John Belushi

[dodoni]

John Belushi, komiku i madh me fat tragjik


Timo Flloko

John Belushi, talent gjenial, komik i madh, fenomen i pakrahasueshëm, mit i Amerikës. Ndoshta në tridhjetë e tre vjetët që jetoi, zeniti i famës se tij me Suterday Night Live, Radio Hour, me filmat si Animal House dhe Blues Brothers, shënoi një shkëlqim të paparë, një sukses shumëdimensional në karrierën e tij, gjë që në kohët moderne askush nuk e kishte arritur. Ky shqiptaro-amerikan i madh, që në 24 janar do të mbushte 55 vjet, u shua herët në vitet e rinisë së tij, i dënuar nga fati i keq me vdekje tragjike. Por shkëlqimi i talentit të tij si i një asteroidi nuk është shuar as sot.
John Adam Belushi lindi në Chicago, Ilinois të SHBA, më 24 janar 1949, nga prindër shqiptarë. Kurba meteorike e tij ka shërbyer shpesh për të ngritur legjenda rreth tij, ku pasqyrohen vetitë dhe talenti i madh prej komiku unikal. Dy libra u shkruan për të, njëri nga Bob Woodward dhe një nga e veja e tij, Judith Jacklin. Tani që do të ishte 55 vjeç, kushedi në ç’kulme të tjera të karrieres artistike do të ish. Për atë është bërë edhe një film biografik, flitet pareshtur nëpër kanalet televizive. (S’ka javë që një kanal së paku të mos e përmendë emrin dhe talentin e tij të jashtëzakonshëm.) “John-i ishte mbi të gjithë ne, një fenomen”,- thotë Bill Murrey. Gjeninë e tij e pohojnë shumë artistë të mëdhenj dhe mbi të gjitha, kujtesa e amerikanëve.
Vetë jeta e John-it ishte si një film, një luftë me veten, gjithë etje e dëshirë për të jetuar, me ngjitjet e rëniet, me suksese, hare, humor… por dhe një fund tragjik. John-i ishte një nga talentet më të mëdhenj komikë të gjysmës së fundit të shekullit të kaluar. Ai solli një koncept modern realist komik në karakteret që krijoi, po të perifrazojmë një shprehje nga Noli për Hamletin ishte “pema më e lartë e pyllit” të humorit amerikan në atë kohë. Në rininë e hershme, kur luante futboll si mbrojtës mesfushor, shokët e skuadrës e thërrisnin “Killer Belushi”, që duket një shenjë profecie për një “killer” të vetes si ai.
Në kronikën e kohës thuhet: “Të martën, më 9 mars, John-i u varros në Abel’s Hill Cemetery on Martha’s Vineard. Dan Aykroid, me veshje lëkure të zezë, udhëhiqte procesionin e funeralit drejt varrezave me një motoçikletë. Ndërsa bora kish nisur të binte, James Taylor këndonte “That Lonesome Road”. Më 11 mars, afro një mijë njerëz, miq dhe të afërm të familjes, morën pjesë në meshën përkujtimore në NY, në Katedralen Saint John Devine. Siç i kishte premtuar mikut të tij, Aykroid nxorri një magnetofon dhe e vuri përballë mikrofonit të dëgjohej kënga “2000-pound bee” (Këngë me të cilën John-i kishte dashur të varrosej kur të vdiste. Fjala ishte midis tyre, se kush të vdiste i pari, do t’ia plotësonte këtë amanet tjetrit. Dan Aykroid e përmbushi amanetin.) Salla ngriu në fillim dhe pastaj nisi të qeshë.”
* * *
Koha rend si erë… Kanë kaluar vite qëkur kam patur rastin të takohem për herë të parë dhe ta shoqëroj yllin shqiptar të Hollywood-it James Belushi në Shqipëri më 1995, kur erdhi me të atin, Adamin (emigruar nga Shqiperia më 1934 në moshën 14 vjeçare) dhe Robertin, të birin (14 vjeçar). Pra, tre breza Belushi.
Verën e atij viti e ruaj si kujtim të çmuar. Udhëtimi i tyre në vendlindje ishte plot ngjarje e befasi, të qeshura e lot, që po të rrëfehen do t’ua kalonin disa herë filmave në Hollywood. Qyteza, fshati i lindjes se Adamit, i ati i të famshmve, John dhe Jim Belushi, ndodhet në kufirin juglindor me Greqinë dhe ka një panoramë të mrekullueshme. Adami e kishte lënë atë katërmbëdhjetë vjeçar dhe si shumë shqiptarë të tjerë kishte marrë udhën drejt Amerikës. Qyteza është një fshat malor me shtëpi të stilit tradicional, me kishën mbi kodër dhe një përrua në mes, me njerëz e zakone të vyera shqiptare. Kundruall urës së gurtë gjendet një shtëpi e braktisur, pothuaj rrenojë. Thonë, pas vdekjes tragjike të John-it në mars 1982, Agnesa, e ëma e tij, ka ardhur në Shqipëri in cognito (ky fakt nuk është folur në shtypin komunist të asaj kohe, nuk është shkruar asnjë rresht, madje as për famën e madhe dhe as për vdekjen tronditëse të shqiptarit që pushtoi Amerikën, aq më pak të mendohej që ajo shtëpi e rrënuar të kthehej në muze kombëtar!…) Mbi atë urë, thonë, pa mbërritur dot tek pragu, Agnesa ishte lëshuar duke dënesur me shkulme dhe kishte klithur: “John bir…” dhe kishte marrë pastaj nga shtëpia ca grushta dhé për t’i hedhur në varrin e John-it në Amerikë.
Më kujtohet një skenë prekëse në ditët që vizituam me Jim-in Qytezën dhe shtëpinë e atit. Pashë si ai me lot, të cilët rrekej t’i fshihte, mbushi me gurët e asaj shtëpie një valixhe enkas të sjellë për këtë qëllim…
Jetë njerëzish me dhembjet e tyre. (Dhembjet na bëjnë të gjithëve njësoj në këtë jetë), njohje me të afërm gjaku (që s’mund të bëhet ujë), lotë dhe histori të prekshme të dramës së emigrimit dhe një mall i pasosur për vendlidjen. Kjo ishte atmosfera e atyre ditëve. Vërejta Adamin sesi u ringjall mes bashkëfshatarëve të vet, si nuk ngopej së çmalluri me ta. Kishte zbritur në aeroport me një wheelchair, duke mërmëritur me zor disa fjali shqip, por ditën kur u largua dhe u nda me njerëzit, ishte i gjallë, në këmbë dhe me gjuhë të rikthyer.
Kur erdha për herë të parë në Los Angeles dhe takova Jim-in, ai më përqafoi gjatë dhe më tha: “Adam passed away”. “I am sorry”, i thashë. “Që nga dita e kthimit e derisa vdiq, ai nuk e hoqi nga mendja Shqipërinë dhe mbaroi me kujtimet e saj në gojë.” Më vonë u vendosa në Los Angeles për të jetuar një kohë më të gjatë. Me Jim-in u bëmë më të afërt, miq të mirë, pavarësisht se shiheshim sipas mënyrës amerikane. Ai më priti ngrohtë dhe më mbështeti shpirtërisht dhe mes roleve modestë që kam realizuar në Hollywood, kam edhe dy karaktere në filmat e tij.
Në Shqipëri, në takimet e tij me profesionistë ai kishte folur për karrierën e tij dhe të vëllait, por i lexohej në thellësi të shpirtit dhimbja për vdekjen tragjike të John-it dhe nuk donte të bënte komente kur e pyesnin që të jepte shpjegime dhe hollësira. Jim-i është njeri shumë i dashur dhe i sinqertë, por po aq i ndjeshëm dhe me temperament shpërthyes si rrallë shqiptar. Thellë tij gëlonte natyrshëm zemërata e akumuluar për gjithë sa kishte bërë fati mizor ndaj të vëllait, mentorit shpirtëror e artistik të tij, me vdekjen e panatyrshme në apogjeun e lavdisë dhe famës. As tharmi i intrigës më monstruoze, as kurthi më i tmershëm, s’do të mund të bënin dëmin fatal që i bëri John-i vetes, njeriut dhe gjeniut brenda tij! Medet! Se ç’mundim të paimagjinueshëm kërkon në këtë botë kalvari i një karriere, nuk mund të përshkruhet me fjalë dhe as të përfytyrohet kur ke parasysh ato maja ku mbërriti arti i John Belushit! Cili aktor nuk do ta kishte ëndërruar e dëshiruar emrin, talentin, famën dhe rolet që krijoi ai në moshën 33 vjeçare (të Krishtit) kur vdiq! Ajo shkujdesje ishte jo vetem faji i tij, por dhe një mendjemarrje keqdashëse e vetë natyrës, lojë dhe kapriçio e një rastësie të dënueshme. John-i, siç thuhet “e donte jetën, festat, të dëfrente e të egërsohej, t’i bënte njerëzit të qeshnin. Fundi i viteve 70-të dhe fillimi i 80-ve ishin të njohura për përdorimin e drogës në Hollywood. Kudo që të shkoje droga ish atje. Producentë, regjisorë, aktorë, të gjithë e merrnin atë. John-i nuk bënte përjashtim. Më 5 mars 1982 qe nata e fundit për të në Chateau Bungalov # 3, ai punonte me disa miq mbi një skenar për film… John-i shkoi tepër larg. Ngatërrimi i heroinës me kokainë atë natë shkaktoi një efekt cumulativ në trurin e tij, ia reshti frymëmarrjen duke i shkaktuar më së fundi shkatërrimin e të gjithë sistemit respirativ… Të martën, më 9 mars, John-i u varros në varrezën e Kodrës së Abelit në Martha’s Vineyard.”
* * *
Qëllimi i këtij shkrimi nuk është demonstrim i dhembjes, askush s’mund të mos ndjejë brengë e dëshpërim për atë humbje epokale që lidhet me gjakun dhe origjinën. Dhembja është si ajsbergu i këtij homazhi që s’shkrin lehtë. Gjithaq një refleksion qortues, mundet pa adresë, një ngërç thellë vetes, protestë ndaj fatit.
John-i la madhështinë e veprës së vet me përmasë botërore pas, që na bën të ndjehemi krenarë, të përulemi para mrekullisë së artit të tij dhe të glorifikojmë gjeninë e tij.
Për ne që vijmë së largu, më tha një herë një artist shqiptar në Amerikë, në këtë botë të madhe shtypëse dhe shpërfillëse, njeriu ndihet shpesh i vetmuar, në ndonjë rast edhe i lënduar… Ka aq njerëz të aftë, por sa e vështirë është të hysh në këtë botë, sepse s’të pranon lehtë, madje të shtyn të biesh në pezm dhe dëshpërim… Sheh ndërkohë të tjerë të vendosurish me kohë, të lindur a të ardhur që jetojnë në shtëpi luksoze, ngasin makina të shtrenjta, që xhonglojnë me anglishten (gjuhë e parë për ta, ndërkohë që t’i vuan e rrekesh të shprehesh e s’mund t’u servirësh as dyzet për qind të mendimeve!) dhe pa i nënçmuar dijet e tyre dhe as mbiçmuar të tuat, kur nga shkujdesja a ndoshta injoranca, disa tipa duan të tregohen nënçmues ndaj kulturës tënde dhe vendit prej nga vjen. Atëherë ti ke ndjenjën e kënaqësisë për t’u ngritur grackën! A e dini ju zotëri se simboli i mëshirës, Nënë Tereza, është shqiptare, se John Belushi, humoristi i madh i Amerikës është shqiptar, se shpëtimtari nga kriza e impotencës mashkullore (më falni nëse ju lëndoj) të 35 milionë burrave amerikanë është një shqiptar, Dr. Muradi…?! Dhe në ndonjë rast edhe kjo duhet bërë. Ne kemi shumë gjëra për t’u ndier keq para botës, por mund edhe të dëshmojmë se jemi një popull vital, me dëshirë e vullnet për të ecur drejt progresit. E shkuara na ka lënë shumë prapa, sa jo për fajin tonë, aq edhe për fajin tonë, që në një mënyrë a tjetër i dhamë qytetarinë në mënyrë hipokrite një ndërgjegje dhe morali masiv kundër interesave të vetes në sistemin e diktaturës. Dhe po i jetojmë ende pasojat, s’dihet deri kur!
Dikur as e fantazonim këtë shtegtim të largët përtej oqeanit, fillimin e një jete të re me vështirësitë e përballjes, me aq shumë të papritura, një ndeshje e ashpër me fatin për t’iu afruar shpresërisht në një të ardhme ëndrrës amerikane! Bota e madhe u bë e vogël.
Si erdh kjo ndarje kaq e largët Shqipëri,
Këtu perëndon dielli, kur lind atje tek ti!, shkruaj diku në një poezi.
Si çdo artist në botë kisha ëndërruar të xhiroja në Hollywood, dhe në mos mundesha, së paku të shkoja e ta prekja me sy Mekën e kinemasë. Atje një nga pamjet sugjestionuese për turistët janë yjet përgjatë bulevardit Hollywood. Aty kryhen ceremonitë e glorifikimit, ku turma njerëzish me orë të tëra presin shfaqjen e “yllit” nga një limuzinë dhe ritualin e yllësimit, zbulimin të emrit të shkruar në të, etj. Yjet e gdhendur të nxisin kurreshtjen të endesh nëpër ta dhe të lexosh emra pafund artistësh të famshëm. Një herë tek ecnim me Erionin, aktorin, shokun dhe dikur studentin tim, duke kërkuar nëpër emrat pafund, nisëm të filmojmë me idenë e realizimit të një filmi komik për yjet e Hollywood-it, sesi dy personazhe shqiptarë gdhijnë një natë të gjatë atje, duke shkruar e “shuar” emra yjesh dhe mbushur hapësirat bosh të yjeve pa emra me emra aktorësh anonimë për nga fama, por të mëdhenj nga vlerat… dhe shikuesit bëhen aq kuriozë. (Një parodi e shkëlqyer e Erionit, që imiton John Belushin në Blues Brothers, të cilën e bëri më vonë) dhe turma pengon trafikun, sa detyrohet policia të ndërhyjë për të mbajtur rregull. Por idetë edhe pse fliten, në të shumtën e rastit nuk bëhen realitet. Megjithatë, ato e mbushin jetën krijuese me fantazi, e ushqejnë dhe e mbajne endërrimin gjallë. Madje dhe profesioni, karriera, mundi dhe përpjekjet në art, frymëzohen prej ëndrrash.
Duhet ta gjej yllin e John-it sonte, thashë me vete tek kisha afro dy orë që e kërkoja nëpër trotuaret në dy anët e rrugës. Nuk iki pa e gjetur! Ishte një natë e freskët funddimri dhe frynte erë. U enda s’di sa kohë pa patur ndonjë hartë a koordinatë dhe në Highland deri ne Saint Andrews, mundet dhe tri orë. M’u trullos mendja, bëra dhe një tur, por më kot, s’e gjeta dot!…
Nuk e pyesja dot Jimmy-n se ku gjendej ylli i të vëllait, kisha drojë e zor. Pyeta sekretaren e tij, e cila më tregoi se John-i nuk kishte yll në Hollywood dhe arsyen se përse…(!) Shtanga nga habia dhe kuptova gjithë absurditetin, duke u ndjerë ngushtë për pyetjen time. O Zot, thashë me vete instiktivisht. Ajo më hodhi një shikim të çuditshëm, duke më pyetur: Pse, ti nuk e dije!
“Ylli pa strehë”, mendova atë mëngjes tek prisja Jimmy-n për t’i marrë një intervistë për programin “Dua me shumë Shqipërinë”. Të nesërmen do të nisesha për NY dhe prej andej pas tre vjet e gjysmë, në Shqipëri. Pasi pimë kafe dhe folëm rreth skenarit të shkruar për të dhe show-t “According to Jim”, më përcolli në oborr: “Say hello to Timo, your father’s friend, sweety!”, i foli së bijës dyvjeçare dhe më shtrëngoi dorën fort si gjithmonë, duke më përqafuar miqësisht: “Take care, buddy!” Një ndjenjë e ngrohtë më përshkoi trupin dhe më shkriu mpirjen. Në sy ndjeva çqartësimin e pamjes nga një perde loti. Të nesërmen e asaj dite duke fluturuar për NY shkrova variantin e parë të poezisë kushtuar John Belushit “Ylli pa Strehë”.

Ylli pa Strehë

John Belushit


U enda natën në Hollywood Boulevard,
Shtrojën e famës shkela anefund,
Në koloninë e yjeve, pambarim atje,
Yllin tënd s’e pashë, John, askund…!

Ku të jetë fshehur, si ta gjej,
Atë shkëlqim që kurrë s’u fik?!
Në kujtesën njerëzore ai feks,
Si një yll i pashuar që ndrit.

Po ti ke shkuar, s’je askund, John,
Shpirti yt rebel rend në zbrazëti.
Vdekja vjen, mik, e na rrëmben,
Tjetrës botë na çon, kush s’e di!

Mijëra milje larg, Ishullit të Martës,
Në Kodrën e Abelit prehet shtati yt,
Mbetur atje, si në skaj të botës,
Që s’e deshe dhe as të deshi ty…!

Ç’fat i keq, vetë Zoti të ndëshkoi,
Që në zenit t’i këputi ëndrrat,
Kush të shpuri atij gjumi pa kthim,
Në Los Angeles-qytetin e engjëjve?!

Ulërij, nga dhimbja sa s’shkalloj,
Pré e vdekjes, s’tu dhimb jeta, mik,
Ti, shqiptar i madh fat-tragjik,
Mit i Amerikës… mit!

Në Shtëpinë e Bluzit shkoj, pastaj,
Në të famshmen Kështjellë Marmount*,
Kjo ndalesë e fundit si hon nxin,
Hijerëndë, e ftohtë si një morg.

Pse ndëshkon aq vrazhdë fati ngaherë,
Më të pazakontët, thuaj pa dallim,
A mos zilia rreket të groposë,
Madhështinë që nuk njeh harrim?!

Kot t’i hamendësh të fshehtat e botës,
Se ç’sjell jeta, veç një Zot e di!
Trishton bulevardi si varrezë yjesh,
Ku mungon vezullimi yt…!

Sa emra u gdhendën, e nuk janë më,
Me kohë janë shuar, mbuluar harresës,
Sa pak shkëlqejnë prej rënies atje,
Në qiellin shkretan të kujtesës…

Kureshtarë, këmbë turistësh papushim,
Shkelin yjet që s’iu soset fundi…
Ka një vend për ty, John, në çdo shpirt,
Tej shkëlqimit flu të Hollywood-it.

Hotel i famshëm në Los Angeles, në një nga dhomat e të cilit vdiq tragjikisht John Belushi



24/01/2004
KATEGORIA: Kulturë

[Xhuxhumaku]

Belushi: ‘Big Brother Blues’

Një Zot e di, sesi regjisori i njohur John Landis, arriti që të bashkojë në një film të vetëm James Brown, Ray Charles, Aretha Franklin, John Lee Hooker si dhe plakushin Cab Calloway...Ndërsa, të gjithë do të mbajnë mënd gjatë se protagonistët e këtij filmi, shqiptaro-amerikani, John Belushi dhe Dan Aykroyd ...pas kësaj, ndryshuan linjën e historisë së filmit

Ervin Hatibi

25 vjetori i filmit “The Blues Brothers”



Filmi “The Blues Brothers” është i vitit 1980. Me këto 25 vjet midis, ka hyrë në kategorinë e filmit-kult. Askush nuk kujtohet për emrin e regjisorit (John Landis): ama nuk mund të mos mbahet mend pjesmarrja e jashtëzakonshme e yjeve James Brown, Ray Charles, Aretha Franklin, John Lee Hooker si dhe e plakushit Cab Calloway. Mbahet mend edhe subjekti. Belushi del nga burgu, edhe bashkë me shokun e tij kërkojnë të mbledhin para për të shpëtuar nga mbyllja jetimoren ku janë rritur. Murgesha që u ka zevendësuar nënën u ka thenë se nuk ka nevojë për para të vjedhura, keshtu që ata riformojnë grupin e tyre muzikor, sipas nje vizioni që përjetojnë në një kishë zezakësh. Pasi i punojnë një seri rrengjesh policisë, arrijnë të mbledhin shumën e parave dhe ta shpëtojnë jetimoren nga mbyllja për mungesë fondesh. Pastaj përfundojnë në burg, duke shlyer kështu kundërvatjet spektakolare, mosbindjet e sfidat ndaj policisë.
Paragrafi siper i hap rrugë simpatisë time për John Belushin dhe kërkon te perligjë rëndësinë e madhe që unë i jap filmit “Vëllezërit Bluz” dhe fakti që personazhi i tij, Jake Blues, më duket po aq shqiptar sa edhe Belushi. Dhe fill pastaj të dal në mendimin se neve si atdhe shumë pak e vlerësojmë Belushin tonë dhe bëhemi krejt të çuditshëm e inferiorë tek përpiqemi të shtojmë figurat tona të ndritura me çdo kusht, qoftë edhe me kushtin e harresës “aristokratike” që i bëjme një tipi si John Belushi. (S’di si të përmbahem mos ta quaj Gjon).
Pa pretendime të shumta artistike, i klasifikueshëm si komiko-muzikor, gjithsesi, filmi “Vëllezërit Bluz” ia arriti të jetë shumë më tepër se kaq. Asnjë djalosh pasi e ka parë këtë film, nuk mund të thotë se në ditet e tij nuk ka hyrë një element i ri, ose një sjellje tjetër. Filmi kësaj nuk ia ka arritur duke propozuar modele të reja me stilin monumental të filmave muzikore (që bënë epokë) si “Tommy”, “Hair” etj. Ai është i mbushur me “moral qytetar”. Amerika, kapitalizmi, policia, kisha dhe paraja me gjithë mekanizmin e sistemit, janë elementë të pranuar nga heronjtë e filmit, të cilët nuk kërkojnë të ndryshojnë asgjë por thjesht të bashkëjetojnë me botën ashtu siç është, duke iu imponuar ashtu siç janë. Belushit dhe vëllait të tij Elwood (Dan Aykroyd) duket se nuk iu bën përshtypje fare bota ku jetojnë e mënyrat e shoqërisë. Ata mbase nuk duan fare t’ia dijnë se ku ndodhen, kështu që kanë vënë syze të errëta, kthyer në pjesë inorganike të portretit, të cilat nuk i heqin as natën. Atyre nuk u bëjnë përshtypje sulmet me bomba, as treni që kur kalon u tund shtëpinë! Kjo botë kështu u bë... Vëllezërve Bluz u mjafton vetja e njerëzit e afert, për pjesën tjetër të njerëzimit ata jo vetëm që vendosin syzet e famshme, por përdorin moralin e Robin Hudit.... Shkurtimisht ata janë djem të mbrapshtë, prishin e gënjejnë ç’u del para, por ama vendosin të mbledhin para për të mbajtur në këmbë një jetimore. Por këtë nuk e bëjnë për çdo lloj jetimoreje, por vetëm për atë ku janë rritur vetë. Asgjë nuk i detyron ta bëjnë: veprimi u duket normal. Harmonia racore në film dhe preferencat për muzikën e zezë (të gjithë këngëtarët e ftuar si personazhe janë me ngjyrë) janë mëse normalë për karakterin e Vëllezërve: në marrëdhëniet me njerëzit, në hesapet e tyre me shoqërine veprimi i diferencës nuk figuron fare. Ata përdorin vetëm shumëzimin me zero... Intuita dhe antipatia (ose simpatia) janë libri i tyre filozofik dhe baza e gjithë sjelljeve të tyre. Për ta gjithësia shtrihet në kufinjtë e qytetit te tyre. Belushi kur vendos që të prishë duke sulmuar me veturë, një manifestim neo-nazistësh, nuk thotë “I urrej nazistët” ose “Urrej Hitlerin”. Ai thotë thjesht “Unë i urrej nazistët e Illinoit!” Kjo është edhe fraza-mesazh sipas meje. Personazhi i Belushit nuk mund të humbë kohë, as ta lodhë urrejtjen e vet me nazistët e Gjermanisë, apo me të gjithë Amerikës. Urrejtja e bezdia e tij lidhen me nazistët e shtetit ku ai rron, të Illinoit. Kështu edhe urrejtja bëhet më efikase, sipas ligjeve të fizikës, duke u përqëndruar në një sipërfaqe më të vogël. Dhe qëndrimi i tij ndaj nazistëve, nuk të duket se ka kaq shumë lidhje me Holokaustin, racizmin apo dhunën, por të ngjan se përcaktohet nga pamja qesharake e pompoze e “nazistëve të Illinoit”.
Vëllezërit Bluz duket sikur nuk kanë fare jetë të brëndshme e ndjenja, sepse pas syzeve të zeza nuk duket vertet asgjë. Në të vetmin moment kur Belushi heq syzet, shikojmë dy sy të mrekullueshëm fëmije. Dhe këtë akt Belushi e bën që të prekë e të mashtrojë sedrën e fyer e të armatosur me automatik të ish-së dashurës së vet, të cilës i është shmangur për ta braktisur pikërisht në ditën e ceremonisë së martesës së tyre... Të vetmet shenja lirizmi vëllezërit i shprehin tek shijet e tyre të sigurta, të panënshtruara ndaj modës. Këndojnë këngë të vjetra dhe vishen si qëmoti me kostume të zeza e kapele tip Al Kapone. Cinik, i vendosur, plot me vese të vogla e zemër të madhe, karizmatik e i lirshëm vëllai Belushi, personazhi kryesor e më i realizuar, të vë në pozitë të vështire e nuk jep mundësi ta kthesh në idhull. Në çdo çast duket sikur do të të thotë “S’ta kam fare ngenë”. Jo më kot filmi mbaron me riburgosjen e tij: E si vallë ta lesh të lirë një keqmirëbërës simpatik, një kundër-idhull?! Ja përse imazhi bardhë e zi i vëllezërve me syzet e veshjet e errëta varet nëpër mure jo vetëm në dhomat e adoleshentëve të të gjithë moshave, por është kthyer në një nga logot e botës së spektaklit. Vdekja e parakohshme e John Belushit, një humbje tepër e rëndë, qe ndër të tjera kthimi në legjendë i njërës prej dashurive më të sinqerta të publikut botëror. Nuk kam njohuri për faktin nëse roli i vëllait u shkrua enkas për Belushin, por ama më duket roli është aq i përkryer për faktin se e luan një shqiptar. (Nuk është nevoja këtu ta përsëris kot shqiptarësinë e pashmangshme të Belushëve). Më duket krejt e lexueshme figura e një ballkanasi jugor, e një shqiptari që rron në një qytet të madh. Gati sa nuk më vijnë në mend kavalierë të shumtë të rrugëve të qyteteve tona kryesore të fundit të viteve ‘80, që publicistika i pagëzoi me emrin “halabakë”, e që u përfillën për kohë me rradhë gati si forcë politike. Duke qenë ajka e atyre që kapërcyen muret e ambasadave, morën (për fat jo të mirë) edhe peshën e të qenit ambasadorët e parë të Shqipërisë drejt lirisë...
Kemi edhe një shqiptar tjetër të njohur si aktor i madh. Ky është Aleksandër Moisiu, të cilin askush nga ne nuk e ka parë as në skenë e as në ndonjë film. Një personazh arkeologjie, nëpërmjet të cilit ne provojmë kryesisht të qenit evropianë, (Aleksandër...) Për të, emra rrugësh, shkollash, teatrosh, çmimesh artistike, dhjetra artikuj e vlerësime nga emra të shquar. Nuk do mend që një aktor i skenës evropiane të epokës së vet, si Aleksandër Moisiu, që ka përfaqësuar denjësisht personazhe të pavdekshëm të vlerësohet kaq shumë në vendin e tij të vogël. Krahasuar me Belushin, Moisiu del një profesionist i vërtetë, i pasur teknikisht, një artist që e përjetoi me gjithë shpirt skenën. Por nga ana tjetër kemi një aktor shqiptaro-amerikan shumë herë më popullor, e kjo vetëm e vetëm për faktin se krijoi një personazh, por edhe për gjurmët që la imazhi i tij në kjtesën globale të këtyre viteve. Vendi i tij, që nga dita që e zbuloi se kish ekzituar e gjer tani, nuk i ka bërë ndonjë homazh për të qenë, hiq këtu ndonjë artikull gazete me qëllime njohëse. Të themi të drejtën, vendi ynë nuk ka nevojë për një shqiptar problematik më tepër për ta ekstraduar. Por ama ky guri i është kaq i rëndë, sa vjen me furi edhe gjen vetë edhe pa ia hapur ne, vendin e vet.


ABC nr.9-Ervin Hatibi
31.10.2005

[StormAngel]

me falni per mos njohje te sendeve, po desha te pyes dicka

John dhe James Belushi a jane person i njejte apo jo?
falemnderit

[PINK]

me falni per mos njohje te sendeve, po desha te pyes dicka

John dhe James Belushi a jane person i njejte apo jo?
falemnderit

Nuk eshte i njejti person Stormo .
Jane vellezer .

[dibrani2006]

Vellezerit Bellushi jane per mua ikona e filmit botror dhe holivudjan i kam pare shpesh filmat e bellushit jane nje nga filmat me fame.

[no name]

Nga Astrit Lulushi

Çdo vdekje është tragjike, por vdekja e Xhon Belushit 25 vjet më parë, është cilësuar si simbol i dëshpërimit të skajshëm të komedisë. Fillimisht shtypi i kohës njoftoi se Belushi vdiq si pasojë e goditjes në zemër, por pas një autopsie, u vërtetua se shkaku ishte marrja e tepruar e drogës. I njohur për humorin e tij ekstrem dhe praktik, lajmi i vdekjes së Xhon Belushit fillimisht u prit me mosbesim. Të gjithë mendonin se kjo ishte një shaka e tij. Por e vërteta ishte e hidhur dhe tragjike. “Kometa e quajtur Belushi ishte shuar”, titullohej njoftimi në një gazetë të asaj kohe. Ai ishte 33 vjeç.

Disa ekspertë thonë se Xhon Belushi nuk e kishte arritur ende kulmin e tij artistik, por të tjerë besojnë se Belushi kishte shkëlqyer, veçanërisht me rolin kryesor në varietenë televizive “Saturday Night Live”.

I ati i Xhon Belushit, Adam, kishte emigruar nga Qyteza e Shqipërisë në Amerikë në vitin 1934 kur ishte 15 vjeç dhe fillimisht u vendos në shtetin e Miçiganit, ku edhe atëherë shqiptarët përbënin një komunitet aktiv. E ëma e Xhonit, Agnes, ishte edhe ajo bijë e një familjeje emigrantësh po shqiptarë, që ishin vendosur prej kohësh në qyteti Akron të Ohajos. Pas Luftës së Dytë Botërore, ku Adam Belushi shërbeu ne radhët e ushtrisë amerikane, ata martohen dhe lindin 4 fëmijë, më i madhi Xhoni. I ati mendonte që Xhoni kur të rritej të punonte me të në dy restorantet pronë të familjes. Por Xhon Belushi, si çdo i ri, kishte ëndrrat e veta dhe këto ai shpesh i diskutonte me gjyshen, që thuhet se ndikoi shumë në edukimin e tij.

Në librin biografik “Belushi”, ish-bashkëshortja e tij, Judith Belushi Pissano, shkruan se që në shkollë të mesme, ku Xhon Belushi mori studimet e para në fushën e artit dhe filloi të dilte në skenë, të gjithëve u bënte përshtypje gjallëria dhe forca tërheqëse e pranisë së tij, saqë të krijohej bindja se çdo rol që merrte përsipër, do ta realizonte përsosmërish. Dhe pas roleve të ndryshme me një sërë trupash të teatrit komik në Çikago, në fillim të viteve 1970, Xhon Belushi shkëlqeu në varietenë humoristike që transmetohej drejtpërdrejt çdo të shtunë në televizion. Shumë shpejt emri i tij u bë i njohur në mbarë Amerikën.

Pastaj filluan të vërshonin ofertat kinematografike. Roli që luajti në filmin “Animal House”, nga mesi i viteve ’70, e shndërroi Belushin në një yll Hollivudi. Pas kësaj pasuan filma të tjerë, përfshi “Going South” me Xhak Nikolsonin dhe “Blues Brodhers” me Dan Akroin, ku Belushi zbuloi edhe talentin e tij të ri përveç humoristit dhe aktorit, edhe atë të këngëtarit e kompozitorit të muzikës blues.

Për kontributin dhe vlerat e artit të tij, më 2004 Amerika e nderoi këtë bir shqiptaro-amerikan me një yll në “Bulevardin e Famës” në Hollivud. Fare pranë yllit me emrin e Xhon Belushit, ndodhen ato me emrat e aktorëve të tjerë legjendarë, si Elizabeth Taylor, Hamphry Bogart, Lorenc Oliver e Ronald Regan.

Në një rast, vëllai i tij, Xhim Belushi, aktor i njohur, është shprehur se “Xhon Belushi ishte ndoshta viktimë e suksesit të papërmbajtur të humorit të tij të shfrenuar”. Viktimë e një dukurie në botën e artit, që kritikët e artit shpesh e cilësojnë si sindroma e suksesit të rrufeshëm i shoqëruar nga një padurim i tmerrshëm, që e bën një yll të nxitojë për të arritur në majën më të lartë sa më shpejt që të jetë e mundur. Xhon Belushi vdiq më 5 mars 1982 në një hotel në “Sunset Bulevard” të Hollivudit, ku ai kishte shkuar për të nënshkruar një kontratë për disa filma me studion “Paramount”. Varri i tij ndodhet në Masachusets, në varrezat Chilmark në Marthas Vineyard, ku Xhon e Judith Belushi sapo kishin blerë një shtëpi të re në këtë rajon të pasur të Shteteve të Bashkuara.

Korrieri

[Jimi_Hendrix]

Thjesht i paarritshem!

[Dita]

Sot filmi Blues Brothers mbush 27 vjetorin qe prej dites kur u shfaq per here ne kinema ne Chicago ne daten 16 qershor 1980. Ne youtube gjenden disa fragmente prej tij:

THE BLUES BROTHERS feat. James Brown

Aretha Franklin & the Blues Brothers - Think

blues brothers- minnie the moocher

The Blues Brothers - Stand By Your Man

Ray Charles Ft The Blues Brothers - Shake A Tail Feather

The Blues Brothers (mall chase)

Blues brothers (1980) - Final car chase

The Blues Brothers - Illinois Nazis

The Blues Brothers - The Penguin

The Blues Brothers - New Bluesmobile

Sweet Home Chicago

Blues Brothers- everybody needs somebody

Kerkojini me opsionin "Search".



Gjenden ne youtube dhe disa fragmente nga filmi tjeter shume i njohur, Animal House, ku John Belushi luan rolin e Bluto Blutarsky-t.


Discovery Channel ka transmetuar vjet ne nje serial te vetin "Final 24" nje film dokumentar mbi 24 oret e fundit te jetes se John Belushit. Po pati njeri ndonje informacion, sesi mund te gjendet ky film, lutem per keshille.



Dhe per ta mbyllur kete postim nje perkujtim shume i bukur (video me slide show te shume fotove te aktorit John Belushi) nga nje fans ne youtube:

John Belushi Tribute:

http://www.youtube.com/watch?v=rYs_qCGWHJ8