Dosja antishqiptare e Greqisë, 1912-2007

[BARAT]

Ceshtja shqiptare dhe padrejtesite e bera ndaj shqiptareve, te pasqyruara nga
"New York Times", gazeta te tjera te rendesishme amerikane si dhe dokumente arkivore

pjese te shkeputura nga libri

Çeshtja Shqiptare ne Analet Diplomatike Amerikane ne Vitet 1918-1945
nga Masar Kodra

[BARAT]

Ceshtja shqiptare dhe padrejtesite e bera ndaj shqiptareve, te pasqyruara nga
"New York Times", gazeta te tjera te rendesishme amerikane si dhe dokumente arkivore

pjese te shkeputura nga libri

Çeshtja Shqiptare ne Analet Diplomatike Amerikane ne Vitet 1918-1945
nga Masar Kodra

[Hyllien]

Ishalla do vije ajo dite qe do i hapen syte shqiptareve, se na plasen me apatine e tyre ndaj kerrmave qe na rrethojne.

[BARAT]

Rolet e Besimeve në Botën e Ballkanit

15/07/2007 -gazeta shqiptare (milosao)
Andon Zako Çajupi

Pandehmja e ndodhjes së një fuqie spirituale mi gjithësinë eksistonte që kurse njeriu mban mënd të ndodhurit e tij mi faqe të dheut.
Atë fuqi, njeriu, e ka kërkuar në gjëmimet dhe rufetë, në zjar e në flagë, në gurë e në drurë, në det, në dhet e në hapësirën që s’duket.
Pas kësaj kërkese, Hindasit profesori i tyre Brahma i kish stërvitur të besonin që krijuësi i gjithësisë – i vetëmi e i pashoq – gjendet në një det të paanshëm, nga ku jep urdhëra gjindjes së tërë që ron në qiell e në det.
Elinëve të vjetër Sokrati – një fillosof me famë – u thoshte: “njihni vehten”. Pellasgët – më parë nga Elinët – kryerja e perëndive të tyre Zeusi i këshillonte: “farën e mbjellë do të korni, sikundër shtroni do të flini”. Dhe ashtu, me shumë ngjyra, shumë mjete a mënyra, “gjëja që lypej” ishte “një gjë e pagjendur”.
Por më pas “gjëja e lypur”, ra nënë strukun shvilluës të profetëve, nga të cilët Davidi e Solomoni ishin mbretër të drejtë, Abrahami e Jakovi bujq e barinj, Moisiu nacionalist guximtar, Krishti e Muhamedi filosofë evolucionarë. Dhe të gjithë këta profetër rollet e tyre i patnë lojtur në token e Asisë – përveç Krishtit e Muhamedit, nga të cilët i pari ka pushtuar tërë Evropën dhe Amerikën dhe një pjesë të madhe t’Asisë veriore; i dyti Asinë jugë lindore, Afrikën veriore dhe një pjesë të Evropës.
***
Ballkani – siç dihet prej gjithë dijëtarëve – ka qënë “ura e gjërë” ku kanë shkuar popujt e ndryshmë, herë duke bartur ide të mira, herë duke vozitur kot së koti.
Kush shkoj nga Ballkani? Nga u nis? Ku vajti? Në viset që vajti ç’bëri? A u kthye prapë tek vendi i nisjes?
Sikur të përgjigjemi plotësisht në këto pyetje duhet të përmëndim luftërat e Persëve me Athino-Spartasit, të përmëndim Lekën e Math – mbretin e Shqipëtarëve Maqedhonas – shkeli tërë Asinë dhe arivi gjer në Hindi, Selekon e Ptolemeun – gjeneralët e Lekës së Math – që themeluan mbretërirat e mëdha n’Anadoll dhe Egjyotë, të cilat bura shumë shekuj para profetëve Krisht e Muhamed kanë lojtur një roll, janë përpjekur për nonjë ide spirituale. Dhe që t’i afrohemi themes sonë duhet të marim ca lajme dhe për Romanët, të cilët historia i ze ngojë për shumë rolle të famëshme për ku kemi fjalën.
Romanët ishin paganë, jo më të shvilluar nga paganët Pellasgë dhe Elinë, kur nisnë të pushtojnë botën e lindjes mbase më parë shkelë vendin e Pellazgëve (Shqipërinë dhe Greqinë). Duke pushtuar radhazi tërë Ballkanin, Anadollin e Misirin, në gjithë viset që shkelë përhapnë qytetërimin e tyre.
Pra, idolatria (politheizma, paganisma) Pellasgo Eline e përzierë ahere me idolatrinë Romane – posi një branë dëbore kur këputet nga maj e malit dhe duke u rëkëllisur tatëpjetë formon një tjetër mal – pushtoj në gjirët e saj të gjitha idetë vetëdiake t’Asyrianëve dhe Egjyptasve, dhe u përhap aqë sa nuk meritonte.
Por pse ritej aqë shumë ajo ide aq’ e kotë? Vallë nuk ishin të mëndshim njerëzit e ahershim të peshonin e gjykonin?
Duke marë parasysh disa evolucione të njerëzis s’ aherëshme – s’mund të besojmë t’ ishin aqë mëndjetreshër sa dyshojmë duke vëzhguar hollësisht gnjarjet historike – mund të bindemi se idea spirituale (vetëdiake) edhe n’ato kohëra përdorej për forcat politike, dhe kështu mund të formojmë një koment që bota e njohur nënë pushtimin roman ish e detyruar t’i unjte krye idolatrisë më shumë për interesin imperialistic t’atij pushteti.
Më parë se të dallojmë rollet e besimeve në Botën e Ballkanit, s’duhet haruar Asia vëndi i lindjes së vetëdiave.
Në Asi, pas Hindasve dhe Kinezëve budistë e brahanë – një popull monotheist (i është falur vetëm një Perëndie) – ka qënë e ay i Judhenjve.
Judhenjtë, me anën e fesë i organizoj si një komb më gjallëri Abrahami e Jakovi, i vendosi n’ Egjyptë – për t’i shpëtuar nga kriza ekonomike, dhe i shelboj nga zgjedha e Faraonëve Moisiu.
Nga gjir’ i atij kombi u çfaq dhe Jesu Krishti, q’u përpoq t’i hithte nga nacionalisma në socializmë. Mirpo ata detyruar qeverin e vendit tyre t’a mbërthej në kryq “Bir e Perëndisë”. Dhe nxënësit e tij për të lëçitur idenë e Mësuesit tyre, pasi ardhë reth shumë kohë në provincat e vjetra anadollake dhe ku nukë gjetnë librin e duhur, u hodhë n’Evropë gjithë për atë ide, duk shkruar më parë nga viset e Ballkanit.
Në këto vise Krishtërimi e përkrahu Kostandini i Math perandor i Romës lindore, duke qëlluar të pushtonte kombet e ndryshme nën atë organizatë spirituale për forcën e perandoris së tij. E kundërshtoj më von Julian Apostali, edhe ky një perandor i famshëm roman, duke mprojtur se fuqia e pushtetit roman shigurohet më mirë me fen’ e vjetër, politheizmën.
Por “tretimi kristian” pothuaj se po hidhte rënjë të thella në tërë Ballkanin, që kur se në tempul dhe ariopag t’ Athinës Shenjt Pavli me shumë guxim, u tha popullit këto fjalë: “O ju njerëzit e Athinës, juve i u shoh fedakë më shumë se cilindo dhe duke m’urdhur keq se nukë dini kujt i besoni dhe kujt i fail, ardha t’i u zgjoj ndjenjën e vërtetë të fedakërisë; ardha t’iu shpëtoj nga zgjedha e agallmave (puteve) që ju i njihni për perëndi. Kur se vetë ju i kini bërë ato dhe gdhendur me duart tuaj”.
Edhe paskëtaj s’patnë ç’ti bënin Krishtërimit as Gothët e Hunët q’ishin paganë t’egër dhe e rumujosën fund e krye Ballkanin e shumëvuajtur në çdo kthim periodic.
Në fillim edhe këta deshin t’a lëftonin por në fund ja dhanë zverkun e tyre kësaj zgjedhe spirituale, dhe u lidhë nënë perandorin e shënjtë romane, kryetari moralisht i së cilës asi kohe quhej Papa.
Perandoria e Kostandinopojës jo vetëm që bëri të Krështerë popujt ballkanikë që sundonte por influencoj dhe një popull të math asiato-evropian, popullin Rus, të bëhet i Krështer.
Lëftoj Persët paganë të Zoroastrit për të forcuar Krështërimin n’ Anadoll, kur ay vënd prej popujve t’ Asis së Larkme quhej Dejjari Rum, d.m.th. Vise Romane. Lëftoj Arabët për t’i prerë hovin Muslimanizmës, që po hapte krahët si nga lindja edhe nga perëndimi, dhe u përpoq për idenë e Krishtit sa hyri e u kredhos në “një det spiritual”, për të mos dalë kurrë në “skelën nacionale”.
Kështu, pra, kjo perandori e imagjinuar nga kodrat e bukura të Bosforit dhe Helespondit, ra viktim i thash-e-themeve fanatiko fetare, për fat të keq, sikur për të vërtetuar pesimizmën e Julian Apostatit në kohërat e kaluara!
Edhe baraz n’atë periudë, populli Arab me flamurin e Muslimanizmës, duke marë për dhëmbë Egjyptën, Syrinë, Persinë, Turqestanin dhe Anadollin, ardhi ballë për ballë perandorisë kristiano romane, kur se ish e thënë që, pas shumë ngathënime mi shpinën e asaj perandorie, të demoralizohej e t’ia lironte vëndin ngadhënor popullit Turk, i cili ahere ish shum i egër e i paqytetëruarë.
***
Ndaj çkatërimit të perandorisë romane popujt ballkanikë ndodheshin të ndryshmë dhe grindavecë midis tyre dhe duke përfituar nga ky farë anormalitet, ushtëria turke, veshur me petkun muslimane që kish grabitur prej popullit Arab dhe e udhëhequr prej derës mbretërore t’Osmanllis, kaptoj Dardanelet dhe, duke hedhur hapat gjithënjë përpara, pushtoj Thrakën, Maqedhoninë, Greqinë e Shqipërinë.
Pra, Bullgarët, Sërbët, Rumunët, Grekërit dhe Shqipëtarët që bëheshin Muslimanë me shtrëngatën e ushtrisë turke, detyroheshin të quheshin Turq në vënd që të pagëzoheshin Muslimanë. Dhe ay prej këtyre popujve të mjerë e të robëruar mbetej pa unjur kokën shkelmohej pa mëshirë, mbetej i rëzuar nga çdo e drejtë civile dhe quhej Raaje, d.m.th. skllav.
A thua që t’i pranonte feja Muslimane keto marëzi? Apo beson me këto sjellje t’i shërbente Turku Muslimanizmës së vërtetë?
Shqahu Boshnjak, që bëhej musliman për të shpëtuar nga thika e sunduësit armiqësohej me bashkëkombasin e tij Shqahun raaje; Greku duke ju falur shpatës e duke u bërë Turk – siç pandehte ay vetë – njëkombasit e tij të paturqëzuar i thërriste me qesëndi “o Romeos”; Bullgari i Thrakës dhe Filibesë i muslimanizuar, passi përziej në gjak e në racë me Turkun, nxirrte në botë racën e re Pomake; Shqipëtari i mjemëruar Turk, pak nga frik e shpatës e shumë nga zili e lavdisë, vëllathin e Krështer e quante – për turp e për fat të zi – “Kaurr” a “Dinsës”!
E përs vallë ky mashtrim i dobët nërmjet vëllazërisë? Pa fjalë për favorin e madhimit të kombit Turk, kombit mjeshtër në ditjen e çkatërimit a pushtimit të kombeve të tjerë!
Pasi ngadhënuan tërë Ballkanin – sikundër vjen një lumë me tërbim e me rëmbim, që shkreton e përfshin viset e mbytura dhe passi shteron le shënja çkatërimi – edhe Turqit passi u qetuan e u sheshuan, sikundër më parësit e tyre Arabët e Romanët, ranë pas dëfrimeve demoralizuese dhe thash e themeve fanatike, dhe dale nga dale u rukullisnë në shkitën e humbjes amëshushme.
Flinin si halldupë dhe nukë vinin re përqark se ç’farë gatitje u bënte Patriku Ekumenik nënë maskën e dogmës orthodokse, gjer sa me ato intriga Rusia e vjetër u çkëputi nga duart viset e pasura si Rumaninë, Bullgarinë, Sërbinë e Greqinë. Por halldupët po flinin edhe gjumin e ëmbël për kobë e për zi të fatit tyre; nukë hapnin sytë me kohë për të parë që Maqedhonia, vëndi shum i vyer i Ballkanit, po bëhej shesh lufte midis Bullgarëve, Grekëve e Shqipëtarëve, ku kishin gjisht dy pleq mashtrues – Patriku e Cari – kundra të vetëquajturit Kalif q’ish thinjur e raskapitur më keq se dy kolegët në fjalë.
Patriku Ekumenik – faqeza kryetar i Orthodoksëve por në të vërtetë hij’ e shuar bizantine – ish bërë një shtyll e fortë propagande për të grekësuar gjith Orthodoksët e Ballkanit. Mirpo, kombet Rumun, Sërb e Bullgar, t’ëmbëlsuar me liri të pakufishme, nuk ia unjnë zverkun zgjedhës morale të këtij plaku politik, dhe desh o s’desh u kthye me vulnet të sigurtë të grekësonte të paktën popujt e Maqedhonisë.
***
Maqedhonia ish bërë një fushë trazirash ndërkombëtare dhe kjo çështje e tregonte Ballkanin si një vullkan të rrezikshëm për tërë Evropën.
Se, kur priftëria greke veç orthodoksëve të saj, u çonte çika dhelpërore gjith orthodoksëve Sërbë, Bullgarë, Rumunë e Shqipëtarë, sikur t’ish Krishti grek, Turqia, duke abuzuar regullat hierushike të Muslimanizmës së vërtetë, përpiqej të turqësonte Shqipëtarët Muslimanë, Boshnjakët e Pomakët më parë se ata.
Mirpo këtë herë kishte prekur shara në gozhdët për gjithënjë; se motori i gjithë këtyre planeve djallëzore kishte ngrirë e kishte mbetur si një kërcu që s’hyn më në punë, dhe dashuria e kombësisë po delte fitimtare duke mundur iden’ e vjetër të fanatizmës false. Tani pra, Bullgarët e kishin kupëtuar që më parë nga çdo ishin vetëm Bullgarë; Shqipëtarët, si Muslimanët ashtu e të Krështerët, ishin lidhur si vëllezër të një gjaku e të një fare q’ishin me të vërtet; dhe të dy palët u bënë kësisoj shkak n’orën e fundit të dalin në skenën e theatrit të rolleve besimtare pleqtë mashtruës me duar të lidhur e këmbë kyçur mi truallin e Bizantit romantik dhe fatpërua!

[BARAT]

Ceshtja shqiptare dhe padrejtesite e bera ndaj shqiptareve, te pasqyruara nga
"New York Times", gazeta te tjera te rendesishme amerikane si dhe dokumente arkivore

pjese te shkeputura nga libri

Çeshtja Shqiptare ne Analet Diplomatike Amerikane ne Vitet 1918-1945
nga Masar Kodra

[BARAT]

Masakrat mbi popullin cam justifikohen duke thene se camet ishin bashkepunetore te nazisteve (qesharka sa s'ka kjo menxyre e filluar qe me shkembimin e popullsise me Turqine, para LIIB dmth)...po masakrat ne jugun e Shqipersise si i quajne palikaret e qarqeve ekstremiste...apo thjesht shfarosje te popullsise "turke"
BARAT
----------------------------------------------------------------------------------------

Ceshtja shqiptare dhe padrejtesite e bera ndaj shqiptareve, te pasqyruara nga
"New York Times", gazeta te tjera te rendesishme amerikane si dhe dokumente arkivore

pjese te shkeputura nga libri

Çeshtja Shqiptare ne Analet Diplomatike Amerikane ne Vitet 1918-1945
nga Masar Kodra

[BARAT]

Ceshtja shqiptare dhe padrejtesite e bera ndaj shqiptareve, te pasqyruara nga
"New York Times", gazeta te tjera te rendesishme amerikane si dhe dokumente arkivore

pjese te shkeputura nga libri

Çeshtja Shqiptare ne Analet Diplomatike Amerikane ne Vitet 1918-1945
nga Masar Kodra

[BARAT]

Plani grek për kryengritje në Shqipëri me Gani bej Toptanin

pergatiti Dashnor Kaloci / gazeta shqip 21 07 2007


Edhe pse Shqipëria ndodhej në një prej skajeve më të
largëta e më të humbura të perandorisë osmane dhe
gjithashtu duke mos paraqitur ndonjë interes të madh
në krahasim me shtetet e tjera që ajo kishte nën
sundim, të katër krerët e vilajeteve që qeverisnin
këtë vend, ishin të detyruar që të raportonin
rregullisht pranë Portës së Lartë në Stamboll për
gjithcka që ndodhte aty, madje duke dhënë informata
tepër të hollësishme. Por edhe pse këto raportime
ishin tepër të sakta dhe nuk linin asnjë mëdyshje për
disinformacione apo fshehje të gjërave, Sulltani nuk
mjaftohej vetëm me kaq. Herë pas here në atë vend të
largët, ku mbaronin edhe kufijtë e zotërimeve të tij,
ai dërgonte emisarë të posacëm, të cilët i zgjidhte
nga njerëzit më të besuar dhe prej tyre merrte raporte
me informata sekrete për gjithcka që ishte e mundur,
duke vënë në plan të parë ato informacione që kishin
të bënin me ndonjë rrezik të mundshëm, që i vinte
perandorisë nga qafirët rebelë. Kështu ngjau edhe në
qershorin e vitit 1886, kur dy të dërguarit e posacëm
të Sulltanit në Vilajetin e Shkodrës, Ahmet Tefik beu
dhe Sulejman beu, e informuan atë për një plan sekret
që kishin kurdisur grekët në Shqipëri, me anë të Gani
bej Toptanit, njërit prej pinjollëve të familjes së
njohur tiranase, vëllai i të cilit, Esat Pasha, në ato
vite mbante detyrën e shefit të Policisë së Selanikut.
Por cfarë ishte ai plan që kishin kurdisur qeveria e
Athinës me Gani beun, cfarë synonte ai dhe kur
mendohej të kryhej? Cilët ishin njerëzit e tjerë në
Tiranë dhe Durrës që i kishin dhënë mbështetjen beut
tiranas dhe cfarë bisedimesh bëri ai në Athinë me
Kryeministrin grek Deli-Jani dhe mbretin e
mbretëreshën e Greqisë, të cilët e pritën atë me
nderime të vecanta në kështjellën e tyre që ndodhej nw
periferi të kryeqytetit helen? Si dështoi ai plan dhe
si u bë e mundur arrestimi i Gani beut, i cili u mbajt
i izoluar në kalanë e Rozafës nga Valiu i Shkodrës,
Mustafa Pasha? Lidhur me këto e mjaft fakte të tjera,
na njeh raporti i hollësishëm i dy të dërguarve të
Sulltanit në Vilajetin e Shkodrës, të cilin po e
botojmë më poshtë në këtë shkrim, pa i ndryshuar asgjë
nga teksti që gjendet në origjinalin e tij pranë
arkivit të Institutit të Historisë në Tiranë. Ky
dokument që po e botojmë me disa shkurtime, është
përkthyer para shumë vitesh nga orientalisti i famshëm
shqiptar nga Berati, Vexhi Buharaja, i cili ka bërë
aty dhe disa shënime sqaruese.


Raporti i dy të dërguarve të Sulltanit nga Shkodra

Në njërën nga dhomat e kazermës që është në mbarim e
sipër, gjatë inspektimit pamë një djalosh, me kostum
shqiptar. Pyetëm komandant pashën për shkakun e
arrestimit. Komandanti na tha se ky ishte Gani beu,
një nga aristokratët e Tiranës, i cili një vit e ca më
parë, për t‘i shërbyer interesave greke, kishte dashur
të bënte një kryengritje në Shqipëri dhe për këtë
qëllim kishte pasur lidhje të fshehta me qeverinë
greke. Për këtë cështje ai kishte shkuar gjer në
Athinë, dhe gati sa nuk kishin përfunduar përgatitjet
për shpërthimin e kryengritjes. Ndërkaq beu në fjalë
filloi të na tërhiqte vëmëndjen. Prandaj muarmë të
dhëna nga Valiu beu në lidhje me Gani benë: Ky njeri,
në bashkëpunim me disa tregtarë nga Durrësi dhe
Tirana, ishte munduar të bënte kryengritje dhe për
këtë qëllim kishte shkuar gjer në Athinë. Kur ishte
marrë vesh qëllimi i tij i lig, ishte thirrur të
paraqitej në qëndrën e vilajetit për të dhënë
shpjegime, por ai nuk kishte dëgjuar dhe kishte
tentuar të arratisej. Në sajë të masave të
menjëherëshme që kishte marrë qeveria e Durrësit, prej
nga ai mendonte të arratisej, arratisja nuk kishte
pasur sukses. Gani beu, duke parë se nuk i mbetej
tjetër rrugë përvecse t‘i bindej urdhrit të Valiut,
kishte lënë hajdutët, gjithsej rreth tridhjetë, që
kishte me vete, dhe me pesë gjashtë njerëz ishte nisur
për në Shkodër për t‘u paraqitur te Veli Pasha. Ky e
kish trajtuar mirë, kishte marrë masat për të ndalur
arratisjen e tij dhe e kishte lënë të lirë të shëtiste
nëpër qytet. Mirpo kur Valiu ishte njoftuar se ai
kishte kërkuar ndihmën e një malazezi me banim në
Shkodër për t‘u arratisur në Mal të Zi, kishte
urdhëruar arrestimin e tij, si një dicka që ishte bërë
tashmë e domosdoshme. Arrestimi i tij ka bërë një
përshtypje shumë të mirë në popullin e Tiranës, sepse
ai, i ekzaltuar për shkak të moshës së re, ka
terrorizuar bashkëatdhetarët e tij duke iu kërkuar
këtyre pare dhe sende të tjera, dhe duke iu kërcënuar
në rast refuzimi, në djegien e shtëpive dhe
shkatërrimin e krejt pasurisë së tyre. Të gjitha këto
poshtërsira ai i ka bërë me qëllim që duke fituar emër
dhe famë, të shtypte popullin e atjeshëm, Madje një
vit e gjysëm më parë, e paskësh qenë i arrestuar dhe
gjykuar në Manastir, i pandehur për vrasje: mirpo në
fund se si paskësh marrë pafajësinë e liruar nga burgu
(duke paguar) nja 1500 lira, të cilat i paskësh marrë
hua. Duke menduar se këtu kishim të bënim me një
cështje të rëndësishme dhe serioze, ne e pamë të
arsyeshme që të takoheshim dhe të flisnim sy për sy me
të. Këtë gjë ia njoftuam Vali Pashës dhe i kërkuam që
të caktonte një ditë të posacme, ku të na conte te
Gani beu dhe të na linte vetëm me të. Prandaj një ditë
shkuam te beu i lartpërmëndur. Për të mos i dhënë
shkak që të cqetësohet e të dyshonte për këtë takim,
ne i bëmë ca respekte dhe një trajtim shumë të mirë.
Biseda rreth cështjes në fjalë zgjati rreth tre orë.
Beu i lartpërmëndur duke mos pasur mundësi që të
mohonte punën dhe veprimtarinë subversive për të cilën
akuzohej i pohoi pa ngurim të gjitha ato që kish bërë.
Ai u mundua që ta paraqiste këtë veprimtari si një
shërbim që i bënte kombit dhe donte ta vinte veten e
tij në rradhën e njerëzve që kanë punuar për fenë e
për kombin. Natyrisht ai ishte i shtërnguar që ta
marrë këtë pozë. Megjith këtë, nga sjellja dhe
shprehja e fytyrës së tij del qartë në shesh si drita
e diellit se ai është vetë dora që ka kryer këtë
veprimtari subversive. Po parashtrojmë këtu poshtë në
formë të përmbledhur deponimet që ai bëri lidhur me
këtë cështje.

Deponimet e Gani bej Toptanit

Gani beu bisedimet për kryengritje i kishte filluar me
ortodoksët Jorgji Papa e Petro Shallvari, tregtarë në
Tiranë e njerëzit e tij, Pavli nga Tirana dhe Zisi
Margariti nga Durrësi. Nëpërmjet këtyre ai ish takuar
me dragomanin (përkthyesin, shënimi ynë), e konsullit
grek në Manastir. Më në fund, ortodoksët e mësipërm ja
kishin raportuar cështjen qeverisë greke. Kjo e fundit
kishte kërkuar të dinte se cfarë mjetesh ishte e
nevojshme të përgatiteshin për të siguruar suksesin e
kryengritjes. Atëhere kish ardhur (në Tiranë?)
dragomani i lartpërmëndur dhe kishte marrë për këtë
gjë mendimin e Gani beut. Ky i kishte thënë se kishte
nevojë për 50 mijë lira, për nja 2 mijë sterlina
(pushkë), dhe një sasi të mjaftueshme topash dhe
torpidosh. Pas ca kohe ai kish thirrur njërin nga
njerëzit e tij të quajtur Dalip bej, dhe i kish thënë
se do ta merrte me vete në Stamboll. Mbasi kishte
marrë nga Jorgji Papa një letër personale për një
kolonel në Athinë, emri i të cilit nuk i kujtohesh, ai
ishte nisur nga Durrësi dhe kish dalë në Athinë.
Ndërkohë ai ishte takuar me Zisi Margaritin, i cili
kish ardhur përpara tij në Athinë. Nëpërmjet këtij ai
i kishte dhënë letrën e mësipërme kolonelit dhe ishte
takuar me këtë. Gani beu kishte rënë në
hotel-restaurantin (Lokont) e një të quajturi Seva.
Këtu ishte takuar me Stefain Kapedanin, nënshtetas
grek, i cili më parë ishte marrë me kusari në krahinën
e Manastrit, si dhe me një kryetar bande brigandësh,
emrin e të cilit nuk mbante mënd, vetëm dinte se ky
kish bërë që të arratiseshin në mal kajmekamin dhe
gjyqtarin e Follorinës.

Kryeministri grek, Deli-Jani, udhëzon Gani beun

Pastaj koloneli e kish cuar Gani beun dhe shokun e
tij, Dalip benë te kryeministri i atëhershëm, z.
Deli-Jani. Këtu ishte caktuar sasia e parave, topave
dhe pushkëve, që do të duheshin për kryengritjen,
ishte marrë vendim që këta do të dilnin në portin e
Skënderbeut përpara Durrësit me një anije greke, duke
dërguar për këtë qëllim edhe një numër të mjaftueshëm
ushtarësh. Mbasi Gani beu do të kish përgatitur nga
ana e tij deri në 2000 shqiptarë dhe mbasi të kishte
marrë materialin e mësipërm, do të shpallte
kryengritjen dhe do të pushtonte Durrësin. Madje për
të mos tërhequr vëmëndjen e perandorisë lidhur me
këtë, beu në fjalë për këtë cështje do t‘i drejtohej
telegrafisht kryekomandës së forcave të armatosura të
perandorisë se për t‘i shërbyer fesë e perandorisë
ishte gati të nisej menjeherë në kufi me nja 2000
ushtarë-ndihmës, prandaj të autorizohej për
grumbullimin e kësaj force ushtarake. Vec kësaj, me të
plasur kryengritja, ai do t‘u njoftonte telegrafisht
shteteve të gjithë punën me këto fjalë: "Ne nuk e duam
perandorinë osmane, duam Greqinë". Më në fund zoti
Deli-Jani i kish treguar dhe dorzuar atij planin e
hollësishëm të kryengritjes dhe e kish porositur që të
vepronte në bazë të këtij. Pas kësaj Gani beu ishte
pritur nga mbreti dhe mbretëresha e Greqisë në
kështjellën e këtyre që ndodhet një orë larg Athinës.
Mbreti i kish thënë se e dinte mirë se shqiptarët
ishin vëllezërit e vjetër të grekëve dhe se në rast
lufte me perandorinë osmane ata, (shqiptarët) të
bashkoheshin me grekët. Të njëjtat gjëra kish biseduar
edhe me mbretëreshën. Të nesërmen ish takuar përsëri
disa herë me Deli-Janin. Ganiu tha gjithashtu se
arsyeja që ai ish pritur nga mbreti në pallatin e
këtij që ndodhet jashtë kish qenë vetëm e vetëm një
cështje që të mos merrej vesh nga ambasada osmane. Pas
kësaj, Ganiu ishte kthyer në vëndin e vet.

Qeveria greke siguron Ganiun me para në bankë

Ai tha gjithashtu se kur do të nisej, kishte marrë
sigurime të forta nga Athina se për cdo dëm që mund të
bëhesh atyre (Ganiut e shokut të tij), do të
përgjigjej qeveria greke, e cila i siguronte duke u
thënë se do të linte një garanci të mjaftueshme në atë
bankë që do të dëshironin ata. Vec kësaj ai ishte
takuar edhe me Prenk Dhorën (Dodën?) nga Mirdita në
fillim në Korfuz dhe më pas në Tiranë dhe ishte mundur
të lidhej, për këtë cështje me të. Prenka nga ana e
vet i kish thënë se Bullgaria do të fillonte
kryengritjen dhe Greqia do t‘i shpallte luftë
perandorisë osmane, se edhe të krishterët që
ndodheshin në Stamboll, do të fillonin nga pregatitjet
e nevojshme, madje në këtë punë nuk ishin përzier
vetëm këta, por edhe shumë persona nga pallati
perandorak; me ndihmën e këtyre të fundit në fronin e
perandorisë-Zoti mos edhëntë kurrë-do të vohej
dinamiti(?). I pyetur se cilët ishin këtë persona të
pallatit dhe c‘dinte më tepër rreth këtyre, ai u
përgjegj duke thënë se me Prenk Dhorën (Dodën?) nuk
kish biseduar më shumë se kaq dhe nuk dinte më tej mbi
këtë cështje. Më në fund, Gani beu, mbasi ishte kthyer
në Tiranë, kishte biseduar së pari me parinë shqiptare
të Tiranës e të viseve të tjera, u kish njoftuar atyre
qëllimin e tij për kryengritje dhe kish kërkuar edhe
bashkëpunimin e tyre. Madje u ish drejtuar edhe
mirditasve, por këta nuk kishin pranuar dhe ai ishte
përgjegjur me këto fjalë: "Duke e shpallur
kryengritjen kundër perandorisë osmane ne duam (të
fitojmë) pavarsinë tonë, për këtë qëllim ne i
përgjigjemi me dëshirë cfarëdolloj thirrjeje që mund
të na bëhet dhe jemi gati të fillojmë nga veprimet,
por nuk pranojmë në asnjë mënyrë që të bashkohemi me
qeverinë greke". (nënvizimet janë të përkthyesit).
Prandaj ai për të shpëtuar veten, ndofta nga frika se
mos thirrjet (për kryengritje) që u kish bërë ai të
tjerëve, mund të binin në vesh të qeverisë dhe kështu
mund ta vinin atë në pozitë, thjesht për qëllime
egoiste dhe me shpresën fallso se po i bënte një
shërbim fesë dhe perandorisë si piksëpari i kish
shkruar në letër Veli Pashës, e me anën e së cilës ai
cfaqte dëshirën se donte të takohej me të dhe se kish
për t‘i kumtuar disa sekrete me shumë dobi për
perandorinë dhe kombin. Megjithkëtë, Veli Pasha ish
njoftuar për planet e tija shumë më përpara dhe kur
ish takuar e nisur për në Tiranë, kish marrë letrën e
sipërme dhe ish nisur për në Tiranë. Ja pra, sot ky
Gani bej ndodhet i arrestuar në Shkodër dhe është duke
u pyetur nga Veli Pasha. Për hetimin e cështjes në
mënyrë më të thelluar, Valiu ka thirrur në Shkodër
edhe vëllanë e Ganiut, Esat benë.

Planet e grekëve për dërgimin e bandave në Shqipëri

Valiu i Shkodrës, Mustafa Asim Pasha, qysh prej gati
tre vjetësh është duke e qeverisur mirë këtë vilajet
me cilësinë e tij si Vali, edhe si komandant. Për këtë
dëshmojnë sukseset që ai ka pasur, si: ndalimi i
shkodranëve të mbajnë armë, mbrojtja e interesave të
perandorisë në kufi, ndërtimet me karakter komunal dhe
ushtarak, dhënja fund e disa turbullirave të
shkaktuara nga disa njerëz si Jusuf Zija Pasha,
zbulimi i cështjes së Gani beut. Nga të gjitha këto
kuptohet se i lartëpërmënduri është një ndër robtë
besnik të Madhërisë së tij dhe njeri me iniciativë e
vullnet. Megjith këtë, nga toni i bisedues që patëm me
të, u kuptua se ai është gjer diku i prekur e
dëshpëruar nga intrigat që janë duke u thurrur kundër
tij në Stamboll nga disa persona si Jusuf Zija Pasha.
Mëgjith këtë dëshpërim, ai nuk pushon së punuari për
perandorinë. Nëpërmjet Ganiut ai ka mundur të
informohet që më përpara rreth planeve greke për të
dërguar vazhdimisht në Shqipëri edhe mbas kryengritjes
që do të bënte Ganiu, ceta banditësh me qëllim që të
cqetësonte dhe t‘i hapte punë qeverisë osmane,
gjithashtu, nga bisedimet që ai ka pasur me konsullin
grek (sigurisht në Shkodër), ka mundur të mësojë me
kohë komplote të tjera të qeverisë greke. Mendoj se po
të shihet e arsyeshme që t‘i akordohej në një farë
mënyrë të lartëpërmendurit, me qëllim stimulacioni,
ndonjë favor perandorak, kjo do të bënte që ai ta
shtonte edhe më shumë aktivitetin e tij në të
ardhmen...
(Më 27 qershor 1886) Robët: Ahmet Teufik, biri i
Salihut. (Vulat): Sulejman.


Raporti i dy të dërguarve të Sulltanit në vilajetin e
Shkodrës

"Jusuf Zija Pasha, është intrigant e dallaveraxhi"

Përvec dëshmive dhe hollësirave të shumta lidhur me
planin grek për një kryengritje të mundshme në
Shqipëri me anë të Gani bej Toptanit, dy të dërguarit
e Portës së Lartë të Stambollit, Ahmet Teufik beu dhe
Sulejman beu, në letrën e tyre që mban datën 27
qershor të vitit 1886, e informojnë Sulltanin edhe për
situatën në të cilën ndodhej asokohe vilajeti i
Shkodrës. Lidhur me këtë, në mes të tjerash aty
shkruhet: "Po jua parashtrojmë si më poshtë rezultatet
e hetimeve tona të drejtëpërdrejta dhe të informatave
që mundëm të mblidhnim gjatë qëndrimit tonë të
shkurtër në Shkodër lidhur me gjendjen e administratës
civile dhe ushtarake të vilajetit të Shkodrës si dhe
mbi gjendjen e brëndëshme të vilajetit në përgjithësi:
Nga hetimet e gjithanshme që bëmë lidhur me
ish-prefektin e Shkodrës, Jusf Zija Pashën, doli se
ky, i shtytur nga lakmia për pozitë, për të siguruar
postin e Valiut të vilajetit të Shkodrës, ishte
munduar me anë intrigash e dallaveresh të bënte për
vete disa nga paria e vilajetit, duke u bërë në këtë
mënyrë shkaktar i një gjendje të nderë dhe të
rrezikshme për qetësinë publike. Largimin e valiut, i
cili një vit më parë qe dërguar me mision në kufirin
me Malin e Zi, i lart permënduri qe munduar ta
shfrytëzonte për të vënë në jetë planin e tij. Nga një
anë, kish punuar vetë personalisht për të bërë për
vete parinë e vilajetit, dhe nga ana tjetër një të
quajturin Zejnel bej, i cili u shërbente qëllimeve të
tija, e kishte emëruar vojvodë të malësorëve, duke e
përdorur këtë si vegël për të turbulluar mendjen e
masës së popullit nëpërmjet cpifjesh e gënjeshtrash.
Me që malësorët përbëhen nga myslymanë dhe të
krishterë, perandoria ka vënë këtu prej disa kohësh
disa ligje e norma të vecanta. Për të mbikëqyrur
zbatimin e këtyre normave, në këtë vilajet ka qenë
traditë që nuk mund të shkelej, që të ketë këtu një
përgjegjës të posacëm te titullin "vojvodë i maleve".
Kështu me anën e këtij Zejnel beu, i lartpërmënduri
ishte munduar t‘i egërsonte malësorët kundër Valiut.
Duke shfrytëzuar cështjen e ndalimit të mbajtjes së
armëve në qytet nga banorët e Shkodrës, që është me të
vërtetë një nga sukseset më të mëdha të Valiut në
fjalë, ai kish përhapur pallavra provokuese dhe kishte
vënë në veprim gjithfarë intrigash duke i thënë
popullsisë malësore se Valiu do të mblidhte pushkët,
se do të fuste në vilajet sistemin e regjisë dhe do të
likuidonte privilegjet e vjetra. Ai ishte munduar që
të bënte të nënshkruhej, për t‘u paraqitur instancave
të larta, një deklaratë ku të theksohej se popullsia e
vilajetit ishin të kënaqur nga ai. Disa nga paria e
qytetit i parandjenë se këto veprime prej njeriu
injorant që bëheshin për të fituar zemrën e njerzve do
shkatonin më në fund një turbullirë në popull, e cila
do të sillte gjithfarë trazirash. Prandaj i kishin
shkruar Valiut duke i raportuar cështjen me hollësi.
Për këtë arsye Valiu ishte kthyer në Shkodër dhe në
sajë të masave të nevojshme që kish marrë, kishte
rivendosur qetësinë. Flitet për ekzistencën e disa
raporteve, në të cilat ish mytesarifi në fjalë
akuzohet për shumë ligësi të tjera të këtij lloji dhe
për ryshfet. Është e qartë se qoftë këto akuza, qoftë
thelbi dhe qëllimi i parullave turbulluese që pat
përhapur ai në popull, i shtytur nga shpresa e kotë e
rrëmbimit të postit, kishin për të dalë në shesh në
qoftë se ai del përpara gjyqit".

(Më 27 qershor 1886) Robët: Ahmet Teufik, biri i
Salihut. (Vulat): Sulejman.

[BARAT]

Pirro Prifti kërkon të ortodoksizojë Shqipërinë

Friday, 20 July 2007-gazeta sot
Nga Olsi JAZEXHI


Në vitin 1915, kur austriakët dhe italianët po mundoheshin me të gjitha forcat të krijojnë shtetin shqiptar në kufijtë që ne njohim sot Shqipërinë, në jug të atdheut tonë, apo më saktë në qytetin e Korçës, disa të krishterë ortodoksë ishin mobilizuar nëpër repartet e shenjta të andartëve grekë dhe me ato vrisnin, përdhunonin dhe zhduknin myslimanët e jugut të Shqipërisë.Eshref Frashëri, i cili në këtë kohë ishte në Korçë, në një letër që ndodhet ende sot e kësaj dite në arkivin kombëtar, i tregonte Mit’hat Frashërit që të krishterët e Korçës, të cilët për sa kohë ishte Turqia hiqeshin si patriotë dhe kishin bashkëpunuar me myslimanët, tanimë ishin kthyer kundër myslimanëve, të cilët nuk i pranonin për shqiptarë, por i quanin turq dhe donin t’i çojnë në Azi. Replikat që z. Pirro Prifti ka bërë këto ditë me zotin Shefqet Musaraj, ku Pirro në shkrimin e tij të datës 13 korrik kërkon që të kristianizojë shqiptarët, shkruesit të këtij shkrimi i sollën ndërmend disa nga ortodoksët e Korçës, Bilishtit dhe Kolonjës gjatë viteve 1915, të cilët deshën që ose të konvertojnë shqiptarët në të krishterë ose t’i dëbojnë për në Turqi. Z. Pirro Prifti, i cili me profesion është doktor dhe në Qendrën Spitalore Nënë Tereza ku ai punon, paguhet me paratë e taksapaguesve myslimanë shqiptarë, ka disa vite që propagandon lartë e poshtë idenë e konvertimit të shqiptarëve myslimanë në të krishterë të ritit grek dhe unifikimin e katolikëve me ortodoksinë. Edhe pse në shkrimin e tij të datës 13 korrik ai thotë që ‘Megjithatë ka shpresa; arsimimi duhet, por duhet ngritur kolona e moralit fetar (besimi unik fetar) nëpërmjet një unifikimi fetar kristian të ngadaltë dhe pa dhunë. Atëherë Shqipëria do të marrë frymë lirisht ashtu si ka dhe simbolin e flamurit të Gjergj Kastriotit’, synimi i tij afatgjatë duket të jetë konvertimi me dhunë i shqiptarëve myslimanë në ortodoksi, ashtu siç donin andartët e Korçës në vitin 1915. Në librin ‘Të Penduarit ose Kombi Përballë Zotit’, të botuar në vitin 2002, në letrën që Pirro Prifti i dërgon gjeneralit grek Anastos Janullatos, ku Pirro e përshkruan veten e tij si ‘njeriu më i zakonshëm dhe më i fundit i Kishës Ortodokse’, ai i shpreh gatishmërinë e tij z. Janullatos për rikonkuistën fetare në Shqipëri. Pjesë të kësaj rikonkuiste Pirro parashtron edhe ortodoksizimin e historisë së Shqipërisë dhe heronjve të saj. Pirro Prifti, i cili ha bukë nga paratë e taksapaguesve myslimanëve shqiptarë në Qendrën Spitalore Nënë Tereza, i apelon gjeneralit Janullatos që Skëndërbeun, të cilin shqiptarët e kanë hero laik kombëtar, ta shpallë hero dhe shenjtor të ortodoksisë. Për Pirron, lënia e Skënderbeut jashtë shenjtërimit ortodoks deri më tani është një padrejtësi. Ai i kërkon Janullatosit që Kisha ta shpallë Skënderbeun shenjt ortodoks, siç ka shpallur edhe Princin shqiptarvrasës të Serbisë, Llazarin dhe bekuar luftën e Serbisë kundër Perandorisë Osmane dhe myslimanëve kosovarë. Për të bindur Janullatosin që Skënderbeu nuk ka lidhje as gjakësore dhe as fetare me shqiptarët e sotëm myslimanë, por është i të njëjtit gjak dhe fe me sllavët dhe ortodoksët, Pirrua i shkruan Janullatosit se ‘heroi ynë ishte ortodoks si nga e ëma ashtu edhe nga i ati’ dhe se ‘të gjithë bijat dhe motrat e Skënderbeut u martuan me princër shqiptarë dhe sllavë ortodoksë’. Duke argumentuar në këtë mënyrë Pirro Prifti kërkon të bindë kolonelin Janullatos për pastërtinë racore dhe fetare të Skënderbeut, i cili ndryshe nga çamët islamikë të cilët Janullatosi refuzon të lutet për, del të jetë kampion i ortodoksisë. Për të bindur Janullatosin që Pirroja është njeriu më i bindur dhe i betuar i hirësisë së tij, ai e mbyll letrën duke i thënë: ‘Do t’i lutem Zotit, Hirësia Juaj që të merrni në konsideratë një letër të tillë… dhe për hir të postit tuaj të nderuar, të pa-anshmërisë Tuaj, të ndershmërisë tuaj, të besimit te Zoti Jezu Krisht me emrin e të cilit vdiq heroi ynë kombëtar – të bëni përçapjet tuaja për të realizuar këtë detyrë.’ Ndërsa Pirro kërkon nga gjenerali Janullatos që të shenjtërojë Skënderbeun si shenjt sllavo-greko-ortodoks, i njëjti Pirro që kërkon të unifikojë fetarisht në të krishterë shqiptarët myslimanë, nuk i ka shkruar kurrë gjeneralit grek Janullatos që të shenjtërojë apo qoftë edhe të mbajë meshë për çamët e vrarë nga greko-ortodoksia gjatë shekullit të XX. Arsyeja për këtë është e qartë. Siç ai shkruan në shkrimin ‘Replikë e detyruar për z.Shefqet Musaraj’ të datës 19 korrik 2007, sipas historiografisë ortodokse në Ballkan ‘shumica dërmuese e popullit shqiptar’ që është myslimane, tregohet të ketë ‘qenë kristiane konvertuar në 99% të rasteve me dhunë’ ndërsa ‘një pjesë e vogël e tyre janë të ardhur dhe të asimiluar këtu’. Logjika që Pirro Prifti përdor edhe në librin e tij teologjik ‘Të Penduarit ose Kombi Përballë Zotit’, është e njëjtë me atë që pan-ortodoksët përdorin sot kudo; në Kosovë kundër shqiptarëve, në Bosnje kundër boshnjakëve, në Qipro kundër turqve, në Çamëri kundër shqiptarëve etj. Tamam si pan-ortodoksët e tjerë edhe Pirro shqiptarët myslimanë i vendos përpara 2 fatesh. Një, që të pranojnë statusin e tyre që ju ka dhënë propaganda e ortodoksisë, si dobëtakë, legenë dhe servilë të konvertuar nga frika ndaj turkut në myslimanë (dhe jo nga superioriteti i islamit ndaj krishtërimit që ne besojmë); ndërsa sivëllezërit e tyre serbë dhe grekë janë trimat që ishin dhe ndejtën të krishterë, apo; dy të pranojnë që janë ardhacakë nga Azia, të cilët siç edhe vllahët dhe grekërit e Korçës thonin në 1915, duhet të çohen për në Azi. Kombi që Pirro Prifti shpreson të ndërtojë nëpër shkrimet e tij dhe letrën që i ka çuar Janullatosit, duket qartë që nuk është Shqipëria dhe për më tepër shqiptarët myslimanë. Për këtë arsye në faqen 155 të librit të tij, Pirro Prifti sulmon nipin e Abdyl Frashërit, Mehdi Frashërin, kur Mehdiu gjykonte në vitet 30’të që marrja e Shën Naumit nga Jugosllavët në shekullin e 20të nuk ishte ndonjë hata për kombin shqiptar, pasi shën-naumasit ishin vllaho-maqedonë. Por kombi që Prifti Pirro kërkon të ndërtojë në Shqipëri është kombi i pan-ortodoksisë i cili shtrihet që nga Shën Petërburgu, në Athinë, Shën Naum dhe Qipron Greke. Jo më kot në letrën që Pirro i shkruan Janullatosit, i kërkon që të shenjtërojë Skënderbeun si shenjt ortodoks, në mënyrë që të gëzohen ‘Komunitetet Ortodokse në Shqipëri’ (lexo vllahët, grekët, malazezët, shqiptarët ortodoksë etj) dhe ‘çdo vend Ortodoks.’ Logjika që Pirro Prifti përdor në shkrimet e tija është e njëjtë me deklaratën e prevezarit Janullatos, gjyshërit e të cilit i kanë grabitur me dhunë tokat shqiptarëve myslimanë të Prevezës pas Kongresit të Berlinit. Në intervistën me titull ‘Janullatos: Nuk jeni komb tipik musliman’ dhënë radios Dojçe Vele në datë 18 maj 2007, Janullatosi e përshkruan Kishën Ortodokse si një urë lidhëse të Shqipërisë me Pan-ortodoksinë. Të njëjtën gjë synon edhe Pirro Prifti i cili me shenjtërimin e Skënderbeut në Ortodoksi kërkon që të ndërtojë urën fetare, e cila do të gëzojë çdo vend Ortodoks duke i zhytur një shenjtor ortodoks si hero kombëtar Shqipërisë. Pirro Prifti i cili mbahet me bukë nga ministri demokristian i shëndetësisë Nard Ndoka, i cili propozoi përpara ca ditësh që president të Shqipërisë të shpalli një tjetër minoritar si Pirro Prifti, Spiro Peçin, duket se nuk e njeh mirë apo e ka harruar historinë e jugut të Shqipërisë. Ndërsa ai kërkon që t’iu marrë shqiptarëve heronjtë kombëtarë dhe vaftisë në ortodoksë dhe kristjanizojë shqiptarët myslimanë, duket se ashtu si Janullatosi kërkon të përsërisë atë që gjyshërit e tyre dështuan të bëjnë në mënyrë të dhunshme në Jugun e Shqipërisë në 1915. Pirro që beson direktivat e kolonelit Janullatos, i cili deklaron se shqiptarët sot janë 30% ortodoksë, përsërit ato që shkrimtari Foto Malo shkruan në gazetën "Zëri i Omonias" (pararojë e shovinizmit grek) i cili vite më parë ftonte ‘shqiptarët myslimanë të rishikojnë e korrigjojnë gabimin e tyre historik, imponues e të dhunshëm, që kanë kryer në të kaluarën, duke u rikthyer në besimin e tyre të krishterë, meqenëse vetëm kështu mund të hyjnë në Evropë.’ Pirro Prifti dhe Foto Malo, të cilët prof. Sherif Delvina i ka quajtur me të drejtë shkrimtarë në shërbim të shovinizmit grek, harrojnë historikun e Shqipërisë, kur shkruajnë të eksituar nga dozat e indoktrinimin Janullatist për të konvertuar shqiptarët myslimanë në të krishterë. Pirro, që rrjedh nga reajatë (besoj vllahët apo shulet) e Devollit, duhet ta ketë fare mirë parasysh se çfarë pësuan andartët e unifikimit kristjan, që deshën ‘enosis i thanatos’ (unifikim apo vdekje), nga çetat e myslimanëve korçarë dhe kolonjarë të Sali Butkës dhe Malkë Zarishtit në vitet 1915. Nëse nuk e njeh historinë le të shkojë njëherë në Bilisht dhe të këndojë me devollitët myslimanë këngën e ‘Ishti Bilishtit’, pse ndoshta zbulon mesazhin e zotit të tij, Jezu Krishtit dhe atë muhabetin e hyrjes së gishtit… në krishtërim padyshim.

[BARAT]

Evropianizëm apo fekalizëm

Nga Gjergj Golemi



Pas rënies së perdes së hekurt shqiptarët me ndjesinë e zhgënjimit në sy dhe në zemër, morën rrugën e mërgimit, duke përplasur fatin e tyre në dyert e botës. Kjo ikje biblike nga atdheu, ku dhanë gjithçka dhe s’u bënë kurrë të lumtur, do të shkruhet e do të shkruhet në shekuj, pasi ishte një tragjedi me përmasa kombëtare.
Hapja, ne shqiptarëve, për njëmijë e një faktorë, na kushtoi tepër shtrenjtë. Rrënuam edhe atë pak ekonomi, e katandi që kishim, të keqen filluam ta kërkojmë dhe ta shërojmë duke luftuar dhe duke urryer e baltosur njëri-tjetrin.
Struktura e familjes dhe e shoqërisë u shthur së prapthi. Tek ne, kush i huaj dhe mall i skaduar nuk hyri, duke shirë mbi varfërinë tonë.
Mbi 800 mijë shqiptarë emigruan në Greqi, fqinjën tonë, që për një jetë më të mirë, për 17 vjet rresht kanë kryer dhe kryejnë punë nga më të rëndomtat, me synimin që jo vetëm të bëjnë të mundur integrimin e vetvetes familjarisht në atë vend, por edhe të mbajnë me bukë pjestarët e tjerë te familjeve që kanë mbetur në Shqipëri.
Por, ndërsa këta qindra e mijëra bashkëatdhetarët tanë përbëjnë një armatë të tërë, e cila me punën e vetë ka lulëzuar Greqinë në të gjitha anët që grekët kishin lënë shkretë, nga ana tjetër, Greqia ndërtoi me kujdes rrjetin e kthimit të lekut që iu jepte shqiptarëve atje, nëpërmjet pajisjeve dhe gjithë plehrave stoqe, duke ua shitur shqiptarëve.
Tek ne ndali prodhimi gjithandej dhe çdo gjë filloi të na vijë nga Greqia dhe këtej nga ne riçohej në Greqi dhrahmija.
Pas kësaj, si metastazat u përhapën në Shqipëri bankat, duke u bërë ata, fqinjët tanë, edhe në mes të vendit tonë menaxherët e lekut të shqiptarëve, pavarësisht se eurot e bashkëatdhetarëve tanë i mbajnë të burgosura në bankat e Greqisë.
Sikur të mos mjaftonte e gjithë kjo, përsëri edhe në kompanitë imobilare të celularëve, Greqia është ulur këmbëkryq në vendin tonë, duke përfituar miliona e miliona euro në vit.
“Ndihma” e saj (Greqisë) është evidente gjithashtu edhe nëpërmjet Omonias dhe PDNJ, shkollave greke që mbijnë atje ku s’ka patur kurrë ndonjëherë në Shqipëri, dhe sikur të mos mjaftonin të gjitha këto, na ka dhuruar edhe një kryepeshkop në krye të Kishës Autoqefale Shqiptare që la pas F.S.Noli.
Pra, për 17 vjet rresht, Greqia ka punuar për të shtuar artificialisht numrin e minoritarëve si dhe të ashtuquajturve vorioepirot, në bazë të amanetit të Sebastianos. Ajo (Greqia), vazhdon ta quajë inekzistente çështjen çame.
Ajo me njërën dorë i zhvat shqiptarët atje dhe këtu, dhe me tjetrën, me shkopin e policit na rreh e na poshtëron dhe ne s’bëzëjmë.
Greqia, që ndezur e mban ligjin e gjendjes së luftës, pasi i bën të gjitha, po na poston në emër të fqinjësisë së mirë edhe fekalet.
Pra, ndodhi dhe e fundit. Kësaj i thonë fekalizëm dhe jo evropianizëm.

E Shtune, 14 Korrik 2007-gazeta ndryshe