Germezimi i sakte i shqipes

[Mina]

Si nuk e dashkam gegerishten kur une jam nga veriu i Shqiperise?! Askund nuk jam shprehur keshtu! Perpiqu te jesh me i perqendruar kur lexon postimet!
Kam thene edhe me lart qe ne ambjente te caktuara nuk eshte i pershtatshem dialekti! Imagjinoni nje spikere TV nga veriu te thote: A mujtet, ne vend te pershendetjes se zakonshme: Mirmengjes! Ose nje nga jugu te thote: Njatjeta, ne vend te pershendetjes: Mirudegjofshim!

[AsgjëSikurDielli]

Mina,

ka nje keqkuptim me duket. Une s'te them ty direkt se nuk e do. Une flas duke pergjithesuar ata qe nuk e done apo qe arsyetohen se "eshte teper e veshtire per ta mesuar". Meqe une jam nga Kosova dhe rrjedhimisht e flas gegenishten ne shoqeri dhe ne shtepi, me duket teper e lehte. Por, disave qe e flasin toskerishten nuk do ju dukej e tille.

Tash shtrohet pyetja, si do i mesojne e kuptojne gjeneratat e reja qe e mesojne vetem gjuhen zyrtare disa nga veprat me te medha te letersise shqipe?

Psh. sa njerez sot e kuptojne "Lahuta e Malcis" ashtu sic duhet kuptuar? Ose sa njerez duke e lexuar Migjenin thone "C'thote ore ky?"

Qellimi im eshte te krijohet edhe nje Kongres i ri e nga aty te dalim te kenaqur te gjithe. Ta bashkojme nje gjuhe si i ka hije dhe te pasurojme ate.

Nuk eshte e thene qe nje tosk ti thote nenes se tij "Nane" ose Henes "Hane", por bile ta dije cka thote nje geg kur flet me te.

Germezimet jane te ndryshme. Dialektet tona e trajtojne ne menyra te ndryshme germezimin.

Psh per dialektin tosk "Nentor" eshte e drejta. Per ate geg "Nandor" eshte e drejta dhe origjinalja. Kjo eshte relative, ndryshon nga trolli ne troll.

Por, mua me bren fakti kur psh e shkruaj nje poezi e dua te shpreh dic qe ka kuptim vetem ne dialektin geg. ata te dialektit tosk nuk do me kuptonin. Kjo shkakton pakenaqje edhe te une edhe te publiku.

Per sot kaq,

Pershendetje

StarCraft.

[illiriani]

Mina, si "ne vende te cakuara nuk eshte i pershtatshem dialekti i Gegenishtes"?


[Posti u editua pjeserisht - nese ke ndonje mospajtim me ate qe e tha Mina kete shprehe me fjale te tjera - StarCraft]

[Mina]

StarCraft, jam e bindur se nese ti do te shkruash nje poezi ne gegerisht, ai qe do ta kuptoje e kupton, qofte edhe toske! P.sh. "Lahuta e Malesise" eshte e pelqyeshme nga te gjithe shqiptaret! Ka nje problem: djali im meson ne shkolle vjersha te shkruara ne gegerisht. Ai e ka te veshtire t`i zbertheje kuptimin vargjeve sepse eshte toske. Une perpiqem ta ndihmoj dhe ia dal ne krye. Ne nje familje tjeter, ku te dy prinderit jane nga jugu i Shqiperise, duhet me shume durim dhe kujdes sepse nese shprehet ndonje pakenaqesi ne nje rast te tille, pikerisht ne kete moment, femija reagon dhe ben ndarjen nga gegerishtja.
Me duket se dolem nga tema por gjithsesi edhe ky debat i sherben temes!

[MI CORAZON]

NENTOR thuhet e shkruhet ..............keshtu ma kane mesuar mua ne shkolle. Edhe ma kane mesuar mire.

[Calvero]

Starcraft
Ke të drejtë kur thua se ne duhet t'i përmbahemi temës por disa herë për të ilustruar një mendim apo një ide je i detyruar të marrësh shembuj nga gjuhët e tjera . Kjo ishte thjesht arsyeja e debatit në lidhje me frëngjishten.

Calvero

[Calvero]

Mina
Kur ti thua që dialekti nuk është i përshtatshëm në ambjete të caktuara si radio TV apo shtyp kjo nuk është për faj të dialektit në vetvete. Ky shtë faji i autoriteteve komuniste të cilët meqë ishin shumica nga jugu vendosën në mënyrë arbitrare dhe pa baza shkencore si gjuhë zyrtare dialektin tosk. Që nga ky moment dialekti geg filloi të shihej me sy të keq dhe ai që fliste ne gegërisht të konsiderohej si pa kulturë gjë që s'është aspak e vërtetë. Në vendet e tjera ku ka patur me dhjetra dialekte është marë si bazë e gjuhës zyrtare dialekti që flitej nga shumica e popullsisë dhe në të cilin kishte më shumë vepra të shkruara. Duke patur parasysh që dialekti geg flitet nga shumica e popullsisë, që ai është më i pasur në fjalë e shprehje, dhe që veprat e para të shqipes i kemi në gegërisht mirë do të ishte që ai të bëhej baza e gjuhës zyrtare. Kështu dhe puna që do t'i duhej qeverisë për të përhapur këtë dialekt do të ishte më e vogël sepse numri i atyre që do të duhet t'a mësonin do të ishte më i vogël. Në njejtën kohë të gjitha ato fjalë e shprehje që ekzistojnë në dialektin tosk dhe që nuk ekzistojnë në atë geg duhet të futeshin në gjuhën zyrtare dhe të mësoheshin nga të gjithë. Kështu dhe gjuha do të pasurohej. Sigurisht që këto janë janë ëndrra por me punë e përpjekje ne mund t'ia arrijmë. Kombet e tjera ia kanë arritur këtij qëllimi pse mos t'ia arrijmë dhe ne ?
Konkuzion : Eshtë më kollaj që t'i mësojmë pakicës toske fjalën nandor sesa shumicës gege fjalën nëntor. Fjala toske nëntor mund të ekzistojë gjithashtu në fjalor në mënyrë që ata që s'e përdorin të marrin vesh të paktën kuptimin e saj. Unë psh jam me origjinë nga jugu dhe shpesh herë duke lexuar tekste në dialektin geg kam hasur në fjalë të cilat nuk i kuptoja. S'kisha as ku të drejtosha sepse këto fjalë nuk ekzistonin aspak në fjalor.

Përshëndetje Calvero

[AsgjëSikurDielli]

Postuar më parë nga Calvero
Starcraft
Ke të drejtë kur thua se ne duhet t'i përmbahemi temës por disa herë për të ilustruar një mendim apo një ide je i detyruar të marrësh shembuj nga gjuhët e tjera . Kjo ishte thjesht arsyeja e debatit në lidhje me frëngjishten.

Calvero

Une kete e kuptoj, por te mundohemi sa me shume ti permbahemi temes.

Pershendetje miqesore,

StarCraft.

[Vajzë_Mistrece]

nëntor,-i m. November

marrë nga fjalori Shqip-Anglisht.


të fala,
vajzë_mistrece

[enita]

sa here qe dyshohet ne standardet e gjuhes se njesuar shqipe, pason arsyetimi "nevoje politike e kohes" . Se paku ketu keshtu ndodhe.
E flas gegnishten sepse nana jeme ka fol keshtu, por e shkruaj gjuhen standarde te cilen nuk e flas dot. Nuk them se duhet bere revolucion ne gjuhe, se duhet nderruar e folmja apo ngjashem, por, pse te nencmohem une ne Shqiperi nese flas ashtu si flas. "Pse nje plake ne Gjirokaster te tingelloj me afer normes se nje Akademik yni" (Migjen Kelmendi).
sidoqofte, kane kaluar 30 vjet nga Kongresi i gjuhes se njesuar e ne Kosove kurrsesi te perdoret kjo e folur. Aq me keq, duke qene se tani disi eshte tejkaluar ajo koha kur gjuha e paster e njesuar identifikonte nje kategori te larte shoqerore,tani te folmet lokale perdoren ne shkolle, TV, fakultet e organizata punuese.
Si zgjidhje per kete eshte gjetur sjellja e folesve (spikereve) nga Shqiperia ne radiot dhe TV-te tona.
E na jemi te paafte te flasim....
Na jemi jashte normes, se prindet tane jane jashte normes se...
Nje kongres i ri i gjuhes se unisuar nuk do t'i sillte dem shqipes nese do te perfshinte disa "gegnizma" qe nese une them :
Me punu ... mirret njejte si: Per te punuar...
dredhez=luleshtrydhe
tambel=qumesht
krye=koke
Tani vone serbet kane botuar nje liber per ne, ku ata thone se ne jemi dy popuj te ndare gege e tosk. se deri te Kongresi i gjuhes ne kemi folur me perkthyes mes veti, se nuk kuptohemi dot etj etj.
Prandaj kjo me shtyen qe te respektoj gjuhen e njesuar, por me shprese se nje dite kjo gjuhe do te jete me shume se e respektuar... do te jete e afert me mua qe une ta flas me lehte.



p.s. jam e re ne kete forum shpresoj se do ta adresoj ne vend te duhur pergjigjen nese jo atehere -germezimi i sakt i shqipes