Isait (as) tërhoqi vëmëndjen e njerëzve. Numri i pasuesve të tij u ngrit vazhdimisht.


Çifutët pohojnë të kenë mbytur Isain (as)

Nuk ka dyshim se gjithkush është i njoftuar me supozimin se Romakët e kryqëzuan (gozhduan në kryq) Isain (as). Sipas këtij supozimi, Romakët dhe rabinët Çifutë arrestuan Isain (as) dhe e gozhduan atë në kryq. Me të vërtetë, e tërë bota e krishterë përqafon besimin se Isai (as) vdiq dhe pastaj u ringjall dhe u ngrit në qiell. Mirëpo, kur i referohemi Kur’anit, shohim se ajo që ndodhi me të vërtetë nuk është ashtu siç besojnë njerëzit:

Madje për shkak të thënies së tyre: “Ne e kemi mbytur (qatalna) Mesihun, Isain, birin e Merjemes, të dërguarin e Allahut”. Po ata as nuk e mbytën (wa ma qataloohu) as nuk e gozhduan (wa ma salaboohu) (nuk e kryqëzuan në gozhda), por atyre u përngjau (shubbiha). Ata që nuk u pajtuan rreth (mbytjes së) tij, janë në dilemë për të (për mbytje) e nuk kanë për të kurrfarë dije të saktë, përveç që supozojnë. E ata me siguri nuk e mbytën (wa ma qataloohu) atë. (an-Nisa: 157)

Në vargun e njëjtë, japet informacioni i përmendur më poshtë për ngritjen e Isait (as):

Përkundrazi, Allahu e ngriti atë pranë Vetes (rafa’aahu). Allahu është i
poltfuqishëm, i dijshëm. (an-Nisa: 158)

Fakti që na zbulon Kur’ani është i qartë. Përpjekjet e Romakëve, të nxitura nga Çifutët për të mbytur Isain (as), u dëshmuan të pasuksesshme. Shprehja e cituar nga vargu i mësipërm “…po kështu iu duk (përngjau) atyre” shpjegon natyrën e vërtetë të kësaj ngjarjeje. Isai (as) nuk u mbyt por Allahu e ngriti atë pranë Vetes. Veç kësaj, Allahu na tërhek vëmendjen për faktin se ata që pohuan të kenë bërë këtë nuk dijnë asgjë për të vërtetën.

[fisniku-student]

Si rrëfehen vdekjet e profetëve në Kur’an?

Shqyrtimi i tregimeve në Kur’an që flet për mënyrën se si kishin vdekur profetët dhe vargjet që përshkruajnë vdekjen e Isait (as) zbulojnë një rrethanë të rëndësishme për këtë vdekje. Në këtë pjesë të librit do të shqyrtojmë kuptimin e fjalëve Arabe të përdorura për të përshkruar vdekjet e Isait (as) dhe të profetëve të tjerë dhe do të shohim mënyrën se si janë përdorur ato në këto vargje.
Siç do të mund të shohim në hollësi më vonë, një numër i fjalëve të posaçme janë përdorur në Kur’an për të përshkruar vdekjet e profetëve, sikurse fjala “qataloohu” (mbys/vras), “maata” (vdes), “halaka” (shkatërroj) dhe “salaboohu” (e kryqëzuan/e varën atë). Mirëpo, në mënyrë të qartë pohohet në Kur’an se “Ata as nuk e mbytën atë (wa ma qataloohu) dhe as nuk e varën (kryqëzuan) atë (wa ma salaboohu),” duke nënkuptuar se Isai (as) nuk ishte mbytur në asnjë mënyrë. Theksohet se dikush që i përngjante Isait (as) ishte paraqitur në vend të tij dhe se Isai (as) ishte ngritur pranë Allahut.
Në suren Ali Imran bëhemi me dije se Allahu muar Isain (as) dhe e ngriti atë pranë Vetes.

(Përkujto, o i dërguar) Kur Allahu tha: ‘O Isa, Unë po të marr ty (mutavaffeeka), po të ngris tek Unë (wa rafi’uka), po të shpëtoj prej (sherrit të) atyre që nuk besuan. E ata që të besuan ty, do t’i ngris lart mbi ata që nuk besuan deri në ditën e kijametit… (Ali Imran: 55)

Në vazhdim janë të paraqitura mënyrat në të cilat fjalët që i referohen vdekjes në Kur’an dhe fjala “shkaktoj vdekjen” që paraqitet në Suren Ali Imran janë përdorur:

[fisniku-student]

1. TAWAFFA: SHKAKTOJ VDEKJEN,
MARR NË GJUMË APO KTHEJ

Fjala “tawaffa” ashtu si është përdorur në këtë varg ka kuptime tjera përveç kuptimit të thjeshtë të “vdekjes” në Anglisht. Një studim i fjalëve të barasvlershme (ekuivalentëve) Arabe në këto vargje zbulon faktin se Isai (as) nuk kishte vdekur në mënyrën e pranuar. Ja se si është përshkruar kthimi i tij tek Allahu në Suren al-Ma’ida, 117:

Unë nuk u kam thënë tjetër atyre, pos asaj që Ti më urdhërove; ‘Adhuroni Allahun, Zotin tim dhe Zotin tuaj’ dhe sa isha ndër ta, kam qenë përcjellës i tyre, e pasi që më more mua (tawaffa), Ti ishe roje (dhe dëshmues) i tyre. Ti je dëshmitar për çdo send!” (Maide: 117)

Në Arabisht fjala e cila është përkthyer në disa përkthime të këtyre vargjeve si “më bëre të vdes” është “tawaffa” dhe rrjedh nga rrënja e “wafa – përmbush”. Tawaffa nuk domethënë “vdekje” në të vërtetë por akti i “marrjes së shpirtit” ose në gjum ose në vdekje ose si në rastin e marrjes së Isait (as) në praninë e Allahut. Nga Kur’ani prap, kuptojmë se “marrja e shpirtit” nuk domethënë domosdo vdekje. Për shembull në një varg në të cilin është përdorur fjala “tawaffa”, nuk është vdekja e një qenieje njerëzore që nënkuptohet por “marrja e shpirtit të tij në gjumë”:

Është Ai që ju merr ju tek Vetvetja (yatawaffakum) natën, dhe e di çka vepruat ditën dhe pastaj ju zgjon (ngjallë) prap (ditën), që afati i përcaktuar të përmbushet… (An’am: 60)

Fjala e përdorur “marr (prapa)” në këtë varg është e njëjtë më atë të përdorur në Suren Ali Imran: 55. Me fjalë të tjera, në vargun e mësipërm, fjala “tawaffa” është përdorur dhe është e qartë se njeriu nuk vdes në gjum. Prandaj, ajo që nënkuptohet këtu është prap, “marrja e shpirtit (prapa).”

E njëjta fjalë është përdorur në vargun e mëposhtëm si në vijim:

Allahu i merr shpirtrat e njerëzve (tawaffa) kur vie momenti i vdekjes (mawtiha) së tyre (i vdekjes së trupave të tyre) dhe të atij që është në gjumë (lam tamut) e ende nuk ka vdekur. E atij që i është caktuar vdekja (mawt) e mban (nuk e kthen), e atë tjetrin (që nuk i është caktuar vdekja, por që është në gjumë) e lëshon të kthehet deri në një afat të caktuar… (Zumer: 42)

Siç sugjerojnë këto vargje, Allahu merr prapa shpirtin e atij që është duke fjetur, mirëpo Ai kthen prapa shpirtërat e atyre vdekja e të cilëve ende nuk është urdhëruar. Në këtë kontekst, njeriu nuk vdes gjatë kohës që është në gjumë, në kuptimin në të cilin ne e perceptojmë vdekjen. Shpirti lëshon trupin vetëm përkohësisht dhe qëndron në një dimension tjetër. Kur zgjohemi, shpirti kthehet në trup. (Profesori Sylejman Ates, Yuce Kur’an’in Cagdas Tefsiri (Tafsiri Bashkëkohor i Kur’anit të Shenjtë))

Imam al-Qurtubi e bën të qartë se ekzistojnë tri kuptime të fjalës wafat e cila rrjedh prej rrënjës së njëjtë sikurse fjala tawaffa: wafat i vdekjes, wafat i gjumit, dhe i fundit, wafat i ngritjes në praninë e Allahut, sikurse në rastin e Sajidinit Isa (as).

[fisniku-student]

2. QATALA: MBYS/VRAS

Fjala e përdoret përgjithësisht për “mbys/vras” kur flitet për vdekjen në Kur’an është fjala Arabe “qatala.” Kjo fjalë është përdorur në këtë mënyrë në Suren Mu’min:

Faraoni tha: “Më lini mua ta vras Musain dhe le të thërras Zotin e tij (t’më ndalojë)! Kam frikë se ai do t’ju ndërrojë juve fenë tuaj ose se ai mund të bëj që të përhapet në tokë e keqja dhe ligësitë!” (Mu’min: 26)

Shprehja “më lini mua ta vras Musain” në këtë varg paraqitet në formën Arabe “aqtulu Musa.” Kjo fjalë rrjedh nga folja “qatala.” Në një varg tjetër, e njëjta fjalë është përdorur në këtë mënyrë:

Kjo ndodhi ngase ata…mbytnin (yaqtuloona) pejgamberët pa kurrfarë të drejte… (Bekare: 61)

Fjalët “ata mbytnin” në këtë varg paraqitet si “yaqtuloona” në origjinalin në Arabisht, që prap rrjedh nga folja “qatala.” Dhe siç bëhet e qartë nga përkthimi, don të thot “mbys/vras.”

Është e qartë se si është përdorur folja “qatala” në vargjet në vijim që përshkruajnë vdekjen e profetëve. Të gjitha fjalët, kuptimi i të cilave paraqitet në kllapa rrjedhin nga folja “qatala.”

…Ne do të shënojmë atë që thanë ata dhe që i mbytën (wa qatlahum) pejgamberët pa kurrfarë të drejte… (Ali Imran: 181)

…A nuk u bëtë kryelartë dhe disa prej tyre i mohuat e të tjerët i mbytët (taqtuloona)? (Bekare: 87)

…Thuaj: “Nëse jeni besimtarë, pse pra i mbytnit (taqtuloona) më parë pejgamberët e Allahut?” (Bekare: 91)

Ata që mohojnë argumentet e Allahut, mbysin (yaqtuloona) pejgamberët pa kurrfarë të drejte, mbysin (yaqtuloona) edhe njerëz që këshillojnë për të drejtën… (Ali Imran: 21)

…E përse i mbytët ata (qataltumoohum) nëse thoni të vërtetën?” (Ali Imran: 183)

…Ai (që nuk iu pranua) tha: “Unë do të të mbys (la aqtulannaka) ty.” … (Maide: 27)

Dhe, nëse ti e zgjatë te unë dorën tënde për të më mbytur (li taqtulanee), unë nuk e zgjas te ti dorën time për të mbytur (li aqtulaka) ty… (Maide: 28)

“Mbyteni (uqtuloo) Jusufin ose hidheni diku larg në një vend…” (Jusuf: 9)

E gruaja e faraonit tha: “Shpresë gëzimi për mua dhe për ty, mos e mbytni (la taqtuloohu) atë…” (el-Kasas: 9)

“O Musa, paria është duke biseduar për të mbytur (li yaqtulooka) ty…” (el-Kasas: 20)

Po përgjigjja e popullit të tij nuk ishte tjetër vetëm të thonë: “Mbyteni (uqtuloohu) atë (Ibrahimin) ose digjeni!” (el-Ankebut: 24)