Kryepeshkopi Anastas: Nuk jeni komb tipik musliman

[Lioness]

Prifterinjte e huaj ne SHBA jane 99.9% me shtetesi amerikane.

Pa dashur te nderpres kete debat interesant, vetem nje vezhgim te vogel. Nuk behen keto krahasime. Sic i thone ne US, eshte si te krahasosh portokallet me mollen. Sikur te ishim ne terezine tone sa cereku i ekzistences se US, as qe do behej fare ky debat, se do kishim te pakten 3-4 breza prifterinjsh puro shqiptare.

[qorrbiba]

Shitje "daje" nuk po te bej.

Tjetra, shtetesi amerikane, c'lidhje ka shtetesia kur kisha eshte shqiptare? Nuk u cenoka autoqefalia shqiptare nga nje nenshtetas amerikan, por cenohet nga nje nenshtetas grek? Pse ky standart i dyfishte?

Kishat shqiptare ne Amerike nuk jane pjese e KOASH-it, po e OCA-s (Kisha Ortodokse Amerikane).

[skeshqe]

Kishat shqiptare ne Amerike nuk jane pjese e KOASH-it, po e OCA-s (Kisha Ortodokse Amerikane).

Atehere si i bie, qe ne qe shkojme ne kishe orthodhokse amerikane nuk jemi shqiptare???

Ja keshtu, standartet e dyfishta gjithmone te i njejti burim te nxjerrin. Qenka problem greku, por s'eshte amerika. Pse? Sepse genjeshtrat dhe urrejtja qe mbolli ai sistemi komunist na jane bere si mesime te pandara ne jete dhe na duket dhe delja - ujk.

[skeshqe]

Pa dashur te nderpres kete debat interesant, vetem nje vezhgim te vogel. Nuk behen keto krahasime. Sic i thone ne US, eshte si te krahasosh portokallet me mollen. Sikur te ishim ne terezine tone sa cereku i ekzistences se US, as qe do behej fare ky debat, se do kishim te pakten 3-4 breza prifterinjsh puro shqiptare.

Shqiptar eshte ai qe ben per Shqiperine. Pashaporta te ndihmon te hapesh gojen, por veprat dalin nga zemra.

[qorrbiba]

skeshqe, po mbytesh me nje pike uje. Dhe ate pike uji po e turbullon vete.

Republika e Rumanise - Kishe Autoqefale rumune- Kryepeshkop rumun
Republika e Serbise- Kishe Autoqefale serbe - Kryepeshkop serb
Republika e Greqise - Kishe Autoqefale greke - Kryepeshkop grek
SHBA- Kishe Autoqefale Amerikane- Kryepeshkop amerikan, po ka dioqeza per te gjitha kombet ne te gjithat gjuhet
Republika e Shqiperise - KOASH - kryepeshkop grek

Jemi te vetmit qe kemi nje anomali. Me gjej nje vend tjeter ku kryepeshkopi i kishes autoqefale te mos kete pashaporten e atij shteti.

[skeshqe]

skeshqe, po mbytesh me nje pike uje. Dhe ate pike uji po e turbullon vete.

Republika e Rumanise - Kishe Autoqefale rumune- Kryepeshkop rumun
Republika e Serbise- Kishe Autoqefale serbe - Kryepeshkop serb
Republika e Greqise - Kishe Autoqefale greke - Kryepeshkop grek
SHBA- Kishe Autoqefale Amerikane- Kryepeshkop amerikan, po ka dioqeza per te gjitha kombet ne te gjithat gjuhet
Republika e Shqiperise - KOASH - kryepeshkop grek

Jemi te vetmit qe kemi nje anomali. Me gjej nje vend tjeter ku kryepeshkopi i kishes autoqefale te mos kete pashaporten e atij shteti.

Cili nga keto vende ishte ateist per 30 e kusur vjet?

Kryepeshkopet i lind puna, jo pashaporta. Por c'te besh, kur s'ke c'i ben gomarit, i bie samarit. Le te dale nje shqiptar qe ka dhene prova besimi dhe pune per orthodhoksine dhe s'ia mohon askush vendin. Dhe me e keqja eshte se dhe te dale nje kryepeshkop i tille, perseri do pergojoset dhe do njolloset, eshte stili i punes se medias shqiptare dhe shqiptareve mosmirenjohes ne pergjithesi, jo vetem me figurat fetare, por dhe letrare (shembull Ismail Kadareja) po nuk ia vlen te hyjme ne kanale te tjera.

[Jannis]

Mos e cënoni autoqefalinë e Kishës Orthodhokse të Shqipërisë.

Bazuar në intervistën e fundit të Kryepiskopit Anastas, dhënë Radios “Dojçe Vele”, dy prej personaliteteve më të njohura të botës politike, por edhe mendimtare shqiptare, kanë reaguar me anë të një interviste. Pasi u njohëm me përmbajtjen e këtyre intervistave nuk mund të mos reagonim me anë të një tjetër shkrimi në formë përgjigjeje, por edhe sqarimi, për disa pasaktësi të vërejtura.

Në rradhë të parë na habiti fakti që edhe pse personalitetet Godo e Xhufi kanë patur edhe në të kaluarën qëndrime të së njëjtës frymë, këtë rradhë ata e shpallin edhe vetë mosnjohjen e mirë të çështjeve kishtare orthodhokse, gjë që duket edhe në tërësinë e intervistave. Është për t’u vlerësuar sinqeriteti shkencor i z. Godo, kur thotë se “Nuk e mbaj veten si një njeri kompetent në punët teologjike, po kështu as për historinë e mirëfilltë të Kishës Ortodokse Shqiptare dhe të besimeve të tjera. Janë fusha që kanë tërhequr shumë pak interesin tim, por unë po përgjigjem për sa më pyesni dhe të them mendimin tim dhe si i di unë këto punë”. Njësoj i sinqertë paraqitet edhe z. Xhufi kur thotë se “Thëniet e Hirësisë së Tij, janë të thella dhe si të tilla duhen lexuar me shumë vëmendje. Madje unë jam në dyshim në mund të shprehem për intervistën në tërësinë e saj, pasi kam pasur mundësinë që të bëj një lexim”.

Dhe, duke lexuar në vazhdimësi intervistat e këtyre dy politikanëve, e vë re këtë fakt. Po mundohemi që të paraqesim një korrigjim të gjërave të pasakta të këtyre intervistave, duke analizuar pikat e tyre të përbashkëta e të vecanta. Të dy historianët flasin me të njëjtin zë kur hedhin dyshimin përsa i përket fjalëve të Kryepiskopit në lidhje me kërkesën nga ana e besimtarëve shqiptarë për fronëzimin e Kryepiskopit. Por për ata që e kanë studiuar historinë moderne të Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë që prej vitit 1991, kjo përbën një të vërtetë historike, pasi njihet gjithë zhvillimi i ngjarjeve të para të riorganizimit të Kishës e deri te përzgjedhja e delegacionit që vizitoi Patriarkanën Ekumenike, si dhe përbërja e këtij delegacioni. Këtë e dëshmon edhe Mitropoliti i Korçës, Imzot Joani ku në fjalimin e tij me rastin e kremtimit të 70 vjetorit të dhënies së Autoqefalisë theksoi : “Kështu që ishte Kisha jonë e cila i kërkoi përsëri Patriarkanës Ekumenike të themelonte e të rivendoste Sinodin dhe Kryepiskopin”.

Ndoshta mund të insinuohet se pse nuk është bërë ndonjë referendum për ta bërë këtë gjë, por dihet mirë se atëherë nuk kishte as kushte dhe as arsye për të organizuar një gjë të tillë, ashtu sikurse edhe sot çështjet e Kishës Orthodhokse nuk zgjidhen me referendume mbarëpopullore e as me anketime dhe intervista, por me vendimmarrje të brendshme si dhe me përfshirjen e besimtarëve aktivë.
Në intervistat e tyre z. Godo e z. Xhufi kontestojnë qënien në krye të Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë të Kryepiskopit Anastas duke u mbështetur njëri te Statuti i 1928 e tjetri tek zërat kundërshtues që gjendeshin në kishë gjatë ceremonisë së fronëzimit.

Përsa i përket Statuteve të Kishës duhet bërë një sqarim pasi duket që është ngatërruar pak nga opinionistët e sotëm kuptimi i fjalës statut nën interpretimin kishtar. Fjala “Statut” në Kishë nuk nënkupton dogmë as edhe Kushtetutë. Gjithashtu statuti i Kishës nuk ka asgjë të ngjashme me statutin e një partie apo statutin e një shoqate e që mund të përdoret për të bërë oponencë politike. Edhe nga ana funksionale një Kishë mund të ekzistonte fare mirë edhe pa statut, pasi Kushtetuta e Kishës është Shkrimi i Shenjtë, Tradita dhe Kanonet e Shenjta. Krijimi i statuteve edhe brenda Kishës u shfaq shumë vonë dhe erdhi si nevojë e kërkesës për të paraqitur më zyrtarisht dhe ligjërisht mënyrën e funksionimit dhe organizimit si edhe për të rregulluar sa më mirë marrëdhëniet midis Kishës dhe Shtetit.

Kështu në historinë e Kishës Orthodhokse ka disa statute, si ai i vitit 1929, ai i vitit 1950 së bashku me Rregulloret përkatëse mbi administrimin e përgjithshëm të Kishës. Gjithashtu, nga ana tjetër një Kishë nuk mund të jetë peng e çdo statuti të mirë ose të keqformuluar. P.sh. si mund të funksionojë sot Kisha Orthodhokse e Shqipërisë me statutin e vitit 1929 apo me atë të vitit 1950 kur dihet se i pari u formulua nën ndikimin e Mbretërisë së Zogut dhe i dyti nën diktatin e Shtetit të porsaformuar komunist, ndikime dhe shmangie që vihen re qartë nëse i studion këto statute. Pra, si mund të merret në konsideratë edhe të serviret si argument nga ana e z. Godo statuti i 1929 dhe të pretendohet që Kisha duhet të kthehet edhe njëherë në atë realitet historik të kaluar. Interpretimi dhe zbatimi jo vetëm i statuteve në Kishë, por edhe i Kanoneve të Shenjta (që përmbajnë pagabueshmëri doktrinale) nuk bëhet me një koncept të ngushtë legal apo nën një interpretim strikt literal, por bëhet nën frymën e vetë rolit dhe realitetit shpëtimtar që përbën misionin unik të Kishës.

Me një fjalë statutet mund të ndryshohen e përmirësohen sa herë që shfaqet një nevojë e caktuar nën rrethanat e ndryshme historike. Statutet nuk janë të pandryshueshme, dogmat dhe besimi orthodhoks është i pandryshueshëm dhe i përjetshëm.

Sipas z. Godo, meqë në statutet e vjetra theksohej se Primati duhej shqiptar, atëherë çfarë duhej të bënte Kisha Orthodhokse, të vazhdonte të pushonte së ekzistuari në pritje të një kandidati të përshtatshëm? Por edhe nëse do ta bënte këtë, përsa kohë do t’i duhej të priste? Kjo ishte e pamundur dhe nuk mund të kuptohet nga të gjithë, pasi Primati i një Kishe ka një detyrë shumë të vështirë për të kryer apo siç do të shprehej Mitropoliti i Korcës, Imzot Joani, një kryq shumë të vështirë për të mbajtur. Se kur do të vijë ajo ditë që ky kryq të mbahet nga një primat vendas këtë nuk e vendosin analistët apo mendimtarët, por vetë realiteti kishtar në Shqipëri. Të jeni të sigurtë se edhe vetë Kryepiskopi është duke punuar për atë ditë. Mos u nxitoni të jepni që tani konkluzione të nxituara. Vepra e Kryepiskopit është akoma në zhvillim, ajo nuk ka mbaruar akoma. Ndoshta duhet të tregoheni pak më të duruar për të parë se si do të jetë ecuria e saj që të mund të bëni histori të vërtetë dhe të plotë.

Ndërsa z. Xhufi na paraqet situatën e vështirë të fronëzimit. Edhe ne i kemi parë ato pamje televizive në të cilat dallohet qartë një pakicë që qëndronte në fund të kishës e që nuk shprehte aspak pjesën e besimtarëve të vërtetë orthodhoksë, por të një grupi të vogël njerëzish që, si të komanduar nga ndonjë qark i caktuar antiorthodhoks, përpiqeshin të prishnin atmosferën e fronëzimit. Këto zëra mbyteshin dhe tejkaloheshin nga zërat e shumicës që thërrisnin një “po” të madhe konfirmuese për primatin e tyre. Dhe ky realitet duket se po pasqyrohet akoma dhe sot ku grupi i vogël i telekomanduar nuk ka asnjë peshë potenciale krahasuar me mbështetjen e gjerë që gëzon Kryepiskopi Anastas si në masën e gjerë të besimtarëve, anëtarë aktivë të Kishës, ashtu edhe në vlerësimin e vazhdueshëm që i bëhet veprës së tij edhe prej anëtarëve të Sinodit të Shenjtë që është organi më i lartë drejtues i Kishës sonë. Mitropoliti Joan nënvizoi me rastin e 70 vjetorit të Autoqefalisë se: “Forcimi i Autoqefalisë së vërtetë dhe plotësimi i hierarkisë kishtare është pa diskutim vepër e Kryepiskopit Anastas”.

Edhe pse ka tashmë 15 vjet që Kryepiskopi Anastas në krye të Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë ka treguar mjaft qartë se është një Primat i aftë i cili punon me mish dhe me shpirt për rimëkëmbjen, riorganizimin dhe ringritjen nga rrënojat të Kishës Orthodhokse e që duket se po ja arrin qëllimit çdo ditë e më shumë, përsëri gjatë këtyre viteve ka patur zëra të veçuar dhe monotonë që nuk bëjnë gjë tjetër veçse i kujtojnë këtij misionari që duhet të iki. Këto zëra që vijnë nga jashtë komunitetit orthodhoks e cenojnë më shumë Autoqefalinë e Kishës sesa edhe vetë “ndërhyrjet” e të huajve. Dhe këtu nuk kursehen as edhe vlerësimet për Kryepiskopin si një personalitet i thellë dhe me vizion, për të cilin bien dakort të dy të intervistuarit dhe duket sikur i thonë, që edhe pse ke bërë shumë për këtë Kishë e këtë vend, tashmë duhet ta mbyllësh veprën tënde duke ikur. Kulmi i mosmirënjohjes!

Përpiquni të mendoni pak zotërinj, se si do të ndihej Nënë Tereza nëse në Indi do t’i thoshin që të largohej sepse nuk ishte Indiane, apo Papa i sotëm nëse në Itali politikanë dhe historianë do t’i kërkonin të largohej pasi nuk i përkiste kombësisë italiane. Ne nga njëra anë krenohemi që kombi ynë ka dhënë misionarë të mëdhenj të krishterimit, si dhe Papë në Perëndim dhe Patriarkë në Lindje, ndërsa nga ana tjetër nuk duam të pranojmë asnjë të huaj që t’i shërbejë Kishës sonë. Kjo tingëllon pak si një hipokrizi që duhet të marrë fund.

Duhet kuptuar më në fund që dhënia e zgjidhjeve dhe e recetave nuk është kompetencë e cilitdo. Çdo komunitet fetar është i pavarur dhe ka organet e tij drejtuese të cilat vendosin për të gjitha çështjet. Se këtu ne nuk kemi të bëjmë vetëm me dhënie mendimesh e opinionesh, por me teza dhe qëndrime që kthehen fyese për një komunitet të tërë kur sulmohet vazhdimisht e në mënyrë të orkestruar Primati i tyre, i cili nuk është se pret ndonjë falenderim apo mirënjohje nga të tjerët, por gëzohet dhe merr fuqi nga mbështetja, nderimi dhe falenderimi që vetë besimtarët orthodhoksë i adresojnë. Nëse dikush përpiqet të ruajë e të mbrojë Autoqefalinë aq të përfolur të Kishës Orthodhokse duhet të kuptojë mirë se kjo Autoqefali = Pavarësi është së pari mosndërhyrje e askujt në punët e brendshme të Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë.

Në kremtimin e 70 vjetorit të dhënies Autoqefalisë nga Patriarkana Ekumenike më 12 prill 1937, Kryepiskopi Anastas sqaroi: “Por fakti është se ne jemi autoqefalë, të pavarur, nga çdo gjë që ndodhet jashtë Kishës Orthodhokse, nga çdo organ shtetëror apo nga kushdo që kërkon të ndërhyjë në punët e brendshme të Kishës”.

Le të kontribuojnë të gjithë personalitetet që e duan dhe e mbrojnë Autoqefalinë e Kishës sonë, duke mos u bërë pengesë në përmbushjen e veprës gjigande të Kryepiskopit Anastas, i cili do të kujtohet nga historia si Restauruesi i të gjithë Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë.


At Jani Tereziu
Aleks Curi


Botuar te "Shekulli" dt. 20-05-2007 (me shkurtime)

[Matrix]

Nderkohe qe ata peshkope shqiptare qe jane ne Sinodin e Koash, e respektojne dhe e nderojne Fortlumturine e tij Anastasin, disa palo-gazetare dalin dhe na shesin "patriotizmin e tyre", duke u "shqetesuar" per autoqefaline.

Ky eshte kulmi i hipokrizise!

[Arcas]

Matrix, e sigurte qe je shqiptare se per Jannis dukete nga emeri qe eshte nje cop minoritari.
Ehe more kokeqepa, nuku u ngopte me ato leke qe u japine. Prape doni me tepere ? Edhe bolle me me keto justifikime, jo kanditate i pershtatshme jo i papershtatshem. Po mbushen 20 vite, e nese ky kombi ine nuku nxjerre dote kandidate te pershtatsheme, atehere orthodoksine, kete fe, nuku e paskemi ne gjake. Ndersa katolikete e musulmanete arrijne te kene njerezite e tyre neper kisha, dhe neve akoma nuku e bejme kete gje, kjo eshte me te vertete shqetesuese. Por jooo, joo jo jo, ata qe kerkojne klerine shqiptare, ata jane antiorthodokse, antijanullatose. Jo ore miqe jo, ne duame klerine shqiptare, e nese ai klere nuku del edhe mbas 20 vitesh, atehre ju paska rene pordha ne zemer e eshte me mire te hiqni dore fare nga autoqefalia se sa ta mbaje "i shkreti" Janullatose. Cfare do bejme mbasi ky njeri largpames, bir i perendise qe ka ardhure per te na nxjerre ne delete e humbura shkipetare do vdesi ne te ardhmene ? Te marrime nje tjetere nga greqia apo nga serbia kesaje rradhe ?

Paaftesia juaje tregone vec mediokritetine tuaje, e ne kete aspekt, un e mbeshtes 100% qendrimine e Janullatosit edhe per 1000 vjet te tjera, populle i paafte.

[Matrix]

Une jam shqiptar dhe Kryepeshkopi Anastas po ashtu.