Poetic cinema lovers!

[fuorisync]

Pasi u mundova disi per te shkruajtur disa rrjeshta qe do te inaguronin kete hapesire diskutimi me ne fund hoqa dore dhe vendosa te citoj nje thenie te famshme te Andrej Tarkovskit...

"Cinema is based on two types of directors who make two different types of films: those who imitate the world they live in, and those who create their own world - the poets in cinema. And I believe only the poets will go down in the history of cinema...."

Vendosa ta hap kete teme me te fundmin film, vertet te bukur, qe kam pare keto kohe...

[fuorisync]

...kino-piktura "Madame Bovary" qe Sokurov na ka lene (kinematografia e te cilit nga shume kritike konsiderohet si e vetmja pasuese e denje e motiveve Tarkovskiane), i shmanget cfaredolloji kornize kohore-hapsinore...mjafton nje portret, renkim, dritehije per te na bere te ndjejme fatin tragjik te personazhes kryesore te luajtur me aq mjeshtri nga etnolinguistja Cecile Zervoudaki (filmi i vetem ne te cilen ka aktruar qe i dha dhe cmimin e madh si aktorja me e mire ne festivalin kinematografik te Dunkerkut)...ajo u flet ne frengjisht te dashureve te saj rus...vrapon, fluturon neper rrugicat e shkreta te qytezes derisa....

[Cupke_pe_Korce]

Kohet e fundit kam pare Last Year at Marienbad (1961) - Alain Resnais. Te krijon pershtypjen sikur je rrezuar ne nje cmendine dhe s'del dot (u ka ndodhur ndonjehere te shikoni enderr, dhe te jeni te vetedijshem per kete, por sa here provoni te hapni syte apo te ngriheni nga krevati u duket e pamundur? sikur gjithe bota meshon mbi ju?). Kete pershtypje pata. Frengjishtja s'me ka tingelluar ndonjehere kaq hipnotizuese.

Zakonisht filmat i shoh dy here, ose te pakten i bej review skena te vecanta. S'kisha nerva per kete me lart.

[autori]

Kohet e fundit kam pare Last Year at Marienbad (1961) - Alain Resnais. Te krijon pershtypjen sikur je rrezuar ne nje cmendine dhe s'del dot (u ka ndodhur ndonjehere te shikoni enderr, dhe te jeni te vetedijshem per kete, por sa here provoni te hapni syte apo te ngriheni nga krevati u duket e pamundur? sikur gjithe bota meshon mbi ju?). Kete pershtypje pata. Frengjishtja s'me ka tingelluar ndonjehere kaq hipnotizuese.

Zakonisht filmat i shoh dy here, ose te pakten i bej review skena te vecanta. S'kisha nerva per kete me lart.

Ka vite qe e kam pare, por kam nje kujtim te mrekullueshem per "L'annee derniere a Marienbad". Alain Resnais eshte akoma gjalle, vjet beri nje film te ri, Coeurs. Eshte tek te 80-at tani.

"L'annee derniere a Marienbad" mbetet nga kryeveprat e Resnais-se, bashke me "Hiroshima, mon amour" (Hiroshima, my love).

jam kurioz me dite : ku e pe filmin? ne dvd ?

shikoje me vemendje kete foto. ka dicka qe nuk "shkon" (qellimshem, kuptohet): sipas teje ??

[autori]

Pasi u mundova disi per te shkruajtur disa rrjeshta qe do te inaguronin kete hapesire diskutimi me ne fund hoqa dore dhe vendosa te citoj nje thenie te famshme te Andrej Tarkovskit...

"Cinema is based on two types of directors who make two different types of films: those who imitate the world they live in, and those who create their own world - the poets in cinema. And I believe only the poets will go down in the history of cinema...."

...

Nga poetet e kinemase, ka shume me permend (Fellini, Bergmani, Kubricku, Hitchcocku, Kurosawa, Tarkovski, Godardi, Antonioni, Pazolini, Ozu-ja, Minelli, Mizogutchi, Rossellini, Cassavetes, Buñueli, Bressoni, Tati, Fassbinderi, Kieslowski, Visconti, de Oliveira, Hous Hsiao Hsieni, Kiarostami...).

Megjithate, duke marre parasysh qe, per dreq, kinemaja eshte art por dhe industri (duhet financuar nje film, gjithsesi), jo pak nga keta kane bere edhe filma te komanduara (porositura) nga kompani te medha (sidomos nga Hollywood-i) dhe kane arritur gjithsesi t'ja dalin mbane, duke u perpjekur ne maksimum te lene gjurmë personale edhe ne filmat e porositur:

Kisha pare disa filma te tij, por keto dite po shikoj nje retrospektive me filmat e nje gjeniu te epokes se arte te Hollywood-it, Vincente Minellit: te mrekullueshem !! Po aq poetike sa dhe cilido film tjeter personal i ndonje prej regjizoreve te lartpermedur.

Por kjo puna e poetikes ( e atyre qe rrefejne boten e tyre shpirterore ne filmat e tyre), eshte pak e ngaterruar, sepse nganjehere, mund te bihet ne perseritje (ne frengjisht thuhet - nombrilisme- qe do te thote. kërthizë-izëm !), pra qe mund te perkthehej narcisizëm.

per shembull : Per mendimin tim, Fellini ne vitet e fundit te punes se tij, kish shume me pak frymezim sesa ne filmat e tij te pare. Ndersa John Ford, edhe pse punoi më së shumti per kompanite hollywood-jane te viteve 50-60, ka realizuar disa nga western-et më poetike te historise se kinemase (qe personalisht, i adhuroj !!)

[RaPSouL]

Cka eshte kjo , se paskam degjuar asnjeher dhe se kam pare kur , sorry..!

[Cupke_pe_Korce]

Ka vite qe e kam pare, por kam nje kujtim te mrekullueshem per "L'annee derniere a Marienbad". Alain Resnais eshte akoma gjalle, vjet beri nje film te ri, Coeurs. Eshte tek te 80-at tani.

"L'annee derniere a Marienbad" mbetet nga kryeveprat e Resnais-se, bashke me "Hiroshima, mon amour" (Hiroshima, my love).

jam kurioz me dite : ku e pe filmin? ne dvd ?

shikoje me vemendje kete foto. ka dicka qe nuk "shkon" (qellimshem, kuptohet): sipas teje ??

filmin ne dvd e pashe, por jam e sigurt qe jepet edhe ne kinema. pse c'na kujtoni ju andej, se ne ketej shofim vec xhon travolta e brus uills. ka kinema per se mbari edhe ketej, sigurisht qe ne shkurt do te shfaqin nga shtate here Casablancen, apo per kater korrik Birth of a Nation, ajo kur na le ndonjeri shendene (si Altman janarin qe shkoi) i bejne tribut nje muaj te tere, por gjate vitit japin edhe filma te huaj (te vjeter, e te rinj)

Ajo fotoja me duket shume ekspresioniste, nga dizajni, eshte pak si teper spaciale , dhe vetem njerzit bekan hije, por edhe hijet nuk u nderprekan. Mund te jap shume hamendje pse; njera prej tyre do te ishte nje tjeter dimension (i erret) qe eshte e pamundur ta heqim qafe, dhe njerzit qenkan te vetmit qe e zoterojne. Nuk e di.

Hiroshima, Mon Amour e kam nisur ta shoh kohe me pare, por nuk e di si ishte puna qe nuk e perfundova. Me kujtohet qe imazhet e fillimit ishin shume "disturbing." Do ti kthehem edhe nje here kur te kem kohe.

ps. Kurosawa I've loved every movie I've seen from him. Mua me eshte dukur nje nga me poetiket. Edhe Tarkovski sigurisht, vecanerisht tek The Mirror. (nuk e di ne e ke pare nje dokumentar te Tarkovskit, Tempo di Viaggio/ Voyage in Time, qe tregon dicka rreth punes se tij kur do te xhironte Nostalghia. flet ca edhe per poetiken e tij. me pelqeu.) Fellini's Amarcord I have truly loved. Fellini duhet te jete nga poetet me origjinale (nese imazhi konsiderohet poezi). A nuk ishte ai qe improvizonte skenat ne fillim dhe pastaj fillonte te mendonte per dialogun?

[fuorisync]

Nga poetet e kinemase, ka shume me permend (Fellini, Bergmani, Kubricku, Hitchcocku, Kurosawa, Tarkovski, Godardi, Antonioni, Pazolini, Ozu-ja, Minelli, Mizogutchi, Rossellini, Cassavetes, Buñueli, Bressoni, Tati, Fassbinderi, Kieslowski, Visconti, de Oliveira, Hous Hsiao Hsieni, Kiarostami...).

Megjithate, duke marre parasysh qe, per dreq, kinemaja eshte art por dhe industri (duhet financuar nje film, gjithsesi), jo pak nga keta kane bere edhe filma te komanduara (porositura) nga kompani te medha (sidomos nga Hollywood-i) dhe kane arritur gjithsesi t'ja dalin mbane, duke u perpjekur ne maksimum te lene gjurmë personale edhe ne filmat e porositur:

Kisha pare disa filma te tij, por keto dite po shikoj nje retrospektive me filmat e nje gjeniu te epokes se arte te Hollywood-it, Vincente Minellit: te mrekullueshem !! Po aq poetike sa dhe cilido film tjeter personal i ndonje prej regjizoreve te lartpermedur.

Por kjo puna e poetikes ( e atyre qe rrefejne boten e tyre shpirterore ne filmat e tyre), eshte pak e ngaterruar, sepse nganjehere, mund te bihet ne perseritje (ne frengjisht thuhet - nombrilisme- qe do te thote. kërthizë-izëm !), pra qe mund te perkthehej narcisizëm.

per shembull : Per mendimin tim, Fellini ne vitet e fundit te punes se tij, kish shume me pak frymezim sesa ne filmat e tij te pare. Ndersa John Ford, edhe pse punoi më së shumti per kompanite hollywood-jane te viteve 50-60, ka realizuar disa nga western-et më poetike te historise se kinemase (qe personalisht, i adhuroj !!)

Sa per filmat e Vincente Minellit me eshte dhene shume here rasti pere ti pare (ekziston nje kanal spanjoll i rrjetit turner classic movies qe i dedikohet vetem kinematografise hollivudiane te viteve 30-60) por ne fund asnjhere nuk jam bere mbare....kete muaj shpresoj te shikoj disa prej tyre dhe te te jap mendimin tim per to...sa per kinematografine hollyvudiane as qe ve ne dyshim qe shume regjisore ja kane arritur, perpos shume veshtiresive te imponuara nga kompanite e medha, te lene gjurme personale ne veprat e tyre dhe kjo as qe diskutohet pasi filmat, ne fund te fundit, vijne ne jete si frut i perkushtimit njerezor...problemi qendron ne faktin se industria hollyvudiane nuk ka lene pas nje tradite kinemaje te vertete poetike ne sensin qe keta regjisore te kene lene nje firme te vertete autoriale ne krijimtarine e tyre...psh flitet per kinemane tarkovski-ane, bunuel-iane apo bergmi-ane por a mund te flitet dot me te tilla prapashtesa per autoret hollivudiane? kubrick apo orson welles do ti kisha perfshire me kenaqesi ne kinematografine poetike por ja qe s'me rezultojne aspak krijesa te industrise hollivudiane...tjetra qe doja te te thoja eshte se rruga e te qenurit besnik ndaj vetvetes ne kinematografi per nje regjisor pergjate gjithe krijimtarise se tij, ekziston dhe eshte ndjekur nga shume te tille...shembujt ti duhet te kesh shume mire parasysh...pastaj sa per kethize-izimin apo riperseritjen ndonjehere ajo eshte thjesht e pashmangshme, puna qendron te dish te marresh vendimet e duhura ne kohen e duhur (antonioni apo rossellini)...

[fuorisync]

filmin ne dvd e pashe, por jam e sigurt qe jepet edhe ne kinema. pse c'na kujtoni ju andej, se ne ketej shofim vec xhon travolta e brus uills. ka kinema per se mbari edhe ketej, sigurisht qe ne shkurt do te shfaqin nga shtate here Casablancen, apo per kater korrik Birth of a Nation, ajo kur na le ndonjeri shendene (si Altman janarin qe shkoi) i bejne tribut nje muaj te tere, por gjate vitit japin edhe filma te huaj (te vjeter, e te rinj)

Ajo fotoja me duket shume ekspresioniste, nga dizajni, eshte pak si teper spaciale , dhe vetem njerzit bekan hije, por edhe hijet nuk u nderprekan. Mund te jap shume hamendje pse; njera prej tyre do te ishte nje tjeter dimension (i erret) qe eshte e pamundur ta heqim qafe, dhe njerzit qenkan te vetmit qe e zoterojne. Nuk e di.

Hiroshima, Mon Amour e kam nisur ta shoh kohe me pare, por nuk e di si ishte puna qe nuk e perfundova. Me kujtohet qe imazhet e fillimit ishin shume "disturbing." Do ti kthehem edhe nje here kur te kem kohe.

ps. Kurosawa I've loved every movie I've seen from him. Mua me eshte dukur nje nga me poetiket. Edhe Tarkovski sigurisht, vecanerisht tek The Mirror. (nuk e di ne e ke pare nje dokumentar te Tarkovskit, Tempo di Viaggio/ Voyage in Time, qe tregon dicka rreth punes se tij kur do te xhironte Nostalghia. flet ca edhe per poetiken e tij. me pelqeu.) Fellini's Amarcord I have truly loved. Fellini duhet te jete nga poetet me origjinale (nese imazhi konsiderohet poezi). A nuk ishte ai qe improvizonte skenat ne fillim dhe pastaj fillonte te mendonte per dialogun?

kete dokumentar mbi Tarkovskin, une e kam pare...bashkebisedimi ndermjet tonino guerra-s dhe vete tarkovskit, ku secili flet ne gjuhen e tij, me ka lene mbresa pasi kanali italian (rai 3) ne te cilin e pashe kete dokumentar, kishte vendosur te mos i vinte titrat ne momentet kur tarkovski fliste ne rusisht dhe pavaresisht kesaj ne fund ngela me ndjesine e te "moskuptuarit" dhe "kuptuarit" ne te njejten kohe te gjithckaje qe ndodhi ne ate 1 ore film...

[Baptist]

Andrej Tarkovskij
i pa arritshem, fotografia e tij nuk eshte vetem poezi ajo i then te gjitha keto dimensione kadri i tij eshte formulim simfonik.

Sa mire qe ma kujtuat te shikoj edhe nje here Nostagjine e tij. Megjithese "Andrej Rublovi" me duket e arritur me e madhe se "Nostalgjia", por nuk kam arritur ta siguroj nje kopje te mire ende.

Shikim te kendshem vetes...