Dosja antishqiptare e Greqisë, 1912-2007

[BARAT]

“Turballi Sulltan”, teqja që mbahet peng nga grekët

30/07/2007 - gazeta panorama

E ndërtuar në vitin 1490 në zonën e Menit, midis Farsallës dhe Volosit, teqja “Turballi Sulltan” ka qenë për një kohë të gjatë një nga objektet më
të mëdha e më të rëndësishme jo vetëm për komunitetin bektashian që jetonte në Greqi, por për tërë besimtarët e këtij sekti. Realitetet politike që ka përjetuar rajoni gjatë shekullit të kaluar, e ka privuar këtë komunitetet nga e drejta e pronësisë mbi të. Shumë herë është justifikuar kjo me argumente nga më të ndryshmet, vetëm e vetëm për t’ua mohuar pronarëve të ligjshëm të drejtën e pronësisë. Përkundër të vërtetave historike janë ngritur herë pas here justifikime e prova të rrema, nëpërmjet të cilave edhe sot e kësaj dite “Turballi Sulltan” i bektashinjve shqiptar mbahet peng nga shteti helen. Përveç dokumenteve autentike që provojnë identitetin dhe pronësinë e saj është edhe një akt zyrtar ndërkombëtar, ku “Turballi Sulltan” njihet si strehë e komunitetit shqiptar bektashian. Në traktatin e Lozanës të nënshkruar nga palët greke e turke, në vitin 1923 saktësohet pa kurrfarë ekuivoke që kjo teqe i përket komunitetit bektashian shqiptar. Sipas dokumenteve të kohës që nga viti 1943 e deri në vitin 1972 ka shërbyer aty baba Seit Vëndrezha, i cili ndërroi jetë në fillimin e viteve ‘70. Që nga ajo periudhë e deri në ditët tona “Turballi Sulltan” vazhdon të mbahet peng nga pala greke e cila u ka mohuar bektashinjve shqiptarë të drejtën e pronësisë mbi të. Pikërisht pas vdekjes së Baba Seit Vëndrezhës në vitin 1972, shteti grek kaloi në administrimin e tij nëpërmjet sekuestrimit konservativ teqen e famshme dhe të gjitha pronat e saj. Sipas regjistrimit në dokumentet greke, prona e “Turballi Sulltan” përfshin 300 hektarë tokë, 100 milionë dhrami dhe mjaft prona të tjera. Po në zonën e Çamërisë në Greqi janë të bllokuara edhe pronat e 49 teqeve të tjera të komunitetit bektashian shqiptar.

[BARAT]

“Si u rrëmbyen pronat e komunitetit bektashian nga shteti grek”

30/07/2007 - GAZETA PANORAMA

• “Pasuria e bektashinjve shqiptarë që mbahet e bllokuar në Greqi është pjesa më e rëndësishme e pronave të komunitetit çam të shpërngulur me dhunë nga trojet e tyre, në periudhën midis dy luftërave botërore”.

Afrim Imaj

Ky pohim i historianit Nuri Çuni, aktualisht drejtor i arkivit të kryegjyshatës botërore të bektashinjve në Tiranë, hedh dritë mbi një çështje pak të njohur në opinionin publik. Gjatë një interviste për gazetën “Panorama”, Çuni zbardh historinë e pronave të këtij komuniteti të sekuestruara në Greqi, sikundër gjithë pasuritë e tjera të popullsisë çame të shpërngulur me dhunë nga Greqia. Për të, ajo që ka ndodhur me komunitetin çam në Greqi ka qenë një spastrim i pastër etnik i realizuar me një genocid çnjerëzor që është ushtruar sipas një strategjie shfarosëse disavjeçare. Sipas kreut të arkivave të kryegjyshatës botërore të bektashizmit, pasuria e këtij komunitetit që vazhdon të mbahet e sekuestruar nga pala helene është një pronë e konsiderueshme që sot vlerësohet në rendin e miliona eurove. Çuni, ndërkaq e vlerëson të gabuar praktikën që e fokuson këtë çështje vetëm në tragjedinë e komunitetit çam pas Luftës së Dytë Botërore, ku shqiptarët e këtij komuniteti u penalizuan si bashkëpunëtorë të pushtuesit. Ai argumenton me dokumente faktin që ky genocid ka nisur shumë më herët, madje qysh në kohën e shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë. “Përsa i përket pasurisë së komunitetit bektashian që vazhdon të mbahet e bllokuar në Greqi, shton ai, është një çështje për të cilën është bërë më shumë në planin juridik, në krahasim me problematikën e pronave të popullsisë çame në tërësi të shtetëzuar forcërisht nga shteti fqinj”. Për këtë, kreu i arkivave të kryegjyshatës veçon kontributin e avokatit të njohur me origjinë shqiptare, Vangjel Qirko, i cili prej vitesh vazhdon të këmbëngulë pranë autoriteteve të drejtësisë greke për ta rikthyer këtë pasuri të sekuestruar te pronari i ligjshëm. Gjithsesi, vë në dukje Çuni, ende procesi qëndron i ngrirë, edhe pse për këtë pasuri të komunitetit shqiptar bektashian ka premtime nga pala greke më shumë se për çdo pronë tjetër. Sipas tij, është shprehur për këtë pronë dhe Këshilli i Shtetit i Greqisë i cili e ka shpallur si të mbyllur gjendjen e luftës në vitin 1977, me një vendim të veçantë për të cilin është diskutuar prej vitesh. Po deri ku ka shkuar zgjidhja përfundimtare e çështjes? Cilat janë pronat kryesore të këtij komuniteti në Greqi? Me çfarë argumentesh vazhdojnë ta mbajnë pezull procesin autoritetet helene? Cila është gjendja reale e pronave të institucioneve të kultit dhe përgjigjet më të fundit të Athinës zyrtare për rikthimin e tyre...

Zoti Çuni, çfarë dokumentesh ka në arkivin e kryegjyshatës bektashiane lidhur me pronat e këtij komuniteti në Greqi?
Historia e dokumentimit të pasurive të komunitetit bektashian, së paku sistemimi i tyre filloi aty nga fillimi i viteve ‘90, në kohën kur proceset e reja demokratike përligjën të drejtën e besimit fetar, të ndaluar me ligj në vitin 1967. Pikërisht në këtë periudhë, kryegjyshata, njëherazi me ngritjen e objekteve të kultit, nisi nga puna për grumbullimin e dokumenteve që kishin të bënin me pasuritë dhe pronat e komunitetit që i kishte denatyruar dhe sekuestruar sistemi komunist. Pas kaq vitesh, në arkivin tonë tashmë janë grumbulluar të gjitha dosjet e pasurive dhe të pronave që ka trashëguar qysh herët komuniteti bektashian. Eshtë bërë për këtë një punë sistematike disavjeçare, me ekspertë e historianë, por edhe me klerikë të besimit bektashian. Janë siguruar kësisoj gati të gjitha dokumentet e institucioneve të kultit në mbarë hapësirën bektashiane. Eshtë bërë dokumentimi i jetëshkrimit të klerikëve të lartë dhe besimtarëve të tjerë që kanë kontribuar në vite për komunitetin tonë.

Pra, në arkivin tuaj ndodhet tashmë i gjithë inventari i pronave dhe pasurive të komunitetit bektashian...
Më në fund mund të themi se kemi realizuar një inventar të plotë për pronat dhe pasuritë e komunitetit. Kjo falë punës pasionante dhe përkushtimit shembullor të klerikëve dhe besimtarëve, të cilët kanë sjellë dokumentacionin e ruajtur gjatë komunizmit dhe janë përkujdesur për të siguruar një arkiv të plotë jo vetëm për çështjen e pronave, por edhe për historikun e bektashizmit në Shqipëri, së bashku me biografinë e martirëve që nuk kanë qenë të paktë. Mjaft nga dokumentet e hershme i kemi siguruar në arkivin e shtetit dhe atë të Ministrisë së Brendshme. Kuptohet që ende jemi në proces dhe kemi përsëri gjëra që jemi duke i kompletuar dita-ditës. Vështirësitë më të shumta i kemi pasur me dokumentet e institucioneve të kultit të cilat kanë qenë jashtë kufijve politik të vendit tonë. Megjithatë, mund të themi se edhe me kaq sa kemi siguruar ndër to, tashmë kemi një panoramë më të plotë për gjeografinë, po edhe për profilin e pronësisë së tyre.

Për çfarë pronash bëhet fjalë që komuniteti bektashian ka pasur jashtë kufirit shtetëror?
Institucionet e kultit të komunitetit bektashian, historikisht janë ngritur në të gjitha trevat ku kanë jetuar besimtarët e tij, pavarësisht kufirit politik. Zanafilla e tyre nis shumë më herët se biografia politike e kufijve shtetërorë.

Eshtë dëgjuar së fundi nga autoritete të shoqatës “Çamëria”, kërkesa për kthimin e pronave të komunitetit bektashian që mbahen të bllokuara nga shteti grek, bashkë me pronat e shqiptarëve të shpërngulur me dhunë nga trojet e tyre. A ka në arkivin e kryegjyshatës një inventar të këtyre pronave?
Pas një pune disavjeçare është siguruar tashmë një dokumentacion i plotë i pronave dhe pasurive të kryegjyshatës botërore bektashiane që vazhdojnë të mbahen në gjendje sekuestro në Greqi. Më shumë se inventarin e tyre kemi dokumentuar edhe historikun e këtyre institucioneve të rëndësishme. Ajo që desha të nënvizoj me këtë rast është fakti që pronat e komunitetit bektashian në Greqi, janë nga pasuritë më të rëndësishme të shqiptarëve që vazhdojnë të mbahen të bllokuara nga shteti helen.

Zoti Nuri, ju jeni ndërkaq edhe një historian që keni bërë disa studime për zhvillimin e bektashizmit. Si u krijuan institucionet e këtij kulti fetar në Greqi dhe çfarë përfaqësonin gjatë funksionimit si të tilla?
Institucionet e para të besimit bektashian në Greqi janë të lidhura me shtrirjen e bektashizmit në rajonin e Ballkanit që siç është konfirmuar tashmë shkencërisht starton aty nga shekulli XIV. Protagonisti kryesor i këtij zhvillimi ka qenë misionari Sari Sëlltik në Rumeli, Shqipëri (Krujë) dhe Greqi (Korfuz, Shën Spirodhoni). Fillesat e bektashizmit në rajonin tonë i përkasin pikërisht këtij misionari të shquar që bëri emër në Shqipëri dhe në Greqi. Në shekullin e XV dhe XVI numri i teqeve shtohet në të gjithë gadishullin e Ballkanit.

A ka në arkivin e komunitetit bektashian dokumente që konfirmojnë krijimin e teqes së parë në territorin e Greqisë?
Tashmë në arkiv kemi dokumente të plota që konfirmojnë krijimin e teqes së parë në zonën Farsala të Greqisë. Ajo njihet me emrin “Turballi Sulltan”, është krijuar në vitin 1490 dhe ka një histori të famshme. Aty ende vazhdojnë të shkojnë besimtarë edhe pse tempulli është dhunuar. Eshtë e famshme një legjendë që ka të bëjë me gjenezën mistike të saj dhe që është transmetuar brez pas brezi. Ka mjaft prona dhe territore të shumta që shtrihen në dhjetëra hektarë...

Po prona, objekte të tjera kulti a ka komuniteti bektashian në Greqi?
Sipas dokumenteve zyrtare dhe arkivave të të dy vendeve njihen rreth 50 teqe të komunitetit bektashian në territorin e Greqisë, me prona e pasuri të konsiderueshme që mbahen të bllokuara në gjendje sekuestro. Disa prej tyre, nga më të njohurat ndër to janë në Farsalla, Katerinë, Selanik, Konicë, Elasson, Kastoria, Odra, Vodhorinë, Prevezë, Janinë, Kretë, Trikalla etj. Eshtë një qëndrim zyrtar i shtetit grek që edhe sot e kësaj dite e mban të privuar komunitetin bektashi nga e drejta e pronësisë së ligjshme.

A ka dokumente që konfirmojnë periudhën në të cilën ka nisur procesi i konfiskimit të pasurisë dhe pronave të komunitetit bektashian nga shteti fqinj?
Procesi i sekuestrimit të pronave të komunitetit bektashi në Greqi është pjesë e strategjisë shoviniste të qarqeve të caktuara greke për dëbimin e dhunshëm të shqiptarëve të Çamërisë. Mjaft herë, në mjedise të ndryshme, kjo tragjedi kombëtare me çamët fokusohet vetëm në dëbimin e dhunshëm të tyre gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ndërkohë që e vërteta historike është tjetërsoj. Kjo fushatë dëbimi që ndryshe quhet genocid shtetëror, ka nisur qysh pas Luftës së Parë Botërore dhe ka arritur kulmet e veta në mesin e viteve ‘20. Ka për këtë dokumente të tëra, madje edhe traktate ndërkombëtare, nëpërmjet të cilave konfirmohet mënyra e sekuestrimit konservativ të objekteve shqiptare të kultit.

Pra, sekuestrimi i pronave të institucioneve fetare të bektashinjve shqiptarë në Greqi nis që në vitet ‘20...
Shpronësime të ndryshme ka pasur edhe më herët, po gjithsesi sporadike. Në mënyrë zyrtare sekuestrimi i objekteve të kultit të besimtarëve shqiptarë në Greqi është zhvilluar në vitin 1923. Traktati historik i Lozanës i këtij viti, që bëri transferimin e turqve dhe grekëve në territoret respektive, u shfrytëzua nga autoritetet e Athinës për të dëbuar edhe shqiptarët joortodoksë, duke kaluar në gjendje sekuestro tërë pasuritë e luajtshme e të paluajtshme të tyre. Kjo dramë do të përjetohej edhe nga komuniteti i besimtarëve bektashi, të cilëve bashkë me pasuritë private do t’u konfiskohej nga shteti edhe prona e objekteve të tyre të kultit fetar. Një sërë teqesh do të mbylleshin që në vitin 1923. Edhe ato që do t’i shpëtonin furisë së sekuestrimit, do të mbeteshin të braktisura.

Ka evidenca kryegjyshata për këto objekte që u braktisën në atë periudhë?
Të gjitha janë evidentuar me hollësi. Punën më të mirë për këtë saktësi në dokumentacion e kanë bërë klerikët, të cilët kanë shërbyer në to, që njëherazi me alarmin që kanë dhënë për këtë tragjedi kanë përcjellë për në kryegjyshatë të gjithë dokumentacionin përkatës.

[BARAT]

“Zogu nuk pranoi kryepeshkop grek në këmbim të pronave të çamëve”

31/07/2007 - gazeta panorama

• “Ahmet Zogu kundërshtoi ofertën e Athinës për të marrë pronat e sekuestruara në këmbim të emërimit të kryepeshkopit të kishës autoqefale shqiptare nga radhët e klerikëve grekë”.

Afrim Imaj

Për shefin e arkivave të komunitetit bektashi, Nuri Çuni, ky moment historik, për arsye nga më të ndryshmet, ka mbetur në hije dhe pak i njohur nga opinioni shqiptar. “Po kështu, vë në dukje ai, qeveria e Zogut refuzoi edhe ofertën tjetër të Athinës për ta mbyllur këtë çështje me kthimin e pronave vetëm për zyrtarët e lartë të administratës së tij”. Në vazhdim të intervistës për gazetën “Panorama” historiani i kryegjyshatës sjell të tjera fakte dhe dokumente autentike që plotësojnë profilin e genocidit të fqinjit jugor të vendit tonë ndaj komunitetit të shqiptarëve të Çamërisë. Sipas Çunit, është shumë e rëndësishme zbardhja e plotë e kronikës së kësaj tragjedie, pasi, siç shprehet ai, mjaft herë në opinion kur bëhet fjalë për genocidin ndaj çamëve parakuptohet vetëm dëbimi i dhunshëm i tyre gjatë Luftës së Dytë Botërore. Kreu i arkivave të kryegjyshatës botërore sqaron fillesat e këtij dëbimi masiv, që starton qysh me periudhën e shpalljes së pavarësisë dhe të përcaktimit të kufijve të Shqipërisë, mënyrën e sekuestrimit të pronave të shqiptarëve jo ortodoks të Çamërisë, përpjekjet e kishës greke për t’u mbivendosur në objektet e komunitetit bektashian, dëbimin masiv të shqiptarëve nga trojet e tyre pas Luftës së Dytë Botërore etj. Në rrëfimin e Çunit, për herë të parë hidhet dritë mbi përpjekjet e fshehta të shtetit komunist shqiptar për zhbllokimin e pasurive të komunitetit bektashi pas ligjit për ndalimin e fesë në vendin tonë...

Faza e parë e shpronësimit të komunitetit të bektashinjve i përket periudhës së monarkisë së Ahmet Zogut. Cili ka qenë reagimi zyrtar i shtetit shqiptar?
E vërteta historike flet për spastrime etnike të shqiptarëve nga Greqia më herët nga koha kur në Shqipëri erdhi në fuqi Zogu. Përzëniet e para janë bërë pas përcaktimit të kufijve të shtetit shqiptar nga Konferenca e Ambasadorëve, ndërkohë që vijuan rrëmbyeshëm gjatë dhe pas Luftës së Parë Botërore.
Ahmet Zogu erdhi në krye të monarkisë shqiptare në kulmin e genocidit që u bëhej shqiptarëve pas Traktatit të Lozanës. Reagimi i tij dhe i qeverisë që kryesonte ka qenë energjik dhe i papajtueshëm me këtë spastrim etnik të përgjakshëm. Ka mjaft dëshmi e dokumente zyrtare që konfirmojnë përpjekjet zyrtare të shtetit shqiptar të asaj periudhe për të ndalur këtë revansh genocidist...

Ndërkaq, cila ka qenë përgjigjja e autoriteteve të Athinës?
Autoritetet e Athinës në asnjë rast nuk e morën në konsideratë qëndrimin kritik të shtetit shqiptar dhe gjatë gjithë kohës reaguan sipas një strategjie që e zgjaste pa fund zgjidhjen e çështjes.
Edhe këmbëngulja e Zogut për të apeluar pranë Lidhjes së Kombeve dhe në Gjykatën e Hagës nuk shënoi ndonjë ecuri për procesin. Gjithsesi, të gjendur përballë një presioni në rritje, autoritetet greke provuan ta zvarritin zgjidhjen me rrugë djallëzore.
Në kulmin e denoncimit të shtetit shqiptar në institucionet ndërkombëtare, qarqet zyrtare të Athinës ofruan një lloj dëmshpërblimi vetëm zyrtarët e administratës së Zogut dhe për disa nga pronarët që do të përzgjidheshin nga oborri mbretëror, me bindjen se pala shqiptare do të tundohej e do të pranonte, po nuk ndodhi kështu. Në asnjë rast autoritetet e Tiranës nuk u joshën nga kjo zgjidhje dhe e denoncuan atë si të pamoralshme dhe antikombëtare. Këtë qëndrim mbajti administrata e Zogut edhe kur pala greke premtoi kthimin e plotë të pronave në shkëmbim të emërimit të kreut të kishës autoqefale shqiptare nga Athina. Për monarkun shqiptar kjo do të ishte tradhti kombëtare, prandaj edhe e shpërfilli këtë kusht, madje pa kurrfarë hezitimi.

Këto janë fakte e dokumente historike pak të njohura, po gjithsesi të vërteta...
Në këtë periudhë, siç dihet, u mbyllën edhe objektet e kultit të komunitetit bektashi në zonën e Çamërisë. Cili ishte reagimi i klerikëve shqiptarë që shërbenin në to?
Klerikët bektashi që shërbenin në këto objekte në zonën e Çamërisë kanë qenë njerëz atdhetarë dhe të njohur për veprimtarinë e tyre në shërbim të çështjes kombëtare. Për ta mbyllja e dhunshme e objekteve të kultit fetar ishte një dramë e madhe që cenonte më shumë se interesat e komunitetit bektashi vetë çështjen shqiptare në një periudhë mjaft kritike. Ata nuk u pajtuan në asnjë rast me barbarinë që ushtroi shteti grek mbi teqetë dhe pronat e tyre në zonën e Çamërisë. Reagimet e para në shenjë proteste i bënë me autoritetet helene që urdhëruan arbitrarisht mbylljen e objekteve të kultit bektashi. Kur askush nuk po u jepte përgjigje, kërkuan ndihmën e zyrtarëve të Tiranës. “Duhet vepruar shpejt, ndryshe humbëm çdo gjë!”. Ky ishte apeli i tyre në adresë të organeve shqiptare.

A dispononi dokumente për këtë fushatë denoncuese të klerikëve bektashianë?
Të gjithë klerikët pa përjashtim kanë përcjellë shqetësimin e tyre pranë autoriteteve të Tiranës dhe kanë kërkuar këmbënguljen e tyre për të frenuar revanshin e shtetit grek mbi këto objekte dhe prona të komunitetit bektashi në territoret helene. Këtë dokumentacion e disponojmë së fundi edhe në arkivin e kryegjyshatës. Mjafton të zbardhim njërin prej tyre. Eshtë një telegram me siglën urgjent që babai i teqesë së Konicës, Hajdar Tekiu, ja drejton mbretit Zog dhe kryegjyshit në Tiranë. Ja çfarë shkruhet në të: “Lutemi të demarshoni ku e lyp nevoja për me u përjashtu teqja dhe pasuria e saj nga okupimi grek, pasi ajo sot është konfisku tue u konsiderue si teqe dhe pasuri turke kur kjo është ngref prej shqipëtarëve të Konicës, Leskovikut dhe Kolonjës”. Të tilla kërkesa në atë periudhë janë bërë gati nga të gjithë klerikët bektashianë që shërbenin në këto objekte kulti. Edhe aq sa kanë mundur të mbijetojnë nga pronat e komunitetit bektashian në Greqi ka qenë presioni dhe kontributi i tyre. Pa këtë qëndrim të klerikëve padyshim që ato do të ishin tjetërsuar.

A pati tendenca për mbivendosjen e objekteve të kishës ortodokse mbi truallin e teqeve të bektashinjve në këtë kohë?
Nuk bëhet fare fjalë për tendenca, por për një strategji që doli haptas. Synimi i ekspansionit të kishës ortodokse për të zaptuar pronat e komunitetit bektashian, u ndje për një periudhë të gjatë. Me përpjekje e manipulime të shumta mjaft nga autoritetet e kishës këmbëngulën për t’u bërë pronarë në trojet e komunitetit bektashian. Këmbëngulja e klerikëve shqiptarë dhe e administratës së Tiranës bëri të mundur frenimin e këtij oreksi për t’i gllabëruar ato. Gjithsesi, dëbimi i dhunshëm i shqiptarëve të Çamërisë i la këto objekte në gjendje të braktisur dhe pa zot.

Çfarë ndodhi pas Luftës së Dytë Botërore me pronat e komunitetit bektashian?
Në vitin 1944 gati e gjithë popullsia jo ortodokse e Çamërisë u bë viktimë e një masakre të përgjakshme. Sipas dokumenteve zyrtare rreth 2500 banorë të këtyre viseve u vranë, ndërkohë që pjesa tjetër, rreth 30 mijë të tjerë, u dëbuan me dhunë nga tokat e tyre etnike. I gjithë ky genocid vetëm me akuzën e bashkëpunimit me pushtuesin gjerman. Kjo masakër çnjerëzore mbi komunitetin e shqiptarëve të Çamërisë që vijoi me valën e dyndjeve gjatë luftës civile në Greqi shënoi mbylljen e ciklit të spastrimit etnik të realizuar nga shteti grek me skenarë të përgjakshëm. Edhe objektet dhe pasuritë e komunitetit bektashi në këtë zonë do të pësonin të njëjtin fat, duke mbetur të braktisura dhe mall pa zot. Tragjedia e popullsisë së eksoduar do të përjetohej edhe nga komuniteti i klerikëve fetarë shqiptarë jo ortodoksë.

Flasim për prona e pasuri të komunitetit bektashi që vazhdojnë të mbahen të bllokuara në Greqi. A ka një inventar të tyre arkivi i kryegjyshatës dhe për çfarë vlerash bëhet fjalë?
Sipas dokumenteve zyrtare, rezulton që teqeja e parë shqiptare që është ndërtuar në Greqi është ajo e Turballi Sulltan në Farsala, e cila figuron aty qysh në vitin 1490. Ajo ka qenë një teqe e madhe dhe me prona të rëndësishme. Ndërkaq, dokumentet autentike që posedon arkivi ynë vërtetojnë se në Greqi janë edhe 49 teqe të tjera të komunitetit bektashi. Ndër to mund të përmendim atë në Farsalla, në Elasson, në Ekaterinë, Selanik, Kastoria, Odra, Vodhorinë, Boudjaq, Djuma, Baghtone, Kotçana, Konica, Janina, Preveza, Kretë (dy teqe), Trikalla, Makri etj.
Diçka për vlerat që u përkasin këtyre pronave...
Turballi Sulltan në Farsalla ka në pronësi 31.000 dynym tokë dhe disa objekte të ndryshme. Me prona të rëndësishme në bregdet është edhe teqeja në Ekaterinë. Po kështu teqeja e Selanikut që në një hapësirë 230 hektarë ka mjaft objekte e ndërtesa. Të tilla pasuri ka në hipotekë teqeja e Konicës, Janinës, Kretës etj.

Me sa dimë procesi për kthimin e kësaj pasurie ka filluar me negociatat për teqenë e Turballi Sulltan...
Për çështjen e Turballi Sulltanit ka një korrespondencë midis dy shteteve (Shqipëri dhe Greqi) me protagonist kryesor Kryegjyshatën Botërore Bektashiane me qendër në Tiranë. Odiseja e këtyre përpjekjeve nis me dokumentin zyrtar të avokatit Vangjel A. Qirko në Athinë “Promemorie Suplementare e shtetit shqiptar kundër ministrit të Financave të Greqisë të datës 8 qershor 1977 ku kërkohet të anulohet shkresa nr. 23582/203 më 25 .02.1975 e Kontabilitetit të Përgjithshëm të Shtetit (Drejtoria D II/GOE), si dhe refuzimi i ministrit të Financave për të revokuar sekuestrimin konservativ të kundërligjshëm të vendosur mbi pasurinë tonë, si edhe çdo veprim eventual apo neglizhencë relative”.

Pra, kërkohej rrëzimi i vendimit të shtetit grek që e mbante në gjendje “sekuestro konservative” teqenë më të madhe të bektashinjve në tokën helene...
E vërteta është se kjo teqe më herët është njohur edhe nga pala greke si pronë shqiptare. Për këtë në arkivin e kryegjyshatës ka një sërë dokumentesh. Kemi p.sh shkresën e vitit 1932, Nr. 78/24, me nënshkrimin e ambasadorit shqiptar në Greqi që pohon pronësinë shqiptare të këtij objekti kulti. Kemi ndërkaq urdhrin e kryegjyshit të bektashinjve të 23 prillit 1943, për emërimin e baba Seit Vëndrezhës administrator të pasurisë së luajtshme dhe të paluajtshme të Turballi Sulltanit. (Baba Seiti ndërroi jetë në vitin 1972.) Po kështu posedojmë një sërë dëshmish autentike shkresore si vendimin nr.1666, viti 1957, atë me nr.1199, viti 1958, vendimin nr.78, viti 1959 e të tjera, ku shprehet verdikti i gjykatave greke, të cilat konfirmojnë që teqeja Turballi Sulltan është pronësi shqiptare.
Mbas vdekjes së baba Seitit më 1972, shteti komunist shqiptar ka pasur një interesim të posaçëm për kthimin e kësaj pasurie ose të ardhurave që vileshin prej saj. Por, pala greke i ka kundërshtuar pretendimet e shtetit shqiptar mbi pronat në fjalë me arsyetimin se ajo nuk mund të njohë ligjin shqiptar të vitit 1967 mbi shtetëzimin e pasurive fetare dhe akoma më shumë, nuk njihte veprimin jashtë vendit (ekstraterritorialitetin) të këtij ligji...

[BARAT]

Pronat e bektashinjve: 15 vjet negociata shqiptaro-greke

31/07/2007 - gazeta panorama

• Odiseja e negociatave midis komunitetit bektashian dhe shtetit grek rifilloi me lejimin e të drejtës së besimit në Shqipëri.

Afrim Imaj

Këtë herë Kryegjyshata Botërore Bektashiane, njëherazi me riorganizimin e saj në fillimet e viteve ‘90, nisi nga procedura edhe për të rifituar pronësinë mbi objektet e kultit të mbajtura të bllokuara prej vitesh në Greqi. Kreu i komunitetit në vitin 1991 bëri një aktmarrëveshje midis Kryegjyshatës dhe ekonomistit Muharrem Doçi, i cili u pajis me një prokurë të veçantë për të operuar në shtetin fqinj për rikthimin ligjor të pronave të komunitetit. Njëherazi me këtë, Kryegjyshata i dërgoi një letër Shoqërisë Komisionere që ishte angazhuar më parë me këtë çështje me autorizimin e shtetit komunist shqiptar, për të vënë në dispozicion dokumentacionin përkatës mbi pasuritë e teqeve në Greqi, për t’u shqyrtuar nga institucionet e Kryegjyshatës. Shoqëria Komisionere ktheu përgjigje se nuk dispononte asnjë dokument të dërguar nga komuniteti bektashian për pronat në Greqi. (Në fakt qysh nga viti 1967 feja në Shqipëri ishte ndaluar me ligj). Në vazhdim Kryegjyshata Botërore i dërgoi një letër n/kryetarit të Parlamentit grek, Athanasion Ksarkath (17. 03.1993), për të ushtruar ndikimin e saj pranë Ministrisë së Jashtme të Greqisë që të akordojë lejen për administrimin e pasurive të Turballi Sulltan. Njëkohësisht një letër tjetër nga kreu i Kryegjyshatës për pronat e kësaj teqeje iu adresua Virginia Cuderu, zv/ministre e Punëve të Jashtme të Greqisë (17.03.1993). Pas pak javësh mbërriti edhe përgjigjja (05.05.1993) e nënkryetarit të Parlamentit, Athanasios L’Arhas, në të cilën konfirmohej se çështja e teqesë Turballi Sulltan po shkon drejt zgjidhjes në favorin shqiptar dhe vonesa konsistonte në zgjidhjet ligjore. Gjithsesi, korrespodenca e kryegjyshit botëror, Haxhi Dede Reshat Bardhi, drejtuar nënkryetarit të Parlamentit grek, Athanasio L’Arhas, për të administruar teqenë e Turballi Sulltan vazhdon edhe pas kësaj. Lidhur me këtë procedurë Kryegjyshata i dërgon një letër kryeministrit grek, Andreas Papandreou. Njëherazi vazhdon korrespodenca edhe me Këshillin e Evropës, të cilit i kërkohet për të ushtruar autoritetin e tij mbi Ministrinë e Punëve të Jashtme të Greqisë, për të shpejtuar procedurën me Kryegjyshatën Botërore Bektashiane për marrjen në administrim të pronave të teqesë Turballi Sulltan. Për vite kështu, një odise e tërë për një çështje të ligjshme që vazhdon të mbahet e bllokuar.
Gjithsesi, gjendja më e fundit e rezultatit të këtyre negociatave jepet në raportin e Muharrem Doçit, ekspertit të besuar nga Kryegjyshata Botërore Bektashiane, i cili mbas një pune intensive në Greqi për këtë çështje informon kryegjyshin botëror, Haxhi Dede Reshat Bardhi më 20.10.2000: “Teqeja Turballi Sulltan aktualisht është shumë e dëmtuar dhe ruhet tyrbja. Ka 3000 ha tokë, mbi 200 krerë bagëti dhe rreth 100 milionë dhrahmi në llogarinë bankare. Mbas vdekjes së Baba Seit Vëndresha në vitin 1972, ai nuk u zëvendësua. Në këto kushte, organet shtetërore greke vendosën sekuestrimin konservativ mbi të dhe pronat e saj të luajtshme dhe të paluajtshme. E njëjta gjë ndodhi edhe me teqenë e Ekaterinës. Kontaktin e parë për të drejtat bektashiane mbi teqenë e Turballi Sulltan ia kam drejtuar Bashkisë së qytetit të Larisës. Por, drejtuesit e saj na njoftuan se duhet t’i drejtoheshim organeve qendrore greke.
Mbas shumë bisedimesh në Ministrinë e Ekonomisë, jam njoftuar se çështja i është kaluar Ministrisë të Punëve të Jashtme të Greqisë. Në këtë ministri, pas vitit 1997, nuk kemi marrë asnjë përgjigje. Duhet theksuar se reagimi zyrtar i këtyre dy dikastereve ka mbetur në klauzolën standarde “çështjen e kemi në shqyrtim”. Po kështu na janë përgjigjur edhe zyrtarët e tjerë pranë kryeministrit, presidentit dhe Parlamentit të Greqisë. Ndërkohë, kemi zhvilluar bisedime me ambasadën e Greqisë në Tiranë, ku na premtuan se do të ndërhynin, por nuk na kanë dhënë asnjë përgjigje, pavarësisht nga kërkesat tona të përsëritura. Me interes është një përgjigje e Komisionit për të Drejtat e Njeriut të Evropës, i cili na bën me dije se “kërkesa jonë është e drejtë”, ndërkohë që çështjen ia kishin kaluar ambasadorit të Greqisë”. Ndërkaq, zyrtarë pranë këtij institucioni të Evropës na rekomanduan që “çështjen t’ia kalonim gjykatës”.

[BARAT]

Ligji i Luftës që Greqia i shpalli Shqipërisë

Ligji i Luftës që mban të bllokuar pronat e shqiptarëve në Greqi

01/08/2007 - gazeta panorama

Afrim Imaj

• Që nga viti 1940 e deri në ditët e sotme ligji i Luftës vazhdon të shfaqet si fantazmë në realitetet ballkanike, duke futur hera-herës në krizë marrëdhëniet dypalëshe.

Peng i tij vazhdojnë të qëndrojnë pronat e shqiptarëve të shpërngulur me dhunë nga trojet e tyre në Çamëri. Ligji i famshëm i Luftës që Greqia i shpalli Shqipërisë dhe Italisë, i cili ende nuk dihet nëse vazhdon të jetë në fuqi apo është shfuqizuar vazhdon t’i ruajë efektet e tij mbi ndëshkimin ndaj shqiptarëve. I vetmi shkak për të cilën është penalizuar vendi ynë në këtë saksion të gjendjes së jashtëzakonshme është fakti që nëpërmjet territorit shqiptar marshuan në vitin ‘40 ushtarët fashistë italianë për të pushtuar Greqinë(!) Eshtë folur shumë, madje edhe vazhdon të flitet për këtë ligj absurd, ndërkohë që pak kush e di përmbajtjen dhe sanksionet juridike të tij. Gazeta “Panorama” ka siguruar nëpërmjet shefit të arkivit të kryegjyshatës botërore tekstin e këtij akti juridik dhe po e boton të plotë në mënyrë që të krijohet një ide sa më e qartë e synimeve dhe efekteve që mbart, sidomos rreth të ashtuquajturës çështje të pronave të shqiptarëve në Greqi. Në këtë ligj përshkruhen me hollësi sasia e pronave dhe pasurive, që bllokohen si efekt dëmshpërblimi, ndërkohë që nëpërmjet neneve të tij, pasqyrohet rruga gati e pamundur për t’i rimarrë ato me komisione shtetërore, që do të duhet të mblidhen për secilën prej tyre, me praninë e ministrave të disa dikastereve dhe ekspertëve të zyrave të shumta, të cilët është krejt e pamundur për t’i ulur në një tavolinë. Në këtë akt ligjor të Athinës ka sanksione edhe për pronat apo pasuritë italiane, që sipas Traktatit të Paqes së Parisit në 1946, u sekuestruan përfundimisht dhe kaluan në dorë të palës greke, si pjesë e dëmshpërblimeve që italianët si vend sulmues duhet t’ia paguanin Greqisë. Gjithsesi, çështja e pronave të bllokuara të shqiptarëve vazhdon të mbetet një proces i ngrirë si vetë procedura me këtë ligj fantazmë. Për më tepër që ky ligj është bazamenti juridik edhe i disa ligjeve dhe akteve të tjera juridike e normative që ka marrë Athina zyrtare për çështjen e pronave të shtetëzuara të shqiptarëve që në fillimin e viteve ‘40. Kjo procedurë ligjore që është ripërsëritur kohë pas kohe, madje deri në vitin 2006 ka pasur si synim bllokimin e kësaj pasurie që arrin në miliarda dollarë.

GAZETA QEVERITARE E MBRETËRISË SË GREQISË
Athinë, më 10 nëntor 1940
Pjesa e Parë
Numër botimi 379

Përmbajtja
Ligje detyruese
Rreth akteve ligjore të armiqve dhe sekuestrimit të pasurive armike.
Rreth ndryshimeve dhe plotësimeve të dispozitave të organizimit sigurues të rreziqeve të luftës dhe ligjeve detyruese.
Dekrete
Rreth përcaktimit të shteteve armike sipas kuptimit të ligjit detyrues nr. 1636/1940 të Italisë dhe Shqipërisë dhe zbatimit në lidhje me këto shtete, të dispozitave të këtyre ligjeve.
LIGJE DETYRUESE
RAPORT MOTIVUES
Rreth planit të ligjit Detyrues, “rreth akteve ligjore të armiqve dhe sekuestrimit të pasurive armike”.
Drejtuar Lartmadhërisë së tij, mbretit
Lartmadhëri
Rëndësi që kanë të gjitha burimet ekonomike të shtetasve të palëve ndërluftuese, gjatë zhvillimit të luftës bashkëkohore, u duk nga lufta e fundit botërore, ku të gjitha shtetet ndërluftuese dekretuan ligje me të cilat bëhet e pamundur shfrytëzimi i burimeve të shtetasve të armikut, të prejardhura nga pasuri që ndodhen në territorin kombëtar dhe ndalohet çdo lloj akti juridik në favor të shteteve armike ose të shtetasve të tyre. Kjo masë u mor edhe gjatë luftës së tanishme, pavarësisht nga shtetet që morën pjesë në të. Me paraqitjen e këtij plani “Për ligjin detyrues”, dekretohet një gjë e tillë edhe për ne. Dispozita e planit në një pjesë të madhe janë përsëritje e ligjit 1073 të vitit 1917, por të plotësuara me rrjedhimet që kanë ardhur si rezultat i zbatimit të këtij ligji, me qëllim që të përjashtohet çdo veprimtari ekonomike direkte ose indirekte e shtetasve armike në shtetin tonë gjatë kohës së luftës. Gjatë hartimit të këtij plani u morën gjithashtu parasysh edhe ligjet që miratuan palët e tjera ndërluftuese. Dispozitat e ligjit bëhen dispozita definitive dhe çdonjëra prej tyre vihet në zbatim me dekretet mbretërore të botuara mbi bazën e propozimit të kryetarit të qeverisë dhe të ministrit të Financave. Plani i paraqitur synon në realizimin e qëllimeve të lartpërmendura, prandaj lutemi të keni mirësinë që ai të gëzojë miratimin tuaj.
Athinë, më 08 nëntor, 1940
Shtetas të devotshëm të Lartmadhërisë Suaj
Ministrat
i Drejtësisë
i Financave
Ajis Tabakopullos
Andhr. Apostolidhis

Ligji i Forcës Nr. 2636 1940
“Rreth akteve ligjore të armiqve dhe sekuestrimit të pasurisë armike”
Jeorjios B’
Mbret i Grekëve

Mbi bazën e propozimit të Këshillit tonë të Ministrave, vendosëm dhe urdhërojmë:

Kapitulli A’
Neni 1
Armiq
Armiq sipas kuptimit të këtij neni, konsiderohen:
a. Shtetet, kryetarët e këtyre shteteve dhe personat juridike të juridiksionit shtetëror të tyre, të cilat përcaktohen secili në veçanti si armik nëpërmjet Dekreteve Mbretërore të botuara me propozim të Kryetarit të Qeverisë, të Ministrit të Punëve të Jashtme, Ministrit të Financave, sipas kuptimit të këtij Ligji.
b. Persona fizikë, të cilat kanë shtetësinë e shteteve armike, sipas rastit a), ose ata që kanë banesë, ose banim të përhershëm në to.
c. Personat juridikë të juridiksionit privat dhe çdo bashkim personash, ose pasurish, përderisa kanë qendrën drejtuese të tyre në shtetet armike, sipas rastit, ose janë nën influencën ligjore, ose ekonomike të armiqve, sipas këtij neni.
2. Nuk janë armiq, sipas kuptimit të këtij ligji, personat fizikë, të cilat kanë fituar nënshtetësinë e shtetit armik, por janë me kombësi greke dhe banojnë në shtete të huaja, ose shtet aleat.
3. Në rast se ekzistojnë dyshime në lidhje me karakterizimin si armik të cilitdo personi ose bashkimi, sipas paragrafit 1, vendoset pas mendimit të komitetit, sipas nenit 19, të Ministrave të Financave dhe të Ekonomisë Kombëtare, me vendim të përbashkët të tyre.

Neni 2
Ndalimi i shkëmbimeve
1. Ndalohet dhe është i pavlefshëm çdo shkëmbim tregtar dhe çdo marrëveshje midis personave, pavarësisht nga shtetësia, që banojnë në Greqi, dhe armiqve, si dhe çdo akt i administratës, ose akt i njëanshëm i personave që banojnë në Greqi, përderisa për të nëpërmjet saj, fitojnë të drejta, ose përfitojnë armiqtë.
2. Aktet që lidhen një gjashtëmujor para vënies në zbatim të këtij ligji, mund të shpallen të pavlefshme me rrugë gjyqësore, pas padisë së ushtruar, nga shteti, pas mendimit të komitetit sipas numrit 19.

Neni 3
Ndalimi i kryerjes së veprimeve ligjore
Përmbushja në Greqi e çdo veprimi ligjor dhe përmbushja e çdo detyrimi kundrejt armiqve, për cilindo arsye, ose përderisa nga përmbushja e tyre përfitojnë armiqtë bëhet me gjobë pavlefshmërie kundrejt administratorit, sipas nenit 12, dhe në qoftë se ai nuk ekziston në Arkën e Depozitimeve dhe Huave dhe ndalohet kryerja me cilindo mënyrë direkte te huadhënësit e armiqve.

Neni 4
Persona të familjes
Ndalimet në nenet 2 dhe 3 kanë fuqi edhe për personat e familjes

Neni 5
Përjashtime
Me vendim të Ministrit të Financave dhe pas mendimit të Komitetit, sipas nenit 19, për raste të veçanta, mund të bëhen përjashtime nga dispozitat e neneve 2, 3 dhe 4, përderisa një gjë të tillë e imponojnë arsye të veçanta dhe vetë nevoja e mbajtjes se personave dhe familjeve, sipas nenit 1, b.

Kapitulli B’
Pasuritë armike
Neni 6
Sekuestrimi
Pasuritë armike në Greqi me hyrjen në fuqi të këtij ligji ndalohen dhe është i pavlefshëm disponimi i këtyre pasurive tek armiqtë, ose në shkelje të dispozitave të këtij ligji.

Neni 7
Pasuri armike në Greqi
Si pasuri armike në Greqi konsiderohen elementet pasurore të mëposhtme, përderisa u takojnë ligjërisht ose ekonomikisht armiqve, sipas kuptimit të nenit 1:
Elemente të patundshme dhe të tundshme të ndodhura në Greqi.
Letra me vlerë dhe tituj të tjerë të çdo lloji të ndodhura në Greqi, obligacione të shtetit grek, të firmave, të organizmave me selinë administrative të tyre, ose qendrën e tyre në Greqi, akoma edhe titujt përkatës të ndodhura jashtë shtetit.
Para dhe lloje të tjera pagese të ndodhura në Greqi.
Aksione të firmave, të cilat kanë selinë administrative të tyre ose qendrën e shfrytëzimit në Greqi, pavarësisht nga fakti nëse këto aksione janë të mishëruara në letra me vlerë, ose jo, dhe në qoftë se këto mishërime ndodhen në Greqi, ose jashtë shtetit.
Kërkesa ndaj debitorit me banesë, ose me banim të përhershëm në Greqi, ose kërkesa të prejardhura nga shkëmbimet të firmës tregtare në Greqi.
Të drejta të pasurisë industriale dhe intelektuale, të cilat mbrohen në Greqi.
Të drejta mbi elementet pasurore të përshkruara në pikat a-f.
Të drejta nga marrëveshjet rreth elementeve pasurore të pikave a-f.
Çdo element tjetër pasuror i ndodhur në Greqi.
2. Përjashtohen nga dispozita e paragrafit të mësipërm elementet pasurore, të cilat u përkasin shtetasve grekë me banesë, ose banim në shtete armike.

Neni 8
Sekuestrimi i përkohshëm
Me ligj, konsiderohen nën sekuestrim të përkohshëm, të gjithë ata që gjatë zbatimit të këtij ligji janë pronarë me cilëndo arsye të pasurive armike, sipas nenit 7, si dhe drejtuesit, administruesit, sekuestruesit, këshilltarët ose cilitdo kujdestarë ose debitorë të elementeve pasurore të tyre, përderisa këta zotërues të pasurive armike janë pronarë të këtyre elementëve pasurore.

Neni 9
Marrëdhëniet rreth pasurive përkohësisht të sekuestruara

Në lidhje me marrëdhëniet rreth pasurive përkohësisht të sekuestruara zbatohen përkatësisht, me rezervimet e dispozitave të këtij ligji, dispozitat e procedurës civile për konfiskimin konservator, në emër të debitorit sipas nenit 8 të sekuestrimit të përkohshëm që ka vendin e tretë dhe të administratorit sipas nenit 12, që ka vendin e kreditorit.


Neni 10
Të drejtat e të të tretëve jo armiq
1. Sekuestrimi nuk pengon të tretë jo armiq, të ushtrojnë të drejtat e tyre kundër pronarit, pasuria e të cilit është në sekuestrim dhe të kërkojnë plotësimin e tyre, sipas ligjeve analoge, kjo me rezervimet e dispozitës së paragrafit 2 të nenit
2. Pas hyrjes në fuqi të këtij ligji, tjetërsimet, regjistrimet në librat e Hipotekës ose në regjistrat themeltarë të anijeve, ose te parashënimet kanë fuqi vetëm për sa kohë që bëhen mbi bazën e një titulli me vendim gjyqësor, ose me dëshirën personale të mëparshme nga zbatimi i këtij ligji dhe bazuar në dokumente shtetërore ose private me datë të saktë, me rezervimet e paragrafit 2 të nenit 2.

Neni 11
Deklaratat e pasurive armike
1. Të detyruar për deklaratë të pasurive armike në sekuestrim janë:
Pronari i pasurisë armike. Cilido qoftë sipas nenit 8 është sekuestrues provizor i pasurisë armike.
2. Ata që sipas paragrafit 1 janë të detyruar të bëjnë deklaratë, duhet që brenda një muaji nga hyrja në zbatim e këtij ligji, të paraqesin te nëpunësi i Shërbimit Ekonomik Shtetëror deklaratë të hollësishme në dy kopje, për të gjitha elementët pasurore armike, ose të debitorëve të tyre. Për këtë deklaratë, nuk paguhet asnjë lloj takse.
3. Afati i paraqitjes së deklaratës mund të shtyhet me një akt të Ministrit të Financave të botuar në Gazetën Qeveritare.
4. Ata që paraqesin elementet e pasurisë armike pas përfundimit të afatit, përderisa nuk janë të detyruar të bëjnë deklaratë, sipas dispozitave të këtij neni kanë të drejtën e pagesës deri në tre për qind të vlerës së tyre të përcaktuar kundrejt këtyre elementëve me vendim të Ministrit të Financave.

Neni 12
Administruesit
1. Administruesit e pasurive armike nën sekuestrim janë nëpunësit e Shërbimit Ekonomik Shtetëror të vendit ku ndodhet çdo element pasuror.
2. Aty ku janë shumë nëpunës të Shërbimit Ekonomik Shtetëror, administrator emërohet njëri prej tyre, me vendim të Ministrit të Financave.
3. Me vendim të të njëjtit ministër, lejohet të emërohen administratorë në vend të nëpunësit të Shërbimit Ekonomik Shtetëror, nëpunës të tjerë shtetërorë ose privatë në qoftë se ushtrimi i administrimit nga nëpunësi Ekonomik Shtetëror, nuk është ai që duhet.

Neni13
Detyrat dhe pushteti i administratorëve
1. Administratorët kanë për detyrë gjetjen, regjistrimin, mirëmbajtjen dhe sipas destinacionit të zakonshëm, shfrytëzimin e pasurive të sekuestruara, duke marrë për këtë qëllim gjithmonë masat e duhura, kanë për detyrë të synojnë në kënaqjen e kërkesave të sekuestruara, si edhe kënaqjen e të drejtave të të tretëve, kundër pronarit të pasurisë së sekuestruar. Administratorët fillojnë nga puna, me hyrjen në zbatimi të këtij ligji, ose me përcaktimin e pronësisë të pasurisë armike të sekuestruar.
2. Administratorët përfaqësojnë në mënyrë të plotë, në rrugë gjyqësore dhe jashtëgjyqësore, pronarin e pasurisë së sekuestruar brenda kufijve të detyrave, të përshkruara në paragrafin 1 dhe tek ata dhe vetëm tek ata, publikohen detyrimisht gjithnjë dokumentet gjyqësore ose jashtëgjyqësore të çdo natyre, që kanë të bëjnë me pasurinë e pronarit.
3. Çështjet që kanë të bëjnë me administrimin e pasurive nën sekuestrim, mendime të Ministrit të Financave, të botuara në Gazetën Qeveritare. Me të njëjtat vendime rregullohen çështjet e funksionimit të Shërbimit Qendror, në zbatimin e këtij ligji.
4. Pagesa e administratorëve përcaktohet nga Ministri i Financave, pas dhënies së mendimit të komitetit të përshkruar nga neni 19.

Neni 14
Vazhdimi i funksionimit të ndërmarrjeve

Përderisa nuk bëhet fjalë për firma të kategorive të veçanta, me vendim të Ministrit të Financave, të Ekonomisë Kombëtare dhe të Ministrit kompetent sipas natyrës së ndërmarrjes, mund të lejohet vazhdimi i funksionimit të ndërmarrjeve tregtare ose industriale që janë nën sekuestrim, me të njëjtin titull ose me titull të ndryshëm dhe me cilado burime të tjera. Si administratorë të këtyre ndërmarrjeve, mund të jenë po ata drejtues që ishin, përderisa nuk janë armiq, ose të emërohen si administratorë me vendime të përbashkëta të ministrave të lartpërmendur, persona të ndryshëm, nëpunës shtetërorë ose privatë, me kushte që përcaktohen me vendim, lidhur me vazhdimin funksionimit të ndërmarrjes.

Neni 15
Detyrimi i informimit
Çdo pronar dokumentesh, librash ose të dhënash, të cilat janë të nevojshme për gjetjen, përcaktimin, ose administrimin e pasurive armike në sekuestrim, sipas nenit 6, është i detyruar t’i vërë ato në dispozicion të administratorëve, në qoftë se ato kërkohen.

Neni 16
Akte urgjente
Deri në botimin e vendimeve sipas nenit 13, paragrafi 3, lejohet jepja me qira e pasurisë civile, ose bujqësore, ose shitja e detyruar e objekteve, që ndodhen në rrezik degradimi, ose nënvleftësimi me ankand të shpejtë, ose edhe pa të, nga sekuestruesi provizor, ose nga administratori, pas miratimit të Ministrit të Financave dhe pas mendimit të Komitetit sipas nenit

19.
Kapitulli C’
Dispozita të përgjithshme
Nga dispozitat e këtij ligji mund të bëhen përjashtime me kushte, ose pa kushte, me vendime të përbashkëta të Ministrit të Financave dhe të Ekonomisë Kombëtare të botuara në Gazetën Qeveritare, në lidhje me disa kategori aktesh, në lidhje me disa persona ose disa akte.

Neni 18
Dispozita penale
1. Kushdo që shkel dispozitat e neneve 2, 3, 4, dhe 6, dënohet me burgim deri në dy vjet, ose me gjobë deri në pesëqind mijë dhrahmi, ose me të dy këto dënime, në qoftë se këto akte nuk dënohen me dënim më të rëndë, sipas dispozitave të ligjeve penale të përafërta.
2. Trupi gjykues bashkë, me dënimin, mund të urdhërojë edhe konfiskimin e elementeve pasurore, të cilat kanë të bëjnë me shkeljen.
3. Kushdo që shkel dispozitat e neneve 11 dhe 15 dënohet me burgim deri në gjashtë muaj, deri në njëqind mijë dhrahmi, ose me të dy këto dënime, në qoftë se aktet nuk dënohen me dënim më të rëndë, sipas dispozitave të ligjeve penale të përafërta.

Neni 19
Komiteti i zbatimit të ligjit dhe llogaritjes së sekuestrimit të pasurive armike
1. Për ndjekjen e zbatimit të këtij ligji, për kontrollin e administratorëve dhe dhënien e mendimit për çdo çështje që mund të rezultojë nga zbatimi i këtij ligji, krijohet një komitet i përbërë nga një Këshilltar i Shtetit, ose Gjykatës i Shkallës së Lartë, të Gjykatës së Apelit, si kryetar dhe një prej Profesori ose Docenti ose i së drejtës private, shtetërore ose i së drejtës ndërkombëtare të Universitetit, ose i ndonjë shkolle të lartë, të cilët emërohen nga plotësuesit e Ministrit të Drejtësisë, prej një punonjësi të lartë të Ministrisë së Jashtme, një punonjësi të lartë të Ministrisë së Financave dhe një punonjësi të lartë të Ministrisë së Ekonomisë Kombëtare, të emëruar nga Ministrat kompetentë bashkë me plotësuesit e tyre. Sekretar komiteti emërohet një punonjës i Ministrisë së Financave, me gradë të paktën të klasit a’ dhe me vendim të Ministrit të Financave. Me vendim të këtij Ministri mund të emërohet në komitet një punonjës i kësaj Ministrie dhe një referues pa të drejtë vote. Tek anëtarët e komitetit dhe tek referuesi jepen për seancë dyqind e pesëdhjetë dhrahmi dhe te sekretari njëqind e pesëdhjetë dhrahmi.
2. Gjithnjë të ardhurat kesh nga administrimi i pasurive të sekuestruara, depozitohen në një llogari të veçantë, që ruhet në bankën e Greqisë me titullin “Llogari sekuestrimi i pasurive armike” dhe e cila lëviz me urdhër të Ministrit të Financave, me autorizim nga kryetari i komitetit, sipas nenit 1 të këtij ligji. Nga kjo llogari paguhen të gjitha shpenzimet për zbatimin e këtij ligji.
3. Deri në fazën e grumbullimit të një sasie të mjaftueshme, për përballimin nga shtetit dhe nga kredi të shënuara në bilancin e shpenzimeve të Ministrisë së Financave, të cilat jepen nga llogaria e përshkruar në paragrafin më lart.

Neni 20
Zbatimi i ligjit
Me dekrete Mbretërore të botuara pas propozimit të Ministrit të Financave rregullohet çdo çështje, që ka lidhje me zbatimin e këtij ligji.

Neni 21
Fuqia dhe zbatimi
1. Ky ligj hyn në fuqi më datën 28 tetor 1940.
2. Dispozitat e këtij ligji hyjnë në zbatim plotësisht, ose pjesërisht me dekret mbretëror, i cili botohet mbi propozimin e Kryetarit të Qeverisë, të Ministrit të Punëve të Jashtme dhe të Ministrit të Financave, nga dita e botimit të dekretit, ose edhe me fuqi prapavepruese. Në të njëjtën mënyrë përcaktohet, ose plotësisht, ose pjesërisht përfundimi i zbatimit të këtyre dispozitave.
Athinë, më 10 nëntor 1940.
Jeorjis B’
Këshilli i Ministrave
Kryetari
Metaksas
Anëtarët
Ajis Tabakopullos; I. Dhurendis; A. Apostolidhis; I. Arvanitis; A. Ikonomu; S. Polizogopullos; N. Papadhimas; I. Spenxas; S. Papavasiliu; P. Ikonomakos; K. Burbulis; H. Lis; H. Alivizatos; Th. Nikoludhis; J. Zafiropullos; K.Manjadhaqis; A. Xifos; M. Qiriakopullos; K. Koxias.
U verifikua dhe u vu vula e madhe e shtetit
Athinë, më 10 nëntor 1940
Ministri i Drejtësisë
Ajis Tabakopullos
Ligjet detyruese nr. 2637. 1940
Rreth modifikimit dhe plotësimit të dispozitave në lidhje me Organizmin Sigurues të Rreziqeve të Luftës dhe Ligjeve Detyruese.


Jeorjios B’
Mbreti i Grekëve
Mbi bazën e propozimit të Këshillit tonë të Ministrave, vendosim dhe urdhërojmë:

Neni 1
Pjesët a dhe b, të paragrafit 1, të nenit 18 të ligjit Detyrues 2116/1939, ashtu siç u modifikua nëpërmjet nenit 3, të ligjit Detyrues të 2355/1940 dhe nëpërmjet nenit 6, të ligjit Detyrues 2557/1930 zëvendësohen si më poshtë:
Të trupave (anijeve dhe mekanizmave), të anijeve tregtare. Të çdo mjeti transportues, nëpërmjet detit ose tokës, që transporton çdo lloj ngarkese pavarësisht nga destinacioni dhe nga vlera e saj.
Neni 2
Në fund të paragrafit 7, të nenit të ligjit Detyrues 2116/1939, ashtu siç u plotësua nga ligji i Forcës 2557/1940, shtohen paragrafët 8 dhe 9 si më poshtë:
8. Në rast se bëhet fjalë për punëtorë deti të huaj për llogaritjen e dëmshpërblimeve të lartpërmendura, merret parasysh rroga bazë e zakonshme e punëtorëve vendas, e specialiteteve respektive, dhe jo rroga e punëtorit të huaj, për të cilën është lidhur marrëveshje, për çdo rast konkret.
9. Në dëmshpërblimin për arsye papunësie të nenit 4004, shtohen edhe shpenzimet e mbajtjes në shtet të huaj të personave, që kanë shpëtuar nga mbytja e anijes, deri në ditën që do të rikthehen në atdhe, dhe shpenzimet për gjetjen e tyre, punë në lundrime të tjera, por për çdo rast, për një kohë jo më të madhe se dy muaj nga mbytja e anijes, përveç se në raste të jashtëzakonshme me vendim të posaçëm të Ministrit të Flotës Tregtare Detare, të botuar pas mendimit të Këshillit Drejtues të Organizimit Sigurues të Rreziqeve të Luftës përcaktohet ndryshe.
Athinë, më 09 nëntor 1940
Jeorjios B’
Këshilli i Ministrave
Kryetari
Metaksas
Anëtarë
A.Tabakopullos; I. Dhurendis; A. Apostolidhis; I. Arvanitis; J. Nikolaidhis; N. Papadhimas; I. Papavasiliu; P. Ikonomakos; K. Burbulis; Th. Nikoludhis; K. Majnafhaqis; A. Xifos; M. Qiriakopullos.
U verifikua dhe u vu vula e madhe e shtetit
Athinë, më 10 nëntor, 1940
Ministri i Drejtësisë
Ajis Tabakopullos
Rreth përcaktimit, si armike të shteteve sipas kuptimit të ligjit detyrues nr. 2636/1940 të Italisë dhe Shqipërisë dhe vënies në zbatim në lidhje me këto shtete të dispozitave të këtij ligji.
Jeprjios B’
Mbret i Grekëve
Duke marrë parasysh dispozitat 1 dhe 21, të Ligjit Detyrues nr. 2636/1940 “rreth akteve ligjore të armiqve dhe sekuestrimit të pasurive armike”, mbi bazën e propozimit të Kryetarit të Qeverisë sonë, të Ministrit të Punëve të Jashtme dhe të Ministrit tonë të Financave, vendosim dhe urdhërojmë: Përcaktojnë si shtet armik, sipas kuptimit të ligjit detyrues 2636/1940, Italinë, pas marrjes prej saj të tokave perandorake dhe kolonive të saj, si dhe Shqipërinë.
Vëmë në zbatim plotësisht dispozitat e ligjit të mësipërm në lidhje me këto shtete prej datës 28 tetor 1940.
U ngarkojmë Ministrave tanë të Punëve të Jashtme dhe të Financave detyrën e botimit dhe vënies në zbatim të këtij dekreti.
Athinë, më 09 nëntor 1940
Jeorjios B’
Këshilli i Ministrave
Kryetari
Metaksas
Ministri i Financave
Andreas Apostolidhis

[BARAT]

Zerva, bashkëpunëtori i zellshëm i gjermanëve akuzoi shqiptarët për të tillë

01/08/2007 - gazeta panorama

Afrim Imaj

• Napolon Zerva, kreu i organizatës shoviniste gjakatare EDES, e motivoi genocidin e përgjakshëm mbi shqiptarët e Çamërisë si ndëshkim për bashkëpunimin me pushtuesin gjerman.

Por dokumentet historike vërtetojnë të kundërtën: Vet Zerva ka qenë një nga bashkëpunëtorët potencial të gjermanëve. Historiani gjerman Hajd Rihter, duke folur për fazën e tretë të këtij bashkëpunimi të Zervës me pushtuesin shkruan: Më 31 .1.1944, në grupin e shtabit të 22-të ushtarak gjerman prefekti i Trikallës, Saranda, i dorëzoi ndërlidhësit gjerman një letër të Zervës me këtë përmbajtje: Heqjen dorë nga goditjet reciproke, bashkëpunimin kundër komunistëve, vendosjen e pandërprerë midis shtabeve gjermane dhe atij të Zervës. Ndërkaq, më 9.3.1944 Zerva u dërgoi gjermanëve protokollin e marrëveshjes së Pllakës. Komanda e armatës gjermane “E” i raportonte eprorëve të vet se me Napolon Zervën ishte bërë një marrëveshje për pushim zjarri pa caktim afati, për këmbim reciprok të informacionit...” Po kështu në një koment të gazetës greke “Vima”, “Arshiva sekrete e Vermahitit gjerman për rezistencën greke” dëshmohet për propozimin e Zervës dhe marrëveshjet dypalëshe të shtabit të përgjithshëm grek. “Natën e datës 1 dhe 2 shkurtit 1944, shkruhet në të, me anën e një oficeri Zerva udhëzoi komandën e 22 të artilerisë malore të bashkëpunonte, duke ndaluar operacionet luftarake kundër gjermanëve...” Dokumente të tilla, ku konfirmohet bashkëpunimi i Zervës me pushtuesit gjerman ka me dhjetëra. Ironia e fatit qëndron në faktin që ky bashkëpunëtor potencial i pushtuesit ndëshkon tragjikisht shqiptarët e Çamërisë si bashkëpunëtorë të pushtuesit.

[BARAT]

Greqia e ka



Nga: Përparim HALILI

Përpjekjet për tjetërsimin fizik, kulturor të vendit tonë, kanë për autorë jo vetëm grekët anti shqiptarë, por edhe 'sojin" e qelbur të shqiptarëve pro grekë, të cilët kanë futur hundët në "sahanin e supës" greke dhe po zhgrryhen turpshëm, e pa asnjë pendesë për një vizë e për një pension në "kënetën" e qelbur të shovinizimit grek

Politika zyrtare shqiptare, që prej vitit 1945, nuk ka guxuar të vihet në shërbim të zgjidhjes kombëtare shqiptare, duke iu lëpirë, ose më saktë duke qëndruar nën thundrën e politikës shoviniste greke, aq më tepër pas vitit 1990, që Greqia me "sponsorizimet" e saj, ka mundur të ketë ka pjesë aktive antishqiptare të saj në pushtetin politik e atë administrative të shtetit shqiptar

Analiza e marrdhënieve shqiptaro-greke gjatë 15 viteve të fundit, që përkon me pluralizmin shqiptar, dëshmon qartë lëshimet e mëdha të paprincipta për të drejtat e minoritetit grek dhe të Greqisë në Shqipëri, lëshime që njihen botërisht, të cilat nuk kanë bërë gjë tjetër, veçse kanë shtuar oreksin papërmbajtshëm të Greqisë për helenizimin e Jugut të Shqipërisë

Ndërsa në kancelaritë zyrtare dhe qendrat e mirënjohura shovene greke, të cilat ngrysen e gdhihen duke bërë skema me objeksione të spikatura anti-shqiptare, u përgatit projekti i dhënies së dyshtetësisë ndaj shqiptarëve minoritarë grekë, të cilët deklarojnë këtë kombësi, në shtypin shqiptar kjo lëvizje e re, por jo e fundit greke, po komentohet me kundërshtime dhe mbrojtje. Palët ndeshëse në këtë duel, janë: Nacionalistët Shqiptarë, që mbrojnë interesat kombëtare shqiptare dhe nga ana tjetër, pjesa vepruese anti-shqiptare e progreke, prezente dhe vepruese brenda Shqipërisë. Skalioni i angazhuar propagandistiko- financiar progrek, që dhënien e dyshtetësisë nuk e konsideron diversion, por "kontribut grek, për integrim të shqiptarëve në Europë, duhet të mos harrojë mbi 150 vjetët e historisë greke, të prezantuar me diversion të hapur dhunues, grabitës, genocidist, sulmesh fizike, uzurpim ekonomik, politik, fetar, ushtarak e kulturor kundër Shqipërisë.

Vendimi i fundit grek për të dyshtetësinë, kuptohet që ka prapavijë të hapur e të plotë vazhdimësie të "master-planit" të shtyrjes së mëtejshme të kufijve territorialë të Shqipërisë, nën dirigjimin e boshtit Athinë-Beograd-Moskë, tashmë dhe nëpërmjet asimilimit të popullsisë. Përpjekjet për tjetërsimin fizik, kulturor të vendit tonë, kanë për autorë jo vetëm grekët antishqiptarë, por edhe "sojin" e qelbur të shqiptarëve pro grekë, të cilët kanë futur hundët në "sahanin e supës" greke dhe po zhgrryhen turpshëm e pa asnjë pendesë për një vizë e për një pension në "kënetën" e qelbur të shovinizimit grek. Përballë këtij realiteti, politika zyrtare shqiptare, që prej vitit 1945, nuk ka guxuar të vihet në shërbim të zgjidhjes kombëtare shqiptare, duke iu lëpirë, ose më saktë duke qëndruar nën thundrën e politikës shoviniste greke, aq më tepër pas vitit 1990, që Greqia me "sponsorizimet" e saj, ka mundur të ketë ka pjesë aktive antishqiptare të saj në pushtetin politik e atë administrative të shtetit shqiptar

Shtator 2001: Xohaxopullos, kërcënim për pushtim me gjak të Shqipërisë

Në shtator të vitit 2000, në një prononcim për agjensinë Maqedone të lajmeve "Macedonia Press", i pyetur të komentonte optikën e qeverisë greke dhe zhvillimet në Himarë në prag të zgjedhjet lokale për kryetar bashkie atje, Ministri grek i Mbrojtjes të asaj kohe, andarti i mirënjohur anti-shqiptar, Akis Xohaxopullos, ka bërë këtë deklaratë:

"Qeveria dhe populli grek, janë shumë të shqetësuar lidhur me shkeljen e të drejtave të grekëve etnikë në Shqipëri. Ne (grekët), do të reagojmë në mbrojtje të këtyre të drejtave, ashtu siç reaguan shqiptarët gjatë konfliktit në Kosovë, në mbrojtje të të drejtave të shqipfolësve të Kosovës, për të cilët shqiptarët, ishin gati të luftonin e të jepnin edhe jetën".

Më troç për plane diversioni grek deri fizik, nuk mund të flitet. Pra, Xohaxopullos, ka deklaruar që përpara 6 vjetësh, se grekët do të luftojnë edhe me armë, "në mbrojtje të të drejtave të minoritetit" të quajtur grek, në Himarë! Që në Himarë, nuk ka patur e nuk ka minoritet grek, këtë e dinë mirë grekët dhe shqiptarët.

Edhe vetë majori andart Spiro Milo, i cili në fund të tetorit 1914 zbarkoi në Himarë dhe e shpalli atë "krahinë nën juridiksionin grek", kur e pyetën se, "çfarë e shtyu të tradhtonte atdheun dhe të bënte këtë poshtërsi", u përgjigj: "Paratë e grekut, paratë më shtynë"! Askush nuk e përkrahu atëherë, të ashtuquajturën "Autonomi të Himarës", që u zhduk si "shurrë pule", këtë shembull të (pa)turpshëm të ambicjeve pa fre të grekëve, të cilët që në vitin 1912, me ndihmën e Evropës, shkëputën Çamërinë. Kjo histori vazhdon sot, duke e interpretuar shtetësinë e dytë si e drejtë e mohuar për minoritarët, shtetësi që mund të përfitohet edhe nga ata shqiptarë të cilët kanë nisur të bëhen grekë, për hall të punës në Greqi! Që minoritetit grek në Shqipëri, nuk i është shkelur asnjë e drejtë, për këtë është dëshmimtar vetë Vander Shtyl, komisari i BE për mbrojtjen e pakicave dhe minoriteteve. Gjatë kohës së pushtetit "Berisha" në vitet 1992-'96, hollandezi progrek, i cili nuk foli asnjë fjalë për të drejtat e çamëve të shfarosur e të përzënë nga atdheu i tyre, ndërmori inkursione për të vërtetuar pretendimet greke "të represionit të qeverisë shqiptare, kundër minoritetit grek në Shqipëri". Por nuk gjeti asnjë gjurmë represioni. Analiza e marrdhënieve shqiptaro-greke gjatë dekadës së fundit, që përkon me pluralizmin shqiptar, dëshmon lëshimet e mëdha të paprincipta, për të drejtat e minoritetit grek dhe të Greqisë në Shqipëri, lëshime që njihen botërisht. Këto lëshime, s'kanë bërë gjë tjetër, veçse kanë shtuar oreksin e Greqisë, për helenizimin e Jugut të Shqipërisë. Këto lëshime, kanë marrë si shpërblim prej grekëve, vetëm përgjigje shtazërore ndaj ushtarakëve e refugjatëve shqiptarë, të vrarë në gjumë, të ndjekur si kafshë, të dhunuar e të djegur me napalm.

Grekët duan ta asimilojnë Shqipërinë nëpërmjet PBDNJ-izmit

Grekofilët shqipfolës në Shqipëri, së bashku me kapot e tyre ketej e matanë zgjedhjet lokale 2000, 2001, 2003, por edhe në vitin 2005 e 2007, nuk pranuan të lëshojnë Himarën. E së bashku më të, me ndihmën e socialistëve, grekët "fituan" edhe komunën e Vau-Dejë në Shkodër, të Poliçanit në Skrapar e të Kolshit në Kukës! Aq të vendosur ishin socialistët për t'i dhënë partisë greke PBDNJ komunën e Vaut të Dejës, sa që arritën të grabisin me anë të policisë kutitë e votimit, për t'i mbushur paskëtaj me vota në favor të kandidatit të PBDNJ, madje lejuan edhe fushatë elektorale me flamurin kombëtar grek, duke lejuar heqjen e Flamurit Kombëtar Shqiptar! E dinë të gjithë psh., se në Kolsh të Kuksit dhe në Vau-Dejë të Shkodrës, nuk kishte dhe nuk ka asnjë "këmbë" minoritari grek, por socialistët e bënë atë shërbim të radhës, duke krijuar precedentin absurd të një minoriteti inekzistent, që gjoja shtrihet deri në kufi, të po gjoja "Kosovës serbe", duke u dhënë në dorë grekëve, një provë tjetër fiktive, për të përligjur shtirjen e veprimtarisë së tyre diversive, deri në kufirin me Serbinë. Pra, bënë lidhjen e skemës që po çfaqet tashmë, ç'ka do të justifikonte në të ardhmen, tezën e ndarjes së Shqipërisë, midis Greqisë e Serbisë ortodokse, për t'i larë njëherë e mirë duart me faktorin shqiptar në Ballkan dhe për të realizuar kështu, ëndrrën e vjetër të fqinjëve tanë grabitqarë. "Askush nuk ndalohet të ëndërrojë",- ironizoi 8 vjet më parë zonja Ollbrajt, duke iu referuar ballkanasve, por sidomos shqiptarëve të Kosovës dhe ëndrrës së tyre për pavarësi, por populli i Kosovës dhe shqiptarët, i kujtuam asaj Izraelin, atdheun e të parëve të saj dhe popullin hebre, i cili e fitoi pavarësinë dhe atdheun e vetë, me gjakun e bijve çifutë, derdhur gjatë Holokausit dhe gjatë shekujve.

Edhe ne shqiptarët, do ta fitojmë pavarësinë e Kosovës dhe të viseve të tjera shqiptare, deri në bashkimin përfundimtar të atdheut. Përpjekjet "humane" të grekëve ndaj nesh, nuk mund të gëlltiten lehtë si "llokum", mbasi shqiptarëve nuk u mungon vetëdija dhe aftësia për të kuptuar skemat e reja të synimeve të vjetra greke. Aq më tepër akoma, duke kujtuar deklaratën e Xohaxopullos të vitit 2000, për "mbrojtjen e Himarës" deri edhe me diversion ushtarak, duhet kujtuar një fakt: Nëse grekëve, me skemën e fundit diversive të dyshtetësisë, në një të ardhme, ashtu siç ka deklaruar Xohaxopullos, do t'i shkojë ndërmend, që me preteksin "e mbrojtjes së minoritetit grek", të sulmojnë Shqipërinë për të marrë të ashtuquajturin e lakmuar "Vorio-Epir", atëherë këtyre grabitqarëve të Ballkanit, të cilët i kanë dalë padrejtësisht për zot, madhështisë dhe Atdheut të Helenëve Antikë, po u kujtojmë fjalët e Leonidhës, që ata pretendojnë se e kanë të vetin, drejtuar Darit të persëve: "MOLLON, LLAVE!", pra "HAJDE, TA MARRËSH!".

Grekër, mos e kruani, trojet shqiptare shtrihen edhe më tej se "harta" e përpara 1913-ës!

Nga Kuvendi Kombëtar i 28 Nëntorit 1912, u proklamua Pavarësia e Trojeve Shqiptare, që deri në atë datë gjendeshin nën pushtimin e Perandorisë Osmane dhe u ngrit Flamuri Kombëtar Shqiptar. Ky kuvend është një akt historik për Kombin Shqiptar, sepse aty me mandatin e popullit, ishin pjesmarrës delegatë nga Gjakova, Plava, Gucia, Peja, Ohri, Struga, Tetova, Çamëria e Mitrovica. Sipas të dhënave historike, në këtë kuvend kishte delegatë dhe nga pakicat kombëtare që jetonin në trojet shqiptare, të ardhur nga kolonitë shqiptare, pa përmendur delegatët që morën pjesë nga viset e Shtetit Shqiptar, të pas vitit 1913. Pjesëmarrja e delegatëve nga mbarë trojet shqiptare në kuvendin historik të vitit 1912, sanksionoi zyrtarisht vazhdimësinë e Flamurit Kombëtar Shqiptar, ashtu siç është pranuar po ky flamur, në Kuvendin e Lezhës më 2 Mars 1444, me vendimin që u përcaktua për krijimin e Lidhjes Shqiptare të Lezhës, me Kryekapedan Skënderbeun dhe me Flamur Prijës, atë të Ushtrisë Arbërore, pra të Flamurit të Derës së Kastriotëve. Çdo shtet, ka të përcaktuar territorin në të cilin shtrihet juridiksioni i tij. Kuvendi i Vlorës e formoi shtetin e tij me vullnetin shqiptar, të shprehur nga delegatët dhe me përfshirje të mbarë territorit etnik shqiptar, të pushtuar nga Turqia. Dhe deri në atë ditë, nuk kishte asnjë pretendim për territoret e përfshirë në shtetet ballkanikë, të formuar përpara shtetit shqiptar, në fillim të Shek. të 19-të. Qeveria Shqiptare e vitit 1912, kishte bërë këtë shtrirje territoriale: "Kufijtë shqiptarë, shtrihen në vijë të demarkacioni, nisur nga kufijtë me Mbretërinë Malajzeze dhe janë kufijtë, që përfshijnë veçanërisht megjithë Hinderlandin, qytetet Pejë, Mitrovicë, Prishtinë, Shkup e Manastir, deri në Meçovë, duke iu shtuar këtyre kufijve, kufijtë e sotëm deri në Prevezë".

Kjo ishte e drejtë legjitime e popullit dhe e qeverisë shqiptare. Copëtimi i Shtetit Shqiptar, të formuar e të përcaktuar "I PAVARUR" nga Kuvendi i 28 Nëntorit 1912, ishte padrejtësi historike. Vendimet e "diplomatëve kasapë" të vitit të kobshëm të ndarjes së truallit tonë, vazhdimisht janë kundërshtuar nga shqiptarët, të cilët kanë luftuar e kanë sakrifikuar jetën, për të rikthyer bashkimin e këtyre trojeve. Kërkesa për bashkimin e trojeve etnike shqiptare, nuk është gjë tjetër, vetëm se kërkesa për të venë në vend vendimin e Kuvendit Historik Kombëtar të Vlorës, të vitit 1912 dhe për territoret që iu njohën fillimisht këtij shteti, nga fuqitë e mëdha. Kërkesa për bashkimin e trojeve etnike shqiptare, të përfshira në Shtetin Shqiptar të vitit 1912 ka qenë kërkesë dhe protestë legjitime 95 vjeçare e shqiptarëve, ndaj padrejtësive mbi truallin dhe kombin tonë. Kujtojmë, që kufijtë realë të Shqipërisë, jo vetëm nuk janë aty ku i dëshmojnë "faktet historike" të pas 1913-ës, por as aty ku i ka lënë 1913-ta. Historianët "vasilis" të Greqisë dhe filozofët "viçër" të Serbisë, le të sjellin sa të duan "argumente" sipas oreksit të tyre të një "Greqie dhe Serbie të madhe" e të një "Shqipërie edhe më të vogël". Mirëpo, nëse "studimet" dhe "hulumtimet" e tyre, flasin për pseudofakte historike që nga koha e majmunit, ne po i sjellim vetëm një fakt të thjeshtë nga Kuvendi i Vlorës, për të parë, se përfaqësia kombëtare në të, ishte me delegatë nga Gjakova, Plava e Gucia, Peja, Ohri, Struga, Tetova, Çamëria, Mitrovica

Diversioni sistematik grek kundër Shqipërisë

1.Ndryshimi historiografisë shqiptare dhe fallsifikimi i saj, në marrëveshje me politikën zyrtare të Tiranës, të viteve 1997-2005

2.Vendosja e ushtrisë greke në Shqipëri dhe përpjekja me afate të gjata

3. Anullimi i Autoqefalisë së Kishës Ortodokse Shqiptare, nëpërmjet emërimit të klerikëve grekë në të gjitha kishat ortodokse shqiptare

4.Shpërndarja e botimeve në gjuhën shqipe dhe atë greke, të literaturës fetare dhe politike, shoviniste anti-shqiptare

5.Detyrimi i emigrantëve shqiptarë, për të ndërruar emrat dhe kombësinë

6.Përpjekjet për të prenotuar programet e Radio-Gjirokastrës

7.Përpjekjet, fakulteti grek në Gjirokastër, të kthehej Universitet Grek

8.Ndalimi i hapjes së shkollave shqipe, për emigrantët shqiptarë në Greqi

9.Përpjekjet për të kontrolluar sektorët strategjikë të ekonomisë shqiptare

10.Instalimi në vitin 1998, i rrjetit të impianteve të sofistikuara përgjuese greke, në ministrinë e Jashtme Shqiptare

11.Interesimi për futjen e sa më shumë grekëve, në administratën e lartë shtetërore shqiptare

12.Marrja pjesë e deputetëve dhe zyrtarëve shtetërorë grekë në fushatat e zgjedhjeve, në jug të vendit

13.Investime për ndërtim kishash, shkollash, simbolesh historike e fondacionesh greke, në Shqipëri.

14.Dhënie pensionesh prej qeverisë greke, për popullsinë shqiptare të jugut

15.Financim, pjesëmarrje dhe propogandë e Greqisë për realizimin e rebelimit komunist të vitit 1997, në Shqipëri

16.Hapja dhe liçensimi i aktivitetit të bankave greke, në Shqipëri

17.Vendim i Qeverisë Greke, në Janar 2000, për mos regjistrimin e popullsisë shqiptare, pa

18.U bë regjistrimi i ri i popullsisë greke

19.Kërkesa e qeverisë greke, për të bërë birësime masive të fëmijëve shqiptarë në familjet greke

20.Veprimtaria e hapur e Janullatos për të krijuar opinion e etnisë fetare e qytetare greke mbi shqiptarët



E Merkure, 01 Gusht 2007-gazeta ndryshe

[BARAT]

Përparimi agresiv i shkallëzuar në trojet shqiptare i shovinizmit grekomadh

Nga Dr. Hasan Luçi

...Ky shkrim mori shkas nga libri i propagandës subversive"Greqia e sotme"(botim i ministrisë së Puneve të Jashtme greke, Athinë 1993, në frëngjisht) dhe në mbrojtje të idesë së madhe helene të zyrtarizuar në vitet '40 të shek XIX. Jo më kot, rilindasit tanë të shenjtë hodhën parullën atdhetare "Feja e shqiptarit asht shqiptaria". Kjo synoi për ta bërë Shqipërinë si kombet e tjera të qytetëruara, që i vunë themelet në kohë dhe për të bashkuar trojet e kombit shqiptar, pa dallim feje, krahine, ideje, më një shtet të lirë e të pavarur nga perandoritë e urryera e të njëpasnjëshme dhe ardhacaket helenë (grekë) e sllavo-jugorë, që kolonizuan si mola trojet shqiptare, siç dëshmon historia jonë e hidhur, por edhe heroike e vetëmohuese. Testamenti i Skënderbeut, se "Lirinë nuk ua solla unë, por e gjeta këtu midis jush", na thërret sërish si 500 vjet më parë, bile kjo sot është thirrja e ditës për atë që ka pak tru e mend., mençuri e urtësi, vesh e gojë që t'ìa mbrojë. Parrulla e shqiptarit në Ballkan ka qenë, është dhe do të jetë: "Deri sa të përfundojë bashkimi nën flamurin kombëtar, shqiponjë mali e idila kombëtar". Pa këtë qëndresë shekullore nuk do të hidhte dhe nuk do të ketë troje shqiptare etnike, natyrore e historike me shumicë popullsi autoktone me gjuhën e nënës shqipe, djepit qytetërues evropian."

Flitet shumë qysh nga vitet 90' të shek XX se janë hapur faqe të reja në marrëdhëniet ndërballkanase, por rezultatet vërtiten rreth zeros, pasi marrëdhëniet me fqinjët ballkanas ecin në zjarrin e veprimeve antishqiptare të qarqeve shovene fqinje dhe trysninë euroatlantike për hir të aleancave gjeopolitike ë vjetra të çimentuara e betonuara për Ballkanin "fuçi baroti" në dëm të vetë e vetëm të kombit shqiptar të martirizuar dhe të pashenjtëruar edhe nga të zotët, pale nga botët që e rrethojnë. Nuk e teproj për sa sipër dhe kini durimin të lexoni pas kësaj. Pas përmbysjes "paqësore" të komunizmit në Shqipëri e gjetkë dhe me shpërbërjen e ish Jugosllavisë koloniale, pas ngjarjeve tragjike për trashëgiminë jugosllave, me njohjen e Maqedonisë, dhe më në fund të Malit të Zi, pa asnjë rezervë ligjore nga "demokracia shqiptare" si dhe pas Luftës Çlirimtare të UÇK në Kosovë etj, që rrjedhimisht shtruan nevojën e rregullimit të ri në Ballkan dhe kryesisht nxorën në pah zgjidhjet e çështjes së kombit shqiptar dhe realisht bashkimin e tij natyror e historik me shumicë dërrmuese shqiptare kudo në trojet tona, sërish fati s'iu buzëqesh shqiptarëve, por iu bëhet hyzmet litarëve të rinj kolonial nga kasapët që e copëtuan tragjikisht. Edhe në këtë realitet të ri edhe në sfidat e integrimit euroatlantik qeveritë grekë lukuni ujqish, sipas teorisë së kërkesës maksimale për të arritur qoftë edhe rezultat të vockël në tryezat diplomate ose jo të bisedimeve (paqësore apo sforcore me lloj-lloj dredhish e "miqësish") kanë informuar zyrtarisht politikën e njehsuar shtetërore-kishtare (që më parë paraqitej si e kishës greke dhe e qarqeve të djathta shovene apo Vorio-Epirote) në vazhdën e mashtrimit shekullor grek për pushtime në Ballkan, atë që prej pushtuesve ardhcak helenë të pellazgëve, ilirëve e shqiptarëve, siç dëshmojnë studiuesit, historianët e shkencëtarët që nga lashtësia e deri më sot. Kështu Greqia rishtroi synimet e vjetra ndaj territoreve shqiptare (se s'i mjaftonin ata që gllabëroi që nga Kongresi i Berlinit), sidomos me deklaratën e njohur tashmë të ish kryeministrit Miçotaqis, ,më 1993. Lidhur me këtë deklaratë jo të papritur dhe të përsëritur tashmë, siç dihet e do t'a përsërisim për bëmat e bujshme të shovinizmit grekomadh, po iu drejtohemi duke demaskuar orekset e tyre makute dhe duke u kujtuar disa arsye parimore kombëtare shqiptare në vazhdimësi historike e natyrore kundër strategjisë së palëvizur e agresive të Athinës zyrtare.

Greqia si shtet më vete po i afrohet dy shekujve, por sërish është në ethet e pushtimeve. Prej këtej dalin disa përfundime:

Së pari,Greqia ka arritur disa suksese që mund të quhen mrekulli qiellore me ato çka ka gllabëruar tashmë në Ballkan

Së dyti, ajo ka bërë, bën dhe besoj se do të bëj në të ardhmen evropiane një politikë shovene ndaj fqinjëve me boshtit qëndror parullën dhe synimet famëkeqe të idesë së madhe panhelene dhe bizantine në Ballkan. Kjo politikë agresive është drejtuar kundër atyre që ndihmuan akumuluan dhe garantuan lirinë e pavarësinë e Greqisë dhe duke vdekur për të, por që sot emrat dhe monumentet e tyre që patën fat të përmenden po i zë pluhuri i harresës shovene greke

Së treti, Greqia diti me dredhi të realizojë aleanca turore miqësore, dhe bëri pazare edhe me pushtuesit, nëpërmjet të të cilëve ajo zgjeroi pa të drejtë dhe pa vështirësi (pavarësisht se thuhet e kundërta) kufijtë e saj në kurriz të fqinjëve të vet të çdo krahu. Kështu megjithëse zhvillimi historik e politik i Greqìsë është një proces i gjatë, ai ndahet vetë nga disa periudha dhe kjo për të favorizuar gjoja të drejtën "historike" të panhelenizmit apo të pan shovinizmit grek të shumëhershëm. Periudha e parë është ajo nga lashtësia e herët (që ende është e mjegullt se grekët e varin atje ku s'ka gozhdë Nastradini) deri tek beteja e Ipsusit midis gjeneralëve të Aleksandrit nga osmanllinjtë, që grekët e quajnë perandori të mirëfilltë greke, kur s'ka qenë e tillë.

E katërta, fillon me rënien e Kostandinopojës dhe vjen deri në Konferencën e Londrës(1830), ajo e fundit, siç thotë teksti i 1933. Por jo e fundit sipas oreksit panhelen edhe të shek XXI është nga krijimi i shtetit të ri greke deri në ditët tona, ku synojnë edhe Himarën etj. Siç na dëgjojnë veshët e na shohin sytë!... Në këtë periudhë theksohet në veçanti përpjekja e fundit: lufta për pavarësinë e Greqisë, me fitoret në det dhe në tokë, që pas 6 vjetësh luftë diplomacie, falë mbështetjes morale e materiale të Francës, Anglisë dhe Rusisë, çuan në çlirimin e vendit (me vendosjen e republikës në kongreset e njëpasnjëshme të Londrës (1829-1831) që i dhanë statusin përfundimtar shtetit grek dhe pastaj "garantimin" e monarkisë me dhëndurrët e protomiqve të mëdhenj. Gjendja historike e gjeografike e Greqisë ka qenë pothuajse detare(gati e rrethuar nga deti) me përjashtim të një rripi toke në kufirin verior të vet.) Por për këtë gjë ajo do të quhej shtet-ishull. Kufiri bregdetar i saj përfshi Peloponezin është 3.970 km. Nga kjo pamje krejt e veçantë, ajo shpëtoi falë kërkesave tokësore që helenizmi i ngriti në politikë agresive shtetërore apo të shenjtë kishtare, pa krijuar ende shtetin e vet modern. Duke përfituar se vargmalet Dinarike nëpërmjet Epirit arrijnë në Peloponez historishkruesit helen, që pas ardhjes së tyre në Mesdhe e Ballkan, ngritën e sajuan mitet e Greqisë para Homerike!... Duke vënë në qendër të argumenteve dinakërinë greke të njohur botërisht, të huajtur dhe nga të tjerët, pa përfillur autoktoninë dhe lashtësinë e qytetërimit pellazg që, fatkeqësisht, ende sot "të ndriturit" fillo-helenë e filoromakë e quajnë mit, megjithëse i tradhëtojnë shumë shkenca (gjuhësi, arkeologji etj). Kështu në vitin 1832 kur u vendosën kufijtë e "plotë" pas revolucionit grek për pavarësi. Greqia pati këto krahina: Peloponezi, Athina, Lanja, Eube, Cikladat, Skiros e ishujt rreth tyre. Siç dihet, në 1844, hyri në veprim me bateri të plota ideja e madhe e grekëve (Megalidhea), krahas asaj seromane vec asaj bullgaromadhe, serbomadhe dhe maqedonasmadhe. Më 1864 pas rezervave në luftën e Krimesë(1853) Anglia dhe Franca aleate të perandorisë osmane i dhanë Greqisë ishujt e Jonit: Korfuzin, Lesbos, Qafaloni, Zant. Greqia nxiti dhe drejtoi lëvizjet panhelene gjoja të "Vëllamërisë" me fqinjët dhe në Kongresin e Berlinit(1878) shpalosi grykësitë e saj dhe po më 1878 u zgjerua me Artën, Thesalinë, (Trikallën, Larisën, Viollosin) dhe më 1881, pasi u kapërcyen vështirësitë e kryengritjes së madhe të Kretës(1865-1867) që fuqitë mbrojtëse nuk e mbështetën përkohësisht. Greqisë i qeshi fati më shumë në luftën ruso-turke, pasi Greqia i çoi trupat e veta në Thesali. Pas luftës kanë filluar në 1896 në Kretë, miqtë e Greqisë siguruan autonominë e Kretës, megjithëse e humbën luftën. Pas trazirave në revolucionin e xhonturqve më 1908, Greqia forcoi lëvizjen ushtarake greke që e çoi në fitoren e Venizellosit (familje e njohur për ndjenjat , bindjet, e praktikat sllovene greke). Pasi zgjidhi çështjen e Kretës, Greqia i drejtoi sytë nga Shqipëria e Maqedonia, duke i zmadhuar edhe forcat ushtarake tokësore për këto pushtime të reja. Bashkëbisedimet serbo-greke çuan në tetorin e 1912 në luftën kundër Turqisë(të sëmurit të Besforit, që tashmë kishte marrë të tatëpjetën) për të ndarë "trashëgiminë turke" siç e quajtën Shqipërinë. Më 1 qershor 1913 Greqia e Serbia nënshkruan marrëveshjen shqiptare për ndarjen e Shqipërisë në dy pjesë: në zonën serbe në veri të lumit Shkumbin dhe atë greke në jug të Shkumbinit. Kjo çmënduri vijon ende sot, ku hapet e ku nën rrogoz, gjithnjë agresive. Pas luftërave Ballkanike në 17.12.1912, me Protokollin e Firences, Komisioni i ngarkuar nga Konferenca e Ambasadorëve në Londër për përcaktimin e kufijve të jugut të Shqipërisë mbylli punimet pa zbatuar pastrimin etnik të popullsisë, kështu që në Shqipërinë politike mbetën 800 mijë banorë ndërsa të tjerët iu ndanë kolonialistëve të Serbisë dhe Greqisë, megjithëse me traktatin e Athinës nënshkruar me 1913 me Perandorinë Osmane, Greqia u zotua t'i respektonte të drejtat e pronësisë të gjithë banorëve të çdo origjine, përfshi shqiptarët që kishin në këtë perandori, por shovenët grekë nuk përfillen pas tij. Greqia nxiti lëvizjen për autonominë e Shqipërisë së jugut që pas protokollit të Firences më 1913 kishte bërë edhe më parë dhe sot në Himarë, Gjirokastër, Përmet, Korçë. Ky synim strategjik u dokumentua nga lëvizja e ashtuquajtur "Vorio-Epir" më 17 maj 1914 firmosur nga përfaqësuesit e Komisionit Ndërkombëtar të Kontrollit, tutorit të shtetit shqiptar duke dhunuar statusin e Shqipërisë të miratuar nga Konferenca e Ambasadorëve të Fuqive të Mëdha më 1913. Kështu në 1913-1914 Shqipëria e jugut u shkatërrua nga andartet , ushtria greke dhe grekomanët shqiptarë, një genocid i pashembullt që bota s'e ka dënuar ende, pa, shovenëve grekë as që iu vete mendja të kërkojnë falje apo ët dëmshpërblejnë sadopak popullsitë që iu nënshtruan këtij genocidi barbar, pasi grekët hynë në Selanik, Pushtuan Epirin dhe ishujt e arkipelagut, përveç Dodekanozit nga mbreti Xhorxh, pas vdekjes së të birit, i biri, mbreti Konstandin korri fitoren e viti 1913 pas luftës me Bullgarinë, sipas traktatit të Bukureshtit(10 gusht 1913) kështu Greqia mori përfundimisht; Kretën, ishujt e Egjeut, pjesën më të madhe të Epirit (Çamërinë), Maqedoninë Qëndrore e Lindore dhe gadishullin Mont-Athios. Pra, më 1912-1913 asaj iu dhanë:

Janina, Kozhani, Kosturi, Follorina, Selaniku, Seresi, Drama, Kavalla, Lemnosi, Lesbosi, Hio Samosi, dhe ishujt e tyre si dhe Kreta. Lufta e parë botërore e zuri Greqinë në fitore të plotë. Mbas disa peripecive ajo u radhit në Antanta para ShBA-së me 10 divizione në frontin maqedonas. Traktati sekret i Lodrës i firmosur në 26 prill 1915 midis Fuqive të Mëdha të Antantës dhe Italisë e ndante Shqipërinë mes tyre: Vlora, Sazani, dhe një territor për mbrojtje i jepej Italisë, ndërsa pjesa tjetër e Shqipërisë së Veriut dhe e jugut ndaheshin mes Serbisë, malit të Zi dhe Greqisë, duke e lënë një shtet të vogël gjoja autonom e neutral në Shqipërinë e mesme, që do t'a përfaqësonte Italia në marrëdhëniet ndërkombëtare. Ky traktat mohoi vendimet e vetë Fuqive të Mëdha në Konferencën e Ambasadorëve në korrik të 1913 për tërësinë e Shqipërisë së mbetur. Më 3 qershor 1917 gjenerali Ferrero shpalli në Gjirokastër "Bashkimin dhe Pavarësinë e Shqipërisë nën udhëheqjen dhe mbrojtjen e Italisë, me urdhër të qeverisë Italiane, që provokoi Greqinë në territorin e synuar prej saj dhe Serbinë , veç reaksionit zinxhir ndërkombëtar.

Me mandatin e saj në 1919-1922, Greqia zhvilloi luftën e padrejtë që e humbi në Azinë e Vogël, ku shovinizmi grek pësoi një goditje të rëndë, që nxiti dhe grindjet mes saj dhe Turqisë, që vijojnë edhe sot, plus kriza e Qipros.

Konferenca e Paqes e Parisit, e mbledhur më 18 janar 1919, pranoi kërkesën e shovinistëve grekë dhe emëroi komisionin për çështjet greko-shqiptare, që u mblodh nga 12 shkurti deri në 6 mars 1919, ku mori pjesë edhe kryeministri famëkeq Venizellos, i cili shtroi zyrtarisht tezën e ashtuquajtur të "Vorio Epirit"( dmth të krejt Shqipërisë së Jugut) dhe shpalli synimin se qenkej pjesë e Greqisë historike dhe kërkoi të respektohej kriteri i bazuar mbi përkatësinë fetare, dmth çdo ortodoks në Shqipëri është grek! Kjo teori shovene në themel synon të zhvatë territore të reja me popullsi ortodokse në Ballkan. Shqiptarët e mbrojtën tezën e " Kombit Shqiptar" një e i pandarë, pavarësisht nga përkatësitë fetare të banorëve, tolerantë mes feve të tyre me motivin " feja e shqiptarit është Shqiptaria"! Por marrëveshja sekrete Tito-Venizellos e firmosur më 29 korrik 1919, gjatë po kësaj konference në Paris, pranonte aneksimin e "Vorio Epirit" nga Greqia dhe atë të Vlorës e mandatin italian mbi pjesën tjetër të Shqipërisë. Traktati i Sevrës u firmos më 8 gusht 1920 nga Mbretëria Helene dhe perandoria osmane, ku Greqia zotohej të mbronte të drejtat dhe liritë e plota të banorëve shqiptarë, bullgarë, vllahë etj. Pavarësisht racës, kombësisë e fesë, një dredhi kjo , se bëhej fjalë për banorë në territorin grek, me shtetësi sipas marrëveshjeve kolonialiste të mëparshme. Kështu traktati i Sevrës( 10 gusht 1920) i plotësoi Greqisë pothuajse të gjitha ëndrrat territoriale " etnike" në Ballkan. Megjithkëtë traktat, disa kërkesa iu refuzuan në traktatin e Lozanës( 30 janar - 24 korrik 1923) me nënshkrimin e paqes me Turqinë dhe me heqjen e disa favoreve në dëm të Turqisë, me marrjen nga Italia të Dodekanozit dhe "dhënien" e "Epirit ë veriut" Shqipërisë, me gjithë përpjekjet mbinjerëzore të delgacionit grek të kryesuar nga i njëjti Venizellos! Greqisë iu dha Thraka perëndimore, që iu muarr Bullgarisë me traktatin e Nejisë ( 27 nëntor 1919) me përjashtim të qytetit të Karagacit që iu dha Turqisë.Allelluja! sërish në një periudhë të shkurtër, Greqia u pasurua sipas hartës "historike" të shpatës së shenjtë ortodokse me krahinat shqiptare të Epirit të veriut dhe të Jugut( Follorina, Kosturi, Arta, Preveza, Janina, etj), veç tokave të fqinjëve të tjerë. Për Greqinë u bënë kurban tokat etnike e historike shqiptare, se shqiptarët derdhnin gjak për mbrojtjen e tyre, por fqinjët shovenë dhe miqtë e tyre ( edhe miqtë tanë disa fuqi!) dhe renegatët morën gjakun dhe shpirtin tonë kombëtar! Kështu gati një shekull u krijuar ajo që vetë grekërit e quajën Greqia e vjetër dhe Greqia e madhe, kurse shqiptarët i akuzojnë se duan Shqipërinë e madhe!

E coptuar tragjikisht Shqiperia u bë aëntare e Lidhjes së Kombeve më 17 dhjetor 1920, pas rregullimit të ri evropian të Versajës koloniale. Më 9 nëntor 1921 Konferenca e Ambasadorëve përcaktoi përfundimisht kufijtë shqiptarë duke njohur sovranitetin e Shqipërisë së cunguar tragjikisht, por me fatin ekeq se ajo i njohu Italisë një rol strategjik për mbrojtjen e kufijev shqiptarë (?!) nga ujqit e çakenjtë. Ky vendim, gozhdë e Nastradinit, u përdor nga Italia fashiste si argument politik për pushtimin e Shqipërisë më 1939, po dhe këtu diplomacia angleze gjeti argumentin politik të pretekstit për të mos reaguar ndaj këtij pushtimi barbar! Po këtu u kapën fort edhe synimet serbomadhe e grekomadhe , që vijuan me furi. Në korrik 1922 Greqia pranoi pavarësinë e Shqipërisë, por ajo e ruajti italinë jashtë, duke bërë rezerva politiko-diplomatike për kufijtë e vendosur tashmë (siç ia dhanë për shaka), duke synuar ende atë territor që ajo e quan Epiri i Veriut. Vrasja e kryesuesit të Komisionit të Lidhjes së Kombeve, gjeneral Telinit për caktimin e kufijve greko-shqiptarë, në Janinë, më 27 gusht nga grekët, provokoi pushtimin e Korfuzit nga Italia. Konventa e Lozanës u nënshkrua nga Turqia dhe Greqia më 30 janar 1923 për shkëmbimin e popullsisë myslimane dhe ortodokse në territoret përkatëse. Kryesisht shqiptarët, çamët myslimanë nuk u përjashtuan se gjoja nuk kishin "vetëdije kombëtare"!...
Evropa kurvë s'ndërroi as qimen as zanatin!. (plotesisht dakort me dr.Hasanin-BARAT)
Dokumentet diplomatike shqiptare bërë Lidhjes së Kombeve dëshmojnë përzënien tragjike nga Greqia të mbi 60 mijë shqiptarëve (çamë) nga trojet etnike, ndërsa shumë nga të mbeturit në vend u shpronësuan njëlloj për të vetmin faj se ishin shqiptarë! Ky traktat vendosi parimin, sipas së cilit, pronat e shpronësuara " do të paguheshin në vlerë ari, duke përfshirë edhe interesat deri në derdhjen e plotë të shumave që iu korrespondojnë të ardhurave efektive të pasurive të trashëguara". Ky ishte mashtrimi i radhës. Gjatë viteve 20-30 para Lidhjes së Kombeve në Gjenevë u bënë debate të shumta me subjekt statusin e shqiptarëve në Greqi, përfshi çamët dhe për pakicën greke në Shqipëri, si dhe mbi akuzat grekomëdha dhe kërkesat ligjore shqiptare, por shqiptarët dolën sërish humbës e grekët triumfues së sytë e botës së qytetëruar!...

Nuk mjaftoi helmi dhe dredhitë greke, por dhe " diplomacia" shqiptare I shtiu urët e zjarrit për dreq e për të keq të shqiptarëve! Nënshkrimi i traktatit të miqësisë e sigurimit mes Italisë dhe Shqipërisë në 27 nëntor 1926 dhe traktati për alenacën mbrojtëse mes Italisë dhe Shqipërisë më 22 nëntor 1927 vështirësuan më tej marrëdhëniet shqiptaro-greke- jugosllave. Sic e përmëndëm më lart edhe këto dy traktate, sipas studiuesve italianë, u bënë "baza legale" të pushtimit italian fashist më 1939.

Kështu asambleja kushtetuese e qeverisë kukull në Tiranë, më 12 prill 1939, rrëzoi regjimin mbretëror zogist dhe Kushtetutën e shtetit shqiptar dhe i dhuroi mbretit të Italisë Viktor Emanuelit të III xhuxh , dhëndër malazez, kurorën e Shqipërisë, që u pranua nga Italia, më 15 prill 1939 dhe Shqipëria e gjorë e pushtuar krijoi formalisht bashkimin me Italinë, me ligjin nr.580, pasi bejlerët dhe bajraktarët shqiptarë qenë mësuar me pushtete perandorake euro-aziatike-afrikane, se u ha kurrizi për madhështi... Por Italia fashiste sulmoi Greqinë nga toka shqiptare, e pushtuar më 28 tetor 1940, pra kumari u bë më i ëmbël për prijësit shqiptar të kohës?! Mbreti i Italisë, i Shqipërisë dhe perandor i Etiopisë shpalli dekretin mbretëror nr.194 dhe vendosi me kokë të qerozit: "Mbretëria e Shqipërisë do të quhet në gjenjde lufte me të gjitha shtetet, me të cilat Italia do të jetë në luftë".



E Enjte, 02 Gusht 2007-gazeta ndryshe

[BARAT]

"Tri planet e fshehta për copëtimin e Shqipërisë"

pergatiti Dashnor Kaloci-gazeta shqip / 4 08 2007

Pasi kishte kaluar një jetë të tërë në mes peripecive
dhe vuajtjeve të pafundme, që, vec të tjerave, ia
sillte edhe të qenit larg vendlindjes e të afërmve
atje në dhe të huaj, prej nga ku ai ishte larguar që
në vitin 1935, kur kishte tentuar dhe dështuar në një
përpjekje të tij për të kryesuar një kryengritje të
armatosur kundër Mbretit Zog, krahas veprimtarisë
politike në dobi të cështjes shqiptare, së cilës ai i
ishte kushtuar prej vitesh, aty nga viti 1951 vendosi
që t‘i rikthehej edhe një herë pasionit të tij të
parë, gazetarisë dhe publicistikës. Zanat, të cilin e
kishte ushtruar për më shumë se tri dekada me radhë në
rininë e tij. Madje, duke drejtuar dy, tri nga gazetat
më të njohura të Shqipërisë së atyre viteve dhe
diasporës së saj në SHBA, ku ndryshe nga shumë kolegë
të tij që kishin bërë kompromise me regjimin, ai ishte
munduar dhe kishte luftuar për të drejtën e fjalës dhe
për t‘ia hequr asaj "prangat" e rënda. I mbyllur në
banesën e tij, e cila nuk ishte më shumë se tre milje
larg prej Shtëpisë së Bardhë, ai përfundoi së shkruari
librin "Plani i tretë i copëtimit të Shqipërisë", ku
merrte në analizë të gjitha ngjarjet, peripecitë,
rreziqet e shumta dhe pushtimet që kishte kaluar
Shqipëria që nga "ngrehja" e shtetit të parë shqiptar
në nëntorin e 1912-ës, ku në shumë prej atyre
ngjarjeve, në mos protagonist, ai kishte qenë vetë
dëshmitar okular. Nisur nga fakti se në atë libër, i
cili pothuajse është i panjohur për shqiptarët,
trajtohen, shtjellohen dhe analizohen me hollësi disa
nga ngjarjet dhe situatat më kritike që ka kaluar
Shqipëria gjatë shekullit të kaluar dhe për analogji
me situatën që po kalon sot gjysma tjetër e kombit
shqiptar (rreziku i përfolur i copëtimit të Kosovës),
kemi zgjedhur për botim disa pjesë të atij libri (të
cilat po i publikojmë në faqet e dossier-it të sotëm
dhe atij të ditës së diel), duke i dhënë ato pa asnjë
ndryshim nga varianti origjinal i përdorur prej
autorit të tyre.

Kujtimet e Kostë Cekrezit

Gjatë jetës së saj shekullore, Shqipëria ka kaluar
përmes një vargu periudhash kritike. Por krizat më të
mëdha i ka kaluar në syt t‘onë sidomos në këto dyzet
vjetët e fundme (ky shkrim është botuar në vitin 1951,
shënimi ynë), të jetës së saj pothuajse gjysmërisht
indipendente. Tri kanë qenë këto kriza që kanë cenuar
ekzistencën e saj: 1912, 1919, 1939. Të dy të parat u
kapërcyen me shum a pak sukses, po të marrim parasysh
se nga kanosja e zhdukjes së saj të krejt dolli prapë
se prapë një far soj shteti, ndonëse me krahina të
mëdha të begatshme të mbetura përjashta. Kështu, më
1912, dy ose tre muaj pas njohjes triumfale
t‘autonomisë së Shqipërisë me katër vilajete nga ana e
Turqisë, aliatët ballkanikë (Bullgari, Greqi, Mal i
Zi-Serbi), vendosën copëtimin e krejt të saj. Të
gjithë e dinë se qysh u anullua ai Plan i Parë i
Coptimit. Por është e rastësishme të përmendet se,
sado që Austria ishte ajo që mori nisjativën për të
shpëtuar gjysmën e Shqipërisë nga thonjtë e fqinjëve,
ishte Anglia ajo që me anë të Ministrit të saj për
Punët e Jashtëme, Sir Edvard Grey, gjeti dhe imponoi
formulën e ngrehjes dhe njohjes së Shqipërisë së Parë
Indipendente. Por, tre vjet më vonë, (prill 1915), po
në ato qytete ku ishte njohur ndërkombëtarisht
independenca e Shqipërisë, u nënshkrua një traktat i
ri, i famshmi Traktat i Fshehtë i Londrës. Me anën e
atij traktati copëtohej për herën e dytë Shqipëria në
favor të Greqisë, Italisë, Malit të Zi dhe Serbisë, me
vendim të katër Fuqive të Mëdha (Angli, Francë, Itali
dhe Rusi), që e kishin garantuar indipendencën dhe
neutralitetin e Shtetit Shqiptar. Dhe më 20 janar
1920, Konferenca e Paqes e mbledhur në Paris mori
vendimin e fundit për të vënë në veprim dispozitat e
Traktatit të Fshehtë të Londrës.
Presidenti i SHBA-së, Willson, shpëton Shqipërinë
Sic dihet këtë herë, shpëtimi i Shqipërisë ardhi nga
ndërhyrja e Presidentit Willson të Shteteve të
Bashkuara, i cili u kishte deklaruar luftë të
pamëshirshme gjithë traktateve dhe marrëveshjeve të
fshehta. Por kur erdhi puna për të shpëtuar Shqipërinë
nga Plani i Dytë i Coptimit, Wodrov Wilsson-i nuk u
kënaq duke e denoncuar Traktatin e Fshehtë të Londrës.
Përkundrazi ay mori përsipër të mbrojë Shqipërinë dhe
indipendencën e saj në bazë të Parimit të Kombeve. Po
në kohën (Janar 1920) që Presidenti Willson merrte
anën e Shqipërisë në të tri Notat Adriatike të
famshme, në Lushnje ishte mbështjellë një Kongres i
përbërë nga patriotët më të njohur t‘asaj kohe.
Ndonëse nuk kishte asnjë dijeni-për këtë jam siguruar
nga i ndyeri Qazim Koculi, një nga pjestarët më
syhapët të mbledhjes - mbi qëndrimin dhe deklaratat e
Presidentit Willson, Kongresi i Lushnjes mori një sërë
vendimesh që pajtoheshin pikë për pikë me parimet e
Presidentit të Shteteve të Bashkuara. Por sa vleftë do
t‘u mbetej atyre vendimeve të Kongresit pa ndërhyrjen
dramatike të Wodrow Willson-it, ajo është një cështje
të cilës nuk i mbetet vend për bisedim në këtë vepër
të shkurtër. Fakt është që Shqipëria e kaloi me sukses
edhe atë krizë që neve na dukej e pakapërcyeshme në
dhjetor 1919. Shqiptarët e kanë pasur zakon dhe ky
është një faktor psikologjik - që të mallkojnë Fuqitë
e Mëdha për intrigat dhe pabesitë e tyre, dhe të
thuren në sharje kundër fqinjëve të tyre të
"panginjur" dhe "gjakëpirës", sepse këta janë munduar
të cdukin racën arbnore me planet e tyre satanike. Por
shqiptarët harrojnë se cdo komb ka brenda vetes në
trupin e tij krimbin e lëngimit dhe të vdirjes së vet.
Prandaj, ndofta nuk u pëlqen të shkojnë në mëndje
faktin se ata vetë ose udhëheqësit e tyre u japin
shkak të huajve dhe fqinjëve që të përfitojnë nga
grindjet e mosmarrëveshjet e një kombi të përcarë. Për
shembull, sa ishin ata që dëshironin dhe ishin gati të
luftonin për një Shqipëri indipendente më 1912, dhe sa
ishin që kundërshtonin atë ide? Po ashtu, gjatë kohës
që polli krizën e 1912-ës, shqiptarët ndofta kanë
harruar se ishte një udhëheqës prej racës së tyre,
Esat pashë Toptani, që jo vetëm shkaktoi shpartallimin
dhe dështimin e Shqipërisë së parë, por ishte dhe në
favor t‘aplikimit të Traktatit të Fshehtë të Londrës,
me konditë që ay të mbetej zot i Shqipërisë së Mesme.
"Ah, po ay ishte tradhtar", do të protestojnë shumë
zëra. Po kush e bëri tradhtar aty bir babe dhe nëne
shqipëtare? E vërteta është që nuk ka komb që të mos
ketë nxjerrë tradhëtorë në një kohë ose në një tjetër.
Por ndër kombet e tjerë tradhëtorët mbulohen prej
shumicës së madhe besnike, q‘ë është gjithmonë gati të
mbrojë Shtetin dhe institutet e tij kombëtare.
Kriza e tretë e copëtimit të Shqipërisë, më 1939-ën
Fatkeqësisht, duket sikur në Shqipëri tradhëtorët janë
të zotërit ta bëjnë shumicën me vete ose së paku të
duket se e kanë shumicën me vete në mënyrë që të
provohet sikur shumica është duke hapur varrin me
duart e veta. Ishte nën këto kondita që mahisi gjatë
sundimit të Zogut edhe u cpif kriza e tretë më 1939.
Ajo krizë, që vazhdon edhe sot e kësaj dite, përfundoi
në formulimin e Planit të Tretë të Coptimit. Për të
dytën herë brenda 25 vjetëve, ishte prapë qeveria
angleze ajo që mori nisjativën e krasitjes së trupit
të Shqipërisë me anën e zotimit që i dha Mbretit të
Greqisë se krahinat e Korcës dhe Gjirokastrës do të
njiheshin si pjesë të mbretërisë helenike në fund të
Luftës së Dytë Botnore që thuhej se bëhej për liri e
drejtësi. Forma dhe fjalët ekzakte të këtij premtimi
nuk dihen, mbasi e gjithë marrëveshja duhej mbajtur
krejt e fshehtë, nga frika e qortimit të opinionit
ndërkombëtar dhe vecanërisht t‘opinionit t‘Amerikës
dhe të Presidentit Roosvelt. Por grekëve nuk u durohej
dhe kështu ata shpallën kërkesat e tyre që në vitin
1941, pikërisht kur Greqia ishte e okupuar prej
Gjermanëve dhe Shqipëria prej italianëve. Hapat që e
prunë punën gjer n‘ atë pikë përbëjnë pjesë të dramës
ose më mirë me thënë të tragjedisë së madhe që u luajt
në kurriz të Shqipërisë në periudhën e fundme të
regjimit zogist, sic do të shpjegohet në kapitullin që
vijon.

Regjimi zogist, fashist dhe komunist
Në cdo tragjedi a dramë përfytyrohen, zakonisht tre
aktorë kryesorë: një "hero", një "heroinë" dhe një
"hor". I pari mundohet të shpëtojë heroinën nga
dredhitë e fatit ose nga intrigat e poshtra të horit
që përpiqet të shtojë rrezikun e saj. Për shembull, në
dramën e njohur "Othello" të William Shakespeare-it,
përkthyer në shqip prej Fan S. Nolit, gjenerali i zi i
Venetikut është heroi, e bukura Desdemone heroinë dhe
i famshmi Jago, lot rolin e horit. Por në tragjedinë e
gjallë të Shqipërisë që gjeti kulmin e saj ditën e së
Premtes së zezë, 7 Prill 1939, kërko sa të duash për
të gjetur se cili është hero dhe cili hor. Për një
cast u duk sikur Zogu do të luante rolin e heroit, por
ndaj fundit edhe ay vrapoj të shpëtonte kokën e vet
dhe arkat e arit që mori duke lanë heroinën në
mëshirën e horave. Për ta kuptuar qartazi rolin që
luajti secili, është nevojë që të shpjegohen rastet
nën të cilat mori formë komploti i drejtuar kundër
indipendencës së Shqipërisë. Që regjimi i Zogut do të
mbaronte në mënyrë violente atë e dinte i madh e i
vogël; sepse një regjim i bazuar në forcë, nuk mund të
rrëzohet vetëm në bazë të forcës. Në rastin e këtij
regjimi forca vinte jo aq nga brenda, se sa nga
jashtë, d.m.th. Italia fashiste së cilës i jepte dorë
të mbante Zogun në fuqi me cdo mjet që kishte në
dispozicion të saj. Në fakt brenda në dhjetë vjetët e
parë të regjimit zogist ishin bërë katër lëvizje
kryengritëse. Për të përballur këto plasje të
brendshme, Zogu nuk cpiku dot ndonjë mënyrë tjetër
vecse të futet thellë e më thellë në mbrojtjen e
Musolinit, kështu që cdo lëvizje e brendshme mbaronte
me një traktat të ri ose me marrëveshje të fshehtë
midis Tiranës dhe Romës në një shkallë të tillë që
independenca e Shqipërisë arriti të mbetet vetëm si
një fjalë, një teori, një hije, dhe jo një realitet.
Politika e Zogut, vasale e asaj italiane
Kështu në fushën e politikës së jashtme, regjimi i
Zogut mori një qëndrim të tillë që nuk mundej vecse
t‘egërsonte dhe armiqësonte Fuqitë e Perëndimit, të
mëdha të vogla. Për shembull, delegacioni shqiptar në
Lidhjen e Kombeve ishte porositur që të votonte
radhazi ashtu sic votonte delegacioni i Duces dhe në
një tog raste Italia mbeti në pakicë me votën e saj
dhe me atë të delegacionit të Zogut. Edhe në pikën
kritike të invadimit brutal t‘Etihopisë prej forcave
fashiste, delegacioni i Zogut hodhi votën cdo herë në
favor të Italisë, fort cuditërisht pa marrë aspak
parasysh se agresioni i Italis n‘atë rast krijonte
precedent të sigurt për shkeljen e ardhme të
Shqipërisë nga ana e legjioneve këmishë-zeza, ashtu
sic ngjau vetëm katër vjet pas konfliktit rreth
Et‘hiopis. Një njeri si Zogu që pandehet se është i
zgjuar, duhet ta kishte kuptuar atë rrezik për veten e
tij, në mos për Shqipërinë. Kur u takova me të në
Paris në gusht 1939, e preka këtë pikë në bisedë e
sipër, dhe nuk u habita aspak kur Zogu më tha se u
ishte drejtuar Fuqive të Perëndimit për të kërkuar
ndihmën e tyre kundër përgatitjeve ushtarake që po
bënte Italia për ditën e 7 prillit, por që ato bënë
veshin shurdhër. Nga ana tjetër, në sheshin e
politikës së brendshme, vetëm fashistëve dhe
simpatizonjësve t‘Italis u dëgjohej zëri dhe u shkonte
fjala në punët e Shtetit. Kushdo që guxonte të
kritikonte Fashizmin - qoftë dhe vetëm si teori, -
konsiderohej si armik i regjimit zogist dhe në
shumicën e rasteve damkosej si "komunist", për t‘i
bërë qejfin Duces, natyrisht mbasi edhe Musolini i
ndiqte si komunist ata që kundërshtonin regjimin e
tij.

Jetëshkrimi
Publicisti dhe politikani i famshëm, që u arratis nga
Shqipëria më 1935-ën

Cekrezi organizoi kryengritjen e Fierit që të rrëzonte
Zogun

Kostë Cekrezi u lind në vitin 1893, ndërsa veprimtaria
publicistike dhe politike e tij e ka zanafillën në
dhjetë vjetshin e dytë të shekullit të kaluar, kur ai
ishte emigrant në SHBA. Gjatë asaj kohe, ai u lidh
ngushtë me shoqatën "Vatra" të shqiptarëve të
Amerikës, ku iu besua drejtimi i gazetës "Dielli" si
kryeredaktor i saj. Në vitin 1920, ai u kthye në
Shqipëri bashkë me shumë anëtarë të tjerë të shoqërisë
"Vatra", të cilët iu përgjigjën thirrjes së atdheut
për të marrë pjesë në luftën e Vlorës kundër
italianëve. Pas Kongresit të Lushnjës, Cekrezi iu
kushtua përsëri gazetarisë, duke qenë një nga penat e
spikatura të atyre viteve, sidomos në drejtim të
lirisë së shtypit. Nga viti 1926 deri në vitin 1928,
ai drejtoi gazetën "Telegraf" dhe nga viti 1929 deri
në 1932, gazetën "Ora". Në vitin 1931, Kostë Cekrezi u
arrestua nga regjimi i Zogut, duke u akuzuar si një
nga organizatorët kryesorë të lëvizjes së Vlorës, e
cila kishte si synim rrëzimin e Mbretit Zog. Pas
lirimit nga burgu, ai vazhdoi të merrej me
publicistikë, duke shkruar një sërë artikujsh në
shtypin e kohës. Në vitin 1935, Kostë Cekrezi u
arratis nga Shqipëria dhe iku në Itali, pasi ai me
rrethkomandantin e xhandarmërisë së Fierit, toger Musa
Kranjen, ishin dy nga krerët kryesorë të Kryengritjes
së Fierit, e cila kishte si synim rrëzimin e Mbretit
Zog. Në momentin e shpërthimit të kryengritjes,
Cekrezi me Kranjen i shpëtuan arrestimit, pasi u morën
nga italianët dhe me një motoskaf dolën në Itali. Pasi
qëndroi disa kohë në kampet e përqendrimit në Francë,
në vitin 1942, Cekrezi emigroi në SHBA, ku vazhdoi të
merret me publicistikë e politikë, duke u angazhuar
tërësisht në problemet e cështjes shqiptare. Ai vdiq
në Virxhinia të SHBA-së në vitin 1959 në moshën
67-vjecare.

Parathënia në librin e tij "Plani i tretë i copëtimit
të Shqipërisë"

Cekrezi: Ja kontributi im për cështjen shqiptare

Gjatë viteve të qëndrimit të tij në SHBA, Kostë
Cekrezi pati një veprimtari të dendur publicistike dhe
politike në dobi të cështjes shqiptare. Vec të
tjerash, këtë na e bën të ditur edhe vetë ai në
parathënien e librit "Plani i tretë i copëtimit të
Shqipërisë", ku, midis të tjerash, shkruan: "Kur po
dalin në dritë këto radhë, janë mbushur plot gjashtë
vjetë që kur u shtrëngova të largohem nga "SHQIPËRIA E
LIRË" (është fjala për Komitetin "Shqipëria e Lirë",
shënimi ynë), dhe pothua nga cdo përzierje në cështjen
shqiptare. Megjithatë, gjatë kësaj kohe e kam mbajtur
gishtin në damarin e lëvizjes shqiptare që nga zemra e
kryeqytetit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës -
fshati ku jetonj është vetëm tre milje nga Shtëpia e
Bardhë; kam mbajtur letërkëmbim me një rreth të
ngushtë miqsh; jam takuar dhe fjalosur me delegatët e
qeverisë së Tiranës pranë Kombeve të Bashkuara; kam
botuar disa artikuj mbi cështjen t‘onë në gazetat
amerikane; dhe në dy raste kam botuar dhe përhapur dy
qarkore më datë 15 Maj 1947 dhe 1 Qershor 1950. Simbas
detyrës së gazetarisë, në radhë të parë së cilës i kam
shërbyer më se 30 vjet, artikujt anglisht dhe dy
qarkoret ua dërgova për njoftim dhe komentim redaksive
të "DIELLIT" të cilin unë e bëra të përditshëm më 1915
- dhe të "LIRIS" të cilin unë e rrita nga djepi qysh
në 1941. Por asnjëra nga këto dy gazeta nuk pati
bujarinë as të përmendte se mori ato artikuj ose
qarkoret në fjalë. Dhe kjo ndofta vlen se këto dy
fletore - që thonë se përfaqësojnë mendimin e
shqiptarëve t‘ Amerikës nuk pranojnë asnjë botim që
mund të cenojnë monopolin që kanë vendosur organizatat
e tyre. Ku është koha ku unë pranoja për botim
kritikat më t‘ë ashpra dhe atakimet më të egra kundër
vetes s‘ime në shtyllat e "LIRIS"...? Ndërkohë një tog
miqsh e dashamirë më këshilluan që të nxjerr një
gazetë të tretë këtu në Amerikë; dhe shumë janë ata që
më kanë shtytur ta ngreh edhe një organizatë të tretë.
Por eksperienca ime më ka bindur se në këtë qarkun e
këtushëm nuk mund të mbahet më tepër se një gazetë ose
një organizatë. Nga ana tjetër, dhe si përgjigje në
dëshirat e këtyre atdhetarëve, janë shtuar edhe dy
gazeta të tjera në qytetin e Nju-Jork si qendër
botimi. Përvec këtyre, japin dhe marrin një tog
fletushkash që dalin pa rregull nga qendra dhe zyra të
paqena, përvec një numri buletinesh që na vijojnë kohë
e pa kohë nga vende të largëta si Australia,
Argjentina dhe Kanadaja. Botimi i kaq organeve me
tendenca të kundërta është një simptomë e padyshimtë e
lëngatës së rëndë nga e cila vuan gjithë cështja
shqiptare. Për të gjitha këto arsye, arrita në
përfundimin se ardhi tamam koha që të conj edhe
njëherë zërin t‘im në mbrojtje t‘Atdheut të përbashkët
me botimin e këtij libri. Shpresonj dhe lutem tek i
madhi Zot që ky botim të dalë në krye të qëllimit për
të cilin po del në dritë: të tregoj gjendjen e vërtetë
të cështjes shqiptare".
Lyon Villgas, Virginia, Gusht 1951. Costë A. Cekrezi

[BARAT]

foto ilustruese

Foto1: Perfaqesues te fuqive te medha ne Konferencen e paqes 1919
Foto2: Komandanti i trupave franceze në Shqipëri, gjenerali Sarrai, duke nderuar forcat e tij gjatë paradës. Korçë 1915