Topalli Presidente, rrezikon Sollakun

[Llapi]

Presidenti Moisiu reagon ndaj zhvillimeve


Alfred Moisiu
Presidenti shqiptar, Alfred Moisiu u bëri thirrje forcave politike që në qendër të axhendës së tyre të vendosin interesin madhor të stabilitetit demokratik te vendit, ndërsa e konsideroi debatin aktual për zgjedhjen e presidentit si një debat artificial, të panevojshëm dhe të motivuar nga interesa politike të ditës.

Në një deklaratë të posaçme të lëshuar nga zyra e tij e shtypit, zoti Moisiu u bëri thirrje atyre për të ndjekur një politikë vizionare, të matur dhe qytetare.

Sipas tij kjo politikë “...në prag të vizitës historike të Presidentit të SHBA, Xhorxh Bush dhe të zgjidhjes së statutit përfundimtar të Kosovës, të dëshmojë se jemi një vend në normalitet, stabilitet dhe me zhvillim të qëndrueshëm demokratik”.

Debati mbi presidentin

Në Shqipëri është ndezur debati lidhur me afatin dhe mënyrën e zëvendësimit të Presidentit të vendit në rast se nuk arrihet konsensus për zgjedhjen e tij.

Partia Demokratike në pushtet thotë se në rast se zgjedhja nuk arrihet deri në 24 korrik, vendin e tij do ta zerë kryetarja e Parlamentit, Jozefina Topalli

Në 24 korrik mbaron mandati i presidentit aktual, Alfred Moisiu.

Por opozita është kundër kësaj ideje.

Pjesëtarë të saj e kanë paralajmëruar atë që e quajnë si plan të paramenduar të qeverisë.

Sipas opozitës, me kryetaren e Parlamentit Topalli në vendin e Presidentit, qoftë edhe përkohësisht, Qeveria mund të realizonte shkarkimin e Prokurorit të Përgjithshëm dhe ndryshime në përbërjen e Këshillit të Lartë të Drejtësisë.

Këto lëvizje qeveria nuk arriti t’i realizojë edhe pas një konflikti të gjatë me presidentin aktual, Moisiu.

Aleksandër Furxhi bisedoi me eksperten e të drejtës Kushtetuese, Aurela Anastasi dhe fillimisht e pyeti se çfarë kuptimi i jep Kushtetuta përfundimit të mandatit të Presidentit?

Anastasi - Kushtetuta ka përcaktuar disa aspekte të mbarimit të mandatit të presidentit në detyrë. Në vijën më normale mandati i presidentit të republikës përfundon me mbarimin e afatit kushtetues. Meqë kushtetuta ka përcaktuar një mandat 5 vjeçar duke filluar nga dita e betimit të presidentit të republikës sipas formulës së parashikuar në kushtet 5 vjet më pas mbaron mandati i tij sipas afatit kohor në vijë normale.

BBC - Zonja Anastasi a mendoni se kushtetuta nuk e përcakton se çfarë ndodh me postin e presidentit në rast se parlamenti shpërndahet?

Anastasi - Parlamenti shpërndahet vetëm si rezultat i përgjegjësisë politike që mban në qoftë se ai nuk e zgjedh presidentin e republikës. Duhet pranuar që në fillim që formula jonë e parashikuar në nenin 87 të kushtetuës është origjinale, por mjaft e komplikuar. Mendoni 3 parlamente që mund të marrin pjesë në zgjedhjen e presidentit të republikës dhe 11 raunde votimesh, 5 raunde do të ketë parlamenti i parë që është në detyrë normalisht dhe parlamenti i dytë që zgjidhet nëse i pari shpërndahet dhe 1 raund me shumicë jo të cilësuar, por absolute do të ketë parlamenti 3. Të mendojmë se çfarë formule e vështirë është kjo. Si konkluzion parlamenti ka detyrim kushtetues të zgjedhë presidentin e republikës, kjo nuk është një dëshirë apo një liri e parlamentit, ky është një detyrim kushtetues. Ai duhet të votojë në 5 raunde dhe vetëm nëse pas raundit të 5 nuk e ka arritur shumicën e cilësuar të parashikuar nga kushtetuta ai shpërndahet. Pas kësaj parashikohet zgjedhje dhe rizgjedhje për dy parlamente të tjerë, por nuk parashikohen procedurat që do të ndiqen në rast se parlamenti i parë shpërndahet.

BBC- Pra nuk është e qartë në rast se shkojmë në zgjedhje të parakohshme se çfarë ndodh në vendin e presidentit të republikës, qëndron apo jo i njëjti president. Çfarë parashikon atëherë legjislacioni shqiptar?

Anastasi - Parlamenti edhe pse përbëhet nga forca parlamentare që janë në debat dhe mund të jenë në debat të vazhdueshëm ka përgjegjësinë e vet për të përmbushur detyrimet e kushtetutës e madje dhe ta interpretojë atë sa herë që është nevoja për të kryer veprimet e veta. Kështu që unë mendoj që gjykata kushtetuese duhet të futet në lojë le të themi në rast se ka konflikt brenda parlamentit dhe nuk gjendet gjuha e përbashkët midis forcave politike ose midis institucioneve për çështje që kanë lidhje me procedurat që do të ndiqen pas shpërndarjes së parlamentit.

BBC- Pikërisht më duket se jemi në këtë situatë ku ka një mospërputhje, një mospajtim të thellë brenda parlamentit dhe një nga këto pika ku ka mospërputhje është çështja e konceptit të vakantit të presidentit. Çfarë do të thotë vakant në radhë të parë?

Anastasi - Është fjala për interpretimin e nenit 91 të kushtetutës. Ky nen e lidh vakancën me pamundësinë e presidentit të republikës ose me pamundësinë e përkohshme ose me pamundësinë e përhershme. Në pamundësinë e përkohshme kuptohet një sëmundje ose për shkak të daljes me një afat të paarsyeshëm jashtë shtetit dhe natyrisht në këto raste kërkohet një vijimësi dhe kryetari i kuvendit mund të zërë vendin e presidentit të republikës. Pra, pamundësia e përkohshme nuk e mbaron mandatin e presidentit, por bën një farë pezullimi. Vendi vakant mbetet kur pamundësia është e përhershme, kur ai vdes, ka një sëmundje të tillë që nuk ka shpresë se do të rikthehet më në detyrën e tij. Unë këtu mund të fusja dhe dorëheqjen e presidentit të republikës, pra mund të fusja gjithçka që e mbaron mandatin e tij para afatit 5 vjeçar.

BBC- Me siguri politikanët do t'i drejtohen për ndihmë dhe për konsultë konstitucionalistëve. Ju jeni një eksperte e të drejtës kushtetuese, çfarë këshille do t'i jepni politikanëve në këtë rast që të dilej nga ky kolaps i paralajmëruar?

Anastasi - Jemi në situatën kur pak ditë kanë mbetur nga afati kushtetues i mbledhjes së parlamentit për të filluar procedurat e zgjedhjes së presidentit të republikës. Nuk shtrohet dot këtu as çështja që të kemi një ndryshim të kushtetutës me qëllim që ta amendojmë nenin përkatës, as dhe çështja e pritjes së një vendimi të gjykatës kushtetuese përpara se të fillojmë proçedurat parlamentare. Kështu që unë do të jepja një këshillë të tillë që përgjegjësia e anëtarëve të kuvendit të rritet në atë shkallë sa ata vetë të marrin fatet në dorë të kësaj procedure dhe të interpretojnë kushtetutën në mënyrën më të mirë të mundshme dhe do të doja unë si qytetare që pas raundit të 5 minimumi të kishte përfunduar proçedura e zgjedhjes së presidentit të republikës në kushtet në të cilat ndodhemi sepse kemi disa probleme të mos përmendim problemet që shoqëria civile ngre gjithmonë të infrastrukturës zgjedhore, por themi që kemi probleme të tjera që vijnë nga një farë zbrazëtie që ka kushtetuta dhe mos parashikimet e detajuara të saj pas shpërndarjes së kuvendit.

[Kreksi]

E perse mos te vie ne krye te shtetit e par grua europiane ?

Mos harroni, kemi pasur nje Nene Tereza, por duhet te aprovojmi se ne kemi edeh Nene Tereza tjerea, kemi Teuta tjera.....

I urojë shendete se pari Xhozefines sonë te dashur !

[Imperator]

Ishalla lexohet kushtetuta sipas nenit 91 nqs nuk mund te zgjidhet presidenti dhe te hiqen Sallakrat, Gjermenjat e te tjere kriminele qe u bene kaq vite qe na mbajne peng dhe po na nxijne fytyren e nuk na lene te integrohemi si vendet e tjera. Uroj qe keta persona te flaken ne rruge ose dhe me keq akoma tu vendosen prangat dhe te vuajne denimet per krimet qe i kane bere ketij populli ne vitet qe kane qendruar e jane fshehur si minj ne ato karrige pushteti.

Imperator

[Kreksi]

Nenet !
Leri nenet, tek ne jane vetem formale ore.....
Aleksandri i Madh pat thene, le te sundoje ai (apo ajo) qe eshte me i zoti, ne kete raste me e zoja eshte zonja Topalli.

Ironia e rastit, topalli ne turqishte do thote inavalide, i pa aftë, por besoje se ajo do ti tregoje aftesite e saja edhe ne kete lami....pse jo, mbretresha e re e ilirve !

[Zarathustra.]

Topalli sot replikoi me Blushi kur ky ngriti problemin e rrezikut te kalimit te kopetencave te presidentit kesaj se fundit. Ajo tha se kushtetuta eshte gjeja me e shtrenjte per te.

Cfare pamje mjerane dhe idiote jep kjo replike e saj. Nje shtet qe ndertohet dhe funksionon jo si nje harmonizim institucionesh dhe balancash legjislative, por nga dashuria dhe deshira e mire e ca individeve qe artificialisht mund ti aderohen edhe kopetenca te pamerita dhe pushtete te pakontrolluara, por qe nuk duhet te na shqetesoje se keta e duan shume kushtetuten.

Qyteterimi modern e rregullon vetveten me ane te sistemeve ligjore dhe rregullave institucionale, jo sepse ketij qyteterimi i mungojne njerezit e mire dhe te ndershem, por sepse historia e ka provuar se funksionimi i nje shteti modern nuk mund ti lihet ne dore miresise apo perkushtimit te askujt, nga cdo ane e politikes qofte dhe sado i besueshem qofte. Shtetet modern jane te tille sepse kane krijuar sisteme qeverises qe balancojne fuqine e cdo institucioni, pa marre parasysh karakterin e personave te vecante qe ndodhen ne kete sistem gjate nje kohe te caktuar.

Topalli pergjerohet dhe betohet perpara nesh sikur ne te jemi nje bashkesi fisesh te eger, pjestare te nje shoqerie primitive dhe te pa-eikulibruar qe funksionimin e saj duhet tia besoje dashurise se zonjes Topalli per kushtetuten dhe jo kushtetutes vete apo ligjeve balancuese dhe rregulluese qe kemi sot ne fuqi. Ky lloj mentaliteti eshte llahtarisht xhahil, dhe i fokuson shqiptaret te cmojne me shume lidera dhe fjalet e bukura te tyre, dhe jo sisteme funksionale qeverisjeje ashtu si ne cdo vend te botes moderne.

[Brari]

zara dhustra.. ti e di lakmusin e kimisë..

cmendim ke per altin arapin?

a duhej te ishte ne burg ai vrases serial apo ai qe eshte tani.. shef i sallak moisive..

he si thua..

edhe tjeret le te pergjigjen..se lakmusi nuk i ben keq askujt..

[Forumisti]

nese presidenti nuk zgjidhet do te thote qe parlamenti shperndahet automatikisht dhe deputetet nuk jane me deputet prandaj topalli nuk eshte me as deputete dhe ska si te jet as kryetare e nje parlamenti qe nuk egziston pasi konsiderohet i shperndare

vetem nese topali eshte topalle dhe ecen me vonese ne krahesim me te tjeret

[no name]

Topalli Presidente, pa kompetenca Kushtetuese?

Fatjona Mejdini

Kembengulja e mazhorances per te vendosur ne krye te shtetit kryeparlamentaren Topalli pas dates 24 korrik, kur Presidentit Moisiu i mbaron mandati mund te sjell probleme ne lidhje me kompetencat kushtetuese qe do te kete kryetarja provizore e shtetit. Ish-kryetari i Komisionit te Ligjeve, Spartak Ngjela, thekson se ne rastin qe Kryetarja e Kuvendit, Topalli, do zevendesoj vendin e lene bosh nga Moisiu, ajo nuk do te kete asnje nga te drejtat kushtetuese te Presidentit, sic eshte e drejta e dekretimit.

“Kryetarja e Kuvendit, nese ka ate pike oreksi dhe mendon se mund te krijoj arbitrarizma mbasi te luaj rolin e Presidentit e ka gabim, sepse ajo nuk disponon dot asgje, sepse s’ka te drejten e dekretit”, theksoi deputeti Ngjela, ne nje prononcim per mediat. Nga ana tjeter, konstitucionalistet e njohur ne vend shprehen se ne Kushtetute nuk ka asnje nen qe te parashikoj kompetencat e Kryetarit te Kuvendit, ne rast se ai provizorisht qendron ne krye te shtetit. Konstitucionalisti Njazi Jaho shprehet se ne Kushtetuten e vendit nuk ka asnje rresht per kompetencat qe mund te kete Kryetari i Kuvendit ne rast se zevendeson Presidentin. Sipas Jahos, per te zgjidhur kete problem do te ishte oportune te shikoheshin eksperiencat evropiane ose me gjere. Por, nga ana tjeter, Njazi Jaho shprehet se Gjykata Kushtetuese mund te jap nje vendim interpretues ne lidhje me kete ceshtje nese lind nevoja. Sipas tij, askush nuk mund te japi nje zgjidhje te prere per kete rast, duke qene se nuk ka pasur precedente te ngjashem dhe per pasoje nuk ka lindur nevoja qe kesaj ceshtje t’i gjendej nje zgjidhje. I te njejtit qendrim eshte edhe konstitucionalisti Rustem Gjata. Sipas tij, ne Kushtetute nuk flitet per kompetenca ‘presidenciale’ te Kryetarit te Kuvendit. Rustem Gjata shprehet se zevendesimi i Presidentit nga Kryetari i Kuvendit ne nje kohe te shkurter eshte bere me qellimin e vazhdimesise se drejtimit te institucioneve kushtetuese. Gjata shpjegon se precedentet e meparshem ne vend kane treguar se posti i Presidentit eshte zevendesuar vetem per nje kohe te shkurter nga Kryetaret e Kuvendit. Sipas Rustem Gjates, zevendesimi behet me shume per te vazhduar aktivitetin ceremonial te Presidentit te Republikes, pjese kjo shume e rendesishme per postin e Presidentit. Diskutimi ne lidhje me ceshtjen e kompetencave ose jo te Kryetares se Kuvendit, ne rast se ajo zevendeson Presidentin Moisiu, lind ne momentin kur skeptiket theksojne se Topalli do ta shfrytezoj qendrimin e saj ne krye te shtetit per te bere disa shkarkime, te cilat Presidenti Moisiu ka refuzuar t’i bej. Keshtu theksohet se Kryetarja e Kuvendit do te bej menjehere shkarkimin e Kryeprokurorit Theodhori Sollaku dhe po keshtu do te emeroj dhe shkarkoj emrat te tjere, te cilet Moisiu ka refuzuar t’i dekretoj.

[no name]

zgjedhja e presidentit
intervista

Ish-Presidenti kundër opsionit “Topalli presidente”


Meidani: Moisiu t’ia dorëzojë zyrën Presidentit të ri



tirane
Për ish-presidentin Meidani, Kushtetuta nuk e thotë shprehimisht, por fryma e saj të lë të kuptosh se presidenti aktual duhet t’ia dorëzojë detyrën vetëm presidentit të ri të zgjedhur nga Kuvendi.

Meidani kthehet 5 vite më parë kur ka qenë i njëjti debat dhe kujton se atëherë ka tentuar t’i drejtohet Gjykatës Kushtetuese për interpretim, por zgjedhja e Moisiut mbylli debatet.

Z.Meidani, debatit për zgjedhjen e presidentit i është shtuar një dimension i ri. Nënkryetari i Kuvendit, Fatos Beja dhe deputetë të tjerë të maxhorancës deklarojnë se nëse presidenti i ri nuk zgjidhet brenda datës 24 korrik, presidentit aktual, Moisiu, i mbaron mandati dhe duke iu referuar nenit 91 të Kushtetutës për vendin vakant, detyrat e tij duhet t’i kryejë kryetarja e Kuvendit, Jozefina Topalli. Ju si ish-president si e vlerësoni këtë opsion?
Unë sapo jam kthyer nga një aktivitet ndërkombëtar në SHBA dhe megjithëse jam përpjekur të ndjek zhvillimet shqiptare në internet, përsëri mund të pohoj se i njoh vetëm pjesërisht deklarimet, argumentimet apo reagimet e ndryshme të bëra këto ditë nga përfaqësues të kampeve politike, nga specialistë juristë të fushës apo përfaqësues të shoqërisë civile e medias.
Sidoqoftë, mund të pohoj se ky problem nuk është i ri. Një debat i ngjashëm, me të njëjtat kundërshti, është zhvilluar dhe afro 5 vjet më parë. Dhe në atë kohë disa përfaqësues kryesorë të opozitës (sot të shumicës) mbronin një pikëpamje të ngjashme. Edhe pse kisha një pikëpamje krejt të kundërt me ta në lidhje me frymën dhe kuptimin kushtetues për këtë rast, për të mos lejuar konfuzion të panevojshëm apo përplasje të mëvonshme, fillimisht gjykova të bëja një kërkesë për interpretim nga institucioni përgjegjës, pra Gjykata Kushtetuese. Madje, për të sqaruar dhe të gjitha detajet ligjore e procedurale për rastin kur, në pamundësi të zgjedhjes së kryetarit të shtetit, shkohet në zgjedhje të parakohshme. Fatmirësisht, kjo çështje u zgjidh që një muaj përpara mbarimit të mandatit tim me zgjedhjen me konsensus të presidentit Moisiu, kështu që nuk më doli nevoja për zyrtarizimin e një kërkese të tillë...
Në fakt, nuk është vetëm problemi i mësipërm që kërkon interpretim, madje ai, për mendimin tim është më i thjeshti, ndoshta dhe më i qarti. Por pikëpyetje shumë më të mëdha, në rastin e moszgjidhjes së kryetarit të shtetit, mund të shfaqen në fazat e mëvonshme. Kështu, p.sh., pas zgjedhjeve të reja dhe krijimit të Kuvendit të ri, çfarë duhet bërë fillimisht; miratimi i qeverisë së shumicës së re apo zgjedhja e presidentit? Teorikisht, në një gjykim të parë, hapi i parë që duhe ndërmarrë, pas formimit të Kuvendit, mbetet për çdo rast zgjedhja e kryesisë së Parlamentit (sidomos e kryetarit të Kuvendit) dhe menjëherë pas saj ajo e presidentit, sepse është presidenti ai që dekreton kryeministrin dhe qeverinë e re. Por dhe kjo situatë është mjaft e pakëndshme dhe problematike, sidomos po të kihet parasysh që në rast ngërçi në procesin e zgjedhjes së tij, kërkohet një periudhë mbi 8-9 mujore, për tre zgjedhje parlamentare të njëpasnjëshme. Dhe ndërkohë mbetet i njëjti kryeministër dhe e njëjta qeveri, edhe kur ndryshon shumica parlamentare, apo kemi të njëjtin kabinet qeveritar pa pasur një Parlament në funksione normale...!
Në këto kushte, nuk duket shumë serioze që në raste të tilla të mund të pretendohet që të zbatohet neni 91 i Kushtetutës (në pikat 1 dhe 2 të cilit thuhet se: 1. Kur Presidenti i Republikës është në pamundësi të përkohshme për të ushtruar funksionet e tij ose kur vendi i tij mbetet vakant, kryetari i Kuvendit zë vendin dhe ushtron kompetencat e tij. 2. Në rast se presidenti nuk mund të ushtrojë detyrën për më shumë se 60 ditë, Kuvendi, me dy të tretat e të gjithë anëtarëve, vendos dërgimin e çështjes në Gjykatën Kushtetuese, e cila vërteton përfundimisht faktin e pamundësisë. Në rast të vërtetimit të pamundësisë, vendi i presidentit mbetet vakant dhe zgjedhja e presidentit të ri fillon brenda 10 ditëve nga dita e vërtetimit të pamundësisë). Aq më shumë që në pikën e dytë bëhet dhe një sqarim tjetër i mbetjes së vendit vakant, krahas p.sh. rastit të humbjes së jetës në detyrë të kryetarit të shtetit.
Presidenti Moisiu ka deklaruar se zyrën do t’ia lëshojë vetëm presidentit të ri të zgjedhur nga Kuvendi. Në fakt, juristët kanë konstatuar se Kushtetuta nuk e thotë shprehimisht çfarë bëhet nëse nuk zgjidhet presidenti brenda afatit kushtetues. Si e shihni ju në optikën tuaj këtë çështje?
Siç e përmenda dhe më sipër në formulimin e nenit 91, është e vërtetë që Kushtetuta nuk flet në mënyrë eksplicite për këtë rast. Por asnjë Kushtetutë në botë nuk përfshin çdo detaj institucional. Megjithatë, ndryshe është parë aty, p.sh., rasti i ministrave dhe i kryeministrit (neni 106: Kryeministri dhe ministrat janë të detyruar të qëndrojnë në detyrë deri në formimin e Këshillit të Ministrave pasardhës.) apo i anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese (neni 125, pika 5: Gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese vazhdon në detyrë deri në emërimin e pasardhësit të tij).
Pavarësisht këtij ndryshimi në formulim, vlejnë të konsiderohen dy elementë bazë për gjykim. Së pari, fryma e Kushtetutës në lidhje me tranzicionin normal të pushtetit dhe së dyti, objektivi i saj i qëndresës si guri themeltar i shtetit, pra synimi për një funksionim sa më të qëndrueshëm e institucional edhe në raste krizash politike, d.m.th., për aq sa është e mundur, dhe garantim të një ekuilibri, një ndarje të pushteteve funksionuese dhe kontroll-balancim të tyre. Pa një president të zgjedhur, me kryetar Kuvendi që pretendohet se mund të luajë ‘de facto’ këtë rol, për një periudhë shumë të gjatë (e cila mund të jetë dhe mbi 8-9 muaj, apo dhe më shumë, ndërkohë që Kushtetuta nënkupton një periudhë mjaft të shkurtër!), me një funksionim pothuajse zero të Parlamentit që krijohet e shpërndahet, nuk mund të garantohen elementët e përmendur më sipër. Aq më shumë që në nenin 89 të Kushtetutës thuhet qartë dhe prerë se: Presidenti i Republikës nuk mund të mbajë asnjë detyrë tjetër publike, nuk mund të jetë anëtar partie dhe as të kryejë veprimtari tjetër private. Këto arsye, por ndoshta dhe shumë të tjera, të bindin që detyra e presidentit, edhe pse mandati i tij është 5-vjeçar (neni 88, pikat 1,2) duhet të pësojë “ekstensionin” e nevojshëm deri në pritje të dorëzimit të detyrës te presidenti i ri. Ky koncept kohor pothuajse “relativ” është karakteristik për Kushtetutën tonë, ndryshe p.sh. nga Kushtetuta amerikane, ku aplikohet një koncept kohor gati absolut.
Disa OJQ i janë drejtuar Gjykatës Kushtetuese për ta interpretuar Kushtetutën, në këtë rast, por maxhoranca thotë se Gjykata Kushtetuese nuk mund të mblidhet, pasi kryetarit të gjykatës, i cili drejton mbledhjet, i ka mbaruar mandati në 13 maj. Kryetarja e Kuvendit ka akuzuar presidentin Moisiu se nuk e dekreton kryetarin e ri për interesa personale. Si zgjidhet ky rebus, sipas jush?
Pak më sipër sapo theksova që anëtari i Gjykatës Kushtetuese rri në detyrë derisa të emërohet pasardhësi i tij. Pra, arsyetimi që Gjykata Kushtetuese nuk mund të mblidhet nuk duhet të qëndrojë. Pa harruar që dhe kryetari i kësaj gjykate kur merret vendimi për një çështje të dhënë ka një votë si të gjithë anëtarët e tjerë. Kjo theksohet më se qartë në nenin 133, pika 2, ku shkruhet se: Gjykata Kushtetuese vendos me shumicën e të gjithë anëtarëve të saj.
Nga ana tjetër, mendoj se jo vetëm OJQ, por Gjykatën Kushtetuese për këtë çështje, krahas Presidentit të Republikës, mund ta vënë në lëvizje dhe deputetë të përgjegjshëm për zgjidhjen e këtij problemi apo të këtij “rebusi”, siç e quani ju. Në nenin 134, pika 1. c, theksohet se kjo gjykatë mund të vihet në lëvizje me kërkesë të jo më pak se një së pestës së deputetëve...
Kjo gjykoj se do të ishte dhe rruga e duhur. Jo thjesht për të kapërcyer pa dhembje situatën e pakëndshme që edhe mund të krijohet, por dhe për të pasuruar e zhvilluar më tej interpretimin kushtetues për rrethana të ngjashme. Dhe mbi të gjitha për të shmangur konfliktet publike të “fjalës së fundit” që e kanë tronditur aq shpesh politikën shqiptare, duke zbehur keqas deri autoritetin e institucioneve më të larta të prodhuara prej saj...
Intervistoi: Robert Rakipllari



LSI: PD, tendenca për uzurpim
Zëdhënësi i LSI-së, Sokol Dervishaj, u shpreh kundër idesë së maxhorancës dhe i cilësoi këto tendenca për të uzurpuar të gjitha institucionet kushtetuese në vend. “Maxhoranca aktuale në vend që të mendojë seriozisht dhe të ulet në bisedime me opozitën për të gjetur me konsensus zgjedhjen e kërkuar, vepron totalisht në mënyrë arbitrare, duke shfaqur qartazi tendencat për të realizuar një grusht shteti institucional, një puç institucional, dhe për të mos gjetur zgjedhjen e kërkuar, por për ta dominuar atë nëpërmjet artificave që kërkon t’ia veshë Kushtetutës. Provokimet që vijnë nga kjo maxhorancë tregojnë qartazi se ajo po shmanget nga kërkesa e opozitës për të ofruar konsensus për të realizuar një paketë të gjerë reformash, si dhe për të larguar vendin nga ky kolaps institucional”, theksoi Dervishi.

PSD: PD synon grusht shteti
Partia Socialdemokrate dënoi qëndrimet nga maxhoranca për të caktuar Topallin si presidente të vendit, në rast të moszgjedhjes së presidentit të ri të vendit. “Deklarimet e krerëve të maxhorancës janë një presion i hapur ndaj Kuvendit dhe të gjithë institucioneve kushtetuese. Këto deklarata më shumë flasin për atë që kokat e nxehta mund të shkojnë edhe drejt një grushti shteti. Ne i bëjmë thirrje maxhorancës që me qetësi të lexojë e kuptojë Kushtetutën, të vlerësojë gjendjen në të cilën ndodhet Shqipëria dhe Kosova dhe të heqë dorë nga ambiciet e saj jokushtetuese. Historia do të gjykojë ashpër këdo, forcë politike apo individ që do të bjerë ndesh interesave të vendit në këtë moment tepër delikat. PSD i qëndron deklaratave të bëra se në Shqipëri problem nuk është presidenti, por kryeministri”, deklaroi nënkryetari i PSD, Pajtim Bello.



Kryeministri deklaron se Moisiut i mbaron mandati më 24 korrik, por deri atëherë do të zgjidhet Presidenti i ri

Berisha: Moisiu ikën më 24 korrik
“Kushtetuta përcakton se kush e zëvendëson kur vendi mbetet vakant”

Kryeministri, Sali Berisha, deklaron se është optimist për zgjedhjen e presidentit para datës 24 korrik.

Një deklaratë të tillë kreu i PD-së dhe i ekzekutivit shqiptar e bëri gjatë një takimi që zhvilloi me përfaqësuesin e lartë të FMN-së, Portugal. Berisha komentoi dhe debatet e shumta në lidhje me faktin nëse duhet të qëndrojë Moisiu në detyrë pas 24 korrikut, pra nëse Parlamenti dështon në zgjedhjen e presidentit të ri të vendit. “Moisiu ka të drejtë për zyrën e tij, ai mund ta mbajë atë deri më 24 korrik, më pas duhet të lirojë zyrat. Pjesa e parë, që presidenti shpreh dëshirën t’ia dorëzojë një pasardhësi, është gjëja më normale dhe forcat politike duhet ta zgjedhin deri në datën 24. Pjesa e dytë është emotive dhe nuk vlen të komentohet”, theksoi kryeministri. Berisha e cilësoi si emotive deklaratën e presidentit aktual Moisiu se nuk do t’ia lirojë zyrën kryetares së Kuvendit, veçse pasardhësit të tij. “Kushtetuta e këtij vendi përcakton qartësisht se çfarë ndodh dhe kush zëvendëson në rast se vendi mbetet vakant. Së treti, Kushtetuta parashikon zgjatje mandati vetëm për Parlamentin. Në këtë kuadër, zgjidhen të gjitha problemet. Për sa i përket situatës së krijuar unë dua të besoj se do të ndërmerren masat më të shpejta për zgjidhjen e saj”, u shpreh Berisha. Kryetari i PD-së ka mbrojtur kështu tezën e hedhur së fundi nga eksponentë të tjerë të maxhorancës se në rast se vendi shkon në zgjedhje të parakohshme, për shkak të moszgjedhjes së presidentit, atëherë “frenat e shtetit” i merr kryetari i Kuvendit. Por kryeministri mendon se deri më datën 24 korrik, klasa politike shqiptare mund të arrijë në zgjidhjen e presidentit të ri të vendit. “Dua t’ju siguroj se unë besoj dhe jam shumë optimist për zgjedhjen e presidentit konsensual”, vioji Berisha. Zërave për arritjen e një gjëje të tillë i bashkohet dhe deputeti i PD-së, Preç Zogaj. Sipas tij, maxhoranca nuk do të lejojë që vendi të futet në një krizë presidenciale, duke lënë po president Moisiun. Sipas tij, “nuk mund t’ia lësh presidentit aktual si kandidaturë, pasi maxhoranca është shprehur kundër në mënyrë kategorike”. Ndërsa edhe deputeti i PD-së, Aleksandër Biberaj, në konferencën për shtyp deklaroi se “Kushtetuta e ka të sanksionuar qartë se kur lihet vakant vendi i presidentit ai merret nga ana e kryetarit të Kuvendit”. “Maxhoranca, në zbatim të Kushtetutës, do të bëjë përpjekje maksimale për zgjedhjen e presidentit në Parlament në afatet kushtetuese, në rast të kundërt, pas 24 korrikut, vendi i presidentit, i mbetur vakant dhe sipas Kushtetutës, do të zihet nga kryetari i Kuvendit. Kjo parashikohet në nenin 91, pika 1 e Kushtetutës”, theksoi Biberaj. Ndërsa deputeti i PD-së, Astrit Patozi, denoncoi faktin e moszgjedhjes së kreut të ri të Gjykatës Kushtetuese, duke fajësuar presidentin.



Biberaj: Topalli presidente
“Maxhoranca, në zbatim të Kushtetutës, do të bëjë përpjekje maksimale për zgjedhjen e presidentit në Parlament në afatet kushtetuese, në rast të kundërt pas 24 korrikut vendi i presidentit, i mbetur vakant dhe sipas Kushtetutës, do të zihet nga kryetari i Kuvendit. Kjo parashikohet në nenin 91, pika 1 e Kushtetutës”.

Zogaj: Moisiu, jo më President
“Maxhoranca nuk do të lejojë futjen e vendit në një krizë presidenciale, duke lënë president po Moisiun. Nuk mund t’i propozosh kësaj maxhorance presidentin në fuqi. Atëherë opozita më mirë le ta thotë, se nëse është për zgjedhjen e presidentit le t’i fillojmë bisedimet në tavolinë, nëse nuk duan ta zgjidhin atëherë askush të mos mendojë dhe shpresojë se mund të fusë vendin në krizë presidenciale duke lënë president po Moisiun”.

Patozi: Moisiu goditi shtetin
“Lënia bosh e postit të kryetarit të Gjykatës Kushtetuese godet thelbin e shtetit në Shqipëri, dhe unë këtë e shoh si bashkëfajësi mes presidentit dhe kryetarit të gjykatës, por me valencë shumë më të madhe te Moisiu. Mendoj se ky është një precedent i rrezikshëm për të krijuar një model të ri kur mandati i krerëve të institucioneve kushtetuese mund të zgjatet edhe përtej afateve që përcakton ligji themeltar i shtetit”.



Kreu i PS e ai i PR mund të jenë takuar edhe për Presidentin
Rama e Mediu kokë më kokë, PS: Takimi, për truallin e një shkolle

Dy liderët kryesorë të politikës shqiptare, Sali Berisha i PD-së dhe Edi Rama i PS-së, mund të takohen mes tyre, duke u fokusuar për çështjen e presidentit të ardhshëm të vendit. Një lajm i tillë bëhet publik nga ana e “Top Channel”. Ndërmjetës për realizimin e këtij takimi është kryetari i PR-së, Fatmir Mediu, i cili njihet si aleati më i afërt i kryeministrit Sali Berisha. Rama është parë të premten pasdite, duke u futur në ambientet e Ministrisë së Mbrojtjes, rreth orës 18:00 dhe ku ka takuar më pas kreun e këtij dikasteri, Fatmir Mediun. Biseda mes tyre ka zgjatur për më shumë se një orë dhe përveç problemeve të tjera jo jashtë vëmendjes së tyre ka qenë dhe zgjedhja e ardhshme e presidentit të vendit. Ultimatumi i bërë nga ndërkombëtarët se duhej konsensus për zgjedhjen e presidentit, duket se ka vënë në lëvizje klasën politike shqiptare, aktorët e saj, për të realizuar uljen në një tryezë të përbashkët të dy liderëve Berisha dhe Rama. Ky do të ishte takimi i parë që mund të zhvillohej ndërmjet tyre, pasi prej kohësh ka pasur ftesa për bashkëpunim dhe dialog, me qëllim për zhvillimin e reformave konsensuale në vend, por ulja në një tryezë të kryeministrit dhe të liderit të opozitës ka mbetur një tentativë e dështuar. Ndërsa kreu i PS-së, Edi Rama, ka hedhur poshtë se takimi me ministrin e Mbrojtjes ishte për realizimin e një tryeze me liderin e PD-së. Zëdhënësi i PS-së, Sajmir Tahiri, i pyetur nga “Panorama” në lidhje me këtë takim të Ramës me Mediun, sqaron se “ai është zhvilluar në cilësinë e kryetarit të bashkisë dhe jo si kryetar i PS-së”. “Ky takim është zhvilluar me qëllimin për ndërtimin e një shkolle në truallin e ish-repartit ushtarak në Kodër-Kamzë. Konfirmoj zyrtarisht se e vetmja bisedë gjatë këtij takimi ka qenë lidhja me këtë çështje dhe asgjë tjetër”, theksoi Tahiri. Vizita e paralajmëruar e presidentit amerikan, Xhorxh Bush, më 10 qershor, duket se ka vënë në lëvizje klasën politike të arrijë konsensus politik për problemet madhore që ka vendi, të cilat janë në dobi të integrimit euroatlantik. Ndërkohë që komisioneri për Zgjerim i KE-së, Oli Rehn, ka bërë të ditur se zgjedhja e presidentit është një test shumë i rëndësishëm për maturinë e klasës politike shqiptare. Javën e ardhshme, kryeministri Berisha pritet të zhvillojë një takim në selinë e BE-së në Bruksel. Në këtë vizitë pritet të diskutohet procesi i integrimit të vendit, si dhe mbi të gjitha sfida e ardhshme e klasës politike shqiptare, zgjedhja e presidentit të ri të vendit. Nga ky takim Brukseli pritet t’i japë sinjale të qarta klasës politike mbi këtë sfidë të re.


© 2003 Gazeta Panorama

[Tal Aga]

Dorontina dhe Kreksi,

për cilën Europë e keni fjalën Ju kur thuani se Jozefina Topalli do të ishte gruaja e parë presidente në Europë?

Në këtë Europë të planetit Tokë (Tellus) ka për momentin një presidente shteti (Tarja Halonen, Finlandë; - Finlanda shtet europian), më heret ka qenë Maria Robinson presidente e Irlandës (edhe Irlanda shtet europian).

(së paku për momentin po më kujtohen këto dy raste....)