Dosja antishqiptare e Greqisë, 1912-2007

[Hyllien]

Un e di ndryshe historine e mbiemrit, por pak rendesi ka. Teneti shume here nga media eshte implikuar ne skandalin e 97. Thuhet qe ai ka kaluar me nje Yaht ne ato brigje dhe keto vite pas 90 ka kaluar se paku 2 here.


Wikipedia:

Tenet, a Greek-American, was born in Flushing, Queens to immigrant parents to the United States. His mother, Evangelina, is an ethnic Greek from southern Albania who fled the country during World War II, [1] while his father was from Greece.[2][3][4]. Tenet was raised in Little Neck, Queens where he worked as a busboy in his family's diner (later renamed the Scobee Diner). He attended Public School 94, Middle School 67, and Cardozo High School (was a classmate of porn superstar Ron Jeremy). Tenet holds a Bachelor's degree (1976) from the School of Foreign Service at Georgetown University and a Master's degree from the School of International Affairs at Columbia University (1978).

Tenet is married to Stephenie Glaskas-Tenet. They have one son, John Michael.[5]


===================================
http://www.washingtonpost.com/wp-dyn...2004Dec22.html
===================================
Ndersa ketu jepet nga Korca: http://en.allexperts.com/e/g/ge/george_tenet.htm


Personal
Tenet, the son of albanian immigrants from Korca, was raised in Little Neck, Queens, attended Public School 94, Middle School 67, and Cardozo High School (as a classmate of Ron Jeremy), and worked in his family's diner, later renamed the Scobee diner, as a busboy.[1] Tenet holds a Bachelor's degree from the School of Foreign Service at Georgetown University and a Master's degree from the School of International Affairs at Columbia University. He was a staffer to former Senator David Boren of Oklahoma. He also was the former research Director of AHEPA (American Hellenic Institute) from 1978 to 1979.[2]

===================
===================
===================

Ky eshte gjalle e shih cfare lesh-e-li kane krijuar. Te gjitha qe ka thene Plaku siper jane te verteta. Familja Kacelano qe turperisht e kane kthyer ne greke ne disa faqe, eshte nga me te njohurat shqiptaro-arbereshe(kane dhe degezime ne Arberi me sa di un).

[BARAT]

*kjo eshte nje teme e hapur nga RPT, por e solla ketu sepse eshte interesant si shkrim dhe besoj se ploteson me shume temen. Pjesa "bold" eshte edhe esesnca e shkrimit.
Nese ka probleme Qisha me ne krye Janullatosin qe na do aq shume, nuk njeh fare autoritetin e shtetit shqiptar.
Deri kur shteti yne do te jete nje shtet fantazem, me fantzaem se eshtrat e te vdekurve qe u nxorren kot nga varret, vetem e vetem per te plotesuar planet shoviniste te Greqise ?!

Prifti i eshtrave te femijeve dhe grave

Ndërhyrja e fortë politikës dhe interferenca diplomatike e vendit fqinj, Greqisë, çoi drejt një fundi të paralajmëruar dosjen hetimore për “skandalin e zhvarrimeve” në Kosinë të Përmetit.
Intesiteti me të cilin nisën hetimet dhe hartimi në kohë rekord i raportit përfundimtar të mjekësisë-ligjore dha shpresë se kësaj radhe personat e implikuar në një ngjarje të padëgjuar si ajo e Kosinës, do të dilnin sëpaku në bankën e të akuzuarëve. Pavarsisht faktit se mbanin veshur rrason e priftit apo kishin shpatullat e ngrohta nga përtej kufirit, vepra penale për të cilin akuzoheshin ishte konsumuar sheshazi, ditën për diell, në prani të dhjetëra dëshmitarëve. Por deklarimet e varrmihësve, banorëve të Kosinës, familjarëve që u ishin zhvarrosur të afërmit apo dhe prova shkencore e ekspertëve më të mirë të mjekësisë-ligjore, do të rezultonin të kota. Jo më kot prifti Ikonom Vasil Thomollari,(deri në ’90-ën mbante emrin Agron) do ti bënte karshillëk qysh në fillim policisë dhe prokurorisë. Përfundimi i hetimeve në këtë mënyrë dëshmon se ai kishte marrë garanci të plotë, që askush nuk do të guxonte t’i prekte qoftë dhe një fije floku. Thomollari i shiste tangërllëk strukturave të shtetit shqiptar pasi mbante veshur rrason e një prifti ortodoks dhe ishte nën varësinë direkte të Kryepeshkopit Janullatos. Ai nuk kishte punuar me kokë të vet për ti hapur ato varre, pasi një gjë të tillë mund ta kishte bërë dhe më parë, por misioni i tij ishte të mbushte plotë qivuret e hapura të varrezës-mauzeleum ku do të vendoseshin martirët e ushtrisë Greke.


Politika

Qysh në fillimin e hetimeve të këtij skandali Qeveria Shqiptare dhe drejtuesit e lartë të gati të gjitha forcave politike në vend u përpoqën të hiqeshin mënjanë, apo ca më keq ta anashkalonin këtë histori sikur të mos kishte ndodhur fare. Presioni i medias dhe shoqërisë shqiptare të skandalizuar nga fakti se pleqtë dhe minorenët jo vetëm ishin nxjerrë mbi tokë, por do të nderoheshin si heronj grekë të rënë në Luftën e Dytë Botërore bëri që një pjesë e klasës politike të reagonte qoftë dhe me gjysëm zëri. Padyshim zërat më të ashpër ishin ata të deputetëve të LSI-së Pëllumb Xhufi e Sabit Brokaj, si dhe deputetit të PS-së për Përmetin Flamur Hoxha. Qëndrimi i politikanit Godo dhe i disa partive të papërfillshme nga e djathta, do të ishte si një pikë uji në oqean. Qeveria Shqiptare u përpoq në maksimum që të mos krijonte asnjëlloj konflikti qoftë dhe banal me priftin e Përmetit dhe bashkëpunëtorët me kombësi greke të tij.

Diplomacia
Jo më kot konsulli grek i Gjirokastrës Kristos Mandella, do ti hakërrehej, madje deri dhe ta kërcënonte haptazi shefin e komisariatit të Përmetit Petrit Halo, i cili s’po bënte asgjë më shumë vetëm se po kryente detyrën e tij për të zbatuar një vendim të gjykatës. “Ju nuk mund të zbatoni një vendim që prek ndjenjat e popullit grek. Këto janë veprime të patolerueshme. Mos guxoni të hyni në kishë dhe të prekni me dorë priftin”, do ti thoshte gjithë tërsllëm konsulli grek, në pragun e kishës së “Kryeëngjëjve” në Kutal. Menjëherë pas tij do të reagonte Mitropolia e Shenjtë e Gjirokastrës, e cila do ta merrte në mbrojtje priftin duke e justifikuar se po kryente thjeshtë një rit fetar. Disa ditë më vonë kryeministri grek Kostas Karamanlis do të priste në zyrën e tij kryepeshkopin e Shqipërisë, Anastasios Janullatos në lidhje me këtë problem. Çuditërisht krypeshkopi i Janullatos në vend që të shkonte të kërkonte zgjidhje të çështjes te kryeministri i Shqipërisë, gjeti si zgjidhje kryeministrin e vendit fqinj. Po atë ditë ministrja e Jashtëme e Greqisë, Dora Bakojani do të priste kreun e Omonia-s në Shqipëri, Jani Jani. Media greke fillimisht i qëndroi larg publikimit të skandalit por më pas mori në mbrojtje Kryepeshkopin Janullatos dhe qeverinë Berisha. “Kryeministri shqiptar Sali Berisha dëshiron që të ketë marrëdhënie të mira me Greqinë, por Prokurori i Përgjithshëm dhe anëtarë të partisë së tij e minojnë këtë përpjekje për të përfituar nga përçarjet partiake.

Burimet qeveritare greke, thonë se në prapaskenën politike janë bërë përpjekje dhe është ushtruar presion mbi qeverinë shqiptare që të kontrollojë gjëndjen e krijuar. Ndërkaq këto presione kanë rënë në boshllëk”, do të shkruante gazeta më e madhe greke “Ta Nea” 13 ditë pas publikimit të skandalit në Shqipëri.

Nga i dërguari në Përmet
Artan Hoxha

[BARAT]

Vickers: Çamët përcaktues të marrëdhënieve Shqipëri-Greqi


Megjithatë në maj të vitit 1999, një avokat shqiptar, Agim Tartari, i shkroi një kolegu grek në një firmë ligjore në Thessaloniki, Konstantin Haxhijanaqis, duke i kërkuar informacion mbi statusin e Ligjit të Luftës midis Greqisë dhe Shqipërisë. Pasi ky i fundit u këshillua me Ministrinë e Marrëdhënieve me Jashtë në Athinë, avokatët grekë konfirmuan se ligji numër 2636/1940 dhe ligji numër 4506/1966 është akoma në fuqi. “Marrëveshja Ndërkombëtare dhe Marrëveshja e Miqësisë, Bashkëpunimit dhe Sigurimit firmosur nga Republika e Shqipërisë dhe Greqisë në mars të vitit 1996, nuk e kanë ndryshuar situatën”.

Në një intervistë dhënë në mars të vitit 2004, ish-ministrja e Punëve të Jashtme, Arta Dade, konfirmoi se qeveria shqiptare i kishte kërkuar qeverisë greke abrogimin total të Ligjit të Luftës si një hap të parë drejt një zgjidhjeje të problemit çam. Sipas Dades, “diskutime të vazhdueshme u zhvilluan mbi Ligjin e Luftës, por kur pala shqiptare kërkonte eliminimin e Ligjit në kohën që unë isha ministre e Punëve të Jashtme, qeveria greke thoshte se interpretimi që i bëhej ligjit në fjalë nuk ishte i saktë.” (Intervista e Arta Dades, Panaroma, 26 mars 2004). Është e kuptueshme që kjo temë shumë komplekse dhe e paqartë, ka nevojë që të marrë një përgjigje, jo vetëm për të ndihmuar në zgjidhjen e çështjes çame, por edhe në interesin e marrëdhënieve shqiptaro-greke dhe të anëtarësimit të ardhshëm të Shqipërisë në Komunitetin Evropian.

Konkluzionet

Çështja çame ka tri aspekte të ndryshme: së pari, është njohja e këtij problemi nga qeveria greke; së dyti, është çështja e pronave, dhe më pas është çështja e shtetësisë. Kur problemi çam diskutohet me politikanët shqiptarë, ata zakonisht argumentojnë se ai nuk duhet të shihet si një konfrontim politik me qeverinë greke, sepse është një çështje ekonomike dhe nuk do të ketë asnjë përfitim sikur ky të transformohej në një çështje politike. (Intervista me disa politikanë shqiptarë të ndryshëm, Tiranë, 2002-2006). Megjithatë, ky konkluzion i tyre është naiv dhe jokorrekt, sepse çamët e shohin kompensimin e tyre financiar si një faktor të kërkesave të tyre. Prioritetet kryesore për popullsinë çame mbeten: e drejta e kthimit të pronave të tyre në Greqi dhe të rifitojnë të drejta ligjore ndaj këtyre pronave; e drejta e marrjes së shtetësisë greke, duke mbajtur atë të vendit në të cilin jetojnë momentalisht; dhe e drejta për të jetuar, punuar dhe udhëtuar lirisht në Greqi, pa qenë e nevojshme marrja e vizave. Megjithatë, është e mundur që shumë çamë të zonave malore do të ishin të kënaqur edhe me viza në pasaporta, ndërkohë që çamët që jetojnë në zona të ulëta presin kthimin e tokave të tyre të vlefshme, si edhe kompensimin për përdorimin e tyre që nga momenti kur ato u morën padrejtësisht prej tyre. Më pas ata do të jenë në gjendje të vendosin nëse duan ta shesin tokën apo jo. Po ashtu, ata duan të kenë të dyja shtetësitë : atë shqiptare dhe atë greke, dhe duan të njihen si shtetas grekë me kombësi shqiptare. Sipas shumicës së popullsisë çame, paraja nuk është më e rëndësishme se shtetësia. “Ne kemi qenë refugjatë për një kohë të gjatë. Ne duam të na kthehet identiteti ynë”, - thonë ata. (Diskutime me drejtues çamë në Vlorë, prill 2005).
Pengesat
Çamët, pavarësisht nga hasja e pengesave të vazhdueshme dhe premtime të thyera, janë akoma të bashkuar në vendosmërinë e tyre që kjo çështje të zgjidhet nëpërmjet dialogut dhe jo dhunës. Dëshirat e tyre duhet të respektohen dhe përpjekjet e tyre për të gjetur një zgjidhje paqësore duhet të inkurajohen. Në bazë të disa zhvillimeve të fundit, Greqia nuk mundet të vazhdojë të thotë se çështja çame nuk ekziston, dhe se Marrëveshja e Miqësisë e eliminoi nevojën që Parlamenti Grek të aprovojë abrogimin e Ligjit të Luftës. Çamët e kanë vënë veten e tyre në skenën politike nëpërmjet Partisë së tyre për Drejtësi dhe Integrim. Aktivistë të vendosur po punojnë shumë për të mundësuar që partia të jetë e pranishme në çdo qytet në të cilin ekziston komuniteti çam, dhe kjo parti mund të marrë me dhjetëra mijëra vota nga Partia Demokratike në pushtet në zgjedhjet e ardhshme. Kjo është një trashëgimi historike, e cila kërkon iniciativa të reja politike për t`u zgjidhur. Qeveria shqiptare duhet të jetë shumë e qartë dhe specifike në diskutimet e saj për sa u përket kërkesave të çamëve. Ligji i Luftës duhet të përfshihet në çdo bisedim dhe rezoluta me patjetër, sepse ai përbën një pengesë të vërtetë për të arritur një zgjidhje të përhershme të kërkesave të çamëve për sa u përket pronave. Fakti që marrëdhëniet e ardhshme midis Greqisë dhe Shqipërisë do të mbahen pezull si pasojë e çështjes çame është më se i sigurt; prandaj, bisedimet duhet të zhvillohen sa më parë dhe ato duhet të mbahen me mbështetjen ndërkombëtare. Çështja e të drejtave të njeriut, për sa u përket çamëve, nuk mund të zgjidhet vetëm mes Shqipërisë, Greqisë dhe institucioneve që përfaqësojnë popullsinë çame. Një zgjidhje e drejtë dhe e përhershme duhet të arrihet me arbitrim ndërkombëtar, si edhe mbështetjen e institucioneve të Komunitetit Evropian dhe Shteteve të Bashkuara.
Perspektiva
Në vitet e ardhshme, do të bëhet akoma edhe më vështirë që qeveria shqiptare dhe greke, si edhe institucionet e Komunitetit Evropian, të vazhdojnë të injorojnë çështjen çame, e cila rrezikon të rrëmbehet nga elementët radikale në Shqipëri dhe vende të tjera. Që tani ekziston një ndarje midis çamëve radikalë dhe atyre të moderuar, ku këta të fundit përbëjnë shumicën, por shumë shpejt të gjithë çamët do të lodhen, pasi të kenë përdorur të gjitha mënyrat e arsyeshme dhe demokratike me të cilat tërheqin vëmendjen drejt çështjes së tyre. Të dyja palët duhet të përpiqen të kuptojnë perspektivat e palës tjetër në këtë çështje komplekse. Grekët duhet të pranojnë të vërtetën historike për konfiskimin e tokave pronarëve të cilët janë çamë, si edhe presionin dhe persekutimin që çamët kanë vuajtur nën diktaturën e gjeneralit Metaksa, gjatë viteve të fundit të 1930-ës. Nga ana e tyre, çamët duhet të kuptojnë horroret me të vërtetë të tmerrshme që popullsia greke hoqi në duart e nazistëve të Luftës së Dytë Botërore, dhe si pasojë edhe jotolerancën drejt atyre për të cilët besohej bashkëpunimi me forcat okupuese. Disa spekulime të fundit thonë që Greqia mund të jetë duke konsideruar një marrëveshje me çamët, e cila mund të pranojë të kryejë disa kompensime në shkëmbim të rinovimit të qirave mbi pronat e grekëve në Shqipëri. Nëse vërtetë është një hap ndihmës, ky mund të bëhet edhe baza për një dialog pozitiv që ka për qëllim arritjen e një zgjidhjeje të përhershme të çështjes çame. Kjo do të inkurajojë përmirësim në marrëdhëniet shqiptaro-greke dhe heqjen e një prej pyetjeve kombëtare shqiptare më të drejtpërdrejta dhe të ndjeshme, si edhe të kontribuojë në zhvillimin e paqes dhe stabilitetit në Ballkanin Jugor.


Ky lajm është publikuar nga BALLKAN: 19/03/2007

[BARAT]

E vërteta e “fshehur” e pretendimit grek për Vorio Epirin

Nga Dr. Apostol KOTANI

Historia shumë shekullore e Shqipërisë tregon se populli shqiptar ka qenë dhe mbetet një popull paqedashës, punëtor, human, mikpritës dhe i besës. Ai nuk ka patur kurrë lakmi për pasuritë dhe trojet e të tjerëve, por ka jetuar e ka punuar në trojet e veta të trashëguara nga parardhësit e vet, ilirët. Natyra i ka falur këtij vendi pasuri natyrore të bollshme për të jetuar. Të tjerët kanë pasur lakmi për pasuritë e vendit tonë, pozitën e tij strategjike, si nyje e rëndësishme lidhëse ndërmjet Lindjes dhe Perëndimit.Pra, të huajt i kanë rënë në qafë popullit dhe vendit tonë, e kanë sulmuar, pushtuar, skllavëruar, grabitur, masakruar dhe shkatërruar vlera të mëdha dhe të pallogaritshme ekonomike dhe social-kulturore, fakte këto që i dëshmon jo vetëm historia, veprat e autorëve të ndryshëm, vendas dhe të huaj, por edhe rrënojat e qytetërimit të lashtë, në qytete dhe në fshatra. Kështu duke filluar nga viti 276 pas Krishtit, në vendin tonë shkeli këmba e helenëve, romakëve, bizantëve, hunëve, gotëve, bullgarëve, sllavëve, normandëve etj. Këta veç shkatërrimeve, plaçkitjeve, përndjekjeve dhe dëbimeve massive nga trojet e veta, u përpoqën ta zhduknin edhe si komb. Por populli shqiptar me luftra dhe sakrifica të pashembullta, mbron gjuhën, kulturën dhe identitetin e vet kombëtar dhe mbijetoi.Një përpjekje të madhe bënë që nga shekulli XX-të, dhe qarqet shoviniste greke me në krye Fanarin me anë të propagandës, gjuhës shkollës dhe kishës greke dhe deri me aggresion ushtarak në vitet 1912-1916, për të përfshirë në hartën e Greqisë gjithë krahinat e Shqipërisë Jugore, me pretendimin se “banorët e këtyre trevave ishin grekër”. Duke u njohur me këto përpjekje dhe me aktet e tjera ç’njerëzore, të presioneve, masakrave, përdhunimeve, plaçkitjeve dhe shkatërrimeve, nëpërmjet veprave historike të shkruara, të dëshmive okulare, të shtypit të kohës, të tregimeve dhe të poezive që përjetësojnë këto ngjarje, dhe, më në fund, duke dëgjuar kërkesat e një numri banorësh të këtyre krahinave, i vura detyrë vehtes, që mbi bazat e gjithë këtyre burimeve, ti përmbledh ato për ti publikuar, me të vetmin qëllim që brezat e tanishëm dhe ata që do të vijnë më pas, ti njohin këto të vërteta historike, që të mos bien pre e planeve dhe përpjekjeve djallëzore të qarqeve reaksionare, të cilitdo shteti qoftë, për të ruajtur identitetin kombëtar, tërësinë teritoriale, gjuhën, kulturën dhe gjithë vyrtytet e mira morale, të cilat i kanë çmuar edhe të huaj.

***

Duke dashur të jem sa më i paanshëm në gjykimin e fakteve historike po i referohem Atyre ç’ka kanë shkruajtur të huajt për Shqipërinë, këtë “vend shqiponjash”. Sipas 26 dëshmisë së korrik 1880-të, të Lordit Goschen, burrë shteti anglez: “Midis Adriatikut dhe Pindit, vargut të maleve të Ballkanit dhe Alpeve Dinarike, në vijën që ndan lindjen me perëndimin, ku historia ka parë me sytë e saj, ndeshjen e kaq e kaq popujve dyndës dhe kaq qytetërimeve të reja, qëndron Shqipëria si një kështjellë.
Mbrojtur nga dyndjet e jashtme nga tre anë, nga malet e saj përreth, dhe nga ana tjetër nga deti, Shqipëria më parë banohesh nga një rracë, origjina e së cilës ngjitet gjer tek koha e Pellazgëve. Megjithse kishin pasur takim me qytetërimin e grekëve, mbajtën gjithnjë karakterin e tyre dhe ruajtën kryelartësinë e origjinës së tyre para Helenike. Shqiptarët qysh në kohët e vjetra, treguan se janë një racë e fortë, që luftrat dhe pushtimet e huaja nuk mundën t’i asimilojnë. Sa herë u sulmuan për ti rrëmbyer lirinë, shqiptarët luftuan trimërisht, si në kohët shumë të vjetra, kur morën pas Lekën e Madh dhe Pirron. Edhe sot ata paraqesin një fakt interesant dhe të vecantë, të një kombësie që ka mbetur e pastër dhe e paprekur gjatë shekujve, me gjithë pushtimet që kanë pësuar nga romakët, bizantët, normandët, bullgarët, serbët, italianët dhe turqit. Megjithë këto pushtime dhe përpjekje asimiluese, tek shqiptarët mbetën të paprekura nderi, familja dhe atdheu. Ndjenja e nderit është rrënjosur në ndërgjegjen e tyre që në moshën më të njomë. Shqiptari preferon më mirë të vdesë se sa të rrojë i turpëruar. Një virtyt i lartë i shqiptarit është besa, fjala e dhënë.” Kurse Lordi Fitzmaurice, më 22 korrik 1880, i shkroi ministrisë së Jashtme sa vijon:
“Vendi që përshkruhet nën emrin gjeografik Shqipëri, përfshihet në të dy vilajetet, i Shkodrës dhe i Janinës, por shtrihet në drejtim të Lindjes, përtej vijës së ujit të maleve që ndajnë lumenjtë që derdhen në Adriatik, nga ato që derdhen në detin Egje, dhe përfshin pjesë të Vilajeteve të Manastirit dhe të Prishtinës ose Kosovës. Përhapja e popullsisë shqiptare në drejtim të verilindjes drejt Prishtinës dhe Vranjës, dallohet në mënyrë të veçantë, dhe vihet në dukje plotësisht edhe në kartat gjeografike, si ajo e Kieperit, që përgjithësisht merret si përkrahëse jashtë mase i elementit sllav, dhe të kartës së botuar nga Z. Stafford në interes të kërkesave të grekëve.
Çdo kartë që kam parë në këto rrethe (pjesa më e madhe e Kosopoljes, por edhe e Metohisë, dhe në fakt i tërë vendi, deri në vijën e Bistricës e të Drinit, dhe rrethi i Lumës me Pejën e Prizrenin), i shënon këto vende si shqiptare dhe jo si vende sllave, duke përjashtuar gjithnjë Kosovopoljën. S’ka dyshim se këto rrethe në fund të shekullit 17 bënin pjesë në mbretërinë e vjetër të serbisë dhe banoheshin edhe prej serbësh, megjithse Z.M. Hanh prirej nga mendimi se banorët origjinalë kanë qenë shqiptarët, të cilët u përzunë që andej nga serbët, në një kohë të mëparshme të historisë”.

Vorio Epiri

Sipas burimeve historike, banorët e lashtë të vendit tonë kanë qenë ilirët, pasardhës të Pellazgëve. Ata përbënin një nga popullsitë më të madha të Europës dhe shtriheshin në një teritor të gjerë që kufizohej: Në veri me lumin Danub dhe në jug shkonte deri në kufijtë e Greqisë antike, në Gjirin e Ambrahisë. Në Perëndim kufiri i tyre natyror ishte deti Adriatik dhe Jon, kurse në lindje Morava e Vardari. Sipas të dhënave të autorëve të vjetër, fiset kryesore ilire ishin shpërndarë në vende të ndryshme dhe mbanin emra të ndryshëm. Në teritorin e vendit tonë kanë pasur banuar: Penesët, Dokleatët, Enkelejtët, Desaretët, Taulantët, Abrejtë, Parthinët, Antitanët, Amantët etj. Fiset ilire të Epirit kanë pasur banuar në jug të Vjosës dhe përtej maleve të Kudhësit e të Llogarasë. Midis tyre më të përmendurit kanë qenë Kaonët, që zinin krahinat bregdetare të detit Jon në veri, Thesprotët që banonin në Çamërinë e sotme dhe Mollosët në jug të Vjosës së sipërme e në fushën e Janinës.

Por, si qëndronte e vërteta mbi termin “Vorio Epir”?

Disa dijetarë, duke nisur nga disa elementë të shkëputur kulturorë, që janë përhapur më vonë në Epir dhe nga gjuha greke e përdorur në monumentet epigrafike, kanë shprehur mendimin se banorët e këtyre zonave janë grekër. Këtë pastaj e kanë shfrytëzuar qarqet shoviniste greke për qëllimet e tyre ekspansioniste. Por mendimi i mësipërm bie në kundërshtim me dëshmitë e historianëve, të gjeografëve antikë dhe me rezultatet e studimeve të sotme arkeologjike dhe gjuhësore. Emri “Epir” dhe “Eperios” do të thotë “stere” ose “tokë kontinentale”, pra një shprehje gjeografike, me të cilën banorët e ishujve të Greqisë të detit, Jon, duke u nisur nga pozitat e tyre ishullore, kanë quajtur krahinat përballë tyre, dmth krahinat e banuara nga fiset ilire. Më vonë ky term u përhap edhe për krahinat e brendëshme, të banuara po nga ilirët, dhe që u përmblodh pastaj në njësitë e ndryshme politike (principatat) që u krijuan në Epir. Vetë Turqidhidhi, një historian i lashtë grek, i quan banorët e Epirit “Barbarë” shprehje kjo me të cilën grekët e vjetër quanin të gjitha ato popullsi që nuk ishin greke.
Ndërsa një bashkëkohës i Tuqidhidhit, shënon si kufij veriorë Aharnaninë, pra ai i lë jashtë territorit grek krahinat e Epirit. Veç këtyre një faktor i rëndësishëm që hedh poshtë pretendimet e shovinistëve grekë mbi “Vorio-Epirin” janë studimet dhe zbulimet arkeologjike. Në Epir janë gjetur me shumicë emra personash, fisesh dhe emra gjeografikë me prejardhje ilire. Edhe zbulimet në tumulat (varret) e fushës së Dropullit, kanë treguar origjinën ilire të banorëve të kësaj krahine. Gjuha dhe kultura greke në Epir janë përhapur shumë më vonë, kur filloi ngritja e kolonive greke në brigjet e Ilirisë në gjysmën e shekullit të 8-të para erës së Krishtit dhe u zgjerua më shumë në kohën e mëpastajme, sidomos në kohën helenistike, kur gjuha dhe kultura greke u përhapën dhe në krahina të tjera të botës së vjetër, ku më shumë e ku më pak. Me përhapjen e gjuhës dhe kulturës greke, fytyra e Epirit të lashtë ndryshoi deri diku nga pikëpamja kulturore, kurse përbërja etnike nuk ndryshoi. Pra të gjitha këto hedhin poshtë, si krejt të pabaza, pretendimet e qarqeve shoviniste të Greqisë mbi përkatësinë e Epirit të Veriut. Megjithë këtë qarqet shoviniste të Greqisë kanë vazhduar avazin dhe pretendimet e tyre deri në përpjekje për t’i shkëputur me forcën e armëve krahinat e Shqipërisë Jugore. Politikanët shovenë grekë ëndërronin të ngjallnin Perandorinë Bizantine. Mbi këtë bazë formuan idenë e “Greqisë së Madhe” (Megali Idhea). Kështu që pas luftës Ruso-Turke të vitit 1877, shovinistët grekë, duke patur edhe përkrahjen e Rusisë, u bënë gjithmonë e më të shfrenuar për zgjerimin e teritoreve, sidomos në drejtim të trojeve shqiptare.
Më 1912, me teorinë e tyre të Vorio Epirit shpalosën pretendimet e veta mbi krahinat e Shqipërisë Jugore, nën preteksin se banorët e tyre ishin grekër. Oreksi i grekëve erdhi duke u rritur deri në përmasat absurde për copëtimin dhe ndarjen e Shqipërisë me Serbinë, duke synuar që kufiri i tyre verior të shkonte deri në lumin Shkumbin, kurse Shqipërinë e Mesme dhe të Veriut ta mernin Serbët. Këto pretendime i mbështetën edhe fuqitë e mëdha europiane, të cilat me traktatin e Shën Stefanit e copëtuan Shqipërinë nga Jugu në Veri, duke i shkëputur në Jug Vilajetin e Janinës dhe në Veri Vilajetin e Kosovës, të banuara me shumicën dërrmuese nga shqiptarë. E vërteta historike rreth kësaj ndarje nuk është vetëm se popullsia e këtyre krahinave nuk është greke, por edhe mbi gjysma e banorëve të vilajetit të Janinës më 1878 ishin shqiptarë. Konkretisht nga 600 000 vetë që kishte atëherë Janina, 310 000 ishin shqiptarë, kurse 10 vjet më vonë, më 1888 numri i banorëve shqiptarë arriti në 480 000 (sipas studimit mbi Shqipërinë e Jugut që ruhet në Institutin e Historisë).


Ushtritë greke, terror mbi krahinat shqiptare

Nga Dr. Apostol KOTANI

Duke parë dobësimin e vazhdueshëm ë Perandorisë Osmane, mbretëritë ballkanike si Serbia, Mali i Zi, Bullgaria dhe Greqia, më 12 maj të vitit 1912, krijuan një aleancë, që u quajt “Aleanca Ballkanike” për luftë kundër forcave turke në Ballkan. Kryengritja e përgjithshme shqiptare që shpërtheu nga Veriu në Jug në vitet 1909-1912 dhe përpjekjet e patriotëve shqiptarë për të shpallur pavarësinë e Shqipërisë, i nxitën qeveritë ballkanike për të filluar veprimet luftarake kundër forcave turke, në territoret e tyre dhe pastaj të realizohen endrat e vjetra per copëtimin e Shqipërisë.

***

Më parë në luftë kundër ushtrive turke hyri Serbia dhe Mali i Zi, Bullgaria dhe më 17 tetor edhe Greqia. Me veprimet e tyre luftarake synohej të çlirohej Selaniku, Manastiri, Janina dhe Çamëria dhe pastaj të marshonin drejt trojeve shqiptare. Por pa pritur realizimin e këtyre objektivave, më 28 tetor 1912, anijet greke hynë në gjirin e Vlorës dhe filluan bombardimin e skelës.
Më 21 nëntor, ushtritë greke filluan pushtimin e krahinave përreth Vlorës. Mirëpo kundër këtij agresioni u ngrit peshë popullsia vendase. Për ndërtimin e veprimeve luftarake mbrojtëse u krijua një komision nën kryesinë e Eqerem Syrjait me qendër në Vranisht. Luftime të ashpra midis forcave shqiptare dhe agresorët grekë u zhvilluan në Kuç, Tërbaç dhe Dukat.
Më 16 dhjetor 1912 grekët bombarduan Vlorën dhe këputën kabllin telegrafik Vlorë-Otranto-Bari, për ti prerë qeverisë së Vlorës mundësinë e komunikimit me Fuqitë e Mëdha. Ndërkohë trupat tokësore greke kishin hyrë në Himarë dhe Delvinë, forcat Serbe pasi zunë Manastirin, bashkë me ushtritë greke zunë Prespën, Follorinën dhe depërtuan në Devoll, në zonën Bilisht Poloskë dhe më pas zunë malin Moravë.
Më 20 tetor ushtritë Greke hynë në Korçë. Fshatrat e Devollit të banuara me shumicë nga myslimanë, iu nënshtruan plaçkitjeve, djegieve dhe masakrave. Nuk u kursyen as banorët ortodoksë, që kundërshtonin planet aneksioniste të grekëve. Ata nuk munguan të hakmerreshin edhe ndaj librave shqip të biblotekës së qytetit të Korçës, duke djegur publikisht mijra prej tyre. Për të nënshtruar popullsinë, grekët organizuan në Korçë policinë me në krye oficerin Angjelidhis. Dhe pas disa ditësh krijuan dhe pushtetin e prefekturës, gjykatës, policinë financiare. Ata ndoqën, burgosën dhe dënuan një numër patriotësh që ishin shprehur kundër pushtimit grek, filluan të mblidhnin edhe taksa nga popullsia e qytetit. Grekët e shtrinë pushtimin dhe në Voskopojë, Vakëf e deri në veri të Panaritit. (Petro Hazizi “Historia Kronologjike e Qarkut të Korçës…” Boston f.14-16). Në krahun tjetër, grekët synonin të merrnin sa më shpejt Janinën, pastaj të përmbysnin Qeverinë e Vlorës dhe të pushtonin qytetin.
Në 4 mars 1913 Janina ra në duart e grekëve. Pastaj ata filluan marshimin drejt Konicës, Leskovikut, Përmetit, Kolonjës, Këlcyrës, Tepelenës, Gjirokastrës e Delvinës.
Rrezik për Vlorën u bënë jo vetëm ushtritë greke, por edhe ato turke, të cilat ishin përqëndruar në Berat, Lushnje dhe Fier, ishin në një gjendje të rraskapitur dhe pa furnizime kërkonin të hynin në Vlorë. Qeveria e Vlorës duhej të luftonte gjithashtu edhe kundër rrezikut sërb e malazez, për të çliruar krahinat e veriut.[Shenimi im: Shikoni cfare kohe e tmerrshme kritike, me tu rrenqeth mishi se si ka mbijetu kjo shqipni, dhurate nga Zoti, qe po prishet e perdhunohet nga dora jone, ose e ashtuquajtura dora jone.] Ajo duhet të përballonte edhe forcat reaksionare të brendëshme të Esat Pashë Toptanit, Ahmet Zogut dhe Haxhi Qamilit. Kështu që për qeverinë e Vlorës u krijua nëj situatë tejet e vështirë. Në mbrojtje të qeverisë së Vlorës u çuan peshë gjithë patriotët e vërtetë. Në dispozicion të saj u vu edhe Komisioni i Mbrojtjes i Tërbaçit me forcat e veta.
Në mars 1913, Konferenca e Ambasadorëve vendosi që Korça, Gjirokastra dhe Shkodra me krahinat t’i mbeteshin Shqipërisë dhe u lajmëruan qeveritë pushtuese për ti tërhequr ushtritë e tyre nga trojet shqiptare. Ky ishte një hap i madh përpara, që hidhnin fuqitë e mëdha në dobi të Shqipërisë, në krahasim me vendimet e mëparshme që i njihnin Shqipërisë autonominë, nën sovranitetin e Turqisë, megjithse i shkëputën Kosovën në favor të serbisë dhe Çamërinë në favor të Greqisë.[Shenimi im: Kjo pjesa ketu ka nje rendesi vendimtare per historine qe po ndodh sot. Jemi ne nje kohe kur pak as shume eshte Kosova qe do marri pavarsi dhe Greqia qe me metoda te terthorta po mundohet te greqizoj jugun. Mbase fuqite e medha kesaj rradhe do bejne nje tjeter pazar, ky eshte mendimi im qe e kam shprehur me kohe. Pazari qe pergatitet eshte rregjistrimi i popullsise me urdher te qeverise se PS apo PD-se(kushdo nga keta qe te jete ne pushtet pak rendesi ka se kukulla dhe spiuna jane) ku do vendoset me vetdeklarim opsioni i etnise dhe fese, dicka kategorikisht e ndaluar ne Evrope, por qe per fqinjet tane te perkedhelur behet si cdo here perjashtim. Kam frike se kesaj rradhe do jete jugu i Shqiperise qe do vuaj pasoja te tmerrshme.]

***

Për vendet e ndërmjetme kufitare, Fuqitë e Mëdha vendosën të dërgonin një komision ndërkombëtar. Ndërkohë grekët dërguan me shumicë në këto krahina mësues dhe mësuese, si dhe ushtarakë të veshur civilë për tu mësuar nxënësve të shkollave dhe qytetërëve e fshatarëve gjuhën greke, për ta mashtruar komisionin ndërkombëtar, të Kufijve. Ata detyruan gjithashtu qytetarë dhe fshatarë, që nuk dinin të flisnin greqishten të rrinin brenda nëpër shtëpi dhe të mos dilnin jashtë kur të vinte komisioni. I detyruan të lyenin shtëpitë me ngjyrën e flamurit grek. Kundër këtyre vepimeve, popullsia vendase protestoi me forcë. Kështu në një letër që leskoviqarët i dërguan Komisionit Ndërkombëtar, thuhej: “Qeveria greke po mundohet, si gjithnjë, të “vërtetojë” në mënyrë ç’njerëzore dhe brutale, se popullsia e këtij vendi, është thjesht greke. Për këtë ka mbledhur njerëz me pagesë dhe i dërgon fshat më fshat, i ka pajisur edhe me armë, për të shtrënguar popullsinë që të deklarohet si popullsi greke. Ka sjellë mësues nga Athina për t’u mësuar fëmijëve tanë, që natyrisht nuk dinë greqisht, këngë greke dhe, për ti dalë përpara Komisionit Ndërkombëtar si vëndës. Kanë formuar “batalione të shenjta”, greke të armatosura dhe i ka ngarkuar të vrasin cilindo që flet shqip. Të gjithë qytetarët që dinë një gjuhë të huaj i ndalojnë të dalin përpara Komisionit Ndërkombëtar të Kufijëve. Detyruan mësuesen e shkollës fillore të Leskovikut të qëndiste flamurin grek që ta ngrinin nëpër shkolla. Dhe kur mësuesja refuzoi ta bënte këtë grekët e zhdukën pa nam e nishan. “(Sipas gazetës “Dielli” Nr.225 datë 8.7.1913. Boston Mass).
Po kështu një fhstara nga Leskoviku, në një letër që i dërgonte djalit në kurbet, ndër të tjera I shkruante: “Të hollat që më dërgove s’janë mjaft, sepse na u shtua edhe një njeri në shtëpi. Yqmeti i kaurit (nënkuptonte grekun), na solli me pahir një grua skulo…Po jo vetëm në shtëpinë time, por edhe në të tjera nga një.. Me këtë duan ti zënë sytë Komisionit të Kufijve..” (Gazeta “Dielli” Nr. 259, datë 4 nëntor 1913, Boston Mass). Jo vetëm kaq. Qarqet qeveritare greke kaluan edhe më tej, në kërcënimin dhe arrestimin e kundërshtarëve që nuk pranonin të pohonin se “Duam të bashkohemi me Greqinë”.
Ky fakt pohohet edhe nga një letër dërguar gazetës “Dielli” nga Leskoviku ku shkruhej se: “Grekët kanë arrestuar patriotët dhe i kanë shpurë të lidhur në burgun e Janinës. Për ti detyruar që të pohojnë se “Duan bashkim me Greqinë”. (Dielli Nr. 226, datë 11.7.1913).
Edhe një shqiptar nga Poda, në një letër që i ka dërguar gazetës “Dielli” dhe botuar në Nr. 265, datë 25 nëntor 1913 thotë: “Guberna greke më lidhi dhe më shpuri në Janinë, në burg, një muaj. Tani më sollën prapë në fshat. Por më kanë vënë 20 ushtarë për të na ruajtur se mos flasim shqip. Kanë mbushur rrugët automobilistike që lidhin krahinat si dhe qytetet me parrulla të mëdha ku shkruhet në gjuhën greke dhe frënge: “Bashkim me Greqinë ose vdekje”. Kundër kësaj propaganda dhe këtyre veprimeve të pa shembullta u ngritën peshë gjithë banorat e krahinave jugore, gjithë patriotët për të sqaruar dhe bindur masat që të mos binin në kurthin e planeve djallëzore të shovinistëve grekë. Kjo bëri efektin e vet. Masat nuk u mashtruan dhe nuk u mposhtën as përpara presioneve dhe as përpara arrestimeve. Vlen të përmendet veprimi taktik shumë i hollë i patriotit Hasan Qinami, nga Kolonja, që bëri krahas punës skjarruese gjatë 32 ditëve që qëndroi komisioni në Leskovik. Padyshim anëtarët e komisionit gjatë këtyre ditëve kishin dëgjuar të flitej edhe greqisht, por nuk dinin prapaskenat e kurdisura nga grekët.
Kur komisioni do të fillonte nga puna, agjentët shovinistë grekë u kishin nxjerrë përpara njerëzit e prurë nga Greqia dhe ata që i kishin mësuar të flisnin greqisht. Por bashkë me ta kishte edhe fëmijë që nuk dinin greqisht. Atëherë Hasan Qinami nxorri një grusht sheqerka e ua hodhi përtokë. Gjithë fëmijët rendën kush e kush të merte më shumë duke u shtyrë e duke u sharë shqip. Atëherë Hasani ndërhyri e u tha anëtarëve të komisionit: Ja kjo është gjuha e tyre e vërtetë, shqipja të cilën e kanë mësuar që kur kanë thithur gjirin e nënave, dhe jo ato fjalë që dëgjuat nga grekët dhe ndonjë grekoman. Komisioni nuk e pati të vështirë të bindej për përkatësinë shqiptare të popullsisë vendase.

***

Në veprimtarinë e tyre anti-shqiptare grekët krijuan edhe qeveri lokale në Gjirokastër pas një mbledhje grekomanësh që zgjati dy javë, u zgjodh një qeveri autonome me Kristaq Zografon në krye, një grekoman i tërbuar nga Qesorati. Pas disa ditësh një guvernë e tillë locale u ngrit edhe në Përmet nën kryesinë e Veqil Dhespotit, Spirodhonit, Dhame Parthenin sekretar, Qako Gërxhe anëtar, Mihallaq Kripe polic dhe Ili Apostoli sekretar i policisë. Këta, qeveria greke do ti përdorte si maskë për të mbuluar ndërhyrjen e armatosur që do të shpërthente më pas, gjoja me kërkesën e autoriteteve vendore. Në Përmet hynë disa grekomanë për të përgatitur një memorandum dhe t’ua dërgonin fuqive Europiane, ku ti luteshin që të “Mos i ndanin nga “nëna Greqi”. Por partia e Përmetit nuk u nënshtrua dhe memorandumi nuk u nënshkrua. (Sipas Gazetës Dielli Nr.274 datë 23 shtator 1913). Atëherë grekët i rrahën, u hodhën hekurat dhe i dërguan në burgjet e tmerrshme të Janinës. Ata arrestuan edhe Riza Xhungën sepse shërbente si ndërlidhës i çetave patriotike dhe shpërndante libra e gazeta shqip. Xhunga u dërgua në burgun e Janinës ku e dënuan me varje sepse nuk pranoi të hiqte dorë nga ndjenjat dhe veprimtaria atdhetare. (Gazeta “Zgjimi”, vjeshtë e dytë 1913, Korçë). Në një lajmë të ardhur nga Përmeti dhe të botuar në gazetën Dielli Nr 26 datë 25 nëntor 1913 thuhej se edhe “Përmeti është mbushur me janinotka gërqishtare për të mësuar gërqisht njerëzve. Ata që nuk dinë të flasin greqisht nuk i lënë të dalin jashtë. Priftërinjtë çdo të dielë me kryq në dorë bekojnë njerëzit nëpër kisha që të mos flisnin në shqip kur të vinte Komisioni Kombëtar i Kufijve."

***
***

Strategjia helene e greqizimit të Shqipërisë

Nga Dr. Apostol KOTANI

(Vijon) …Politikanët shovenë grekë ëndërronin të ngjallnin Perandorinë Bizantine. Mbi këtë bazë formuan idenë e “Greqisë së Madhe” (Megali Idhea). Kështu që pas luftës Ruso-Turke të vitit 1877, shovinistët grekë, duke patur edhe përkrahjen e Rusisë, u bënë gjithmonë e më të shfrenuar për zgjerimin e teritoreve, sidomos në drejtim të trojeve shqiptare…
…Oreksi i grekëve erdhi duke u rritur deri në përmasat absurde për copëtimin dhe ndarjen e Shqipërisë me Serbinë, duke synuar që kufiri i tyre verior të shkonte deri në lumin Shkumbin, kurse Shqipërinë e Mesme dhe të Veriut ta mernin Serbët.Këto pretendime i mbështetën edhe fuqitë e mëdha europiane, të cilat me traktatin e Shën Stefanit e copëtuan Shqipërinë nga Jugu në Veri, duke i shkëputur në Jug Vilajetin e Janinës dhe në Veri Vilajetin e Kosovës, të banuara me shumicën dërrmuese nga shqiptarë. E vërteta historike rreth kësaj ndarje nuk është vetëm se popullsia e këtyre krahinave nuk është greke, por edhe mbi gjysma e banorëve të vilajetit të Janinës më 1878 ishin shqiptarë. Konkretisht nga 600 000 vetë që kishte atëherë Janina, 310 000 ishin shqiptarë, kurse 10 vjet më vonë, më 1888 numri i banorëve shqiptarë arriti në 480 000 (sipas studimit mbi Shqipërinë e Jugut që ruhet në Institutin e Historisë).
Qarqet shoviniste Greke, që në kohën e sundimit turk, nëpërmjet Patriarkanës së Stambollit dhe më vonë të fanarit grek të Athinës, janë përpjekur për të shtrirë influencën e tyre në krahinat e Shqipërisë jugore, duke përhapur në forma të ndryshme, gjuhën dhe kulturën greke, në kisha dhe në shkolla, me anë të agjenturave dhe të pasonjësve të tyre. Le tu referohemi fakteve:

***

Patrioti Mihal Grameno në librin e tij “Kryengritja Shqiptare” në pjesën “Varri i Pagëzimit” tregon për një ngjarje tragjike të vitit 1751, kur për disa çaste vdiqën nga familja e Laskë Veqilharxhit 4 vetë nga presioni psikologjik i grekomanëve. Familja e Laskë Veqilharxhit nuk iu nënshtrua asnjëherë urdhrave të mitropolisë, që ishte në shërbim të shovinistëve grekë. Ajo luftonte pa u përkulur për përhapjen e gjuhës dhe kulturës shqiptare në shkolla e kisha, ndërsa mitropolia nga ana e saj bënte ç’mos për ta nënshtruar dhe për ta detyruar që të hiqte dorë nga gjuha dhe kultura shqipe, nga lufta kundër influencës greke. Rastin për tu hakmarrë e gjetën kur familjes i lindi një djalë. Njerëzit e “Shenjtë” vendosën të mos pagëzonin fëmijën gjersa Laska të betohej për të hequr dorë nga gjuha shqipe. Prifti i urryer Kozma, i tha dhespotit Qirill: “Unë do të gjej shkak të mos e pagëzoj fëmijën gjersa të mos betohen, ai dhe familja e tij, se do të heqin dorë nga shqipja, kjo është gjuhë e mallkuar, dhe të pranojnë dhe të flasin gjuhën e Perëndisë, greqishten”. Dhe kështu u veprua. Kur ndrikulla shkoi në kishë për të pagëzuar fëmijën i kërkuan që të thoshte përmendësh në gjuhën greqishte formulën e pagëzimit dhe të betohej se do të hiqte dorë nga gjuha shqipe. Por ajo ju përgjigj: “Ne me gjuhën shqipe kemi lindur, me të kemi thithur qumështin e nënës dhe me të do të vdesim”. Priftërinjtë për hakmarje nuk e pagëzuan fëmijën por e sorollatën orë të tëra, gjersa nga urija dhe të ftohtët fëmija vdiq. Kurse familja që e priste në shtëpi me gaz të bënte gostinë e rastit, për pagëzimin dhe vënien e emrit, mësoi gjëmën që kishte ndodhur dhe, nga dëshpërimi nëna e fëmijës dha shpirt në çast, i ati u çmend dhe mori arratinë dhe prindrit e tyre vdiqën nga dëshpërimi. Në shekullin e 17 kur pushtuesit turq kishin ndërmarë fushatën e islamizmit me hir e me pahir, edhe patriarkana e Stambollit kundërveproi për të mbrojtur të krishterët dhe si mjet përdori arsimin fetar, si gjuhë predikimi dhe gjuhë publike greqishten, për ta shfrytëzuar pastaj këtë për qëllimet e veta shoviniste ndaj trojeve shqiptare.
Gjysma e parë e shekullit të 19-të u karakterizua nga një sërë lëvizjesh kryengritjesh të popujve të robëruar kundër sundimit osman. Perandoria po tregohej gjithnje dhe më e paaftë për të përballuar këto lëvizje dhe, për të mbajtur në këmbësundimin perandorak mbi popujt dhe kombet e nënshtruara manovroi me anë të regjimit feudalo-ushtarak dhe me reformat e shpallura. Fitorja e revolucionit grek më 1820 dhe disfata që pësoi Perandoria në luftën ruso-turke të vitit 1829, treguan se Perandoria osmane kish hyrë në rrugën e shthurjes së plotë. Për të siguruar mbështetjen e Greqisë në sundimin mbi Shqipërinë, Porta e Lartë i dha privilegje të shumta kishës greke për të hapur faltore ortodokse me orientim grek dhe për të përhapur gjuhën greke në krahinat e Shqipërisë jugore. Me këto privilegje i dha shanse Mbretërisë Greke që të justifikonte pretendimet e saj më të volitshme, përpara Europës, ndaj trojeve shqiptare, duke përzer besimin me kombësinë me parrullën: “Të krishterët janë grekër”, “Muslimanët janë turq”. Me këtë synohej ti vihej kryq kombësisë shqiptare. Kjo do të ngrinte krye sidomos pas shpalljes së pavarësisë kombëtare më 1912 me të ashtuquajturën “Kryengritja Vorio Epiriote”.
Edhe një shembull tjetër: Në vitin 1899 kthehet nga Amerika Atë Stath Melani në Përmet dhe celebroj një meshë në gjuhën shqipe. Ky ishte një veprim i papreçedent që gëzoi shqiptarët e vërtetë ortodoksë dhe indinjoi grekomanët. Melani u thirr menjëherë nga zëvendës dhespot Spiridhoni, një fillogrek i tërbuar dhe u këshillua “të hiqte dorë nga gjuha shqipe, nga kjo gjuhë e mallkuar e të meshonte me gjuhën e Perëndisë, në gjuhën greke”. Por Atë Stathi, hazër xhevap, ju përgjigj: “Hirësi shqiptarët merren vesh me zotin më mirë me shqipen se me greqishten. Pastaj zoti i di të gjitha gjuhët, pse të mos dijë edhe shqipen?! Për gjuhën shqipe u vra Papa Kristo Ngovani dhe Petro Nini Luarasi i cili predikonte: Edhe Krishti në na thëntë/ Unë jam grek, eni pas meje/ Do ti them pa mblidh mendë/ se shqiptari s’vjen pas teje! Për gjuhën shqipe janë përndjekur edhe një sërë figurash të tjera klerikale dhe laike, për gjuhën shqipe njerëzit e patriakanës në vitin 1909 dogjën në një gropë gëlqereje, pranë Çervenakës përhapësin e gjuhës shqipe Gjoke shqiptarin nga Pleshishti i Mokrës etj…

***

Kriza lindore e viteve ’60-70 e ndërlikoi shumë çështjen shqiptare, mundësinë e coptimit të trojeve shqiptare e shndërroi nga një rrezik potencial në një rrezik real. Qarqet shoviniste të tri fuqive monarkike të Ballkanit: Greqia dhe Mali i Zi, zhvillonin një veprimtari të dendur diplomatike e propagandistike për të siguruar mbështetjen e Fuqive të Mëdha ndaj pretendimeve të tyre mbi trojet shqiptare. Në fillim të verës 1876 Serbia dhe Mali i Zi i shpallën luftë Perandorisë Osmane, duke shpresuar edhe përkrahjen e Rusisë. Luftë i shpalli dhe kapiteni i Mirditës Preng Bib Doda. Por Rusia nuk hyri menjëherë në luftë siç pritej. Gjithsesi situate u acarua shumë. Kjo i imponoi fuqitë e Mëdha të mblidheshin në një konferencë ndërkombëtare buzë Bosforit më 24 dhjetor 1876. Por ditën që u çel konferenca, Sulltan Abdyl Hamidi shpalli Kushtetutën dhe premtoi reforma. Por kjo manovër nuk pati rezultate, dhe me këmbënguljen e Rusisë ajo vazhdoi punimet në Londër. Ndërkaq, qeveria ruse që kishte edhe përkrahjen e Gjermanisë, vazhdoi përgatitjet për luftë kundër Turqisë. Austro-Hungaria do të qëndronte asnjanëse. Për këtë midis tyre dhe Gjermanisë më 18 mars 1877 u nënshtrua në Budapest një marrëveshje, sipas të cilës Austro-Hungaria fitonte të drejtën të pushtonte ushtarakisht Bosnjen dhe Hezegovinën. Marrëveshja e Budapestit, sado që pranonte idenë e një shteti autokton shqiptar, cënonte rëndë territoret shqiptare. Ajo i hapi rrugën Serbisë për të aneksuar krahinat e Kosovës e Malit të Zi, për aneksimin e viseve të Shqipërisë Veriore dhe Greqisë, territoret e Shqipërisë Jugore nën emrin “Vorio Epir”. Kurse krahinat lindore do të përfshiheshin brenda kufijve të shtetit sllav që do të krijohej me emrin “Rumeli”.
Po aq negative ishin edhe vendimet e Konferencës së Londrës në mars 1877, e cila nuk e mori fare në shqyrtim çështjen shqiptare. Patriotët shqiptarë me në krye Abdyl Frashërin bënë shumë përpjekje për një aleancë me Greqinë në luftë kundër sundimit osman por pa rezultat, sepse pala greke kishte synimet e veta aneksioniste. Ndërkaq ushtritë ruse pushtuan Sofjen më 4 janar 1878, më 18 Endrenë dhe më 28 arritën në Shën-Stefan, në periferi të Stambollit. Edhe ushtritë serbe marshuan drejt Vilajetit të Kosovës, kurse Malazezët pushtuan Tivarin e Ulqinin dhe dualën në brigjet e liqenit të Shkodrës dhe në Bunë. Kjo i shqetësoi Fuqitë e Mëdha, sidomos Anglinë e cila dërgoi flotën e saj në detin Marmara dhe nxiti Portën e Lartë të kërkonte armëpushimin, i cili u nënshkrua më 31 janar 1878.

***

Në këtë situate Komiteti Shqiptar i Stambollit, hoqi dorë si nga kryengritja e armatosur anti-osmane edhe nga kërkesa për pavarësi. Ai kërkoi bashkimin e gjithë trojeve shqiptare në një vilajet të vetëm. Qeverisë turke kjo i interesonte për të mënjanuar shqiptarët nga kryengritjet por nuk i interesonte qeverisë greke prandaj ajo kishte krijuar një komitet Epiriot në Konfuz dhe me anë të tij zbarkoi në Lëkurës, në juglindje të qytetit të Sarandës, rreth 500 të ashtuquajtur vullnetarë Epiriot, që të kërkonin bashkimin me Greqinë. Ata pushtuan edhe Sarandën dhe u drejtuan në fshatrat e tjera, me shpresë që të ngrinin popullsinë e këtyre zonave për të kërkuar bashkimin me Greqinë. Por shqiptarët e këtyre zonave u ngritën në këmbë, rrokën armët dhe më 28 shkurt 1878 shpartalluan ushtritë greke, dhe ato që mbetën rreth 100 vetë me komandantin e tyre, u tërhoqën në Korfuz. Kjo nxorri edhe një herë në dritë vendosmërinë e qarqeve shoviniste greke ndaj pretendimeve mbi trojet shqiptare.
Edhe Traktati i Shën Stefanit, gjysmën e trojeve shqiptare ua jepte shteteve slave kurse pjesa tjetër do të mbetej nën sundimin e Perandorisë Osmane. Kjo i zemëroi edhe më shumë shqiptarët dhe vuri në lëvizje patriotët për krijimin e një Fronti të Bashkuar mbarëkombëtar. Ky front u krijua me Lidhjen Shqiptare të Prizrenit më 10 qershor 1878. Por kjo lidhje u shtyp me forcën e armëve nga Perandoria Osmane.

[BARAT]

Firma “Gjallica”, si mori diplomati grek 5,5 milione USD

KORRIERI
E Marte, 20 Mars 2007

Pas nisjes se hetimeve nga Komisioni i Ligjeve dhe i Transparences ne Parlamentin grek, rezulton se konsulli i Nderit i Italise ne Janine, Christos Siontis, ka marre ne total 5,5 milione dollare nga kompania “Gjallica”. Parate jane paguar per ndertimin e 2 objekteve ne Vlore, per prodhimin e 50 mije librezave te llogarive bankare, si dhe 200 mije kartelave

Pas deklarates se kryetarit te Komisionit te Ligjeve dhe Transparences ne Parlamentin grek per rifillimin e hetimeve per lidhjet e pushtetareve greke me firmat piramidale shqiptare, kane filluar te zbardhen emrat e pare te perfituesve nga fajdete shqiptare. Sipas ketij hetimi, jane zbardhur jo vetem disa nga emrat, por edhe shumat qe kane perfituar disa nga zyrtaret greke, mes te cileve edhe konsulli i Nderit te Italise ne Janine, Christos Siontis. Ky i fundit, i 43-ti ne listen e personave qe do te pergjigjen ne komisionin grek te transparences, mesohet te kete terhequr 5.5 milione dollare dhe jane marre kryesisht per punime ne sektorin e ndertimeve, por edhe ne biznese te tjera, si prodhimi dhe shtypja e librezave te llogarive per kompanine “Gjallica”.

Keshtu, Christos Siontis ka terhequr me mandatpagese 2 milione USD, qe jane dhene per ndertimin e qendres se biznesit ne Vlore, ne pronesi te kompanise “Gjallica”. Sipas fatures se leshuar nga kjo kompani, kontrata per punimet eshte nenshkruar me 4 prill te vitit 1996, ndersa parate jane terhequr nga vete Siontis me 18 qershor te po ketij viti. Pervec kesaj pagese, Siontis ka terhequr edhe 1,3 milione dollare per ndertimin e Fabrikes se Tullave. Parate per keto punime i jane dorezuar diplomatit grek ne qytetin e Vlores dhe kontrata eshte lidhur me 10 gusht te vitit 1996.

Gjithashtu, Christos Siontis eshte kontraktuar nga kompania “Gjallica” edhe per prodhimin e 50 mije librezave llogarie bankare, si dhe 200 mije kartelave. Sipas dokumenteve, vlefta totale e ketij malli arriti ne 35 700 000 dhrahmi.

Ne respektim te kesaj kontrate, personit ne fjale me date 18 shkurt 1996, iu be pagesa e kestit te pare ne shumen 20 milione dhrahmi ne hotel “Interkonental” ne Greqi. Nderkohe, pagesa e kestit te dyte prej 16 milione dhrahmish eshte bere me date 6 prill 1996 ne Tirane. Por firma “Design & Construction S.A” me pronar arkitektin grek Christos Siontis, ka marre edhe 17 milione dhrahmi me date 6 mars te vitit 1996, per punimet e kryera ne nje nga objektet ne pronesi te firmes “Gjallica” ne Vlore. Pra, keto shuma marramendese sipas perfaqesuesve te kompanise “Gjallica” jane dhene parapagim, pra pa marre ne dorezim ende objektet e ndertuara. Si pasoje, sipas tyre, ardhja e vitit 1997 ka bere qe pothuajse te gjithe keta objekte te mos perfundojne dhe kompania greke te kete pervetesuar parate e kreditoreve shqiptare pa perfunduar asnje objekt sipas kontrates. L.I

Te dhenat:

2 milione USD jane dhene per ndertimin e Qendres se Biznesit ne Vlore, kontrata per punimet eshte nenshkruar me 4 prill te vitit 1996, ndersa parate jane terhequr nga vete Siontis me 18 qershor te po ketij viti.

1, 3 milione dollare jane dhene per ndertimin e Fabrikes se Tullave ne Vlore, kontrata eshte lidhur me 10 gusht te vitit 1996.

35 700 000 dhrahmi jane marre nga Christos Siontis per prodhimin e 50 mije librezave llogarie bankare, si dhe 200 mije kartelave. Me date 18 shkurt 1996 iu be pagesa e kestit te pare, ne shumen 20 milione dhrahmi, ndersa pagesa e kestit te dyte prej 16 milione dhrahmish, eshte bere me date 6 prill 1996 ne Tirane.

17 milione dhrahmi jane terhequr me date 6 mars te vitit 1996, per punimet e kryera ne nje nga objektet ne pronesi te firmes “Gjallica” ne Vlore.

[BARAT]

Përplasja politike greke rihap hetimet për piramidat


Ndërsa në Tiranë shpresohet për rikthimin e parave të fajdeve, politika e Athinës duket se ka një synim tjetër: fajdet shqiptare janë bërë një betejë politike që hapet dhe mbyllet herë pas here

Lajmi i dhënë në mediat greke, shqetësoi sërish zemrat e shqiptarëve që nga viti ’96 mbajnë mend se si humbën kursimet, shtëpitë dhe lopët e tyre në skemat piramidale. Mjaftoi një veprim i thjeshtë i parlamentit të sotëm grek të dominuar nga të djathtët që në Tiranë të dilnin në pah figura të harruara që të prononcoheshin mbi mundësinë e rikthimit të parave të humbura.
Rezulton se lajmi për rihapjen e hetimeve në Athinë, është një luftë politike mes “Demokracisë së Re” sot në qeveri dhe të majtës në opozitë PASOK. Në numrin tre të saj, gazeta ABC pati publikuar një dosje të plotë mbi këtë çështje, duke treguar detajet e depozitimit të parave në Greqi dhe luftën politike të Athinës mbi këtë ngjarje.
Më poshtë po paraqesim pjesërisht specialen e ABC të numrit 3, që lidhet me depozitimin e parave shqiptare në Greqi.

“Demokracia e Re”, akuza PASOK-ut
Edhe përpara se të vinin në pushtet, më 7 mars të vitit 2004, deputetët e “Demokracisë së Re” kishin kërkuar në fakt shpjegime nga qeveria
për çështjet e implikimit të autoriteteve me firmat piramidale në Shqipëri.
Në nëntor të vitit 2001, deputeti Jorgos Surlas kërkoi shpjegime nga ministri i atëhershëm i Rendit Publike, Mihalis Hrisohoidhis, në lidhje me “transfertën e 5,5 miliardë dhrahmive (rreth 20 milionë dollarë) të futura në dy valixhe dhe të depozituara në një bankë të Janinës nga një shtetas shqiptar në qershor të vitit 1997”. Në kërkesën për interpelancë, zoti Surlas shprehet se “banka ishte e detyruar që të njoftonte autoritetet për depozitimin e një shume kaq të madhe, por këtë nuk e bëri kurrë”. Në të njëjtën kërkesë, deputeti Surlas i kërkonte shpjegime ministrit Hrisohoidhis edhe për mënyrën e blerjes së një vile nga bosi i firmës piramidale “VEFA”, Vehbi Alimuçaj, në njërën nga lagjet më luksoze të Athinës. Por Zoti Surlas thotë se atëherë kishte marrë një përgjigje gjysmake dhe të çuditshme nga Ministri i Rendit. “Ministri Hrisohoidhis tha atëherë se Alimuçaj ka aktivitet si biznesmen dhe na rezulton i implikuar në veprimtari kriminale. Ai nuk dha ndonjë shpjegim tjetër”, thotë Surlas.

Një tjetër transfertë marramendëse
Në fakt, nga teksti i interpelancës së kërkuar nga Surlas në vitin 2001, duket se kemi të bëjmë me një tjetër transfertë marramendëse. Deputeti Surlas bën fjalë për një depozitim të një shume prej 5,5 miliardë dhrahmish në një bankë të Janinës në qershor të viti 1997. Pra kemi të bëjmë me një transfertë tjetër nga ai e Kristo Goxhit. Transfertat e Goxhit janë kryer në 5 nëntor 1996 dhe më 17 janar 1997 dhe të dy shumat arrijnë në 1 miliard e 250 milionë dhrahmi. Pra këtu dalin në pah edhe dy transferta të tjera.
Më 18 mars 2005, sërish Jorgos Surlas, tashmë deputet i mazhorancës së “Demokracisë së Re”, dhe nënkryetar I Parlamentit (Vuli), I dërgon një kërkesë për sqarim Komisionit Parlamentar të Ligjeve, Transparencës dhe luftes kundër pastrimit të parave, për të sqaruar veprimtarinë e bosit të firmës pramidale shqiptare, “VEFA”, Vehbi Alimuça. Kërkesa iu dorezua Kryetarit të Komisionit zotit Karamario. Surlas tha se këtë cështje e kishte ngritur ne mbledhjen që Komisioni I Ligjeve dhe I Transparencës zhvilloi më 02.12.1999 por nuk kishte marre përgjigje. Lëvizja e zotit Surlas erdhi me sa duket pas shkrimeve te shtypit grek se Apostolos Vavilis, një person shumë i kërkuar nga autoritetet greke dhe ato ndërkombëtare ka bashkëpunuar me Alimuçajn dhe pronarë firmash të tjera piramidale të asaj kohe, për të pastruar apo transferuar para në Greqi. Ato ditë gazeta proqeveritare greke "Apogevmatini" publikoi një sërë shkrimesh mbi bashkëpunimin e firmave piramidale shqiptare me Vavilisin në afera ku, sipas gazetës, janë përfshirë edhe politikanë apo nëpunës të lartë shtetërorë nga të dy palët. Këto shkrime e kanë shtyrë nënkryetarin e Parlamentit të kërkojë shpjegime.

Simitis dinte gjithçka
Faktin që ish kryeministri Kostas Simitis dhe zyrtarë të tjerë të lartë grekë kishin dijeni për transfertat dhe për aktivitetet e tjera të “bosëve të piramidave” e vërtetojnë edhe deklaratat e zotit Surlas në parlament në dhjetor të 1999, ku ai, i cituar nga gazeta greke “Apojevmatini”- thotë: “ndërsa u informuan si kryeministri, Kosta Simitis ashtu edhe ministri i Rendit, Jorgos Romeos, ai i Ekonomisë Kombëtare, Janos Papandoniu dhe ministri i Mbrojtjes, Aqis Cohaxopulos, i ashtuquajturi Alimuçaj vazhdoi aktivitetin e tij deri në momentin që u arrestua nga organet e drejtësisë shqiptare dhe jo greke për skandalin e piramidave”. Së fundi Surlas kërkoi që të dorëzohej në Parlament dosja me të dhënat e Alimuçajt dhe të bashkëpunëtorëve të tij. “Apojevmatini” shkruan gjithashtu se në përgjigje të interesimit të deputetit Surla, ministri i Rendit Publik, Mihalis Hrisohoidhis, në lidhje me Vehbi Alimuçën tha se “organet kompetente e njohin si aktivitetin kriminal të këtij biznesmenit në Greqi, ashtu edhe faktin e blerjes së një vile në Ekali prej tij, me ndërmjetësinë e një personi të tretë”. “Më vonë, siç shkruan gazeta, u zbulua se personi i tretë ishte Apostolo Vavilis. Ministri i Rendit nuk pranoi atëhere që të dorëzonte dosjen në Parlamentin grek, pasi, sipas tij, ishte “secret”.

Fajdet, në skenë Apostolo Vavilis
Ndoshta Vehbi Alimuçaj, i cili vuan dënimin në burgun e Sigurisë së Lartë në Peqin, vërtet nuk e ka ditur se Apostolo Kavalaras ishte aventurieri i famshëm me “1000 fytyra”, Apostolos Vavilis. Njeriu i kudondodhur në vendet me probleme, që nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e deri në Lindjen e Mesme, në Jeruzalemin e trazuar. Njeriu që u bë i famshëm dhe që kërkohej nga policia e shumë vendeve europiane për trafik droge, pastrim parash dhe aktivitete të tjera të paligjshme, ishte paraqitur para njeriut më të njohur të asaj kohe në Shqipëri, pas ish-Presidentit Sali Berisha, Vehbi Alimuçës, për t’u bërë një bashkëpunëtor i tij.

Ja se çfarë shkruan gazeta greke “Apojevmatini” në një nga numrat e saj javën e tretë të marsit 2005:

“Aeroplani” shqiptar u ul në Athinë
“Të paktën 50 miliardë dhrahmi (200 milionë dollarë) nga firmat piramidale shqiptare, falimentimi i të cilave çoi në rrënimin e ekonomisë së vendit fqinj, ku si pasojë mijëra kreditorë humbën pasuritë e tyre, sipas burimeve të sigurta të "Apogevmatinisë", kishin për destinacion Athinën, Shkupin dhe Budapestin. "Pilot" i këtij "aeroplani" ishte Apostolos Vavilis dhe ekuipazhi, një ministër i tanishëm i qeverisë shqiptare, një deputet i minoritetit grek të Shqipërisë dhe një funksionar i lartë i policisë greke, që atëherë shërbente në Janinë. Ndërkaq mbetet e panjohur shuma e parave.

“Zbritja” në Shqipëri
Duke zgjidhur këtë lëmsh, del se veprimtaria e Apostolos Vavilis në Shqipëri fillon në tetor 1995. Atëherë, me emrin Apostolos Kavelaras dhe me një grup bashkëpunëtorësh të besuar fillon kontaktet dhe bashkëpunimin me Alimuçajn, pronar i “VEFA Holding”, një kompani që atëherë funksiononte si "kompani investuese" dhe që merrte depozita nga privatë, duke dhënë përqindje interesi më të lartë se sa ajo zyrtare e bankave. Bashkëpunimi i Vavilit me VEFA-n filloi me furnizimin me sisteme sigurimi, makina të blinduara, blerje motoçikletash si për trupat e sigurisë personale të Alimuçajt, aq edhe për transportimin e sigurt të parave. Hyn e del në Shqipëri me emrin Kavalaras, por edhe nën mbrojtjen e miqve "të lartë". Në çdo kthim në Greqi, sa ai aq edhe bashkëpunëtorët e tij, sjellin me vete shuma jashtëzakonisht të mëdha parash, të cilat në fazën e parë e kishin origjinën nga shërbimet që i kishte ofruar Alimuçajt dhe që, sipas deklaratave valutore në doganat e Kakavijës e Janinës dhe të aeroportit të Athinës, ishin krejtësisht të ligjshme. Shuma totale kapte shifrën 1 milion dollarë.

Banka dhe anije
Mirëpo veprimtaria e Vavilisit nuk përfundon aty. Transportimi i parave vazhdon me dy qëllime: Blerjen e një banke në Greqi për llogari të Alimuçajt. Në këtë mënyrë krijohej një degë e bankës në Shqipëri dhe transferoheshin paratë në një bankë greke me synime të qarta (legalizim i parave që depozitoheshin në firmën piramidale "VEFA") dhe blerjen e dy anijeve cargo për linjën Perama (Greqi)-Durrës-Vlorë-Itali e Poshtme, blerje që u realizua, por me ndërmjetës tjetër. Këto anije janë "Vlora" (ish Lucinda) dhe “Port of Durrës”, të cilat sot janë sekuestruar në Shqipëri. Por në të njëjtën kohë Apostolos Vavilis qarkullon në Shqipëri me emrin e vërtetë dhe përpiqet të penetrojë në një tjetër kompani të ngjashme me "VEFA"-n, një prej drejtuesve të së cilës është një ministër i qeverisë së sotme shqiptare. Kjo kompani është “Cenaj Investment Company”, me seli në Vlorë dhe pronar Lefter Cenajn, i cili është i burgosur në Greqi (në burgun e Nafplios) për skandalin e piramidave shqiptare. Theksohet se ministria greke e Rendit Publik, më 24 shtator 1997 kërkonte informata rreth Lefter Cenajt nga Interpol Tirana dhe më 12 tetor 1997 mbërriti përgjigjja, e cila paraqiste suksesin kolosal të biznesit të “Cenaj Investment Company”, por edhe vinte në dukje se pronari i saj nuk u përndoq asnjëherë dhe as përndiqet në Shqipëri për çfarëdo vepre penale, megjithëse u kishte borxh 16.000 qytetarëve rreth 50 milionë dollarë.

Jashtë çdo dyshimi
Raporti i Interpolit shqiptar përfundonte me deklaratën se qytetari shqiptar, Lefter Cenaj nuk përbën rrezik për sigurinë publike dhe gëzon respektin nga kreditorët dhe përfaqësuesit e ligjit. "CV"-ja e mësipërme do t'i jepte Vavilisit mundësinë që të bashkëpunonte tanimë me një kompani, e cila (ndonëse piramidale) gëzonte respekt absolut dhe jo më me “VEFA”-n e Alimuçajt, i cili herë pas here kishte krijuar shqetësime në opinion me objektin e investimeve të tij. Një tjetër shtysë e rëndësishme ishte se kompania “Cenaj” ishte e vetmja që dispononte licensë zyrtare për funksionimin e agjencive të shkëmbimit valutor, çka do ta ndihmonte Vavilisin që paratë e firmave piramidale të legalizoheshin pa procedura. Përpjekja e njeriut me njëmijë fytyra kurorëzohet me sukses... Krijohet grupi i ri i njerëzve, të cilin ama nuk e udhëheq Vavilis, por është pjesëtar i tij dhe kryen detyrën e transportuesit. Kësaj here me pasaportë të një vendi ballkanik dhe nën mbrojtjen e ministrit të sotëm të qeverisë shqiptare, të funksionarit në detyrë të policisë greke, por edhe të deputetit, transporton shumat kolosale nga Shqipëria për në Greqi dhe në Shkup. Një nga mënyrat e transportimit është me automjetin e deputetit, ku Vavilis paraqitet si shofer, ndërsa takimet e grupit (të oficerit të policisë greke me deputetin e minoritetit) bëhen në hotelin "Ksenia" të Janinës.


Ja kërkesa e plotë Jorgos Surlasit

“Athinë 8-11-2001
Në kohën që janë intensifikuar përpjekjet e përbashkëta për goditjen e grupeve që qarkullojnë para, të cilat e kanë prejardhjen nga aktivitete kriminale dhe kanë lidhje me terrorizmin, është e rëndësishme të bëhet e njohur se cilat janë rezultatet e hetimeve për çështjet e mëposhtme, të cilat u kryen nga komisioni parlamentar.
1. Gjykatësi i lartë, z. Vardhakaqis tha gjatë punimeve të Komisionit të Ligjeve dhe Transparencës në 4. 6. 1997: “Një shtetas shqiptar solli dy valixhe të mbushura me 5, 5 miliardë dhrahmi, të cilat i depozitoi në një bankë të Janinës. Banka nuk reagoi, ndërsa e kishte për detyrë të më jepte informacion, por nuk e bëri. U vonuan më shumë se 8 muaj që të më informonin për çështjen, informacion, të cilin unë më pas e mora nëpërmjet autoriteteve policore”. Në raportin e 1997, ndërmjet të tjerash, thuhet: “kërkojme që z. Vardhakaqi të deklarojë emrin e bankës, filiali i së cilës në Janinë nuk dha informacionin e duhur”.
2. Në mbledhjen e përbashkët të dy komisioneve, z. Nikolaidhis, kryetar i komisionit, mbështetur në nenin 7, vërtetoi se një pjesë e madhe parash nga piramidat shqiptare, përfunduan në Greqi dhe se i ka dorëzuar raportin përkatës prokurorisë.
3. Blerja e vilës nga Alimuçaj. Bëhet fjalë për një shtetas shqiptar, ashtu siç thuhet edhe nga ministri i Rendit (me 24.12.1999) në përgjigje të pyetjes që unë kisha bërë në Parlament që “ushtron aktivitetin si biznesmen dhe sillet si i perzier në aktivitete kriminale”. Alimuçaj bleu, pra në vjeshtën e vitit 1996, me ndërmjetësinë e një personi të tretë, një vilë në rrugën “Thetidhos 27” në Hekali. Në takimin e përbashkët të dy komisioneve, z. Nikolaidhis tha se e shqetëson kjo çështje. Të gjitha këto kanë interes të veçantë po të kihet parasysh se Alimuçaj qëndroi për vite të tëra në Greqi pa leje qëndrimi, duke zhvilluar sipas ministrit të Rendit Publik edhe një aktivitet kriminal. Pas të gjithë kësaj është e nevojshme të bëhet e qarte nëse përfunduan apo jo hetimet dhe nëse jo, përse ka vonesa kaq të gjata dhe nëse ka gjithashtu ndërhyrje, nga kush bëhen ato”.
Por i pyetur nga ABC, në lidhje me zhvillimet e mëpasme dhe hetimet e këtij komisioni, pas kërkesës së nënkryatrit të Parlamentit, Jorgo Surlas, një burim konfidencial në Parlamentin e Greqisë, tha se “deri tani nuk ka asnjë përgjigje ndaj kërkesës për sqarime të zotit Surlas”.

Ndërhyrja e Simitisit për çështjen Goxhi
Rrëfimi i gazetarit grek Taso Teloglou për ABC-në mbi transfertat e parave

Sipas dëshimve të gazetarit të njohur investigativ grek të TV Mega Channal, Taso Teloglou, në rastin Goxhi janë të implikuar drejtëpërdrejtë zyrtarë të lartë grekë.
Madje edhe vetë ish-kryeministri Kostas Simitis, kishte dijeni për ngjarjen.
Kolegu Teloglu, i cili ka investiguar dhe po vazhdon kërkimet për zbardhjen e transfertave të parave nga Shqipëria, tregon për ABC, një takim të tij me të ndjerin,
zv/ministrin e Jashtëm grek, Janos Kranidhiotis. “Më thirri në zyrë një vit më vonë dhe më kërkoi të dinte se çfarë dija mbi rastin Goxhi, pasi duke qenë se i kisha mbuluar ngjarjet nga Shqipëria, kisha njohje të mirë të situatës gjatë periudhës së trazirave të 1997-ës”, thotë Teloglou. “Por për rastin në fjalë, nuk kisha dijeni. Atëherë, me sa më kujtohet, pasi ka kalur kohë dhe nuk mund ta riprodhoj me saktësi bisedën, ai më tha se 4 drejtues të lartë të PBDNJ-së kishin ndërhyrë për t’u bërë ajo transfertë, dhe më la përshtypjen se depozitimi i 1 miliard dhrahmive, i ishte interpretuar atij se ishin para të Omonias”, tregon gazetari.
Ndërkaq në Greqi kishte nisur një gjyq ndaj Kristo Goxhit, që tashmë ishte zgjedhur deputet i PBDNJ, për transfertën në fjalë dhe çështja kishte marrë përmasa shqetësuese. Teloglou tregon se si për coincidence, në çastet që ishte duke biseduar me ish zv/ministrin Kranidhioti, ra telefoni i zyrës së këtij të fundit. “Kranidhioti më tha se ishte kryeministri Simitis që i kishte thënë pak a shumë se “shumë u zgjat kjo çështje. Duhet mbyllur njëherë e mirë”. Pak kohë më pas, gjyqet maratonë kundër Goxhit u mbyllën me pafajësinë e këtij të fundit”, thotë Taso Teloglou. Në fakt, zv/ministri Kranidhiotis sot nuk rron më për të dëshmuar se çfarë dinte për rastin e transfertës së parave të Cenajt, pasi në një aksident ajror në afërsi të Bukureshtit, më 14 shtator 1999, humbi jetën së bashku me djalin e tij, Nikolas dhe 6 persona të tjerë, gjatë udhëtimit për në samitin e Ministrave të Jashtëm të Ballkanit. “Më vjen keq që këto që them nuk mund të vërtetohen, pasi Kranidhioti nuk është më”, thotë Teloglou. Në fakt nuk është e vështirë të kuptosh implikimin e segmenteve zyrtare greke në këtë transfertë, kur për shuma më të mëdha se 20 mijë dollarë, nëndegët e bankave duhet të njoftojnë zyrën qendrore të saj. Por kjo nuk u bë kurrë. Edhe nëse një pjesë e zyrtarëve grekë mund të justifikohen se i pranonin depozitime të shumave të tilla marramendëse me arsyetimin se ishin para të organizatës “Omonia” dhe se ishin të pasigurta në Shqipërinë e trazuar, përsëri kemi të bëjmë me shkelje të ligjeve greke të luftës kundër krimit ekonomik dhe pastrimit të parave.

Marrë nga nr. 3 i ABC. Botim i pjesshëm


E Marte, 20 Mars 2007


Ketu eshte bere puna jo lesh arapi, po lesh greku...me mire lesh greku+lesh deputetesh minoritare

[BARAT]

Teqeja shqiptare në Greqi që vlen miliona euro

Teqeja e Durballi Sulltanit, në Thesali të Greqisë, është një nga teqetë më të mëdha shqiptare, vlera e së cilës arrin shifrën 70 milionë euro, por e sekuestruar me ligjin e luftës

Brunilda Merko

Teqeja e Durballi Sulltanit është një nga teqetë më të mëdha dhe më të rëndësishme shqiptare në shtetin grek. E ndërtuar në vitin 1480 në Farsalla të Thesalisë në Greqi, teqeja Durballi Sulltani ka trashëguar brez pas brezi vlerat shpirtërore dhe materiale që përmban ajo tek misionarët bektashinj që e kanë udhëhequr atë që në vitin 1972, vit kur vdiq, teqeja mbetet pa një udhëheqës shpirtëror.
I fundit baba i kësaj teqeje nga 33 që ka pasur që nga ndërtimi i saj, ishte baba Seiti Vëndreshi, shqiptar nga Skrapari. I emëruar në krye të këtij posti nga kryegjyshi i Bektashinjve të Përbotshëm Ali Riza Dede me anë të një dekreti të shenjtë që mban firmën e tij në vitin 1943 “I bazuar mbas Art 22, dt 14-2-1943 nevojën e dekretimit në postin e vakant në Teqenë e Durballi Sulltanit Thesali, të përndershmin dervish Seit Vendresha...gjith ashtu i jap fuqi-plotësi të qeverisij pasurin e tundshme e të patundshme të teqesë”.
Ky ishte administruesi i fundit ligjor i pasurisë shqiptare në Greqi dhe sipas një studimi të bërë nga autori grek Panajotis Tsiakomis, në librin e tij “Teqeja e Bektashinjve në Thesala” trashëgimia i kalonte nipit të tij Ismail kokës, por për shkak të pengesave të sistemit komunist në Shqipëri, me vdekjen e baba Seitit, dhe me mungesën e një pasardhësi prona u sekuestrua me ligjin e luftës së vitit 1940.
Sipas sekretarit të përgjithshëm të Kryegjyshatës së Bektashinjve Botërore, zotit Syrja Xhelaj, është kërkuar nga ana e shtetit shqiptar në atë kohë rikthimi i saj, por pala greke nuk i ka kthyer me pretekstin se ishte një shtet ateist, që prishte teqe, xhami apo kisha. Më vonë me përmbysjen e regjimit komunist janë bërë sërish përpjekje për të rifituar pronën, e cila në vlerë monetare kap miliona euro, nga ana e komunitetit bektashian. Me vitet të tëra janë endur nëpër dyert e autoriteteve përkatëse por çështja vazhdon të mos zgjidhet edhe sot e kësaj dite. Përgjigjja zyrtare që kanë marrë ka qenë vonesa burokratike nga ana e Ministrisë së Jashtme Shqiptare. E ndërsa faktikisht ende nuk mund të bëhet asgjë për shkak të ligjit të luftës, i cili mban peng të gjitha pronat që janë sekuestruar pronarëve shqiptar në Greqi, përfshirë këtu edhe pronat e komuniteteve fetare.
Në librin e tij autori grek Tsiakomis përshkruan sesi pronësia që i përkiste besimtarëve bektashinj, të cilët janë shpërblyer në një mënyrë tepër bujare në atë kohë dhe janë detyruar që të iknin pas kësaj,për ta kaluar atë nën administrimin e organizmave të kulteve fetare në Greqi. Dhe sesi çdo katër vjet 27 hektar tokë bujqësore që i përkasin teqesë së Durballi Sulltanit jepen me qera.
Ajo sot gjendet në një gjendje shumë të keqe për sa i përket ristrukturimit të saj. Sipas autorit Tsiakomisit edhe pse teqeja përveç vlerës financiare të saj, ajo përmban edhe vlera historike dhe arkeologjike për njerëzimin është duke u shkatërruar përfundimisht. Teqeja Durballi Sulltan është konsideruar si monument historik prej shtetit helen edhe pse nuk mirëmbahet si i tillë. Përfaqësuesit e Komunitetit Bektashian kërkon rihapjen e kësaj teqeje një nga më të rëndësishmet për historinë e bektashizmës. Besimtarë bektashinj që janë përpjekur që ta mirëmbajnë atë dhe ta vënë në funksionim kanë hapur në pengesa të mëdha dhe siç duket kjo do të vazhdojë gjatë nëse nuk iu rikthehet prona në duart e pronarëve legjitim të teqesë shekullore dhe më të pasur në Greqi.

E Enjte, 22 Mars 2007

[BARAT]

Libri “Teqeja e Bektashinjve në Thesala”


Autori grek Panajotis Tsiakomis, është një nga autorët më të fundit që ka shkruar mbi teqenë e famshme, pronat e së cilës arrijnë miliona euro. Në librin e tij të botuar në vitin 2000 “Teqeja e Bektashinjve në Thesala”, autori flet se si ka kaluar pronësia e teqesë brez pas brezi. Gjithashtu ai nënvizon faktin se ajo pronë e komunitetit bektashi të Shqipërisë sot për sot është në duart e administrimit të organizmit administrativ të kishës dhe se teqeja edhe pse përmban vlera historike dhe arkeologjike jo vetëm për shqiptarët por edhe për grekët është kthyer në një gërmadhë. Kështu që së shpejti aty nuk do të ketë veçse një tokë gurësh dhe dheu të mbetur nga historia qindra vjeçare e teqesë më të madhe e bektashinjve shqiptarë në Greqi.

gazeta ABC E Enjte, 22 Mars 2007

[BARAT]

Ftoj te gjithe ata qe e lexojne kete teme qe te marrin pjese duke kontribuar me sjelljen e materialeve ne lidhje me temen...qofshin edhe emigrante Greqie qe kane raste per te treguar...Kjo eshte nje dosje qe s duhet lene pergjysem. Nese kemi ca legena ne krye qe mbyllin syte per cdo gje mos heshtni, se te verteten nuk na e fshehin dot

[Hyllien]

Po pate mundesi, nje-dy dite mos e nxirr nga kapitulli i piramidave temen se kam te sjelle ca artikuj nga vitet 2005-2006 po me duhet ti rendis.