Befasi e shkrimtares Aida (Manulaki në forum)

[marcus1]

Marre nga e perditshmja "Bota Sot" shkrim nga Agim Shehu, E premte 20 Korrik



Agim Shehu


BEFASI E SHKRIMTARES SË RE AIDA…


Në një tubim lexuesish në Nju Jork, Aida Bode merr librin tim për Amerikën,
pastaj më zgjat me një lloj ndrojtjeje librin e saj: „Është romani im i
parë, jua kam dhënë dhe një herë. Lutem, po patët kohë, lexojeni"!
Nga mënyra si m'u drejtua, po atë mbrëmje hapa fletën e parë. E nisa për
mirësjellje, po e vazhdoja me kureshtje; në fund mbeta disi i hutuar. Po
përfytyroja autoren e re të saponjohur duke e harmonizuar me romanin e saj
të parë, një vepër befasuese nga një penë ende e pasprovuar. Veçanërisht nga
një femër gjithësesi e re, në moshën e Krishtit. Mbylla romanin dhe po
përjetoja ngjarjen biblike të subjektit.
Ç'ia kish shkuar në mëndje një femre të re mes Nju Jorkut, që të largohej
pesë mijë vjet në histori gjer te historitë e Biblës, te Davidi me të
dashurën e furishme izraelite Baath Shebën!? Të guxonte për të treguar e për
të spjeguar një pasion dramatik prej perëndie e prej njeriu që ulet me
ngrohtësi të pranueshme intime në letrën e një të reje shqiptare, pa guxuar
të pohojë ende se është shkrimtare!? Davidit – legjendë hyjnore hebraike, i
merren mëndtë karshi një gruaje të thjeshtë po të bukur, bashkëshorte e
ushtarit të tij i cili vritet në luftë edhe me dëshirën e Davidit, që ky të
mbulonte lindjen e fëmijës së paligjshëm!..Drama dhe pasioni ushqejnë njera
tjetrën; autorja e re hyn asnjanëse në këtë histori të largët që ua bën
njerëzve të afërt, thua secili atë e përjeton te nënndërgjegja e tij e
fshehur.
Për krijuesin, të gjesh një ngjarje letërsie ndoshta nuk është e vështirë;
s'është aq i vështirë as krijimi i një karakteri, as përshkrimet e njeriut
apo të natyrës, as dialogjet...Më e vështira nga të gjitha është mënyra e të
shkruarit, vendosja e fjalës në letër, rrëfimi i natyrshëm. Jo më kot thuhet
se shkrimtari është stili i tij, se magjia e artit është aftësia për të
gjetur fjalën e duhur e ta vësh në vëndin e duhur. Letërsia e vërtetë ka një
pastërti fisnike të kursyer, ku nuk pranon asgjë të tepërt. Kur fjala vihet
saktë e natyrshëm në letër, lexohet edhe midis reshtave. Kjo aftësi
sigurisht te krijuesi arrihet me kohë, kur mosha dhe përvoja ia heq fryrjet
apo zbukurimet e panevojëshme.
Është në meritën e veçantë gjer në befasi të autores së re, që në tregimin
e ngjarjes biblike tingëllojnë zëra të ditës nga shpirti ynë njerëzor; që
ajo nuk mban asnjë qëndrim skematik morali por i motivon ato në mënyrën e
vet të lirëshme, ku hyjnorja dhe tokësorja kufijtë në shpirtin e njeriut i
ka konvencionalë. Qoftë dhe me butësinë e vet prej femre të kulturuar, ajo
guxon të spjegojë dialektikën e shpirtit njerëzor në dy të dashuruar
dramatikë që, siç thotë Hegeli, është më e vështira në spjegim e çdo
dialektike. Ndjen adhurim në përpjekjet e saj sa të zgjuara dhe naive kur
vihet të spjegojë natyrshëm, qoftë dhe me guxim prej personaliteti të saj,
„pafajësinë e fajit", se „dhe gabimi është jeta jote", se njeriu spjegohet
nëse së pari pranohet siç është. Si mjeshtre e re e fjalës, autorja ndjenjën
sidomos të femrës e jep herë si arkitekturë të menduar, herë si rezatim të
çliruar. Nëse ndjenja diku rebelohet, ajo i kërkon falje logjikës së
ndërgjegjëshme, se rezatimi i ndjenjës shpesh është i pandërgjegjshëm, dhe
mëkatin e ngarkon vetë.
Romani ka veçanërisht përshkrime aq të goditura, përfytyrimi i të cilave
dëshmon se ato aq bukur e saktë mund t'i tregojë vetëm një femër e
talentuar. Nuk di në ka prozatore tjetër shqiptare që këtu t'ia kalojë!
Të kthehemi së fundi te kryesorja, stili i veprës, ajo që është thesari
parësor, i pazevëndësueshëm i autores së re, ajo që është siguria e talentit
të plotë. Faqet e romanit lexohen si një frymëmarje e lirë e vetvetishme.
Shkrimtares i rjedhin fjalët si shkundje lulesh nga pemët, a si një rënie e
butë e bardhë e dëborës. Stili i rjedhshëm lehtë, pa shtrëngim për të gjetur
fjalë me „stërrall" apo me „sheqer", të kujton pemën që i lind lulet pa e
kuptuar vetë se po lind. I tillë, ngjarja e romanit i afrohet lexuesit si
një rezatim i ngrohtë dielli që autores së re i rjedh sa nga truri i mënçur
dhe nga gjaku i ngrohtë. Këtë ajo e dëshmon edhe me një ngjarje të marrë nga
mëse 5 mijë vjet më parë.
Romani i parë befasues i Aida Bodes të lind kureshtjen: si do të jetë
romani i saj i dytë!?

[Brari]

Suksese Manulakes !

edhe ne forum ka shkruar ajo per Sheben ne mos gaboj..

[Morning star]

Suskese Manules

Manulaki eshte nder personat qe njeriu i lexon me qejf kur shkruajn.


Jan edhe ca Poete te tjere qe ka pas ky forum, por tani se di nga behen.

[D@mian]

Urime Manulke

nuk eshte copypaste